Nummer 5
Redactioneel 1
Redactioneel
2 - 5 Nieuws vanuit het MCC 2 MCC-website 2 LTA’s 3 Palliatieve Zorg 3 Verpleegkundige ondersteuning huisartsen 3 SPV 4 Hartfalenproject 4 Diabetesproject 5 Verwijsbeleid 5 - 6 Bureaunieuws 5 Mutaties 5 Secretariaat 6 Agenda 6 Tijdsbalk
Al snel volgend op onze vorige volle nieuwsbrief, waarin aandacht voor 2003, verschijnt nu een nieuwsbrief met aandacht voor de voortgang van de twee MCC-projecten en werkafspraken. Maar er is ook aandacht voor nieuwe initiatieven, zoals deze ontplooid worden naar aanleiding van de Landelijke Transmurale Afspraken Maagklachten, Astma en COPD. Een bijzondere nieuwsbrief, de laatste nieuwsbrief waar Hinke Hettinga nog voor een groot deel de lay-out heeft bepaald. Hinke heeft vanaf het begin hard meegewerkt om op zeer verzorgde wijze vorm te geven aan ons MCC. Op vrijdag 28 mei is Hinke tijdens een afscheidsborrel bedankt voor haar inzet bij het bouwen aan het MCC. Met ingang van 1 juni is het MCC-secretariaat definitief overgedragen aan Lianne van Mourik. Zij zal zich in deze nieuwsbrief aan u voorstellen. Voor de huisartsen en specialisten onder ons een update van de lijst met telefoonnummers, faxnummers en e-mailadressen van huisartsen én eenzelfde telefoonlijst, maar dan met de nummers van de specialisten. Voor alle duidelijkheid: de lijsten mogen niet verstrekt worden aan derden en patiëntengegevens dienen niet per e-mail verzonden te worden.
1
Juni 2004
Voor regionale implementatie van de LTA’s is regionaal draagvlak noodzakelijk. Om dit te effectueren, is het inzetten van een MCC onontbeerlijk.
Ontwikkeling website Binnen MCC-verband worden door diverse werkgroepen werkafspraken, protocollen en richtlijnen ontwikkeld t.b.v diagnostiek, behandeling en afstemming. Deze documenten worden momenteel op papier toegezonden aan betrokken disciplines, die zelf verantwoordelijk zijn voor de archivering. In deze tijd met zijn vele elektronische mogelijkheden is het achterhaald communicatie te beperken tot papier. Een website maakt het huisartsen, specialisten, paramedici en apothekers mogelijk inzage te hebben in én gebruik te maken van de (meest recente) MCCwerkafspraken, protocollen en richtlijnen. Het MCC heeft daartoe reeds een domeinnaam aangevraagd (www.mcc-decompagnons.nl), de klankbordgroep heeft een projectvoorstel ontwikkeld. Dit voorstel is geaccordeerd binnen de klankbordgroep en door het bestuur. Op dit moment wordt een offerte uitgebracht door een website bouwer en is het de bedoeling dat de website in december 2004 operationeel is.
LTA Maagklachten In onze regio is een voorbereidingsgroep, bestaande uit Wim Brunninkhuis, Hugo Wolters, Jan Marc Götz, bezig met het organiseren van een nascholingsavond over LTA Maagklachten. Op 13 oktober a.s. wordt tijdens de nascholing ingegaan op de diagnostiek H. Pylori, de LTA Maagklachten en gebruik nsaid’s en maagklachten. Aansluitend wil de voorbereidingsgroep in gesprek met huisartsen en internisten over de mogelijkheid in onze regio te komen tot: - Een werkafspraak maagklachten. - Een werkafspraak over gebruik nsaid's in relatie tot maagklachten. - Een afspraak over eerstelijnsdiagnostiek H. Pylori. - Een farmacotherapie-afspraak m.b.t. bovenstaande. LTA Astma en LTA COPD In onze regio is begin mei een start gemaakt met het voorbereiden van de LTA’s Astma en COPD. Uitgangpunt is enerzijds gebruik maken van de ervaringen van MCC Leeuwarden, waar een werkgroep bestaande uit huisartsen en longartsen de LTA Astma en COPD (2002) vertaald heeft naar een regionale werkafspraak. Anderzijds wordt ook gebruik gemaakt van alles wat geleerd en ontwikkeld is in het transmurale project Transmurale Astma Verpleegkundige. Aan de werkgroep: Jaap Strijbos en Henk Los (longartsen), Nicoline Lewin en Bert Brouwer (huisartsen) en Floor Weerman (transmuraal astma/COPD verpleegkundige).
