Standscorrectie en/ of verstijving grote teen (hallux valgus en hallux rigidus)
In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot het ondergaan van een operatie waarbij uw grote teen wordt rechtgezet. In deze folder vindt u informatie over deze operatie. Heeft u na het lezen van de folder nog vragen, stel ze dan gerust aan de behandelend arts of verpleegkundige.
Wat is een Hallux Valgus?
Hallux Valgus is een scheefstand van de grote teen met als gevolg een benige uitwas aan de basis van de grote teen. (zie afbeelding 1).
Afbeelding 1. Hallux Valgus
Aan de zijkant van de voet ontstaat langzaamaan een groter wordende bobbel die, naarmate hij groeit, steeds meer klachten geeft. Vooral bij het dragen van smalle en/of schoenen met hoge hak kunt u veel pijn ervaren. Patiënten met een Hallux Valgus hebben vaak ook standsafwijkingen van de andere tenen (meer informatie hierover leest u in de folder ’Standsafwijkingen van de kleine tenen’).
Wat is een Hallux Rigidus?
Hallux Rigidus is een slijtage van het grote teengewricht met als gevolg pijnklachten en een afname van beweeglijkheid van dit gewricht. Het kan ontstaan na langdurige scheefstand, reuma, jicht of een eerder ongeval.
De operatie
Bij een hallux valgus haalt de chirurg de botvergroeiing aan de buitenkant van de teen weg zodat de hinderlijke bobbel ook verdwenen is. Om een scheve grote teen weer in de juiste stand te kunnen zetten, kan de chirurg in de meeste gevallen het eerste middenvoetsbeentje (MT1) doorzagen
1
(osteotomie). De chirurg kan het eerste middenvoetsbeentje aan het begin (proximaal) of aan het einde (distaal) doorzagen (zie figuur 2 en 3).
Figuur 2: Het rechtzetten van de grote teen en versmallen van de voet door het voorvoetbot aan de basis door te zagen, te kantelen en vast te zetten met behulp van een plaatje en schroeven.
Figuur 3: Het rechtzetten van de grote teen en versmallen van de voet door het voorvoetbot aan het einde door te zagen, te verplaatsen en vast te zetten met behulp van een enkelschroefje.
Soms is behalve het doorzagen van het eerste middenvoetsbeentje ook een pees en/of kapselplastiek (weke delen procedure) nodig om te zorgen dat de teen niet weer scheef getrokken wordt. Op deze manier kan de stand van de grote teen gecorrigeerd worden. Als de grote teen heel scheef staat of het grote teengewricht beschadigd is, kan het nodig zijn om het grote teen gewricht (MTP1) in een rechte stand vast te zetten (zie figuur 4: arthrodese). De pijn en beweeglijkheid van het
2
grote teengewricht zijn hierna verdwenen. Lopen is bij de meeste mensen nog goed mogelijk.
Afbeelding 4. Het in een rechte stand vastzetten van het grote teengewricht met behulp van 2 botschroefjes
Weer terug in de juiste positie worden de botdelen dan met een of twee schroefjes vastgezet. De inwendig geplaatste schroefjes hoeven alleen verwijderd te worden als ze een half jaar na de operatie nog klachten blijven geven. Een operatie van de grote teen wordt soms gecombineerd met operatieve behandeling van standsafwijkingen van andere tenen van diezelfde voet. Over de nabehandeling hiervan leest u meer in de folder over standsafwijkingen van de kleine tenen.
