oktober2008 Wat is medezeggenschap A2, de slagader van rijdend Nederland Ambtenaar kan maar beter zwijgen

nr 214 - september/oktober2008

• Wat is medezeggenschap • A2, de slagader van rijdend Nederland • Ambtenaar kan maar beter zwijgen

Algemene Ledenvergadering 11 november 2008 www.vpwnet.com

www.vpwnet.com

Inhoudsopgave 4

Nieuws van kantoor

4

Individuele belangenbehartiging

5

Wat is medezeggenschap

6

Ouderen

7

A2, de slagader van rijdend Nederland

11

Interview Wim Nouwen

13

Verlaging van onbelaste kilometervergoeding

13

Secretariaatsmededelingen

15

Rechtspositie

Colofon VPW-nieuws Hoofdredacteur: Cor Visser [email protected] Redactrice: Tiny Isbrücker-Klijnsmit [email protected] Drukkerij: Banda B.V. Heerenveen Tel. 0511 - 451341 Overname van artikelen is toegestaan Met bronvermelding: ISSN 0926-9489 Lidmaatschap VPW Om u aan te melden als lid kunt u gebruik maken van de bon op binnenblad van de achterzijde van het VPW-nieuws of de aanmeldbon downloaden via www.vpwnet.nl. Contributie De contributie is afhankelijk van uw inkomen en varieert van € 8,70 tot € 11,25.

Vakorganisatie Personeel Verkeer & Waterstaat

2

Van de voorzitter Voor u ligt het eerste nummer van een geheel ander VPW-nieuws. Anders van inhoud, anders van vorm. Vorig jaar heb ik al aangekondigd dat we ons blad een ander aanzien zouden gaan geven. Meer herkenbaar per uitgave, sprekender van inhoud en duidelijker naar jullie en geïnteresseerden in ons blad. Nieuwsgierigheid opwekkend van collega’s die nog geen lid zijn bij ons, maar het eigenlijk wel graag willen worden. En ook zouden moeten worden. Het nieuwe blad moest aansprekend worden. Uitdagend om gepakt en gelezen te worden. Wel ik vind dat Cor Visser en Mirjam van Dijk er samen met Banda in geslaagd zijn een mooi en pakkend blad te maken.

Ook de verschijning van het blad verandert. Tot nu toe verschenen er 10 uitgaven per jaar. Dat wordt teruggebracht naar 6 edities per jaar. Waarom? Het jaarboek was een gewild artikel binnen en buiten de Waterstaat. Zo gewild dat er altijd wel een positief saldootje aan het einde van een boekjaar te registreren viel. Daarmee werd ons VPW-nieuws gesponsord. Toen er na 2005 geen jaarboek meer verscheen had ons blad dus ook geen sponsor meer. Een blad tien keer uitgeven per jaar kost veel geld. Ik weet dat we goede, dus zuinige, penningmeesters hebben gehad (en nog hebben) en dat Trees, nu samen met Hans van den Aker, alles onder controle heeft, zeer zorgvuldig de uitgaven en inkomsten bijhoudt en altijd op zoek is naar goedkoper inkopen, maar dat sponsorgeld missen we echt. Het blad zo als het werd uitgegeven drukt zwaar op onze begroting. Vermindering van het aantal exemplaren per jaar scheelt natuurlijk in de kosten. We willen toch ook een volwassen blad blijven uitgeven. In het blad is een hoofdartikel opgenomen. Het gaat over de A2 tussen Amsterdam en Utrecht. Aan de verbetering van de weg werken veel aannemers, onderaannemers en ingenieursbureaus mee. Een artikel over hun werk is natuurlijk een goede kans om reclame-inkomsten te verkrijgen van de betrokkenen aan het project. Met die inkomsten krijgen we weer een beetje sponsorgeld binnen waardoor de kosten van het blad niet meer zo zwaar op onze begroting drukken. De A2 stopt niet bij Utrecht maar gaat door naar Maastricht en overal wordt er aangewerkt. De A2 is natuurlijk niet het enige aansprekende project in Nederland. Als ik kijk naar het programma tot 2020 worden er nog vele miljarden aan onze infrastructuur verspijkerd. Onderwerpen genoeg voor een hoofdartikel. Het zal niet mogelijk zijn om bij ieder hoofdartikel reclame-inkomsten te verwerven, maar we streven er wel naar. De auteurs van de artikelen geven aan welke bedrijven bij het project betrokken zijn of waren. Banda doet de rest. Schrijvers van artikelen kunnen zich opgeven bij Mirjam van Dijk-van Leeuwen. Het is erg leuk om te doen.Willen jullie nog wel even denken aan de OR-dagen op 16 september en 1 oktober? Erg belangrijk voor de Medezeggenschap. 11 November is onze Algemene Ledenvergadering weer gepland. Zoals gewoonlijk in Wageningen. Even opgeven bij Trees. En dan ook wel komen natuurlijk.

Aat Hoogstraten nieuws

Servicepagina

Vakorganisatie Personeel Verkeer & Waterstaat

Grondslag van de VPW: De VPW stelt zich ten doel, om onafhankelijk van levensbeschouwing of politieke richting en met eerbiediging van ieders overtuiging, de belangen van haar leden te behartigen.

Kantoor VPW

Faciliteiten

Pr. Julianaplein 16 B 3817 CS Amersfoort Tel: 033 – 4650691 Fax: 033 - 4615252 E-mail: [email protected] Website: www.vpwnet.com Medewerkster: Trees Overhein Bureaucoördinator en Portefeuille Beleidszaken

Belastingservice Een team van belastingconsulenten wordt jaarlijks ingezet om belastingformulieren van leden in te vullen. Individuele Juridische belangenbehartiging Een team van belangenbehartigers, vakbondsbestuurders en juristen staat de leden van VPW in geval van problemen in de werksituatie met raad en daad bij. Eenmalig juridisch advies Bij eenvoudige juridische problemen buiten de werksituatie kunnen leden een eenmalig juridisch advies krijgen.

Leden van het Hoofdbestuur met hun portefeuille: Aat Hoogstraten Voorzitter en Portefeuille Extern Overleg en Portefeuille Ouderenbeleid [email protected]

Vergaderingen Algemene Ledenvergadering Dinsdag 22-04-2008 Dinsdag 11-11-2008

Paul van Es Secretaris en Portefeuille IB-zaken en Portefeuille Georganiseerd Overleg (DGO) [email protected]

DGO-vergadering Vanuit VPW neemt Paul van Es samen met AC-bestuurder Peter Wulms deel aan het Departementaal Georganiseerd Overleg. Ton van Bon is plaatsvervangend lid. Dit DGO vindt eens per 2 maanden plaats in Den Haag. VPW heeft een vooroverleggroep, die alle DGO-vergaderingen voorbespreekt.

Geert-Jan Ebbinge Portefeuille Medezeggenschap [email protected] Ton van Bon Portefeuille Georganiseerd Overleg (DGO) Portefeuille Medezeggenschap [email protected]

Platform SOR Eens per maand komen de vakorganisaties die bij de sector Rijk horen en aangesloten zijn bij het Ambtenarencentrum bij elkaar voor overleg. Dit overleg wordt het Platform SOR genoemd. Namens de VPW neemt Paul van Es deel aan dit overleg en GeertJan Ebbinge is plaatsvervangend lid.

Mirjam van Dijk – van Leeuwen Portefeuille PR en Communicatie [email protected]

tH

a n Ebb i

ng

e

va n

s va n de A

ke r

s O v e r h ein

l au

Han

Es

e r t-J

ijk

Aa

Ge

De data van de vergaderingen van het Hoofdbestuur VPW, van het Platform SOR en van het (vooroverleg) DGO treft u aan op de website van de VPW. M irj a m v an D B o n n a v n To

e Tre

P

nieuws

Locatie WICC te Wageningen WICC te Wageningen

Hoofdbestuursvergadering Het hoofdbestuur van de VPW vergadert op de tweede dinsdag van de maand in het kantoor van de VPW te Amersfoort. Als u onderwerpen onder de aandacht wilt brengen van het hoofdbestuur of graag besproken zou zien in een bestuursvergadering kunt u dit mailen naar [email protected]

Hans van den Aker Penningmeester en 2e portefeuillehouder PR en Communicatie [email protected]

Piet Voogt Aspirant HB-lid, ARBO-deskundige [email protected] r at e n g st o o

Tijd 10.30 u 10.30 u

Pi

et

Vo o g t

3

Nieuws van kantoor Zomaar een dag op kantoor De telefoon gaat, ik krijg de heer Bos aan de lijn. Hij geeft aan dat hij binnenkort 25 jaar gehuwd is en vraagt zich af of hij daar nog bijzonder verlof voor krijgt. In artikel 33 van het ARAR staat hoe het ‘buitengewoon verlof van korte duur’ geregeld is en daar is per 01-01-2008 het een en ander in gewijzigd.

