Bijlage bij Deel 2 van het Request for Proposal: Eisen, wensen, vragen en/of prioriteit product Definitieve versie 1.1 – d.d. 6 mei 2008
In deze Bijlage zijn deze eisen, wensen en vragen ten aanzien van de te realiseren Applicatie gegroepeerd naar de volgende aspecten.. - Functionaliteit - Gebruik open source - Ontwikkelstraat - Opbouw en structuur - Koppelbaarheid - Inpasbaarheid in de infrastructuur - Generieke voorzieningen - Conformiteit standaard BVE sector
Op elke van deze deelgebieden is een aantal eisen, wensen en vragen geformuleerd. De eisen zijn geformuleerd als gesloten vragen. De wensen zijn deels als open, en deels als gesloten vraag geformuleerd. Aan de wensen en vragen is een prioriteit gekoppeld, waarmee wordt aangegeven in welke mate het antwoord meeweegt in de beoordeling (1=hoog., 2=gemiddeld, 3=laag).
De bijlage begint met een visie op de ontwikkeling, servicing en licencering van de te realiseren Applicatie. De visie zet een streven van Triple A uiteen. Ze geeft ook inzicht in de ratio achter de prioriteiten.
Relatie met de Wiki In het hoofdstuk “Use Cases” van de Wiki is de gevraagde functionaliteit gedefinieerd, vanuit het perspectief van de gebruiker. In het hoofdstuk “Technische Eisen” van de Wiki zijn de technische eisen en wensen opgenomen ten aanzien van de te realiseren Applicatie en de te gebruiken ontwikkelstraat. De use cases en de technische eisen vormen samen de inhoudelijke eisen die aan de gewenste te realiseren Applicatie (het product) worden gesteld en zijn overgenomen in deze Bijlage. Bij eventuele strijdigheid tussen de Wiki en deze Bijlage prevaleert hetgeen in deze Bijlage is opgenomen.
Productvisie Triple A streeft naar een innovatief, leveranciersonafhankelijk, toekomstvast en breed inzetbaar kernregistratiesysteem. Een belangrijke doelstelling van Triple A is ook om bij te dragen aan de vernieuwing van de onderwijsprocessen binnen het gehele BVE-veld door procesontwerpen, functionele ontwerpen en concrete ICT oplossingen aan het veld beschikbaar te stellen. Kern in de strategie om dit te realiseren is een duidelijke keuze voor een open architectuur en de ondersteuning van een groot aantal open standaarden. Daarnaast wordt onderkend dat het gebruik van open source oplossingen op onderdelen een belangrijke toegevoegde waarde kan leveren. Visie op het gebruik van open source1 Naast het streven naar een open architectuur en het hanteren van open standaarden, wordt nadrukkelijk gestreefd naar de toepassing van open source software. Met de wens voor open source wordt niet beoogd het systeem kosteloos beschikbaar te maken voor het gehele BVE-veld, maar wel dat een aantal doelstellingen (beter) kan worden gerealiseerd. In het kader van de kernregistratie gaat het hierbij met name om de volgende doelstellingen:
- Leveranciersonafhankelijkheid o De Leverancier heeft (na de initiële realisatie) geen alleenrecht op de doorontwikkeling en/of het leveren van diensten rondom het gerealiseerde systeem o Andere marktpartijen kunnen beschikken over de technische hulpmiddelen, standaarden en kennis om op het gerealiseerde systeem door te ontwikkelen, of daar met eigen producten op aan te sluiten - Ondersteuning van een best-of-breed strategie o In principe kan elke instelling kiezen voor de meest passende ICT ondersteuning voor de verschillende processen. Een keuze voor een bepaalde oplossing voor de kernregistratie mag geen grote belemmeringen op dat punt opleveren - Garanderen van onderhoudbaarheid op de langere termijn. o Door beheer en onderhoud niet exclusief aan één Leverancier voor te behouden kan ook op de langere termijn de onderhoudbaarheid worden gegarandeerd
Triple A nodigt de Leverancier daarom uit om onderdelen van het systeem te realiseren en servicen op basis van een open source business model. De eventuele toepassing is echter geen doel op zich, maar zal worden getoetst tegen de achtergrond van bovengenoemde doelstellingen.
Triple A ziet de meeste toegevoegde waarde in het gebruik van open source software op de onderdelen van de Applicatie die een generiek karakter hebben. Dit zijn onderdelen waarvan het wenselijk is dat ze
2
breder toegepast worden dan alleen binnen de kernregistratie zelf. Specifiek wordt hierbij gedacht aan de onderwijscatalogus en de criteriumbank. Leveranciers worden nadrukkelijk uitgenodigd deze onderdelen in open source te realiseren en te servicen. Het is ook denkbaar dat het intellectueel eigendom van deze onderdelen wordt overgedragen aan de onderwijsinstellingen, zodat vervolgens de software in open source of een vorm van gated source beschikbaar kan worden gesteld. In dit laatste geval wordt de software gecontroleerd (dus onder voorwaarden) aan derden beschikbaar wordt gesteld.
Het op deze manier realiseren en servicen van de software betekent het toepassen van open source componenten in de ontwikkelstraat, ontwikkeling van de Applicatie op basis van open source componenten en de software open source licenceren2. Dit biedt enerzijds de mogelijkheid voor de hele sector om gezamenlijk de ICT ondersteuning van het onderwijs te innoveren, zonder zich op basis van technische en juridische gronden te verbinden aan één Leverancier. Oplossingen komen op deze manier makkelijker beschikbaar voor de gehele sector, en kunnen in principe ook vanuit verschillende initiatieven binnen de BVE-sector verder worden doorontwikkeld. Het biedt ook de ruimte voor onderwijsinstellingen om (eventueel via andere leveranciers) individuele wensen te realiseren en tegelijk mede de collectieve ambitie vorm te geven. Uiteindelijk ontstaat zo een unieke mogelijkheid om de flexibiliteit en massa te ontwikkelen die voor langdurige innovatie noodzakelijk is.
In onze visie is de rol van een Leverancier in deze situatie zeker niet minder belangrijk. De nadruk ligt alleen sterker op de dienstverlening en IT-inhoudelijke expertise van een Leverancier en minder op het eigenaarschap van een Applicatie. De Leverancier zal nog steeds producten en diensten leveren, alleen ontkoppeld van het eigenaarschap van de broncode.
Visie op het gebruik van open standaarden Uitgangspunt is dat de software gebruik maakt van open standaarden3 voor koppelingen en gegevensopslag. Dit waarborgt in belangrijke mate de toekomstvastheid van de Applicatie. We veronderstellen dat het gebruik van open standaarden ook voldoende mogelijkheden geeft om te koppelen met de bestaande of nog aan te schaffen systemen bij de betrokken instellingen.
Elementair hierbij is dat het ICT landschap in de verschillende instellingen continu in ontwikkeling is. Betaalbaarheid, lange termijn, inpasbaarheid van de oplossing in een groot aantal verschillende instellingen vergt daarom koppelen en gegevensopslag op basis van open standaarden. Een aspect hiervan is dat Triple A de betrokken instellingen geen afhankelijkheid van specifieke producten en (deel)leveranciers wil opleggen. 1
Zie voor een beschrijving van open source software deze bijlage (Bijlage bij Deel 2 van het Request for Proposal: Eisen, wensen, vragen en/of prioriteit product) onder 'gebruik open source'. 2 Het intellectuele eigendom wordt daarbij aan een onderwijs of overheidsgerelateerde instelling overgedragen en de software zal onder een open source licentie worden vrijgegeven. 3 Zie voor een beschrijving van open standaarden: www.ososs.nl/wat_zijn_open_standaarden.
3
Een open benadering sluit aan bij het streven naar innovatie, onafhankelijkheid, toekomstvastheid en brede inzetbaarheid. Bovendien sluit deze strategie aan bij het streven van de overheid om de publieke zaak te dienen door stimuleren van het gebruik van open source en open standaarden.
Functionaliteit De beoogde functionaliteit van de Applicatie bestaat uit twee onderdelen. •
Kernregistratiesysteem deelnemersgegevens
•
Onderwijscatalogus en metadatering
Het is een vereiste dat beide onderdelen worden gerealiseerd.
Kernregistratiesysteem deelnemergegevens De functionaliteit met betrekking tot de kernregistratie is gedefinieerd in de vorm van use cases. Deze use cases zijn in onderstaande tabel samengevat en in de Wiki (in het hoofdstuk Use Cases) nader uitgewerkt. Het is een vereiste dat elk van de use cases gerealiseerd wordt.
De use cases zijn in veel gevallen geschreven vanuit de optiek van het beroepsonderwijs (MBO). Omdat een aantal instellingen dat in Triple A deelneemt ook VO of VMBO onderwijs verzorgt, is het een nadrukkelijk uitgangspunt dat de beschreven functionaliteit ook deze onderwijstypen ondersteunt.