Landelijke Transmurale Afspraken (LTA) Landelijke Transmurale afspraken zijn documenten, waarin naar huidige inzichten de medisch inhoudelijke samenwerking tussen huisartsen en specialisten is geformuleerd. Het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) draagt daarvoor de eindverantwoordelijkheid in samenwerking met de wetenschappelijke specialistenverenigingen. De volgende LTA’s zijn al ontwikkeld: - LTA Benigne Prostaathyperplasie - LTA Subfertiliteit - LTA Reumatoïde artritis - LTA Vaginaal bloedverlies in de postmenopauze - LTA Acuut Coronair Syndroom - LTA COPD - LTA Astma bij kinderen - LTA Astma bij volwassenen - LTA Maagklachten 2
Juni 2004
voor chronisch zieken te toetsen aan de voorwaarden voor financiering. Het bestuur verwacht vóór de zomer van 2004 een reactie van de verzekeraar, zodat u in de volgende nieuwsbrief geïnformeerd wordt over de verdere voortgang.
Voortgang Palliatieve Zorg In de herfst van 2002 is door huisartsen en specialisten het initiatief genomen een palliatief transmuraal netwerk met een consult- en adviesfunctie te vormen. Binnen MCC-verband is het voorstel Transmuraal Palliatief Adviesteam (TPA) ontwikkeld. Dit voorstel is voorgelegd aan de Hagro’s en de Oncologiecommissie van Nij Smellinghe. Tevens is het voorstel besproken met de zorginstellingen in de regio. Het voorstel kent een adviesteam én een stuurgroep. Het adviesteam bestaat uit professionals en is verantwoordelijk voor de consult- en adviesvragen van hulpverleners uit 1e en 2e lijn. De stuurgroep wordt gevormd door een vertegenwoordiging van het hoger management van de zorginstellingen in de regio en is verantwoordelijk voor afstemming tussen zorgvraag en zorgaanbod. De medisch intaker van het adviesteam is de verbindende schakel van de stuurgroep en het adviesteam. Eén van de taken van de stuurgroep is zorgdragen voor financiering van het voorstel. De stuurgroep vindt realisatie van een palliatieve keten een extra taak voor zorgaanbieders, waar aanvullende financiering voor nodig is.
SPV in de huisartsenpraktijk In oktober 2003 is de pilot “SPV in de huisartsenpraktijk” gestart, een project van RHV Oost en de GGZ Acute Zorg. Deelnemers zijn huisartsenpraktijken uit Oosterwolde, Haulerwijk, Drachten en Burgum. In deze praktijken wordt de huisarts door een sociaal psychiatrisch verpleegkundige ondersteund in de zorg voor mensen met GGZ problematiek. De verpleegkundigen Ria v/d Kolk, Sjoukt Oosterhof en Theresia Talsma zijn één dagdeel per maand in de huisartsenpraktijk en ondersteunen de huisarts door bespreking van patiëntencasuïstiek, een eenmalige screening door de verpleegkundige óf door het geven van een kortdurende behandeling van maximaal vijf consulten. Het project dat één jaar duurt, blijkt halverwege al een succes. Zowel de betrokken huisartsen als de verpleegkundigen zijn zeer tevreden over de samenwerking. In oktober dit jaar wordt op basis van de projectevaluatie besloten of de samenwerking gecontinueerd wordt én of meerdere huisartsen een beroep kunnen doen op de sociaal psychiatrisch verpleegkundige.
