2012 BROEDERS ALEXIANEN Psychiatrische kliniek Tienen
Jaarverslag 2012
De kliniek behoort tot de vzw provincialaat der
Broeders van Liefde
psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012 | 1
Omdat een missie pas leeft wanneer ze ook
vertaald wordt in concrete realisaties, werden deze zes thema’s als
uitgangspunten voor dit jaarverslag opgenomen.
2 | psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012
▌Voorwoord Geachte lezer, We kunnen er niet omheen: 2012 zal voor de Broeders Alexianen worden geboekstaafd als het jaar waarin een van haar artsen zichzelf tot hoofdpunt van
het nieuws maakte door te bekennen dat hij jarenlang seksuele relaties met zijn patiënten onderhouden had. De datum zal worden herinnerd: 9 oktober
2012, een dinsdag. De draaikolk waarin onze organisatie toen terechtkwam, zal ons allen bijblijven.
Gelukkig konden we rekenen op een moedig team op de betrokken afdeling,
op geëngageerde artsen en op de steun van onze medewerkers. Stilaan is het verwerkingsproces op gang gekomen en kijken we opnieuw naar de toekomst.
Eén van de engagementen die we daarbij zeker moeten aangaan, is het ontwikkelen van een beleid omtrent grensoverschrijdend gedrag tussen zorgaanbieder en zorgvrager. Dat is onze verdomde plicht!
Speciaal wil ik in de inleiding van de ‘annus horribilis’ dan ook de vele mensen bedanken die ons in een moeilijke periode hebben gesteund: de eigen artsen en medewerkers, onze Raad van Bestuur, de collega’s van de Broeders van
Liefde en van andere ziekenhuizen, onze patiënten, ex-patiënten en hun families.
Dit gezegd zijnde, kan u in dit jaarverslag zoals vanouds kennismaken met de dynamiek van een moderne psychiatrische kliniek. Veel leesgenot!
Gust Rector Directeur
psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012 | 3
▌Inhoudstafel ▌Algemeen
Voorstelling
Gerealiseerde opnamen
Gerealiseerde ligdagen ▌Expertise
Afdeling Prisma
7
8
9
11
Afdeling Ter Dennen
14
Afdeling Ter Linden
16
Afdeling Ter Berken
Afdeling Pathways
Psychologische dienst
Sociale dienst
Vakgroep verpleegkunde
18
20
23
26
27
Vakgroep ergotherapie
28
Studiedag 22/11/2012: Bemoei je er (niet) mee!
31
Studiedag 22/05/2012: Meten is meer dan weten 29
▌Verantwoordelijkheid
Algemeen beleid
Kwaliteitsbeleid
Personeelsbeleid
Facilitair beleid ▌Overleg
Organogram
▌Verbondenheid
Interne communicatie
Feestcomité
Kinderopvang
4 | psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012
35
37
39
40
43
45
45
47
▌Gezondheid
Gezondheidsweek
49
Vakgroep gezondheid
51
Vakgroep beweging, kine en vrije tijd
▌Traditie
Pastorale werkgroep Pastorale dag
Sint-Alexiusfeest ▌Broeders van Liefde
50
53
54
55
Artikel 107-projecten
57
Quality Indicator Project
57
Ethisch verantwoord handelen
57
Advies van begeleidingscommissie Ethiek GGZ
Wetenschapsdag GGZ
▌Praktische informatie en links Praktische informatie Links
57
57
58
60
psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012 | 5
Algemeen
6 | psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012
▌Voorstelling ERKENNING Om als schakel in de algemeen psychosociale hulpverlening tegemoet te
komen aan de noden in de regio en gespecialiseerde therapeutische programma’s te kunnen aanbieden voor specifieke doelgroepen, beschikt de organisatie over volgende erkenning: 90 A 73 T
2 tn
35 td
2 kn
3 kd
20 Sp 15 K
2 K crisis
ALGEMENE PSYCHIATRIE
Prisma
Ter Linden
72 bedden (A, T en Tn)
23 bedden (Sp en A)
volwassenen 20 stoelen (Td)
ouderen
5 stoelen (Td)
SPECIALISTISCHE PROGRAMMA’S
Ter Dennen
Ter Berken
volwassenen
volwassenen/jeugd
afhankelijkheid 55 bedden (A en T) 10 stoelen (Td)
eetstoornissen
35 bedden (A en T)
Pathways Jeugd
afhankelijkheid/psychiatrie
A = bedden voor acute opname T = bedden voor mensen in
19 bedden(K, Kn en crisis) 3 stoelen (Kd)
therapeutische behandelprogrammas tn = nachtverblijf td = dagverblijf
Sp = bedden voor speciale zorgen (ouderen in ons geval)
K= bedden voor minderjarigen Crisis = bedden voor crisisopname
psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012 | 7
▌Gerealiseerde opnamen op 31/12/2012 Per dienst
Per afdeling (bedden)
Per afdeling (stoelen)
8 | psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012
▌Gerealiseerde ligdagen op 31/12/2012 Per dienst
Per afdeling (bedden)
Per afdeling (stoelen)
psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012 | 9
Expertise
10 | psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012
▌Afdeling Prisma De afdeling Prisma richt zich tot volwassenen uit de regio met een enkelvoudig of meer complex probleem. Deze afdeling bestaat uit twee eenheden:
Prisma 1 en Prisma 2, waarbij Prisma 1 een acute observatieafdeling is voor
crisisopvang, diagnostiek en therapeutische oriëntering, en Prisma 2 een behandelafdeling is waar vooral groepstherapeutisch wordt gewerkt.
Basisvisie en werkwijze
Prisma 1 biedt een tijdelijk verblijf in een gestructureerde en beveiligde om-
geving. Er zijn twee leefeenheden binnen Prisma 1 met elk een aparte living en keuken. De maximale opnametermijn is 6 weken.
Prisma 2 bestaat uit 4 behandelgroepen waarin vooral groepstherapeutisch wordt gewerkt. In groep A, “Psychose en aanverwante aandoeningen” tracht men de kwets-
baarheid voor psychose te leren kennen en een aangepaste woon- en werksituatie op te bouwen. De behandeling gebeurt onder toezicht van dr. Asia Mierzejewska.
In groep B gaat dr. Joris Van Roy met zijn team aan de slag met mensen met een depressieve stoornis en aanverwante aandoeningen. Het behandelprincipe
is de negatieve spiraal stoppen door opnieuw actief te worden en leren omgaan met niet-helpende gedachten. Groep C behandelt mensen met een afhankelijkheidsprobleem in combinatie
met een psychologisch en sociaal probleem, o.l.v. beleidsarts dr. Peter Joos-
tens. Het behandelprincipe is inzicht krijgen in en omgaan met risicosituaties die herval kunnen veroorzaken.
Groep Facet, “Rehabilitatie” wordt opgevolgd door dr. Peter Joostens en
dr. Asia Mierzejewska. Deze behandelmodule heeft als doel het optimaliseren
van het dagdagelijkse functioneren en/of de voorbereiding voor de arbeidsmarkt. Gezien de beperkte opnameduur voorziet men op deze afdeling een uitge-
breid nazorgprogramma. De teamcoördintaoren voor Prisma zijn David Sebastiani en Kristel Verheyden, versterkt met Leen Romme als trajectcoördinator.
psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012 | 11
Aandachtspunten 2012
In het kader van artikel 107 werd in februari 2012 een coachteam opgericht,
samengesteld uit 2 ervaringsdeskundigen, een 20-tal geëngageerde basismedewerkers vanuit de verschillende afdelingen in het ziekenhuis en 2 medewerkers van Hestia.
De medewerkers van het coachteam zijn geboeid door de vernieuwingen in de zorg, en willen hun kennis over dit thema verruimen en hieromtrent brain-
stormen met andere collega’s in het ziekenhuis. Voor de eigen afdeling zijn zij het aanspreekpunt, en trachten zij de ‘andere’ kijk te laten doorsijpelen in
de dagdagelijkse werking. Tijdens briefings, teamvergaderingen… geven zij hun 107-bril door.
Het coachteam werd eveneens betrokken in de beleidsmatige aansturing (uit-
bouw van een nieuwe visie, afdelingswerking, behandelaanbod, nieuwe functies…). Dit was vooral van toepassing op de pilootafdeling Prisma. Zo werd er stilgestaan bij de huidige competentieprofielen. In totaal kwam het coachteam 9 keer samen.
Binnen de vernieuwingen in de geestelijke gezondheidszorg en de vermaatschappelijking van zorg, doet de herstelvisie zijn intrede. Het laatste jaar werd
de samenwerking met Hestia steeds belangrijker en intenser. Na een geslaagde eerste editie in 2011 werd ook in 2012 een gezamenlijke denkdag “Hestia
meets Prisma, Prisma meets Hestia” georganiseerd. Binnen het programma van het ontmoetingscentrum wordt nagegaan in welke mate de krachten en de middelen kunnen worden gebundeld. De overkoepelende stuurgroep langdurige zorg komt eveneens op geregelde tijdstippen samen.
Thema’s als het implementeren van de herstelgerichte zorg, streven naar goede communicatie binnen de afdeling, het veiligheidsbeleid voor patiënten en medewerkers, het aanbieden van ingedikte, kortere behandelmodules en
zorg op maat, en het uitschrijven van de trajectwerking kwamen aan bod. In
dat kader werden ook enkele externe bezoeken georganiseerd in andere ziekenhuizen (Asster, Bierbeek, Mondriaan, Munsterbilzen).
