Ondernemers Coöperatie Tiel U.A.
Tiels Energie Convenant
Tiels Energie Convenant Ondertekenaars, hier tezamen genoemd: partijen 1. −
−
− − − −
−
2.
Hebben het volgende overwogen Klimaatverandering als gevolg van de uitstoot van broeikasgasemissies vormt een ernstige bedreiging voor de mensheid. De klimaatcrisis kan uiteindelijk alleen door een mondiale inspanning worden opgelost. Dit betekent dat ook bij de bedrijven/organisaties in Tiel een verantwoordelijkheid ligt hun steentje bij te dragen aan de reductie van broeikasgasemissies. Het stimuleren van het gebruik van duurzame energiebronnen en energiebesparing is van grote betekenis voor het behalen van de milieudoelstellingen op lokaal niveau en voor het creëren van kansen om een economische voorsprong in de regio te bewerkstelligen; De ondergetekende organisaties (waaronder de gemeente Tiel) en bedrijven willen zich actief inzetten voor duurzame ontwikkeling en vinden het daarbij van belang om gezamenlijk op te trekken; Partijen willen een concrete bijdrage leveren aan de reductie van de broeikasgasemissies om duurzame economische groei en maatschappelijk ondernemerschap in Tiel en de regio te stimuleren; Partijen onderschrijven het belang van een samenwerking als in dit Convenant omschreven; Partijen onderschrijven het belang dat resultaten zichtbaar zijn binnen en buiten de gemeente Tiel teneinde bij te dragen aan de bevordering van het bewustzijn van het eigen personeel en de klanten van genoemde partijen en de burgers van Tiel; Partijen onderschrijven het belang van een goede monitoring en vergelijking van de resultaten in opeenvolgende jaren.
Doel en karakter van de samenwerking
Een aantal prominente bedrijven en organisaties, gevestigd in de Gemeente Tiel, nemen het voortouw bij het reduceren van broeikasgasemissies: Partijen spreken de intentie uit om binnen het samenwerkingsverband van dit Convenant te onderzoeken: − − − −
Welke projecten gezamenlijk kunnen worden uitgevoerd; Welke projecten kunnen worden uitgevoerd met betrekking tot een meetbare reductie van de broeikasgasemissies in Tiel; Op welke wijze uitwisseling van kennis en ervaringen (successen en mislukkingen)onderling mogelijk is; Op welke wijze het delen van kennis en ervaringen met andere partijen (b.v. MKB-bedrijven) in Tiel mogelijk is;
Tiels Energie Convenant -1-
− −
Op welke wijze de doelen en resultaten van de activiteiten in dit samenwerkingsverband kunnen worden gepromoot zodat een sneeuwbaleffect ontstaat naar andere organisaties en naar de burgers van Tiel; Op welke wijze niet gerealiseerde doelstellingen m.b.t. het beperken van de broeikasgasemissies kunnen worden gecompenseerd (bijv. ten behoeve van het regionaal cultuurlandschap en/of investeringen in duurzame energie).
Vanaf 2010 wordt jaarlijks, aan het begin van het jaar, door partijen in gezamenlijk overleg een uitvoeringsprogramma op hoofdlijnen opgesteld. In het uitvoeringsprogramma staan de gezamenlijke doelen en projecten, die partijen in het kader van het Convenant, zelfstandig of in samenwerking met een of meer andere partijen en/of derden, wensen uit te voeren. Per project worden afspraken gemaakt over de werkwijze en financiering met betrekking tot het project.
3.
Jaarlijkse doelstellingen en monitoring
De deelnemende partijen spreken concreet af om: − − −
Een eigen doelstelling voor de te bereiken CO2-reductie (andere broeikasgasemissies worden omgerekend naar CO2-equivalenten) te formuleren voor de periode waarin zij deelnemen; Gezamenlijk een energiebesparing of een niet energiegebonden reductie op de uitstoot van broeikasgassen te realiseren van minstens 3% gemiddeld per jaar voor de duur van het convenant; Gezamenlijk naar buiten te treden met de gestelde doelen en de behaalde resultaten van alle deelnemers aan het Tiels Energie Convenant. Daarnaast kunnen de deelnemers zelfstandig naar buiten treden met hun individuele doelen en resultaten.
