NieuwsBRIEF Special Kwaliteitskader Nr. 1 / Oktober 2010
Waarom deze Special?
Inhoud
Het Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg vraagt veel aandacht.
Waarom deze Special?
1
Ledenbijeenkomsten over uitkomsten van de eerste zorginhoudelijke meting
1
Start van de tweede zorginhoudelijke meting in 2010
2
Vervolg Kwaliteitskader op ALV 25 oktober
3
Voorlichtingsbijeenkomsten over de tweede zorginhoudelijke meting en de CE-meting
3
deze Special.
VGN raadpleegt ervaringsdeskundigen
4
Verbeteringen bij de helpdesk en in de portal van Zichtbare Zorg
4
Ledenbijeenkomsten over de uitkomsten van de eerste zorginhoudelijke meting
Verbeteringen in de vragenlijsten van de zorginhoudelijke meting
5
Alternatieve wijzen van kwaliteit zichtbaar maken
5
Publicatie uitkomsten eerste zorginhoudelijke meting op www.kiesbeter.nl
6
Start meting cliëntervaringen
7
Partnership VGN en Zichtbare Zorg
8
Vragen?
8
De gegevens van de eerste meting zijn nog maar net in bezit van de deelnemers of de volgende meting van de zorginhoudelijke indicatoren komt er al aan. De meting van cliëntervaringen voor de verstandelijk gehandicaptenzorg (VG) is vanaf oktober mogelijk. Een goede informatievoorziening is dan ook belangrijk. Vanaf nu gaat de VGN u voorzien van informatie via de reguliere digitale VGN-Nieuwsbrieven (voor aanmelden zie informatie in Colofon). De start hiervan markeren we met
De VGN organiseert in de tweede helft van november 2010 bijeenkomsten voor leden over de uitkomsten van de eerste zorginhoudelijke meting. Afgelopen juni is er al een bijeenkomst geweest waarin de rapportages toegelicht zijn door SIRM, het bureau dat de rapportages voor Zichtbare Zorg verzorgt. Nu de instellingen over hun ruwe data kunnen beschikken, is het tijd voor verdere uitleg en verdieping. De ruwe data kunnen al vanaf begin oktober gedownload worden van de portal van Zichtbare Zorg, www.zichtbarezorg.nl. Programma In de ledenbijeenkomsten besteden we aandacht aan de onderstaande vragen: Is de rapportage van de gemeten uitkomsten duidelijk? Kunnen de ruwe data worden verbonden aan de uitkomsten? Hoe kan op basis van de uitkomsten een verbeterplan gemaakt worden? Voorzien de uitkomsten in de informatiebehoefte van de instellingen?
Ter voorbereiding op de bijeenkomsten legt het bureau van de VGN werkbezoeken af bij een aantal instellingen zoals Lunet zorg en Gemiva-SVG Groep. Tijdens deze werkbezoeken komen dezelfde vragen aan de orde als bij de ledenbijeenkomsten. We gaan dus op zoek naar praktijkvoorbeelden. Deze worden tijdens de ledenbijeenkomsten zo veel mogelijk door de mensen uit de bezochte instellingen toegelicht. Tijdens de ledenbijeenkomsten is ook een specialist van SIRM aanwezig.
Opgeven Zodra de data en plaatsen bekend zijn, plaatsen we
Voor wie?
een bericht op het ledennet van de VGN
De voorlichtingsbijeenkomsten zijn bestemd voor
(www.vgn.nl). Daarnaast ontvangt uw instelling een
concernbeheerders, kwaliteitsadviseurs, project-
uitnodigingsbrief met aanmeldformulier. U kunt deze
leiders en managers die de kwaliteit van de zorg
ook per e-mail opvragen bij Judith Borst
en ondersteuning willen verbeteren op basis van
(
[email protected]) van het bureau van de VGN.
de uitkomsten.
