Beste lezer, 2007 was een belangrijk jaar. Voor vzw Westkans was het een sleuteljaar waarin de werking grondig werd doorgelicht en de raad van bestuur zich boog over de toekomst,opdracht en leiding van het West-Vlaams Bureau voor Gelijke Kansen en Toegankelijkheid vzw. Voor de toegankelijkheid in West-Vlaanderen was 2007 het jaar van de provinciale stedenbouwkundige verordering inzake toegankelijkheid. Op 1 april werd deze van kracht met als doel voortaan integraal toegankelijke gebouwen te ontwerpen en te bouwen in WestVlaanderen. De provinciale verordening bracht voor Westkans extra opdrachten mee. Men concretiseerde vormingsmomenten over de provinciale verordening met goede praktijkvoorbeelden en beantwoordde 181 telefonische vragen die betrekking hadden op de verordening. 2007 was voor Westkans geen gemakkelijk jaar. Het bureau functioneerde dit jaar zonder algemeen coördinator. Onze architect, Bart Vermandere, combineerde zijn job als toegankelijkheidsadviseur met die van waarnemend coördinator. Een goede taakverdeling garandeerde de kwalitatieve werking van Westkans. Hiervoor wil ik het voltallige team van Westkans bedanken. 2007 was ook een goed jaar. Er werden volop toegankelijkheidsadviezen afgeleverd en de databank op www.toevla.be werd „gevoed‟ dankzij de vele screenings die Westkans uitvoerde. Westkans sloot 3 nieuwe convenanten af met de gemeenten Izegem, Lichtervelde en Torhout. We rondden projecten af, zoals het Euregioproject over toegankelijk winkelen, de doorlichting van alle Brugse kerken, toegankelijkheid van cultuur,… en startten nieuwe projecten op zoals het doorlichten van West-Vlaamse bezoekboerderijen, versterkte steden fase 2. Meer over deze en andere realisaties van vzw Westkans leest u in dit jaarverslag.
Dirk De fauw Gedeputeerde Welzijn Voorzitter Westkans vzw
Kerkhofstraat 1 8200 BRUGGE
tel 050 40 73 73 fax 050 71 00 43
www.westkans.be
[email protected]
btw BE 476 429 554 fortis 001 3598350 17
1
2
Inhoudsopgave Inhoudsopgave
3
Raad van Bestuur
5
Algemene Vergadering
6
Netwerkpartners
6
Team
7
Agenda Raad van Bestuur 2007
8
Algemene Vergadering 2007
9
Activiteitenverslag
10
Toegankelijkheidsadviezen / Haalbaarheidsstudies
10
1.
Toeristische sector:
10
2.
Welzijnssector (VIPA-gerelateerde dossiers):
10
3.
Provincie West-Vlaanderen:
11
4.
Gemeentebesturen
11
5.
Diverse opdrachtgevers
11
Opdrachten voor Toerisme Vlaanderen
12
1.
Toegankelijkheidsadvies
12
2.
Toegankelijkheidsdoorlichtingen
13
Opdrachten van het Provinciaal Steunpunt Toegankelijkheid (PST)
14
1.
Verzamelen, registreren en verstrekken van informatie
14
2.
Inventariseren en bundelen van verworven expertise
16
3.
Fungeren als meldpunt
17
4.
Analyseren van de info op vlak van toegankelijkheidsproblematiek
17
Convenants met steden en gemeenten
18
Studiedagen
19
Voordrachten
19
Deelname beurzen
20
Deelname werkgroepen
20
Vormingen en opleidingen
21
1.
Provinciale stedenbouwkundige verordening inzake toegankelijkheid.
21
2.
„Klantvriendelijke omgang met personen met een handicap‟
21
ism de School voor Bestuursrecht Provincie West-Vlaanderen
21
3.
21
Agentschap voor Natuur en bos
Euregio project “Grensoverschrijdend winkeltoerisme” – slotjaar
Kerkhofstraat 1 8200 BRUGGE
tel 050 40 73 73 fax 050 71 00 43
www.westkans.be
[email protected]
btw BE 476 429 554 fortis 001 3598350 17
22
3
Project - Toegankelijkheid van cultuur
24
Project - Toegankelijkheid van Brugse kerkgebouwen
26
Diverse opdrachten
27
1.
West-Vlaamse OCMW‟s en sociale huizen
27
2.
Verbreding in de landbouw
27
3.
