Ondersteuningsprofiel 2014-2015 Philips van Horne Deze notitie beschrijft op hoofdlijnen de ondersteuningsmogelijkheden van Philips van Horne
0
Ondersteuningsprofiel Philips van Horne
2014-2015
Inhoud Vooraf ...................................................................................................................................................... 2 1
2
3
Inleiding ........................................................................................................................................... 2 1.1.
Passend onderwijs ................................................................................................................... 3
1.2.
Visie op ondersteuning ............................................................................................................ 3
1.3
. Ondersteuningsprofiel ........................................................................................................... 3
Uitgangspunten, ambities en organisatie ....................................................................................... 4 2.1.
Uitgangspunten ....................................................................................................................... 4
2.2.
Ambities................................................................................................................................... 4
2.3.
Ondersteuningstructuur .......................................................................................................... 4
Ondersteuningsaanbod ................................................................................................................... 5 3.1.
Basisondersteuning ................................................................................................................. 5
3.2.
Extra ondersteuning ................................................................................................................ 5
3.2.1.
Aanpak van didactische problematiek ............................................................................ 6
3.2.2.
Aanpak van sociaal emotionele problematiek ................................................................ 6
3.2.3.
Alternatieve educatieve trajecten ................................................................................... 7
3.2.4.
Kansrijke ontwikkelingen................................................................................................. 7
3.2.5.
Procedures rond extra ondersteuning ............................................................................ 8
3.3.
Intensieve ondersteuning ........................................................................................................ 8
4. Aanmelding en toelating van leerlingen ............................................................................................. 8
Ondersteuningsprofiel Philips van Horne
2014-2015
1
Vooraf Philips van Horne scholengemeenschap is een school voor voortgezet onderwijs. Wij verzorgen onderwijs in MAVO, HAVO en gedeeltelijk nog VWO. Binnen de MAVO bieden wij onderwijs aan in de sectoren economie, techniek en zorg & welzijn. Philips van Horne maakt deel uit van LVO Weert. Samen met de andere drie scholen (Het College, Het Kwadrant en Het College Cranendonck) willen wij scholen creëren die door haar leerlingen, ouders, inspectie, bedrijfsleven en overheid als topkwaliteit wordt ervaren. Scholen met medewerkers, die trots zijn dat ze daar mogen werken. In het schoolplan Leren voor het Leven zijn voor LVO Weert de volgende uitgangspunten geformuleerd: -
We bieden betrouwbaar en degelijk onderwijs dat recht doet aan verschillen; We investeren in de relatie van leerlingen en ouders; We staan midden in de gemeenschap en nemen externe invloeden mee in de ontwikkeling van het onderwijs en ons onderwijs beïnvloedt de omgeving; We tonen lef en daadkracht.
Philips van Horne scholengemeenschap streeft naar het inrichten van een krachtig pedagogisch klimaat dat gekenmerkt wordt door een heldere structuur, heldere communicatie en een op ondersteuning gerichte houding. De mentor is daarbij de spil in de begeleiding van de leerlingen; het centrale aanspreekpunt voor en over de aan hem of haar toegewezen pupillen. Om deze taak naar behoren te kunnen uitvoeren worden mentoren hiervoor gefaciliteerd. Daarnaast heeft de school een schil van onderwijsondersteuning georganiseerd met het doel leerlingen optimaal te laten functioneren in en te profiteren van het onderwijs dat wij verzorgen. Philips van Horne scholengemeenschap staat open voor leerlingen die een bredere ondersteuningsbehoefte hebben in verband met hun lichte vorm van psychiatrische problematiek. Om deze leerlingen optimaal te kunnen bedienen is een ambulant begeleider, deskundig op het gebied van cluster IV onderwijs aan de school gedetacheerd.