Start van de tweede zorginhoudelijke meting in 2010
De tweede zorginhoudelijke meting gaat nog
zijn tenminste zes werkbare weken nodig, door de
dit jaar van start. De planning van de tweede
kerstvakantie zijn er dus acht weken nodig.
meting vormt nog onderwerp van gesprek tussen de VGN, Zichtbare Zorg en de stuur-
Planning
groeppartijen. Uitgangspunt voor de VGN is dat
De planning van Zichtbare Zorg ziet er nu als
instellingen voldoende tijd hebben voor het
volgt uit.
invullen van de lijsten, zeker omdat de kerst-
26 en 28 oktober en 2 november: Voorlichtings-
periode ook nu weer in de meetperiode valt.
bijeenkomsten tweede zorginhoudelijke meting en CE-meting (zie pagina 3)
In de bijeenkomst van een groep ervaringsdeskun-
1 november: Vragenlijsten en handboeken
digen (zie: VGN raadpleegt ervaringsdeskundigen,
beschikbaar
pagina 4) werd duidelijk dat instellingen ten minste
1 november – 23 november: Concerninrichting
vier weken voorbereidingstijd nodig hebben. Voor de
in de portal
meting zelf inclusief het aanleveren van de gegevens
vanaf 9 december: Invoering gegevens in de portal 26 januari: Portal gesloten Voor de instellingen die de vragenlijsten op papier invullen en pas later ‘inkloppen’ in de portal is er voldoende tijd beschikbaar, omdat de vragenlijsten al vroeg beschikbaar zijn. Instellingen die de meetgegevens direct in de portal zetten, hebben wel genoeg voorbereidingstijd maar komen nog een week tekort voor de meting zelf. Dit vormt dus een nog een belangrijk punt van overleg met Zichtbare Zorg en de stuurgroeppartijen. Het
2 VGN Nieuwsbrief Special Kwaliteitskader, oktober 2010
laatste goede nieuws is dat de portal tussen 1 en 23
data. Vooralsnog is gekozen voor deelname aan de
november aanstaande al open staat voor de concern-
volgende meting (zie: Vervolg kwaliteitskader thema
inrichting.
op ALV 25 oktober). Deelname aan de Stuurgroep Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg is immers voor de
Strategisch besluit
VGN van strategisch belang, evenals het nakomen
Inhoudelijk gezien vindt de VGN de start van de
van de in de stuurgroep gemaakte afspraken over de
tweede meting erg vroeg. Instellingen hebben nog
kwaliteitsmeting. De meting moet echter wel uitvoer-
nauwelijks de gelegenheid gehad om goed naar hun
baar zijn. Daarom werkt het bureau van de VGN in
ruwe data te kijken en na te denken over verbeter-
dit traject samen met een groep ervaringsdeskun-
mogelijkheden. De metingen lijken zo meer gericht
digen (zie: VGN raadpleegt ervaringsdeskundigen,
op externe verantwoording dan op verbetering in de
pagina 4). Daarnaast werkt het bureau van de VGN
zorg en ondersteuning. De VGN heeft vanwege de
nauwer samen met de projectleider van Zichtbare
planning goed nagedacht over deelname aan de
Zorg (zie: Partnership VGN, pagina 8).
tweede meting zo kort op de publicatie van de ruwe
Vervolg kwaliteitskader thema op ALV 25 oktober
0 -201 0 1 25 A
M THE
ALV
In een overleg tussen delegaties van het bestuur, de
brengen. Op 25 oktober vindt een Thema Algemene
Adviescommissie Kwaliteit en Onderzoek (AKO) en
Ledenvergadering (ALV) hierover plaats in relatie tot
het bureau van de VGN is afgesproken het proces
het vervolg van het kwaliteitskader.
binnen de VGN rond de kwaliteitsmeting in kaart te
Voorlichtingsbijeenkomsten tweede zorginhoudelijke meting en CE-meting
De start van de tweede zorginhoudelijke meting
steekproeftrekking. De VGN en TNO Management
wordt voorafgegaan gegaan door drie voorlich-
Consultants houden presentaties. Ook aan de CE-
tingsbijeenkomsten, verspreid over het land.