Met ingang van 2008 is het recht op doorbetaald verlof vervallen bij verhuizingen op eigen verzoek, ondertrouw, overlijden van verwanten in de 3e of 4e graad en bij ambts- of huwelijksjubilea. Als men in deze gevallen vrij wil zijn van de dienst, bijvoorbeeld door het opnemen van vakantie of compensatie-uren, dan zal men daartoe in de gelegenheid worden gesteld. Als een ambtenaar zelf gaat trouwen is het verlof teruggebracht van 4 naar 2 dagen en bij huwelijk van familie in de 1e en 2e graad heeft men ongeacht waar dit huwelijk plaatsvindt nog recht op één dag verlof. Bij buitengewoon verlof wegens familieomstandigheden worden samenwonenden behandeld alsof zij gehuwd zijn, mits er een notarieel samenlevingscontract is opgemaakt. Met deze informatie kan ik de heer Bos meedelen dat hij geen betaald verlof zal krijgen voor zijn 25-jarig huwelijksfeest. De volgende vraag die ter beantwoording op mijn bureau ligt is van de heer Dijkstra. Hij had in februari eens op Mijn ABP gekeken en daar zijn geschatte pensioengevende salaris gezien en het maandelijkse pensioenbedrag dat dit in de toekomst zou gaan geven. Toen Dijkstra een aantal weken later weer eens op Mijn ABP keek waren tot zijn verbazing zowel het pensioengevende salaris als het toekomstige pensioen een stuk lager geworden. Contact hierover met ABP leverde geen duidelijk antwoord op. Met de gegevens van Dijkstra en zijn correspondentie met het ABP ben ik de zaak uit gaan zoeken.

Al snel bleek dat de bedragen die in februari op Mijn ABP waren gegeven tot stand waren gekomen door het salaris van 01-01-2007 te indexeren (met 4 %) omdat het feitelijke pensioengevende salaris per 01-01-2008 nog niet bekend was. Een maand later waren deze gegevens er wel en stond het feitelijke pensioengevende salaris vermeld op Mijn ABP. Het toekomstige maandelijkse pensioenbedrag was ook opnieuw berekend, aangezien dit gebaseerd is op het pensioengevende salaris. De reden waarom het salaris per 01-012008 niet zo rooskleurig was, als eerder d.m.v. fictieve geïndexeerde bedragen werd voorgesteld, ligt in het gegeven dat er op 01-01-2008 nog geen salarisverhoging had plaatsgevonden. Pas per 01-04-2008 zou het salaris met 2 % omhoog gaan en in november 2008 zal de eindejaarsuitkering met 1,4 % toenemen (conform CAO 20072010). Voor de berekening van het pensioengevend inkomen wordt uitgegaan van het inkomen, zoals dat op 1 januari van het betreffende kalenderjaar bekend is. Wijzigingen later in het jaar zijn daarop dan niet meer van invloed. De genoemde verhogingen in salaris en eindejaarsuitkering zijn dus wel pensioengevend, maar niet meer voor het kalenderjaar 2008. Deze verhogingen komen pas tot uitdrukking per 01-01-2009. Dit antwoord verschafte de nodige duidelijkheid voor de heer Dijkstra.

Trees Overhein

Individuele Belangenbehartiging De Individuele Belangenbehartiging (IB) van de VPW is één van de diensten die door de leden bijzonder op prijs wordt gesteld. Niet verwonderlijk als je weet dat in heel veel gevallen deze ondersteuning van directe invloed is op de werk- of privé-situatie van de leden. Dit artikel heeft tot doel om meer informatie te verschaffen over de werkwijze die voor IB wordt toegepast. De IB is in principe te verdelen in twee aandachtsgebieden t.w. ondersteuning bij problemen die ontstaan in de arbeidssituatie en problemen die ontstaan in de privé-sfeer. Om te beginnen met problemen die in de arbeidssituatie.

4

De volgende, veel voorkomende, situaties kunnen ontstaan. Problemen met de functie-uitvoering of -waardering, geschillen met de werkgever over reorganisaties en functiewijzigingen, beoordelingen en sancties. Deze opsomming is uiteraard niet volledig, maar bevat wel de meest voorkomende zaken waarin de VPW namens de leden optreedt of adviseert. Meestal wordt een zaak gestart met de aanmelding van een klacht of probleem van een lid bij het secretariaat van de VPW. Dit kan telefonisch, per mail of brief worden uitgevoerd. Na bestudering van het probleem wordt er contact opgenomen met het betreffende lid om detailinfor-

nieuws

matie te verkrijgen. Nadat deze informatie is ontvangen vindt beoordeling plaats. In deze fase wordt bekeken op welke wijze het probleem het beste kan worden aangepakt. In het algemeen wordt eerst gekeken of via bemiddeling een oplossing kan worden veroorzaakt. Indien dat niet mogelijk of wenselijk is, wordt juridische afhandeling voorbereid. In dat geval wordt de zaak door een deskundige van de VPW beoordeeld en aangeboden aan de juridische dienst. De juridische dienst zorgt er vervolgens voor dat, in overleg met het lid, de werkgever op de hoogte wordt gesteld van het probleem, hetgeen meestal in de vorm van een bedenkingen- of bezwaarprocedure wordt gedaan. Alle correspondentie en besprekingen worden dan uitgevoerd door een jurist. Om dit te kunnen uitvoeren hebben de leden de behandelend jurist een volmacht gegeven. Dit betekent dat de jurist, namens het lid, de zaak behandelt. De VPW-deskundige begeleidt de zaak in een dergelijk geval, via regelmatig overleg over de voortgang en resultaten met de jurist. Problemen in de privé-situatie kunnen ook aan de orde zijn. Denk daarbij aan problemen in het kader van civiel recht, aansprakelijkheid e.d. Uitgesloten zijn problemen in het kader van strafrecht (b.v. bekeuringen en veroordelingen) en familiekwesties (b.v. echtscheiding, erfrecht). Ondersteuning in deze zaken wordt niet door de VPW geleverd.

In de overige gevallen vindt, identiek aan de eerder genoemde zaken, beoordeling plaats door een deskundige van de VPW. Na beoordeling zal er een zogenaamd eenmalig advies aan het lid worden verstrekt. In dat advies wordt aangegeven op welke wijze het probleem kan worden aangepakt en indien nodig vindt verwijzing plaats naar bijvoorbeeld een rechtswinkel of sociale advocatuur. Dit advies kan schriftelijk of telefonisch worden verstrekt. In de praktijk is gebleken dat beide vormen van IB zeer succesvol zijn en door de leden zeer op prijs wordt gesteld. Bijzonder is dat ook de “tegenpartij’ vaak zeer tevreden is met de wijze waarop de VPW haar ondersteuning biedt en de professionaliteit waarmee dit wordt uitgevoerd. Samenvattend kan worden gesteld dat de VPW door het bieden van deze IB-ondersteuning zich nadrukkelijk op een positieve wijze onderscheidt van overige vakorganisaties waar wij als bestuur natuurlijk bijzonder tevreden over zijn.

Paul van Es

Wat is medezeggenschap? Medezeggenschap is een belangrijke taak binnen de organisatie. Het is niet alleen het aan de orde stellen van misstanden of zorgen voor leuke dingen voor de achterban. Kon men daar in het verleden nog mee uit de voeten, in deze tijd kan dat echt niet meer. Een ondernemingsraad met gemotiveerde leden in 2008 is een serieuze gesprekspartner van de bestuurder en kan - binnen de kaders van de WOR - een directe bijdrage levert aan het succes van de gehele organisatie.

nieuws

Een moderne ondernemingsraad kent zijn verantwoordelijkheid, is goed getraind en is in staat zich inhoudelijk te verdiepen in onderwerpen die op zijn agenda komen. Hij staat voor het welzijn van de mensen in de organisatie en is ervan overtuigd dat een goede organisatie zijn bestaansrecht dankt aan de inzet van de mensen. Hij kan zich verplaatsen in de problematiek van het besturen van organisaties, hij kent de strijd die geleverd wordt om het voortbestaan, hij ziet sociale zekerheden vervagen, ziet dat er steeds meer op zijn bordje komt en is daar op voorbereid.