1 Inleiding Voor u ligt het ondersteuningsprofiel van Philips van Horne scholengemeenschap. Dit is een document dat past binnen de wet passend onderwijs die op 1 augustus 2014 in werking is getreden. En beschrijft welke ondersteuning de Philips biedt. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen de basisondersteuning, de extra ondersteuning en de intensieve ondersteuning. De Philips heeft in het verleden ruime aandacht besteed aan ondersteuning mede vanwege het feit dat de leerlingen die de school bezoeken een bredere vraag uiten dan de vraag naar kennis alleen. Veel leerlingen hebben baat bij leerwegondersteuning en daarnaast heeft de school haar deuren altijd open gezet voor leerlingen uit het voortgezet speciaal onderwijs. Daar heeft de school in de afgelopen jaren op geanticipeerd. Het maakt dat dit ondersteuningsprofiel een natuurlijk vervolg beschrijft van de lopende ontwikkelingen binnen de Philips.
Ondersteuningsprofiel Philips van Horne
2014-2015
2
1.1.
Passend onderwijs
Met ingang van 1 augustus 2014 treedt de Wet Passend Onderwijs in werking. In essentie komt de wet er op neer dat scholen maatwerk dienen te leveren waarbij geldt dat maatwerk alleen door middel van interne en externe samenwerking kan worden gerealiseerd. Ouders melden hun kinderen aan bij de school van hun keuze en de school dient alles in het werk te stellen om voor de leerling een passend onderwijs en ondersteuningsaanbod te formuleren. In veel gevallen wordt dit op schoolniveau gerealiseerd maar in enkele gevallen zal blijken dat de school niet in staat is passende ondersteuning te bieden. Op dat moment wendt de school zich tot collega-scholen binnen het samenwerkingsverband, scholen die wel in staat zijn passende ondersteuning te bieden. Gezamenlijk dragen zij er zorg voor dat een passend onderwijs- en ondersteuningsaanbod kan worden gerealiseerd. De invoering van passend onderwijs hangt nauw samen met de decentralisatie van de jeugdzorg en de AWBZ naar gemeenten en de invoering van de participatiewet. Het gaat in deze veranderingen om kwetsbare kinderen, jongeren, waardoor zij volwaardig en verantwoordelijk deelnemen aan de samenleving.
1.2.
Visie op ondersteuning
Passend onderwijs is gebaseerd op de visie dat alle kinderen/leerlingen op school succesvol kunnen zijn. Daarbij geldt de voorwaarde dat alle kinderen zich in elk geval veilig moeten voelen en gezond moeten zijn. Om succesvol te kunnen zijn volgen leerlingen het onderwijs dat bij hen past. Dit onderwijs is van goede kwaliteit. Voor leerlingen die dat nodig hebben is specialistische onderwijszorg voorhanden en toegankelijk. Dit betekent dat er voldoende fysieke voorzieningen zijn die een kwalitatief hoogwaardige onderwijsondersteuning kunnen leveren. Binnen het onderwijs heeft de mentor een centrale rol. Hij of zij kan daarbij terugvallen op de interne ondersteuningsstructuur c.q. het interne ondersteuningsteam (IOT) van de school. Daarin participeren ook de ambulant begeleider en de jeugd- en gezinswerker. In het IOT besluit men, in overleg met ouders, over de mogelijke inzet van extra arrangementen. De ouders zijn daarbij educatieve partners. Zij zijn als eerste verantwoordelijk voor de opvoeding. De school is eerst verantwoordelijk voor het bieden van goed onderwijs. Er is speciale aandacht voor de aanmelding van leerlingen bij de scholen. Mede op basis van het ondersteuningsprofiel is het voor ouders helder wat zij van de school wel en niet kunnen verwachten. Bij serieuze verschillen van mening kunnen ouders gebruik maken van daartoe ingerichte regelingen.
1.3 . Ondersteuningsprofiel Dit ondersteuningsprofiel is een dynamisch document. Daarmee bedoelen wij dat we alert zijn op relevante actuele ontwikkelingen binnen en buiten de school. Deze ontwikkelingen zijn wat ons betreft aanleiding om jaarlijks ons ondersteuningsprofiel tegen het licht te houden en, waar nodig aan te vullen en te verbeteren. Op die manier proberen we steeds ons ondersteuningsaanbod [en de daaraan gekoppelde professionaliteit] op een zo hoog mogelijk plan te brengen/houden.
Ondersteuningsprofiel Philips van Horne
2014-2015
3
2 Uitgangspunten, ambities en organisatie Naast het visiemodel dat voor Passend Onderwijs is neergelegd in het referentiekader Passend Onderwijs [zie §1.2] hanteert de Philips de volgende uitgangspunten om optimale ondersteuning voor alle leerlingen te waarborgen.