Versterkte steden
28
Pers en communicatie
4
29
Raad van Bestuur De raad van bestuur van Westkans is als volgt samengesteld:
Voorzitter o Dirk De fauw - Gedeputeerde van Welzijn Provincie West-Vlaanderen
Ondervoorzitter o Sofie Vanhoutte - Persoonlijke titel
Secretaris o Geert Dumoulin – Persoonlijke titel
Penningmeester o Tim Claerhout - Katholieke Vereniging Gehandicapten vzw
Leden o Fernand Dasseville - Persoonlijke titel o Veerle Declercq - Provincieraadslid o Geert Dumoulin - Persoonlijke titel o Jimmy Feys (tot 15/4/07) o Isabelle Maes – Provincieraadslid (tot 28/2/07) o Marianne Maes - Provincieraadslid (tot 28/2/07) o Luc Mattart - WOAS o Daniël Moeyaert - Werkgroep Vorming en Actie vzw o Christine Vandewaetere – Provincieraadslid (vanaf 1/3/07) o Freddy Vanfleteren - Persoonlijke titel o Marc Van Leynseele - Vlaamse Federatie Gehandicapten vzw o Eric Van Parijs - Dominiek Savio Instituut vzw o Leen Verraest – PIC (vanaf 1/8/07)
Raadgevende leden o Damien Kinds - Gelijke Kansen dienst Welzijn Provincie o Collins Nweke - The Global Village vzw o Rita Sanders - ATD Vierde Wereld vzw o Jo Vansteenkiste - Gelijke Kansen Holebi's
Kerkhofstraat 1 8200 BRUGGE
tel 050 40 73 73 fax 050 71 00 43
www.westkans.be
[email protected]
btw BE 476 429 554 fortis 001 3598350 17
5
Algemene Vergadering De algemene vergadering bestaat uit volgende leden:
6
De Provincie West-Vlaanderen Werkgroep Vorming en Actie vzw Dominiek Savio Instituut vzw Blindenzorg Licht en Liefde vzw Fevlado vzw Katholieke Vereniging Gehandicapten vzw Vlaamse Federatie Gehandicapten vzw Dynamica Meulebeke vzw Wijzer vzw Provinciaal Integratiecentrum West-Vlaanderen vzw The Global Village vzw Katholiek Vormingswerk van Landelijke Vrouwen vzw Katholieke Arbeidersvrouwen vzw Freddy Vanfleteren Luc Mattart Fernand Dasseville Geert Dumoulin Sofie Vanhoutte Jo Vansteenkiste Cécile Rapol Markant vzw ATD Vierde Wereld vzw
Netwerkpartners Tot het netwerk behoren de volgende organisaties en individuen die in West-Vlaanderen actief zijn op het vlak van gelijke kansen en toegankelijkheid:
Blindenzorg Licht en Liefde vzw Dominiek Savio Instituut vzw Geert Dumoulin, vrijwilliger vzw Westkans Federatie van Vlaamse Dovenorganisaties (Fevlado) vzw In-Ham vzw Katholieke Vereniging Gehandicapten vzw Provinciaal Integratiecentrum West-Vlaanderen (PIC) vzw Vlaamse Federatie Gehandicapten vzw Werkgroep Vorming en Actie vzw
Team
Bart Vermandere Architect | Toegankelijkheidsadviseur Waarnemend Algemeen Coördinator
[email protected]
Gracienne Faut Toegankelijkheidsmedewerker E-mail:
[email protected]
Siska Goubert Coördinator Meldpunt en projecten
[email protected]
Evie Beyers Administratief medewerker (15/05/2007 tot 30/09/2007)
Christine Vandewalle Administratieve duizendpoot
[email protected]
Sabine Mosar Toegankelijkheidsmeter (tot 30/09/2007)
Katrien Savels Toegankelijkheidsmeter
[email protected]
Kerkhofstraat 1 8200 BRUGGE
tel 050 40 73 73 fax 050 71 00 43
www.westkans.be
[email protected]
btw BE 476 429 554 fortis 001 3598350 17
7
Agenda Raad van Bestuur 2007 23/01/2007 1) 2) 3) 4) 5) 6)
Goedkeuring verslag vergadering 27/11/2006; Verslag Dagelijks Bestuur 14/12/2006 + 03/01/2007; Doorlichting werking door externe organisatie SCV (Senior Consulting Vlaanderen) Procedure aanwerving nieuwe algemeen coördinator; Financiële situatie; Varia.
15/03/2007 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9)
Goedkeuring verslag vergadering 23/01/2007; Toelichting verslag Dagelijks Bestuur 13/02/2007; Doorlichting werking door externe organisatie SCV (Senior Consulting Vlaanderen) Personeelsbeleid; Aanwerving algemeen coördinator; Aanvraag ouderschapsverlof; Uitbreiding personeel; Financiële situatie; Varia.
18/04/2007 8 De toekomst van Westkans 31/05/2007 1) Goedkeuring verslag vergadering 15/03/2007; 2) Samenvatting Dagelijks Bestuur 31/05/2007; 3) Opvolging „toekomst van Westkans‟ n.a.v. buitengewone Raad van Bestuur van 18/04/2007 4) Personeelsbeleid: 5) Tijdelijke aanwerving polyvalent administratief medewerker 6) Profiel en aanwerving coördinator 7) Overzicht van lopende projecten en opdrachten; 8) Financiële situatie; 9) Varia. 04/07/2007 1) 2) 3) 4)
Goedkeuring verslag vergadering 31/05/2007; Samenvatting Dagelijks Bestuur 02/07/2007; Opvolging „toekomst van Westkans‟ Bespreking voorbereidende teksten opgesteld door Bart Vermandere en Damien Kinds
5) Opdracht Westkans (verhouding Westkans / Provinciaal Steunpunt toegankelijkheid en Westkans / Netwerkpartners) 6) Uitbreiding luik Gelijke Kansen 7) Profiel en aanwerving algemeen coördinator 8) Varia 5/09/2007 1) 2) 3) 4)
Goedkeuring verslag vergadering 04/07/2007; Opvolging „toekomst van Westkans‟; Profiel Algemeen Coördinator; Varia
21/11/2007 1) Sollicitatiegesprekken aanwerving algemeen coördinator; 2) Bespreking sneuvelnota jaarplan voor nominatum 2008 ;
Agenda Algemene Vergadering 2007 15/03/2007 1) 2) 3) 4) 5) 6)
Goedkeuring verslag vorige vergadering; Jaarverslag 2006; Balans & resultatenrekening 2006; Jaarplan 2007; Begroting 2007; Verlenging mandaat bestuurders; ontslag en benoeming leden Raad van Bestuur en Algemene Vergadering; 7) Personeelsbeleid; 8) Varia: toegankelijkheid voor andere doelgroepen (vraag Basiseducatie WestVlaanderen)