#
Functionaliteit per kernregistratieproces
Eis
Inschrijven U1
Use case: Intake
x
De potentiële deelnemer of de opdrachtgever (indien het bijvoorbeeld een bedrijfsopleiding is of een cursus in opdracht van een gemeente) laat weten wat hij wil via een aanmelding. Tijdens de intake wordt vanuit de vraag van de deelnemer bekeken welke onderwijsproducten de instelling kan bieden. De deelnemer of opdrachtgever krijgt aan het eind van de intakeprocedure te horen wanneer met het onderwijs begonnen kan worden, waarbij ook rekening is gehouden met eventuele toelatingseisen voor de deelnemer. U2
Use case: Verbintenis
x
De stappen die hier worden genomen resulteren in een verbintenis tussen de instelling en de potentiële deelnemer/opdrachtgever. In feite gaan de potentiële deelnemer en de instelling een wederzijdse verplichting aan. De instelling belooft om de producten aan te bieden die aansluiten op de vraag van de potentiële deelnemer. De potentiële deelnemer belooft om de onderwijsproducten af te nemen. Een van de uitkomsten is duidelijkheid over de bekostigingsrelatie tussen de instelling en de potentiële deelnemer/opdrachtgever, danwel het Rijk.
4
#
Functionaliteit per kernregistratieproces
Eis
U3
Use case: Wijziging verbintenis
x
Gedurende de looptijd van de verbintenis kan er aanleiding zijn om de verbintenis aan te passen. Dat kan zijn een wijziging in de bekostiging (bijvoorbeeld een andere werkgever gaat betalen voor de opleiding), maar ook het domein, diplomagebied, kwalificatiedossier of uitstroomkwalificatie waarvoor is ingeschreven kan wijzigen. Veelal zal het precieze diplomagebied of kwalificatiedossier bij eerste inschrijving niet zijn bepaald, maar pas later middels een wijziging van de verbintenis worden vastgelegd. Uitkomst van deze use case is een gewijzigde verbintenis tussen de instelling en de deelnemer of opdrachtgever. U4
Use case: Tussentijds beëindigen verbintenis
x
De deelnemer of instelling kan ook besluiten de verbintenis te beëindigen voordat de afgesproken looptijd is verstreken. Deze beëindiging moet zorgvuldig worden uitgevoerd, omdat er mogelijk nog wel een recht is op een diploma. Als er naast deze verbintenis geen andere verbintenissen actief zijn wordt de deelnemer bovendien uitgeschreven. Beheer identiteit U5
Use case: Wijzigen identiteitsgegevens
x
De gegevens die de identiteit betreffen, moeten worden vastgelegd en actueel worden gehouden. Naast gegevens zoals naam, adres en woonplaats, worden gegevens vastgelegd met betrekking tot bijvoorbeeld werkgever, kenmerken (etniciteit, handicaps) en aanwezige diploma’s en certificaten. De gewijzigde gegevens worden bovendien klaargezet voor, indien van toepassing, uitwisseling met Bron. U6
Use case: Versturen mutaties deelnemergegevens naar Bron4
x
Zodra er een overeenkomst is tussen instelling en deelnemer, moeten de gegevens worden doorgegeven aan Bron. Voor het toetsen van de correctheid van de gegevens wordt een controle uitgevoerd. Mutaties
betreffende
persoonsgegevens
en
inschrijvingsgegevens
en
de
bekostigingsrelevantie moet naar Bron worden verzonden. Dit kunnen ook correcties zijn naar aanleiding van de terugkoppeling van Bron. U7
Use case: Verwerken van terugkoppelbestanden Bron4
x
De applicatiebeheerder ontvangt van Bron een bestand met goedgekeurde en afgekeurde mutaties, op basis van het mutatiebestand dat naar Bron was verzonden.
Er is sprake van een continu uitwisselingsproces van batches met mutaties die 4
De hier beschreven use case beschrijft de huidige werkwijze met betrekking tot de uitwisseling met Bron. Ten behoeve van externe verantwoording en uitwisseling met externe dossiers worden er in de toekomst aanvullende koppelingen voorzien. De eisen die zijn geformuleerd bij het aspect ‘Koppelbaarheid’ dienen ervoor om ook dat op een goede manier mogelijk te maken.
5
#
Functionaliteit per kernregistratieproces
Eis
verzonden en ontvangen worden. Summatief resultaat U8
Use case: Registreren van summatieve resultaten
x
Wanneer er een summatief resultaat binnenkomt, zowel een nieuw resultaat als een correctie, moeten deze worden vastgelegd. Deze summatieve resultaten zijn de basis voor de diplomering. Diplomeren U9
Use case: Bepalen diplomarecht
x
Wanneer de deelnemer de instelling gaat verlaten is het van belang om te bekijken of deze in aanmerking komt voor diplomering. Daartoe wordt door het examenbureau bekeken of de behaalde summatieve resultaten op basis van de regels leiden tot een diploma. De diplomaregels zijn vastgelegd in een criteriumbank. Uiteindelijk wordt een kwalificerend document, over het algemeen een diploma of certificaat, gemaakt. U10
Use case: Kwalificeren vanuit de deelnemer/opleiding
x
Ook kan een deelnemer zelf verzoeken om een specifiek diploma of kwalificerend document. Dit verzoek kan ook voor een groep deelnemers tegelijk, vanuit de opleiding worden gedaan. Dan zal het examenbureau eveneens nagaan op basis van de summatieve resultaten of de deelnemer voor het betreffende document in aanmerking komt. U11
Use case: Onderhouden criteriumbank
x
De criteriumbank bevat alle regels die bepalen of een bepaald diploma kan worden uitgereikt, met andere woorden: welke summatieve resultaten ‘optellen’ tot een diploma. Bij wijzigingen van bijvoorbeeld regelgeving of bij een nieuw diploma, moeten deze regels worden ondergebracht in deze bank. Aanwezig analyse U12
Use case: Rapportage gegevens aanwezigheid deelnemer n.a.v. directe vraag
x
Externe partijen wensen informatie over de aanwezigheid van deelnemers. Dat komt voor in het kader van financiering of afspraken met gemeenten of andere partijen. De use case bevat de stappen die leiden tot een rapportage die de externe partij heeft gevraagd. U13
Use case: Signaleren en rapporteren aan/afwezigheid op basis van verplichtingen
x
Naast incidentele rapportages op basis van vragen van externe partijen, hebben onderwijsinstellingen een meldingsverplichting met betrekking tot aan- of afwezigheid van deelnemers. Een voorbeeld is de melding aan de RMC’s. Meldingen vinden plaats op basis van wet- en regelgeving, zoals de leerplicht. Documentbeheer U14
Use case: Constructie DeelnemerDocument
x
Een document kan verschillende vormen en inhoud hebben. Voorbeelden van
6
#
Functionaliteit per kernregistratieproces
Eis
documenten zijn overeenkomsten en contracten. Bij de constructie van een document worden gegevens uit de kernregistratie samengevoegd met een sjabloon. Een sjabloon bevat de opmaak en inrichting van het document. U15
Use case: Registratie DeelnemerDocument
x
Documenten die door de deelnemer worden aangeleverd (zoals een kopie van het identiteitsbewijs) of documenten die door het systeem zijn gegenereerd (zoals de onderwijsovereenkomst) worden in de kernregistratie geregistreerd en gekoppeld aan de betreffende deelnemer (of opdrachtgever). Daarbij wordt ook aangetekend dat een deelnemer een kopie van het identiteitsbewijs heeft ingeleverd of welke diploma’s de deelnemer heeft behaald. U16
Use case: Documentservice beëindigen
x
Documenten krijgen de status ‘niet meer geldig’ wanneer het document zijn einddatum heeft bereikt. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn wanneer een overeenkomst de geplande einddatum heeft overschreden of door een gewijzigde omstandigheid niet meer geldig is. U17
Use case: Documentsjabloon beheren
x
Een documentsjabloon definieert een standaard document of brief voor wat betreft de lay-out en de vaste en variabele tekst. Bij het beheer van sjablonen, worden sjablonen gewijzigd of aangemaakt op basis van de noodzaak die vanuit allerlei werkprocessen wordt verlangd. Zo kan op enig moment een sjabloon gewijzigd moeten worden omdat wet- en regelgeving is gewijzigd. U18
Use case: Rapportdefinitiebeheer
x
Om verschillende rapportages te kunnen leveren worden rapportdefinities beheerd, die een bepaalde rapportage definiëren. Het gaat dan om een specificatie van de selectie op de gegevens moet worden uitgevoerd en de lay-out van het rapport zelf. Loopbaanbeheer U19
Use case: Beschikbaar stellen loopbaangegevens
x
Wanneer dit wordt verzocht door een deelnemer of een geautoriseerde begeleider van de deelnemer, verstrekt de onderwijsinstelling een overzicht van de leerloopbaan. Dit overzicht
bevat
de
afgenomen
onderwijsproducten
gecombineerd
met
de
aanwezigheidsgegevens. Daarnaast kan ook inzicht worden gegeven in de behaalde en nog te behalen summatieve resultaten. Na een check van de identiteit en autorisatie, worden gevraagde gegevens geleverd vanuit de kernregistratie. U20
Use case: Beschikbaar stellen peilstokmeting
x
De deelnemer of geautoriseerd begeleider kan een verzoek doen om een meting te doen naar de stand van zaken ten opzichte van een specifieke uitstroomkwalificatie. Dit betekent dat inzichtelijk wordt gemaakt welke summatieve resultaten nog
7
#
Functionaliteit per kernregistratieproces
Eis
ontbreken om een specifieke uitstroomkwalificatie te kunnen behalen. De behaalde summatieve resultaten van de deelnemer wordt naast de regels voor de betreffende uitstroomkwalificatie gelegd, zoals die zijn vastgelegd in de criteriumbank. Uitschrijven U21
Use case: Uitschrijven
x
Door middel van een uitschrijving verlaat de deelnemer de instelling en wordt de verbintenis, en daarmee de bekostigingsrelatie beëindigd. Eventueel vindt er een exitgesprek plaats. Daarnaast wordt rekening gehouden met de eventuele leerplicht en melding naar het RMC. In de kernregistratie wordt de einddatum geregistreerd en de mutatie klaargezet voor Bron.