2.1.
Uitgangspunten
Goede onderwijsondersteuning vindt zijn grondslag in goed onderwijs. Wij zien het als onze kerntaak goed onderwijs te verzorgen; goed staat daarbij voor:
In overeenstemming met de inhoudelijke voorschriften [kerndoel/eindterm dekkend]; klachtenvrij en; met liefst [boven]gemiddelde doorstroom of examenresultaten.
Philips van Horne scholengemeenschap staat voor aantrekkelijk en eigentijds onderwijs dat leerlingen voorbereidt op een vervolgopleiding in het MBO of het HBO en op hun latere deelname als lid van een veranderende samenleving. Daar passen wij ons onderwijsprogramma op aan. Wij bieden daarom meer dan een standaard onderwijspakket. Op de Philips is het voor leerlingen mogelijk om:
tweetalig onderwijs te volgen; te profiteren van een uitgebreid aanbod op het gebied van kunst en cultuur; binnen ons technasium op een hoog niveau techniekonderwijs te volgen; deel te nemen aan een uitgebreid aanbod op het gebied van sport en bewegen.
De Philips van Horne Scholengemeenschap is een academische opleidingsschool: wij bereiden onze leerlingen voor op hun carrière in het vervolgonderwijs. Daartoe hebben wij specifieke deskundigheid in huis.
2.2.
Ambities
Met bovenstaande is niet gezegd dat 'goed' ook 'goed genoeg' is. De Philips ambieert op termijn adequate, zinvolle, verbindende onderwijsondersteuning te leveren en heeft de ambitie om excellent onderwijs te verzorgen. Om dat te realiseren ontwikkelt de school beleid dat er op gericht is de kwaliteit van het onderwijs en de onderwijsondersteuning op systematische wijze vorm te geven en op een hoger plan te brengen.
2.3.
Ondersteuningstructuur
Goede onderwijsondersteuning wordt op Philips van Horne scholengemeenschap verankerd in een hoogwaardige ondersteuningsstructuur. De ondersteuningsstructuur is een samenhangend geheel van activiteiten, procedures, middelen en competenties die goede onderwijsondersteuning mogelijk maken. Wij streven naar een permanente optimalisering van onze ondersteuningsstructuur door periodiek de kwaliteit ervan te peilen en waar nodig maatregelen te nemen om die kwaliteit op het door ons gewenste niveau te brengen. Deze maatregelen zijn hetzij inhoudelijk dan wel organisatorisch van karakter: enerzijds willen wij de professionaliteit van medewerkers permanent op een hoger plan brengen en anderzijds willen we toegankelijkheid van ons ondersteuningsaanbod steeds vergroten door zowel ons inhoudelijk aanbod als de gehanteerde procedures helder uiteen te zetten.
Ondersteuningsprofiel Philips van Horne
2014-2015
4
Iedere school heeft een ondersteuningscoördinator. Die maakt onderdeel uit van een team van medewerkers, waar nodig aangevuld met (structureel inzetbare) externe expertise die de ondersteuning op de school vormgeven: het Interne Ondersteunings Team (IOT). Voor elke leerling met een ondersteuningsvraag wordt een groeidocument opgesteld. Dit document gaat mee in alle besprekingen die omtrent de leerling plaatsvinden. Afspraken en resultaten worden hierin opgenomen.
3 Ondersteuningsaanbod Philips van Horne scholengemeenschap kent drie niveaus van ondersteuning: basisondersteuning, extra ondersteuning en intensieve ondersteuning. De basisondersteuning is gericht op alle leerlingen van de school. De extra ondersteuning is gericht op die leerlingen voor wie de basisondersteuning niet toereikend is om op school succesvol te kunnen zijn en de intensieve ondersteuning is gericht op die leerlingen voor wie de extra ondersteuning niet toereikend is om op school succesvol te kunnen zijn. In de hierna volgende paragrafen worden de ondersteuningsniveaus beschreven.
3.1.