Kerkhofstraat 1 8200 BRUGGE
tel 050 40 73 73 fax 050 71 00 43
www.westkans.be
[email protected]
btw BE 476 429 554 fortis 001 3598350 17
9
Activiteitenverslag
Toegankelijkheidsadviezen / Haalbaarheidsstudies
10 In 2007 kregen we 85 aanvragen. De opdrachtgevers kunnen als volgt onderverdeeld worden: 1. Toeristische sector Hotels Jeugdverblijven en sociale toeristische centra -(toerisme voor allen) Campings Toeristisch recreatieve projecten In deze sector is subsidiëring mogelijk door Toerisme Vlaanderen en de provinciale jeugddienst wat jeugdverblijven betreft. Advies vragen aan een erkend adviesbureau zoals Westkans is een voorwaarde in het subsidiereglement. 2. Welzijnssector (VIPA-gerelateerde dossiers) Bijzondere jeugdbijstand Opleidings- en tewerkstellingsprojecten Voorzieningen personen met een handicap Voorzieningen kinder- en gezinsopvang Verzorgingstehuizen senioren Algemeen welzijnswerk en tele-onthaal Centra voor geestelijke gezondheidszorg
Beroep doen op een erkend adviesbureau is een voorwaarde in het provinciaal infrastructuursubsidiereglement1 3. Provincie West-Vlaanderen Gebouwen, domeinen en andere initiatieven: per dossier verstrekt vzw Westkans advies. 4. Gemeentebesturen Gemeentebesturen kunnen korting op de factuur van toegankelijkheidsadviezen en haalbaarheidsstudies krijgen wanneer zij een convenant afsluiten met vzw Westkans. 5. Diverse opdrachtgevers
Advisering en begeleiding in de diverse dossiers gebeurt in de vorm van: opmaken van haalbaarheidsstudies verstrekken van toegankelijkheidsadviezen begeleiding bij opmaak stedenbouwkundige aanvraag (hieraan is meer nood sinds de invoering van de West-Vlaamse stedenbouwkundige verordening inzake toegankelijkheid) verrichten van een eindcontrole In 2007 hebben we de teksten voor advies afgestemd op de nieuwe regelgeving en vervolledigd met alle andere geldende normeringen. Zo beschikken we nu over een basistekst om dossiers op te starten. 11
1
Provinciaal reglement betreffende de toegankelijkheid van infrastructuur van
diensten en voorzieningen in de sector welzijn, opleiding en tewerkstelling.
Kerkhofstraat 1 8200 BRUGGE
tel 050 40 73 73 fax 050 71 00 43
www.westkans.be
[email protected]
btw BE 476 429 554 fortis 001 3598350 17
Opdrachten voor Toerisme Vlaanderen 1. Toegankelijkheidsadviezen2 Sinds juni 2003 is Westkans één van de vier adviesbureaus inzake toegankelijkheid die door Toerisme Vlaanderen erkend zijn voor het voeren van toegankelijkheidsdoorlichtingen en het geven van toegankelijkheidsadviezen aan de logiesverstrekkende bedrijven. Deze bedrijven kunnen genieten van een premie om werken uit te voeren inzake toegankelijkheid in het kader van het premiebesluit van de Vlaamse minister van Toerisme. De toegankelijkheidsdoorlichting wordt uitgevoerd in opdracht van de logiesaanbieder die infrastructuuraanpassingen wenst te doen op het vlak van toegankelijkheid voor personen met een handicap. Een gedeelte van de kosten 3 van de doorlichting wordt door Toerisme Vlaanderen terugbetaald. De uitvoering van een toegankelijkheidsdoorlichting door een erkend adviesbureau is een essentiële voorwaarde om eventueel in aanmerking te komen voor een premie. De premie beoogt het verhogen van de toegankelijkheid van hotels en andere logiesverstrekkende bedrijven voor personen met een handicap. Tot 30% van de kosten van de infrastructuuraanpassingen worden terugbetaald. De toegankelijkheidsdoorlichting bestaat uit: -
12
-
-
een haalbaarheidsstudie: planstudie plaatsbezoek rapportage een toegankelijkheidsadvies: knelpuntenrapport knelpuntenbespreking eindrapport een eindcontrole
In 2007 werden 11 aanvragen behandeld.
2 3
Zie ook toegankelijkheidsadviezen/haalbaarheidsstudies http://www.toegankelijkreizen.be/Premies.485.0.html?&L=0
2. Toegankelijkheidsdoorlichtingen Westkans ondertekende in 2005 een samenwerkingsovereenkomst met Toerisme Vlaanderen gebaseerd op het Besluit van de Vlaamse Regering van 4 juni 2004, houdende de toekenning van subsidies voor de tewerkstelling van personeelsleden. Zij worden ingezet voor de uitvoering van toegankelijkheidsdoorlichtingen van toeristische en aanverwante infrastructuur: Bv. verblijfsaccommodatie, attracties, bezienswaardigheden, recreatieve voorzieningen, musea, De accommodaties worden geselecteerd door Toerisme Vlaanderen.
Personeelsinzet voor dit takenpakket: Katrien Savels (t.e.m. september 2007:1/2 - vanaf oktober 2007: 4/5) Sabine Mosar (tot oktober 2007: 1/2) Gracienne Faut (vanaf oktober 2007: 1/5) De doorlichtingen gebeuren volgens de „Toegankelijk Vlaanderen‟ – methode en criteria en worden ingevoerd in de databank „Toegankelijk Vlaanderen‟ www.toevla.be . In 2007 werd de databank grondig gewijzigd. Vanuit onze expertise kon vzw Westkans een nuttige bijdrage hierin leveren. Gedurende het voorjaar 2007 werd gewerkt aan het aanpassen van structuren en checklisten en werd de vroeger ingevoerde informatie verwerkt in het nieuwe systeem. Daarnaast werden 60 nieuwe hotels en andere logiesverstrekkende bedrijven gescreend en ontsloten via de databank Toegankelijk Vlaanderen.
