Omgeving verslag 2013 programma 2014 Gemeente Ferwerderadiel
In opdracht van: Gemeente Ferwerderadiel Postbus 2 9172 ZS FERWERT Uitgevoerd door: Friese Uitvoeringsdienst Milieu en Omgeving J.W. de Visserwei 10 9001 ZE GROU Tel: 0566 - 750300 E-mail:
[email protected] Projectnummer: Datum: juni 2013 Contactpersoon: P. Esselaar
Omgeving verslag 2013 programma 2014 Gemeente Ferwerderadiel
Samenvatting Het verslag van dit jaar heeft een andere invulling gekregen dan de afgelopen jaren. Enerzijds geeft het verslag inzicht in de wijze waarop de gemeente invulling heeft gegeven aan de uitvoering van de taken in het kader van de Omgevingswet in 2013. Anderzijds geeft het een aanzet tot wat de gemeente het komende jaar op het gebied van Omgevingsrecht wil gaan uitvoeren. Doordat dit document dit jaar voor het eerst op deze wijze wordt opgesteld is het niet uitputtend en moet het meer gezien worden als een groeidocument waarin in de loop van de tijd onderwerpen aan worden toegevoegd. Basis is het verslag c.q. programma dat in het kader van Milieu reeds jaren aan u werd voorgelegd. De wettelijke basis van het jaarprogramma / jaarverslag is zodanig gewijzigd dat slechts een programma / verslag dient te worden gemaakt voor de Wabo brede handhavingstaken. Wij zijn van mening dat met het uitbesteden van de milieutaken er een helder programma en verslag van deze taken moet zijn. Hiermee wordt naar de eigen organisatie maar ook naar de uitvoerende organisatie een duidelijk beeld gecreëerd wat contractpartners van elkaar verwachten. Het verslag / programma behandelt per taakveld kort de geldende regelgeving en het gemeentelijk beleid, wat er was gepland voor 2013, wat in 2013 is gerealiseerd en wat de voornemens voor 2014 zijn. De milieutaken zijn in 2013 niet geheel conform de planning uitgevoerd. Geconstateerd kan worden dat op het gebied van vergunningverlening en meldingen meer uren en dus kosten zijn gemaakt dan in de planning was opgenomen. Oorzaak is dat een aantal vergunningen meer tijd vergen dan waarvoor zij gepland staan. Verder constateren wij dat de meldingen waarbij een aspect als geluid, externe veiligheid of anderszins van toepassing is, meer tijd vragen dan gepland staat. In de loop van het jaar is vanwege de hoge kosten het proces rond een bedrijf in Marrum getemporiseerd. In 2013 is een aanzet gegeven om de geluidsboekhouding, welke bij de diverse bedrijfsterreinen hoort, te actualiseren. Voor het bedrijfsterrein in Hallum, dat als meest urgent wordt beschouwd, is de geluidsituatie op dit moment helder. Een en ander is in het betreffende hoofdstuk weergegeven. In 2014 zal het bedrijfsterrein Burdaard geactualiseerd worden. Het beleid omtrent grondverzet is in 2013 afgerond waarbij gesteld kan worden dat veel bereikt is met geringe middelen. Op het gebied van duurzaamheid zijn in 2013 diverse zaken gerealiseerd te noemen zijn het plaatsen van zonnepanelen op de gemeentewerkplaats, het rijden met een elektrische auto, het varen met een elektrische sloep en het plaatsen van diverse oplaadpalen voor elektriciteit. Als laatste kan worden geconcludeerd dat door op een vroeg moment te corrigeren bereikt is dat de begroting van 2013 niet is overschreden. Daar staat tegenover dat een aantal taken niet zijn uitgevoerd.
Inhoudsopgave 1
ALGEMEEN..................................................................................................................................... 1
2
RUIMTELIJKE ORDENING ............................................................................................................ 3
3
BOUWEN, WONEN, VASTGOEDBEHEER EN VOLKSHUISVESTING ....................................... 6
4
BEDRIJVEN EN ACTIVITEITEN..................................................................................................... 9
5
AFVAL EN AFVALWATER ........................................................................................................... 15
6
BODEM EN WATER ..................................................................................................................... 18
7
DUURZAME ONTWIKKELING ..................................................................................................... 20
8
EXTERNE VEILIGHEID ................................................................................................................ 23
9
GELUID ......................................................................................................................................... 24
10
MILIEUCOMMUNICATIE EN EDUCATIE ..................................................................................... 26
11
MILIEUBELEID EN DIVERSEN .................................................................................................... 27
12
VERKEER EN VERVOER ............................................................................................................. 29
13
SAMENWERKING ........................................................................................................................ 30
BIJLAGE 1
OVERZICHT UITVOERING PLANNING FERWERDERADIEL 2013 ......................... 33
BIJLAGE 2
OVERZICHT UITVOERING PLANNING FERWERDERADIEL 2014 .......................... 34
BIJLAGE 3
AFKORTINGEN ............................................................................................................ 35
1
Algemeen
Algemeen Op basis van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo), het Besluit omgevingsrecht (Bor), de Regeling omgevingsrecht (Mor) en de Wet milieubeheer (Wm) maken burgemeester en wethouders van Ferwerderadiel jaarlijks bekend welke van de voorgenomen activiteiten zij het komende jaar in het kader van het Omgevingsrecht uitvoeren. Ruimtelijke ordening / Bouwen en wonen De taken op het gebied van Ruimtelijke ordening en Bouwen en wonen worden door de eigen organisatie van de gemeente Ferwerderadiel uitgevoerd. Milieu De milieutaken van de gemeente Ferwerderadiel worden vanaf 1 januari 2014 door de Friese Uitvoeringsdienst Milieu en Omgeving (was tot 1 januari 2014 de Milieuadviesdienst) en het Handhavingsbureau Middelsee uitgevoerd. Werkzaamheden die de gemeente door de Friese Uitvoeringsdienst Milieu en Omgeving (FUMO) laat uitvoeren zijn: Algemene c.q. beleidsondersteunende advisering; Opstellen van jaarprogramma en jaarverslag; De vergunningverlening en meldingen van alle bedrijven; De handhaving van type B – C (categorie 3 - 4) bedrijven; Het toezicht op bodem (Besluit bodemkwaliteit) en asbest; De taken op het gebied van bodem, duurzaamheid, geluid en lucht; Werkzaamheden die de gemeente door het Handhavingsbureau Middelsee laat uitvoeren zijn: De handhavingswerkzaamheden type A – B (cat 1 t/m 2); Opstellen handhavingsprogramma en verslag (Wabo breed). Werkzaamheden die de gemeente in eigen beheer uitvoert: Het verzorgen van de frontoffice voor de gemeente; De overige Wabo taken welke niet door FUMO of Handhavingsbureau Middelsee worden uitgevoerd; De werkzaamheden op het gebied van afval; Het verstrekken en administratief afhandelen van makelaarsadviezen; De vrije veld activiteiten (oog- en oorfuncties). Brandveiligheid De taken op het gebied van brandveiligheid worden uitgevoerd door de Brandweer Noordwest Fryslân. Algemene doelstellingen in het kader van toezicht en handhaving In het op 17 januari 2012 door burgemeester en wethouders vastgestelde Integraal Handhavingsbeleidsplan 2012 - 2016 is de volgende globale doelstelling opgenomen die de gemeente Ferwerderadiel met het beleid wil bereiken: “Handhaving is een niet op zichzelf staand onderdeel, maar vormt een belangrijk onderdeel van de publieke taak en is onlosmakelijk verbonden met het vergunning- en meldingstelsel binnen de Nederlandse Wet- en regelgeving”. Volgens de Grondwet (artikel 21): "De zorg van de overheid Is gericht op de bewoonbaarheid van het land en de bescherming en verbetering van het leefmilieu." Deze globale doelstelling is voor de diverse onderdelen uitgewerkt en wel op de volgende wijze: Doelstellingen milieu - het huidige naleefgedrag te behouden; - het naleefgedrag van de inrichtingen met een zeer groot risico (risicoklasse 1), waar het gaat om het voorzieningenniveau van de externe veiligheid, in 2016 te verbeteren tot 95%;
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
1
-
geen toename van aantal klachten ten opzichte van 2010; geen toename van aantal overtredingen ten opzichte van 2010.
Doelstellingen bouw- en woningtoezicht en ruimtelijke ordening - het huidige naleefgedrag van gemiddeld 70% te behouden; - afronden van alle handhavingzaken met behulp van luchtfoto's (zie 4.3.2); - geen toename van het aantal klachten ten opzichte van 2010; - geen toename van het aantal overtredingen ten opzichte van 2010. Doelstelling brandveilig gebruik bouwwerken - de komende vier jaar in de praktijk naar de sanctiestrategie handelen. Doelstelling APV en bijzondere wetgeving - het huidige naleefgedrag te monitoren naar aanleiding van de uitgevoerde controles, met een naleefgedrag van 80%. - geen toename van het aantal terechte klachten en meldingen ten opzichte van 2010. Borging processen Alle Wabo-aanvragen worden sinds februari 2013 behandeld in het workflowsysteem (SquitXO). Met gebruikmaking van deze applicatie worden alle processtappen van de aanvragen op elkaar afgestemd en geborgd
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
2
2
Ruimtelijke ordening
Beleid Bij het ontwikkelen van ruimtelijke plannen betrekken wij natuur- en milieuaspecten vroegtijdig en volwaardig in het planproces. Wij willen toe naar drie bestemmingsplannen, te weten: Grote Dorpen Buitengebied Waddenzee en Buitendijks gebied. De plannen evenals het structuurplan zullen, in digitale vorm, beschikbaar worden gesteld via internet (www.ruimtelijkeplannen.nl) en regelmatig worden geactualiseerd. Algemeen Bestemmingsplan Grote Dorpen Dit bestemmingsplan is in 2009 door de gemeenteraad vastgesteld. In 2011 heeft een aanpassing hiervan plaatsgevonden mede als gevolg van de uitspraak van de Raad van State over het plan van 2009. In dit bestemmingspan zijn verschillende andere plannen samengevoegd zodat het beleid ten aanzien van het Dorp en omgeving overzichtelijk is. Het bestemmingsplan alsmede de herziening hebben nu beide rechtskracht. Bestemmingsplan Buitengebied Het bestemmingsplan heeft betrekking op het buitengebied inclusief de kleinere dorpen als Jislum, Wânswert, Hegebeintum, Bartlehiem en de Vlieterpen. Bestemmingsplan Waddenzee en Buitendijks gebied Dit bestemmingsplan ontstaat door een loskoppeling van het gebied Waddenzee en Buitendijks gebied van het Buitengebied. Hiervoor wordt gekozen omdat diverse factoren een verstoring van de voortgang kunnen veroorzaken die niet gewenst is. Daarnaast is door de natuurwaarden (flora- en faunawet), de reserveringszone waterkering en andere typische gebiedseigen waarden sprake van een ander bestemmingsplan dan het Bestemmingsplan Buitengebied. Voor dit gebied wordt daarom gekozen voor een beheersverordening. Van toepassing zijnde bestemmingsplannen In onderstaande tabel zijn de in de gemeente Ferwerderadiel vigerende bestemmingsplannen opgenomen alsmede de datum waarop het betreffende bestemmingsplan is vastgesteld. Op basis van deze gegevens kan vastgesteld worden wanneer een bestemmingsplan geactualiseerd moet worden. Daarnaast kan de tabel gebruikt worden als planningsinstrument zodat de begroting evenwichtig belast wordt met actualisatieplannen. Bestemmingsplan
Raad
Planning actualisatie
Grote Dorpen
19-11-2009
2019
Buitengebied
13-02-2014
Beroep ingesteld
Waddenzee / Buitendijksveld
16-01-1986 Nr. 3
beheersverordening
Gevolgen Wro op bestemmingsplannen Voor bestemmingsplannen heeft de Wro de volgende gevolgen: Bestemmingsplannen zijn verplicht voor het hele gemeentelijke grondgebied. Ontheffingen van het bestemmingsplan zijn veranderd maar worden niet als beperkend ervaren. De provinciale goedkeuring achteraf is vervangen door een toets tijdens de totstandkoming.