Onderwijscatalogus en metadatering Hoewel we ons primair richten op het kernregistratiesysteem deelnemersgegevens is het noodzakelijk om ook de verbinding te leggen met het primaire proces en de onderwijslogistiek binnen de onderwijsinstellingen. In de registratie van deelnemergegevens is de onderwijscatalogus met de daarbij behorende metadatering van essentieel belang, met name bij de onderdelen inschrijven, summatief resultaat, diplomeren en loopbaanbeheer. Daarom is de onderwijscatalogus en de metadatering meegenomen in de functionele eisen.
De beoogde functionaliteit met betrekking tot de onderwijscatalogus en de metadatering is in de Wiki, in het hoofdstuk Onderwijsproduct, nader uitgewerkt. In de onderstaande tabel zijn beide onderdelen kort samengevat. Het is een vereiste dat zowel de onderwijscatalogus als de metadatering gerealiseerd worden.
#
Functionaliteit onderwijscatalogus en metadatering
Eis
U22
Onderwijscatalogus
x
In de matching tussen vraag en aanbod van onderwijs staat de onderwijscatalogus centraal. In deze catalogus staan alle (onderwijs)producten opgenomen die de onderwijsinstellingen te bieden hebben. U23
Metadatering
x
Onderwijsproducten zijn te beschrijven met metadata (bijvoorbeeld soort product, benodigd personeel, benodigde ruimte, benodigde faciliteiten, leermiddelen, omvang en andere tijdsaspecten, bijdrage aan competenties en kerntaken, ervaring, financiële aspecten en beperkende factoren)
8
Gebruik open source Naast de vereiste functionaliteit zijn er eisen, wensen en vragen met betrekking tot diverse andere aspecten van de Applicatie en de te gebruiken ontwikkelstraat. In deze sectie zijn de eisen, wensen en vragen voor het gebruik van open source opgenomen. Voor wensen is een prioriteit aangegeven.
Voor de vergelijkbaarheid van de Inschrijvingen gaat Triple A uit van een bepaalde open source definitie. In het kader van de beoordeling van de Inschrijving is daarom pas sprake van open source software als is voldaan aan de volgende cumulatieve voorwaarden: - De toepasselijke software licentie voldoet aan de Open Source Definition van het Open Source Initiative (zie http://www.opensource.org/docs/osd). - De desbetreffende software is voorzien van het zogenaamde 'Open Source Initiative Approved mark' (zie http://www.opensource.org/docs/certification_mark.html). - Inschrijver accepteert door het indienen van een Inschrijving uitdrukkelijk dat in de relatie tussen Inschrijver en de onderwijsinstellingen de aansprakelijkheids- en garantiebepalingen uit de Overeenkomst voorgaan op dergelijke bepalingen uit de toepasselijke open source software licenties.
Omdat de met open source software beoogde doelstellingen ook door de onderwijsinstellingen zelf kunnen worden gerealiseerd als zij de IE-rechten van applicatieonderdelen krijgen overgedragen (namelijk door die software vervolgens zelf als open source of gated source vrij te geven), zal Triple A bij de beoordeling van de hierna vermelde wensen en vragen, de applicatiedelen waarvan de IE-rechten worden overgedragen hetzelfde beoordelen als ware er sprake van open source software.
#
Onderwerp
Eis
Wens
Vraag
Prioriteit
Gebruik open source O1
De ontwikkelstraat7 is bij voorkeur opgebouwd uit
x
1
open source componenten O2
De onderwijscatalogus5 is beschikbaar als open
x
1
source software. O3
De criteriumbank6 is bij voorkeur beschikbaar als
x
1
open source software. O4
Welke andere onderdelen van de te realiseren
x
1
Applicatie zijn in open source beschikbaar? Naarmate beschikbaar
meer zijn,
onderdelen zal
dit
in
open
positiever
source worden
beoordeeld.
5
De onderwijscatalogus is in de Wiki beschreven in het hoofdstuk “Onderwijsproduct” De criteriumbank is in de Wiki beschreven in de use case “Onderhouden criteriumbank” opgenomen in het hoofdstuk “Use Cases” 6
9
Ontwikkelstraat7 Hieronder zijn eisen, wensen en vragen geformuleerd met betrekking tot de ontwikkelstraat.
#
Onderwerp
Eis
Wens
Vraag
Prioriteit
Ontwikkelstraat W1
De
ontwikkeling
en
het
onderhoud
wordt
x
7
uitgevoerd met behulp van een ontwikkelstraat
waarin de volgende aspecten in samenhang zijn ondergebracht - Ontwikkeling en testen van de software op basis van een gangbaar technische platform8 en aanvullende tools - Versie-
en
releasebeheer
van
gerealiseerde
software en documentatie - Projectmanagementinformatie - Gecontroleerd releases
opleveren c.q. promotie
naar
test-,
acceptatie-
van en
productieomgevingen - Standaarden en richtlijnen voor ontwikkeling en documentatie
7
Onder een ontwikkelstraat wordt verstaan: Een werkomgeving voor softwareontwikkeling, gebaseerd op één of meerdere technische platforms aangevuld met een samenhangende verzameling tools en de inrichting van ontwikkel, test, en acceptatieomgevingen, op basis waarvan een softwareleverancier op een professionele en beheersbare manier software ontwikkelt. 8 Onder een technisch platform wordt verstaan: Een verzameling technische basisvoorzieningen op basis waarvan softwareontwikkeling kan plaatsvinden, bijvoorbeeld een J2EE platform of het .NET platform.
10
Opbouw en structuur (architectuur) Hieronder zijn eisen, wensen en vragen geformuleerd met betrekking tot de opbouw en structuur (de architectuur) van de Applicatie.
#
Onderwerp
Eis
Wens
Vraag
Prioriteit
Opbouw en structuur Structuur A1
In de architectuur van de Applicatie dient er een scheiding
te
zijn
aangebracht
tussen
x
de
presentatielaag, de logicalaag en de datalaag in de Applicatie A2
Deze scheiding in drie lagen is bij voorkeur zodanig
x
2
vormgegeven dat elke laag op fysiek gescheiden hardware geïmplementeerd kan worden A3
Het systeem is primair gericht op server-side
x
verwerking. Dit houdt in dat de verwerking van gegevens (de applicatielogica) plaatsvindt op een centrale server-omgeving A4
De logicalaag is opgebouwd uit zelfstandige,
x
herbruikbare services A5
De datalaag is zodanig opgebouwd dat er sprake is
x
van éénmalige gegevensinvoer aan de bron die leidt tot onmiddellijke beschikbaarheid van de gegevens binnen alle onderdelen van het systeem (zonder copie- of synchronisatieslagen) A6
Wat is uw visie op de (granulariteit van de) opbouw
x
1
x
2
x
1
van de logicalaag in services? Naarmate deze visie sterker gericht is op generieke en herbruikbare services zal dit positiever worden beoordeeld. A7
Op welk(e) standaard product(en), framework(s), technisch platform(en) en ontwikkelomgeving(en) is uw oplossing gebaseerd? Naarmate meer gebruik wordt gemaakt van een samenhangend geheel van standaard product(en), framework(s), technisch platform(en) en ontwikkelomgeving(en) zal dit positiever worden beoordeeld.
A8
Kunt u een korte beschrijving geven, inclusief een grafische samenvatting, van de architectuur van de oplossing die u voor ogen hebt. Geef hierbij inzicht
11
#
Onderwerp
Eis
Wens
Vraag
Prioriteit
in de applicatiearchitectuur en de technische architectuur. Naarmate de architectuur nauwer aansluit bij de gestelde eisen en wensen zal dit positiever worden beoordeeld. User interface en navigatie - Presentatie A9
Het systeem werkt volledig op basis van een
x
grafische user interface A10
De visuele stijl kan bij voorkeur worden aangepast
x
2
aan de huisstijl en grafische vormgeving van de betreffende instelling A11
De gebruikersinterface is Nederlandstalig
A12
In
welke
mate
voorziet
x
het
systeem
in
meer
voorziet
in
x
3
personalisatie?
Naarmate
het
systeem
personalisatie zal dit positiever worden beoordeeld.
