NTproBNP bij hartfalen
De biochemische achtergronden van de BNPbepaling CWZ 23 maart 2005 Dr. Jos WJ van der Stappen, klinisch chemicus Klinisch Chemisch Laboratorium Huisartsenlaboratorium Rivierenland Gelre
JvdS KCL CWZ
LAB BEPALINGEN RONDOM DIAGNOSTIEK ACUUT CORONAIRE SYNDROMEN Myocyt Necrose (CK, CKMB, LDH, Myoglobine, Troponine )
nieuw Ontsteking (hsCRP, CD40L)
ACS
Versnelde arteriosclerose (HbA1c, Bloedglucose)
Hemodynamische Stress (NTproBNP/BNP)
Vaatbeschadiging (microalbuminurie)
JvdS KCL CWZ
Waar om zoveel aandacht voor har tfalen mar ker s ? • 5 jaar overleving na stellen diagnose HF is slechts 50% • In de USA zijn de kosten van behandeling $ 20.000.000.000/jaar (= gelijk aan de kosten van tumorbehandeling en MI opgeteld) • Vr aag naar biologische mar ker s Har tfalen: © Stellen diagnose HF © Rol in prognose HF © Meten effect van behandeling van HF
JvdS KCL CWZ
JvdS KCL CWZ
BNP is een lid van de familie van Natriuretische peptiden • ANP (1981) linker atrium halfwaardtijd 59 min • BNP (1988) ventrikel halfwaardetijd 22 min. (NTproBNP 120 min) • CNP • Urodilatine G R K M S L F R R S S C F S N R Y
D S
ANP S I
C G L
G S S
S
G R K M S P K M V Q F D G S G C S
G R K M F G L S K G C
D S
K R L V R H
BNP S I
C G L
G S S
S
CNP S I
C G L
G S S
S
JvdS KCL CWZ
J . Biol. Chem. Potter and Hunter 276 (9):6057. 2001
JvdS KCL CWZ
Eindelijk een biochemische test voor har tfalen ? Btype natriuretisch peptide • Cardiaal neurohormoon dat primair een effect op de nieren uitoefent. • BNP (maar ook ANP) stimuleert
• natriurese (verminderde Na + terugresorptie) • diurese (plasma volume¯ en bloeddruk ¯)
JvdS KCL CWZ
CNP ¯ Sympathetic outflow ¯ Neuroendocrine function ¯ ADH (vasopressin)
Central nervous systeem NPRA, NPRB Clearance by NPRC receptor and NEP
¯ Corticotropin ¯ Salt appetite ¯ Water intake
¯ Blood pressure
¯Plasma volume
Per ipher al vasculatur e Vasodilatation -permeability (NPRA, NPRB)
-hematocrit
- ANP - BNP
- Venous return
- GFR - U Na V - UV ¯ Renin (¯ NPRA)
¯
Adrenal aldosteron
RAAS JvdS KCL CWZ
DPC Immulite 2000 Dade Behring
JvdS KCL CWZ
Wat is de beste labtest ? ProBNP uit de myocard cellen
BNP of NTproBNP BNP
NTproBNP Snelle klaring Langzame klaring door metabolisering exclusief door de nier aan (scavenger) receptoren Nierfunctie ! Halfwaarde tijd 20 minuten !! Veel receptoren in adipeus weefsel! Schildklier functie hyperthyroidie verhoogd! JvdS KCL CWZ
JvdS KCL CWZ
JvdS KCL CWZ
REFERENTIE WAARDEN CWZ voor NTproBNP Test systeem Roche NTproBNP 24 x 7 beschikbaar Leeftijd < 50 jaar 5065 jaar >65 jaar
Mannen pmol/l < 10 < 23 < 35
Conversiefactoren: pmol/l x 8.457 = pg/ml
Vrouwen pmol/l < 18 < 26 < 50 Stoorfactoren analytisch: biotine (vitamine H) (wacht 8 uur) Rheumafactoren > 1500 U/ml Stoorfactoren fysiologisch: Nierfunctie
JvdS KCL CWZ
JvdS KCL CWZ
Ter vergelijking de Triage BNP test Test moet binnen 4 uur na afname zijn uitgevoerd. Indien onmogelijk cellen van plasma in ieder geval binnen deze periode scheiden en plasma invriezen tot analyse moment. Referentiewaarden: < 100 pg/ml nietCHF populatie 98% neg. voorspellende test > 100 pg/ml CHF populatie 60 % pos. voorspellende test
BNP wordt door activatie van de extrinsieke stolling afgebroken. Activatie door glaswand van de afnamebuis. Altijd afnemen in plastic EDTA buizen
Nooit BNP waarden met NTproBNP waarden vergelijken JvdS KCL CWZ
JvdS KCL CWZ
Kosten ? Een van de duurste routine testen ooit in de klinische chemie. ~ € 20 per analyse (excl. controles, arbeidstijd etc.) Pas per 1 januari 2004 enige compenstaie via CTG voor huisartsen (€ 17.50) Voor specialisten in ziekenhuizen echter (nog) géén compensatie
JvdS KCL CWZ
BNP in relatie met Nierfunctie
NTproBNP 16 pmol/l 10 pmol/l 6 pmol/l Macroalbuminurie Microalbuminurie Geen Albuminurie
JvdS KCL CWZ
Mortaliteit
BNP en mortaliteit in cohort DM II jonger dan 65 jaar 80%
Upper tertile (> 103 ng/l)
43%
Middle (41103 ng/l)
30%
Lower tertile (< 41 ng/l) 0
5
10
15 jaren
The ATP III (Adult treatment panel III for elevated Cholesterol) guidelines also call for type 2 diabetes mellitus to be given the status of " car diovascular disease r isk equivalent"; that is, patients with type 2 diabetes are considered to have an increased risk, equivalent to those who have established heart disease 50% van de patiënten met CAD hebben ook de kenmerken van het Metabool Syndroom JvdS KCL CWZ
JvdS KCL CWZ
JvdS KCL CWZ
Conclusie De BNP testen zijn een aanwinst in de diagnose HF Bepaling heeft een hoge specificiteit maar lage sensitiviteit Vooral geschikt om bij dyspnoe klachten HF uit te sluiten Beide Testen zijn goed bruikbaar Bij NTproBNP bedacht zijn op nierfunctie. Voor deze patiënten is NTpro BNP minder geschikt. Ook een flinke inspanning kan nog uren een vals positieve uitslag geven. Pr edictor of Death !!!!
JvdS KCL CWZ
Tekst presentaties binnenkort op https://hlab.cwz.nl
JvdS KCL CWZ
Cwz data sinds invoering NTproBNP test 600
Mannen uit de huisartsenpopulatie
pro bnp pmol/l
500 400 300 <10
< 23
N=27
< 35
200 100
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
leeftijd
JvdS KCL CWZ
Cwz data sinds invoering NT pro BNP test probnp pmol/l
2500 vrouwen uit de huisartsenpopulatie 2000
N=60
1500
1000
500
0
35
< 18
< 26
45
55
< 50
65
75
85
95
105
leeftijd
JvdS KCL CWZ
JvdS KCL CWZ
350 pmol/l
JvdS KCL CWZ