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
3
Bestemmingsplannen moeten binnen een periode van 10 jaar opnieuw worden vastgesteld of herzien. Digitalisering van nieuwe bestemmingsplannen is verplicht. Iedereen kan bij de gemeenteraad een verzoek tot herziening van het bestemmingsplan indienen. Gemeenten doen jaarlijks verslag van hun ruimtelijk beleid.
Afwijkingen van het bestemmingsplan Bij activiteiten die volgens het bestemmingsplan niet mogelijk zijn, kan de gemeente besluiten om: a. met een omgevingsvergunning af te wijken van de regels van het plan; b. het plan te wijzigen door een nieuw (deel)bestemmingsplan te maken. Ad a. Het afwijken van de regels is geregeld in de Wabo. Drie instrumenten uit de oude Wro zijn overgenomen in de Wabo als de drie varianten van de afwijking. 1. Voorheen de binnenplanse ontheffing: in het bestemmingsplan staat geregeld dat burgemeester en wethouders onder bepaalde voorwaarden binnen bepaalde grenzen mogen afwijken van het bestemmingsplan. 2. Voorheen de lichte buitenplanse ontheffing ("kruimelgeval"): burgemeester en wethouders mogen gemotiveerd afwijken voor bepaalde gevallen. 3. Voorheen het projectbesluit: een afwijking die zorgvuldig voorbereid is door opstelling van een 'goede ruimtelijke onderbouwing'. Tevens is het mogelijk tijdelijk af te wijken voor iets dat slechts een korte tijd nodig is. De procedures genoemd onder 1. en 2. zijn regulier, voor de onder 3. genoemde en de tijdelijke geldt de uitgebreide. Ad b. De gemeenteraad kan altijd besluiten een bestemmingsplan op te stellen voor een gebied. Dat nieuwe vervangt dan automatisch (een deel van) het oude. Als dat gebeurt voor een specifiek project wordt wel gesproken van een postzegel(bestemmings)plan, of een partiële herziening. Verder kan sprake zijn van een wijzigingsplan. Daarvoor is dan in een bestemmingsplan op een bepaald gebied een wijzigingsbevoegdheid gelegd. Burgemeester en wethouders mogen dan de bestemming van dat gebied wijzigen zoals in het moederplan staat omschreven. De procedure is dezelfde als bij andere bestemmingsplannen. Vergelijkbaar is het uitwerkingsplan, hierbij wordt in het moederplan een 'globale' bestemming gelegd die – voordat iets gerealiseerd kan worden – in detail moet worden uitgewerkt. Dit is eveneens een bevoegdheid van burgemeester en wethouders. Het belangrijkste verschil tussen afwijken (ad a.) en herbestemmen (ad b.) is dat afwijken de oude bestemming intact laat en de afwijking alleen geldt voor hetgeen is aangevraagd, voor zo lang het bestaat, terwijl herbestemmen ook echt de bestemming verandert en dus een heel nieuw stelsel van rechten en plichten in het leven roept. Tenslotte kan een beetje worden 'afgeweken' van het bestemmingsplan door vergunningvrij te bouwen, zoals mogelijk is in de gevallen die genoemd worden in art. 2, bijlage II van het Bor. Kostenverhaal In onze gemeente wordt in voorkomende gevallen een planschade afwentelingsovereenkomst met de aanvrager van de Omgevingsvergunning afgesloten. Dit gebeurt in die gevallen waar mogelijk sprake kan zijn van planschade. Daarnaast wordt een exploitatieovereenkomst afgesloten ten behoeve van bovenwijkse voorzieningen, infrastructuur en dergelijke.
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
4
Handhaving Het bereiken van de doelstellingen van het plan kan alleen worden bereikt als de regels worden nageleefd. Dat betekent dat voor verschillende activiteiten vergunningen zijn voorgeschreven. Het sluitstuk van de vergunningverlening is de handhaving. Voor het toezicht op de naleving van het bestemmingsplan is het handhavingsbureau Middelsee verantwoordelijk. In 2013 was de aandacht van de handhavingactiviteiten primair rondom het onderwerp “wonen” gebundeld. Het ging daarbij om de volgende thema’s: bedrijfsmatig gebruik van panden; recreatief gebruik van permanente woningen; leegstand woningen; onttrekking woonruimte permanente woningen. Om het beleid te realiseren is in onderstaande tabel de verwachte inzet qua uren voor 2013 voor ruimtelijke ordening opgenomen alsmede het aantal werkelijk gemaakte uren.: Om het beleid te realiseren is in onderstaande tabel de verwachte inzet qua uren voor 2013 voor ruimtelijke ordening opgenomen, het aantal werkelijk gemaakte uren en de schatting voor 2014. geschatte uitvoering werkzaamheden uren 2014
1 2 3 4 5
algemene aspecten ruimtelijke ordening actualisering bestemmingsplan Buitengebied afwijken bestemmingsplannen / omgevingsaanvragen ondersteuning diverse bestemmingsplannen handhaving bestemmingsplannen Totaal eigen organisatie Totaal Milieuadviesdienst/FUMO Totaal Handhavingsbureau
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
900
Sector 3
300
Sector 3 / RHO adviseurs Sector 3 / RHO adviseurs Milieuadviesdienst / FUMO Extern / HH bureau
1500 0
2700 0
5
3
Bouwen, wonen, vastgoedbeheer en volkshuisvesting
Beleid De gemeente wil dat bouwwerken veilig, gezond, bruikbaar en energiezuinig worden gebouwd en dat ook blijven. Daarom worden aanvragen om een omgevingsvergunning aan de geldende regelgeving getoetst. De verantwoordelijkheid voor de naleving is primair een verantwoordelijkheid van de markpartijen en de burger. Dit standpunt wordt ook steeds vaker en nadrukkelijker in de regelgeving vastgelegd. De overheid (met name de gemeente) heeft een controlerende en eventueel een corrigerende rol. De gemeente hecht er aan dat er voldoende kwaliteit en menskracht voor handen is om aanvragen om een omgevingsvergunning binnen de daarvoor gestelde termijnen af te handelen. Ook vindt de gemeente het belangrijk dat vergunningverlening en controle niet door dezelfde ambtenaar worden gedaan. Deze taken zijn daarom bij verschillende functies ondergebracht. Ten aanzien van wonen is het beleid vastgesteld in het Woonplan, d.d. 7 juni 2006. Vergunningverlening De verwachting voor 2013 was dat ca 95 aanvragen om een omgevingsvergunning zouden worden ingediend. De aanvragen worden getoetst aan de bouwkundige, installatietechnische en overige technische voorschriften. De toetsing aan de voorschriften vindt plaats door een medewerker van de cluster bouw- en woningtoezicht. In 2013 zijn 77 aanvragen om een omgevingsvergunning voor het onderdeel bouwen ingediend. De verwachting voor 2014 is dat dit aantal, gezien de economische ontwikkelingen, enigszins zal aantrekken. Er is menskracht aanwezig om aan de beleidsdoelstelling zoals bovenstaand is geformuleerd te voldoen. Wel is duidelijk dat de mogelijkheden om in te spelen op veranderingen c.q. extra werkzaamheden gering zijn. Het traject van de kwaliteitscriteria zal omtrent de kwetsbaarheid van het ambtelijk apparaat duidelijkheid moeten verschaffen. Brandveiligheid De voorschriften op het gebied van het brandveilig gebruiken van Bouwwerken wordt gecontroleerd door medewerkers van de brandweer. Wel is een tendens waar te nemen waaruit blijkt dat lichtere bouwwerken weer bij de gemeente moeten worden ondergebracht. Rekening zal moeten worden gehouden met het feit dat daar in de organisatie ruimte (in personele zin) voor moet zijn en dat de uitvoering hiervoor ook uitgerust moet zijn (kennis en vaardigheden). Overige taken Voor het slopen (veranderen) van monumenten en slopen op grond van een regeling in het bestemmingsplan is een omgevingsvergunning noodzakelijk. Voor het overige slopen waarbij de nadruk ligt op de veiligheid en het verantwoord afvoeren van sloopafval is de meldingplicht van toepassing. Indien sprake is van asbest gelden hiervoor voorschriften voor het slopen en afvoeren. Deze voorschriften zijn direct werkend. Voor alle duidelijkheid worden deze in reactie op de sloopmelding als bijlage toegevoegd. In 2013 zijn 47 aanvragen / meldingen voor het onderdeel slopen ingediend. De verwachting is dat dit voor 2014 niet zal wijzigen. Wanneer een project effect heeft op de natuur (beschermde soorten en/ of habitats) is het nodig om een vergunning (of ontheffing) te vragen op grond van de Natuurbeschermingswet of de Flora- en Faunawet. In 2013 zijn 2 aanvragen / ontheffing gevraagd in het kader van de Natuurbeschermingswet. De verwachting is dat dit voor 2014 niet zal wijzigen. Een aanvraag ontheffing is veelal onderdeel van de aanvraag Omgevingsvergunning.