Toelichting:
personalisatie
is
een
belangrijke
toegevoegde waarde van moderne user interfaces. Dit houdt in dat gebruikers eigen instellingen, menukeuzes en shortcuts kunnen definiëren. A13
De
personalisaties
zijn
bij
voorkeur
x
3
x
2
werkplekonafhankelijk User interface en navigatie - Navigatie A14
Het systeem dient een
navigatiestructuur
te
x
bevatten, van waaruit alle interactieve functies van het systeem te bereiken zijn A15
Het is wenselijk dat er een procesgestuurde toegang beschikbaar
is
waarmee
de
gebruiker
achtereenvolgens naar de functie wordt geleid die nodig is voor de volgende stap in het werkproces. Het is daarbij wenselijk dat de procesgang door een functioneel beheerder kan worden aangepast. Toelichting: deze toegangsstructuur is beschikbaar naast de zojuist benoemde menugestuurde toegang tot de functies A16
Een interactie met het systeem kan tijdelijk worden onderbroken
om
tussendoor
een
x
andere
12
#
Onderwerp
Eis
Wens
Vraag
Prioriteit
ongerelateerde werkzaamheid uit te voeren User interface
en navigatie
-
feedback
en
waarschuwingen A17
Op elk scherm heeft de gebruiker duidelijk inzicht
x
in de voortgang en de status van de handeling waar hij mee bezig is A18
Er is een duidelijk onderscheid in foutmeldingen,
x
waarschuwingen en andere meldingen A19
De teksten van waarschuwingen zijn bij voorkeur
x
3
aanpasbaar door een functioneel beheerder, voor zover het functionele meldingen betreft Beveiliging - Authenticatie A20
Het systeem voorziet in een eigen authenticatie van
x
gebruikers op basis van een user-id en password A21
Aan elke gebruiker dienen één of meerdere rollen te
x
kunnen worden gekoppeld A22
Het moet mogelijk zijn om de authenticatie te laten
x
lopen via een binnen de instelling reeds beschikbare directory, die op basis van het LDAP protocol toegankelijk is. A23
Het systeem moet ook kunnen functioneren in een
x
Single sign-on constructie, waarbij de authenticatie al buiten het systeem heeft plaatsgevonden A24
Toepassing van het ASP (Application Service
x
2
x
2
Provider) model voor de hosting en beheer van de Applicatie stelt mogelijk extra eisen aan de beveiliging van authenticatie, autorisatie en het dataverkeer. Wat is de visie van de Leverancier op de benodigde additionele beveiligingsmaatregelen? Naarmate de beveiligingsrisico’s beter inzichtelijk zijn gemaakt en de geboden maatregelen deze risico’s meer beperken zal dit positiever worden beoordeeld. A25
Single sign-on kan op verschillende manieren worden geïmplementeerd. Welke werkwijze heeft uw voorkeur? Naarmate de genoemde werkwijze zowel in beheer als in gebruik efficiënter is zal deze positiever worden beoordeeld.
13
#
Onderwerp
Eis
Wens
Vraag
Prioriteit
Beveiliging – Autorisatie A26
De autorisatie binnen het systeem is rolgebaseerd
x
met de mogelijkheid dat een gebruiker meerdere rollen heeft A27
Gebruikers dienen op basis van hun rol te kunnen
x
worden geautoriseerd voor de functies van de Applicatie A28
Gebruikers dienen daarnaast, in aanvulling op de
x
autorisatie voor de functies van de Applicatie, te kunnen worden geautoriseerd voor de toegang tot de gegevensverzamelingen binnen de Applicatie. Hierbij dient onderscheid gemaakt te kunnen worden in raadpleeg- en muteerautorisaties A29
Op basis van de organisatorische eenheid waartoe
x
een gebruiker behoort, dient de toegang een gegevensverzameling beperkt te kunnen worden tot dat
deel
dat
behoort
bij
de
betreffende
organisatorische eenheid. A30
Bij voorkeur is er één autorisatiesystematiek voor
x
2
alle functies van het systeem, inclusief zoek- en rapportagefuncties A31
Zijn
er
specifieke
autorisatievoorzieningen
x
3
x
2
mogelijk, zodat middleware (of andere applicaties) ook alleen op een geautoriseerde manier de functies of
gegevens
kunnen
benaderen
(bijvoorbeeld
middels een non-interactive user). Naarmate de beveiligingsrisico’s
van
benadering
door
middleware (of andere applicaties) meer worden beperkt zal dit positiever worden beoordeeld. Performance A32
De in de Wiki onder 'Technische eisen - Technische
x
eisen - Performance' benoemde performance dient haalbaar en aantoonbaar te zijn, uitgaande van de genoemde aantallen gebruikers en deelnemers, met hardware en netwerkvoorzieningen die voldoen aan de gestelde minimumeisen A33
Welke
randvoorwaarden
worden
aan
de
infrastructuur en hardware gesteld, om een garantie
14
#
Onderwerp
Eis
Wens
Vraag
Prioriteit
x
3
x
3
van de responsetijden af te kunnen geven. Naarmate deze randvoorwaarden concreter zijn, en aansluiten bij gangbare configuraties zal dit positiever worden beoordeeld. Schaalbaarheid A34
Het systeem dient tenminste op het niveau van de
x
hardware in belangrijke mate horizontaal schaalbaar te zijn, dat wil zeggen dat de capaciteit kan worden uitgebreid (of verminderd) door extra servers met dezelfde functie toe te voegen (of te verwijderen) met
behoud
van
de
gedefinieerde
vereiste
performance in de Wiki onder ‘Technische eisen – Technische Eisen – Performance. Uitgaande
van
de
daar
genoemde
aantallen
gebruikers en geregistreerde deelnemers dient het systeem door middel van opschaling geschikt gemaakt te kunnen worden voor het dubbele hiervan A35
Afhankelijk
van
Leverancier
is
de
platformkeuze
softwarematige
van
de
schaalbaarheid
haalbaar. In welke mate voorziet het door de Leverancier
voorgestelde
platform
in
de
mogelijkheid voor softwarematige schaalbaarheid van
bijvoorbeeld
Naarmate
het
web-
of
voorgestelde
applicatieservers? platform
meer
schaalbaarheid biedt, zal deze positiever worden beoordeeld. A36
Welke onderdelen van de Applicatie zijn niet horizontaal schaalbaar, in de zin dat de capaciteit wordt begrensd door de capaciteit van een hard/software
component
in
de
configuratie?
Naarmate meer onderdelen horizontaal schaalbaar zijn, zal deze positiever worden beoordeeld. Flexibiliteit A37
Voor alle gegevens die ingevoerd worden via codes
x
of codewaarde tabellen, dienen deze codes flexibel te zijn in te stellen A38
Codewaarde tabellen moeten kunnen worden
x
15
#
Onderwerp
Eis
Wens
Vraag
Prioriteit
gewijzigd met een bepaalde ingangsdatum, zonder dat dit effect heeft op bestaande verwijzingen Internet technologie A39
De user interface van de Applicatie is, zowel voor
x
gebruikers als beheerders, volledig web gebaseerd A40
De services in de logicalaag dienen bij voorkeur
x
1
gebaseerd te zijn op web services technologie danwel als web service beschikbaar gemaakt te kunnen worden A41
XML
wordt
gebruikt
als
standaard
voor
x
gegevensuitwisseling naar andere applicaties A42
Worden er aanvullende eisen aan de browser of
x
2
x
2
cliënt gesteld, bovenop de beschikbaarheid van een standaard
web
browser?
Naarmate
minder
aanvullende eisen worden gesteld, wordt dit positiever beoordeeld. A43
Welke aanvullende maatregelen zijn nodig om gebruikers buiten de eigen organisatie (dus buiten het eigen netwerk) toegang te geven tot de Applicatie?
Naarmate
minder
aanvullende
maatregelen nodig zijn, zal dit positiever worden beoordeeld.
16
Koppelbaarheid Hieronder zijn eisen, wensen en vragen geformuleerd met betrekking tot de koppelbaarheid van de Applicatie.
#
Onderwerp
Eis
Wens
Vraag
Prioriteit
Koppelbaarheid Portaal K1
De user interface is web gebaseerd, inclusief de
x
navigatie, en kan via een standaard HTML hyperlink of menuoptie in een portaalomgeving worden gestart K2
Het is wenselijk dat individuele schermen van de
x
2
x
2
x
2
x
3
Applicatie zonder de standaard navigatiestructuur, dus als losse zelfstandige schermen, kunnen worden aangeroepen K3
Het is wenselijk dat aan individuele schermen in de aanroep context kan worden meegegeven
K4
De user-interface componenten kunnen worden geïntegreerd
in
een
portaal
product
x
door
schermonderdelen als (Microsoft) Web Part of (Java) Portlet aan het portaal beschikbaar te stellen. K5
Het is wenselijk dat het systeem de vormgeving van een bestaande Applicatie of van een bestaand portaal kan overnemen op basis van stylesheets
K6
Het is wenselijk dat het systeem de vormgeving van andere applicaties kan bepalen op basis van de eigen stylesheets Middleware / servicebus
K7
Het systeem kan een eigen service als een web
x
service ontsluiten en toegankelijk maken voor andere applicaties K8
Welke functionaliteiten van het systeem kunnen als
x
1
een web service ontsloten worden voor andere applicaties? Naarmate meer functionaliteiten als web service ontsloten kunnen worden, wordt dit positiever beoordeeld. K9
Het systeem kan een (nog nader te bepalen) externe
x
web service aanroepen en als een eigen service integreren in de functionaliteit
17
# K10
Onderwerp
Eis
Het systeem dient in staat te zijn om een XML
Wens
Vraag
Prioriteit
x
1
x
2
x
3
x
3
x
2
x
bericht te versturen naar aanleiding van een gebeurtenis in het systeem (bijvoorbeeld een bepaald type mutatie) K11
Het systeem dient in staat te zijn XML berichten te
x
ontvangen en te verwerken K12
Voor welke gebeurtenissen is het mogelijk om een XML bericht (over de gebeurtenis) te versturen naar aanleiding van de gebeurtenis? Naar mate dit voor meer
gebeurtenissen
mogelijk
is,
wordt
dit
positiever beoordeeld. K13
Voor welke mutaties is het mogelijk om een XML bericht te ontvangen en te verwerken? Naar mate dit voor meer mutaties mogelijk is, wordt dit positiever beoordeeld.