Kerkhofstraat 1 8200 BRUGGE
tel 050 40 73 73 fax 050 71 00 43
www.westkans.be
[email protected]
btw BE 476 429 554 fortis 001 3598350 17
13
Opdrachten van het Provinciaal Steunpunt Toegankelijkheid (PST)4
In opdracht van het Provinciaal Steunpunt Toegankelijkheid (PST) heeft vzw Westkans zich toegespitst op de volgende taken: -
-
Het verzamelen, registreren en verstrekken van informatie; Inventariseren en bundelen van de verworven expertise omtrent de toegankelijkheidsproblematiek; Fungeren als een meldpunt, waar knelpunten op vlak van toegankelijkheid zullen worden geregistreerd, geïnventariseerd en behandeld of doorverwezen worden naar bevoegde instanties; Analyseren van de beschikbare info op vlak van de toegankelijkheidsproblematiek in samenwerking met de diverse doelgroepen van het gelijkekansenbeleid met als doel zicht te krijgen op de knelpunten of lacunes.
1. Verzamelen, registreren en verstrekken van informatie Regelmatig bijwerken en aanvullen van de website; De website van Westkans (http://www.westkans.be) wordt geregeld bijgewerkt met onderwerpen uit de actualiteit, studiedagen, nieuwe ontwikkelingen, nieuwe projecten en andere weetjes inzake toegankelijkheid voor professionelen en het breed publiek. 14
4
Alle cijfergegevens in dit activiteitenverslag zijn gebaseerd op periode november 2006oktober 2007 (werkjaar PST)
Verder aanvullen van het documentatiecentrum voor het groot publiek; Het documentatiecentrum wordt regelmatig verder aangevuld en kan steeds ter plaatse, na afspraak, geraadpleegd worden. Het documentatiecentrum bevat zowel aangekochte als gratis verkregen boeken, publicaties, naslagwerken, tijdschriften, … Tevens verzamelen we syllabussen van gevolgde studiedagen en allerhande relevante persknipsels. De documentatie die op elektronische wijze beschikbaar is kan ter plaatse geraadpleegd worden (na afspraak). Bij specifieke vragen kan er eventueel doorverwezen worden naar de netwerkpartners. Westkans is in het bezit van een lijst met de informatie die bij hen voorhanden is. Verder aanvullen van de beschikbare toegankelijkheidsinformatie; We blijven de beschikbare toegankelijkheidsinformatie verder aanvullen en ter beschikking stellen van het groot publiek. De informatie i.v.m. toegankelijkheid, bekomen via screenings wordt ontsloten via de website www.toevla.be In 2007 werden in opdracht van het PST volgende gebouwen gescreend: Gemeentehuizen OCMW-gebouwen Cultuurcentra Musea Bibliotheken Openbare gebouwen De resultaten van deze screenings
Kerkhofstraat 1 8200 BRUGGE
tel 050 40 73 73 fax 050 71 00 43
7 11 31 8 1 1 zijn beschikbaar op www.toevla.be
www.westkans.be
[email protected]
btw BE 476 429 554 fortis 001 3598350 17
15
Algemene toegankelijkheidsnormen; Naast algemene informatie is het handboek „toegankelijkheid zoals het is‟ op de website te raadplegen: “Hoe maak ik mijn gemeentehuis toegankelijk” “Hoe maak ik mijn cultuurcentrum toegankelijk” “Hoe maak ik mijn handelszaak toegankelijk” (uitgewerkt in 2007) Beantwoorden van vragen over toegankelijkheid Vragen rond het Provinciaal Reglement, van architecten, van gemeentebesturen, van studenten en diverse: Per mail, telefonisch en tijdens kantoorbezoek ontvingen en behandelden wij 183 vragen.
2. Inventariseren en bundelen van verworven expertise Verder aanvullen en inventariseren van de bundeling van de beschikbare richtlijnen.