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
6
Voor wijzigingen op, aan of bij een monument is meestal ook een omgevingsvergunning nodig. In het Besluit omgevingsrecht (Bor) is een beperkte regeling voor vergunningsvrij bouwen van kracht geworden. Zodra sprake is van invloed op de monumentale waarden dan is het vergunningsvrij bouwen niet meer toegestaan. In 2013 zijn 3 voor het wijzigingen aan een monument ingediend. De verwachting is dat dit voor 2014 niet zal wijzigen. In de bouwverordening is geregeld dat bij projecten waarbij de grond over een oppervlakte van meer dan 50 m² wordt geroerd en waarbij in het op te richten gebouw gedurende meer dan 2 uur per dag mensen verkeren een bodemonderzoek vereist is. In 2013 is de Bouwverordening zodanig gewijzigd dat in die gevallen waarvan bekend is dat de bodemkwaliteit voldoet aan klasse Achtergrondwaarde of Wonen een bodemonderzoek niet in alle gevallen noodzakelijk geacht wordt. Het gevolg van deze beleidskeuze is dat minder bodemonderzoeken worden gedaan ten behoeve van bouwen. In sommige gevallen is een watertoets noodzakelijk. In 2013 is in één geval van een Watertoets uitgevoerd. Kapmelding Gemiddeld worden jaarlijks 20 tot 25 meldingen voor de kap van bomen gedaan. Hiervan zijn er gemiddeld 5 meervoudige aanvragen met de activiteit kappen. In 2013 zijn 25 meldingen voor de kap van bomen gedaan. Voor 2014 wordt een vergelijkbaar aantal meldingen verwacht. Secundaire grondstoffen Voor het gebruik van secundaire grondstoffen door derden formuleren wij geen eigen beleid; op dit terrein geven wij uitvoering aan de taken die in het kader van het Besluit Bodemkwaliteit aan de gemeente zijn opgedragen. In 2013 zijn door de gemeente secundaire grondstoffen toegepast enerzijds als opdrachtgever en anderzijds in de eigen bedrijfsvoering. De gemeente houdt zich aan de eisen zoals gesteld in het Besluit bodemkwaliteit. Ook in 2014 zal dit beleid worden uitgedragen. Wonen Ferwerderadiel wil een leefbare woongemeenschap zijn met betaalbare woningen voor jong en oud. Dit staat in het Woonplan dat door de gemeenteraad in 2005 is vastgesteld. Het is van groot belang dat de huidige woningvoorraad behouden blijft voor permanente bewoning. Tegen illegaal gebruik, bijvoorbeeld recreatief gebruik, wordt handhavend opgetreden. Om het beleid te realiseren is in onderstaande tabel de verwachte inzet qua uren voor 2013 voor bouwen en wonen opgenomen alsmede het aantal werkelijk gemaakte uren. geschatte werkzaamheden uitvoering uren 2014
1 2 3 4 5 6 7
administratieve werkzaamheden bouwen en wonen beoordelen van omgevingsaanvragen uitvoering huisvesting toezicht en handhaving bouwactiviteiten toezicht en handhaving asbest controle brandveiligheid beoordelen op milieuaspecten
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
860
Sector 3
1005
Sector 3
625
40 0
Sector 3 Handhavingsbureau Middelsee FUMO Brandweer Milieuadviesdienst /
7
8
9
bij bouw- en sloopactiviteiten kapvergunning inclusief voorbereiding en toezicht meervoudige aanvragen met activiteit kappen Totaal eigen organisatie Totaal Milieuadviesdienst/FUMO Totaal Handhavingsbureau
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
30
FUMO Sector 3
8
Sector 3
2520 40
8
4
Bedrijven en activiteiten
Algemeen De taken van onze gemeente op dit gebied zijn:
de verlening van vergunningen en het afhandelen van meldingen in het kader van de Wabo; het toezicht en de handhaving van milieuwet- en regelgeving, voornamelijk bij bedrijven;
de afhandeling van milieumeldingen en –klachten van inwoners en advisering bij milieuincidenten. De taken met betrekking tot de vergunningverlening van alle bedrijven en de handhaving van type B en C inrichtingen (categorie 3 – 4) zijn uitbesteed aan de FUMO (tot 1 januari 2014 de Milieuadviesdienst). Deze organisatie heeft vergunningverlening en handhaving strikt gescheiden. Door de gemeente worden afspraken gemaakt met het Handhavingsbureau Middelsee en de FUMO over controles en hercontroles. De planning staat er garant voor dat periodieke controles plaatsvinden bij alle bedrijven, waardoor een adequaat niveau van vergunningverlening en handhaving wordt bereikt. Naar aanleiding van de (her)controle wordt in een bezoekverslag vastgelegd de datum, het resultaat en de vervolgactie(s). De controlebrieven worden rechtstreeks door het Handhavingsbureau Middelsee toegezonden aan de bedrijven; een afschrift gaat naar de gemeente. Door het ontbreken van mandatering is dit vooralsnog niet mogelijk voor de FUMO. Dit geldt niet voor brieven waarin een voornemen tot het opleggen van een dwangsom wordt aangekondigd. Deze lopen via het college van burgemeester en wethouders. Activiteitenbesluit Het Activiteitenbesluit is sedert 1 januari 2008 van kracht De belangrijkste veranderingen door de wijziging naar het Activiteitenbesluit zijn:
Activiteiten (bedrijven) vallen onder algemene regels, tenzij de activiteit is opgenomen in een limitatieve lijst van vergunningplichtige activiteiten. IPPC-bedrijven blijven in het Activiteitenbesluit vergunningplichtig.
Naast het Activiteitenbesluit, waarin de doelvoorschriften zijn opgenomen, is er een ministeriële regeling waarin voornamelijk (technische) middelvoorschriften zijn opgenomen.
Het Activiteitenbesluit geeft middels het stellen van maatwerkvoorschriften de mogelijkheid om op specifiek aangegeven gebieden de melding aan te passen aan de situatie..
Door de invoering van het Activiteitenbesluit is het aantal vergunningplichtige bedrijven afgenomen en het aantal meldingplichtige bedrijven toegenomen. Verder is de meldingsplicht voor sommige activiteiten vervallen waarbij aangetekend moet worden dat deze activiteiten wel aan de voorschriften genoemd in het Activiteitenbesluit moeten voldoen. De huidige indeling volgens het Activiteitenbesluit is als volgt:
Type A-bedrijven: Deze bedrijven hoeven zich bij vestiging of wijziging niet te melden bij de gemeente. Een deel van het Activiteitenbesluit geldt wel voor deze bedrijven.
Type B-bedrijven: Deze bedrijven zijn meldingsplichtig. Onder deze bedrijven bevinden zich ook bedrijven die voorheen vergunningplichtig waren. Alle hoofdstukken uit het Activiteitenbesluit zijn voor deze bedrijven van toepassing.
Type-C-bedrijven: Agrarische bedrijven die meldingsplichtig zijn. Zij hebben te maken met voorschriften uit het Activiteitenbesluit.
Type-C-bedrijven: Deze bedrijven zijn vergunningplichtig. Zij kunnen behalve met vergunningvoorschriften voor een deel van hun activiteiten ook te maken krijgen met een aantal voorschriften uit het Activiteitenbesluit.
IPPC bedrijven (bedrijven –installatie- waarin een of meer van de activiteiten plaatsvinden uit bijlage I van de Europese Richtlijn industriële emissies).
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
9
In tabel A wordt een weergave gegeven van het aantal bedrijven verdeeld over de indeling in Type A, B en C volgens het Activiteitenbesluit. Ten opzichte van 2013 is er een daling van het aantal bedrijven met 4%. In tabel B is een raming van het aantal benodigde uren in het kader van vergunningverlening voor deze bedrijven opgenomen alsmede de werkelijk gemaakte uren. Tabel A Verdeling bedrijven categorie / type A/B/C
Categorie 1 Categorie 2 Categorie 3 Categorie 4 Totaal
Type A 40 0 0 0 40
Type C (melding) 95 56 0 0 151
Type B 0 108 31 1 140
Type C (verg.) 0 0 19 9 28
Totaal 135 164 50 10 359
Tabel B Benodigde / gemaakte uren in 2013 vergunningverlening geschatte uren 2013 gemaakte uren 2013 Categorie 1 124 38 Categorie 2 115 173 Categorie 3 82 317 Categorie 4 341 209 Totaal 662 737 aantal bedrijven vergunningverlening basis A B C D B C
melding melding melding/vergunning IPPC/BRZO prov prov
31 19 8 1 1 60
plus
overig totaal 40 40 259 290 19 8 1 1 259 40 359
uren FUMO basis basis + opslag plus + opslag 19,53 151,62 106,64 10 52,5
163,17
totaal 182,7 151,62 106,64 10 52,5 503
In bovenstaande tabel C is het aantal benodigde uren voor vergunningverlening opgenomen dat in 2014 verwacht wordt. Verschil qua lay-out met tabel B is dat in tabel C wordt gesproken over type A, B, C en IPPC in plaats van de oude categorie indeling. Een en ander heeft te maken met de overgang naar het Activiteitenbesluit. In deze tabel zijn eveneens de uren opgenomen die benodigd zijn voor twee inrichtingen die voorheen door de provincie en vanaf 1 januari 2014 onder bevoegd gezag van de gemeente vallen. Voor de administratieve ondersteuning van de diverse milieuzaken alsmede het vervullen van de front-office functie werden voor 2013 416 uur ingeschat. In de praktijk zijn voor dit onderdeel 398 uur gedeclareerd. De gemeente Ferwerderadiel wil voor 2014 een vergelijkbare inzet voor de ondersteuning als in 2013. In de voorbereiding naar de Dienstverleningsovereenkomst zijn 381 uur geraamd. Op basis van het aantal bedrijven wordt het aantal uren voor vergunningverlening voor 2014 ingeschat op 578 uur (inclusief de voormalige provinciale inrichtingen). Voor meldingen in het kader van het Activiteitenbesluit is het aantal uren ingeschat op basis van een “heldere” procedure. Dit betreft een procedure waarbij geen onvolkomenheden in de melding worden aangetroffen en waarbij het niet noodzakelijk is specialistisch advies in te winnen.
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
10
Registratie van bedrijven vindt plaats in het geautomatiseerde bedrijfsgegevensbestand MENES. Termijnen worden bijgehouden en gecontroleerd. Ten aanzien van het geautomatiseerde bedrijvenbestand MENES moet opgemerkt worden dat dit vervangen had moeten zijn door Squit. Tot op heden heeft dit niet plaats gevonden omdat de vervanging van het geautomatiseerde bedrijvenbestand in twee Middelseegemeenten meer heeft gekost dan gepland. Gevolg is dat het overzetten van de bestanden van de gemeente Ferwerderadiel handmatig moet geschieden. Voor dit laatste zijn geen uren gereserveerd. Vergunningen en meldingen Op basis van de kengetallen was de planning dat in 2013 over alle categorieën van bedrijven 9 vergunningaanvragen en 29 meldingen zouden worden verwerkt. In 2013 zijn 3 vergunningen verleend, 20 meldingen en twee milieuneutrale wijzigingen verwerkt. Het aantal meldingprocedures komt overeen met de planning. Uit de verantwoording van de Milieuadviesdienst blijkt verder dat meerdere procedures extra tijd hebben gevraagd. Dit wordt mede veroorzaakt door de complexiteit die het vereist dat ook andere vakgebieden (geluid, bodem) moeten worden ingeschakeld. Daarnaast is veel tijd besteed aan een bedrijf aan de Nieuweweg te Marrum. Uitgevoerde acties Verleende vergunningen/ actualisaties
3
Milieu neutrale wijziging
2
Meldingen AMvB
20
Gedoogbesluiten
0
Opleggen/wijzigen nadere eis/ maatwerk
0
Bezwarenprocedures
1
Beroepsprocedures
0
De verwachting is dat ook voor 2014 vergelijkbare aantallen procedures worden gevoerd als in 2013. Termijnoverschrijdingen Op grond van artikel 21.1 lid 2 onder a van de Wet milieubeheer dient een milieujaarverslag het aantal malen dat wettelijke termijnen zijn overschreden, te vermelden. Daarbij dient tevens te worden aangegeven wat de oorzaken zijn van de termijnoverschrijding en welke maatregelen worden getroffen om overschrijding in de toekomst te voorkomen. In 2013 zijn er geen gevallen geweest van termijnoverschrijding in de vergunningverlening. IPPC - inrichtingen De vergunningen van de IPPC - inrichtingen zijn in de voorgaande jaren geactualiseerd. IPPC - installaties betreffen installaties waarvan is ingeschat dat deze in omvangrijke mate het milieu belasten. In het kader van de implementatie van de EG-richtlijn zijn voor de IPPC inrichtingen extra eisen aan de vergunningverlening opgenomen in de Wet milieubeheer. Omgevingsplan 2009-2013 Op 19 maart 2009 is het Omgevingsplan 2009-2013 vastgesteld. Geconstateerd is dat de huidige situatie van de gemeente geen ruimte biedt voor het waarmaken van de opgenomen doelstellingen. Het Omgevingsplan moet in 2014 geactualiseerd worden daarbij zal van gemeentezijde zowel financieel als in menskracht geïnvesteerd moet worden. Een gevolg van bovenstaande is dat het Omgevingsplan geen verlenging krijgt nu in 2014 de einddatum is overschreden. Voor bepaalde zaken zijn daardoor de landelijke generieke regelingen van toepassing. Wet geurhinder en veehouderij In onze gemeente is een verordening Wet geurhinder en veehouderij door de Raad vastgesteld.