Op 6 januari 2012 werd van start gegaan met 2 bedden op recept op Pris-
ma 1, een zeer vernieuwend concept binnen de vermaatschappelijking van zorg, dat door verschillende partijen (patiënt, ziekenhuis en het mobiel team van Hestia) als een meerwaarde wordt ervaren binnen de continuïteit van zorg.
12 | psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012
Vorming en onderzoek
Op 24/04/2012 stelden enkele medewerkers de afdeling voor tijdens het
middagseminarie “Prisma vandaag”. In september ging Prisma de uitdaging aan om deel te nemen aan het tweejaarlijks congres geestelijke gezondheid in
Wilrijk. De beleidsmatige strategieën, de oprichting van het coachteam en de arbeidstrajectbegeleiding werden in de kijker gezet.
In juli 2012 nam de afdeling deel aan het ROPI-onderzoek, een onderdeel van de haalbaarheidsstudie dat kadert binnen de wetenschappelijke opvolging naar een betere GGZ (artikel 107). De resultaten gaven de afdeling een beeld over de mate waarin al herstelgericht wordt gewerkt.
Aantal
Gemiddelde
Bedbezettings-
opnames
verblijfsduur
graad
Volledig
370
60 dagen
87,51 %
Dag
19
105 dagen
39,42 %
2012
Meest voorkomende diagnose stimulerende middelen schiz. & psychotische st. stimulerende middelen schiz. & psychotische st.
psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012 | 13
▌Afdeling Ter Dennen De afdeling Ter Dennen staat open voor mannen, vrouwen en jongeren met problemen gekoppeld aan misbruik of afhankelijkheid van alcohol, medicatie of illegale drugs.
Familieleden, huisartsen of andere hulpverleners kunnen de afdeling contacteren voor advies of overleg. Een opname gebeurt in principe na evaluatie en rechtstreekse bespreking met de betrokkene zelf.
Basisvisie
Afhankelijkheid wordt beschouwd als een vicieuze cirkel. Het is een negatief verlopend proces met ernstige gevolgen op lichamelijk, sociaal, psychologisch
en spiritueel vlak. Het wordt een levensprobleem, een impasse waarbij men een fundamentele beslissing moet nemen: het vluchtgedrag stoppen en kiezen voor een positief leven.
Werkwijze
De therapie stimuleert tot inzicht, aanvaarding, motivering en gedragsverandering. De psychotherapeutische hulpverlening wordt vooral gedragen door
de groepswerking en een klimaat van openheid, eerlijkheid en onderlinge betrokkenheid. De familieleden worden actief bij dit proces betrokken.
Er is een observatie- en crisiscentrum met 14 plaatsen en een residentiële
behandeling met 4 specifieke doelgroepen. Daarnaast omvat het aanbod ambulante therapievormen en partiële hospitalisatie, waaronder daghospitalisa-
tie, nachthospitalisatie, K.O.A.P.-groepen (programma voor kinderen van ouders met middelenmisbruik), oudergroepen, nazorg en didactische seminaries. Deelname aan AA of andere zelfhulpgroepen wordt gestimuleerd. Het gespecialiseerde behandelteam is multidisciplinair samengesteld onder leiding van dr. Hendrik Peuskens, dr. Els Santens en dr. Joris Van Roy. Dr. Stan Ansoms is als geneesheer-consulent aan de afdeling verbonden.
14 | psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012
Aan het therapeutisch programma werken psychologen, verpleegkundigen,
maatschappelijk werkers, ergotherapeuten, muziektherapeuten, bewegingstherapeuten en een diëtiste mee, onder leiding van teamcoördinatoren John Vanbriel en Ivo Vanschooland.
Aantal
Gemiddelde ver-
Bedbezettings-
opnames
blijfsduur
graad
diagnose
Volledig
488
39 dagen
100,87 %
alcoholmisbruik
Dag
17
98 dagen
72,57 %
alcoholmisbruik
2012
Meest voorkomende
psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012 | 15
▌Afdeling Ter Linden Ter Linden staat in voor de diagnosestelling en behandeling van ouderen (> 65 jaar) met een psychische/psychiatrische problematiek.
Ter Linden beschikt over 23 bedden voor residentiële behandeling en 5 stoelen in het kader van daghospitalisatie, en dit verdeeld over 2 subafdelingen: Ter Linden 1 en Ter Linden 2.
Basisvisie
Een volledig herstel is ook op oudere leeftijd mogelijk. De mogelijkheid tot
veranderen kent immers geen leeftijd. OUD betekent niet OUT. De specialistische benadering op de afdeling heeft dan ook voornamelijk te maken met de
gerichtheid op leeftijdsspecifieke thema’s zoals pensionering, het lege-nestsyndroom, verlies en de aanvaarding hiervan en het rekening houden met beperkingen die een oudere leeftijd met zich meebrengen. Verder staat Ter
Linden voor het bevorderen van actief ouder worden met aandacht voor autonomie van de patiënt, verbondenheid met de omgeving en de ontplooiing van competenties.
De afdeling beschikt over een gespecialiseerd team onder leiding van dr. An
Haekens en Stefan Kelchtermans, die in 2012 werd aangesteld als teamcoördinator.
Werkwijze
Op Ter Linden 1 komen voornamelijk ouderen met een of andere vorm van hersenlijden (o.a. dementie) terecht. Dit lijden zorgt voor ernstige moeilijkhe-
den op het vlak van denken, organiseren en het gevoelsleven. De behandeling op Ter Linden 1 is voornamelijk gericht op het opsporen en benutten van de nog resterende mogelijkheden van de oudere met hersenlijden. Naast het
aanbieden van een voorspelbaar dagverloop, is er binnen de behandeling veel aandacht voor maatwerk en het bevorderen van de eigenwaarde en het (psychisch) welbevinden van de patiënten.
Ter Linden 2 is gericht op ouderen met een algemene psychiatrische problematiek zoals depressie, angstproblemen, verslaving, bemoeilijkte rouw, relationele problemen…
16 | psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012
Via een aparte module wordt er extra aandacht gegeven aan ouderen met een
verslavingsprobleem. Binnen het therapieaanbod (bewegingstherapie, ergotherapie, muziektherapie, psychotherapie en sociale therapie) en in de leef-
groepwerking ligt de focus op groepsprocessen. Doorheen het samenleven in groep, ontwikkelen patiënten hun sociale vaardigheden en leren ze zichzelf, met al hun mogelijkheden en werkpunten, beter kennen. Het doel van de behandeling kan uiteenlopend zijn en hangt mee af van de hulpvraag die de patiënt zelf stelt. Het algemene doel is het functioneren te
verbeteren of te stabiliseren, in combinatie met het optimaliseren en benutten van de inzichtelijke mogelijkheden van de patiënt.
Tijdens de behandeling werkt het team nauw samen met de patiënt, belangrijke personen uit diens leven (familie/vrienden) en andere betrokken hulpverle-
ners (huisartsen, thuiszorg, dagopvang, woonzorgcentra en andere aangepaste woonvormen zoals beschut wonen). Op 22 november organiseerde de afdeling Ter Linden in samenwerking met
het WZC Sint-Alexius, de scholengemeenschap Via en ‘Huis in de Stad’, de
organisatie voor mensen met een verstandelijke beperking, een studiedag over ‘bemoeizorg’. Een verslag hiervan is terug te vinden op p. 31 van dit jaarverslag. Het team werkt al enkele jaren volgens de visie van de contextuele therapie.
Deze werkwijze werd in 2012 verder bestendigd door 2 supervisiedagen te organiseren met contextueel therapeute May Michielsen. Deze opleidingsda-
gen worden als zeer nuttig ervaren om vanuit contextuele invalshoek naar casussen te blijven kijken.
In 2012 werd een groot deel van het beddenbestand op Ter Linden vervangen door nieuwe, elektrisch verstelbare, hoog-laag bedden. Het team ervaart deze nieuwe werkwijze als zeer prettig en rugvriendelijk.
2012 Volledig Dag
Aantal
Gemiddelde
Bedbezettings-
opnames
verblijfsduur
graad
124 26
65 dagen 26 dagen
96,33 % 52,44 %
Meest voorkomende diagnose dementie en cognitieve stoornis dementie en cognitieve stoornis
psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012 | 17
▌Afdeling ter Berken De afdeling Ter Berken is gespecialiseerd in de behandeling van jongeren met eetstoornissen en aanverwante problemen, en beschikt over 35 bedden, enkel voor vrouwen.
Aan een opname gaat steeds een kennismakingsgesprek vooraf. De
behandeling vindt overwegend in groepsverband plaats en de duur varieert
van 3 tot 6 maanden. Jongeren onder de 18 jaar kunnen de behandeling deels combineren met hun studie via de ziekenhuisschool.
Basisvisie
Elke patiënt heeft een persoonlijke inspraak bij belangrijke beslissingen die worden genomen omtrent opname, verblijfsduur, therapieprogramma…
Patiënten verblijven vrijwillig op de afdeling, en de samenleving met ‘lotgenoten’ is de hoeksteen van het behandelprogramma. Een groep bestaat uit acht tot twaalf patiënten.
Werkwijze
Op Ter Berken wordt gewerkt volgens de principes van ‘directieve therapie’,
waarbij problemen en klachten worden omgezet in concrete doelstellingen tot
verandering op vlak van symptomen, zelfbeleving en interacties. Enerzijds wordt de negatieve cirkel van klachten of symptomen doorbroken, en anderzijds wordt gezocht naar een oplossing voor de achterliggende problemen.