Om de resultaten uit het convenant goed te kunnen monitoren worden door de partijen de volgende activiteiten uitgevoerd: −
Alle deelnemers zullen in een zogenaamde “nulmeting” de huidige stand van zaken weergegeven met betrekking tot de broeikasgasemissies; − De deelnemers kunnen hiervoor gebruik maken van een eigen (reeds bestaande) methodiek of kunnen gebruik maken van het model voor de “CO2footprint” dat is ontwikkeld door Royal Haskoning; − Alle partijen brengen jaarlijks verslag uit van hun vorderingen aan het samenwerkingsverband; De uitgebrachte jaarlijkse rapportages dienen tevens als basis voor de evaluatie van het convenant.
4.
Projectorganisatie/afspraken
Ten behoeve van de uitvoering van het Tiels Energie Convenant wordt een projectgroep opgericht. Deze projectgroep wordt gevormd door de Werkgroep Duurzame Energie van het OCT, een medewerker van de gemeente Tiel en desgewenst nog anderen. De projectgroep heeft als taken: -
Het ondersteunen van het samenwerkingsverband TIEC; Het entameren van gezamenlijke projecten; De deelnemers ondersteunen bij het verkrijgen van mogelijke subsidies voor de individuele en/of gezamenlijke projecten; Het verzorgen van informatie; Tiels Energie Convenant -2-
-
5. − − − − − −
6. − − −
Communicatie en public relations rond het Convenant en de daaruit voortvloeiende projecten; De monitoring van de resultaten van het Tiels Energie Convenant en de daaronder vallende projecten.
Looptijd en toetreding Convenant Dit Tiels Energie Convenant is gesloten voor bepaalde duur. Het Convenant treedt in werking met ingang van 1 januari 2010. Het jaar 2009 is het referentiejaar. Het convenant eindigt op 1 januari 2014. Na afloop van de looptijd kunnen de partijen ieder jaar besluiten tot verlenging met een jaar. Dit Convenant staat open voor nieuwe partijen, die hebben laten zien dat ze serieus bezig zijn met klimaatbeleid; zij kunnen onder dezelfde voorwaarden deelnemen als de reeds deelnemende partijen. Partijen kunnen op eigen verzoek tussentijds de deelname aan het convenant beëindigen.
Evaluatie Partijen evalueren de uitvoering van dit Tiels Energie Convenant in het vierde kwartaal van 2010. De evaluatie wordt voorbereid en verslag daarvan wordt opgemaakt door de projectgroep. Aldus opgemaakt en ondertekend te Tiel op 5 november 2009.
Tiels Energie Convenant -3-
Deelnemende partijen aan het Tiels Energie Convenant Ondertekend in Tiel op 5 november 2009
Arcelor Mittal Construction Nederland
AT&C Accountants & Belasting Adviseurs
Dhr. W. Borgstein
Dhr. J.M.J.M. Freriks
AVRI Regio Rivierenland
BAM Utiliteitsbouw bv, vestiging Tiel
Dhr. R. de Kruijff
Dhr. A.G.B. van Hulst
Betuwe-Beton BV
Daalderop
Dhr. D. Slob
Dhr. A. van Loon
De Vree en Sliepen
DHL
Dhr. P. Dikker
Dhr. R. Schaap
Tiels Energie Convenant -4-
Deelnemende partijen aan het Tiels Energie Convenant Ondertekend in Tiel op 5 november 2009
Gemeente Tiel
GMB Slibverwerking Tiel
Dhr. C. Anker Wethouder Milieu
Dhr. G.J. van de Pol
Industrieschap Medel
Kemira ChemSolutions bv
Dhr. J.A. Eerens
Dhr. M. Oster
King Nederland Dhr. D. Meijer
Dhr. E.A.M.A. Sips
Lander Werk & Integratie
Metaglas B.V.
Dhr. H. Vogelaar
Mw. H.A. Groenendaal
Tiels Energie Convenant -5-
Deelnemende partijen aan het Tiels Energie Convenant Ondertekend in Tiel op 5 november 2009
Rabobank West Betuwe
Dhr. M. van Norden
ROC/RIVOR
RSG Lingecollege
Mw. E.J. Brendel
Dhr. P.J. Ronner
St. Zorgcentra Rivierenland
Van Amerongen Ca Technology
Dhr. B. Kreuze
Dhr. F. de Geus
Van Tintelen Sustainable bv
Waterschap Rivierenland
Dhr. G.J.C. van Tintelen
Ir. G.N. Kok Dijkgraaf
Tiels Energie Convenant -6-
Deelnemende partijen aan het Tiels Energie Convenant Ondertekend in Tiel op 5 november 2009
W.H. Oostendorp B.V.