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
11
Het is zinvol om (eventueel) samen met andere gemeenten de verordening te actualiseren. Reden hiervan zijn gewijzigde inzichten alsmede het feit dat correcties moeten worden aangebracht. Milieuklachten Bedrijven horen zich aan de wet te houden en te voldoen aan de milieuregels die zijn gesteld aan hun bedrijf. Ondanks regelgeving en de controle hierop komt het voor dat er klachten over activiteiten zijn. Elke klacht wordt serieus genomen en wordt op een adequate wijze afgehandeld. Daarin wordt geen onderscheid gemaakt of de klacht terecht of onterecht is. Voor klachten / incidenten kan de gemeente de FUMO en het Handhavingsbureau Middelsee inschakelen. Verder worden klachten intern afgewikkeld en geregistreerd. Voor klachten / incidenten buiten de kantooruren neemt de gemeente deel aan de door de FUMO geïnitieerde piketregeling. Hierbij is in voorkomende gevallen altijd een medewerker milieu beschikbaar voor klachten of calamiteiten. De inzet van de FUMO voor basistaak bedrijven is in de begroting van de dienst opgenomen. Bij bedrijven buiten het basistakenpakket worden calamiteiten afgerekend op basis van daadwerkelijk afgenomen uren. Op basis van het aantal bedrijven wordt de inzet van de FUMO geschat op 12 uur zijnde € 1.063,--. In 2013 zijn 87 klachten ingediend over de uiteenlopende onderwerpen. De klachten die vaker voorkwamen zijn hieronder benoemd: Verharde wegen, bestaande situatie 13 AMvB Algemeen 10 Trottoirs, voetpaden 9 Wegen en overige verhardingen 5 Overige verkeersklachten 4 Bedrijven 3 Vuilstort huishoudelijk afval 3 Verkeersremmende maatregelen 2 Stankoverlast dierlijke meststoffen 2 Overig 2 Alle huishoudelijke afvalstoffen 2 Bouwen zonder vergunning 2 Verontreiniging door honden 2 Duidelijk is dat een groot deel van de klachten niet bedrijf gerelateerd zijn maar horen tot de openbare ruimte. De klachten welke gerelateerd zijn aan de openbare ruimte zijn veelal door de eigen organisatie afgehandeld. De klachten die bedrijf gerelateerd zijn zijn veelal behandeld door het Handhavingsbureau Middelsee en/of de Milieuadviesdienst. Toezicht en handhaving De handhaving van milieutaken is aan de Handhavingsbureau Middelsee opgedragen. Het betreffen dan met name de handhavingswerkzaamheden welke voortkomen uit de bedrijfscontroles. Ieder jaar worden controles uitgevoerd door de medewerkers van Handhavingsbureau Middelsee en tot 1 januari 2014 de Milieuadviesdienst. Na 1 januari 2014 is de taak van de Milieuadviesdienst overgenomen door de FUMO. Vanaf januari 2014 is een deel van de bedrijfscontroles een basistaak van de FUMO. Deze werkzaamheden zullen derhalve niet meer door het Handhavingsbureau Middelsee worden uitgevoerd. Het betreft hier met name bedrijven in de voormalige BUGM categorieën 3 en 4.
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
12
Zoals uit onderstaande tabel blijkt zijn voor het uitvoeren van het toezicht en handhaving 636 uur benodigd. Als toelichting op de tabel de volgende opmerkingen; Het aantal bedrijven betreft alle bedrijven binnen de gemeente en het aantal uren betreft de uren van de FUMO. Bij dit laatste zijn de uren van het handhavingsbureau niet opgenomen. aantal bedrijven
toezicht en handhaving basis A B C D B C
melding melding vergunning IPPC/BRZO vm prov vm prov
31 19 8 1 1 60
uren FUMO
plus
overig totaal basis + herc plus + herc totaal 40 40 108 151 290 71,92 250,56 322,48 19 139,08 139,08 8 204,8 204,8 1 34,4 34,4 1 34,4 34,4 108 191 359 735
Naast de normale toezichtstaken zijn er werkzaamheden die voortkomen uit vrije veld controles, bodemactiviteiten en afspraken met andere overheden. Voor deze activiteiten is geen opdracht aan een van de partners gegeven. Voor 2013 stonden handhavingsacties op het landelijke actieprogramma waar de gemeente Ferwerderadiel aan deel kan c.q. moet nemen. Het betreft hier de volgende, Wabo breed georiënteerde, handhavingsacties: a. Ketentoezicht grondstromen; b. Ketentoezicht asbest; c. Bestuurlijke strafbeschikking; Bovenstaande handhavingsacties (a + b) zijn basistaak geworden van de FUMO. Deze taken zullen in 2014 door de FUMO worden uitgevoerd. Voor de bestuurlijke strafbeschikking geldt dat deze taak geldt als een plustaak die uitsluitend kan worden uitgevoerd door of namens de directeur van de FUMO. De gemeente Ferwerderadiel is vooralsnog niet van plan gebruik te maken van dit instrument. Om de werkzaamheden op het gebied van vergunningverlening te realiseren is in onderstaande tabel de verwachte inzet qua uren voor 2013 opgenomen, het aantal werkelijk gemaakte uren en een schatting voor 2014. geschatte werkelijke schatting werkzaamheden uitvoering uren 2013 uren 2013 2014 1 behandelen van vergunningen en 662 737 503 FUMO meldingen 2 toezicht en handhaving 735 FUMO 3 ketenhandhaving 147 FUMO 4 beroep en bezwaar 25 FUMO 5 klachtenregistratie 70 12 FUMO 6 piketregeling 10 5 23 FUMO Totaal eigen organisatie Totaal Milieuadviesdienst/FUMO 817 742 1457 Totaal Handhavingsbureau Eigen inrichtingen Alle gemeentelijke bedrijven beschikken over een actuele en toereikende vergunning dan wel melding op grond van de Wet milieubeheer, die volgens het normale controleregime gecontroleerd worden. De gemeentelijke bedrijven werden door de Milieuadviesdienst / Handhavingsbureau Middelsee gecontroleerd.
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
13
Vanaf 1 januari 2014 worden de taken van de Milieuadviesdienst door de FUMO uitgevoerd. Daarnaast zal de FUMO de inrichtingen welke voorheen vanuit de provincie werden gecontroleerd, bijvoorbeeld de gemeentewerkplaats, eveneens controleren. De overige gemeentelijke inrichtingen betreffen inrichtingen met een geringe milieubelasting waarvoor geen apart plan is gemaakt voor bedrijfsinterne milieuzorg. werkzaamheden 8 9
geschatte uren 2014
administratieve werkzaamheden gemeente werkplaats gemeentelijke gebouwen
uitvoering
900
Sector 3
300
Handhavingsbureau
De uren voor de gemeentelijke gebouwen zijn voor een deel opgenomen in de toezichtsuren van de FUMO en deels voor het handhavingsbureau.
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
14
5
Afval en afvalwater
Beleid Het beleid van de gemeente Ferwerderadiel is gericht op een verantwoorde en effectieve inzameling van diverse soorten afval. Afval De gemeente heeft de wettelijke taak om huishoudelijke afvalstoffen, grof huisvuil en klein gevaarlijk afval in te zamelen. De inzameling van huishoudelijke afvalstoffen is deels uitbesteed aan Omrin en wordt voor een ander deel in eigen beheer uitgevoerd. Het deel dat in eigen beheer wordt uitgevoerd heeft met name te maken met het grof huishoudelijk afval. Activiteiten die jaarlijks uitgevoerd worden zijn:
het diverse malen (ongeveer 10x) per jaar inzamelen van snoeiafval; het inzamelen van oud papier middels contracten met verenigingen; het via Reshare / Leger des Heils inzamelen van textiel.
Naast de wettelijke verplichtingen geldt in Nederland voor verpakkingen en voor papier en karton de producentenverantwoordelijkheid. Alle bedrijven die in Nederland verpakte producten op de markt brengen moeten hieraan voldoen. Bedrijven betalen om hun afgedankte verpakkingen op te laten halen en te recyclen. Zij kunnen zelf zorgen voor de inzameling en verwerking hiervan of hierbij de gemeenten inschakelen door gebruik te maken van de bestaande gemeentelijke inzamelsystemen Milieustraat Het overslagstation is ingericht als een efficiënte milieustraat. De beheerder van de milieustraat is de gemeente Ferwerderadiel die eveneens verantwoordelijk is voor de vergunningssituatie. Ten aa nzien van de vergunningssituatie is de FUMO namens de provincie Fryslân het aanspreekpunt. Om de werkzaamheden op het gebied van de inzameling van afvalstoffen te realiseren is in onderstaande tabel de verwachte inzet qua uren voor 2013 opgenomen alsmede het aantal werkelijk gemaakte uren. De uitvoering in 2013 In 2013 zijn de volgende werkzaamheden uitgevoerd: bij milieuvergunningverlening wordt door de Milieuadviesdienst getoetst aan het nationale afvalbeleid in het Landelijk Afvalbeheerplan; vanaf 2013 wordt het glas gescheiden ingezameld; door de gemeentelijke organisatie worden de verschillende afvalstromen gemonitord en indien nodig wordt daarover gerapporteerd. Een en ander is in de volgende tabel opgenomen; Afvalstromen Ferwerderadiel Bont glas GFT Rest afval Grof vuil Grof tuinafval/takken, stobben Hekkelzoden KCA Textiel Oud Papier B-hout C-hout Gips Pvc/bielzen/bouw en sloop (restafval) Asbest
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
15
2010 120 1269 2206 256 218 819 16 30,47 674 297
2011 123 1357 2099 292 330 731 14 29,78 731 315
9
24,28
2012 114 1306 1983 249 406 676 20 22,91 682 286 369 36 44 41
2013 119 1383 1847 258 330 842 14,5 23 654 295 50 45 40 42
Hekkelzoden/veegvuil Bouw- en sloopafval (puin) Banden Dakleer Bruin- witgoed Kringloopwinkel
684
428
58 22
50 20
676 311 1,8 9,8 53,36 17
842 378 3,02 20,88 50,4 17
Uit de tabel met afvalstromen conclusies formuleren wordt moeilijker naarmate er meer afvalstoffen gemonitord worden. Bij een aantal afvalstoffen is het zinvol om deze te bezien op basis van het aantal inwoners. Wordt dit gedaan voor GFT en restafval dan zou de voorzichtige conclusie getrokken kunnen worden dat het vergroten van het inzamelmiddel voor GFT zinvol is geweest. Bij GFT is namelijk een stijging van 11 kg waar te nemen waar bij rest afval sprake is van een afname van 11 kg per inwoner. Nascheiding kunststoffen Sedert 2009 is naast de scheidingsinstallatie van ecopark De Wierde een sorteerinstallatie aanwezig voor de scheiding van kunststoffen. De nascheidingsinstallatie haalt met name de hardere kunststoffen er uit. De productie van deze installatie kan dan ook voornamelijk verhoogd worden door meer folies uit het afval te halen. In 2009 is 149 ton kunststof nagescheiden over 8 maanden. In 2012 is 616 ton en in 2013 is 120 tonnagescheiden. Om de werkzaamheden op het gebied van afvalstoffen te realiseren is in onderstaande tabel de verwachte inzet qua uren voor 2013 opgenomen alsmede het aantal werkelijk gemaakte uren. werkzaamheden 1 2 3
geschatte uren 2013
verwerken afvalstromen op de milieustraat administratieve begeleiding Kga depot Controles afvalscheiding Totaal eigen organisatie
werkelijke uren 2013
geschatte uren 2014
uitvoering
520
1050
520
Sector 3
52
510
52
Sector 3
pm
880
pm
Sector 3
De werkelijk gemaakte uren wijken af ten opzichte van de geschatte uren enerzijds door meer aandacht voor het toezicht en anderzijds door het anders inzetten van personen. Het is zinvol bij volgende begrotingen met de wijzigingen rekening te houden. Afvalwater Op grond van de Wet milieubeheer is een Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) verplicht. Een gemeente geeft met een dergelijk plan een overzicht van alle activiteiten die er op het gebied van riolering dienen plaats te vinden en welke kosten dit met zich meebrengt. Het huidig GRP is door de raad vastgesteld op 25 oktober 2007 en thans in uitvoering. Eind 2012 is het nieuwe verbeterd GRP vastgesteld. In het nieuwe verbeterd GRP is ook het beleid voor hemelwater en grondwater opgenomen. Het GRP is een voortzetting van het eerdere GRP met als grootste verschil dat in het nieuwe GRP de thema’s hemelwater en grondwater zijn verwerkt, hierdoor is de naamgeving gewijzigd in “Verbreed GRP 2012 - 2017” (VGRP). Deze onderdelen moeten verder worden uitgewerkt in een Hemelwaterverordening en een Grondwaterverordening. Deze uitwerking is ter hand genomen. Deze onderdelen moeten verder worden uitgewerkt in hemelwater- en grondwaterbeleid. Deze uitwerking zal in 2013 en verder plaatsvinden.