Voorbereiding voor de operatie
Scheren Het is van groot belang dat u vijf dagen voor de geplande ingreep het gedeelte van het lichaam waar u wordt geopereerd niet scheert met een scheermes. Dit
3
vermindert het risico op een infectie. Als de chirurg scheren noodzakelijk acht, gebeurt dit op de operatiekamer. Vette crème Wilt u op de dag van de operatie geen gebruik maken van vette crèmes? Vette crème zorgt ervoor dat het te opereren gebied niet goed gedesinfecteerd kan worden. Sieraden, piercings etcetera U mag geen nagellak, make-up, contactlenzen, bril, gebitsprotheses en sieraden (ook piercings) dragen tijdens de operatie. Indien u acryl- of gelnagels heeft, dient u deze vóór de operatie van de wijsvinger te laten verwijderen. Medicijnen De anesthesioloog bepreekt met u welke medicijnen u mag blijven gebruiken en welke u moet stoppen. Indien u bloedverdunners gebruikt, overlegt uw behandelend arts met u of u deze kunt door gebruiken of moet stoppen. Heeft u hierover vragen, stel ze dan aan uw behandelend arts. Veiligheid Rondom uw operatie zijn diverse veiligheidsmomenten ingebouwd. Vlak voordat de operatie van start gaat, neemt bijvoorbeeld het gehele operatieteam een zogenaamde ’Time out’. Tijdens dit controlemoment controleren zij uw naam, geboortedatum en het te opereren lichaamsdeel en de operatiebenodigdheden.
Na de operatie
Om zwelling te voorkomen wordt uw voet na de operatie ingepakt in een drukverband. Als de geplaatste schroeven tijdens de operatie goede houvast hebben verkregen, wordt er direct na de operatie een speciale hak-loopschoen aangelegd. Hiermee kunt u uw enkel vrij bewegen en mag u gedurende 3 weken onbelast mobiliseren met behulp van 2 krukken. Vervolgens mag u gedurende 3 weken belast mobiliseren, zo nodig met krukken. Indien uw bot minder stevig is (bijvoorbeeld bij hoge leeftijd of reuma), kan uw behandelend arts besluiten om
4
een onderbeensgips aan te leggen. Dit gebeurt op de dag van de ingreep of de dag daarna. Zo nodig blijft u in het ziekenhuis overnachten. U zult de eerste dagen na de operatie relatieve rust moeten houden. Dat betekent dat u na het lopen van korte afstanden het been hoog moet houden om ernstige zwelling te voorkomen. Als u een onderbeensgips krijgt waarmee u niet volledig mag belasten, heeft u een verhoogde kans op trombose. In dat geval moet u elke avond een onderhuidse injectie krijgen om trombose te helpen voorkomen. De verpleegkundige geeft u dan persoonlijk instructies.
Naar huis
Het is normaal dat de voet in de beginperiode wat verkleurt en dik wordt wanneer u het been laat hangen. U moet contact opnemen met de verpleegafdeling orthopedie als: De teen aanhoudend rood is Er ook in rust een kloppend gevoel optreedt U koorts krijgt
• • •
Tijdens kantooruren kunt u bellen met de Chirurgische Dagbehandeling 024 - 366 63 66 of de Polikliniek Orthopedie: 024 - 361 44 71. ‘s Avonds, ’s nachts en in het weekend kunt u bellen met telefoonnummer 024 361 44 90. U kunt vragen naar de dienstdoende orthopedisch chirurg .
Tips
•
• • •
Zorg dat u vóór de opname krukken in huis heeft en oefen daarmee alvast het onbelast lopen. Bespreek samen met familie, vrienden of buren of zij u hulp kunnen bieden wanneer u door het gebruik van krukken onthand bent. Bedenk welk schoeisel u kunt dragen zes weken na de operatie. Zorg voor stevige, comfortabele schoenen met voldoende ruimte voor de voorvoet. Heeft u een onderbeensspalk? Vraagt u dan de verpleegkundige naar de folder “Gipsverband” , Hierin staan tips en adviezen voor thuis.
Ruimte voor uw notities
11-2015-4900
Adres Polikliniek Orthopedie Hoofdingang Geert Grooteplein-Zuid 10, route 725, Poliplein C0 6525 GA Nijmegen Contact 024 - 361 44 71 Adres Verpleegafdeling Orthopedie C2 Hoofdingang Geert Grooteplein-Zuid 10, route 737, zone C2 6525 GA Nijmegen Contact 024 - 361 44 90 Adres Chirurgische dagbehandeling Hoofdingang Geert Grooteplein-Zuid 10, route 798 6525 GA Nijmegen Contact 024 - 366 63 66
Radboud universitair medisch centrum