K14
Voor web services verkeer (en bij voorkeur voor
x
alle berichtenverkeer) worden de SOAP, WSDL, XML en HTTP standaarden gehanteerd zoals genoemd in het overzicht van standaarden bij het onderdeel “Conformiteit standaarden BVE-sector” K15
Op welke andere manieren kan de Applicatie een service ontsluiten en ter beschikking stellen aan andere
applicaties?
Naarmate
meer
manieren
worden geboden om een service te ontsluiten, wordt dit positiever beoordeeld. K16
Op welke andere manieren kan de Applicatie een externe functie aanroepen en integreren in de functionaliteit van de Applicatie? Naarmate er meer manieren zijn, wordt dit positiever beoordeeld.
K17
Welke
specifieke
XML-
en
Web
services
standaarden worden ondersteund, met name voor: - XML - XSD - SOAP - WSDL - WSS (Web services security)
18
#
Onderwerp
Eis
Wens
Vraag
Prioriteit
x
3
Naarmate meer (en de actuele) standaarden worden ondersteund, wordt dit positiever beoordeeld. K18
Welke (onderdelen van) standaard middleware producten worden geadviseerd, of zijn bij uitstek geschikt? Naarmate de geadviseerde standaard middelware een standaard of zeer gangbaar product is, wordt dit positiever beoordeeld. Kantoorapplicaties
K19
Het
is
wenselijk
geregistreerde
dat
de
documenten
in in
het ODF
systeem
x
2
x
2
(Open
Document Format), PDF (Portable Document Format) of Microsoft Office formaat in de bijbehorende kantoorapplicatie getoond worden (voor zover deze op de werkplek is geïnstalleerd en geconfigureerd), als de documenten uit het systeem worden opgevraagd. K20
Het is wenselijk dat gegevens die in tabelvorm worden gepresenteerd direct in een bijbehorende kantoorapplicatie kunnen worden getoond
19
Inpasbaarheid in de infrastructuur Hieronder zijn eisen, wensen en vragen geformuleerd met betrekking tot de inpasbaarheid van het systeem in de infrastructuur.
#
Onderwerp
Eis
Wens
Vraag
Prioriteit
x
2
x
3
Inpasbaarheid in de infrastructuur Centrale platform I1
Het centrale platform is gebaseerd op technologie
x
die gangbaar is in de markt I2
Wat is uw visie op de continuïteit van bestaande koppelingen die zijn gebaseerd op selecties uit de database. Met andere woorden: op welke wijze kunnen dergelijke koppelingen in stand worden gehouden? Naarmate meer bestaande koppelingen in stand gehouden kunnen worden, wordt dit positiever beoordeeld.
I3
Welke aanvullende eisen stelt u aan het centrale platform?
Naarmate de
gestelde eisen meer
gangbaar zijn, wordt dit positiever beoordeeld. Werkplekken I4
De eisen aan de werkplek zijn zo laag mogelijk, bij
x
2
voorkeur beperkt tot een standaard browser en de software waarmee een directe koppeling bestaat. I5
De Applicatie functioneert browseronafhankelijk, in
x
de zin dat elke gangbare standaard web browser kan worden gebruikt (zoals Firefox, Safari, Opera, of Internet Explorer) I6
Het systeem functioneert werkplekonafhankelijk, in de
zin
dat
een
gebruiker
op
x
verschillende
werkplekken kan werken zonder verlies van gegevens of instellingen. I7
Welke minimum eisen worden aan de werkplek
x
3
x
3
x
3
gesteld? Naarmate de minimum eisen lager zijn, wordt dit positiever beoordeeld. I8
Wat zijn de optimale (geadviseerde) specificaties van
de
werkplek?
Naarmate
de
optimale
(geadviseerde) specificaties meer gangbaar zijn, wordt dit positiever beoordeeld. I9
Welke specifieke software dient op de werkplek
20
#
Onderwerp
Eis
Wens
Vraag
Prioriteit
x
3
x
3
aanwezig te zijn om de Applicatie te kunnen gebruiken? Naarmate minder specifieke software aanwezig dient te zijn, wordt dit positiever beoordeeld. Netwerkinfrastructuur I10
Het systeem is geschikt om gebruikt te worden in
x
de op de Wiki onder 'Netwerkinfrastructuur' geschetste omgeving (dus een centrale installatie en decentraal gebruik op een veelheid aan locaties) I11
Het systeem is geschikt om middels openbaar
x
internet gebruikt te worden, mits daarvoor adequate beveiligings-
en
routeringvoorzieningen
zijn
getroffen I12
Het bandbreedtegebruik van de Applicatie is
x
zodanig dat dit voor gebruik via een WAN of internet verbinding acceptabel is I13
Welke WAN capaciteit vereist de Applicatie voor één gebruiker? Naarmate de vereiste capaciteit lager is, wordt dit positiever beoordeeld. Randapparatuur
I14
Het systeem maakt (op de werkplek van de
x
eindgebruiker) gebruik van de lokaal geïnstalleerde randapparatuur, waaronder printers en scanners I15
Welke aanvullende inrichting of configuratie van randapparatuur is specifiek ten behoeve van de Applicatie noodzakelijk? Naarmate de aanvullende inrichting of configuratie minder ingrijpend en/of kostbaar is, wordt dit positiever beoordeeld.
21
Generieke voorzieningen Hieronder zijn eisen, wensen en vragen geformuleerd met betrekking tot diverse generieke voorzieningen in het systeem.
Toepasbaarheid generieke voorzieningen Voor diverse generieke voorzieningen is het niet alleen de vraag of de voorziening aanwezig is, maar ook in welke onderdelen van het systeem de voorziening gebruikt kan worden. Globaal gezegd, zouden we kunnen stellen dat er twee mogelijk invullingen van het systeem mogelijk zijn, één systeembrede platform /pakket oplossing óf een samenstelling van 'best-of-breed' oplossingen. Zeker in het laatste geval kan het zijn dat generieke voorzieningen in bepaalde delen van het systeem wel en in andere niet gebruikt kunnen worden.
In onderstaande lijst wordt een aantal keer gevraagd om inzicht te geven in welke delen van het systeem een generieke voorziening (geheel of gedeeltelijk) aangewend kan worden. We zijn daarbij geïnteresseerd hoe deze generieke voorzieningen zich verhouden tot de functionaliteit waarin ze gebruikt kunnen worden. We verzoeken u hierin inzicht te verschaffen aan de hand van een grafische weergave met een toelichting. Ter illustratie is een mogelijke grafische vorm in figuur 1 weergegeven.9 Zou u in een tekstuele toelichting ook de consequenties voor de functionaliteit willen duiden? Geeft u ook aan wat eventuele verschillen zijn in de wijze/mate waarin de voorziening gebruikte kan worden voor een use case.
Use Case 1
Use case 2
Systeem component 6 Systeem component 3
Systeem component 4
Use case 3
Systeem component 7 Systeem component 5
Legenda component kan gebruik maken van generieke voorziening wel beperkt
Systeem component 1
Systeem component 2
niet
Figuur 1: voorbeeld van grafisch weergave
9
Belangrijk is het inzicht dat de grafische weergave biedt. Een handige weergave is afhankelijk van de specifieke informatie die u wilt overbrengen. Voelt u zich vrij om een geschikt grafisch en tekstueel formaat te gebruiken.
22
Eisen, wensen en vragen generieke voorzieningen
#
Onderwerp
Eis
Wens
Vraag
Prioriteit
Generieke voorzieningen Procesbesturing G1
Het is wenselijk dat het systeem kan worden
x
2
x
2
x
1
x
3
aangesloten op een generieke oplossing voor procesbesturing of workflow, bij voorkeur op basis van de BPEL standaard of de standaarden van de Workflow Management Coalition (WfMC) Operationele rapportage G2
Voor alle gegevens die in het systeem zijn
x
geregistreerd moeten er basale, (operationele) standaardrapportages beschikbaar zijn G3
Voor de (operationele) standaardrapportages moet,
x
indien van toepassing, rekening kunnen worden gehouden met de toepassing van selectiecriteria (die bepalend zijn voor de selectie uit de database) en filters (die bepalend zijn voor de weergave van de gegevens) G4
Bij
voorkeur
rapportages
ook
moeten op
basale maat
(operationele)
kunnen
worden
gedefinieerd en beheerd door een functioneel beheerder G5
Voor (operationele) rapportages moeten dezelfde
x
autorisaties gelden als voor schermen waarin deze gegevens kunnen worden geraadpleegd G6
(Operationele) rapportages kunnen bij voorkeur worden
geëxporteerd
naar
kantoorautomatiseringapplicaties.
Dat
standaard kan
bij
voorkeur in ODF en/of Microsoft Word/Excel formaat. G7
(Operationele) rapportages kunnen bij voorkeur ook in PDF formaat geëxporteerd worden.
G8
In hoeverre is het volgens u wenselijk en haalbaar
x
3
om (operationele) rapportages gepersonaliseerd aan te bieden?
Naarmate het beter mogelijk is om rapportages
23
#
Onderwerp
Eis
Wens
Vraag
Prioriteit
gepersonaliseerd aan te bieden, wordt dit positiever beoordeeld.