18 | psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012
Na een kennismaking met de afdeling en de werkwijze, wordt besloten of een
langere behandeling in aanmerking komt. Vervolgens kan men overgaan naar een therapiegroep, waar een weekprogramma wordt samengesteld met
verschillende therapieën die aansluiten bij de vooropgestelde doelstellingen. Volgende
therapievormen
zijn
voorzien:
groepspsychotherapie,
werk-
vergaderingen, psychomotorische therapie, creatieve therapie, dramatherapie en voedingseducatie.
De laatste weken van het verblijf wordt de overgang tussen de kliniek en het ‘gewone’ leven voorbereid. Na een ontslag blijft een goede nabehandeling
zeer belangrijk om de bereikte veranderingen te bestendigen en terugval in ‘oude’ moeilijkheden te voorkomen.
De afdeling beschikt over een doorgangshuis, bedoeld voor mensen die de
begeleide woonvorm willen gebruiken om de overgang te maken naar volledig zelfstandig wonen. Ook voor ouders, partners of gezinsleden worden bijeenkomsten georganiseerd.
De afdeling Ter Berken wordt geleid door dr. An Haekens en dr. i.o. Katrien Schoevaerts, in samenwerking met teamcoördinator Jos Smets.
Ziekenhuisschool
De ziekenhuisschool UZ Leuven heeft een vestiging in de psychiatrische
kliniek Broeders Alexianen, waar gratis onderwijs wordt georganiseerd voor jongeren tot 18 jaar tijdens hun opname. Op die manier wordt de leerachterstand beperkt en de herinschakeling na opname vergemakkelijkt.
Aantal
Gemiddelde
Bedbezettings-
opnames
verblijfsduur
graad
diagnose
Volledig
133
74 dagen
84,51 %
eetstoornis
Dag
7
74 dagen
204,33 %
eetstoornis
2012
Meest voorkomende
psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012 | 19
▌Afdeling Pathways De afdeling Pathways biedt een zorgprogramma voor kinderen en jongeren
onder de 18 jaar, die kampen met psychologische, relationele en sociale
moeilijkheden en met problematisch gebruik van verslavende middelen (alcohol, medicatie en drugs).
Pathways heeft twee leefgroepen, van elk maximaal 8 jongeren. Na de aanmelding
en
een
kennismakingsgesprek,
wordt
de
opnamevraag
geëvalueerd en komt een jongere al dan niet op de wachtlijst voor opname. Zodra er plaats is, komt de jongere in de leefgroep terecht en neemt hij/zij deel aan het orthopedagogisch en jeugdpsychiatrisch behandelprogramma.
Basisvisie
Het leven op Pathways is een overgangsfase, waarin de jongere en zijn/haar gezin oefenen om zichzelf als competenter te ervaren. De jongere en
zijn/haar gezin gaan over van een status van ‘verstrikt zitten, vastgelopen
zijn, machteloosheid’, naar een andere status van ‘opnieuw vat hebben op het leven, zich opnieuw machtig voelen’.
Werkwijze
Tijdens de observatieperiode (eerste 8 weken na opname) gebeurt er een uitgebreid assessment van verschillende domeinen: het druggebruik, de
jeugdpsychiatrische problematiek, de adolescentaire ontwikkeling, het gezin, de school, vrije tijd en vrienden.
Tijdens de verdere behandeling op Pathways worden conclusies uit de observaties voortdurend bijgestuurd. Diagnostiek wordt gezien als een dynamisch proces. Het behandelplan wordt aangepast volgens de noden van de
jongere.
behandelteam
Hierbij
staat
investeert
de
actief
therapeutische in
het
relatie
opbouwen
centraal
ervan.
en
Tijdens
het de
behandeling wordt een optimale samenwerking met de ouders nagestreefd. Hun inzet is evenzeer noodzakelijk bij de ontwikkeling van diagnose en therapie.
20 | psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012
Samenwerkingsverbanden
Sinds 2010 wordt intensief samengewerkt met de ziekenhuisschool, waar on-
derwijs wordt georganiseerd voor jongeren tot 18 jaar tijdens hun opname. Verder wordt samengewerkt met belangrijke betrokkenen zoals scholen, centra voor leerlingenbegeleiding, centra voor geestelijke gezondheidszorg,
JAC’s, andere K-diensten, bijzondere jeugdzorg, kinderpsychiaters en huisartsen.
Naast het residentiële aanbod beschikt Pathways over een crisismodule voor jongeren die onder het toezicht van de jeugdrechter staan (jeugdrechtbank Brussel en Leuven). Dit crisisprogramma vormt een onderdeel van het zorgcir-
cuit voor minderjarigen met een forensische problematiek ForNet, in samen-
werking met de IBE-unit Fordulas van het Sint-Jozefziekenhuis in Kortenberg. Hierbij wordt vooral gefocust op jongeren met druggebruik.
Voor jongeren waarbij een beginnende drugproblematiek wordt vastgesteld,
werd een vroeg-interventieprogramma ontwikkeld, dat loopt over vier opeenvolgende woensdagen. Dit programma, waarin de ouders sterk worden betrokken, wordt meerdere malen per jaar georganiseerd.
Aandachtspunten 2012
In 2012 werden extra inspanningen geleverd om de principes van geweldloos verzet (non-violent resistance) en geweldloze communicatie meer te integreren in de werking. Het team van Pathways vindt het waardevol om op een
vriendelijke en respectvolle manier in relatie te treden met de jongeren om ze op deze manier te helpen meer vat te krijgen op zichzelf en hun leven.
Problematisch gamen en internetgebruik zijn actuele onderwerpen waarvoor stafmedewerker Mark Frederickx een aanbod uitwerkt. Binnen de residentiële
werking worden jongeren gesensibiliseerd over de voor- en nadelen van internet en sociale netwerksites.
In het belang van de jongeren en hun gezinnen is het aangewezen een goede afstemming te realiseren met andere hulverleners. Naast casusgericht overleg,
wordt de opgebouwde expertise gedeeld en uitgedragen, en vinden ook regelmatig contacten plaats om de werking van andere voorzieningen beter te leren kennen.
psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012 | 21
In de aanloop naar de voorziene nieuwbouw, was 2012 een jaar met veel
voorbereidend werk. Er wordt nu erg uitgekeken naar een volgende fase, met de start van de bouwwerken, voorzien in 2014.
De afdeling Pathways staat onder leiding van dr. Karen Volckaert en teamcoördinator Rinaldo Cavatorti.
Aantal
Gemiddelde
Bedbezettings-
opnames
verblijfsduur
graad
Volledig
62
65 dagen
64,5 %
stimulerende middelen
Dag
6
6 dagen
14,96 %
stimulerende middelen
2012
Meest voorkomende diagnose
22 | psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012
▌Psychologische dienst Diagnostiek
Na 5 jaar uitwerken van een nieuw systeem van diagnostiek-op-maat, werd in 2012 gestart met een grondige evaluatie van de vernieuwde aanpak. Daartoe
werden afdelingsstuurgroepen, patiënten en artsen bevraagd en werd er bijgestuurd op de artsen-psychologendag. Ook de ouderendiagnostiek werd verder in de nieuwe aanpak geïntegreerd, gespecialiseerde diagnostiek werd
verdiept en uitgebreid met een aanbod van ‘diagnostiek-op-maat’ en er werd
een nieuwe diagnostische adviesfunctie voor teams uitgewerkt. De toepassing
van computergestuurde diagnostiek (questmanager) werd verder uitgewerkt en doorgevoerd op alle afdelingen.
Het diagnostisch team professionaliseerde zich verder door een deelname aan twee postgraduaten in de diagnostiek en neuropsychodiagnostiek, en de uitbouw van een doctoraat rond schemagerichte diagnostiek.
Therapie
Ook de uitwerking van een kwalitatief therapieaanbod werd verdiept: er wer-
den linken gemaakt met nieuwe richtlijnen en onderzoeksbevindingen, bestaande persoonlijkheidsmodellen werden uitgebreid (opleiding door prof.
Claes van KUL), nieuwe therapiegerichte diagnostische fiches werden geïmplementeerd als brug tussen diagnostiek en therapieplan, en specifieke werk-
vormen werden verder onderzocht; rond multiple family-therapy werd een doctoraat gestart.
Daarnaast specialiseren 8 psychologen zich in een postgraduaatsopleiding in
de psychotherapie (5 gedragstherapie, 1 oplossingsgerichte therapie, 1 systeemtherapie, 1 cliëntgerichte therapie). De mobiele equipe werd verder uitgebreid met een halftime psycholoog die bijdraagt aan sterke continuïteit in het psychologisch zorgaanbod.
Teamcoaching
In 2012 ging speciale aandacht uit naar de taak die psychologen hebben in
het coachen van hun miniteams. Daartoe werd een opleidingstraject gestart met specifieke vaardigheidstraining en intervisie (drie dagen), en een extra aanbod voor therapiecoördinatoren.
psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012 | 23
Zorgvernieuwing
Als aanbod binnen het nieuwe GGZ-landschap werkte de psychologengroep
aan de opstart van een nieuw supportteam: het team van expert-psychologen
ondersteunt eerste- en tweedelijnsprofessionals bij hun werk met cliënten, zowel diagnostisch als therapeutisch, en verzorgt een uitgebreid vormingsaanbod voor eerste- en tweedelijnsteams.
Het psychologenteam engageerde zich ook om mee te werken aan de provin-
ciale GGZ-consultdesk vanuit de expertisedomeinen eetstoornissen en verslavingsproblemen (samen elke week 4 inbelmomenten). Voor ouderen en hun omgeving werd een outreachfunctie verder uitgewerkt, er werd hard gewerkt aan het project ‘proeftuinen’ samen met relevante netwerkpartners en ook het project ‘Park Passionisten’ kreeg verder vorm.