16
Er zijn inventarissen beschikbaar van de gangbare richtlijnen. Deze richtlijnen zijn samengebracht in een basisdocument toegankelijkheidsadvies. In het kader van het project Toegankelijk Vlaanderen wordt samengewerkt met de andere adviesbureaus en Enter vzw om de gezamenlijk ontwikkelde normenbundel verder te verfijnen en aan te passen. Ook in het kader van het premiebesluit voor hotels van Toerisme Vlaanderen is er geregeld overleg tussen de adviesbureaus en worden de in dat kader ontwikkelde normen afgestemd en aangepast aan de op het Vlaams niveau gangbare normen. Systematisch verzamelen van goede praktijkvoorbeelden omtrent toegankelijkheid. Goede praktijkvoorbeelden uit de omgeving worden geregeld door de toegankelijkheidsadviseur en andere personeelsleden van Westkans verzameld. Deze voorbeelden worden digitaal gebundeld. Daarnaast zoeken wij ook naar goede voorbeelden op internet en downloaden die naar de daartoe bestemde map. Dit betreft zowel West-Vlaamse als Belgische en buitenlandse goede praktijkvoorbeelden. In ons documentatiecentrum beschikken we ook over een aantal video‟s en boeken met goede praktijkvoorbeelden uit binnen- en buitenland. Aanvullen van de lijst van de vormingspakketten en methodieken. De bestaande lijst van de bij Westkans en haar netwerkpartners aanwezige vormingspakketten en methodieken omtrent toegankelijkheid wordt geregeld aangevuld met nieuw materiaal. De lijst wordt zowel op computer (databank) als op papier bijgehouden. Ook de syllabussen /documentatiemappen van de door de medewerkers van Westkans gevolgde vormingen en studiedagen worden opgenomen in die databank en staan ter beschikking van de netwerkpartners en aanvragers. De belangrijkste conclusies en ervaringen hieruit worden bijgehouden en besproken tijdens het netwerkoverleg en staan
ter beschikking in het documentatiecentrum. 3. Fungeren als meldpunt Registreren en opvolgen van de klachten door gebruik van het bestaand systeem; Doorverwijzing en opvolging meldingen; Behandeling van de meldingen; Doordat vzw Westkans in 2007 geen algemeen coördinator had, werden gedurende dit werkjaar alle binnenkomende klachten doorgestuurd naar het Centrum voor gelijkheid van kansen en racismebestrijding. Klachten: (meldingen toegankelijkheid via meldpunt anti-racisme) Per mail, telefonisch en kantoorbezoek ontvingen wij 24 klachten / vragen 4. Analyseren van de info op vlak van toegankelijkheidsproblematiek Op basis van onze contacten met de gebruikers en de gesignaleerde knelpunten kunnen we de volgende meegeven: - Er ontbreekt bij heel wat West-Vlaamse gemeenten een overzicht van de voorbehouden parkeerplaatsen, hun ligging en hun afmetingen. - Bij de meeste West-Vlaamse gemeenten is geen lijst te krijgen van openbaar sanitair, de ligging ervan en de mate van hun toegankelijkheid. - Vaak wordt bij plaatsing van straatmeubilair, verkeersborden en nutsvoorzieningen geen rekening gehouden met de toegankelijkheid van de voetpaden en oversteekplaatsen. - Naar aanleiding van het Euregio-project „Grensoverschrijdend Winkeltoerisme‟ bleken veel winkels niet toegankelijk. Thema‟s die hier aan bod kwamen tijdens de verschillende toegankelijkheidsonderzoeken, vormen steeds de basis voor nieuwe ideeën, onderzoeken en opdrachten voor provincie en andere overheden.
Kerkhofstraat 1 8200 BRUGGE
tel 050 40 73 73 fax 050 71 00 43
www.westkans.be
[email protected]
btw BE 476 429 554 fortis 001 3598350 17
17
Convenanten met steden en gemeenten
In 2007 sloot vzw Westkans een convenant af met Izegem, Lichtervelde en Torhout. Met Roeselare werden voorbereidende gesprekken gevoerd. Oostende, Middelkerke en Nieuwpoort sloten eerder een convenant af met vzw Westkans Daarmee engageren deze gemeentebesturen zich om op structurele wijze toegankelijkheidsadvies te vragen aan vzw Westkans betreffende
18
Gemeentelijke infrastructuur: gebouwen, straten, pleinen, parken en alle ruimten die toegankelijk zijn voor het publiek en eigendom zijn van de gemeente;
Belangrijke verbouwingen: alle werken die betrekking hebben op de toegang, inrichting, functies van de ruimtes, circulatie in het gebouw en accommodaties;
Toegankelijkheid: zowel de rechtstreekse toegang, de bereikbaarheid en de bruikbaarheid van de infrastructuur;
Integrale toegankelijkheid: het kunnen gebruik maken van de infrastructuur en de voorzieningen voor iedereen. Het uitgangspunt is niet de jonge fitte gebruiker maar een breder gemiddelde dat rekening houdt met de noden van ouderen, kinderen, personen met een handicap, …
Bij ondertekening van een convenant krijgen de gemeenten 20% korting op de facturen voor o.a. volgende diensten:
Inventarisatie en doorlichting van de mate van toegankelijkheid van de bestaande infrastructuur;
Technisch advies op maat inzake integrale toegankelijkheid van de gemeentelijke infrastructuur.
Verder kunnen zij steeds telefonisch bij vzw Westkans terecht voor alle technische vragen.
Studiedagen (*): Met inhoudelijke inbreng door vzw Westkans 18/01/2007: Infosessie vrijwilligers (Brugge) 18/01/2007: Ossate Conference (Brussel) 19/01/2007: Ossate Conference (Brussel) 21/06/2007: Studiedag Grip / Enter (Leuven)(*) 01/10/2007: Studiedag Meer Ontwerpen voor Iedereen, Leuven(*) 05/10/2007: Akademische zitting in kader van de dag van de toegankelijkheid, Brugge 8/11/2007: „Toegankelijkheidsinformatie: een schakel in de mobiliteitsketen.‟, Brussel 30/11/2007: Evacuatie en vluchtwegen bij brand, met aandacht voor personen met een beperking(*) Organisatie: WTCB, NAV, Mechelen, Technopolis 30/11/2007: Studiedag Kennis en ondersteuningscentrum (KOC): Zelfstandig leven met hulpmiddelen, Brussel, Vlaams Parlement
Voordrachten over toegankelijkheid door toegankelijheidsadviseur Bart Vermandere 08/05/2007: Winvorm: vormingsreeks rond ruimtelijke kwaliteit met een voordracht rond "Toegankelijkheid" in historische omgeving, Brugge, VLM-gebouw 09/05/2007: WTCB: toegankelijkheid, aanpasbaarheid en innovatie 08/09/2007: Brandweer 01/10/2007: Studiedag Meer Ontwerpen voor Iedereen te Leuven (startdag van de Vlaamse week van Universal Design) 06/11/2007: Referaat „Erfgoed en toegankelijkheid‟ voor Onroerend erfgoed WestVlaanderen 16/11/2007: Referaat „Erfgoed en toegankelijkheid‟ voor Howest
Bart Vermandere, toegankelijkheidsadviseur van Westkans, gastspreker op startdag, Vlaamse Week van Universal Design
Kerkhofstraat 1 8200 BRUGGE
tel 050 40 73 73 fax 050 71 00 43
www.westkans.be
[email protected]
btw BE 476 429 554 fortis 001 3598350 17
19
Deelname beurzen Vzw Westkans was op onderstaande beurzen aanwezig met een infostand. 19/04/2007: Reva, Gent 20/04/2007: idem 21/04/2007: idem 01/10/2007: Startdag Vlaamse Week van Universal Design, Leuven 13/12/2007: TEDEWEST, Vakbeurs voor technische diensten, Roeselare
Deelname werkgroepen Provincie West-Vlaanderen Provinciale Kwaliteitskamer WinVorm Toegankelijkheidsplatform West-Vlaanderen Technische commissie provinciale verordening Vlaanderen Enter (Vlaams expertisecentrum toegankelijkheid): Erkenning adviesbureaus Vlaamse stedenbouwkundige verordening. Toegankelijk Vlaanderen (wat betreft checklijsten en databank) Toerisme Vlaanderen: Advisering. Toegankelijk Vlaanderen (wat het toegankelijkheidslabel betreft). Labelcommissie.