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
16
De uitwerking van het “Verbreed GRP 2012 – 2017” heeft in 2013 plaats gevonden. Daarnaast is in het verband van de gemeenten Dongeradeel, Kollumerland en Dantum adiel de samenwerking in het kader van het Fries Bestuursakkoord Waterketen in gang gezet. Dit krijgt in de komende jaren een vervolg. Om het voorgenomen beleid te realiseren is onderstaand opgenomen de verwachte en de werkelijke inzet qua uren voor 2013 en de verwachting voor 2014 voor het beheer van afvalwater: werkzaamheden 4
geschatte uren 2013
uitvoering geven aan begeleiding van het rioleringsplan
675
werkelijke uren 2013
707
geschatte uren 2014
675
uitvoering Sector 3
De geschatte uren voor 2013 zijn eveneens gelding voor de uren van 2014. Verder wordt in het rioleringsplan rekening gehouden met een jaarlijkse exploitatie van € 319.106,-- (dit is inclusief € 49.400,-- voor rioolinspecties en het reinigen van stelsels en kolken). De werkelijke kosten voor de exploitatie bedroegen in 2013 € 316.308,53,-- waarvan € 49.400 voor de rioolinspecties en het reinigen van het stelsel en de kolken is gebruikt. Het bedrag van € 319.106,-- is ook voor 2014 in de begroting opgenomen
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
17
6
Bodem en water
Beleid De gemeente Ferwerderadiel wil schone grond en schoon water. Watersystemen moeten zodanig worden ingericht dat overtollig water snel en efficiënt kan worden afgevoerd. Daar waar mogelijk zal worden gestreefd naar een duurzaam waterbeheer. De bodem wordt op meerdere manieren beschermd door de regelgeving. Enerzijds door de Wet bodembescherming met de daaruit vloeiende richtlijnen en anderzijds door de Wet milieubeheer met de daarbij horende richtlijnen c.q. AMvB’s. Bij vergunningverlening en melding in het kader van de Wet milieubeheer wordt de Nederlandse Richtlijn Bodembescherming (NRB) toegepast om de bodem tegen bedrijfsactiviteiten te beschermen. Bodem (divers) De FUMO adviseert en organiseert in het doen van bodemonderzoeken bij gemeentelijke plannen. Daarnaast worden deze werkzaamheden ook uitgevoerd voor plannen welke door derden worden ingediend. Beoordeling vindt plaats op grond van de bestaande wetgeving en aan het door de gemeente vastgestelde beleid. Daarnaast worden jaarlijks een aantal klachten over bodemaspecten bij bedrijven en burgers afgehandeld. Besluit bodemkwaliteit In 2012 is de Nota bodembeheer inclusief de bodemkwaliteitskaarten vastgesteld. Dit beleid draagt er zorg voor dat grondverzet binnen de provincie Fryslân op eenduidige wijze kan worden uitgevoerd en dat de ruimte die het Besluit bodemkwaliteit bij grondverzet biedt, benut wordt overeenkomstig de plaatselijke situatie. In de afgelopen jaren nam de gemeente deel aan het vervolg van het project Impuls Lokaal Bodembeleid (ILB) waarin het verbeteren van het opdrachtgeverschap en toezicht en handhaving het speerpunt was. Doel van het project was zowel de rol van opdrachtgever van projecten te verbeteren middels bijvoorbeeld kennisoverdracht en het leveren van besteksvoorwaarden als door het toezicht en de handhaving van het Besluit bodemkwaliteit vorm te geven. In 2013 zijn de volgende zaken uitgevoerd: De bouwverordening is zodanig aangepast dat het bouwen in specifieke situaties mogelijk is gemaakt zonder dat een bodemonderzoek van de aanvrager wordt verlangd; De gemeente heeft de beschikking gekregen over een interactieve website die de mogelijkheid biedt de mogelijkheden van grondverzet zichtbaar te maken; Er is uitvoering gegeven aan de bodemparagraaf in het Activiteitenbesluit; Er is uitvoering gegeven aan het Besluit bodemkwaliteit; Het geven van makelaarsadviezen. In 2014 is het de bedoeling dat de drie gemeenten in Fryslân die nog niet aangesloten zijn bij de interactieve website alsnog aansluiten. Het gevolg is dat het beleid op het gebied van grondstromen provincie breed wordt uitgedragen. Verder zal in 2014 het voorstel worden gedaan om de interactieve website te voorzien van een extra kaartlaag waarop de verdachte locaties zijn opgenomen. Het zal het gebruiksgemak van het instrument verder vergroten. De verwachte investering zal per gemeente naar verwachting ongeveer € 700,-- bedragen. Het toezicht in het kader van het Besluit bodemkwaliteit is een basistaak van de FUMO, deze taak zal vanaf 2014 derhalve door de FUMO worden ingevuld. Het aantal uren benodigd voor toezicht wordt geschat op 40 uur. Gezien het aantal uren dat in de afgelopen jaren aan bodem besteed werd kan het aantal geschatte uren voor bodemtoezicht binnen het bestaande budget worden gerealiseerd.
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
18
BodemPlatformFryslân In het BodemPlatformFryslân (BPF) wordt de gemeente Ferwerderadiel vertegenwoordigd door een medewerker van de FUMO. Door een interne reorganisatie bij de provincie Fryslân is in 2013 onduidelijkheid ontstaan over de rol en de inzet van de provincie Fryslân. Omdat de provincie Fryslân geen duidelijkheid omtrent dit onderwerp heeft gegeven is door de gezamenlijke gemeenten in het BPF besloten zonder de provincie door te gaan. Wel is de taakverdeling in het BPF gewijzigd waarbij met name de rol van de gemeente Leeuwarden uitgebreider is doordat zij de informatievoorziening vanuit landelijke werkgroepen (VNG en IPO) voor haar rekening is gaan nemen. Op initiatief van het BPF zal jaarlijks een themadag worden georganiseerd. In deze themadag zal bodem in bredere zin, zoals de ruimtelijke ordening alsmede het gebruik van de ondergrond, een plaats moeten vinden. In het BPF was tot 2013 een grote rol weggelegd voor de Shared Service voor het bodeminformatiesysteem. De provincie Fryslân heeft aangegeven de regievoering van de Shared Service bij de FUMO te willen neerleggen. Reden is dat de provincie al haar uitvoerende taken bij de FUMO heeft ondergebracht en het feit dat de provincie vindt dat ook de gemeenten financieel bij moeten dragen aan de regievoering. De extra kosten voor de Shared Service worden per gemeente geschat op € 500,-- per jaar. De uitvoering in 2014 De volgende zaken worden in 2014 uitgevoerd c.q. in behandeling genomen: a. voor diverse bodemonderzoeken zal opdracht worden verstrekt en er zijn in het kader van Wabo-aanvragen worden bodemonderzoeken beoordeeld; b. makelaarsadviezen zullen worden verstrekt in het kader van aan- en verkopen van kavels c.q. woningen; c. indien nodig zullen saneringen worden begeleid indien daar de inbreng van de gemeente vereist is; d. de gemeente neemt middels een vertegenwoordiger van de FUMO deel aan het BodemPlatformFryslân (BPF); e. via het BPF is opdracht verstrekt om bodemonderzoeken op provinciale schaal in het bodeminformatiesysteem te brengen; f. de interactieve website voor de bodemkwaliteitskaart zal worden uitgebreid met de kaart met verdachte locaties, de kosten bedragen ± € 700,-- per gemeente. g. het toezicht in het kader van het Besluit bodemkwaliteit door de FUMO.
werkzaamheden 1 2 3
geschatte uren 2013
bodemtaken toezicht bodem advisering – overleg waterbeheer
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
150 24
19
werkelijke uren 2013
114
geschatte uren 2014
110 40 24
uitvoering FUMO Sector 3
7
Duurzame ontwikkeling
Algemeen De gemeente heeft de laatste jaren veel energie, tijd en geld gestoken in onderzoek van duurzame (energie-)projecten. In 2013 zijn diverse energieplannen in een investeringsstadium gekomen. Daarnaast zijn er een aantal nieuwe ontwikkelingen in gang gezet. In september 2013 is het Energieakkoord ondertekend door ruim veertig organisaties zoals de overheid, werkgevers, vakbewegingen, natuur-en milieuorganisaties, financiële instellingen en andere maatschappelijke organisaties. De partijen leggen in dit Energieakkoord de basis voor een breed gedragen en toekomstbestendig energie- en klimaatbeleid. Het akkoord biedt een lange termijn perspectief voor de korte en lange termijn, creëert vertrouwen en verminderd daardoor de investeringsonzekerheid bij burgers en bedrijven. Dit Energieakkoord moet onder andere zorgen voor een schoner milieu, schonere energie en meer banen. Belangrijke pijlers van het energieakkoord zijn energiebesparing, energieopwekking, innovatie en scholing. Eén van de doelstellingen is dat in 2020 minimaal 14% van alle energie duurzaam moet worden opgewekt en dat dit in 2023 minimaal 16% moet zijn. De gemeente Ferwerderadiel houdt vast aan de in eerder gestelde doelstelling dat de gemeente Ferwerderadiel in 2020 energieneutraal moet zijn. Dit houdt in dat er in 2020 een evenredige hoeveelheid energie duurzaam opgewekt wordt als dat er binnen de gemeentegrenzen wordt verbruikt. De planning van 2013 / 2014 Omdat duurzaamheid een groot innovatief karakter kent is het met name van belang om tijdig kansen te grijpen en in te spelen op actuele, soms gemeentegrens overschrijdende, kansen en opgaven. De planning zoals deze voor 2013 was opgemaakt is als volgt:
Invulling geven aan de voorbeeldrol van opdrachtgever en inkoper omdat gemeenten vanaf 1 januari 2010 voor 75% duurzaam moeten inkopen. Invulling geven aan de voortrekkersrol door het agenderen van het klimaatbeleid, het ontwikkelen van een visie en het stimuleren van innovatieve projecten. Voorlichting en facilitering van burgers en bedrijven.
De uitvoering in 2013 In 2013 is er middels onderstaande projecten uitvoering gegeven aan de planning. De indeling van deze projecten is reeds voorgesorteerd op de thema’s welke (verder) worden ontwikkeld in ( Netwerk) Noordoost Fryslân. Het betreft de thema’s:
Duurzame energie Duurzame mobiliteit Duurzaam ondernemen Duurzame woning(bouw)
De thema’s en bijbehorende projecten richten zich vooralsnog met name op duurzaamheid in relatie met energie. In 2013 heeft Ferwerderadiel zich daarnaast gecommitteerd aan Natuur en Milieueducatie ( NME) in Noordoost Fryslân. Het jaar 2014 zal als ‘proef’ gelden. Aan het einde van het jaar zal gekeken worden of Ferwerderadiel meerjarig aanhaakt bij NME Noordoost Fryslân. 1. Duurzame energie Zonnepanelen op gemeentelijke gebouwen In 2012 is aanvang gemaakt met het project zonnepanelen op gemeentelijke gebouwen. De gemeentelijke gebouwen zijn geïnventariseerd op geschiktheid voor zonnepanelen.