De TENDER-activering bleef verder door psychologen bemand. Er werd overleg gestart rond verdere continuering van het VRINT-project in de Tiense re-
gio (vroeginterventie), en de lokale FACT-werking kreeg een halftijds psycholoog die het team diagnostisch en therapeutisch versterkte.
Opleiding en wetenschappelijk onderzoek
De psychologische dienst bood in 2012 een stevig opleidingstraject aan voor psychologiestudenten uit alle Vlaamse universiteiten en hogescholen (KUL,
UG, VUB, Lessius, IPSOC, Hogeschool Brugge). Dit resulteerde in een stagetra-
ject voor 21 laatstejaarsstudenten psychologie, 6 opleidingsdagen practicum
in de gesprekstechnieken aan de KUL, 2 gedetacheerden voor het natzwempracticum aan de KUL, en begeleiding van een 6-tal masterthesissen. Er werd ook actief meegewerkt aan het onderzoek van 3 doctoraatsstudenten.
Vanuit de nieuwe data van onze basisscreening werd follow-onderzoek uitgewerkt op vrijwel alle afdelingen van waaruit psychologen putten bij de uitwer-
king van hun therapieaanbod en bij hun werk binnen de afdelingsstuurgroepen.
Vorming
De psychologische dienst bood zijn expertise aan in een vormingsaanbod, op verzoek van diverse partners in de BAT-groep en in de GGZ-sector. Dit resulteerde in 12 dagen vorming op maat, wat neerkomt op 1 dag/maand.
24 | psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012
Er werd ook een sterke inbreng geleverd op nationale en internationale congressen en gespecialiseerde opleidingen. Een wekelijks intern en jaarlijks ex-
tern vormingsaanbod voor alle psychologen zorgde voor een goede actualisering en talentgerichte versterking.
TEAM PSYCHODIAGNOSTISCHE DIENST
psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012 | 25
▌Sociale dienst De hoofdtaak van de sociale dienst is de dienstverlening naar patiënten en hun familie. Daarnaast streeft de sociale dienst ook naar een optimale sa-
menwerking met de diensten van de kliniek, door een permanentie te voorzien van de sociale dienst, zowel intern als extern deel te nemen aan werkgroepen en zorgpaden en gerichte bijscholingen te volgen, activiteiten te organiseren in familiezorg…
In 2012 leverde de sociale dienst bijzondere inspanningen op het vlak van
ontslagmanagement, sociale educatie voor patiënten en familie, armoedebe-
leid en opvolging van steunaanvragen, deelname aan verschillende werkgroepen, en de organisatie van lokale praatcafés betreffende dementie. Ook op onderwijsvlak vervult de sociale dienst een actieve rol, door de stagebegelei-
ding van 5 studenten maatschappelijk werk uit de sociale hogescholen in Heverlee en Hasselt, eindwerkbeoordelingen en het geven van informatiesessies.
In mei trad de sociale dienst op tijdens een middagseminarie over ‘voorlopige
bewindvoering’, waarrond de dienst ook jaarlijks informatie verstrekt en verschillende procedures ter zake opvolgt.
In december organiseerde de sociale dienst een teamdag rond het thema ‘toedracht en vertrouwen’.
Verder was de sociale dienst ook actief betrokken bij de Regas-toepassing (eenvormig elektronisch sociaal dossier, archivering juridische maatregelen),
het coachteam ‘artikel 107’ en een onderzoek van het UZ Gent om sociaal werk in ziekenhuizen in kaart te brengen (meer specifiek betreffende de kerntaken en subactiviteiten van de sociale diensten in ziekenhuizen).
Om al deze taken in goede banen te leiden, werkt de sociale dienst met 6 FTE, onder leiding van Francis Baumans.
26 | psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012
▌Vakgroep verpleegkunde In 2012 waren er 86 FTE verpleegkundigen tewerkgesteld, waarvan 54 FTE professionele bachelors en 32 FTE gegradueerden.
Buiten de psychiatrisch verpleegkundigen zijn er ook enkele ziekenhuisver-
pleegkundigen, alsook 1 geriatrisch verpleegkundige werkzaam, wat zorgt voor een grote mix van talenten en vaardigheden op de werkvloer. Communi-
catieve vaardigheden kunnen zich op die manier meten met de klassiek verpleegtechnische vaardigheden en vice versa.
Van de groep verpleegkundigen schoolden zich in 2012 enkele mensen bij via
een masteropleiding (2) om zo een meer wetenschappelijk onderbouwd en ruimer beeld te krijgen van het medisch en sociologisch landschap waar het ziekenhuis deel van uitmaakt.
Naast de afdelingsteams werd een mobiele equipe samengesteld van 6 verpleegkundigen, 1 zorgkundige en 2 therapeuten. Zij vormen een flexibel team
van allrounders die elke afdeling goed kennen, en daardoor snel kunnen wor-
den ingezet bij onverwachte afwezigheid van een collega. Ook voor vakantieperiodes en andere afwezigheden biedt de mobiele equipe een gepaste oplossing.
Jaarlijks zijn de verpleegkundigen verplicht zich bij te scholen in een aantal vaste thema’s zoals reanimatietechnieken, afzonderings- en fixatietechnie-
ken, inspuitingen, bloednames, technieken van handhygiëne, motivationele gesprekstechnieken… Deze vormingen bieden een aantal handvaten voor de
verpleegkundigen van de verschillende afdelingen om hun werk kwalitatief uit te voeren.
psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012 | 27
▌Vakgroep ergotherapie In 2012 was het centrale werkpunt van de vakgroep ergotherapie de verdere
concretisering van artikel 107 in het behandelingsaanbod. De voornaamste actiepunten waren ‘specialisatie’ en ‘Spektrum’.
Dit vertaalde zich in de extra investering in vrijetijds(traject)begeleiding. Er gebeurde een patiëntbevraging rond vrijetijdsbeleving op kliniekniveau, met
als doel het aanbod beter te laten aansluiten op de noden van de patiënten. Ook de huishoudelijke therapie werd verder uitgebouwd voor Ter Dennen en Prisma. Vooral op Prisma werden de opleidingen over cognitieve revalidatie geïntegreerd in de behandeling.
In 2013 zullen deze specialisaties verder worden uitgebouwd. Het arbeidscentrum gaf, samen met het ontmoetingscentrum en het activitei-
tencentrum, vorm aan het activeringsteam ‘Spektrum’. In 2013 wordt dit nog tastbaarder door de verhuis naar nieuwe burelen.
28 | psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012
▌Studiedag 22/05/2012: Meten is meer dan weten Op 22 mei 2012 vond de studiedag “Meten is meer dan weten” plaats in de Kruisboog in Tienen.
Deze studiedag vloeide voort uit één van de nieuwe tendensen en uitdagingen
binnen de geestelijke gezondheidszorg: het zogenaamde uitkomstenonderzoek. Steeds vaker wordt vastgesteld dat een gangbaar onderdeel van kwali-
teitsvolle zorg het meten van behandeluitkomsten zal zijn, al dan niet in termen van indicatoren. In de toekomst zal men m.a.w. meer en meer moeten “meten om te weten”.
De psychiatrische kliniek Broeders Alexianen heeft met deze studiedag het initiatief genomen om in het kader van dit uitkomstenmanagement iedereen aan het woord te laten die op één of andere manier betrokken is bij het den-
ken over, het implementeren en het evalueren van outcome-onderzoek. Op
die manier kregen de 80 deelnemers aan de studiedag een mooi overzicht van de “state of the art van uitkomstenonderzoek in Vlaanderen”.
De dag startte met een boeiende uiteenzetting van prof. dr. Marc Leys, die het publiek op een zeer toegankelijke manier heeft laten kennismaken met de
tendensen van evaluatie-onderzoek in Vlaanderen, zonder ons enkele kriti-
sche reflecties te besparen. Daarna werd de Routine-Outcome-Managementpraktijk (ROM) voorgesteld, zoals die in Nederland reeds langere tijd wordt toegepast. Dr. Helena Andrea lichtte de toepassing van ROM bij Shared Decision Making toe.
Vervolgens was het de beurt aan Stef Baert, stafmedewerker van de Vlaamse
Vereniging voor Geestelijke Gezondheidszorg, die reeds enkele jaren tracht
uitkomstenmanagement te implementeren en te faciliteren bij gezondheidsmedewerkers. Het publiek kon kennismaken met de Tool voor Uitkomsten
Management, kortweg de TUM. Dr. Olivier Peene gooide het even over een
andere boeg en toonde hoe uitkomstenonderzoek kan plaatsvinden binnen een groter accrediteringstraject binnen het PZ Heilige Familie te Kortrijk.
Na een weldoende (en lekkere!) lunch leerde prof. dr. Nele Stinckens ons dat
ook de therapeutische relatie en werkalliantie bij het toepassen van zogenaamde monitoring niet uit het oog verloren mogen worden; dit aan de hand van de QIT-online. Daarna was het de beurt aan de thuisspelers.
Na een korte inleiding van Eva Dierckx, gaf dr. Peuskens aan op welke manier
uitkomstenmetingen een manier van feedback aan teams kunnen zijn om een afdelingswerking te optimaliseren. De dag werd afgesloten door een ex-
psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012 | 29
thuisspeler, dr. Johan Hellings, die de take-away-home-message vanuit
ICURO gaf dat indicatorensets in de toekomst ook meer en meer in de GGZ zullen opduiken.