Basisondersteuning
De basisondersteuning is gericht op alle leerlingen van Philips van Horne scholengemeenschap. Het toont wat de school als waardevol en normaal beschouwt in onderwijs en ondersteuning van de leerlingen. De standaard die de Philips voor de basisondersteuning hanteert is een positief oordeel van de inspectie van het onderwijs. Daarnaast geldt dat onze school met andere, samenwerkende scholen heeft afgesproken dat alle "… leerlingen […] thuisnabij, passend en handelingsgericht onderwijs [krijgen]". De school hanteert in de basisondersteuning de volgende uitgangspunten: 1. De school heeft zicht op de leerontwikkeling van alle leerlingen en werkt opbrengstgericht; 2. De school werkt handelingsgericht en verstrekt de handelingsbekwaamheid en competenties van haar personeel; 3. De school heeft een positief pedagogisch klimaat en is fysiek en sociaal veilig voor leerlingen en personeel; 4. De school neemt leerlingen zorgvuldig aan en draagt leerlingen zorgvuldig over; 5. De school werkt samen met de kern- en ketenpartners aan een effectieve ondersteuningsstructuur; 6. De school heeft de verantwoordelijkheid van leerlingen, ouders, docenten en ondersteuners voor de ontwikkeling van de leerling vastgelegd; 7. De school stelt jaarlijks de effectiviteit van de ondersteuning en begeleiding vast; 8. De school heeft een ondersteuningsprofiel dat is opgenomen in het schooljaarplan.
3.2.
Extra ondersteuning
De extra ondersteuning is gericht op die leerlingen voor wie de basisondersteuning niet toereikend is om op school succesvol te kunnen zijn. Daarbij zet onze school in specifieke deskundigheid in op didactisch gebied en op het gebied van de aanpak van sociaal emotionele problematiek. De extra ondersteuning wordt altijd toegewezen door het intern ondersteuningsteam van de school.
Ondersteuningsprofiel Philips van Horne
2014-2015
5
3.2.1. Aanpak van didactische problematiek 3.2.1.1. Remediale ondersteuning In de loop der jaren heeft de school een kleurrijk palet aan specifiek deskundigheid ontwikkeld. Het gaat daarbij om deskundigheid op het gebied van:
Remedial teaching; Dyslexie; Taalzwakke leerlingen; Reken- wiskunde onderwijs; Aspecten van het pedagogisch klimaat LWOO ondersteuning
De school heeft echter nog geen extra ondersteuningsaanbod ontwikkeld om specifieke didactische problematieken te begeleiden. Veelal wordt de specifieke deskundigheid van medewerkers geïntegreerd in de basisondersteuning die de school verzorgt. Wel verzorgt de school meer algemene ondersteuning door bijvoorbeeld in te zetten op begeleiding van hoogbegaafde leerlingen. In de afgelopen jaren heeft Philips van Horne scholengemeenschap enige ervaring opgedaan met het onderwijs aan leerlingen met een beperking. Het gaat daarbij met name om leerlingen met een auditieve of een visuele beperking of leerlingen met een lichamelijke beperking. Alleen met forse ondersteuning van externe deskundigen is de school in staat deze leerlingen te bedienen met passend onderwijs. 3.2.2. Aanpak van sociaal emotionele problematiek Philips van Horne scholengemeenschap heeft in de afgelopen jaren ervaring opgedaan en deskundigheid ontwikkeld op het gebied van de aanpak van sociaal-emotionele problematiek. Deze ervaring is enerzijds verankerd in het handelen van onze medewerkers en anderzijds vastgelegd in formele deskundigheid. Ons pedagogisch klimaat staat garant voor een adequate aanpak van [lichtere vormen van] sociaal-emotionele problematiek. Het gaat daarbij met name om:
Leerlingen met vormen van ASS; Leerlingen met beperkte sociale competenties.
Daarnaast heeft de Philips in de afgelopen jaren beperkte ervaring en deskundigheid opgedaan in de omgang met:
Leerlingen met sociaal probleemgedrag; Leerlingen met een vorm van AD(H) D; Leerlingen met stemmingsstoornissen en angstig gedrag.