Collectieve waarden Elk mens heeft zijn eigen waarden en ambities. Toch is het zowel voor het onderling overleg als voor het overleg met de bestuurder - maar zeker ook voor onze achterban - van belang om te weten waar u als groep voor staat. Met andere woorden: wat zijn de gemeenschappelijke of collectieve waarden. Voor een goede samenwerking is het wenselijk dat u de waarden van de organisatie goed kent en deze onderschrijft. Waarden en ambities zijn mooie woorden, maar u kunt er ook iets mee doen. Als u de kwaliteit van medezeggenschap wilt verbeteren en serieus wilt bijdragen aan

het succes van uw organisatie, dan kunt u samen een plan maken waarin u als ondernemingsraad vastlegt met welke onderwerpen u aan de slag wilt voor de komende zittingsperiode. Presenteer uw waarden en ambities aan de bestuurder van uw organisatie. Op deze manier weet de bestuurder wat hij van u als groep kan verwachten en zal hij dit initiatief van u weten te waarderen.

Taakverdeling Bij de taakverdeling van medezeggenschap moet onderscheid worden gemaakt in de taken van het dagelijks bestuur en de taken van de leden. Daarnaast kunt u als ondernemingsraad ondersteuning vragen van een ambtelijke secretaris.

Het dagelijks bestuur De primaire taak van de voorzitter is het voorbereiden en leiden van vergaderingen, terwijl de secretaris de agenda en verslagen samenstelt en de correspondentie verzorgt. Daarnaast zijn ze beiden het directe aanspreekpunt voor de bestuurder. Het dagelijks bestuur wordt vaak gevormd door leden die al enige ervaring hebben met het medezeggenschapswerk. Het is

5

een zeer verantwoordelijke taak en het is een veel voorkomende fout van voorzitters en secretarissen om teveel werk op de schouders te nemen.

door de voltallige ondernemingsraad. Het kost minder tijd en kleine teams met een gemeenschappelijk doel presteert vaak beter.

De leden

Vaste commissies

Het werk van de leden gaat gepaard met periodieke drukte afgewisseld met wat rustigere perioden. Dit is ook mede afhankelijk van het type medezeggenschap waar u als ondernemingsraad naar streeft: - een actieve en meedenkende ondernemingsraad die zelf met initiatieven komt of - een afwachtende en corrigerende ondernemingsraad die in actie komt als er instemming moet worden verleend of advies wordt gevraagd. U zult begrijpen dat een ondernemingsraad van het type genoemd onder 1 een vollere agenda heeft dan het type genoemd onder 2. Maak een duidelijke keuze welk type het best bij u als ondernemingsraad en bij uw organisatie past. U kunt uiteraard ook kiezen voor een combinatie van beide typen.

Een andere, meer gestructureerde vorm van taakverdeling is het werken met vaste commissies. Vaak wordt een commissie personeelsbeleid en een commissie ARBO- en milieuzaken ingesteld, maar andere commissies zijn ook denkbaar. De leden van de commissies hebben periodiek overleg.

Coachen Ondernemingsraden wisselen de laatste tijd nogal eens van samenstelling en krijgen veel te maken met onervaren leden. Het is aan te bevelen dat deze onervaren leden gedurende een aantal maanden ondersteuning krijgen van een ervaren lid. Op deze manier wordt het nieuwe lid op een aangename manier wegwijs gemaakt. Het volgende nummer ga ik verder met de achterban.

Projectteams In de praktijk blijkt dat het samenstellen van projectteams te verkiezen is boven de behandeling van onderwerpen

Ouderen Ik ben begonnen aan dit stukje zonder kopje. Zoals jullie weten hebben we in het Hoofdbestuur besloten om taken te verdelen. Ieder bestuurslid heeft een portefeuille. Ik heb de portefeuille “Ouderenbeleid”. Maar dat vind ik eigenlijk een naar woord. Niet dat ik zelf iets tegen ouder worden heb, maar op de een of andere manier voel ik me niet oud, al help ik in oktober ook mee om de AOW-pot wat leger te maken. Ik heb zo het gevoel dat veel mensen die niet meer in hun dagelijks brood voorzien door ’s morgens een pakje brood klaar te maken om tijdens de lunch het lichaam te versterken om de laatste paar uur fit genoeg te zijn om de dagtaak ten einde te brengen zich niet oud voelen. Want zo hoorde dat, jarenlang. Ik kom uit een gezin met veel kinderen. Vier meisjes en zeven jongens. Mijn moeder maakte voor iedereen het brood klaar. Meestal ’s morgens. Toen de oudsten nog allemaal thuis waren ging dat wel om honderd boterhammen per dag. Al mijn broers werkten in de bouw, timmerman, monteur, tegelzetters, straatmaker, betonvlechter, zelfs mijn zus werkte een tijdlang in de wegenbouw. Wel als laborante in een mobiel asfaltlaboratorium. Een enkele keer werd ‘s avonds gesneden en gesmeerd en de volgend morgen belegd. Dan hielpen mijn zussen mee. Dan hoefde mijn moeder niet om kwart voor vijf op te staan, maar pas om vijf uur. Mijn vader werkte trouwens ook in de bouw. Ik ben dus flink besmet. Tegenwoordig gaan veel van mijn collega’s naar het restaurant. Een kantine is het niet meer. Ik doe dat ook hoor als ik een enkele keer op kantoor ben.

Geert Jan Ebbinge

Het is niet mijn bedoeling om in dit stukje nostalgisch terug te kijken op “betere” tijden, maar toen ik er aan begon kwam het eigenlijk vanzelf. Dit stukje hoeft niet perse door mij alleen gevuld te worden. Het nieuwe blad moet een blad worden van ons allemaal. Anekdotes van vroeger mogen best. Dus als u iets leuks weet van vroeger, kom maar op. Wel leuk graag. Ik heb op de Algemene Ledenvergadering vaak gehoord dat wij als VPW niets doen voor ouderen. Daarbij ging het meestal wel over de hoogte van het pensioen en alles wat met het inkomen te maken heeft. Wij kunnen daar niet zo veel aan doen. Dat is waar. Als iemand nu vijfenzestig is geworden krijgt dit lid een brief waarin staat dat zijn belangen als het op het inkomen of uitgaven inzake ziektekostenpremies betreft beter zouden kunnen worden behartigd bij een Ouderenbond, zoals de PCOB of de ANBO of soortgelijke bonden. Ik hoorde laatst trouwens dat de ANBO aan het “vrijen” is met de FNV. Ik weet niet of dat bij een groot aantal leden in de smaak zal vallen. Maar als iemand lid wil blijven kan dat natuurlijk. Wij doen toch wel veel voor onze inactieve leden. Inactief wil overigens niet zeggen dat u niets meer doet, maar als u nog wat doet, dan niet meer voor uw vroegere werkgever. Op het persoonlijke vlak geven we advies, we zoeken soms dingen uit. Trees en Paul zijn daar toch behoorlijk vaak intensief mee bezig. Ik merk dat ik al weer meer geschreven heb dan ik mag. Vijfhonderd woorden in een blok is toch niet zo veel. Tot de volgende keer.

Aat Hoogstraten

6

nieuws

Artikel A2, slagader van rijdend Nederland Geschiedenis Toen in de jaren twintig van de vorige eeuw het autobezit toenam en het dus ook wat drukker op de weg werd, moesten de wegen worden aangepast. Klinkers en kasseien moesten worden vervangen, maar hoe. In Duitsland werd in de crisisjaren een begin gemaakt met de aanleg van autowegen tussen de grote steden en naar de grenzen van Duitsland. Het werd, door Hitler, voortvarend aangepakt. In Nederland werden volgens hetzelfde principe plannen gemaakt. Wegen alleen voor auto’s tussen de grote steden. Als eerste werden er plannen gemaakt voor autowegen tussen Amsterdam en Den Haag, Den Haag en Rotterdam, Amsterdam en Utrecht en verder, Amsterdam en Amersfoort en verder. De Rijkswegen 1, 2 en 4 als eerste, waarvan RW 4 tussen Amsterdam en Den Haag als eerste werd aangepakt. In 1932 werd daarmee begonnen. Een deel van de weg bestaat nog steeds en heet nu A44. Ontworpen op de toenmalige verwachtingen van de zwaarte van het autoverkeer is de A44 nog steeds een druk bereden weg waarvoor een maximum belasting geldt. Ook aan RW 2 werd begonnen voor de Tweede Wereldoorlog. Een veel moeilijker tracé dan dat van RW 4, omdat de weg dwars door de veengebieden tussen Amsterdam en Utrecht moest. Pakketten veen van 6 tot 8 meter dik. Een deel van de meest slechte lagen werden ontgraven. Dit gebeurde voor een deel met de hand, deels met behulp van stoommachines. De grond werd met een smalspoor afgevoerd. Zo ontstond een kanaal, cunet geheten, tussen Amsterdam en Utrecht. De breedte van de autowegen was toen 2 maal 2 rijstroken met een smalle middenberm. Toen het cunet een behoorlijk eind gereed was begon deTweede Wereldoorlog en kwam het werk stil te liggen. Dit duurde tot eind veertiger jaren. De plannen werden vernieuwd, de kruisingen met bestaande wegen opnieuw ontworpen en de aanleg begon. Eind jaren vijftig was de weg gereed. Uitgevoerd in beton met nog maar een gelijkvloerse kruising met de spoorlijn tussen Nieuwersluis en Amsterdam-Haarlemmermeerstation via Vinkeveen, Mijdrecht, Uithoorn, Aalsmeer en Amstelveen.