Vanuit de verschillende positieve evaluatieformulieren bleek dat de studiedag door velen werd gesmaakt. De verschillende sprekers overtuigden de aanwe-
zigen van het gegeven dat meten veel meer kan betekenen dan alleen maar weten.
Programma studiedag ‘Meten is meer dan weten’ 9u00
Ontvangst
9u30
Verwelkoming dr. An Haekens (PK BA Tienen)
9u45
Prof. dr. Mark Leys (VUB): Tendensen in en relevantie van outcome-onderzoek
10u30
Dr. Helene Andrea (GGz Breburg NL): Gebruik van ROM in Questmanager bij Shared Decision Making en follow up metingen in de behandeling van patiënten.
11u00
Pauze
11u15
Dhr. Stefaan Baert (Vlaamse Vereniging voor Geestelijke Gezondheid): Het ge-
in Vlaanderen.
bruik van feedback in de GGZ: onderzoek en implementatie van een nieuw routine outcome monitoring instrument
11u45
Dr. Olivier Peene ( PZ H. Familie Kortrijk): Uitkomstenonderzoek binnen het
12u15
Pauze
13u15
Prof. dr. Nele Stinckens (K.U.Leuven): QIT online: breedspectrum monitoring
14u00
Pauze
14u20
Prof. dr. Eva Dierckx (VUB & PK BA Tienen) & dr. Hendrik Peuskens PK BA Tie-
15u15
Prof dr. Johan Hellings (ICURO en UHasselt): Conclusies en slotbeschouwing
16u00
Vraag en antwoord
16u30
Receptie
accrediteringstraject van een PZ
als therapeutische methodiek
nen): Visie op meten en weten: Follow up onderzoek in de praktijk.
30 | psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012
▌Studiedag 22/11/2012: Bemoei je er (niet) mee! Op 22 november 2012 organiseerde de afdeling Ter Linden in samenwerking
met WZC Sint-Alexius, de scholengroep Via en ‘Huis in de stad’, de organisatie voor mensen met een verstandelijke beperking, een studiedag over ‘bemoeizorg’, een thematiek die iedereen wel op een of andere manier raakt. Dat
dit een thema is dat ‘leeft’, bleek uit het aantal inschrijvingen. De theaterzaal in het CC De Kruisboog, die plaats biedt aan 150 personen, zat afgeladen vol.
De groeiende en complexe problematiek werd vanuit verschillende invalshoe-
ken belicht: een ethische en juridische benadering, met veel aandacht voor het concrete en praktische aspect. Als eerste spreker werd prof. dr. Broeckaert, hoogleraar ethiek aan de KU Leu-
ven, uitgenodigd. Zijn lezing had als titel: “Respect voor zelfbeschikking of verwaarlozing? Ethische reflecties”.
Hij lichtte de waardenafweging toe die aan de orde is bij zorgweigeraars:
enerzijds de waarde van de autonomie van de zorgmijder – het belang van het respecteren van de individuele onafhankelijkheid, grenzen en stuurkracht van
de oudere. Anderzijds is het de taak van de hulpverlener om mensen in nood
bij te staan en in actie te komen als mensen het niet goed maken. Hij hield een sterk pleidooi voor de autonomie van de oudere en wierp meteen een steen in de kikkerpoel door al snel komaf te maken met de term ‘bemoei-
zorg’, wat later tijdens het panelgesprek een pittige discussie opleverde tussen voor- en tegenstanders van de term.
De tweede bijdrage werd verzorgd door Bart Deltour, provinciaal coördinator
van Foton, het expertisecentrum dementie te Brugge en van de thuisbegelei-
dingsdienst dementie Brugge. De titel van zijn verhaal luidde: ‘Bemoeien vanuit gelijkwaardigheid: hoe doe je dat? Concrete benaderingen vanuit het model van ‘geweldloze zorg’.’ Hij bracht op een heel doorleefde manier met veel
concrete voorbeelden hoe we op een andere manier kunnen omgaan met mensen die ‘tegendraads’ zijn, om welke reden dan ook. Een denkkader dat niet alleen toepasbaar is in de ouderenzorg, maar bijzonder inspirerend kan zijn voor iedereen die in de zorg staat.
psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012 | 31
In de laatste lezing van de voormiddag kwam het juridisch perspectief aan
bod: wat mag en wat kan? Vragen die in de concrete praktijk vaak worden gesteld en waardoor de hulp soms stopt, uit angst wettelijke grenzen te over-
treden of ook uit onwetendheid. Prof. dr. Herman Nys, gewoon hoogleraar
medisch recht aan de KU Leuven en directeur van het Centrum voor Biomedische Ethiek en Recht, hield een lezing met als titel: ‘Patiëntenautonomie te-
genover professionele autonomie: een juridisch perspectief’, waarin hij de
verschillende wetten die relevant zijn voor deze thematiek, op een bijzonder heldere manier toelichtte.
De voormiddag werd afgesloten door een panel, gemodereerd door prof. Axel Liégeois, dat bijzonder boeiend maar veel te kort was.
In de namiddag zakte de grote groep deelnemers af naar het ziekenhuis waar er keuze was uit vier workshops.
Roel Van de Wygaert, stafmedewerker ouderenzorg bij Zorgnet, verzorgde een
boeiende workshop met een meer beleidsmatige insteek. Hadewijch Schepers,
orthopedagoge bij ‘Huis in de stad’, verzorgde samen met een collega een workshop over dementie bij personen met een verstandelijke beperking. De gehandicaptenzorg heeft immers per definitie veel ervaring met de even-
wichtsoefening tussen de autonomie en respect voor de eigen keuzes van hun patiënt en bemoeizorg, waar die persoon die verantwoordelijkheid niet kan dragen. Een interessante andere insteek…
Goedele Romanus, dagelijks verantwoordelijke van het WZC Sint-Alexius en Mieke Strauven, psychologe van het outreach-project in de ouderenzorg,
stonden borg voor een bijzonder interactieve workshop waarbij ze het hadden over de verschillende soorten ‘drempels’ die ouderen en hun families ‘over’ moeten om hulp te vragen of aanvaarden. Ter Linden had Anneleen Giedts en
Sylvia Laeremans afgevaardigd voor een levendige workshop waarin ze hun ervaringen en de zoektocht van het team van Ter Linden deelden met een
grote groep belangstellenden, om op een gepaste en respectvolle manier om te gaan met het weigeren van zorg van opgenomen patiënten. Workshops die allemaal erg gesmaakt werden.
32 | psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012
Uit de feedback die werd ontvangen, kan worden geconcludeerd dat het voor
de meeste deelnemers in het algemeen een inspirerende dag was en zeker ook een aanzet om verder over deze moeilijke thematiek na te denken. Een
opdracht die onder meer de Begeleidingscommissie Ethiek van de Broeders van Liefde, die bijna voltallig aanwezig was, ter harte zal nemen.
psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012 | 33
Verantwoordelijkheid
34 | psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012
▌Algemeen beleid Vermaatschappelijking van zorg in de Tiense regio
Onze organisatie werkt voluit mee aan de evolutie naar een meer gemeenschapsgerichte geestelijke gezondheidszorg. Als regionale partner van het
“artikel 107-project Leuven-Tervuren” werden bedden afgebouwd om ambulante zorg te kunnen versterken. De kliniek heeft ervoor geopteerd om de
initiatieven rond vermaatschappelijking onder te brengen in de vzw Beschut Wonen Hestia. Deze organisatie ziet daarmee haar doelstelling verruimd van het aanbieden van beschutte woonvormen tot het aanbieden van vermaatschappelijkte geestelijke gezondheidszorg.
Deze transformatie, die in 2011 werd ingezet, is in 2012 verder geïmplementeerd. Belangrijk was het afronden van het project “Stevige fundamenten voor lagere muren”, dat focuste op de rol van de residentiële partner in dit ver-
nieuwde geheel. Wanneer de zorg in de maatschappij immers verandert, moet ook de zorg in de kliniek veranderen. “Onze patiënten” van de afdeling wor-
den nu patiënten van het netwerk en dat impliceert bij het residentiële team een mentaliteitswijziging én een andere aanpak.
Overzicht eind 2012 FUNCTIE 1
Beeldvormingsproject “Bruggen bouwen” i.s.m. de Tiense scholengemeenschap
Participatie aan “Te Gek?!” FUNCTIE 2a
(Nog) niet actief in de regio. Volgens afspraak wordt dit opgenomen door de Leuvense psychiatrie
FUNCTIE 2b
Volwaardige equipe (10 FTE), die werkt volgens de FACT-
FUNCTIE 3
Rehabilitatie:
methodiek
Activiteitencentrum Arbeidscentrum, trajectbegeleiding naar werk Ontmoetingscentrum
Vormingspakketten i.s.m. de kliniek FUNCTIE 4
Residentiële behandeling: aanpassen werking cf. infra
FUNCTIE 5
Wonen: gedifferentieerde woonvormen o.a. samenwerking met Sociale Huisvesting
Zeer belangrijk in dit geheel is het kunnen beschikken over een gedeelde behandelvisie. Er werd geopteerd voor de herstelvisie, die in essentie uitgaat van
psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012 | 35
de eigen krachten van de patiënt, in tegenstelling tot de klassieke (medische)
modellen die focussen op wat fout gaat. Verder werden inspanningen geleverd om de familie- en patiëntenparticipatie in het project te integreren door hen een plaats te geven in de diverse overlegstructuren.