meting wordt aandacht besteed, ITS houdt hierover
Instellingen hebben hierover bericht gehad van
een presentatie. (Zie voor meer nieuws over de CE-
Zichtbare Zorg die deze bijeenkomsten organi-
meting Start meting cliëntervaringen, pagina 7).
seert. De bijeenkomsten zijn op 26 oktober
Let op: U moet zich voor deze bijeenkomsten aan-
(Utrecht), op 28 oktober (Eindhoven) en op
melden. Kijk op de site van ZiZo voor meer informa-
2 november (Zwolle), steeds van 13.00-17.00
tie (www.zichtbarezorg.nl, onder het kopje ‘gehandi-
uur.
captenzorg’).
Programma en aanmelding Op het programma staan onder andere de verbeteringen die aangebracht zijn ten opzichte van de vorige meting in de portal, de helpdesk en de vragenlijsten. Daarnaast wordt aandacht besteed aan de vorming van de Informatie Eenheden en aan de
3 VGN Nieuwsbrief Special Kwaliteitskader, oktober 2010
VGN raadpleegt ervaringsdeskundigen
Het bureau van de VGN wil de belangen van
voor het invullen van de vragenlijsten zes weken,
instellingen goed kunnen inbrengen in de
waarbij de kerstvakantie niet mee kan tellen. De VGN
besprekingen in de projectgroep, de stuurgroep
ervaart deze input als bijzonder waardevol voor het
en in het overleg met Zichtbare Zorg. Natuurlijk
overleg met Zichtbare Zorg. Daarnaast kunnen de
voorziet de AKO het bureau van de nodige informatie, maar daarnaast is voor meer operationele zaken een groep ervaringsdeskundigen ingesteld. In deze groep nemen mensen deel die in de zorginhoudelijke meting de rol van projectleider of concernbeheerder vervullen. Twintig mensen doen mee in deze groep van ervaringsdeskundigen. Op 24 september jl. was de eerste bijeenkomst. Er is veel tijd besteed aan het uitwisselen van ervaringen, opgedaan met de eerste zorginhoudelijke meting. Deze ervaringen zijn benut voor het bespreken van de planning van de tweede zorginhoudelijke meting. Het
deelnemers onderling van elkaars praktijkervaring
grootste deel van het werk voor instellingen zit in de
profiteren. De groep ervaringsdeskundigen heeft zich
voorbereiding van de meting, in de uitvoering van de
bereid verklaard om ook in de toekomst waar nodig,
meting en tenslotte in het aanleveren van de gege-
in een bijeenkomst of per e-mail, het bureau snel van
vens via de portal. Voor de voorbereiding is vier
praktijkervaringen te voorzien.
weken tijd nodig, aldus de ervaringsdeskundigen,
Verbeteringen bij de helpdesk en in de portal van Zichtbare Zorg
In opdracht van Zichtbare Zorg hebben
de helpdesk van Zichtbare Zorg bij de tweede meting
PricewaterhouseCoopers en TNO Management
betere service verlenen. Het aantal mensen achter de
Consultants een procesevaluatie uitgevoerd
helpdesk is verhoogd waardoor de wachttijd wordt
tijdens de eerste zorginhoudelijke meting. Deze
verlaagd. De deskundigheid van de medewerkers is
evaluatie wordt de Continue Kwaliteitsmonitor
verhoogd doordat alle vragen en antwoorden omtrent
genoemd.
de eerste meeting en de verwachte vragen omtrent de tweede meting zijn besproken. Wat de portal
Er kwamen diverse klachten over de helpdesk van
betreft, achter de schermen is de afgelopen maanden
Zichtbare Zorg naar voren. Ook het gebruik van de
hard gewerkt om de stabiliteit te verbeteren, de snel-
portal leverde soms aanzienlijke problemen op. Wat
heid te verhogen en minder fouten te maken.