Bovenstaande maakt dat Philips van Horne scholengemeenschap in de aanpak van sociaal emotionele problematiek de volgende inzet kan garanderen:
MRT (motorische remedial teaching); Faalangstreductietrainingen; Maatschappelijke ondersteuning; Rouwverwerking.
Ondersteuningsprofiel Philips van Horne
2014-2015
6
Daarbij geldt dat de school gebruik maakt/kan maken van [preventieve] ambulante begeleiding vanuit het [voortgezet] speciaal onderwijs voor die leerlingen waarop deze ondersteuning betrekking heeft. 3.2.3. Alternatieve educatieve trajecten Om maatwerk mogelijk te maken hanteert Philips van Horne scholengemeenschap in ieder geval het uitgangspunt dat het onderwijs gedifferentieerd wordt aangeboden. Waar differentiatie voor groepen leerlingen niet afdoende blijkt te zijn, richten de samenwerkende scholen voor voortgezet onderwijs in en om Weert zich op een aanbod van alternatieve educatieve trajecten. In de afgelopen periode heeft de school dan ook mede werk gemaakt van de inhoudelijke en organisatorische inrichting van:
Werkontwikkelingstrajecten; Leerwerktrajecten; Een time-out voorziening; Een plusvoorziening; Naschoolse opvang; Een reboundvoorziening.
De gebundelde deskundigheid die binnen deze alternatieve educatieve trajecten voorhanden is, is zowel voor de leerlingen van de Philips als voor andere leerlingen binnen het samenwerkingsverband toegankelijk. Dit betekent dat sterke samenwerkingsrelaties bestaan met voorzieningen voor [preventieve] ambulante begeleiding uit het voortgezet speciaal onderwijs. 7 3.2.4. Kansrijke ontwikkelingen De samenwerkende scholen voor voortgezet onderwijs in en om Weert hebben daarnaast afspraken gemaakt om de ontwikkeling van nieuwe alternatieve educatieve trajecten ter hand te nemen. Hoewel deze trajecten met nadruk in ontwikkeling zijn is het de verwachting dat in de loop van schooljaar 2015 – 2016 de volgende arrangementen kunnen worden aangeboden:
De samenwerking tussen Philips van Horne scholengemeenschap en het voortgezet speciaal onderwijs moet leiden tot een onderwijs- en ondersteuningsarrangement dat de toeleiding van vso-leerlingen naar het HAVO optimaliseert; Op Philips van Horne scholengemeenschap wordt een kansklas ingericht die de overstap van leerlingen van MAVO naar HAVO moet optimaliseren. Deze ontwikkeling maakt deel uit van een breder pakket aan maatregelen binnen LVO Weert die allen onder de noemer van "maathulp" kunnen worden geschaard en waarbij ook Het College als samenwerkingspartner is betrokken. De samenwerking tussen Het Kwadrant en het Praktijkonderwijs moet leiden tot een goede inhoudelijke en organisatorische afstemming van leerlingstromen opdat leerlingen op die plek komen waar een voor hun passend onderwijsaanbod kan worden gerealiseerd; Zo zal Het Kwadrant met de cluster IV scholen de mogelijkheden van symbiose uitwerken met het doel de leerlingen van de cluster IV scholen de praktijkvakken te laten volgen op Het Kwadrant waardoor voor deze leerlingen een passend aanbod wordt gerealiseerd.
Kern van bovenstaande ontwikkeling is dat de deskundigheid om maatwerktrajecten te realiseren weliswaar aanwezig is maar dat alles in het werk moet worden gesteld om deze deskundigheid te ontsluiten om deze vervolgens met de partnerscholen te delen. Ondersteuningsprofiel Philips van Horne
2014-2015
3.2.5. Procedures rond extra ondersteuning Extra didactische ondersteuning of ondersteuning op het gebied van de sociaal-emotionele problematiek wordt toegewezen door het intern ondersteuningsoverleg en is opbrengstgericht. Daarmee bedoelen wij dat iedere ondersteuningsinzet ingekaderd moet worden aan de hand van de volgende aandachtspunten:
Inhoudelijke inzet [ FRT, RT-dyslexie etc.]; Ondersteuningsintensiteit [bv. 2 keer per week]; Ondersteuningstijd [bv. gedurende 8 weken]; Ondersteuningsmiddelen [bv. hellingbaan, lift, audiovisuele ondersteuningsmiddelen etc.]; Beoogde opbrengst; Evaluatie; Rapportage/resultaat; Afronding.