nieuws

Al snel werd duidelijk dat de capaciteit van de weg door het steeds sneller toenemende verkeer te klein werd. De smalle vluchtstroken, veelal in straatklinkers uitgevoerd, moesten verbreed en verzwaard worden tot een volwaardige rijstrook en nieuwe vluchtstroken moesten worden aangelegd. In 1974 is gestart met die werkzaamheden. Een moeizame klus omdat het niet mogelijk was om de slappe lagen te ontgraven zo vlak langs de weg. Zand werd met een overhoogte aangebracht en bleef een lange tijd liggen om de slappe lagen langzaam samen te drukken. Het werkte wel, maar de slappe ondergrond zorgt tot op de dag van vandaag nog voor scheuren in het asfalt van de vluchtstroken en de rechterrijstroken waar die buiten het oude cunet liggen.

Files Ook de verbreding van 1974 bleek al snel niet voldoende. In 1989 werd een studie gestart voor een optimalisatie van de Corridor Amsterdam-Utrecht, de CAU. Dit betrof zowel het trein- als het autoverkeer. Uit de studie bleek dat een breedte van minimaal 4 rijstroken noodzakelijk was en er werden ontwerpwerkzaamheden gestart om dit te realiseren. Tegelijkertijd, of nagenoeg tegelijkertijd, werden bestemmingsplanprocedures begonnen. In Nederland een complexe zaak. Niet alleen vanwege de vele gemeenten waarmee men te maken heeft als een lang tracé moet worden aangelegd of gewijzigd, ook de vele regelgevingen en het steeds weer aanpassen van de regels aan de laatste inzichten maken het verkrijgen van vergunningen tot een lastige en langdurige zaak. Bestemmingsplannen moeten worden aangepast, provinciale streekplannen eveneens. Een andere complicerende factor is het feit dat ombouw van drie naar vier rijstroken per rijrichting tegenwoordig wel moet gebeuren zonder dat het verkeer daar al te veel hinder

7

van ondervindt. Met andere woorden de filedruk mag niet of nauwelijks toenemen. In 2002 werd begonnen met het eerste deel tussen Amsterdam en Utrecht al was dit niet eens direct voor de snelweg, maar voor de aanpassing van de aansluiting bij Breukelen. Daarna werd daadwerkelijk de verbreding van de snelweg aangepakt. Tussen Vinkeveen en Breukelen werd aan de westzijde van de bestaande weg het zandlichaam voor de nieuwe westbaan aangelegd. Om het verkeer niet te hinderen is besloten om daar waar het mogelijk is de verbreding buiten het bestaande tracé aan te brengen op een zodanige breedte dat op deze baan het verkeer in beide richtingen de beschikking houd over 3 rijstroken inclusief vluchtstroken. Weliswaar een beetje versmald maar toch 3 rijstroken. Dan zou de bestaande weg ongestoord kunnen worden omgebouwd. Dat hield wel in dat de nieuwe rijbaan een asfaltbreedte moest hebben van ca. 26 meter. Het verkeer tussen Amsterdam en Utrecht bleef toenemen. De lengte van de files steeg explosief.

Convenant In 2005 werden door Bouwend Nederland, PSI-bouw, Verkeer en Waterstaat, de betrokken gemeenten en provincies de handen ineen geslagen. Er werd een convenant getekend waarin een ieder zich verplichtte om in 2010 2 maal 5 rijstroken beschikbaar te hebben voor het verkeer. Dat was twee jaar sneller dan de oorspronkelijk planning. In diezelfde tijd werd besloten om invulling te geven aan het “Markt tenzij…” principe uit het Ondernemingsplan en werd opdracht gegeven om de RAW-bestekken die voor het deel Abcoude-Breukelen in voorbereiding waren om te bouwen tot een Design en Construct contract. Gezien het convenant moest dat wel in een bijzonder korte tijd. Met volledige inzet van alle betrokkenen, ook het ingenieursbureau DHV dat de RAW-bestekken aan het maken was, is dat gelukt en is het deel van de A2 tussen knooppunt Holendrecht en Maarssen gegund aan de Combinatie HOMA, een combinatie bestaande uit de KWS, van Mourik en Bos-Kalis Bij het uitwerken van het tracéontwerp was besloten om de verbreding van de A2 op te knippen in vijf delen. Het eerste deel was de al genoemde aanleg van de westbaan tussen Vinkeveen en Breukelen met de aanpassing van het onderliggende wegennet bij Breukelen. Daarna het deel tussen Holendrecht en Maarssen. Als volgend deel was het stuk tussen Vleuten en het riviertje de Leidsche Rijn. Over dit deel heeft heel veel overleg plaats gevonden Tussen de Gemeente Utrecht, het projectbureau Leidsche Rijn en Rijkswaterstaat. Dat had te maken met de aanleg van de Vinexlocatie Leidsche Rijn, een nieuwe uitbreiding van Utrecht waar 30.000 woningen moeten komen. Deze nieuwe wijk van Utrecht moet niet alleen een goede verbinding krijgen met de stad, maar zoveel mogelijk ook onderdeel uitmaken van de stad. Daarom wordt dat deel van de weg overkapt. Het wordt een “landtunnel” die ingepast wordt in de stedelijke ontwerpen van zowel Leidsche Rijn als de stad zelf. Ook dit werk is aanbesteed als een Design & Construct-contract. Het werk is begin 2006 gegund aan de combinatie DuraVermeer-Besix. Het deel tussen Holendrecht Maarssen en Leidsche Rijn vormde nog een probleem. Volgens de nieuwe richtlijnen “De Markt tenzij…” zou dit ook een D&C contract moeten worden, maar de voorbereidingen waren al heel ver en er waren vaste afspraken gemaakt met de betrokken instanties, gemeente Utrecht, gemeente Maarssen, de provincie

8

en Prorail die de spoorlijn naar Vleuten aan het ombouwen is tot een 4-sporig traject met nieuwe stations in Vleuten en Leidsche Rijn.. Ombouwen tot een D&C-contract zou te veel tijd vergen waardoor ook de werkzaamheden aan het spoor vertraging zouden oplopen. In overleg met het Hoofdkantoor is daarom besloten dat deel aan te besteden middels een al in vergevorderd stadium verkerend RAW-contract. Het laatste deel van de verbreding voor Oude Rijn ligt bij knooppunt Hooggelegen. De aansluiting met De Meern en het Centrum van Utrecht. Complex en de laatste schakel. Rijkswaterstaat heeft zich in het Ondernemingsplan ten doel gesteld innovatief te zijn. Vernieuwend op alle terreinen. Ook op het gebied van contracten. Op een aantal projecten, niet van Rijkswaterstaat, was geëxperimenteerd met nieuwe contracten. Eén daarvan is het Alliantiecontract. Een contractvorm waarin aannemer en opdrachtgever samen in een team werken. Een team waarin beide volledig deelnemen en er in het team geen sprake is van opdrachtgever of opdrachtnemer maar van projectteamleden. Het Alliantieteam moet het werk realiseren binnen tijd en geld. Als er verlies geleden wordt lijden beiden voor de helft het

nieuws

verlies. Als er winst wordt gemaakt, het project dus minder kost dan geraamd, delen beide voor de helft in de winst. Op 2 november is dit eerste Alliantiecontract van Rijkswaterstaat getekend.