Uitkomstenonderzoek en –management
De trend naar vermaatschappelijkte zorg mag er niet toe leiden dat de behandelprogramma’s niet verder zouden worden uitgediept. Het blijft de doelstel-
ling om patiënten in de kliniek zodanig te behandelen dat ze hun rol in de maatschappij opnieuw volwaardig kunnen opnemen. Dit impliceert dat we de
resultaten van een kliniekbehandeling ook kunnen aantonen. Via het project
“questmanager” brengen we onze behandelresultaten in beeld: we meten de “outcome” van onze behandelingen.
In 2012 werden in dit verband mooie initiatieven genomen, zoals onder meer een studiedag “Meten is (meer dan) weten”. Als gevolg hiervan zien we de in-
teresse voor het thema groeien bij de collega-ziekenhuizen. Onze stafmedewerkers worden dan ook zeer druk bevraagd om de werking zoals ze in Tienen werd uitgebouwd, te gaan voorstellen op diverse locaties.
36 | psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012
▌Kwaliteitsbeleid Verantwoording van zorg is een belangrijk aandachtspunt in de zorgsector. Dit kadert ook perfect in de missie van de psychiatrische kliniek. Daarom zet de kliniek in op initiatieven die de kwaliteit niet enkel borgen, maar ook zichtbaar maken, zowel om meer transparant te werken, als om de positie als expertisecentrum te bevestigen.
Europees Sociaal Fonds (ESF)
Gelinkt aan het project ‘Stevige fundamenten voor lagere muren’ onderging
de kliniek een kwaliteitsaudit door het Europees Sociaal Fonds (ESF). Op 20 maart 2012 kwamen 2 auditoren langs om de werking van de kliniek te toetsen aan verschillende criteria op 9 domeinen. Op basis van hun bevindingen kende ESF op 19 december een kwaliteitslabel toe aan de kliniek. Op de uitreiking in Bokrijk organiseerde ESF een praktijkenmarkt, waar de kliniek ver-
tegenwoordigd was met een presentatie van de Routine Outcome Monitoring (ROM).
Accreditatie
In het accreditatietraject koos de kliniek om samen te werken met het Nederlands Instituut voor Accreditatie in de Zorg (NIAZ). De afdeling Ter Dennen
neemt hier de voortrekkersrol op zich en zal zich als eerste laten accrediteren.
In 2013 start de kliniek met de aanpassingen aan het kwaliteitsysteem om te voldoen aan de NIAZ-vereisten.
Quality and Patient Safety
De kliniek neemt deel aan het project ‘Quality and Patient Safety’ van de federale overheid. De veiligheidscultuur werd in kaart gebracht met een enquête
en via een nieuw meld- en leersysteem van de meldcultuur wordt overgegaan tot een lerende cultuur. Door de inzet op verschillende thema’s ondersteunt
dit overheidsproject ook andere initiatieven in de kliniek, zoals het transmurale proces. In het kader van dit project nam de afdeling Prisma ook het proces van medicatiebedeling onder de loep. Door een proactieve analyse uit te voeren, ging de afdeling op zoek naar mogelijke verbeterpunten.
Alle klinieken van de Broeders van Liefde namen in 2012 ook een enquête af
bij hun cliënten om hun tevredenheid te peilen. De stafdienst ging langs op
alle afdelingen om uitleg te verschaffen bij de vragen en ondersteuning te
psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012 | 37
bieden. Met de resultaten kunnen de directie en de afdelingen aan de slag om de dienstverlening naar de cliënt toe te optimaliseren.
Informatieveiligheid
De stafmedewerkers informatieveiligheid zorgden in 2012 voor de nodige digitalisering, met onder meer de afzonderingsregistratie die werd omgezet in
Regas. Na overleg met de lokale politie werd ook een elektronisch formulier
ontworpen voor de aangifte van verdwijning. Andere projecten die in 2012 aan bod kwamen: het formulier voor de consultatie met de huisarts, de laboviewer, het nazorgdossier van Hestia, ontslagbrieven…
Preventie
Vanaf september 2012 is Liesbeth Delsiene officieel preventieadviseur. Zij
maakte een risicoanalye van de keuken. Uit de analyse van de warme keuken bleek dat de inscholing van nieuwe medewerkers een belangrijk actiepunt is,
en dat het inscholingsniveau per functie kan worden verfijnd. Om de inscholing
optimaal
te
laten
verlopen,
dient
het
aankoopbeleid
met
indienststelling van de keukentoestellen op punt te worden gesteld, een actiepunt voor 2013. Hierdoor kan de inscholing worden onderbouwd met de
nodige veiligheidsinstructiekaarten, werkinstructies en veiligheidsinformatiebladen. Zo krijgen nieuwe collega’s alle nodige informatie en opleiding op een gestructureerde en gecontroleerde manier.
Niet alleen de procedures voor Haccp zijn van toepassing voor iedere nieuwe keukenmedewerker, ook het welzijn van de keukenmedewerker staat centraal!
38 | psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012
▌Personeelsbeleid In 2011 werd een aanzet gegeven tot een uitgewerkt verzuimbeleid in het ziekenhuis. De implementatie van dit verzuimbeleid ging van start in 2012.
De klemtoon ligt op: ‘Er wel-zijn op het werk’. Hiertoe werden aan de leiding-
gevenden een aantal handvaten aangereikt om de medewerkers te ondersteunen. Vooral belangrijk is dat de leidinggevende de medewerker niet loslaat
tijdens ziekte of afwezigheid. Duidelijke, door de medewerker op voorhand gekende afspraken over telefonische contactname en bezoek helpen hierbij.
De diensthoofden werden geïnformeerd over hoe je mensen weer welkom laat voelen op hun afdeling of dienst, hoe je ze ondersteunt bij hun terugkeer en hoe je met hen praat over de eventuele werkgerelateerde problemen. De doelstelling van dit beleid is een stabilisering van het ziekteverzuim, een doelstelling die in 2012 ook werd behaald.
In 2012 werd ook gestart met het in kaart brengen, systematiseren en opti-
maliseren van het ‘Inscholingsbeleid voor nieuwe medewerkers’. Medewerkers vormen in feite het waardevolle kapitaal van onze organisatie. Zeker in het departement patiëntenzorg en met name wat betreft de verpleegkundigen,
wordt dit kapitaal meer en meer een schaars goed. Maar ook in de andere
disciplines en departementen is het aantrekken en houden van competente
medewerkers essentieel om kwaliteit te kunnen leveren. Mensen goed opvangen en zich welkom laten voelen in de organisatie is bijzonder belangrijk om
loyale en toegewijde teams te kunnen vormen. Patiënten behandelen en begeleiden is een zeer complexe job, die niet alleen kennis en kunde, maar ook persoonlijke competenties vergt. Om die job op een kwaliteitsvolle manier te
kunnen uitvoeren, is een goede en grondige inscholing onontbeerlijk. Bovendien wordt het aantal procedures en protocollen die de medewerkers moeten
kennen of kunnen raadplegen, steeds uitgebreider én belangrijker. Het vormt zeker een uitdaging om nieuwe personeelsleden hierin te ondersteunen. In 2013 zal het uitgewerkte beleid worden geïmplementeerd.
psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012 | 39
▌Facilitair beleid De facilitaire dienst staat in voor het verzorgen van de maaltijden, het beheer en onderhoud van de gebouwen, toestellen en installaties voor de psychiatri-
sche kliniek Broeders Alexianen, het woonzorgcentrum Sint-Alexius, de vzw Hestia en sinds 1 juli 2012 ook het woonzorgcentrum Huize Nazareth in Goetsenhoven.
De overname van WZC Huize Nazareth betekende een grote verandering voor de facilitaire dienst. Om een kwaliteitsvolle dienstverlening op maat te blijven garanderen, werd het organogram van de facilitaire dienst hertekend. Hierbij
werd rekening gehouden met de toekomstige site ‘Park Passionisten’ die in 2016 in gebruik zal worden genomen.
40 | psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012
Huishoudelijke dienst
Om het onderhoud op een kwaliteitsvolle manier te laten verlopen op de ver-
schillende locaties worden er maandelijkse overlegmomenten georganiseerd. Per locatie werd er ook een voorwerkster aangeduid, zij vormt een belangrijke schakel tussen de schoonmaaksters en het (adjunct-)diensthoofd.
In Huize Nazareth gebeurde de omschakeling naar de droge onderhoudsme-
thode, die ook op de andere locaties wordt gebruikt. De medewerkers kregen opleiding en coaching op de werkvloer. Om te streven naar een continue verbetering van de dienst werd er ook gestart met kwaliteitscontroles. In de wasserij werd van één voltijds medewerker overgegaan naar twee half-
tijdse medewerkers die de continuïteit verzekeren. Extern werd er overgeschakeld naar een andere wasserij, waar alle personenwas en plat linnen aan worden uitbesteed. Alle arbeidskledij werd aangekocht en wordt intern gewassen.
Technische dienst
De technische dienst werd uitgebreid met twee technisch geschoolde personeelsleden voor het WZC Huize Nazareth en telt nu 17 personen die instaan voor het vervoer en het dagelijks technisch onderhoud in en om de gebouwen.
Een aantal bouwprojecten zijn in voorbereidende fase: Pathways, Ark Van Noë en Park Passionisten. De verbouwing van de apotheek werd in 2012 afgerond en er werd van start gegaan met de verbouwing voor de directie, stafdienst en
een tweede serverlokaal voor informatica. De informaticadienst werd uitgebreid met een halftijdse kracht. Voor de informaticadienst was de aansluiting van Huize Nazareth op het netwerk van de organisatie ook een belangrijke prioriteit in 2012.
