Studieclub Het Friesch Paard Limburg Bezoek aan Dierenkliniek Landhorst, Grote Baan 9 – Landhorst op maandag 18 maart 2013. Inleiding door de heer Rob Heijmans, dierenarts Onderwerp: preventie gezondheid bij paarden waarbij o.a. aan de orde kwamen het ontwormen, entingen en welke gevaren er zoal op de loer liggen. Samenvattend verslag. Infecties: -virale infecties ( komen het meest voor bij grote koppels) -bacteriële infectie -worminfecties 80% van de paarden is geënt tegen infecties Virussen: -Infuenza virus (griepvirus) -Equine Herpes virus (Rhino) -West Nile virus -Equine Arteritus virus (EVA) -Equine Infectieuze anemie -Afrikaanse paardenpest 1. Influenza virus -symptomen zijn o.a. droge hoest, koorts en neusuitvloeiïng -preventie: basisenting herhalen na 3 weken en 3 maanden en vervolgens jaarlijks( niet binnen 6 dagen vóór wedstrijd) -enten vanaf 4 maanden na geboorte ( tot 4 maanden bescherming door biest); enting beschermt maar 9 maanden met een uitloop tot 12 maanden -bij influenza treedt groeivertraging op, luchtwegklachten en neurologische klachten ( uitvalsverschijnselen van de achterhand) (blz. 1)
2. Equine Herpes virus(Rhino) -luchtwegklachten , hoesten, aborteren tussen 7-9 mnd -verspreiding via lucht en kleding -preventie basisenting, na 3 weken herhalen en vervolgens elk half jaar -als symptomen er al zijn heeft enten geen zin meer -enten heeft tot doel om het virus in het lichaam sneller onder controle te krijgen -5% kans op abortus 3. West Nile virus -symptomen: neurologische/ontsteking van de hersenen -verspreiding door muggen die zich laten “vervoeren” door vogels -preventie vaccinatie /basisenting na 2 weken herhalen en vervolgens jaarlijks -het virus is al dicht bij Nederland gesignaleerd te weten in Italië, Oostenrijk, Zuid-Duitsland en NoorFrankrijk -de ziekte is ook overdraagbaar op de MENS(hersenvliesontsteking) 4. Equine Arteritis virus (EVA) -er zijn weinig krachtige signalen -symptomen zijn lekken uit de bloedvaten, koorts, luchtweginfectie/oedeem -wordt verspreid via de lucht en geslachtsziekte -de hengst is drager, dus EAV-vrije hengsten gebruiken omdat de ziekte via het sperma wordt verspreid -antilichaamtest is mogelijk -EU-gecertificeerde hengstenhouderijen kunnen het helaas ook hebben -het buitenland eist testen op EAV; dus EAV-vrij fokken is noodzakelijk 5. Equine Infectieuze Anemie (moeraskoorts/bloedarmoede) -symptomen zijn koortsaanvallen, sloom, verminderde eetlust, gele slijmvliezen en anemie -paarden blijven levenslang drager
(blz. 2)
-verspreiding geschiedt door bloed-bloed contact, dazen en stalvliegen -preventie: aangifteplicht in Nederland en besmet dier in quarantaine plaatsen 6. Arikaanse paardenpest -er zijn 4 vormen a. longvorm, ernstige benauwdheid en na een paar uur dood b. hartvorm, oedeem aan hoof ( 50% dood) c. gemengde vorm, combi hart en longvorm ( 70% dood) e. koortsvorm, overleven de paarden vaak niet -verspreiding via knutten -preventie aangifteplichtig en bestrijdingsplichtig (knutten koelen af door de winter) WORMINFECTIES -horzellarven -veulenwormen -spoelwormen -lintwormen -bloedwormen -aarswormen 1. Horzellarven -paard likt de horzeleitjes van de voorbenen en vervolgens gaan de eitjes aan het slijmvlies van mond/tong zitten en nestelen zich na 4 weken in de maag -schade is beperkt -behandelen met panacur-pasta en eitjes wegknippen aan de voorbenen 2. Veulenwormen -worden via de moedermelk door het veulen opgenomen -ontwikkelen zich binnen 8/14 dagen in de dunne darm -diarree, gewichtsverlies -drachtige merries ontwormen met panacur-pasta of equimectine(ivermectine) -veulen ontwormen 2 weken na geboorte en vervolgens elke 8 weken
(blz.(blz. 3)
-bij jonge paarden strak schema aanhouden 3. Spoelwormen -larven gaan via de darmwand naar de lever en longen en vervolgens door hoesten en doorslikken weer naar de dunne darm -gevolgen zijn longbeschadigingen en darmverstoppingen -komt zelden voor bij paarden ouder dan ruim 2 jaar -ontwormen met pyrantel of panacuur-pasta- (fenbendazole) -vaak resistent tegen ivermectine 4. Lintwormen -zitten op overgang dunne darm/blinde darm -zichtbaar in de mest (stuks van de lintworm) -kunnen koliek veroorzaken -behandelen met equest pramol -NOOIT bij een paard de blinde darm laten verwijderen/ heeft een paard echt nodig 5. (Rode) bloedwormen -larven kruipen rond in de darmwand en kunnen ontstekingen veroorzaken -diarree, vermagering en sterfte -komen vaak in de late winter uit -alleen equest (maxidectine) is werkzaam tegen de ingekapselde larven -daarom jaarlijks in november eenmalig preventief behandelen met equest 6. Aarsmaden -zitten in de endeldarm -veroorzaken jeuk rond de staartbasis -eitjes zitten niet in de mest maar op de huid rond de anus -behandelen met panacur-pasta of banminth. Algemeen: Het nemen van mestmonsters dient te geschieden 8/12 weken na de laatste wormbehandeling; testen op verse mestballen en moet binnen 24 uur uitgevoerd worden. (blz. 4)
Indien paarden zand happen hebben ze mineralen tekort; bij zand in de mest sanchilicumzaad voeren. De avond werd besloten met mestmonsters beoordelen van de eigen paarden. We werden door Rob zeer gastvrij ontvangen en hebben min of meer een vervolgafspraak gemaakt aangaande het keuren van paarden. Asten, 22 maart 2013 Voor verlag: Boudewijn Sengers /studieclub
(blz. 5)