is er intussen verbeterd? We hebben deze vraag
Tenslotte is de toegankelijkheid van de vragenlijsten
voorgelegd aan Natalie Venema, projectleider gehan-
in de portal verbeterd, aldus Natalie Venema.
dicaptenzorg van Zichtbare Zorg. Volgens Natalie kan
4 VGN Nieuwsbrief Special Kwaliteitskader, oktober 2010
Verbeteringen in de vragenlijsten van de zorginhoudelijke meting
De vragenlijsten die gebruikt zijn bij de eerste
Kwaliteitsmonitor. Ook deze ervaringen hebben zo
zorginhoudelijke meting zijn verbeterd. Aan-
veel mogelijk een plaats gekregen in de verbeterde
leiding daartoe vormde de uitkomsten van de al
vragenlijst. Tijdens de voorlichtingsbijeenkomsten
eerder genoemde Continue Kwaliteitsmonitor.
van ZiZo (zie: Voorlichtingsbijeenkomsten tweede zorginhoudelijke meting en CE-meting, pagina 3)
Het taalgebruik van de vragenlijsten is vereenvou-
worden de verbeteringen toegelicht. De handboeken
digd, omdat persoonlijk begeleiders de vragen niet
volgen de wijzigingen in de vragenlijsten en worden
altijd begrepen. Daarnaast leverde de volgorde in de
door ZiZo aangepast.
vragenlijst soms problemen op. Al in het voorjaar is de vragenlijst voor de VG verbeterd in opdracht van Zichtbare Zorg door TNO Management Consultants. Een werkgroep bestaande uit medewerkers van het bureau van de VGN, van lidinstellingen, beroepsgroepen, cliëntenorganisaties en de inspectie hebben de vragenlijst toen onder handen genomen. Deze verbeterde lijst heeft vervolgens als basis gediend voor de verbeteringen van de lijsten voor de LG, ZG en den LVG met behandeling. Per doelgroep was een aparte werkgroep. In deze werkgroepen zijn de verbeteringen in de VG-lijst beoordeeld op geschiktheid voor de eigen doelgroep. Daarnaast is stilgestaan bij de ervaringen van deelnemers, omdat deze doelgroepen geen onderdeel uitmaakten van de Continue
Alternatieve wijzen van kwaliteit zichtbaar maken
Op initiatief van de AKO stelt een werkgroep
zelf, hun cliënten en anderen inzichtelijk maken hoe
een masterplan op voor het ontwikkelen van
zij werken aan de kwaliteit van de zorg en ondersteu-
een alternatieve werkwijze om kwaliteit zicht-
ning en zo bijdragen aan een betere kwaliteit van
baar te maken. Dit initiatief is ontstaan vanuit
bestaan. De alternatieve werkwijze wordt voor alsnog
het besef dat niet alle kwaliteit te meten is via
niet ontwikkeld om de ZiZo-werkwijze te vervangen,
vragenlijsten.
maar is daar aanvullend op. Dit ontwikkeltraject duurt naar schatting twee jaar. De regie van dit
In de zorg en ondersteuning van mensen met een
project ligt volledig in handen van de VGN. Uiteraard
beperking staat de relatie tussen cliënt en begeleider
vervullen externen wel een rol in dit project, maar
en het zorg- en ondersteuningsplan centraal. De te
dan waarschijnlijk op basis van expertise, denkkracht
ontwikkelen werkwijze gaat hier op in. Met deze
en mogelijkheden om als ambassadeur op te treden.
werkwijze kunnen instellingen op termijn voor zich-
De werkgroep bestaat uit de manager Zorgbeleid en
5 VGN Nieuwsbrief Special Kwaliteitskader, oktober 2010
een senior beleidsmedewerker van de VGN, de voor-
ling als een belangrijk inhoudelijk spoor naast het
zitter en een lid van de AKO, de Stichting Perspectief
strategische spoor om deel te nemen aan de kwali-
en TNO Management Consultants. Eind dit jaar is het
teitsmetingen van het kwaliteitskader. Uiteraard is het
masterplan van de werkgroep klaar, daarna gaat het
al dan niet doorgaan van het project afhankelijk van
de advies- en besluitvormingsroute doorlopen binnen
de besluitvorming en de begroting.