VWS heeft voor ontwikkeling van palliatieve netwerken aanvullende middelen beschikbaar gesteld aan de Zorgkantoren en de Integrale Kanker Centra. Op dit moment is het MCCbestuur in gesprek met beide instanties teneinde de beschikbare middelen aan te wenden voor versterking van de palliatieve zorg in onze regio. Vooruitlopend op de uitkomst van deze gesprekken, is het palliatief netwerk van plan op donderdag 18 november een invitational conference over palliatieve zorg te organiseren. Verpleegkundige ondersteuning huisartsen in de zorg voor chronisch zieken Op 29 april jl. heeft het MCC-bestuur De Friesland Zorgverzekeraar per brief gevraagd het definitieve projectplan gericht op verpleegkundige ondersteuning van huisartsen in de zorg 3
Juni 2004
makkelijker alledaagse inspanningen verrichten. De training bij met name oudere patiënten met chronisch hartfalen is vooral gericht op verbetering van de klachten en van het dagelijks functioneren. De patiënt leert de eigen grenzen kennen en daarmee omgaan.
Transmuraal Hartfalenproject Drachten In de vorige Nieuwsbrief hebt u in het jaarverslag over de ontwikkelingen in het Hartfalenproject kunnen lezen. Activiteiten op korte termijn: − Start werkgroep diëtetiek medio 2004. − Aan de scholing farmacotherapie voor huisartsen wordt gewerkt; de avond is 21 september gepland. − In oktober kunnen de eerste patiënten met chronisch hartfalen in groepsverband fysiotherapeutisch worden begeleid.
De indicatie voor hartfalenrevalidatie wordt - in samenspraak met de patiënt - gesteld in overleg met de huisarts of cardioloog en hartfalenverpleegkundige. Patiënten worden verwezen naar de fysiotherapeut, nadat ze optimaal medicamenteus zijn ingesteld en stabiel zijn. De ontwikkelde trainingsmodule richt zich op stabiele patiënten in NYHA klasse II en III. In de loop van het project zal ook voor patiënten met NYHA klasse III en IV een programma voor fysiotherapeutische begeleiding, gericht op ADL (zo nodig thuis) worden ontwikkeld. Het trainingsprogramma is gericht op: - vergroten van spierkracht van armen en benen; - vergroten van het inspanningsvermogen; - training van de ademhalingsspieren; - verbeteren van vaardigheden nodig voor de dagelijkse activiteiten.
De werkgroep fysiotherapie (bestaande uit twee fysiotherapeuten van Nij Smellinghe en twee fysiotherapeuten uit een fysiotherapiepraktijk) heeft veel werk verzet en een behandel-/ trainingsprogramma ontwikkeld. In regio Drachten zijn al enkele fysiotherapeuten, die de specifieke opleiding hartfalenrevalidatie hebben gevolgd. Ruimte en materiaal zijn beschikbaar. Er zijn besprekingen gaande over een opleiding hartfalenrevalidatie voor eerstelijns fysiotherapeuten in Drachten. En, ook heel belangrijk, de zorgverzekeraar is bereid deze behandeling te vergoeden, zowel in de 2e als in de 1e lijn. Vanwege deze aspecten en de daaraan gekoppelde werkzaamheden is ‘Transmurale fysiotherapeutische begeleiding voor patiënten met chronisch hartfalen’ een deelproject binnen het ‘grote’ Hartfalenproject geworden. Coördinator van dit deelproject is mevrouw M. Euwes, hoofd fysiotherapie ziekenhuis Nij Smellinghe.