Voor knooppunt Hooggelegen ligt de zaak gecompliceerder. Dicht bij Oude Rijn en in de hoofdaansluiting naar Utrecht, maar zoals het er nu naar uitziet zal de hoofdrijbaan voor het verkeer volledig beschikbaar zijn.

De versnelling

Ontwerp

In het reeds genoemde convenant hebben partijen zich verplicht om inspanningen te plegen om eind 2010 2 x 5 rijstroken voor het verkeer beschikbaar te stellen. Die hoefden niet de definitieve breedte te hebben of op de definitieve plaats te liggen. Dit om toch in een zo vroeg mogelijk stadium zo veel mogelijk rijstroken te realiseren. Voor het deel tussen Holendrecht en Maarssen werd in het nog aan te besteden Design en Construct contract een bonus in het vooruitzicht gesteld om de aannemer uit te nodigen om nog eerder de rijstroken ter beschikking van het verkeer te hebben. Voor elke week dat de aannemer dit eerder gerealiseerd zou hebben dan 31 december 2010 kon hij een bonus krijgen van vijfhonderdduizend EURO per week. In een Design en Construct contract (D&C-contract) mag de aannemer zelf het ontwerp maken. Hij moet natuurlijk wel aan soms minimale eisen voldoen maar is behoorlijk vrij in ontwerp en uitvoering van het project. De laagste inschrijver, de combinatie HOMA (HolendrechtMaarssen) diende een plan in waarin hij 26 weken eerder dan 31 december de 10 rijstroken voor het verkeer beschikbaar had en kreeg dan ook het werk gegund. Na 2010 moest er nog wel veel gebeuren en de oplevering stond dan ook conform het contract gepland op 2012.

Als hoofdader in zuidelijke richting is de A2 van uitermate groot belang. Bij het ontwerp is dan ook veel aandacht besteed om de doorstroming optimaal te laten zijn. Ook bij de aansluitingen. Bij knooppunt Holendrecht krijgt de weg in verband met de aansluiting van de A9 2 X 6 rijstroken over een grote lengte zodat het verkeer op een vlotte manier kan invoegen en versmallen naar de 2 X 5 rijstroken tussen Vinkeveen en Breukelen. Bij Maarssen begint het stedelijk gebied van Utrecht al met een aantal aansluitingen binnen een relatief korte afstand. Aansluitingen met Utrecht, Leidsche Rijn, Maarssen en diverse industrieterreinen. Om het doorgaande verkeer tussen Amsterdam en het zuiden zoveel mogelijk ongehinderd doorgang te verlenen is daarom gekozen voor 2 X 3 rijstroken voor de hoofdrijbaan en parallelwegen voor het afslaand verkeer tussen Maarssen en Oude Rijn. Het verkeer naar Utrecht moet dus voor Maarssen al uitvoegen.

In het kader van groot onderhoud en aanpassing van diverse snelwegen is intern Rijkswaterstaat de planning van alle werken nog eens bezien. Voor 2011 staan in ieder geval de uitvoeringen van de A12, de A1 en de A27 op het programma. In het kader van de beperking verkeershinder bij uitvoering van wegwerkzaamheden moeten wel de nodige rijstroken beschikbaar blijven voor het verkeer, maar bij calamiteiten moeten er ook omleidingen mogelijk zijn. Die omleidingen moeten dan ook geen verdere hinder voor de weggebruiker opleveren. Afbouwwerkzaamheden op de A2 pasten daar niet in als de A2 als alternatieve route zou moeten dienen. Op verzoek van de Regionale Dienst is daarom door het projectteam en de aannemer bekeken of geheel gereed zijn van de A2 op 31 december 2010 mogelijk was. Na intensief overleg tussen beide partijen is het mogelijk gebleken en het D&C-contract wordt daarop aangepast. Ook voor de overige contracten moest dat uiteraard gaan gelden. De landtunnel tussen Vleuten en de Leidsche Rijn is voor het verkeer wel gereed eind 2010, maar er ligt wel een uitdaging om de tunnelinstallaties ook gereed te hebben. Die onderdelen vormen bij tunnelbouw nu eenmaal het sluitstuk. Het RAW-bestek tussen de beide D&C-contracten is op tijd gereed.

nieuws

Nieuw beleid is om in navolging van andere Europese landen de doorgaande routes van autosnelwegen een eigen ontwerp te geven. De A2 heeft vanwege de trek van veel vogels naar het zuiden dan ook de Trekvogelroute als naam gekregen. Het motief van trekvogels wordt dan ook in het hele tracé zichtbaar. Voor het deel Holendrecht Vleuten is door architectenbureau Aletta van Aalst en Partners een ontwerpvisie gemaakt voor de inrichting van de weg, de geluidsschermen en de kunstwerken. In het oogspringende objecten zijn daarbij “De Wall”, een lang rood geluidsscherm van 800 meter dat geïntegreerd wordt met een daarachter liggend gebouw. Het langste in zijn soort in Europa. Aansluitend aan”De Wall”is “De cockpit” gesitueerd. De showroom van Hessings Automobielen. Ook geïntegreerd in een geluidsscherm. De ontwerpvisie voor de kunstwerken in het D&C-contract wordt door de aannemer in overleg met Rijkswaterstaat en de architecte uitgewerkt, gedetailleerd en gebouwd. De kunstwerken in het RAW-deel zijn door het ingenieursbureau IV-infra volledig besteksgereed gemaakt. Een bijzonder kunstwerk is het viaduct Lage Weide. Oorspronkelijk ontworpen als een viaduct met 4 overspanningen en ter plaatse gestort. Door vertraging in het ontwerp was het niet meer mogelijk het viaduct en de complete aansluiting Lage Weide te realiseren binnen een jaar bouwtijd. Het ontwerp is daarom gewijzigd in een viaduct met twee overspanningen. Het dek bestaat uit geprefabriceerde kokerliggers die in lengterich-

9

ting met elkaar zijn verbonden door zware voorspanelementen in de kokerliggers. Hierdoor was het mogelijk de constructiehoogte van de prefab-liggers met ca. 15% te verminderen. Noodzakelijk om voldoende doorrijhoogte te houden. Een methode die slechts een keer als proef was toegepast. Ook op de A2, ter hoogte van Nieuwer Ter Aa. Het viaduct Lage Weide is vooral door de vormgeving van de middenpijler een bijzonder ontwerp geworden dat door inzet van alle partijen toch op tijd is gerealiseerd.

Huidige voortgang Het werk vordert gestaag. Tussen Holendrecht en Vinkeveen wordt zand gespoten met een capaciteit van ca. 55.000 m3 per week, ongeveer 1 vrachtwagen per minuut. Tussen Vinkeveen en Breukelen is de nieuwe westbaan bijna zover gereed dat het verkeer richting Utrecht daar al gebruik van kan maken. Tussen Breukelen en de spoorlijn naar Vleuten zal het verkeer in beide richtingen op de nieuwe westbaan gaan rijden om zo de bestaande weg om te bouwen naar de nieuwe situatie. Bij de landtunnel wordt druk gebouwd. De wanden van de tunnel zijn al zeer ver gevorderd en het dak van de tunnel schiet ook al aardig op. Bij knooppunt Hooggelegen zijn de werkzaamheden net gestart.

Milieumaatregelen Milieuaspecten zijn bij het realiseren van grote bouwprojecten een belangrijke factor. Aangetoond moet worden door ingewikkelde berekeningen dat aan de strenge Nederlandse en Europese regels wordt voldaan. Dat dit niet makkelijk is blijkt wel uit het feit dat ook binnen Rijkswaterstaat een aantal grote projecten is vertraagd. De Raad van State heeft het Tracébesluit van de A4 vernietigd. Er moet opnieuw worden aangetoond dat voldaan wordt aan de normstelling van fijn stof. Datzelfde geldt ook voor de Tweede Coentunnel. Ook geluid is een verzwarende factor voor het ontwerp en aanleg van snelwegen. Bij de A2 is daar veel aandacht aan besteed. Bij Abcoude komen schermen van 7 meter hoog, bij Vinkeveen schermen van 5 meter. Bij Maarssen varieert de hoogte van het scherm van 5 tot 12 meter. Leidsche Rijn wordt met heel lange en hoge voorzieningen afgeschermd van de snelweg. Naast de geluidsschermen wordt de weg ook voorzien van dubbellaags ZOAB om het geluid van de autobanden nog meer terug te brengen. Als alles goed gaat en het Tracébesluit voor een A2 met 2 x 5 rijstroken wordt goedgekeurd is de weg op 31 december 2010 gereed. Dan kan Rijkswaterstaat en een ieder die daaraan gewerkt heeft met trots terugkijken op een zeer innovatief project.