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
20
Het project is in 2013 doorgevoerd en uitgevoerd (zonnepanelen gymzaal Marrum, juni 2013). Eind 2014 zal na een volledig jaar gekeken worden wat de opbrengst/besparing is geweest. Warmtenet Burdaard Voor Burdaard staat al enige tijd een warmtenet op de rit. Deze zou een groot deel van de noordzijde van het dorp kunnen voorzien van duurzame warmte. In 2013 zijn de nodige onderzoeken uitgevoerd en is het project op de ANNO agenda gezet. ( Inmiddels is er door de provincie een subsidie/lening toegekend. Er wordt nu uitgezocht welke onderdelen van het plan hiervoor kunnen worden uitgevoerd.) 2.
Duurzame mobiliteit
Plaatsen oplaadpalen Begin 2013 zijn er door stichting E-laad twee oplaadpalen geplaatst. Momenteel zijn de oplaadpalen in bedrijf en kunnen elektrische auto’s in Burdaard (bij het MFC) en in Ferwert (bij het gemeentehuis) worden opgeladen. De gemeente heeft de parkeerplaats beschikbaar gesteld en het verkeersbesluit genomen. Stichting E-laad heeft de paal geplaatst en aangesloten. Het stroom komt van het openbare net en er kan enkel met een abonnement/laadpas gebruik van worden gemaakt. In 2013 zijn er de haven van Burdaard een aantal oplaadpalen voor elektrische boten geplaatst. Elektrische auto buitendienst Vanuit de stichting Drive4 Elektric is het project ‘Twitterauto’ gelanceerd. Overheden konden gratis kennismaken met elektrisch rijden door een week gebruik te maken van een elektrische Peugeot Ion. De tegenprestatie was dat er over getwitterd werd, dan wel een persbericht werd opgesteld. De Twitterauto is in Ferwerderadiel ingezet om de medewerkers ervaring op te laten doen en te enthousiasmeren omtrent elektrisch rijden. Vervolg hierop is de lease van een elektrische auto in 2013 ( Renault Kangoo) voor een periode van 5 jaar, bedoeld voor medewerkers van de buitendienst. In 2013 is er tevens een elektrische sloep aangeschaft ter promotie van het elektrische varen in de regio. Deze sloep wordt beheerd en verhuurd door Stichting elektrosloep Fryslân. 3.
Duurzaam ondernemen
Maak geld met Energie Een van de eerste projecten van het onderdeel duurzaam ondernemen is “Maak geld met Energie”. Een programma om ondernemers bewust(er) te maken van de mogelijkheden om energie te besparen. Uitgangspunt van de projecten is dat al de ANNO gemeenten hieraan deel nemen. 4. Duurzame woning(bouw) Start energiemonitoring gemeentelijke gebouwen Monitoren is het (goed) bijhouden van bv energieverbruik. Monitoring wordt steeds belangrijk, mede omdat hier serieus geld mee te verdienen is. De Milieuadviesdienst heeft in 2012 het energieverbruik en de facturering van de gemeente onder de loep genomen. Dit is in de gebouwen van de gemeente goed doorgevoerd (2010-2011). Het verdient onderzoek om de besparingsmogelijkheden in de rioleringspompen en openbare verlichting inzichtelijk te krijgen.
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
21
In onderstaand schema is het energieverbruik in de jaren 2010 t/m 2013 opgenomen. energieverbruik energie soort gebouw gemeentehuis gemeentewerkplaats sporthal
2010
elektra 113586 9909
gas 29704 13338
2011
elektra 96951 8189 51844
gas 19521 8275 28890
2012
elektra 94187 7994 48996
gas 19677 9013 29329
2013
elektra 105735 8879 57781
gas 22242 11702 40010
Bij de tabel zijn de volgende opmerking te maken: - Het gasverbruik is het werkelijke gasverbruik en niet gecorrigeerd op basis van graaddagen. Ondanks dit gegeven kan gesteld worden dat het gasverbruik voor het gemeentehuis over een langere periode gezien redelijk stabiel is. Het elektra gebruik is weliswaar dalende maar de verschillen tussen hoog en laag tarief verdienen wel aandacht; - In 2013 zijn er zonnepanelen aangebracht op de gemeentewerf. Om een goed beeld te schetsen is een volledig jaar benodigd ( vanaf 2014). - De elektra-aansluiting van de sporthal dient tevens voor het evenemententerrein in Ferwert. Energieatlas Liander/ Energie in Beeld In samenwerking met de provincie zijn tegen een gereduceerd tarief de energieverbruikgegevens in de gemeente vrij gegeven door Liander (eenmalige opname op postcodeniveau). Hierbij is inzichtelijk te krijgen welke delen van de gemeente (delen van dorpen) de meeste energie gebruiken. Inmiddels heeft Liander hier vervolg aan gegeven met ‘Energie in Beeld’. Dit is het gewenste ‘doorlopende’ systeem waarmee inzage in het energieverbruik en de opwekking in de gemeente te verkrijgen is. WKO monitoring Vanuit de provincie wordt er de komende tijd ingezet om de warmtepompen ( WKO) in beeld te brengen om met name de bodemgevolgen en dergelijke in beeld te brengen. De Ferwerderadiel is van mening dat zij deze communicatie en begeleiding in eigen beheer wil houden. Dit vanwege de geringe hoeveelheid warmtepompen die er op dit moment verwacht worden. Er is wetgeving gemaakt voor de zgn. Open systemen. Deze dienen aangevraagd te worden en getoetst middels de OBM ( Omgevingsvergunning Beperkte Milieutoets). Gerealiseerde uren Voor 2013 waren 25 uur in de planning opgenomen voor duurzame ontwikkeling uit te voeren door de Milieuadviesdienst. Voor de eigen organisatie waren voor dit onderdeel 760 uur vrijgemaakt. Voor duurzame ontwikkeling zijn door de Milieuadviesdienst geen uren gerealiseerd. De uren van de eigen organisatie zijn volledig aan dit onderdeel besteed.
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
22
8
Externe Veiligheid
Algemeen Externe Veiligheid gaat om het beperken van de kans op en het effect van een ernstig ongeval voor de omgeving door: - het gebruik, de opslag en productie van gevaarlijke stoffen (inrichtingen); - het transport van gevaarlijke stoffen (buisleidingen, wegen, waterwegen en spoorwegen). Verschillende beleidsvelden zijn betrokken bij externe veiligheid, zoals: milieu, ruimtelijke ordening en rampenbestrijding. Het Besluit externe veiligheid inrichtingen (Bevi), het Besluit externe veiligheid buisleidingen (Bevb) en de circulaire Risiconormering Vervoer Gevaarlijke Stoffen (cRNVGS) vormen belangrijk toetsingskaders. In onze gemeente zijn een drietal bedrijven aanwezig die vallen onder het Bevi. De vergunningen van twee van deze bedrijven zijn actueel. Voor het andere bedrijf lopen acties om tot een ontvankelijke aanvraag te komen om ook deze vergunning actueel te kunnen maken. Op grond van het Registratiebesluit externe veiligheid en op grond van de Regeling provinciale risicokaart dient onze gemeente risicovolle objecten, waarvoor wij bevoegd gezag zijn, op de Risicokaart te plaatsen en actueel te houden. Dit vindt plaats via het register risicosituaties gevaarlijke stoffen (RRGS). Er zijn inclusief het Bevi bedrijf 11 risicovolle inrichting aanwezig die opgenomen zijn in het RRGS. Naast deze 11 inrichtingen is er nog een inrichting die is opgenomen in het RRGS maar onder bevoegd gezag van de rijksoverheid valt. Daarnaast dient de gemeente op grond van de regeling provinciale risicokaart kwetsbare objecten op de risicokaart te plaatsen en actueel te houden. Deze registratie vindt plaats via het Informatiesysteem Overige Ramptypen (ISOR). Er zijn 24 ISOR objecten vermeld op de Risicokaart. Voorts zijn in de gemeente hogedruk aardgastransportleidingen gelegen waarop het Bevb van toepassing is. Dit zijn leidingen met een druk vanaf 16 bar. Rondom de buisleidingen is geen sprake van saneringsgevallen. In 2012 is de gemeentelijke handreiking externe veiligheid vastgesteld. Deze handreiking moet handvatten bieden voor het structureel omgaan met externe veiligheid binnen de gemeente. De planning Zowel voor 2013 als voor 2014 waren (zijn) geen specifieke werkzaamheden gepland. De uitvoering voor 2013 In 2013 zijn 87 uren gerealiseerd voor Externe Veiligheid. Dit zijn uren die het Bureau Externe Veiligheid Fryslân (Bureau EVF) heeft gemaakt voor:
het schrijven van een EV adviezen ten behoeve van bestemmingsplan buitengebied; het actualiseren van de Risicokaart. De kosten voor het actualiseren van de Risicokaart, kunnen in het kader van het Fries Uitvoeringsprogramma Externe Veiligheid, door de gemeente bij de Provincie Fryslan worden gedeclareerd. De kosten voor het schrijven van een EV advies ten behoeve van bestemmingsplan buitengebied zijn rechtstreeks door het Bureau EVF bij de Provincie Fryslân gedeclareerd.
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
23
9
Geluid
Algemeen Het wettelijk kader voor de gemeentelijke geluidtaken is de Wet geluidhinder en de Wet milieubeheer. De gemeente kent geen gezoneerde industrieterreinen zoals bedoeld in de Wet geluidhinder. Wel wordt een geluidboekhouding bijgehouden van de bedrijventerreinen in Burdaard, Ferwert, Hallum en Marrum. Voor geluid was een gebiedsgerichte aanpak geformuleerd in het Omgevingsplan 20092013. Omdat geen vervolg wordt gegeven aan het Omgevingsplan valt de gemeente, met name omdat hier sprake is van bedrijven vallende onder het Activiteitenbesluit, terug op de landelijke generieke normen. Door het onderhouden van de geluidsboekhouding kunnen de huidige geluidscontouren met een geringe inspanning worden omgezet naar de toekomstige maat voor geluid Lden. Naast de voordelen die de geluidsboekhouding biedt in het geval van wijzigen van bestemmingsplannen wordt hiermee een financieel voordeel voor de langere termijn zichtbaar gemaakt. De planning voor 2013
actualiseren van industrieterrein Nieuweweg te Marrum door met name het opnemen van de in de loop der tijd gebouwde diverse bedrijven ;
actualiseren van industrieterrein Doniaweg te Hallum door zowel een beleidsmatige als een geluidstechnische slag te maken omdat geconstateerd is dat er een overschrijding plaats vindt van de grenswaarde in het gebied. Deze ontwikkeling moest los worden gezien van de noodzaak van een verbeterde ontsluitingsweg;
het opzetten van een geluidsboekhouding voor het op dit moment in ontwikkeling zijnde industrieterrein aan de Hikkaarderdyk te Burdaard (naast rioolwaterzuivering).
