Oktobermaand Kindermaand NUMMER 52, 28 JUNI 2013

NUMMER 52, 28 JUNI 2013

IN DIT NUMMER Oktobermaand Kindermaand – lees verder Website Alle Groninger Molens – lees verder Samenwerking levert vier restauraties op – lees verder Actualisering Groninger molens – lees verder Nieuwe medewerker – lees verder Deskundigheidsbevordering – lees verder Nogmaals adviezen – lees verder Agenda – lees verder

Nieuwe ervaring Toeristen die naar Groningen komen ervaren meteen het verschil met een doorsnee Nederlandse stad. Groningen is een typische studentenstad met veel jonge mensen en een tomeloze energie. Deze kracht zie je terug bij de programmeringen wat betreft festivals en theaterproducties, maar is nog geen vanzelfsprekend onderdeel van ons cultureel erfgoed. Voor een deel komt dat omdat jongeren betrokken zijn op de stad en veel cultureel erfgoed zich in de regio bevindt. Voor een ander deel komt dat ook omdat de wereld van cultureel erfgoed nauwelijks verbonden is met jongerencultuur. Beide werelden komen elkaar letterlijk niet tegen of het gebeurt incidenteel. Dit is jammer omdat cultureel erfgoed en jongeren elkaar kunnen versterken, bijvoorbeeld bij het opdoen van werkervaring of het uitvoeren van stages. Maar ook kunnen jonge mensen nieuwe inzichten in een organisatie brengen en daardoor erfgoed letterlijk bij de tijd houden. Daarom willen we als Erfgoedpartners actief naar universiteiten en hogescholen om te bevorderen dat deze onderwijsinstellingen meer gebruik maken van de mogelijkheden die cultureel erfgoed hen biedt. Dat willen we doen bij projecten zoals memento mori, maar ook bij een blad als de Zelfzwichter waar studenten beeldende vorming bij betrokken waren. Hetzelfde geldt voor techniekonderwijs en molenonderhoud of de opleiding toerisme en marketing en uit uitwerken van publieksonderzoek. Dat levert voor de instelling geen gratis kracht op, want begeleiding blijft noodzakelijk, maar vaak wel een nieuwe blik op de eigen organisatie.

Oktobermaand Kindermaand De voorbereidingen voor Oktobermaand Kindermaand, de maand waarbij alle kinderen in stad en provincie gratis cultuurkunnen snuiven, zijn in volle gang. De officiële start is zoals bekend de zogenaamde burgemeestersactie. De burgemeester bezoekt een school in zijn of haar gemeente en doet daar een activiteit met de kinderen. Dit jaar is de burgemeestersactie op woensdag 18 september. Wat de burgemeester zal gaan doen is nog niet helemaal bekend maar waarschijnlijk gaan ze samen met de kinderen een Groningstalig lied instuderen. Nadere informatie

De vernieuwde website van Oktobermaand Kindermaand wordt in september gelanceerd. www.kindermaand.nl

volgt. Daarnaast bereidt het Museumhuis ook een openingsactiviteit voor de instellingen voor. Deze wordt gehouden op maandag 16 september. Anders dan voorgaande jaren zal geen folder worden gemaakt, maar wordt een speciale kaart ontworpen, die tijdens de burgemeestersactie, wordt uitgedeeld op school. De website wordt dus een (nog) belangrijke(re) bron van informatie. Instellingen kunnen zich nog aanmelden: [email protected].

Website Alle Groninger Molens Sinds deze week is de website Alle Groninger Molens ‘in de lucht’: www.groningermolens.nl. Deze site geeft nog geen beeld van alle Groninger molens, maar begint bescheiden met informatie over een paar molens en begrippen. Het is de bedoeling dat deze site komende maanden verder wordt gevuld met verhalen en documenten uit het Groninger Molenarchief. Te denken valt hierbij aan bestekken, notulen van bouwvergaderingen, aantekeningen van de befaamde W.O. Bakker en dergelijke. Maar ook worden er thema’s uitgewerkt. Zo wordt de bezoeker geïnformeerd over de opleiding tot vrijwillig molenaar, de Molengidscursus en molens en educatie. Mocht u interessant (foto)materiaal hebben (verhalen bijvoorbeeld) dan kunt u daarover contact opnemen met het Molenhuis: (050) 313 00 52 of [email protected].