de VGN. Het bestuur en de AKO zien deze ontwikke-
Publicatie uitkomsten eerste zorginhoudelijke meting op www.kiesBeter.nl
Tachtig instellingen hebben ingestemd met het
Onlangs is bekend geworden dat het ministerie van
doorleveren van de uitkomsten van de eerste
VWS hierin het voortouw neemt. SIRM, het bureau
zorginhoudelijke meting naar
dat de zorginhoudelijke meting in opdracht van
www.kiesBeter.nl. Deze instellingen hebben
Zichtbare Zorg heeft gerapporteerd, gaat de regels
van kiesBeter een overzicht ontvangen van hun
opstellen voor deze omzetting. Dit gebeurt in overleg
Informatie Eenheden (IE’s) èn een overzicht
met de VGN en met cliëntenorganisaties. Als de
van hun fysieke locaties (‘voordeuren’) zoals
regels voor de omzetting bekend zijn dan kan het
die op www.kiesBeter.nl. staan. Want om te
systeem voor publicatie gebouwd gaan worden.
kunnen publiceren moet duidelijk zijn welke
Omdat er veel sectoren zijn die willen publiceren op
uitkomst bij welke ‘voordeur’ hoort. Als dit dui-
www.kiesBeter.nl kost dit tijd.
delijk is maakt kiesBeter de koppeling, zodat de juiste kwaliteitsgegevens op de juiste plek
Zorginkoop
op www.kiesBeter.nl terecht komen.
Een aantal zorgverzekeraars heeft publicatie van de eerste zorginhoudelijke meting op www.kiesBeter.nl
Planning
in 2010 als voorwaarde gesteld in hun inkoopbeleid.
De verwachting is dat de kwaliteitsgegevens van de
De VGN zal met deze verzekeraars contact zoeken,
zorginhoudelijke meting in het eerste kwartaal van
evenals met ZN. Over de uitkomsten hiervan hoort u
2011 op www.kiesBeter.nl gepubliceerd worden. In
nog.
de tussenliggende tijd worden de uitkomsten van de meting (de indicatorwaarden) omgezet in sterren.
6 VGN Nieuwsbrief Special Kwaliteitskader, oktober 2010
Start meting cliëntervaringen
VG-vragenlijst beschikbaar maar niet voor alle
afspraken bewaakt, omdat deze niet altijd overeen-
VG-cliënten geschikt
stemmen met de landelijke afspraken. Landelijk is afgesproken dat instellingen nog in 2010 een con-
In juli heeft de Stuurgroep Kwaliteitskader
tract af moeten sluiten met een geaccrediteerd
Gehandicaptenzorg besloten tot de start van de uit-
meetbureau voor een CE-meting voor de VG. De
rol van de meting van cliëntervaringen met de CE-
CE-meting zelf kan dan later plaats vinden. Landelijk
index voor de VG in 2010. De daarvoor ontwikkelde
is ook afgesproken dat metingen elke drie jaar
instrumenten zijn in een pilot in 2009 getest bij een
plaats moeten vinden. Omdat de vorige meting (in
aantal instellingen. Naar aanleiding van de ervarin-
het benchmarkonderzoek 2006/2007) al lang ge-
gen die hierbij opgedaan zijn, is
leden is, zullen veel zorgkantoren vragen om de
besloten dat de meting niet voor
meting in 2011 uit te voeren. Let op: Ook als u
alle VG-cliënten geschikt is.
recent een meting naar cliëntervaringen heeft laten
Alleen cliënten van achtien jaar
uitvoeren kan het vanwege landelijke afspraken
en ouder die meer dan twee
belangrijk zijn dat u nog in 2010 een contract afsluit
jaar voorgezet speciaal onder-
met een geaccrediteerd meetbureau voor een CE-
wijs of ZMLK volgden, komen in
meting voor de VG. Om een malus te voorkomen is
aanmerking voor deelname, zo
het raadzaam daarover afstemming te zoeken met
is nu vermeld in de inclusie-
uw zorgkantoor. U kunt dan ook bespreken op welke
criteria. In de praktijk betekent
termijn de meting plaats moet vinden.