De training wordt gegeven in groepsverband (max. acht personen) in de 2e lijn onder leiding van twee fysiotherapeuten. Het programma wordt individueel opgesteld. Duur van de behandeling: 1 á 1½ uur. De trainingsfrequentie is maximaal driemaal per week en het programma duurt drie maanden. Daarna kan verwijzing naar een 1e lijns fysiotherapeut volgen. Om het effect van het trainingsprogramma te meten worden enkele tests afgenomen bij de start en na drie maanden. Gerda Vermeer, projectleider CHF
Uit recente studies blijkt, dat fysieke training de volgende effecten heeft: - verbetering van de linker ventrikelfunctie; - toename van de cardiac output; - afname van perifere vaatweerstand; - toename van de spierdoorbloeding; - en efficiëntere mechanische bewegingen. Daarnaast verbetert het metabolisme van de skeletspieren, hetgeen leidt tot een grotere opname van zuurstof in de skeletspieren en ademhalingsspieren. Na training verbetert de ventilatie en treedt een verschuiving op van de anaërobe drempel. Daardoor kan de patiënt
Diabetes Mellitus type II-project In de vorige nieuwsbrief bent u geïnformeerd over de voortgang van het project. Na afronding van de voorbereidingsfase zitten we nu volop in de uitvoeringsfase. Dit houdt in dat de diabetesverpleegkundigen in de huisartsenpraktijken zijn gestart met de invoering van het regionaal zorg4
Juni 2004
programma. De activiteiten variëren van het opzetten van de structuur van de diabeteszorg, coaching van de praktijkverpleegkundige en het begeleiden van individuele cliënten met diabetes mellitus. In totaal is de transmuraal diabetesverpleegkundige al in 20 huisartspraktijken werkzaam. Dit is ruim ⅓ van de praktijken waar het zorgprogramma ingevoerd gaat worden.
Huisartsen en specialisten die in een werkgroep willen meedenken over verwijs- en behandelbeleid, kunnen dit nu al kenbaar maken bij het MCC-bureau.
Post-HbA1c Binnen het project is het mogelijk gebruik te maken van de optie een HbA1c per post te bepalen. De test is inmiddels ook beschikbaar voor de huisarts. Via een vingerprik wordt bloed afgenomen voor een HbA1c bepaling. De patiënt krijgt een setje waarmee hij/zij thuis bloed kan afnemen. Het bloed wordt per post verstuurd naar het ziekenhuis, waar de bepaling plaatsvindt. De procedure verdient wel enige uitleg. Voor nadere informatie en uitleg van de procedure, kunt u contact opnemen met uw transmuraal diabetesverpleegkundige óf met het MCC-bureau. Ingrid Heidema, projectleiding
Mutaties huisartsen en specialisten Huisartsen • Per 1 april 2004 zijn de werkzaamheden van de Stichting Huisartsen Ooststellingwerf beëindigd. De huisartsen van Ooststellingwerf gaan gezamenlijk verder in Hagroverband. • Op 28 mei 2004 is de Huisartsenpraktijk Beetsterzwaag verhuisd. Het nieuwe adres van praktijk en apotheek is: De Fundatie, Kerkepad Oost 18, 9244 CE Beetsterzwaag, telefoon 0512 - 38 13 01, fax 0512 - 38 38 97, e-mail:
[email protected], Internet: www.praktijkinfo.beetsterzwaag.nl. Specialisten • Mevrouw E.J. Zijlstra, radioloog, is per 1 augustus 2004 werkzaam in Nij Smellinghe. • De heer P.J. van den Hurk, sinds 1 maart 2004 waarnemend gynaecoloog, is per 1 juli jl. toegelaten tot de maatschap gynaecologie.
Verwijsbeleid Tijdens de Compagnonscursus (oktober 2003) is aandacht besteed aan de drie pilots ‘verwijzen per fax’. Naar aanleiding van de discussie die hierop volgde is besloten binnen MCC-verband verder aandacht te schenken aan het verwijsbeleid. In maart spraken vertegenwoordigers van de Hagro’s, maatschap urologie, neurologie, gastro-enterologie en gynaecologie met elkaar verder over dit onderwerp. De meningen over het maken van afspraken rondom verwijsbeleid waren zeer divers. Geconcludeerd kan worden dat het voor huisartsen mogelijk moet zijn te verwijzen per fax (korte vraagstelling, belangrijke neveninformatie en actuele medicatie) en in de toekomst elektronisch. Omdat in november het nieuwe ziekenhuis informatie systeem wordt geïntroduceerd én daarmee ook mogelijkheden ontstaan voor elektronische verwijzingen, heeft de klankbordgroep besloten het verwijsbeleid op het MCC-werkplan 2005 te plaatsen.