20
Agentschap voor natuur en bos: Projectoproep „voorbeeldstellende en vernieuwende groenprojecten 2007‟. Jury voor goedkeuring projecten Agentschap voor Natuur en Bos en Groen Stuurgroep WTCB5 (omtrent projecten TIS6 en POLIS7)
5
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf. 'Toegankelijkheid, aanpasbaarheid en innovatie in de woningbouw 7 Binnen het Europese beleidsondersteunende project POLIS wordt gewerkt aan de ontwikkeling van een innovatief computerprogramma ter bepaling en beoordeling van het toegankelijkheidsniveau van een gebouw. 6
Vormingen en opleidingen 1. Provinciale stedenbouwkundige verordening inzake toegankelijkheid Illustratie met praktijkvoorbeelden door toegankelijkheidsadviseur Bart Vermandere. 25/01/2007: Vorming ambtenaren rond Provinciale stedenbouwkundige verordening inzake toegankelijkheid, Brugge 06/02/2007: Info-avond “Verordening toegankelijkheid”, provincie West-Vlaanderen en NAV8, Brugge, Boeverbos. 07/03/2007: Vorming ambtenaren rond aanstiplijst provinciale verordening (Brugge) 04/05/2007: Vorming VFG9 rond Provinciaal Reglement en convenanten 2. „Klantvriendelijke omgang met personen met een handicap‟ ism de School voor Bestuursrecht Provincie West-Vlaanderen Inhoudelijke inbreng door netwerkpartners vzw Westkans en projectcoördinator Siska Goubert. De cursus is uitgebouwd in 5 halve cursusdagen. Er wordt gestart met een theoretisch gedeelte en daarna gaat men over in een praktijkgedeelte a.d.h.v. concrete situaties ter plaatse. Inhoud cursus “Omgaan met personen met een handicap.”: Deel 1: beeldvorming rond personen met een handicap gegeven door het SIG 10 Deel 2: omgaan met personen met een motorische handicap gegeven door VFG Deel 3: omgaan met personen met een visuele handicap gegeven door BLL11 Deel 4: omgaan met personen met een auditieve handicap gegeven door Opdoss en Fevlado12 Deel 5: omgaan met personen met een verstandelijke handicap gegeven door het SIG 16/01/2007 18/01/2007 23/01/2007
vorming voor zwembadpersoneel vorming voor zwembadpersoneel vorming voor zwembadpersoneel
27/09/2007 28/09/2007 4/10/2007
vorming voor bibliotheekpersoneel vorming voor bibliotheekpersoneel vorming voor bibliotheekpersoneel
3. Agentschap voor Natuur en bos Inhoudelijke inbreng door toegankelijkheidsmedewerker Gracienne Faut: goede en slechte praktijkvoorbeelden op het terrein, oplossingen 31/08/2007: opleiding voor boswachters en groenbeheerders, Brussel, Zoniënwoud
8
Vlaamse architecten organisatie Vlaamse vereniging van personen met een handicap http://www.vfg.be/Vfg 10 „Sterk in grenzen verleggen‟ www.signet.be - Over Sig 11 Blindenzorg licht en liefde www.blindenzorglichtenliefde.be 12 Federatie van Vlaamse Dovenorganisaties http://www.fevlado.be/ 9
Kerkhofstraat 1 8200 BRUGGE
tel 050 40 73 73 fax 050 71 00 43
www.westkans.be
[email protected]
btw BE 476 429 554 fortis 001 3598350 17
21
Euregio project “Grensoverschrijdend winkeltoerisme” – slotjaar
22
Terneuzen, 5 oktober 2007 Lancering van de website Zowzow.eu tijdens het slotmoment van het Euregioproject “Grensoverschrijdend winkeltoerisme” Toespraak voorzitter De Fauw vzw Westkans In 2005 startte Westkans vzw, het West-Vlaams bureau voor gelijke kansen en toegankelijkheid met het project „Grensoverschrijdend Winkeltoerisme‟ in het kader van het Europees programma Interreg III voor het deelgebied Euregio Scheldemond. Euregio Scheldemond is een samenwerkingsverband van de provincies West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen en Zeeland. De gemeenten Roeselare, Maldegem en Terneuzen waren partner in dit project. In dit project werden 2 grote doelgroepen benaderd, enerzijds de handelaars van de 3 gemeenten en anderzijds personen met een beperking. Bij de doelgroep van de handelaars hadden we enerzijds het doel om die groep te sensibiliseren voor het thema toegankelijkheid. Anderzijds proberen we personen met een beperking tot hun nieuwe cliënteel te betrekken. Personen met een handicap willen we informeren over de mate van toegankelijkheid van handelszaken in de 3 verschillende steden om zo het grensoverschrijdend winkeltoerisme te stimuleren. In de 3 steden werd een groot onderzoek verricht over de mate van toegankelijkheid van de handelszaken. Per stad werden een 125-tal handelszaken doorgelicht op het vlak van toegankelijkheid voor personen met een beperking. Dit gebeurde met de ondersteuning van telkens het gemeentebestuur en het centrummanagement. Ook de mate van toegankelijkheid van winkelstraten en parkeermogelijkheden per gemeente werden in kaart gebracht. Dit mondde enerzijds uit in een concreet resultaat voor de potentiële klant met een beperking. Die informatie is raadpleegbaar op de website zowzow.eu (Zelfstandig en Ongehinderd Winkelen in Zeeland, Oost- en West-Vlaanderen). Op die manier kan de