Toelichting:, Met gepersonaliseerde rapportages bedoelen wij dat elke gebruiker zijn eigen rapportages kan definiëren. Management rapportage G9
Het systeem moet de mogelijkheid hebben om een,
x
per instelling verschillende, gegevensexport te produceren van (een deelselectie van) de totale inhoud van de database, ten behoeve van een import in een datawarehouse-omgeving. G10
Het formaat waarin de database geëxporteerd wordt
x
2
x
2
x
2
t.b.v een import in de datawarehouse-omgeving is bij voorkeur een XML formaat. G11
De database structuur en betekenis van de gegevens
x
moet gedocumenteerd zijn. G12
De database structuur en betekenis van de gegevens is bij voorkeur gedocumenteerd in de vorm van een data dictionary Document management
G13
Alle binnen het systeem gegenereerde documenten
x
dienen geregistreerd te worden en in samenhang te kunnen worden getoond G14
De
registratie
van
de
binnen
het
systeem
x
gegenereerde documenten vindt plaats in de vorm van de registratie van metadata G15
Bepaalde documenten dienen ook fysiek binnen het
x
systeem te worden vastgelegd, indien daarvoor in het kader van de archiefwet een wettelijke verplichting bestaat. G16
Wanneer een instelling beschikt over een standaard oplossing voor document management, is het wenselijk dat documenten naar dit standaard systeem kunnen worden doorgezet. Zoeken
G17
Het systeem dient een zoekfunctionaliteit te
x
24
#
Onderwerp bevatten
Eis
waarin
op
alle
in
het
Wens
Vraag
Prioriteit
systeem
geregistreerde gegevens gezocht kan worden vanuit één centrale zoekfunctie G18
Voor het kunnen vinden van gegevens in het
x
systeem moet het niet nodig zijn om identificerende codes te kennen. G19
Bij het zoeken kunnen wildcards worden gebruikt
x
G20
In
x
de
zoekfunctionaliteit
gelden
dezelfde
autorisaties als in de 'gewone' raadpleegfuncties van het systeem G21
Het is wenselijk dat vanuit de zoekfunctie wordt doorgelinkt
naar
de
bijbehorende
x
3
'gewone'
(raadpleeg)functie van het systeem G22
Op welke wijze kan het mogelijk gemaakt worden
x
3
x
3
om vanuit een portaal of een andere applicatie de gegevens in het systeem te doorzoeken en te tonen?
Naarmate het mogelijk maken van doorzoeken en tonen eenvoudiger te realiseren is, wordt dit positiever beoordeeld.
Toelichting: in een later stadium zal duidelijk worden of deze functie gewenst is. G23
Is het binnen de voorgestelde zoekfunctie mogelijk om een aantal filtermogelijkheden te bieden, bijvoorbeeld alleen de gegevens van de 'eigen' organisatie-eenheid, alleen deelnemergegevens of alleen documenten.
Naarmate
dergelijke
filtermogelijkheden
meer
generiek beschikbaar zijn, zal dit positiever worden beoordeeld.
Toelichting: in een later stadium moet besloten worden of deze functie gewenst is. Help G24
De helpfunctionaliteit is generiek, met een centraal
x
beheerde verzameling helpteksten
25
#
Onderwerp
Eis
G25
De helpteksten zijn Nederlandstalig
x
G26
De help is contextgevoelig, dat wil zeggen dat bij
x
Wens
Vraag
Prioriteit
het oproepen van de helpfunctionaliteit, helptekst wordt getoond die betrekking heeft op het veld of het scherm waar de gebruiker zich bevindt G27
Het is wenselijk dat de helpteksten door de functioneel
beheerders
kunnen
x
2
x
2
worden
onderhouden zonder aanpassing of herinstallatie van software G28
Het is wenselijk dat de helpfunctie een zoekfunctie en een trefwoordenregister bevat
G29
x
Op welke wijze kan voorzien worden in hulp
3
op/door de computer die de gebruiker ondersteunt bij het bedrijfsproces (dus een toelichting op geldende
procedures
en
administratieve
organisatie)?
Naarmate
de
gebruiker
hierin
beter
wordt
ondersteund, wordt dit positiever beoordeeld.
Toelichting: dit is aanvullend op helpteksten over het gebruik/werking van het systeem en de betekenis van gegevens.
Toelichting: in een later stadium moet besloten worden of deze functie gewenst is. Archivering G30
Er dient een generieke archiveringsfunctionaliteit
x
beschikbaar te zijn G31
Archivering vindt bij voorkeur plaats op basis van gedefinieerde
bewaartermijnen,
die
x
2
x
2
x
3
per
gegevenscategorie verschillend kunnen zijn G32
Gearchiveerde raadpleegbaar
gegevens en
zijn
doorzoekbaar
bij
voorkeur
middels
een
eenvoudig zoek- en raadpleegmechanisme G33
Archivering vindt bij voorkeur pas plaats na akkoord door een functioneel beheerder.
G34
Is het mogelijk om gearchiveerde gegevens terug te
x
3
26
#
Onderwerp
Eis
Wens
Vraag
Prioriteit
x
3
x
2
plaatsen in de verzameling actuele gegevens?
Naarmate gearchiveerde gegevens eenvoudiger kunnen worden teruggeplaatst, wordt dit positiever beoordeeld.
Toelichting: in een later stadium moet besloten worden of deze functie gewenst is. G35
Het zoeken op gearchiveerde gegevens is mogelijk te combineren met de generieke zoekfunctie van het systeem. Is dit eenvoudig te combineren of wordt dit afgeraden?
Naarmate het zoeken op gearchiveerde gegevens beter
kan
worden
gecombineerd,
wordt
dit
positiever beoordeeld. Back-up en recovery G36
Met standaard tools voor back-up en restore van de
x
bestandssystemen en/of de database, moet een volledige back-up en/of restore van het systeem uitgevoerd kunnen worden G37
Kunt u aangeven of het mogelijk is om een back-up te maken zonder dat het systeem wordt afgesloten (en daardoor niet voor gebruikers beschikbaar zou zijn)?
Naarmate het systeem vollediger kan blijven functioneren tijdens het maken van een back-up, wordt dit positiever beoordeeld.
Toelichting: in een later stadium moet besloten worden of deze functionaliteit wenselijk is.. G38
Het is bij voorkeur mogelijk een incrementele back-
x
2
up te maken. Toelichting: het beoogde voordeel van incrementele back-ups is dat de omvang van de back-up en de doorlooptijd van het back-upproces niet onnodig lang is.
27
#
Onderwerp
Eis
G39
Bevat een standaard back-up van het systeem alle
Wens
Vraag
Prioriteit
x
1
gegevens die nodig zijn om een complete restore van het systeem te kunnen doen, dus inclusief instellingen, gebruikers, autorisaties en helpteksten e.d.?
Naarmate de back-up vollediger is, wordt dit positiever beoordeeld. Logging van mutaties G40
Het is wenselijk dat er per gegevenssoort (tabel of
x
3
x
1
x
2
x
2
x
3
verzameling samenhangende tabellen) aangeven kan worden of mutatielogging moet plaatsvinden G41
Het is wenselijk dat van iedere mutatie (toevoegen, wijzigen of verwijderen) ten minste de gebruiker, datum en tijd, mutatiesoort, en de identificerende gegevens van het gemuteerde object te worden geregistreerd
G42
Daarnaast
is
het
wenselijk
om
volledige
mutatielogging van bepaalde gegevenssoorten uit te kunnen laten voeren. Dit betekent dat alle veldwaarden voor en na de mutatie worden gelogd G43
Het is wenselijk dat met behulp van een eenvoudige standaardrapportage per gegevenssoort of per gebruiker,
de
mutatielogging
kan
worden
opgevraagd van een bepaalde tijdsperiode Logging van technische informatie G44
Alle componenten van het systeem, zowel de standaardcomponenten
(database
x
server,
applicatieserver e.d.) als de specifieke componenten (de schermen, batchfuncties e.d.), voorzien in adequate technische logging zodat achteraf is vast te stellen of zich technische problemen hebben voorgedaan G45
Voor de logging van de standaardcomponenten
x
wordt gebruik gemaakt van de voorziening van het betreffende product G46
Het is wenselijk dat voor de logging van de specifieke componenten een generieke functie in
28
#
Onderwerp
Eis
Wens
Vraag
Prioriteit
x
3
x
3
het systeem is ingericht die zorgt voor eenduidige generieke logging, en een basisfunctionaliteit om deze logging te doorzoeken Auditing G47
Op databaseniveau dient de integriteit van de
x
gegevens te zijn gewaarborgd voor wat betreft de referentiële integriteit en domeincontroles van veldwaarden G48
Is
het
mogelijk
om
met
behulp
van
waarschijnlijkheidscontroles de kwaliteit van de gegevensvastlegging in het systeem te verhogen?
Naarmate
waarschijnlijkheidscontroles
meer
worden toegepast om de kwaliteit te verhogen, wordt dit positiever beoordeeld.
Toelichting: het is wenselijk dat ongebruikelijke of onbedoelde mutaties worden gesignaleerd, zodat vergissingen kunnen worden voorkomen. G49
Welke
aanvullende
maatregelen
worden
geadviseerd zodat een EDP-audit met goed gevolg zou kunnen worden doorstaan?
Naarmate een vollediger beeld wordt gegeven van de wijze waarop een EDP-audit met goed gevolg zou kunnen worden doorstaan, wordt dit positiever beoordeeld. Agendering G50
Het is wenselijk dat voor bepaalde (nog nader te definiëren)
gegevenssoorten
de
x
2
mogelijkheid
bestaat om bij een mutatie aan te geven per ingang van welke datum deze mutatie ingaat. Het systeem dient tot die datum volledig te werken alsof de mutatie niet heeft plaatsgevonden, en pas vanaf de opgegeven datum uit te gaan van de gemuteerde informatie G51
Een
alternatief
ingangsdatum
voor is
de
het
gebruik
uitgestelde
van
een
x
3
verwerking.