dit, dat de CE-index voor de VG alleen onder cliënten met een
Vragenlijsten voor LG en ZG komen later
lichtere verstandelijke beperking
beschikbaar
en hun ouders/vertegenwoordi-
De Stuurgroep Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg
gers kan worden afgenomen.
heeft eind september ook zijn fiat gegeven voor de uitrol van de CE-index voor de Lichamelijk en voor
Metingen in de VG kunnen
de Zintuiglijk Gehandicaptenzorg (LG resp. ZG).
van start
Informatie over de feitelijke uitrol is nog niet
Vanaf oktober 2010 kunnen
beschikbaar. Naar verwachting is daar een aantal
instellingen speciaal daartoe
maanden mee gemoeid. Houdt u er dus rekening
geaccrediteerde meetbureaus
mee dat cliëntervaringen in de LG en ZG voorlopig
contracteren. Er zijn zeven
nog niet met een CE-index gemeten kunnen worden.
meetbureaus geschikt voor het
Mogelijk moet u uitwijken naar een alternatief als uw
uitvragen van cliëntervaringen in de gezondheidzorg.
zorgkantoor wel op korte termijn een meting wenst.
Kijk voor meer informatie op de website van het
De VGN heeft mogelijke alternatieven uitgevraagd,
Centrum Klantervaring Zorg:
voor zowel de ZG als LG. Terugkoppeling hiervan
www.centrumklantervaringzorg.nl. Onder het kopje
kunt u voor 1 november verwachten via het ledennet
‘accreditatie’ vindt u de namen van de geaccredi-
van de VGN (www.vgn.nl). Zodra er meer informatie
teerde meetbureaus.
beschikbaar is over de CE-index voor de ZG en LG ontvangt u daarover bericht van de VGN. Informatie
Afspraken met zorgkantoren
komt ook beschikbaar via de nieuwsbrief van
Regionaal zijn er afspraken gemaakt tussen instel-
Zichtbare Zorg. U kunt zich hiervoor aanmelden via
lingen en zorgkantoren over het meten van cliënt-
www.zichtbarezorg.nl.
ervaringen. Het is belangrijk dat u deze regionale 7 VGN Nieuwsbrief Special Kwaliteitskader, oktober 2010
Partnership VGN en Zichtbare Zorg
Het bureau van de VGN heeft de nauwe samen-
verlopen, omdat er al meer ruimte is ontstaan in de
werking met de projectleiding van Zichtbare Zorg
planning van de tweede zorginhoudelijke meting.
actief opgezocht. Doel van deze samenwerking is de
Zichtbare Zorg heeft ook behoefte aan de ervaringen
belangen van instellingen beter te kunnen behartigen
en de sectorkennis om zelf goed te kunnen werken.
en leden eerder en beter van informatie te kunnen
Er is dus sprake van een groeiende win-win
voorzien. De start van dit partnership is succesvol
situatie.
Vragen?
Heeft u vragen over het kwaliteitskader, dan kunt u contact opnemen met Jan Sax van der Weijden of Maartje Blom van het bureau van de VGN (
[email protected] /
[email protected]).
Colofon
Tekst: Judith Borst, Jan Sax van der Weijden,
Uitgave: oktober 2010
Maartje Blom en Jannie Oskam
Aanmelden VGN-Nieuwsbrief:
Eindredactie: Jannie Oskam, Yvonne Heijnen-Kaales
Vul het aanmeldingsformulier VGN-
Vormgeving: LMcc, Lucienne Meijer, Leusden
Nieuwsbrief in op www.vgn.nl.
8 VGN Nieuwsbrief Special Kwaliteitskader, oktober 2010