De Zilvermeeuw

Samenwerking levert vier restauraties op Het Molenhuis ontving deze week verheugend nieuws: de Provincie Groningen heeft de subsidieaanvraag voor de restauratie van vier molens gehonoreerd. Het gaat om Stel’s Meuln te Harkstede, de Zilvermeeuw te Onderdendam, de Krimstermolen te Zuidwolde en de Ceres te Spijk. Het bijzondere van deze aanvraag is de moleneigenaren uit Groningen hebben besloten om samen op te trekken en een keuze te maken voor die molens die restauratie het meest nodig hadden. Het Groninger Molenhuis coördineerde de samenwerking en bemiddelde bij de cofinanciering. De Groningse aanpak kon op sympathie van de fondsen en de provincie rekenen. In de aanvraag zijn de criteria van de Provincie (zie kadertekst) leidend geweest. Zo werd benadrukt dat molenStel’s meuln organisaties steeds vaker publieksbereik hoog in het vaandel hebben. Diverse molens zijn inmiddels betrokken bij erfgoededucatietrajecten (‘De Molenmuis’ en Leskist op de molen). Door de opleiding van molengidsen zijn steeds meer molens een toeristische trekpleister en vervullen zij een rol in Het Verhaal van Groningen. De poldermolens vertellen het verhaal van de waterhuishouding en het inpolderen (poldermolens), de rijkdom van de landbouw (korenmolens) en de voedingsgewoonten (pelmolens die gerst tot gort malen). Met de vier aanvragen is een bedrag van € 747.515 gemoeid. Hiervan wordt € 407.500 door Rijk en provincie betaald en € 340.015 door fondsen en sponsors.

De Krimstermolen

De Ceres

Ten gevolge van rijksbeleid, hebben de provincies de verdeling van monumentensubsidies overgenomen. Voor Groningen is er jaarlijks € 900.000,- beschikbaar. De Provincie heeft daarbij een inspanningsverplichting ervoor te zorgen dat hetzelfde bedrag wordt bijgelegd door aanvullende cofinanciering van fondsen, gemeenten, provincie en publieksacties, zodat de komende vier jaar in totaal € 1,8 miljoen per jaar aan de restauratie van rijksmonumenten (waaronder de molens) in de provincie Groningen uitgegeven wordt. De Provincie heeft in 'Beleidsregel budget restauratie rijksmonumenten provincie Groningen 2013-2016' uiteengezet aan welke criteria de aanvragen moeten voldoen. Allereerst moet er natuurlijk een sluitende begroting en dekkingsplan zijn, waarbij de cofinanciering (40 of 50% van het bedrag) zeker is. Daarnaast wordt de samenwerking met regionale partners gestimuleerd.

Actualisering Eén van de onderdelen van de website van het Groningen Molenhuis is Groninger Molens met basisinformatie over alle Groninger molens: bouwjaar, molenaar(s), het Ten Bruggencatenummer en het Groninger nummer, technische informatie over de molen (functie, type, inrichting) en overige informatie als eigenaar, e-mail, telefoonnummer, eventuele website -gegevens en openingstijden. Natuurlijk is deze informatie gevoelig voor veroudering. Wij proberen de informatie zo actueel mogelijk te houden maar zijn daarin deels afhankelijk van de molenorganisaties. Wijzigingen, aanvullingen en dergelijke ontvangen wij graag zodat wij dit kunnen opnemen in het bestand. Niets is immers zo vervelend als ontbrekende of verouderde informatie. Informatie kan worden gestuurd naar: [email protected].

Nieuwe medewerker Vanaf 24 juni is Onno Molenaar via een werkervaringsplaats van het ‘Startership project’ van het Talent&Career Centre van de RUG drie maanden werkzaam voor Erfgoedpartners. Hij zal zich met name bezighouden met diverse activiteiten rond de Erfgoeddag/Molenvriendendag op 12 oktober. Onno studeerde geschiedenis aan de Vrije Universiteit van Amsterdam.