Ziekenhuis Rivierenland
Dhr. D. van Ommeren
Dhr. H.J.A. Uitterhaegen
Tiels Energie Convenant -7-
Bijlage Tiels Energie Convenant
Toelichting op enkele specifieke punten in de convenanttekst. 1. punt 3 2e streepje: ….. reductie op de uitstoot van broeikasgassen te realiseren van minstens gemiddeld 3% per jaar voor de duur van het convenant. Betreft dit de totale emissie van de betreffende organisatie of een bedrijf (totaal plafond) of gaat het om de emissie per eenheid product of dienst. De convenanttekst laat dit open: beide zijn dus mogelijk. Het verdient wel aanbeveling dat de deelnemer aan het convenant bij het presenteren van zijn CO2-footprint aangeeft of hij streeft naar reductie ten opzichte van het plafond of ten opzichte van de footprint per eenheid product/dienst. 2. punt 3: reductie van broeikasgasemissies……. Welke activiteiten worden in de CO2-footprint en in de reductiedoelstelling meegenomen. In beginsel gaat het om alle activiteiten. Echter een deelnemer aan het convenant kan besluiten om activiteiten die een (zeer) geringe bijdrage geven ten opzichte van de totale bijdrage van het bedrijf/de organisatie, niet worden meegenomen. Het betreft in vrijwel alle gevallen de fabricage van de productiegoederen, de oprichting van het gebouw, de productie van vervoersmiddelen, e.d. Bij productiebedrijven betreft het ook veelal de catering, gebruik meubilair en mogelijk andere zaken. Aan te bevelen is dit laatste soort verwaarlozingen bewust en met redenen omkleed te kiezen. 3. punt 3: reductie energiegebruik of broeikasgassen? Het convenant gaat over de reductie van broeikasgassen. Voor de meeste bedrijven en organisaties staat dit gelijk aan de reductie van het energiegebruik van energie geproduceerd uit fossiele bronnen. Fossiele bronnen zijn: benzine, kolen, aardgas, diesel, olie, propaan, LPG, bruinkool, etc. Omdat de elektriciteit in Nederland voor verreweg het grootste deel met behulp van fossiele bronnen wordt geproduceerd, wordt elektriciteit ook tot de fossiele energie gerekend. Echter men heeft de mogelijkheid om zgn "groene elektriciteit" te kopen. Via een certificaten systeem
wordt dit gecontroleerd. Deze "groene elektriciteit" betreft elektriciteit geproduceerd met zonnecellen, zonneboilers, windmolens, biomassaverbranding, biomassavergisting of andere schone bronnen. Deze schone bronnen veroorzaken geen of zeer beperkte broeikasgasemissies. Overstap dus van "gewone elektriciteit" op "groene elektriciteit" kan dus een maatregel van de convenantpartner zijn om de broeikasgasemissies te reduceren. Sommige bedrijven/organisatie hebben mogelijk een broeikasgasemissie die niet direct afkomt van een fossiele energiedrager. Hierbij kan men denken aan een methaanemissie (CH4) en een emissie van lachgas (N2O). CH4 is 23 maal zo sterk als CO2 en lachgas 296 maal zo sterk. Vooral emissies van koolstoffluoriden (CF's) geven een sterke bijdrage aan het broeikasgaseffect. Ze zijn duizend tot 10.000-den maal zo sterk als CO2. Alle broeikasgasemissies worden opgeteld met behulp van deze vermenigvuldigingsfactoren tot een totale CO2-equivalentemissie. 4. punt 5: looptijd convenant Voorgesteld wordt een looptijd van het convenant van 4 jaar. Andere perioden zijn natuurlijk ook mogelijk. Tussen de Minister en VNO-NCW, MKB en LTO is afgesproken een reductie van 2% per jaar over een periode tot 2020. Onlangs heeft de Nederlandse Frisdrankindustrie een convenant met de Minister getekend voor een reductie van 20% in 2020 tov. 2010. Rotterdam heeft samen met bedrijven in Rotterdam een reductie afgesproken van 50% in 2025 tov 1990. In Nijmegen hebben bedrijven een convenant getekend voor een reductie van 3% per jaar over een periode van 3 jaar.