29
#
Onderwerp
Eis
Wens
Vraag
Prioriteit
Verondersteld wordt dat dit complexer is dan het werken met een ingangsdatum. Welke werkwijze heeft uw voorkeur?
Naarmate de uitgestelde verwerking beter wordt ondersteund, wordt dit positiever beoordeeld.
30
Conformiteit standaarden BVE sector Hieronder zijn eisen, wensen en vragen geformuleerd met betrekking tot de conformiteit aan standaarden in de BVE sector. Voor deze standaarden is gebruik gemaakt van de volgende bronnen in de sector. •
NORA De Nederlandse Overheids Referentie Architectuur (NORA) heeft tot doel een betere samenwerking, aansluiting van processen en uitwisseling van gegevens te realiseren binnen de Nederlandse overheid door optimaal gebruik te maken van ICT. Zie http://www.e-overheid.nl/data/files/architectuur/NORAv2_0.pdf.
•
OCW en Forum standaardisatie Het ministerie van OC&W heeft een start gemaakt met de ontwikkeling van een sectorarchitectuur voor het onderwijs. Dit is een specifieke invulling van de NORA, gericht op het onderwijsveld. Ten aanzien van de te hanteren standaarden wordt daarin verwezen naar de lijst met standaarden die is opgesteld door het Forum Standaardisatie. Zie http://www.forumstandaardisatie.nl/
•
Kennisnet De stichting Kennisnet is het expertisecentrum voor ICT en onderwijs. De stichting behartigt de belangen van de Nederlandse onderwijssector op het gebied van ICT, biedt hulpmiddelen bij het maken van keuzes voor ICT-producten en diensten en levert educatieve diensten en producten om het leren te vernieuwen. Specifiek op het terrein van de uitwisselbaarheid van leerobjecten heeft Kennisnet een overzicht van te hanteren standaarden opgesteld. Zie http://standaarden.kennisnet.nl/
•
EduStandaard De vereniging EduStandaard beheert de gemaakte afspraken en standaarden in het onderwijsveld. Zie http://www.edustandaard.nl/
•
ICTU De stichting ICTU is de ICT uitvoeringsorganisatie van de Nederlandse overheid, met als werkveld de zogenaamde elektronische overheid. Binnen de ICTU lopen een aantal programma’s, waaruit in een aantal gevallen voor het onderwijsveld relevante standaarden en richtlijnen voortkomen. Zie http://www.ictu.nl/
•
ROC-i-Partners ROC-i-partners is samenwerkingsverband tussen ROC's, AOC's en vakscholen met als doel kennisdeling
te
bevordering
tussen
deze
instelling
op
het
gebied
van
ICT
en
informatievoorziening. Met name de werkgroepen Stekkers en Architectuur zijn in het kader van standaarden en richtlijnen relevant. Zie http://www.roc-i-partners.nl/
31
Op basis van de bovengenoemde bronnen is een lijst opgesteld van standaarden die relevant zijn voor Triple A, en de realisatie van de kernregistratie deelnemergegevens. Deze lijst is als volgt opgebouwd. •
In de kolom “Bron in de sector” wordt verwezen naar één van de hiervoor genoemde bronnen waarvan de betreffende standaard afkomstig is.
•
In de kolom “Toepassingsgebied” wordt aangegeven voor welke functie of toepassing de betreffende standaard van toepassing is
•
In de kolom “Standaard” wordt aangegeven wat de exacte naam of omschrijving van de standaard is
•
In de kolom “Beherende organisatie” is aangegeven welke organisatie de (specificaties van) de standaard beheert
•
In de kolom “Specificaties” wordt verwezen naar de locaties waar de specificaties zijn te vinden. Triple A baseert zich op de specificaties die aldaar te vinden zijn
•
In de kolom “Kernregistratie Eis / Wens / Nvt” wordt aangegeven of de betreffende standaard in het kader van de kernregistratie deelnemergegevens een Eis of een Wens is. Indien er Nvt is aangegeven, betekent dit, dat de standaard niet direct relevant is voor de kernregistratie deelnemergegevens.
In het hierna volgende overzicht wordt de volledige verzameling voor Triple A relevante standaarden weergegeven. De standaarden die in de laatste kolom als eis (E) zijn gemarkeerd gelden als eis. De Leverancier dient in dat geval de betreffende standaard binnen het genoemde toepassingsgebied te ondersteunen. Wanneer in de laatste kolom de standaard als wens (W) gemarkeerd is, dan is het wenselijk dat de Leverancier de betreffende standaard binnen het genoemde toepassingsgebied ondersteunt. De standaarden die gemarkeerd zijn als niet van toepassing (N) zijn niet relevant in relatie tot de scope van de kernregistratie deelnemergegevens. Deze standaarden zijn opgenomen om inzicht te geven in het geheel aan samenhangende standaarden waaraan Triple A zich wenst te conformeren. De aanbieding van de Leverancier hoeft niet in te gaan op de standaarden die als niet van toepassing (N) zijn gemarkeerd.
32
Beveiliging, authenticatie, autorisatie
Nr
Bron
in
de
Toepassingsgebied
Standaard
Beherende
sector S1
OCW,
Specificaties
organisatie Forum
IT-beveiliging
NEN-ISO 27001
NEN
standaardisatie
Kernregistratie Eis / Wens / Nvt
http://www2.nen.nl/nen/servlet/dispatch
W
er.Dispatcher?id=BIBLIOGRAFISCHEG EGEVENS&contentID=224997
S2
OCW,
Forum
IT-beveiliging
NEN-ISO 27002
NEN
standaardisatie
http://www2.nen.nl/nen/servlet/dispatch
W
er.Dispatcher?id=BIBLIOGRAFISCHEG EGEVENS&contentID=249401
S3
10
Kennisnet
Uitwisseling
van
authenticatiegegevens
Security Assertion Markup
OASIS
http://www.oasis-
W
open.org/specs/index.php#samlv2.0
Language (SAML) v2.0
van gebruikers. 10
S4
Kennisnet
Uitwisselen
van
authenticatiegegevens
Web Services Federation Language
IBM
http://www.ibm.com/developerworks/libr
W
ary/specification/ws-fed/
in en tussen federaties. S5
NORA
Authenticatie
Leightweight
Directory
http://tools.ietf.org/html/rfc4511
E
Access Protocol (LDAP)
10
Ten aanzien van de eis S3 en S4 (uitwisseling van authenticatiegegevens) is het voldoende als één van beide standaarden wordt ondersteund
Presentatie
Nr
Bron
in
de
Toepassingsgebied
Standaard
Beherende
sector S6
11
OCW,
Specificaties
organisatie Forum
Kernregistratie Eis / Wens / Nvt
Overheidswebsites
Webrichtlijnen
ICTU
http://www.webrichtlijnen.nl/
E
Vormgeving websites
Cascading Stylesheets
W3C
http://www.w3.org/Style/CSS/
W
W3C
http://www.w3.org/MarkUp/
E
standaardisatie, ICTU programma Overheid
heeft
antwoord S7
NORA
(CSS) S8
NORA
Weergave webpagina's
Hypertext
Markup
Language (HTML)
11
S6 (Webrichtlijnen) is een eis voor zover het publiek toegankelijke webpagina's betreft. Voor webpagina's in het algemeen is het wenselijk deze richtlijnen te hanteren voor zover deze van toepassing zijn
34
Bestands- en opslagformaten
Nr
Bron
in
de
Toepassingsgebied
Standaard
Beherende
sector S9
S10
OCW,
organisatie Uitwisseling
Open
standaardisatie,
reverseerbare
Format
NORA
documenten
26300
OCW,
Specificaties
Forum
Forum
Lange
standaardisatie,
archivering,
NORA
Uitwisseling
termijn
(ODF)
OASIS
ISO
Eis / Wens / Nvt http://www.iso.org/iso/en/CatalogueDeta
E
ilPage.CatalogueDetail?CSNUMBER=4 3485&scopelist=PROGRAMME
Portable Format
niet-
Document
Kernregistratie
Document (PDF),
NEN, Adobe
NEN-
http://www.adobe.com/nl/products/acrob
E
at/adobepdf.html
ISO 19005
reverseerbare documenten S11
OCW,
Forum
standaardisatie
Gebruik van grafische
ISO/IEC
15984
documenten ('lossless'
Portable
Network
compressie)
Graphics (PNG).
binnen
ISO/IEC,
http://www.w3.org/TR/PNG/
W
http://www.w3.org/Graphics/JPEG/itu-
W
W3C
ODF-documenten S12
OCW,
Forum
standaardisatie
Gebruik van grafische
ISO/IEC
10918
documenten
('lossy'
Joint
compressie)
binnen
Experts Group (JPEG).