Mobiliteit

Openbare Verlichting

Imtech Infra

NIEUWBRUGGENBOEK CONFORM2/"+ AANVRAGENVIA WWWSPANBETONNL

www.imtech.nl/infra

Imtech Infra, Hardwareweg 11, Postbus 725, 3800 AS Amersfoort, T (033) 450 22 11, F (033) 455 98 12, www.imtech.nl/infra Almere-Amsterdam-Apeldoorn-Arnhem-Breda-Dordrecht-Groningen-Hoogerheide-Kolham-Kortenhoef Mill-Nieuwegein-NieuwVennep-Nijmegen-Ridderkerk-Schiphol-Wormerveer-Zoetermeer-Zwolle

Interview Wim Nouwen uit Raamsdonksveer 50 jaar lid EMM/VPW Wim Nouwen was vorig jaar al 50 jaar lid van de EMM/VPW, maar het was er nog steeds niet van gekomen, ik probeer altijd twee jubilarissen op één dag te doen, in verband met de minder hoge kosten. Soms lukt dat niet, maar meestal wel. We werden hartelijk welkom geheten met koffie en gebak. In een gezellige huiskamer in een mooie woning met een grote tuin achter en een klein tuintje voor. Wim is zijn werkzame leven begonnen aan boord van een sleepdienst, dat heeft hij twee jaar gedaan. Tot zijn diensttijd werkte hij bij zijn vader aan boord. Tijdens militaire dienst heeft Wim ook gevaren op een boot, die water ging brengen her en der in het land bij munitieschepen. Na de militaire dienst kwam Wim bij de Rijkswaterstaat in Geertruidenberg bij mijnheer De Geus. Zijn baas was mijnheer De Jong, waterstaatkundig hoofdambtenaar. Hij begon als dekknecht.

ze bekend op kantoor in Dordrecht. Er werkten bijvoorbeeld twee broers, waarvan er één van een hartinfarct kreeg. Deze had nog wat koetjes bij huis lopen, toen werd vanuit Dordrecht gevraagd of wij zijn vrouw wilden helpen, natuurlijk deden wij dat. De verhoudingen veranderden toen de bakenmeesters riviermeesters werden. Het werd minder gemoedelijk. Vroeger werkte je heel anders, primitiever. Je had nog verlichting van de bebakening op de kribben, met gasflessen en een lontje. Wanneer zo’n fles leeg was, voer je er naar toe, je gooide een nieuwe gasfles aan een touw overboord en die werd tot bij de bakens gesleept. Je verloor ook wel eens een gasfles dan moesten de pontonniers gewaarschuwd worden. Het was echt pionierswerk, vooral bij slecht weer. Je moest zo’n lamp ook weer aansteken met een aansteker of een lucifer, vooral bij harde wind gaf dat problemen, er zaten nog kousjes op, die gingen gemakkelijk kapot wanneer je er tegenaan stootte. Ze bevoeren de Amer, de Biesbosch, het Hollands Diep tot aan de Moerdijk en de hele Merwede. Toen de Moerdijkbrug vernieuwd werd zijn zij van het begin tot aan het eind betrokken geweest bij de bouw van deze nieuwe brug. Delen van de oude Moerdijkrug liggen nu in de buurt in de rijksweg A27. De bebakening onderhielden ze allemaal zelf, nu is dat uitbesteed, je kan merken dat Wim dat maar niets vindt. Wim komt tijd te kort. Hij doet klusjes bij zijn schoonzoon in de garage. Hij gaat op ziekenbezoek bij zijn broer, die ook gevaren heeft. Hij heeft twee zusjes, van 83 jaar, die allebei met een schipper getrouwd zijn.

In 1961 werd hij hulpkantonnier in Drimmelen en tevens schipper op een motorboot. Toen de kantonnier met pensioen ging werd hij zijn opvolger. Met 55 jaar kon hij met de VUT. Wim is twee jaar voorzitter geweest van de afdeling Maasmond. Toen die opgeheven werd kwamen ze bij de afdeling Merwede. Wim gaat nog wel naar de afdelingsvergaderingen. Hij zegt een mooie tijd gehad te hebben bij de Rijkswaterstaat, zijn ploeg noemden ze de gouden ploeg. Zo stonden

nieuws

Twee tot drie keer per week vaart hij, als kapitein, met de Zilvermeeuw, met gezelschappen vanuit Drimmelen naar b.v. Rotterdam, Dordrecht, Sliedrecht, Leerdam, naar slot Loevestein, met aan boord warm en koud buffet. Wim en zijn vrouw hebben 1 dochter gekregen die weer een zoontje heeft, een lief jochie te zien op een aquarel. Wim geniet van je vrije tijd, en maak nog vele vaartochten. Hartelijk dank familie voor de ontvangst en de genoten gastvrijheid. Het was erg gezellig.

Tiny Isbrücker-Klijnsmit

11

96)HHQH[WUDGLPHQVLH LQVWDDOHQIXQGHULQJHQ

9RONHU6WDDOHQ)XQGHULQJHQELHGWHHQWRWDDOSDNNHWLQIXQGHULQJVHQVWDDOERXZSURMHFWHQ'RRUEXQGHOLQJYDQVSHFLDOLVWLVFKHNHQQLV HQHUYDULQJVWDDQZLMYRRUHHQYDNNXQGLJHXLWYRHULQJHQRQWVWDDQLQQRYDWLHYHRSORVVLQJHQYRRUXLWGDJHQGHFLYLHOHHQRQGHUJURQGVH SURMHFWHQ.ZDOLWHLWEXGJHWHQSODQQLQJ]LMQKLHULQOHLGHQG 2Q]HYLVLH+HWIXQGDPHQWHHOYHUDQGHUHQYDQGHPDQLHUZDDURS SURMHFWHQZRUGHQXLWJHYRHUGLQRQ]HVHFWRU:LMVWUHYHQQDDUGH PHHVWRSWLPDOHWRWDDORSORVVLQJYRRUGHSURMHFWHQHQZDDUERUJHQ GDDUPHHGHYHUZDFKWLQJHQYDQRQ]HFOLsQWHQ

een

2Q]HPLVVLH'HEHVWHNHX]HWH]LMQYRRURQ]HNODQWHQHQRQ]H ZHUNQHPHUVGRRUXLWWHEOLQNHQLQYHLOLJKHLGNZDOLWHLWHQ SUHVWDWLHZDDUELMHHQODQJHWHUPLMQUHODWLHYRRURSVWDDW'RRU GH]HDDQSDNYHU]HNHUHQZLMGHFRQWLQXwWHLWYDQGHRQGHUQHPLQJ

Postbus 54.548

T. +31(0)10 29 92 288

E. [email protected]

3008 KA Rotterdam

F. +31(0)10 29 92 277

I. www.vsf.nl

onderneming

Landtunnel A2 Utrecht BESIX Nederland Trondheim 22-24 Postbus 8, 2990 AA Barendrecht T. +31 (0)180 641 990 F. +31 (0) 180 641 991 [email protected] www.besix.com

Dura Vermeer Infra Kruisweg 835 Postbus 111, 2130 AC Hoofddorp T. +31 (0)23 569 23 45 F. +31 (0)23 569 23 10 [email protected] www.duravermeerdivisieinfra.nl

Innovatief, veilig en revolutionair BESIX Nederland, Dura Vermeer Groep en GTI Energie en Infra realiseren samen een landtunnel welke deel uitmaakt van de totale verbreding van de A2. Naast de aanleg van de landtunnel verzorgt de combinatie ook de wegenbouw en de tunneltechnische installaties rondom het gehele project. Het project is een Design & Construct opdracht met System Engineering, waarbij hoge eisen gesteld worden aan zowel het ontwerp als de uitvoering van het project. De landtunnel moet voldoen aan de hoge eisen op het gebied van veiligheid, kwaliteit en milieu, die gesteld zijn door Rijkswaterstaat. Bovendien moet de tunnel

ook nog snel en tegen zo laag mogelijke kosten gebouwd worden. Voor het bereiken van de eisen en randvoorwaarden in dit project heeft de bouwcombinatie meermaals moeten breken met de traditie. Sterker nog; als zij waren blijven steken in traditionele gedachten en werkwijzen, hadden zij nooit aan de gestelde eisen kunnen voldoen. Projectdirecteur E. Braeckman: “De samenbundeling van innovatie en creativiteit heeft ons als combinatie succesvol gemaakt. Maar wat de doorslag heeft gegeven in dit project, is onze gezamenlijke passie voor het vak en het eindeloze geloof in ons eigen kunnen.”