De uitvoering in 2013 De Milieuadviesdienst heeft 109 uur gerealiseerd voor het onderdeel geluid. De werkzaamheden betroffen voor een deel werkzaamheden in verband met vergunningverlening en toezicht en handhaving. De werkzaamheden zoals deze in de planning zijn opgenomen zijn niet volledig uitgevoerd. Reden voor het niet uitvoeren van de diverse geluidswerkzaamheden is het verschuiven van de prioriteit. Omdat op het onderdeel vergunningverlening de tijdsbehoefte groter was, heeft een verschuiving naar dat onderdeel plaatsgevonden. Ondanks dat het Omgevingsplan niet wordt geactualiseerd, is wel besloten om de geluidsboekhouding rond de industrieterreinen actueel te houden. Zoals uit de planning blijkt was het de bedoeling om de geluidsboekhouding van Hallum, Marrum en Burdaard in 2013 te actualiseren. Voor het industrieterrein Hallum is de geluidsboekhouding geactualiseerd voor wat betreft het onderdeel industrielawaai. Op het onderdeel verkeerslawaai zal aansluitend op het onderdeel industrielawaai worden ingegaan. Alle bedrijven zijn in het model opgenomen wat tot het volgende leidt:
Op een drietal meetpunten uit het model, waaronder de verst van de bedrijven gelegen woning aan de Doniaweg en twee punten welke 100 meter noordelijk van het industrieterrein zijn gelegen, wordt voldaan aan het criterium vanuit het Omgevingsplan van 45 dB(A) etmaalwaarde;
Op 15 punten uit het model wordt voldaan aan de normstelling van 50 dB(A) etmaalwaarde welke genoemd is in het Activiteitenbesluit. Aan de norm wordt onder andere voldaan ter hoogte van een woning welke gelegen is aan de Grienedyk en ter plaatse van de voormalige molenaarswoning. Vermeld moet worden dat de geluidsbelasting op de woning aan de Grienedyk zodanig is dat er geen geluidsruimte meer aanwezig is voor het bedrijventerrein;
Op de overige woningen gelegen aan de Doniaweg is een overschrijding van de 50 dB(A) etmaalwaarde welke voorkomt uit het Activiteitenbesluit;
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
24
De bedrijfswoningen op het bedrijventerrein hadden in het eigen beleid een aparte status. Binnen het Activiteitenbesluit is wel rekening gehouden met extra geluidsruimte voor bedrijven die te maken hebben met woningen op het bedrijventerrein maar is de ruimte beperkter. Door het wegvallen van het gemeentelijk beleid zijn deze woningen relevant en mogelijk zelfs maatgevend geworden.
Uit bovenstaande kan worden vastgesteld dat de voorgenomen amovering van de woningen aan de Doniaweg zeker een goed effect zal hebben. Wat echter onderzocht moet worden is of door de amovering niet andere woningen maatgevend en wellicht zelfs overbelast worden. Ditzelfde geldt eveneens voor de bedrijfswoningen. Voor de woningen aan de Grienedyk kan gesteld worden dat daar het geluidsplafond bereikt is. Met andere woorden een uitbreiding van het bedrijventerrein is slechts mogelijk door het treffen van maatregelen. Deze maatregelen kunnen zowel in de overdrachtssfeer als aan de bron plaatsvinden. Naast industrielawaai zijn de onderdelen verkeerslawaai en trillinghinder bij het industrieterrein Doniaweg van belang. Onderzoek naar verkeerslawaai toont aan dat de algemene streefwaarde van 50 dB(A) wordt overschreden en dat door de uitbreidingen van bedrijven naar verwachting een extra overschrijding zal optreden waardoor een geluidsbelasting van 60 dB(A) zal optreden. Tevens wordt verwacht dat, op basis van ervaring, dat het toegestane maximale binnenniveau bij de woningen wordt overschreden door een te geringe geluidwerendheid van de gevels. Voor trillingshinder wordt geconstateerd dat in een woning aan de Doniaweg overdag trillingshinder kan worden geconstateerd ondanks dat over het algemeen sprake is van een rustig rijgedrag. Bij de geplande toename aan verkeersbewegingen zal gedurende de dag,- avond- en nachtperiode de kans op hinder toenemen evenals de overschrijding van de maximale waarde. De planning voor 2014 Voor 2014 zijn in de begroting 110 uren gepland. Binnen deze uren zal een geluidsboekhouding voor het op dit moment in ontwikkeling zijnde industrieterrein aan de Hikkaarderdyk te Burdaard (naast rioolwaterzuivering) opgezet worden. De resterende uren kunnen dan worden ingezet voor werkzaamheden die ad-hoc moeten worden uitgevoerd.
werkzaamheden 1 2 3 4
geschatte uren 2013
Wegverkeer (40 uur per geval) Bedrijventerrein Burdaard horecacontroles Overige geluidswerkzaamheden
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
16
25
werkelijke uren 2013
geschatte uren 2014
pm 60 16 34
uitvoering FUMO FUMO FUMO FUMO
10
Milieucommunicatie en educatie
Beleid Communicatie is een belangrijk instrument voor het realiseren van de doel- en taakstellingen van beleid. Daarom willen wij communiceren met de bevolking, de pers, belangengroeperingen en overige overheidsinstanties. Elektronische overheid De elektronische overheid is een omvangrijk project. Om de dienstverlening aan de burgers te vergroten zullen steeds meer gegevens elektronisch verkrijgbaar moeten zijn. Het Ministerie van Binnenlandse Zaken is een project gestart dat de gemeenten hierbij ondersteunt. Ondersteuning vindt plaats door een deskundige die beschikbaar wordt gesteld door het Ministerie van Binnenlandse Zaken. Ook werken wij samen met andere gemeenten. Aarhus Het verdrag van Aarhus bevat de nodige verplichtingen om ‘op verzoek’ milieu-informatie beschikbaar te stellen. Het doel van het verdrag is het waarborgen van het recht op toegang tot milieu-informatie, het waarborgen van het recht op inspraak in de besluitvorming en het waarborgen van de toegang tot de rechter bij milieuaangelegenheden. Sinds 14 februari 2005 moet de gemeente Ferwerderadiel volgens deze richtlijn werken. Dat betekent onder andere dat de gemeente informatie zo volledig mogelijk en in de gevraagde vorm hoort aan te leveren. Verder dienen dan de wettelijke termijnen en mogelijke weigeringsgronden in acht te worden genomen. De planning Zowel voor 2013 als voor 2014 is de planning om de milieu-informatie op de website actueel houden, voorlichting te verschaffen via Sawn Stjerren Nijs en de gemeentegids en gebiedsgerichte communicatie naar burgers en bedrijven te laten plaatsvinden. De uitvoering voor 2013 In 2013 zijn de volgende zaken uitgevoerd:
het actueel houden van de informatie over milieuaangelegenheden op de website van en in de gemeentegids;
het versturen van een informatieve folder aan alle bij ons geregistreerde bedrijven over de het Besluit bodemkwaliteit;
in de Sawn Stjerren Nijs is aandacht besteed aan de energiebesparingprojecten zoals het project in Burdaard.
Zoals uit bovenstaande blijkt is het verzorgen van de Afvalkalender niet in de uitvoeringslijst opgenomen. Burgers worden nu verwezen naar de website waar een digitale versie bekeken kan worden. Een en ander wordt gezien de reacties van de burgers niet altijd als een succes ervaren en wellicht dient overwogen te worden de papieren versie van de afvalkalender weer in te voeren. De planning voor 2014 Voor 2014 zijn dezelfde werkzaamheden als in 2013 gepland namelijk de milieu-informatie op de website actueel te houden, de voorlichting via Sawn Stjerren Nijs en de gemeentegids te laten plaatsvinden en gebiedsgerichte communicatie te hebben naar burgers en bedrijven. Voor de werkzaamheden op dit gebied zijn door de Milieuadviesdienst geen uren opgenomen omdat deze werkzaamheden door de eigen afdeling worden uitgevoerd. De uren die in de begroting zijn opgenomen (44 uur) zijn bestemd voor de algemene voorlichting vanuit de FUMO naar haar klanten.
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
26
11
Milieubeleid en diversen
Milieubeleid Onder milieubeleid wordt verstaan het opstellen van het jaarverslag, het opstellen van het jaarprogramma, diverse beleidsmatige werkzaamheden voortvloeiend uit (regionale) overleggen, het op adequaat niveau houden van de werkinstructies en het voortzetten van bestaand beleid en niet nader te omschrijven werkzaamheden. Tevens valt het vervullen van de frontoffice functie onder deze post. Licht Licht is een onderdeel dat lange tijd onderbelicht was en niet als een omgevingsitem werd (h)erkend. Inmiddels is duidelijk dat licht een onderdeel in besluitvorming dient te hebben. Daarom zal met name in nieuw te ontwikkelen bestemmingsplannen aandacht dienen te zijn voor licht. Het betreft dan voornamelijk benodigde verlichting in het kader van veiligheid en hinder. Daarbij is aandacht voor alternatieven onontbeerlijk. In voorkomende gevallen moet rekening worden gehouden met een inzet van de FUMO, afhankelijk van de situatie, van ongeveer 24 uur per geval. Lucht Luchtkwaliteit is opgenomen in de Wet milieubeheer middels de Wet van 11 oktober 2007 tot wijziging van de Wet milieubeheer (luchtkwaliteitseisen). Met deze wijzigingswet is met name hoofdstuk 5 titel 2 uit de Wm veranderd. Omdat deze titel gaat over luchtkwaliteit staat de nieuwe titel 5.2 bekend als de 'Wet luchtkwaliteit'. Deze Wet luchtkwaliteit vervangt het Besluit luchtkwaliteit 2005. De aanleiding daartoe is de maatschappelijke discussie die ontstond als gevolg van de directe koppeling tussen ruimtelijke ordeningsprojecten en luchtkwaliteit. De directe koppeling had tot gevolg dat veel geplande (en als noodzakelijk of gewenst ervaren) projecten geen doorgang konden vinden in overschrijdingsgebieden. Bovendien moest voor ieder klein project met betrekking tot luchtkwaliteit een uitgebreide toets gedaan worden. Met de nieuwe Wet luchtkwaliteit en bijbehorende bepalingen en hulpmiddelen, wil de overheid zowel de verbetering van de luchtkwaliteit bewerkstelligen alsook de gewenste ontwikkelingen in ruimtelijke ordening doorgang laten vinden. De planning Zowel in 2013 als in 2014 zijn voor de beleidsmatige activiteiten uren gepland. Daarnaast vallen de uren benodigd voor het vervullen van de frontoffice functie eveneens onder deze post. De uitvoering De volgende producten / werkzaamheden worden uitgevoerd:
het maken van het jaarprogramma en het jaarverslag; het vervullen van de frontoffice functie; opstellen van de MARAP’s; juridische ondersteuning; diverse beleidsmatige werkzaamheden voortvloeiend uit (regionale) overleggen.
In het totaal zijn voor 2014 694 uren op milieubeleid, juridische ondersteuning, frontoffice en milieu algemeen gepland. Voor de onderdelen licht en lucht zijn geen uren gepland. Uren voor deze onderdelen zullen op ad hoc basis worden ingepland indien dit nodig mocht zijn.
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
27
werkzaamheden 1 2 3 4
front-office / administratieve ondersteuning beleidsondersteuning, programma en jaarverslag incidenteel voorlichting Totaal Milieuadviesdienst/FUMO
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
geschatte uren 2013 416
werkelijke uren 2013 398
schatting 2014 381
150
166
200
FUMO FUMO FUMO
564
129 45 755
566
28
uitvoering FUMO
12
Verkeer en vervoer
Het beleidsprogramma verkeer en vervoer is weergegeven in het Gemeentelijk Verkeers en Vervoersplan van de gemeente Ferwerderadiel. Dit plan is opgesteld en vastgesteld in 2010. Het Duurzaam Veilig en Dielde Romte (Shared Space) principe vormen tezamen de grondslagen voor dit GVVP. Het doel van duurzaam veilig wegverkeer is om ongevallen te voorkomen en daar waar dat niet kan, de kans op ernstig letsel (nagenoeg) uit te sluiten. Dit kan bereikt worden met een aanpak die 'de mens als maat' neemt en die uitgaat van de fysieke kwetsbaarheid van mensen, van wat ze kunnen en van wat ze willen. Daarbij is het van belang de weg aan deze menselijke eigenschappen aan te passen. In het GVVP zijn maatregelen opgenomen om de verkeersstructuur op orde te brengen. Voor de uitvoering van deze maatregelen is, na het inzetten op de gebiedsontwikkeling IGO, het ANNO project ‘Vergroten leefbaarheid door bundelen verkeer’ opgesteld. In 2013 zijn voor het uitvoeren van dit beleid 565 uur besteed. Om het voorgenomen beleid uit te voeren wordt de verwachte inzet qua uren voor 2014 voor verkeer en vervoer geschat op 624 uur.