Voedingsdienst
De keuken levert momenteel ongeveer 450 warme maaltijden per dag. Met de
uitbreiding van de technische bedrijfseenheid werd er gekozen om de keuken in de toekomst zo aan te passen dat ze kan evolueren naar ongeveer 1 000 warme maaltijden per dag. De verbouwing van de warme keuken en de noodzakelijke uitbouw voor de transportkarren werd voorbereid.
psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012 | 41
Overleg
42 | psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012
▌Organogram
Vzw Provincialaat der Broeders van Liefde
Psychiatrische Kliniek Broeders Alexianen - Tienen
Directeur G. Rector
Hoofdarts Dr. A. Haekens
Directeur patiëntenzorg M. Koninckx
Administratief directeur S. Engelbosch
Facilitair directeur J. Delahaye
Adj. dir. patiëntenzorg Hoofd verpleegk. dep. J. Hermans - Directiesecretariaat - Kwaliteitscoörd. - MPG verantw.
- Pastorale dienst Stafmedewerker patiëntenzorg
- Apotheek - Bouwwerken techn. coördinator - Preventieadviseur - Ziekenhuishygiënist
Medisch departement - Medische staf - Med. techn. diensten - Med. secretariaat
Departement patiëntenzorg - Verpleegafdelingen - Paramedische diensten - Dienst vrije tijd - Receptie en onthaal - Logistieke diensten
Administratief departement - Boekhouding - Facturatie - Pat.-administratie - Personeelsdienst
Facilitair departement - Huishoudelijke dienst - Keuken en cafetaria - Technische dienst - Aankoopdienst - Dienst informatica
psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012 | 43
Verbondenheid
De d
team om
orga hen
hun
herb
herb
team
44 | psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012
▌Interne communicatie Het communicatiebeleid werd in 2012 verder uitgewerkt en vertaald. Het personeelsblad B@bl@ verscheen in januari, april en augustus 2012,
dankzij de goede samenwerking van de redactieraad met heel wat personeelsleden die hun steentje bijdroegen.
De informatieschermen werden wekelijks gevoed met interessante weetjes en
nuttige tips, en de meest relevante informatie werd vervolgens gebundeld in de nieuwsbrief die maandelijks wordt bedeeld samen met het loonbriefje en ook op het intranet verschijnt.
▌Feestcomité De Broeders Alexianen dragen “het samen zijn” hoog in het vaandel, met een
aantal leuke activiteiten als waardering voor de dagdagelijkse inzet van de medewerkers. Een dynamische werking van het feestcomité is hiervoor belangrijk: maandelijks komt het feestcomité samen om creatief aan de slag te
gaan (voorstellen uitwerken, zorgen voor een goede taakverdeling, planningen opmaken...). Een aantal leden engageren zich specifiek voor één activiteit of zijn hiervoor het aanspreekpunt binnen het feestcomité.
De leden van het feestcomité zijn: Leen Bouvin, Nicole Brants, Kristof Bullens,
Liesbet Clou, Catherine Delwiche, Paul Geladé, Sofie Pollaris, Gust Rector, Leen Romme, David Sebastiani, Katleen Stulens, Muriel Tilmant, Lies Van Kerschaver, Agna Vanden Eeden, Kristel Verheyden, Erna Vranckx, Jaak Willemse en Myriam Wullaert.
Het personeelsfeest was de uitgelezen kans om de collega’s van Huize Nazareth (111 inschrijvingen) welkom te heten. Vele vlotte babbels, goede muziek,
heerlijke aperitiefjes en heerlijke buffetten maakten van de editie 2012 met maar liefst 444 aanwezigen een geslaagde avond. Het thema van het personeelsfeest was “Italië”, en dit ter ere van uittredend voorzitter David Sebastia-
ni, die extra in de bloemetjes werd gezet en werd bekroond als “echte Alexiaan”.
psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012 | 45
Het Sinterklaasfeest werd in 2012 een beetje kleinschaliger, doordat de woon-
zorgcentra en het ziekenhuis elk hun eigen feest organiseerden. De ouderenzorg bouwde een echte kinderfuif met veel animatie als make up, dans en ballonnen in de kapel en de mooie ruimtes van Huize Nazareth. In de kliniek
werden de kinderen geëntertaind door Lenny en de circusschool. Op beide plaatsen kregen de kinderen van de Sint en zijn Pieten een mooi cadeau en werden zowel kinderen als (groot)ouders verwend met een lekker ontbijtbuffet.
Op de jaarlijkse bowlingavond “Guy Jooris” waren praktisch alle diensten vertegenwoordigd. Het werd een gezellige avond waar iedereen het beste van
zichzelf gaf om de eer hoog te houden. De wisselbeker 2012 werd in de wacht gesleept door de dienst vrije tijd en PMT.
De jaarlijkse personeelsexcursie heeft als doel een plezante ontmoeting tussen collega’s, kruisbestuiving in kennismaking en het personeel een educatief aanbod te bieden. 2012 bracht de personeelsleden naar Antwerpen. Op 3 ver-
schillende dagen in mei kregen de medewerkers de kans zich in te schrijven
voor een bezoek aan het MAS, Antwerpen ondergronds en in de namiddag kon zelf creatief de namiddag worden ingevuld.
Naast de vele vertrouwde activiteiten is de afterworkparty het nieuwkomertje
van 2012. De première op 1 maart werd een succes: 102 koppen werden geteld! Een ontmoeting tussen collega’s (over de afdelingen heen) met gezellige
babbel, een hapje en een drankje, veel muziek, zang en dansplezier maakten de avond tot wat hij moest zijn. En ook op de tweede editie op 15 november was de sfeer, de ontmoeting en het amusement geslaagd!
46 | psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012
▌Kinderopvang Tijdens de vakantieperiode organiseert de psychiatrische kliniek budget-
vriendelijke kinderopvang voor de (klein-)kinderen van personeelsleden. In 2012 mocht de kinderopvang 87 kinderen verwelkomen.
Voor de nieuwsgierige ouders en grootouders organiseert de kinderopvang in
juli ook jaarlijks een ‘curieuzeneuzendag’, waar kinderen en gezinsleden kunnen kennismaken met de begeleiders en de activiteiten.
.
psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012 | 47
Gezondheid
48 | psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012
▌Gezondheidsweek Tijdens de jaarlijkse gezondheidsweek staat de gezondheid van de medewer-
kers centraal. Er is aandacht voor voeding en beweging, maar ook voor collegialiteit en overleg. In 2012 werd de discussie rond CAO 100 hervat en voor het eerst werd een gezondheidsquiz georganiseerd.
Medewerkers konden zich tijdens de gezondheidsweek laten verwennen met reflexologie, of hun uithoudingsvermogen op de proef stellen door deel te
nemen aan de estafetteloop. In 2012 ging de afdeling Ter Linden aan de haal met de felbegeerde trofee!
De gezondheidsweek werd afgesloten met een seminarie over de actieve voedingsdriehoek en een rustgevende zintuigenwandeling in domein de Viander.
psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012 | 49
▌Vakgroep beweging, kine & vrije tijd Dienst PMT
Na het project “Start to Move”, dat in 2011 werd opgestart en tot eind april
2012 liep op Ter Dennen, werd het project ook op de afdeling Prisma ingevoerd. 40 patiënten stapten in het project, 16 daarvan doorliepen het volledi-
ge traject. Medische redenen of een gebrek aan motivering zorgden voor heel wat afvallers.
De dienst PMT organiseerde tijdens de traditionele gezondheidsweek voor het personeel een estafetteloop per afdeling, en dit gedurende 100’.
Andere bewegingsactiviteiten die werden georganiseerd voor het personeel zijn het sportuurtje, BBB, zumba en Masala Bangra.
Dienst kinesitherapie
Ter uitbreiding van het kinesitherapieaanbod, volgden 2 kinesitherapeuten de specialisatie “lymfedrainage”. Kinesitherapeute Brenda Vanderbeke gaf opleidingen over ergonomie, vooral op de afdeling Ter Linden. Het project-ATOM (A Touch Of Memory) werd opgestart op de afdeling Ter Linden, onder leiding van kinesitherapeute Brenda Vanderbeke.
Dienst vrije tijd
In 2012 werden 3 000 boeken van de kliniek in de patiëntenbibliotheek elektronisch ingevoerd.
Het project ‘Cultuur Proeven’, dat sinds enkele jaren is ingeburgerd, kende ook in 2012 een druk seizoen met:
− de organisatie van 8 eigen activiteiten (hoofdzakelijk muzikale optredens) in de kliniek (cafetaria, kapel en dagcentrum)
− deelname aan 6 evenementen in de stad (CC De Kruisboog en O.L.V.-Ten Poelkerk)
− de organisatie van 2 tentoonstellingen in de centrale gang en de cafetaria van de kliniek.
De dienst vrije tijd organiseert uitleenmomenten voor de patiëntenbibliotheek en 4 keer per week een vrije avondsportsessie.
50 | psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012
▌Vakgroep voeding In 2012 legde de vakgroep voeding zich toe op de inclusie van patiënten van de afdelingen Prisma 1 en 2. Zo werd in de therapiegroep ‘angst en depressie’
bijna iedere opgenomen patiënt uitgenodigd om te participeren. Er werden in totaal 44 patiënten geïncludeerd.
Problematiek
Aantal inclusies begin project
Depressie
22
Psychose
11
Dubbeldiagnose
8
Persoonlijkheidsgebonden
3
Totaal
44
De patiënten vulden een vragenlijst in over bewegingservaring en bewegings-
attitude, en voerden een fitheidstest uit op een ergo-fiets, waarbij de geïncludeerde patiënt onmiddellijk voor en na de testmeting een eigen score gaf aan
zijn psychisch welbevinden. Er ontstaat een veel directere link tussen het leve-
ren van een inspanning en het psychische effect ervan. Op basis van het resultaat werd voor iedere patiënt een aangepast trainingsprogramma opge-
steld. Na 4 en na 8 weken werd de vooruitgang gemeten, alsook het subjectief welbevinden.