GTI Infra B.V. Reedijk 9, 3274 KE Heinenoord Postbus 1628, 3260 BC Oud-Beijerland T. +31 (0)186 606 200 F. +31 (0)186 606 300 [email protected] www.gti-group.com

Verlaging van de onbelaste kilometervergoeding: wie durft? Op dit moment is het fiscaal toegestaan dat werkgevers een onbelaste vergoeding van € 0,19 per kilometer verstrekken voor alle verreden zakelijke kilometers, waartoe uitdrukkelijk ook de woon-werkkilometers worden gerekend. Van deze regeling wordt veel gebruik gemaakt. In Den Haag circuleren plannen om het bedrag van € 0,19 te verlagen naar € 0,12. De vraag is of dit zinvol is. Deze maatregel, al dan niet beperkt tot het woon-werkverkeer, vertoont samenhang met onder meer het ‘reiskostenforfait’ voor het openbaar vervoer en de ‘fiets van de zaak’. Reizigers met een reiskostenvergoeding voelen niet de werkelijke kosten die samenhangen met hun mobiliteit. Een versobering van de regeling vergroot de prijsprikkel en kan reizigers ertoe aansporen om bewuster met mobiliteit om te gaan, op grond waarvan een afname van de automobiliteit te verwachten is. In het verkeersbeleid is veel aandacht voor het woon-werkverkeer. De aandacht voor het zakelijk verkeer is beperkt, omdat dit in de regel niet als een probleem wordt gezien. Door de regeling ook te versoberen voor het zakelijk verkeer, kan aangesloten worden bij veel nieuwe initiatieven (bijvoorbeeld Mobility Mix) die bijdragen aan filebestrijding en doorstroming op het hoofdwegennet. De verlaging van de belastingvrije vergoeding grijpt immers aan bij het gebruik. Het draagvlak om woon-werkverkeer en zakelijke verkeer aan te pakken is een belangrijk punt van aandacht bij verdere uitwerking van de regeling. Niet bij alle politieke partijen op het Binnenhof zal direct op steun kunnen worden gerekend. Het is van belang goede alternatieven (fiets, ov) en nieuwe initiatieven onder de aandacht te brengen, die beloond en gestimuleerd worden, en die in veel gevallen ook tijdwinst opleveren. Implementatie van deze maatregel zal primair een lastenverzwaring voor de automobilist tot gevolg hebben, omdat naar verwachting de meeste werknemers hun gedrag niet zullen aanpassen en dus gebruik blijven maken van de auto (elasticiteiten zijn relatief laag. Dit betekent dat zij een lagere netto vergoeding krijgen, terwijl kan worden aangenomen dat de variabele kosten van het autogebruik voor woonwerkverkeer hetzelfde zijn gebleven. Voor een beperktere groep werknemers zal het koopkrachteffect neutraal of zelfs positief zijn. Het gaat om degenen bij wie de maatregel de gewenste gedragsverandering teweegbrengt. Voor hen wegen de voordelen van autogebruik niet langer op tegen de (toegenomen) kosten hiervan; zij zullen kiezen voor meer thuiswerken of voor alternatieve vervoersopties.

De werkelijke onkosten voor reizen per openbaar vervoer kunnen geheel onbelast door de werkgever worden vergoed, zodat werknemers geen kosten meer voor woonwerkverkeer hoeven te maken. De kosten van woon-werkverkeer dalen, hetzij omdat er een kortere afstand met de auto gereden wordt, hetzij omdat men met het openbaar vervoer reist. Het netto effect van deze maatregel op de koopkracht in Nederland zal vermoedelijk negatief zijn omdat de gedragsverandering niet zo groot zal zijn. Deze lastenverzwaring is overigens wel in overeenstemming met het principe ‘de vervuiler’ betaalt. Verlaging van het bedrag van € 0,19 naar € 0,12 vergt een wetswijziging. Daarbij kan dan nog een onderscheid worden gemaakt tussen verreden kilometers in het kader van het woon-werkverkeer en verreden kilometers in het kader van het overig zakelijk verkeer. De huidige regeling geldt in beginsel voor het reizen met elk vervoermiddel. Wil men de beperking van de vergoeding uitsluitend betrekking doen hebben op de auto, dan vergt dat verdergaande differentiatie. Daarmee wordt de zaak wel behoorlijk gecompliceerd, want ook de relatie met andere bepalingen inzake de auto, zoals die inzake de autovan-zaak, waarvoor woon-werkverkeer eveneens als zakelijk verkeer wordt aangemerkt, zal moeten worden bezien. Een ongelijke behandeling naar aard van het vervoer dient te worden voorkomen, want dat schiet de rechter stuk. Bovenstaande wetswijzigingen werken dus complicerend en zullen de uitvoeringskosten voor met name de werkgever doen toenemen. Ook de Belastingdienst zal meer middelen moeten inzetten om de regeling te kunnen handhaven en te controleren. Bovenbedoelde inpassingsproblemen doen zich niet of in ieder geval in veel mindere mate voor als het onderscheid tussen woon-werkverkeer en overig zakelijk verkeer niet hoeft te worden gemaakt, en de voorgestelde verlaging van belastingvrije vergoeding voor alle zakelijke kilometers gaat gelden. Wel dient te worden bezien of en in hoeverre afstemming met andere fiscale regelingen aangaande de vergoeding dan wel aftrek van autokosten gewenst is. Concluderend kan worden gezegd dat een verlaging van het onbelaste bedrag van € 0,19 naar € 0,12 een simpele ingreep lijkt. Bij een nadere beschouwing zal de wetgever toch behoorlijk wat overhoop moeten halen. Bovendien zullen veel kiezers op zijn zachtst gezegd ‘not amused’ zijn. De vraag is dan ook of het een zinvolle maatregel is en welke partijen op het Binnenhof dit zullen aandurven.

Secretariaatsmededelingen Juli-Augustus 2008 Nieuwe leden: Dhr. W.M.G. Derksen Mw. M. Rike Dhr. P.H.A. Deumers Dhr. C.P.W.R. van de Wijgaart Dhr. K.H.M. Schrader Dhr. C.A.A.M. van Kaam Dhr. H. van Yren Dhr. T.J.M. Waaijer Dhr. P. Dellebeke Dhr. J. Blok Mw. A.M. Bos Dhr. A.A.M. Rijkers

- Limburg - Limburg - Oost Nederland - Limburg - Oost Nederland - Zeeland - Limburg - CEND - FMC - Zeeland - Zeeland - Noord-Brabant - Noord-Brabant

VPW-leden die zijn overleden: Dhr. T.J. van Eerden derland (40 jaar lid) Dhr. Ing. J.H. Tromp (52 jaar lid)

post-actief lid Oost-Nepost-actief lid Utrecht

Gaat u verhuizen of de actieve dienst verlaten? Wilt u het aan het secretariaat van de VPW doorgeven als u gaat verhuizen of als u de actieve dienst gaat verlaten. Personeelszaken geeft deze wijzigingen niet door.

13

Aannemers en verhuurbedrijf J. Streefkerk BV Korte Dwarsweg 9 1191 LE Ouderkerk a/d Amstel tel: 020-4961916 fax: 020-4964055 e-mail: [email protected] website: www.streefkerkbv.nl

INFRASTRUCTUUR

■

BAGGEREN

OPSPUITEN VAN TERREINEN

■

■

AFGEZONKEN TUNNELS

(WATER)BODEMSANERING

■

■

SPECIEBEHANDELING

KUST- EN OEVERWERKEN

Grondleggers van een land in beweging De specialisten van Boskalis hebben een wereldwijde reputatie. Met grote

UW PARTNER VOOR VOORSPANNING

landaanwinningsprojecten en baanbrekende infrastructurele werken hebben we als 'Hollanders' naam gemaakt als de grondleggers van talloze belangrijke economische ontwikkelingen. Ook in eigen land maken onze mensen dat meer dan waar. Aardebanen voor wegen, spoorwegen en bouwlocaties, tunnels, grondverbetering en -sanering, landopspuiting. En natuurlijk de bagger-, kust- en oeverwerken waar de hele wereld ons van kent. Grondleggers van een land in beweging... Daar mogen we toch best een beetje trots op zijn?