Secretariaat MCC Afscheid Van 1 september 2002 tot 1 juni 2004 heb ik mijn steentje mogen bijdragen aan het vormgeven van het MCC "De Compagnons". Hoewel het een periode van hard werken is geweest, kijk ik met veel plezier terug op mijn ‘MCC-tijd’. Dit laatste niet alleen vanwege de behaalde resultaten, maar ook vanwege de leuke manier van samenwerken. Ik wil dan ook van deze gelegenheid gebruik maken een ieder te bedanken voor de fijne samenwerking en daarnaast Lianne succes toewensen met het verder vormgeven van het MCC. Hinke Hettinga
5
Juni 2004
Even voorstellen Mijn naam is Lianne van Mourik en per 1 juni a.s. zal ik de secretariële werkzaamheden van Hinke Hettinga overnemen. Ik ben reeds 5 jaar bekend met de ontwikkelingen in huisartsenland, omdat ik sinds 1999 bij de DHV Friesland werk als secretaresse. Ik vind het een boeiende branche en ben blij mijn werkzaamheden voort te kunnen zetten in een soortgelijke functie. Voorlopig zal ik 3 dagen per week in het Compagnonshuis te vinden zijn (dinsdag, donderdag en vrijdag). Tel. 0512 - 58 81 21, e-mail:
[email protected].
2 t/m 8 aug. 2004 1 sept. 2004 14 sept. 2004 21 sept. 2004 21 sept. 2004
: : : : :
Bureau gesloten Start woensdagmiddagreferaten Klankbordgroep Bestuur MCC Nascholing farmacotherapie bij Chronisch Hartfalen (19.30 uur, uitnodiging volgt) 29 sept. 2004 : Toetsgroep Drachten 13 okt. 2004 : Nascholing LTA Maagklachten (uitnodiging volgt) 18 nov. 2004 : Invitational Conference Palliatieve Zorg in regio Drachten
Colofon Deze nieuwsbrief is een uitgave van MCC "De Compagnons" en heeft een oplage van 250 exemplaren. De nieuwsbrief wordt verspreid onder huisartsen, specialisten, apothekers, paramedici en betrokken (zorg)instellingen in de regio Friesland Oost. Redactie Lianne van Mourik, secretaresse MCC Eveline Kraan, coördinator MCC (eindredactie) Redactieadres MCC "De Compagnons" Postbus 20200, 9200 DA Drachten tel. 0512 - 58 81 21, fax. 0512 - 58 81 22 e-mail:
[email protected]
Lianne van Mourik Tijdsbalk Projecten-werkafspraken
In voorbereiding
Aanvraag financiering
Uitvoering
Evaluatie/ Implementatie
Wordt herzien
Status d.d. juni 2004 Hartfalen - Diagnostiek, verwijzing en behandeling - Verpleegkundige spreekuren - Farmacotherapieafspraak - Fysiotherapeutische begeleiding - Groepsvoorlichting - Diëtetiek
x x x x x x
Diabetes - Regionaal zorgprogramma - Ondersteuning huisartsenpraktijk door diabetesverpleegkundige - Farmacotherapieafspraak
x x x
Palliatieve zorg
x
Ondersteuning huisarts bij zorg chronisch zieken
x
Website
x
Tetanusprofylaxe
x
Verwijsbeleid
x
Labaanvraagformulier
x
Joint Care - rol huisarts
x
LTA Astma/COPD
x
LTA Maagklachten
x
6
Juni 2004
7