klant nagaan welke handelszaken gezien zijn/haar noden, mogelijkheden,… toegankelijk zijn. Het operationeel maken van de website was de belangrijkste opdracht binnen het Euregioproject in 2007. Anderzijds ontving elke handelaar een individueel verslag van de doorlichting van hun handelszaak. Zo is de eigenaar beter op de hoogte van de mate van toegankelijkheid van zijn/haar eigen zaak en van mogelijke knelpunten. Een infomoment voor handelaars werd georganiseerd door vzw Westkans in Maldegem (donderdag 7 juni 2007) en Roeselare (donderdag 14 juni 2007). Er werd ook een infomoment in Terneuzen georganiseerd maar wegens te weinig inschrijvingen werd dit geannuleerd. Tijdens de infomomenten sensibiliseerden we de handelaars voor deze problematiek. Er werd een handboek „Hoe maak ik mijn handelszaak toegankelijk?‟ toegelicht met concrete en realiseerbare tips om de handelszaken nog toegankelijker te maken. Dit handboek is ook digitaal via de startpagina te downloaden. Om handelaars te overtuigen te investeren in de toegankelijkheid van hun zaak, moeten ze overtuigd worden van de voordelen hiervan. Vormen ouderen, personen met een beperking voor handelaren een interessante doelgroep? Daarom werd een onderzoek naar het economisch belang van toegankelijkheid gevoerd. Dit onderzoek werd uitbesteed aan het onderzoeksbureau Compagnie uit Gent en de resultaten zijn terug te vinden op www.zowzow.eu Siska Goubert, projectcoördinator Westkans
De partners: -
Projectverantwoordelijke: West-Vlaams Bureau voor Gelijke Kansen en Toegankelijkheid vzw “Westkans” (Brugge, West-Vlaanderen) Adviesbureau Toegankelijke Omgeving vzw “ATO” (Sint-Niklaas, Oost-Vlaanderen) Stichting het Klaverblad Zeeland, (Goes, Nederland) Co-financiers: Provincies West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen en Zeeland Stad Roeselare en gemeenten Maldegem en Terneuzen.
Kerkhofstraat 1 8200 BRUGGE
tel 050 40 73 73 fax 050 71 00 43
www.westkans.be
[email protected]
btw BE 476 429 554 fortis 001 3598350 17
23
Project - Toegankelijkheid van cultuur
In overleg met het provinciaal toegankelijkheidsplatform werkte het Provinciaal Steunpunt Toegankelijkheid gedurende twee jaar projecten uit binnen het thema „toegankelijkheid van cultuur‟. Hiervoor werden enkele initiatieven uitgewerkt voor cultuurcentra en musea (provinciale musea en regionaal erkende musea). Toegankelijkheidsonderzoek van de vier regionaal erkende musea, de provinciale musea, het provinciaal archief en de provinciale bibliotheek. In 2007 werd de fysieke toegankelijkheid van de vier regionaal erkende musea en de provinciale musea doorgelicht door Westkans vzw. Het resultaat van de doorlichting is te lezen in een individueel rapport toegankelijkheidsonderzoek gegenereerd uit de databank www.toegankelijkvlaanderen.be. Het rapport is beslist geen puntenrapport maar vormt een werkinstrument voor de musea. Het is de bedoeling dat men het rapport gebruikt als leidraad bij het uitwerken van een plan van aanpak om de toegankelijkheid van het museum de komende jaren te verhogen en het museum open te stellen voor iedereen. Toegankelijkheid kan op deze manier ook opgenomen worden in het museumbeleidsplan 2009 – 2014.
24
Werden doorgelicht: Be-Part Bulskampveld (aanpassingen) Museum Constant Permeke Museum Stijn Streuvels Domein Raversijde (aanpassingen) Provinciaal Archief Provinciale bibliotheek Bakkerijmuseum Broelmuseum (aanpassingen)
Kortrijk 1302 VKL Museum (aanpassingen) Belfort Archeologisch museum Brugse Vrije Gentpoort Pakhuizen Gruuthuse museum OLV kerk Stadhuis Brugge
Toegankelijkheidsonderzoek van de gemeentelijke culturele infrastructuur. In totaal werden 30 culturele gebouwen ingeschreven in het project „Toegankelijkheidsonderzoek van de gemeentelijke culturele infrastructuur‟. De gebouwen zijn gelegen in volgende gemeenten:
Beernem Blankenberge Brugge. Deerlijk Hooglede
Jabbeke Kortrijk Ledegem Menen Middelkerke
Oostkamp Roeselare Torhout Wevelgem Zedelgem
Het resultaat van elk onderzoek vindt men terug in het individueel rapport toegankelijkheidsonderzoek gegenereerd uit de databank www.toevla.be . Het is de bedoeling dat de cultuurcentra op basis van de resultaten en adviezen de komende jaren aan de slag kan gaan om het gebouw toegankelijk(er) te maken.