Deskundigheidsbevordering Een kerntaak van Museumhuis/Molenhuis is het ontwikkelen en aanbieden van cursussen. Deze cursussen kunnen zowel voor medewerkers als bestuursleden van erfgoedinstellingen worden uitgevoerd. De cursussen kunnen praktisch van aard zijn en gericht op een deelaspect van het erfgoedbedrijf – voorbeelden zijn rondleiden/presenteren, collectieregistratie, behoud/beheer – maar kunnen ook een theoretischer karakter hebben. Zo konden twintig cursisten de afgelopen weken de academische leergang cultuuronderwijs Groningen, een samenwerkingsproject van de Rijksuniversiteit Groningen en het Museumhuis, volgen. Deze leergang krijgt hoogstwaarschijnlijk een vervolg. Daarnaast wordt weer in voor- en najaar het succesvolle Kijkje in de keuken georganiseerd. Instellingen die collega-instellingen een kijkje achter de schermen gunnen, kunnen dat aan Tom Heyne doorgeven. Wat wilt u weten? Het cursusprogramma 2013-2014 wordt nu samengesteld maar om een goed aanbod te kunnen doen is het belangrijk om te weten wat de wensen en behoeften van onze achterban zijn. Ook dat kunt u aan ons doorgeven. De volgende cursussen zijn de afgelopen jaren regelmatig door ons uitgevoerd: ‘Museaal denken en handelen’ voor (startende) medewerkers en bestuursleden De dag heeft het een informatief karakter, waarbij de theorie aan de hand van praktijkvoorbeelden behandeld wordt. Ieder onderwerp zal kort en bondig de revue passeren (power-point, lesbrief, discussie). Leidraad van het programma zijn de basiseisen voor een museum van het Nederlands Museumregister. ‘Rondleiden en presenteren’ voor medewerkers, die verantwoordelijk zijn voor het ontvangen van bezoekers en het geven van rondleidingen. U krijgt inzicht in de verschillende processen die er (kunnen) spelen tijdens een rondleiding. Daarnaast ontwikkelt u een beter beeld van uw eigen wijze van rondleiden en presenteren. feedback op: wijze van presenteren, houding, stemgebruik en contact met de bezoekers. Adlib voor beginners incl. fotograferen en nummeren van objecten’ voor medewerkers, die verantwoordelijk zijn de registratie van objecten. Een informatieve dag en veel zelf doen en oefenen. Basisinformatie over objectregistratie. Oefenen met het programma Adlib Lite. Het gebruik van thesauruslijsten en de AAT. Het aanbrengen van nummers op diverse materialen en objecten. Hoe kan ik op een eenvoudige wijze (‘niet zo, maar zo’) goede foto’s maken van objecten. Wegwijs in Cultureel Erfgoed Groningen; een introductiecursus voor besturen. Doelgroep: (nieuwe) bestuurders van erfgoedinstellingen, ambtenaren van provincie en gemeenten die meer willen weten van de culturele kaart van de provincie Groningen. Veiligheid op de molen’ voor bestuur, molenaars en molengidsen In de cursus worden de volgende aspecten behandeld: stand van zaken Veiligheid en ARBO, Inventarisatie (bijna) incidenten, bespreken praktijksituaties en risicoanalyse – gebruik RI & E.

Natuurlijk kunnen wij ook andere cursussen uitvoeren, die zowel in het Museumhuis als in company gegeven kunnen worden. Informeer naar de mogelijkheden.

Nogmaals adviezen Aangesloten instellingen worden ondermeer uitgenodigd voor Kijkje in de keuken

Enige keren per jaar voert het Museumhuis kennismakingsgesprekken met mensen die betrokken zijn bij een erfgoedinstelling in de provincie. Deze gesprekken vinden zowel per telefoon als op kantoor plaats. Natuurlijk kan men voor een eenmalig advies bij het Museumhuis aankloppen maar wij bevelen doorgaans aansluiting bij onze organisatie aan. Op deze manier kunnen wij meer voor organisaties betekenen zeker als het om langdurige ondersteuning gaat. Aansluiting kost voor de meeste instellingen slechts € 50,- per jaar. Vrijwel altijd volgt dan de vraag: ‘en wat krijg ik daar dan voor?’ Aangesloten instellingen kunnen het volgende van ons verwachten:  8 uur per jaar advies en ondersteuning op het gebied van museaal beleid, collectiebeheer en presentatie  voor een gereduceerd tarief deelnemen aan cursussen en trainingen  uitgenodigd worden voor platformbijeenkomsten, geïnformeerd worden over de laatste ontwikkelingen  de mogelijkheid om twee keer per jaar invloed uit te oefenen op het aanbod voor musea  gereduceerd tarief voor adverteren in het Museummagazine voor Noord-Nederland en Noord-Duitsland Algemene adviezen, die ook voor andere instellingen interessant zijn, zetten wij op onze website (Diensten – Adviezen delen). Daar vindt u momenteel informatie over houtwormbestrijding en erfgoedinstellingen en vrijwilligers.

Agenda ► dinsdag 3 sept. ► dinsdag 10 sept. ► dinsdag 17 sept. ► zaterdag 12 okt. ► dinsdag 19 nov.

Bijeenkomst kinderactiviteiten Directeurenoverleg Platform Onderhoud molens Erfgoeddag/Molenvriendendag Platform educatie

10:00-12:00 uur 10:00-12:00 uur 10:00-12:00 uur 10:30-16:00 uur 10:00-12:00 uur

Museumhuis Museumhuis Molenhuis Stedum Museumhuis