Samen met het bewegingsprogramma kregen de patiënten eveneens begelei-
ding op vlak van voeding. Het voedingsadvies hield het afnemen van een voedingsanamnese in, waarbij gewicht, lengte, BMI en huidig voedingspatroon in
kaart werden gebracht. De patiënten kregen op basis van hun specifieke be-
hoefte een aangepast voedingsadvies, variërend van tips voor een algemeen gezonde voeding (25 personen) tot een aangepast dieet (19 personen). In 2012 werd de testlocatie heringericht en werd arbeidstijd vrijgemaakt voor een PMT-fitheidscoach en voor een diëtiste, die op deze manier exclusief aan het project zijn toegewezen.
Afgelopen jaar publiceerde de vakgroep een artikel in ‘Psychiatrie en verpleging’, een tijdschrift voor hulpverleners in de GGZ (uitgave januari/februari 2013), en werd met dit project deelgenomen aan de posterbeurs van het congres voor GGZ in Antwerpen (september 2012).
psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012 | 51
Traditie
52 | psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012
▌Pastorale werkgroep De pastorale werkgroep bestaat uit een twintigtal medewerkers, over de afdelingen en diensten heen, die maandelijks vergaderen.
In een eerste praktisch luik worden pastorale initiatieven georganiseerd en
geëvalueerd. Daarnaast heeft de vergadering ook een vormend en verdiepend aspect. Er wordt elk jaar een thema gekozen dat binnen dit luik van de verga-
dering telkens verder wordt uitgediept. Na een inhoudelijke input met concrete linken naar het werkveld, wordt in gesprek gegaan met elkaar. Het jaarthe-
ma komt terug op de pastorale denkdag voor leden van de pastorale werkgroep en op de pastorale dag voor alle medewerkers. In 2012 stond het thema “Bronnen van kracht” centraal.
Tenslotte heeft de bijeenkomst van de pastorale werkgroep ook de onderlinge
groepsvorming en ondersteuning van de leden voor ogen die vanuit de christelijke inspiratie willen leven en werken.
psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012 | 53
▌Pastorale dag De pastorale dag, naar gewoonte gepland in de vastentijd, is een dag van bezinning en ontmoeting en brengt elk jaar een veertigtal medewerkers samen rond een bepaald thema. In 2012 stond het thema ‘Bronnen van kracht’ centraal.
Werken met gebroken en ontwrichte mensen brengt ons op het niveau van
onze broosheid en doet een beroep op onze milde en zachte kant. Zorgafhankelijke medemensen appeleren ons op een dieper existentieel niveau. Met dr.
Walter Krikilion, therapeutisch directeur in het Openbaar Psychiatrisch Ziekenhuis in Geel, werd deze dimensie binnen de zorg onder de loep genomen. Dr. Krikilion besprak een aantal basisattitudes, zowel op vlak van competentie en professionaliteit als op het niveau van de zingeving, een niveau dat voorbij
gaat aan de veilige beschutting van de eigen zorgdiscipline. Woorden als tochtgenoot, kwetsbaarheid en authenticiteit, bezieling en veerkracht, reflec-
tie en stilte werden verhelderd en in relatie gebracht met ons professioneel handelen.
Tussendoor werden een aantal praktijkervaringen gedeeld uit de werking ‘zin-
geving’ zoals deze vorm krijgt in het ziekenhuis in Geel. De stiltewandeling
voor zowel medewerkers als patiënten en het ethisch dialoogcafé werkten inspirerend.
Ook de vragen en de uitwisseling nadien waren bevruchtend voor de eigen werking. De stelling ‘Als het goed gaat, zou je je als verpleegkundige niet gewrongen mogen voelen als je bidt met een patiënt’ bracht een boeiende uitwisseling op gang.
Na een gezamenlijke maaltijd werd een bezoek gebracht aan het oude en
nieuwe klooster Zusters Passionisten. Naar aanleiding van de zaligverklaring van Moeder Martha, gaf Zuster Angèle een pakkende getuigenis van haar leven. De dag werd afgesloten met een fijne ontmoeting met de zusters.
54 | psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012
▌Sint-Alexiusfeest Op 17 juli viert de congregatie der Broeders Alexianen het feest van haar patroonheilige, Sint-Alexius. Elk jaar wordt er tijdens die dag niet alleen gefeest
in de organisatie, maar wordt ook stilgestaan bij de traditie en missie van de congregatie.
In 2012 stond het Sint-Alexiusfeest in het teken van de 90e verjaardag van
Broeder Alex, een van de drie Alexianen die de congregatie in België nog rijk
is. Broeder Alex is een monument in Tienen, de verpersoonlijking van de Alexiaanse spiritualiteit. Hij is een Tienenaar sinds 1973 en ondertussen vergroeid met “zijn” ziekenhuis en rustoord. Tijdens een mooie dankmis werd Broeder Alex in de bloemetjes gezet door
vele patiënten van de psychiatrische kliniek, de bewoners van Hestia, Beschut wonen en de residenten van WZC Sint-Alexius. Maar ook veel medewerkers,
gepensioneeerde medewerkers, buren, vrienden en kennissen schoven aan om hun felicitaties over te maken. Gevraagd naar de titel van het boek van zijn leven, antwoordde broeder Alex “Anderen gelukkig maken”.
psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012 | 55
Broeders van Liefde
56 | psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012
▌Artikel 107-projecten
In 2012 werd andermaal veel energie gestoken in de realisatie van de artikel 107projecten. In deze projecten wordt via middelen, bekomen uit het buitengebruik stellen van ziekenhuisbedden- of plaatsen, een aanzet gegeven voor de hervorming van de geestelijke gezondheidszorg voor de doelgroep volwassenen. Dit betrof voornamelijk de oprichting van mobiele behandelteams die in een crisissituatie (functie 2a) of bij langdurige zorgvragen (functie 2b) psychiatrische hulp in de thuissituatie brengen. Daarnaast werden ook voorbereidende stappen gezet voor de opstart van bijkomende rehabilitatieteams (functie 3) in 2013. Deze nieuwe teams zullen, samen met de bestaande intramurale en ambulante behandelteams, worden ingebed in een voorzieningen- en dienstenoverstijgend zorgcircuit en netwerk voor deze doelgroep. De uitvoering van deze projecten vergt zowel beleidsmatig als klinisch heel wat overleg en begeleiding. De psychiatrische centra van de Broeders van Liefde engageren zich hier ten volle in.
▌Advies van de begeleidingscommissie Ethiek GGZ
De Begeleidingscommissie Ethiek Geestelijke Gezondheidszorg Broeders van Liefde bracht een nieuw advies uit onder de titel “Systematisch reflecteren over zorg: ‘evidence-based practice’ op basis van kennis, beleving en waarden”.
▌Quality Indicator Project
Vanuit de organisatie wordt ook actief meegewerkt aan het Quality Indicator Project (QIP) geestelijke gezondheidszorg, dat in samenwerking tussen de koepelorganisaties Icuro en Zorgnet Vlaanderen werd opgestart.
▌Wetenschapsdag GGZ In april vond een wetenschapsdag GGZ plaats waarop artsen en andere medewerkers hun onderzoeksprojecten, die mee mogelijk gemaakt worden door ondersteuning vanuit het Fonds Wetenschappelijk Onderzoek GGZ Broeders van Liefde, konden voorstellen.
▌Ethisch verantwoord handelen
Mee inspelend op het maatschappelijk debat naar aanleiding van het tienjarig bestaan van de euthanasiewet werden o.a. in overleg met de hoofdgeneesheren een aantal acties vastgelegd die artsen en medewerkers nog beter in staat moeten stellen op een ethisch verantwoorde wijze om te gaan met eventuele vragen van patiënten of bewoners.
psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012 | 57
Praktische info en links ▌Praktische informatie Toegangsplan
58 | psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012
Contactgegevens Psychiatrische kliniek Broeders Alexianen Liefdestraat 10 3300 Tienen
T: 016/80 75 11 F: 016/82 13 08
E:
[email protected] W: www.alexianentienen.be
Directie Gust Rector Directeur
016/80 75 05
[email protected] Dr. An Haekens
Hoofdgeneesheer 016/80 76 01
[email protected] Marleen Koninckx
Directeur patiëntenzorg 016/80 75 06
[email protected] Stany Engelbosch
Administratief directeur 016/80 75 03
[email protected] Jan Delahaye
Facilitair directeur 016/80 75 02
[email protected] Jill Hermans
Adjunct-directeur patiëntenzorg 016/80 75 17
[email protected] psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012 | 59
▌Links www.alexianentienen.be
Algemene website van de Broeders Alexianen Tienen
www.fracarita.org
Website van de Broeders van Liefde
www.vormingscentrumguislain.be
Website van het Vormingscentrum Guislain
www.museumdrguislain.be
Website van het museum Dr. Guislain
www.caraes.org
Website van de NGO Caraes van de Broeders van Liefde
www.brothersofcharity.org
Website van de Broeders van Liefde wereldwijd
www.alexianbrothers.org
Website van de Congregatie der Broeders Alexianen
60 | psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012
psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012 | 61
Psychiatrische kliniek Broeders Alexianen
Liefdestraat 10 3300 Tienen
www.alexianentienen.be
[email protected] 62 | psychiatrische kliniek broeders alexianen tienen - jaarverslag 2012