Ingang Joseph Ryelandtzaal Brugge
Bijkomende tips om werk te maken van culturele evenementen voor iedereen vindt men terug in het handboek „hoe maak ik mijn cultuurcentrum toegankelijk?‟. Het handboek (een interactieve cd-rom) is uitgegeven door de provincie i.s.m. Westkans vzw en Mentor vzw. Het handboek werd aan elke cultuurfunctionaris bezorgd en is ook na te lezen op www.westkans.be.
Kerkhofstraat 1 8200 BRUGGE
tel 050 40 73 73 fax 050 71 00 43
www.westkans.be
[email protected]
btw BE 476 429 554 fortis 001 3598350 17
25
Project - Toegankelijkheid van Brugse kerkgebouwen In opdracht van het stadsbestuur Brugge (2006) voerde Westkans vzw een doorlichting en advisering uit omtrent de toegankelijkheid van alle 32 Brugse kerken. Vanuit de stad werden de nodige financiën voorzien om dit project te realiseren. In 2007 werden hiervoor nog 17 kerken gescreend. Hierbij werden alle items van de kerk opgemeten en nagekeken. Het gaat hier over de parkeermogelijkheden, toegangspad naar de kerk, bewegwijzering, eventuele buitentrap en/of helling, de hoofdingang en een eventuele alternatieve toegang, de binnencirculatie, eventuele niveauverschillen binnen en het aanwezige sanitair.
26
Na elk onderzoek maakte Westkans, met technische ondersteuning van onze architect, het adviesrapport op. Dit adviesrapport is een hulpmiddel voor de kerkfederaties om hun kerkgebouw toegankelijker te maken. In zo‟n advies komen alle doelgroepen aan bod nl. personen met een fysieke, visuele, auditieve en verstandelijke handicap. Er wordt onderscheid gemaakt tussen een éénvoudig advies en een structureel advies. Bij het éénvoudig advies ligt de nadruk op kleine ingrepen met een beperkte financiële inspanning die op korte termijn gerealiseerd kunnen worden. Een voorbeeld van een éénvoudig advies, is het aanbrengen van contrasterende strips op een glazen deur. Het structurele advies wordt best geïntegreerd op lange termijn in kader van kerk Sint-Jozef en Sint-Christoffel grotere verbouwingswerken die ook een zware financiële inspanning vergen. Een voorbeeld van een structureel advies is bv. de installatie van een liftsysteem. Het rapport van de 32 kerken werd voorgesteld in de eerste twee maanden van 2007. Op een centraal overlegmoment per kerkfederatie werden de adviezen per kerk besproken met de desbetreffende verantwoordelijken. Kerkfederaties die verbouwingsplannen hebben voor de komende periode, kunnen ook een advies op plan krijgen. Het stadsbestuur heeft tenslotte ook de belofte gedaan om de nodige financiën te voorzien om de adviezen concreet uit te voeren.
Diverse opdrachten
1. West-Vlaamse OCMW‟s en sociale huizen In opdracht van het OCMW van Wervik lichtte vzw Westkans het OCMW-gebouw door. De meetresultaten werden ingebracht in de databank, raadpleegbaar op www.toevla.be en het individueel rapport toegankelijkheidsonderzoek werd voorgesteld.
2. Verbreding in de landbouw In opdracht van de provinciedienst „Verbreding in de landbouw‟ werden 11 bezoekboerderijen doorgelicht.
27
Het resultaat van elke doorlichting is te lezen in een individueel rapport toegankelijkheidsonderzoek gegenereerd uit de databank www.toevla.be
Kerkhofstraat 1 8200 BRUGGE
tel 050 40 73 73 fax 050 71 00 43
www.westkans.be
[email protected]
btw BE 476 429 554 fortis 001 3598350 17
3. Versterkte steden Op vraag van de dienst cultuur van de provincie West-Vlaanderen werkte vzw Westkans mee aan het project „Versterkte steden‟. Vzw Westkans stond in voor:
Begeleiding van de studiedag „Erfgoed en toegankelijkheid‟ op 3/10/07
Ondersteuning realisatie film „Atlantikwall‟ als alternatief op het bezoek aan „Atlantikwall‟. Westkans bracht advies uit over o.a. de aanpassingen die nodig zijn om het toegangspad naar Villa Goffinet waar de film „Atlantikwall‟ vertoond wordt aan minder mobiele bezoekers, toegankelijk te maken. Het hellend vlak vóór aanpassingen (o.m. te hoog hellingspercentage, contrastrijke leuning ontbreekt) Daarnaast benadrukte Westkans bv. het belang van ondertiteling van de film voor doven en slechthorenden.
Doorlichting Fort Napoleon in kader van Toegankelijk Vlaanderen
Advies aan stad Ieper voor uitvoeren werken ter verbetering van de toegankelijkheid aan de vestingswandeling.
28
Gracienne Faut, toegankelijkheidsmedewerker demonstreert de toegankelijkheid van de vestingwandeling.
Pers en media
29
Kerkhofstraat 1 8200 BRUGGE
tel 050 40 73 73 fax 050 71 00 43
www.westkans.be
[email protected]
btw BE 476 429 554 fortis 001 3598350 17