Boskalis bv | Boskalis Dolman bv Boskalis Infra bv | Cofra bv A.H. Breijs & Zonen bv

Boskalis Nederland

Aannemingsmij Markus bv J. van Vliet bv

DYWIDAG-Systems International B.V. Veilingweg 2, 5301 KM ZALTBOMMEL Tel.: 0418 -578404 Fax: 0418 -513012 [email protected] www.dywidag-systems.com

's-Gravenweg 399-405, 3065 SB Rotterdam. Telefoon (010) 288 87 77. Fax (010) 288 87 66. E-mail: [email protected] Internet: www.boskalisbv.nl

Rechtspositie Ambtenaar kan maar beter zwijgen Recentelijk bepaalde het Europese Hof van Justitie dat verklaringen van een ambtenaar, die wegens hun vorm of de omstandigheden bij de adressanten ervan de indruk wekken dat het om een officieel standpunt van de staat en niet om een persoonlijke opvatting van de ambtenaar gaat, aan de staat kunnen worden toegerekend. Hierdoor kan de staat aansprakelijk gesteld worden voor schade die door deze verklaringen geleden is.

De Italiaanse firma AGM is fabrikant van hefbruggen voor voertuigen. In mei 2000 stelde een rapport van de Finse Arbeidsinspectie een aantal gebreken aan de vergrendeling van de hefbruggen vast. Naar aanleiding van dit rapport wees het ministerie de importeur op deze veiligheidsgebreken. In het kader van deze procedure stelde de ambtenaar Lehtinen in november 2000 een rapport op waaruit bleek dat de AGM apparatuur niet aan de Europese normen voldeed. Derhalve adviseerde Lehtinen het ministerie om de verkoop en het gebruik van deze hefbruggen te beperken of zelfs te verbieden. Tijdens een bijeenkomst van de importeur, het ministerie en Lehtinen werd vastgesteld dat het nieuwe vergrendelingsysteem wel aan de Europese regelgeving voldeed. Maar het definitieve standpunt van het ministerie hing evenwel van een certificatiecontrole af. De directeur van de Arbeidsinspectie stelde de beslissing echter uit en verwees terug voor nader onderzoek, omdat hij over onvoldoende beoordelingselementen beschikte. In januari 2001 nam Lehtinen, met toestemming van zijn rechtstreekse meerdere, deel aan een televisie-uitzending. Terwijl de importeur de gebreken toegaf, herhaalde Lehtinen dat de hefbruggen in kwestie onmiddellijk gevaar konden opleveren. Later zijn in regionale kranten berichten verschenen waarin de onveiligheid van de AGM-bruggen aan de orde kwam, onder verwijzing naar het rapport en de uitlatingen van Lehtinen.

BRON: Staatscourant

nieuws

Desgevraagd maakte de directeur van de dienst duidelijk dat de uitspraken van Lehtinen op persoonlijke titel waren en dat het onderzoek nog niet afgerond was. Uiteindelijk besloot de directeur dat maatregelen tegen AGM niet gerechtvaardigd waren. Korte tijd later werd Lehtinen door het ministerie berispt wegens schending van het communicatiebeleid van het ministerie. In deze context vroeg de Finse rechter aan het Hof of de door Lehtinen in het openbaar geuite standpunten konden worden gekwalificeerd als aan de Finse staat toerekenbare belemmeringen van het vrije verkeer van goederen. Volgens het Hof is het doorslaggevende element om de verklaringen van een ambtenaar aan de staat te kunnen toerekenen de vraag of de adressanten van deze verklaringen er redelijkerwijs van mogen

uitgaan dat het om standpunten gaat die de ambtenaar met het aan zijn ambt verbonden gezag inneemt. Dienaangaande dient de verwijzende rechter in het bijzonder te beoordelen of: • de ambtenaar in het algemeen in de betrokken sector bevoegd is; • de ambtenaar zijn verklaringen op schrift verspreidt met het officiële briefhoofd van de bevoegde dienst; • de ambtenaar televisie-interviews geeft in de gebouwen van zijn dienst; • de ambtenaar niet vermeldt dat zijn verklaringen zijn persoonlijke mening weergeven, noch dat deze afwijken van het officiële standpunt van de bevoegde dienst, en • de bevoegde overheidsdiensten met onverwijld de nodige stappen zetten om bij de adressanten van de uitlatingen van de ambtenaar de indruk weg te nemen dat het om een officieel standpunt van de staat gaat. Of aan deze voorwaarden in casu is voldaan, moet de verwijzende rechter uitzoeken. Dit arrest onderstreept het belang voor lidstaten om hun ambtenaren goed in de gaten te houden als zij publiekelijk uitspraken doen. Een helder communicatiebeleid verdient aanbeveling. Tegelijkertijd moeten ambtenaren voorzichtig zijn als zij publiekelijk uitspraken doen die niet overeenstemmen met het officiële standpunt van de staat, of achteraf gezien niet in overeenstemming blijken te zijn met het definitieve officiële standpunt. Daarnaast wees het Hof erop dat in geval van schending van het gemeenschapsrecht dit recht niet belet, maar evenmin gebiedt, dat naast de lidstaat ook een ambtenaar aansprakelijk kan worden gesteld. Concluderend kan dus gesteld worden dat de bescherming van een goed functionerende interne markt belangrijker schijnt te zijn dan het vroegtijdig publiekelijk informeren over mogelijke gevaren voor de gezondheid. De vraag rijst echter of deze belangenafweging voor het streven naar meer transparantie, goed bestuur en bescherming van de gezondheid van werknemers bevorderlijk is.

Cor Visser

15

VPW... Uw organisatie? Natuurlijk is de VPW uw organisatie. En dat moet zij ook blijven. Daarvoor is het nodig dat de VPW de mogelijkheden heeft om die organisatie te zijn die zoals al meer dan 100 jaar opkomt voor de belangen van haar leden. Hoe meer leden de VPW heeft, hoe beter zij kan waarborgen dat die belangen in goede handen zijn. Uw lidmaatschap alleen is niet genoeg. Meer van uw collega’s moeten niet alleen collega’s zijn bij Verkeer & Waterstaat, maar ook medeleden binnen een organisaties die telt, de VPW. U kunt daarvoor zorgen door uw collega’s te overtuigen dat uw VPW opkomt voor haar leden zoals geen enkele organisatie doet. Op het collectieve vlak door onze inbreng binnen het Ambtenaren Centrum (neem eens een kijkje op www.ambtenarencentrum. nl) en het rechtstreekse contact met de onderhandelaars met onze werkgever, maar ook door de Individuele Belangenbehartiging. Een team van ervaren juristen staat klaar om gerezen problemen met de werkgever tot een goed einde te brengen. Een goed einde voor u wel te verstaan. U wordt daar zelf ook beter van door het feit dat uw organisatie daardoor groeit en er meer mogelijk is. En... wist u dat u voor ieder nieuw lid een cadeaubon krijgt? Dus werf een lid voor de VPW en ontvang als dank voor uw inzet een cadeaubon.

VPW... Dat is uw organisatie!! AANMELDINGSFORMULIER Naam

: ____________________________________________________________________________________________________________________ M / V (bij gehuwde vrouwen graag de gehuwde naam en de meisjesnaam vermelden)

Adres

: ___________________________________________________________________________________________________________________________

Postcode/woonplaats : ___________________________________________________________________________________________________________________________ E-mail adres (werk)

: ___________________________________________________________________________________________________________________________

E-mail adres (privé)

: ___________________________________________________________________________________________________________________________

Tel. werk

: ___________________________________________

Mobiel nummer

: ___________________________________________________________________________________________________________________________

Tel. privé : ________________________________________________________

Geboortedatum

: ___________________________________________ Geboorteplaats : ________________________________________________________

Werkzaam bij

: _________________________________________________________

Dienstonderdeel

: ___________________________________________

Standplaats :

Salarisschaal : ___________________

____________________________________________________

Geeft zich m.i.v. _____________________________________ voor tenminste één jaar op als lid van de VPW en machtigt de VPW om de contributie in te houden op het salaris. Aangemeld door

: _________________________________________________________________

Datum

: ___________________________________________

(Naam VPW-lid die nieuwe lid geworven heeft)

Handtekening :

_________________________________________________

Dit aanmeldingsformulier (of een kopie ervan) kunt u ongefrankeerd opsturen naar: VPW, Antwoordnummer 341, 3800 VB AMERSFOORT. U kunt dit aanmeldingsformulier ook downloaden, invullen en retour mailen aan de VPW: [email protected].

Vakorganisatie Personeel Verkeer & Waterstaat Aangesloten bij het Ambtenarencentrum

www.vpwnet.com