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
29
13
Samenwerking
Beleid Als relatief kleine gemeente is het van belang om de taken op het gewenste niveau uit te voeren. Daarom is het belangrijk om met anderen samen te werken en ervaringen uit te wisselen. Daarvoor wordt de samenwerking met andere gemeenten verder onderzocht. Binnen de Regio Noord Friesland wordt intensief samengewerkt op het gebied van milieu. De FUMO is een belangrijke partner voor de gemeente. Regionale Uitvoerings Diensten Per 1 januari 2014 is de Friese Uitvoeringsdienst Milieu en Omgeving operationeel geworden. Deze uitvoeringsdienst moet de kwaliteit van vergunningverlening en toezicht / handhaving van taken op het gebied van milieu alsmede daaraan gerelateerde werkzaamheden vergroten. In de overeenkomst tussen Ministerie van Infrastructuur & Milieu, IPO en VNG is vastgelegd welke taken verplicht naar de Regionale Uitvoeringsdiensten gaan (basistaken). De landelijke kwaliteitscriteria zullen in wetgeving worden vastgelegd. Dit houdt in dat vanaf 2015 de regionale uitvoeringsdiensten aan de kwaliteitscriteria moeten voldoen. Dit gaat eveneens gelden voor de beleidsvelden die bij de gemeenten achterblijven. Wanneer de gemeente voor een taak niet aan de kwaliteitscriteria voldoet moet de gemeente een afweging maken hoe zij deze taken gaat uitvoeren. De laatste versie van de kwaliteitscriteria zijn op de website van I&M te lezen. Samenwerking met anderen Samenwerking is ook nodig met andere overheidsinstanties zoals het rijk, de provincie en omliggende gemeenten. Regelmatig worden gegevens uitgewisseld. Afschriften van handhaving brieven worden toegezonden aan de politie en het Bureau Milieupolitie van de provincie Friesland. In Noordoost wordt onderzocht om te gaan samen werken op het gebied van Toezicht en Handhaving. Per 1-1-2016 eindigt een werkend samenwerkingsverband op dit vlak in Noordwest. Vooruitlopend daarop wordt gekeken of samenwerking voortgezet kan worden in Noordoost. De werktitel van deze exercitie is "ToeHaNof". Ook op het gebied van de kwaliteitscriteria (Omgevingswet) wordt samenwerking gezocht in het VTH-proces. Richting de provincie treden we min of meer als één entiteit op. Het hiermee verband houdende opleidingsproces wordt gezamenlijk opgepakt. Basisregistraties, die gebruikt worden in/voor de fysieke leefomgeving, zoals BAG en BGT worden ook al in een zekere samenwerking gedaan.
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
30
14
Financieel
De kosten voor het uitvoeren van de beschreven door de FUMO taken bedragen € 217.984,--. Overzicht uren en kosten hoofdstuk ruimtelijke ordening
bouwen en wonen
bedrijven en activiteiten
afval en afvalwater
bodem en water duurzaamheid
externe veiligheid geluid milieucommunicatie milieubeleid
verkeer en vervoer Samengevat
onderdeel afdeling Sector III / RHO advi2.1 - 2.3 seurs 2.4 FUMO 2.5 Handhavingsbureau 3.1 - 3.2 Sector III 3.3 Sector III 3.4 Handhavingbureau 3.5 FUMO 3.6 Brandweer 3.7 FUMO 3.8 – 3.9 Sector III
uren
kosten
2700 0 pm 1865 625 pm 40
3542,00
0 38
4.1
FUMO
503
44581,38
4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8 4.9 4.10 5.1 en 5.2 5.3 5.4 6.1 – 6.2 6.3 7.1 7.2 7.3 7.4 8.0 9.1 – 9.4 10.0 11.1 11.2 11.3 11.4 12.1
FUMO FUMO FUMO FUMO FUMO Sector III Handhavingbureau Sector III Handhavingsbureau Sector III Sector III Sector III FUMO Sector III Sector III Sector I Sector III FUMO FUMO FUMO Sector I FUMO FUMO FUMO FUMO Sector III
735 147 25 12 23 0 p.m. 900 pm 572 p.m. 675 150 24 735 10 15 0 pm 110 pm 365 200 129 45 624
65098,42 13019,68 2218,71 1062,60
FUMO Handhavingsbureau Sector I Sector III Brandweer
2460
€ 217.984
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
31
10 8843
13282,50
9740,50 32320,75 17710,00 11422,95 3984,75
In bovenstaande tabel zijn zowel de uren van de eigen organisatie als die van de FUMO opgenomen. Daarnaast zijn de kosten van de FUMO voor de te leveren producten aangegeven. In vergelijking met 2013 zijn er ten opzichte van 2014 financieel gezien verschillen. Deze verschillen zijn in de bijlagen 1 en 2 uitgewerkt. Het verschil in de begroting van de Milieuadviesdienst en de FUMO bedraagt € 71.791,--. De verschillen in kosten tussen Milieuadviesdienst en FUMO zijn als volgt te verklaren: a. overname 2 provinciale bedrijven € 13.575,-b. verschil kosten frontoffice - 9.691,-c. verschil kosten vergunningverlening - 7.434,-d. toezicht en handhaving bedrijven basispakket - 22.226,-e. bijdrage ketenhandhaving - 13.017,-f. diversen - 7.261,-€ 73.204,-Ad a. Er zijn een tweetal bedrijven van bevoegd gezag gewijzigd. De gemeente ontvangt voor deze bedrijven een bijdrage van de provincie. Ad b. en c. De verschillen ontstaan door het ontbreken van een gedifferentieerd tarief. Ad d. e. en f. Het betreft een aantal basistaken die apart benoemd zijn. Verder is er een verschil tussen de huidige begroting van de FUMO voor 2014 en de begroting van de gemeente Ferwerderadiel. De begroting van de gemeente Ferwerderadiel gaat uit van de cijfers uit het bedrijfsplan 2012. Ten aanzien van het bedrijfsplan zijn de volgende verschillen inzichtelijk: - uitgangspunt zijn andere aantallen bedrijven met als gevolg dat nu meer bedrijven voor zowel het vergunningdeel als het toezichtdeel overgedragen worden aan de FUMO; - er is een verschil tussen de uren voor plustaken in het bedrijfsplan van 0,3 fte en de werkelijke uitvraag 0,7 fte (exclusief bovengenoemde bedrijven); - sinds het bedrijfsplan is een tweede provinciale inrichting naar de gemeente overgegaan als bevoegd gezag; - in het bedrijfsplan werd een ander uurtarief gehanteerd dan in de begroting 2014. Ten aanzien van de kosten moet verder vermeld worden dat vanuit de FUMO de kosten bij gemeenten in rekening worden gebracht betreffende de restformatie Milieuadviesdienst. Voor de gemeente Ferwerderadiel wordt hiervoor in 2014 een bedrag van € 23.028,-- in rekening gebracht.
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
32
Bijlage 1
overzicht uitvoering planning Ferwerderadiel 2013
Onderstaand wordt een overzicht gegeven van de resultaten met betrekking tot de uitvoering van de planning voor 2013. Het overzicht omvat het gehele jaar. In dit overzicht wordt voor de leesbaarheid gewerkt met afgeronde getallen. In dit overzicht zijn alleen de uren die door de Milieuadviesdienst zijn uitgevoerd, verwerkt. Kostenoverzicht 2013 taken Vergunningverlening
onderdelen vergunningverlening
Administratieve ondersteuning Bodem
regulier
Duurzaamheid
gepland uren kosten 662 48933,00 416
27040,00
394
26025,00
200
18800,00
114
10632,00
25
5800,00
0
Externe veiligheid Geluid Milieubeleid / diversen
Toezicht en handhaving totaal
algemeen
200
beleid overig front-office milieucommunicatie milieu en ro
150 75
piketdienst handhaving klachten reguliere opdrachten
gerealiseerd uren kosten 59672,00 737
10 pm
19900,00
13
1190,00
171
16930,00
166
22388,00
15545,00
2293,00 1392,00
2293,00
146.193,00
5
453,00
7
696,00 133.436,00
Uit bovenstaand overzicht blijkt dat er € 13.210,-- minder besteedt is aan de milieutaken dan in 2013 gepland was. De verschillen qua kosten zitten in meer of mindere mate door alle onderdelen heen. Aan de onderdelen duurzaamheid, bestemmingsplannen en bouwen zijn door de Milieuadviesdienst geen uren besteed, deze uren zijn volledig door de eigen organisatie ingevuld. Bij vergunningverlening is er sprake van hogere kosten. Deze zijn mede te wijten aan de complexiteit van grotere agrarische bedrijven.
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
33
Bijlage 2 overzicht uitvoering planning Ferwerderadiel 2014 Onderstaand wordt een overzicht gegeven van de planning met betrekking tot de uitvoering voor 2014. Het overzicht omvat het gehele jaar. In dit overzicht wordt voor de leesbaarheid gewerkt met afgeronde getallen. In dit overzicht zijn alleen de uren die door de FUMO worden uitgevoerd, verwerkt. Kostenoverzicht 2014 taken vergunningverlening
onderdelen regulier
uren
gepland kosten
503
44581,00
365
32321,00
735 147 40 40
65098,00 13020,00 3542,00 3542,00
12
1063,00
bodem
110
9741,00
duurzaamheid
0
externe veiligheid
pm
geluid
110
front-office toezicht & handhaving
Milieubeleid/diversen
cat. 3 – 4 IPPC ketenhandhaving asbest bodem piket klachten
beleidsondersteuning incidenteel bezwaar en beroep voorlichting
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
200 129 25 44 2460
34
9741,00 17710,00 11423,00 797,00 3896,00 217.984,00
Bijlage 3 afkortingen AEEA AMvB BEVI BRL BRZO COVM EPC EPN FUMO GRP ILB IPO IPPC ISOR KE MARAP NME PGS PKB REVI RIVM RO RRGS RUD SOK VGRP VNG WABO WGR
Afgedankte elektrische en elektronische apparatuur Algemene Maatregel van Bestuur Besluit Externe Veiligheid Inrichtingen Beoordelings Richt Lijn Besluit Risico’s Zware Ongevallen Commissie Overleg en Voorlichting Milieuhygiëne vliegbasis Leeuwarden Energie Prestatie Coëfficiënt Energie Prestatie Norm Friese Uitvoeringsdienst Milieu en Omgeving Gemeentelijk Riolering Plan Impuls Lokaal Bodembeheer Inter Provinciaal Overleg Integrated Pollution Prevention Control Informatiesysteem overige ramptypen Kosten Eenheid (geluidscontour (militaire) vliegvelden) Maandelijkse Rapportage Natuur- en Milieu Educatie Publicatiereeks Gevaarlijke Stoffen Planologische Kern Beslissing Regeling Externe Veiligheid Inrichtingen Rijksinstituut Volksgezondheid Milieuhygiëne Ruimtelijke Ordening Register risicosituaties gevaarlijke stoffen Regionale Uitvoerings Dienst SamenwerkingsOvereenKomst Verbreed Gemeentelijk Riolering Plan Vereniging Nederlandse Gemeenten Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht Wet Gemeenschappelijke Regelingen
Omgeving 2013/2014 gemeente Ferwerderadiel
35