NEN, W3C
Photographic
t81.pdf
ODF-documenten S13
OCW,
Forum
standaardisatie
Recordmanagement Archivering
/
Recordmanagement
NEN
W
NEN-ISO 15489:2001
35
Gegevenslogistiek
Nr
Bron
in
de
Toepassingsgebied
Standaard
Beherende
sector S14
organisatie
NORA
Communicatie
tussen
webclient en webserver
HyperText
Transfer
Protocol
W3C
(Secure),
OCW,
Forum
standaardisatie,
Service
aanroep
Kernregistratie Eis / Wens / Nvt
http://www.w3.org/Protocols/rfc2616/rfc
E
2616.html
(HTTP(S)) S15
Specificaties
http://tools.ietf.org/html/rfc2595
Simple Object Access
http://www.w3.org/TR/soap/
E
http://www.uddi.org/
W
W3C
http://www.w3.org/2002/ws/
E
W3C
http://www.w3.org/TR/wsdl
E
W3C
http://www.w3.org/XML/
E
XML Schema (XSD)
W3C
http://www.w3.org/XML/Schema
E
Extensible
W3C
http://www.w3.org/Style/XSL/
W
middels bericht
Protocol (SOAP)
Lokalisering / directory
Universal
Description,
van webservices
Discovery
and
W3C
NORA S16
NORA
Integration (UDDI) S17
NORA
Services
Web services
S18
NORA
Web services definitie
Web Description
Service Language
(WSDL) S19
NORA
Berichten
Extensible
Markup
Language (XML) S20
NORA
Berichtdefinities
S21
NORA
Formattering opmaak
van
en XML
Stylesheet
Language (XSL)
berichten
36
S22
NORA
Transformatie van XML
XSL Transformation
W3C
http://www.w3.org/TR/xslt
W
http://www.ebxml.org/
W
http://www.overheidsservicebus.nl/filead
W
berichten t.b.v. opmaak en
parsen
van
berichten S23
S24
S25
S26
NORA
Raamwerk
voor
uitwisseling
van
Electronic
Business
using
eXtensible
zakelijke gegevens op
Markup
Language
basis van XML
(ebXML)
ICTU programma
Aansluiting
op
Overheidsdienste
overheidsservicebus
Koppelvlakstandaard
ICTU
WUS voor aansluiting
min/OSB/OSB_Koppelvlak_standaard_
nplatform
op overheidsservicebus
WUS_v0.92.pdf
(Overheids-
op basis van WSDL,
servicebus)
UDDI en SOAP
ICTU programma
Aansluiting
op
Overheidsdienste
overheidsservicebus
Koppelvlakstandaard
ICTU
http://www.overheidsservicebus.nl/filead
ebMS voor aansluiting
min/OSB/OSB_ebMS_Koppelvlak_Stan
nplatform
op overheidsservicebus
daard_v0.91.pdf
(Overheids-
op basis van ebMS en
servicebus)
ebXML
NORA
Web orkestratie
services
Business
Process
OASIS
http://www.oasis-
Execution Language for
open.org/committees/tc_home.php?wg_
Web Services (BPEL)
abbrev=wsbpel
W
W
37
Gegevenssemantiek
Nr
Bron
in
de
Toepassingsgebied
Standaard
Beherende
sector
Specificaties
organisatie
Kernregistratie Eis / Wens / Nvt
Competenties S27
S28
Kennisnet
Kennisnet
Landelijk
samenstel
Competentiegerichte
van alle vastgestelde
kwalificatiestructuur
kwalificatiedossiers.
MBO
Referentieniveaus
die
leerresultaten
Colo
http://kwalificaties.colo.nl/smartsite.shtm
E
l?id=HOME_2007
European Qualification
EU
Framework
http://ec.europa.eu/education/policies/e
W
duc/eqf/com_2006_0479_nl.pdf
beschrijven. S29
OCW,
Leerdossiers
Kennisnet
Competenties
IMS en
leerdoelen
Reusable
Definition
of
Competency
or
Educational
IMS
http://www.imsglobal.org/competencies/i
W
ndex.html
Objective
Specification (RDCEO) Diploma's S30
Kennisnet
Vastleggen
en
uitwisselen vaardigheden
Europass
EU
http://europass.cedefop.europa.eu/euro
W
pass/home/hornav/Downloads/navigate. en
action
competenties Educatieve content
38
S31
Kennisnet
Interoperabiliteit, toegankelijkheid
en
hergebruik
van
ADL Sharable Content
http://www.adlnet.gov/downloads/downl
Object
oadpage.aspx?ID=237
Reference
N
Model (SCORM)
educatieve content S32
Kennisnet
Runtime
uitwisselen
Afspelen
van
van informatie tussen
educatieve
de educatieve content
(SCORM-RT)
Kennisnet
content
http://contentketen.kennisnet.nl/deafspr
N
aken/overzicht_van_afspraken/afspelen
en de leeromgeving. S33
S34
Kennisnet,
Verpakken van digitaal
EduStandaard
leermateriaal
Kennisnet
Verpakken
van
educatieve content.
Content Packaging
IMS Content Packaging
EduStandaar
http://www.edustandaard.nl/afspraken/0
d
02
IMS
http://www.imsglobal.org/content/packa
Specification
N
N
ging/index.html
Leerlijnen S35
Kennisnet
Generieke taal voor de
IMS Learning Design
IMS
verschillende educatieve
http://www.imsglobal.org/learningdesign
W
/index.html vormen
van online leren. S36
Kennisnet
Uniforme
manier
volgen
het
IMS
Simple
IMS
http://www.imsglobal.org/simplesequenc
van
Sequencing
ing/index.html
Digitaal
http://www.vdod.nl/internet/webpages/st
W
leeractiviteiten Leerdossiers S37
Kennisnet
Digitaal
overdragen
leerlinggegevens van
Overdrachts
Dossier (DOD)
N
andard.asp?pageId=10
primair naar voorgezet
39
onderwijs. S38
Kennisnet
Digitale uitwisseling van
Elektronisch leerdossier
http://www.eldvo.nl/cms/cm/docs/Conce
leerdossiers in de hele
(ELD)
pt%20standaard%20ELD%200_2.pdf
E
onderwijsketen. S39
S40
S41
OCW,
Uitwisseling
Kennisnet
gegevens
Package (LIP)
Kennisnet
Data uitwisseling in de
Schools Interoperability
PK-12
Framework
ROC-i
lerende-
instructie-
en
Learner
Information
IMS
http://www.imsglobal.org/profiles/index.
W
html SIF
http://specification.sifinfo.org/Implement
W
ation/2.0/
administratieomgeving.
Implementation
Uitwisseling
Berichtdefinities
deelnemergegevens
werkgroep stekkers
ROC-i
http://www.roc-i-
E
partners.nl/folder/roci/werkgroepen/200 7%20werkgroep%20stekkers%20oplev ering%20berichten%20en%20services %20augustus%202007.xls
Metadata S42
OCW
Metadata
Metadata
NEN
W
NEN-ISO 23081 S43
12
OCW,
Metadata
Kennisnet
leerobjecten
van
IEEE
Standard
Learning
for
Object
IEEE
http://www.ieeeltsc.org/standards/1484-
E
12-1-2002/
Metadata (LOM) 12
Ten aanzien van S43 en S44 (IEEE-LOM en het content zoekprofiel) geldt, dat deze eis van toepassing is op de verwijzing naar een elektronisch leerobject vanuit de onderwijscatalogus
40
12
S44
Kennisnet,
Metadata
van
EduStandaard
educatieve content (obv
Content-zoekprofiel
EduStandaar
http://www.edustandaard.nl/afspraken/0
PO-VO-BVE
d
01
E
IEEE-LOM) S45
Kennisnet
Metadata
van
informatieobjecten S46
13
Kennisnet
Metadata
Dublin Core Metadata
http://dublincore.org/
W
http://www.imsglobal.org/vdex/index.ht
W
Initiative (DCMI) van
vocabulaires
IMS
Vocabulary
Definition
IMS
Exchange
ml
(VDEX) Portfolio's S47
Kennisnet
Uitwisselbaar portfolio's
E-portfolio
Kennisnet
in Nederland
http://e-
N
portfolio.kennisnet.nl/afsprakenenstand aarden/stand_van_zaken
S48
Kennisnet
Uitwisselbaar portfolio's
IMS
ePortfolio
IMS
http://www.imsglobal.org/ep/index.html
N
EduStandaar
http://www.edustandaard.nl/afspraken/0
N
d
03
EduStandaar
http://www.edustandaard.nl/afspraken/0
d
04
Specification Repositories S49
Kennisnet,
Faciliteren
dialoog
EduStandaard
tijdens uitwisselen van
Metadata harvesting
metadata S50
Kennisnet,
Structuur
EduStandaard
tussen
dialoog
Opvragen
zoekmodule
metadata
van
N
en aanbiedende 13
Ten aanzien van S46 (VDEX) geldt, dat deze wens van toepassing is op het definiëren van de structuur van de onderwijscatalogus en de criteriumbank. Deze wordt bij voorkeur conform VDEX of een andere op XML gebaseerde structuur gedefinieerd.
41
repository. Vragen, toetsen, assessments S51
Kennisnet
Uitwisseling items, testen
IMS Question & Test en
IMS
http://www.imsglobal.org/question/index
Interoperability
.html#version2.1
Medisch dossier van
Elektronisch Kinddossier
http://www.ekd.nl/uploaded/FILES/htmlc
kinderen
(EKD)
ontent/Basis%20Dataset%20JGZ%20v
N
resultaten Zorggegevens S52
Kennisnet
binnen
de
jeugdgezondheidszorg
N
2.0.xls
. Financiële gegevens S53
NORA
Financiële uitwisseling
eXtensible
Business
middels XML
Reporting
Language
http://www.xbrl-nederland.nl/
N
(XBRL)
42
Ondergetekende verklaart dat hij/zij deze verklaring naar waarheid en zonder voorbehoud heeft ingevuld en ondertekend alsmede dat hij/zij daartoe namens Inschrijver bevoegd is.
Plaats Datum Naam Functie Handtekening