3.3.
Intensieve ondersteuning
Intensieve ondersteuning is gericht op die leerlingen voor wie de extra ondersteuning niet toereikend is om op school succesvol te kunnen zijn. Het betreft leerlingen die op basis van individuele kenmerken een forse ondersteuningsbehoefte tonen. Een ondersteuningsbehoefte die Philips van Horne scholengemeenschap niet kan lenigen gezien de beschikbare deskundigheid. In voorkomende gevallen zal de school op zoek gaan naar hetzij passende vormen van onderwijs en ondersteuning binnen het samenwerkingsverband dan wel naar de inzet van passende deskundigheid en ondersteuning vanuit het samenwerkingsverband met het doel een passend onderwijs- en ondersteuningsarrangement te ontwerpen. Daarbij geldt in het belang van de leerling dat de discrepantie tussen ondersteuningsbehoefte en mogelijke ondersteuningsinzet overbrugbaar dient te zijn. De leerlingen van wie wij denken dat zij een intensieve ondersteuning nodig hebben om succesvol op school te kunnen zijn, zijn voor ons de leerlingen met:
Psychiatrische en gedragsstoornissen [met co morbiditeit]; Meervoudige beperkingen; Een forse verstandelijke beperking [ZML] (ondergrens is in principe IQ 55); Een visuele of een auditieve beperking; Een eventueel veiligheidsrisico voor de omgeving.
4. Aanmelding en toelating van leerlingen De overstap van leerlingen uit het (speciaal) basisonderwijs en uit het speciaal onderwijs naar het voortgezet onderwijs wordt in het laatste jaar van het verblijf op deze scholen nauwkeurig voorbereid. De ouders zijn daar uiteraard nauw bij betrokken. De ouders en leerlingen worden geïnformeerd over de overgang naar het voortgezet onderwijs, de advisering door het basis- en speciaal onderwijs, de afname van toetsen en/of testen bij leerlingen. Ook worden ouders geïnformeerd over de procedure van aanmelding, toelating en plaatsing van leerlingen. In verband met de toepassing van de zorgplicht is het mogelijk dat leerlingen niet
Ondersteuningsprofiel Philips van Horne
2014-2015
8
toegelaten worden op de school waar zij zich aangemeld hebben, maar dat zij naar een andere school zullen gaan. Over alle procedures is regelmatig overleg met vertegenwoordigers van het basis, voortgezet en het voortgezet speciaal (basis) onderwijs. Deze jaarlijks geactualiseerde procedures en afspraken staan beschreven in de schakelmap die onder auspiciën van het samenwerkingsverband wordt gemaakt. Op grond van de wet op het primair onderwijs (artikel 42, lid 1) hebben ouders recht op inzage in het onderwijskundig rapport en wordt hun een afschrift verstrekt. Bijzondere aandacht wordt daarbij gevraagd voor leerlingen waarvoor in het primair- of in het speciaal onderwijs een ontwikkelingsperspectief is gemaakt. De scholen dragen zorg voor een adequate informatieoverdracht . De samenwerkingsverbanden voor primair en voortgezet onderwijs voorzien in een document dat de gehele aanmeldings- en plaatsingsprocedure regelt en wijst de ouders op de wettelijke regelingen inzake plaatsing en toelating van leerlingen. Zie daarvoor de schakelmap. Er is bijzondere aandacht voor de leerlingen met ondersteuningsvragen bij de overgang. In samenwerking met het samenwerkingsverband voor PO wordt vanaf groep 7, uiterlijk aan het begin van leerjaar 8, bekeken om welke leerlingen het gaat en welke maatregelen getroffen moeten worden. Verder willen we verwijzen naar de site van Centroz (www.centroz-weert.nl) waar u concrete informatie kunt vinden over de overgang van PO naar VO. Hier vindt u ook de informatie over de zogenaamde oranje route. Tevens staat relevante informatie in de schoolgids van de school. Deze vindt u op de betreffende website.
Ondersteuningsprofiel Philips van Horne
2014-2015
9