nr.
15 DEC 2015
magazine van JOP, Jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland
Anders kijken
Diaconaat als
kerntaak Kerk op de
kaart
Keetkerk
music event Nieuwe rubriek: Aan Tafel
4 Kerkland
Voorwoord
Kaart van
6
Astrid Damstra:
relatie staat centraal
10 aan tafel Nieuwe rubriek:
16
Vincenz La Portaa
Colofon PRO! is een gratis uitgave van JOP, Jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland. PRO! verschijnt vier keer per jaar en is bedoeld voor iedereen die te maken heeft met jeugdwerk in de kerk. Het magazine wil informeren, enthousiasmeren en inspireren. Meer informatie en aanmelden als abonnee kan via jop.nl/pro
Hoofdredactie Dirk-Jan Bierenbroodspot Ù
[email protected]
i n
Purmerend
Terwijl ik deze column schrijf, zit ik middenin
preken en mensen uit te nodigen te komen.
de JOP COACH Live-toer. Zowel de middag –
Nee, Hij roept een paar jonge mannen om Hem
waar predikanten, jeugd- en kerkelijk werkers
te volgen en neemt ze mee naar een dorpsfeest
komen – als de avond vol mooie vrijwilligers
in de buurt. Een bruiloft, de plek waar iedereen
begint met een verhaal. Een verhaal over een
een week lang was! En daar gebeurde een
koning die een feest geeft waar bijna niemand
wonder, omdat Hij er was!
meer komt. Een verhaal over een oranje bal
Eindredactie
die onverwachts opduikt. Een verhaal over een
Tijdens de JOP COACH Live-toer heb ik al heel
Evert Oudenes, Lian de Smidt
meisje dat de goede vraag stelt. Een verhaal over
veel mooie verhalen gehoord van jullie. Verhalen
een levendig dorpsfeest ter ere van de oogst.
over onverwachtse ontmoetingen met kinderen
Beeld cover
B u r e nda g
Dorpsfeest
Qroost Mediadesign
Ontwerp Reprovinci
Ù
reprovinci.nl
en jongeren waarin je opeens iets van God Het verhaal laat je als luisteraar anders kijken
proefde. Verhalen over kansen die zich zomaar
naar je kerkenwerk en daagt uit om na te denken
aandienden om heel praktisch te laten zien wat
over waarom je doet wat je doet. Het prikkelt om
geloven inhoudt, gewoon in je eigen omgeving.
eens de paleistuin uit te wandelen en daar wil
Vormgeving en beeldredactie Robin Sala Ù ontwerpkamer.nl
Druk De Groot Drukkerij Ù degrootdruk.nl
deze PRO! je ook toe uitnodigen. Want we staan
Voor mij voelen al die ontmoetingen met jullie in
als kerk in een bepaalde wijk, een dorp, een
het land als een heerlijk feest: met het JOP-team
stad. Wie wonen daar en hebben we eigenlijk al
zijn we op deze manier dichtbij waar het allemaal
eens gepraat met die jongens op de skatebaan
gebeurt. Ik wens jou de komende tijd heel veel
tegenover onze kerk?
dorpsfeesten toe. Geniet van de kinderen en
Adreswijzigingen en contact
en verder:
PRO! Postbus 8504 3503 RM Utrecht (030) 880 14 38
[email protected]
jongeren die je daar zult ontmoeten! Ik blijf het een prachtig gedeelte uit de Bijbel vinden, dat Jezus’ eerste ‘actie’ in het openbaar is dat Hij naar een bruiloft gaat. Jezus begint zijn opdracht hier op aarde niet door een synagoge in zijn woonplaats over te nemen, daar te gaan
9 Brood en Spelen 12 Moet je zien! 15 Werkvormen over omdenken 20 Alef
Ù
Vincenza La Porta @VincenzaJOP
@
[email protected]
vername uit PRO! is alleen toegestaan O na toestemming van de redactie en met bronvermelding.
jop.nl
facebook.com/joppkn
@JOPpkn
Alles over JOP vind
Vind JOP leuk op Facebook en blijf op
Twitter mee met JOP via
je op onze website.
de hoogte van de nieuwste producten,
@JOPpkn. Voor al jouw
diensten, vacatures en evenementen.
opmerkingen en vragen.
Stel je vraag, praat mee of bekijk foto’s.
youtube.nl/jopmovie Bekijk onze filmpjes op YouTube.
PRO! 3
Uit het land Gerrit-Jan Tempelman
Middenin het levende water van de Protestantse Gemeente in Willemstad ligt het eilandje Jeugdland. Ruud Krijnen (54) uit Klundert meerde er met plezier aan. Hij is jeugdwerker binnen de plaatselijke kerk. “De jeugd zit als stroop aan mijn vingers.” Tijdens de eerste verkenning keek hij scherp om zich heen. “Ik zag in de gemeente allemaal van dit soort eilandjes. Tienerclub Rock Solid, de crèche, het bestuur...” In overleg besloot hij verbindende lijnen uit te zetten. “Allemaal vaarwegen naar de vaste wal: onze kerk.”
Jeugdleider Ruud Krijnen trekt nieuwe stroomlijnen in gemeente
‘Een kaart van Kerkland’
Ruud Krijnen blijft graag bezig.
ze ook gedogen. Veel mooier is het
sprak hij met het bestuur. “Ook een
De beroepsmilitair is betrokken
om de jeugd als een partner te zien.
eiland. Dat vonden ze niet allemaal leuk
bij een judoclub, helpt mee bij
Beter nog: als een onmisbare partner.
om te horen, maar inmiddels is het besef
scoutingactiviteiten en zit regelmatig
Jij hoort er echt bij.” Vanuit die filosofie
wel doorgedrongen”, grinnikt Ruud.
achter het orgel tijdens de diensten
maakte Ruud een overzichtskaart van
in Klundert en Willemstad. Bovendien
de plaatselijke kerk. Met zijn eigen
Talentenbak
treedt hij onder meer op als dirigent van
tekening als wegwijzer trok hij vaste
Zijn drijfveren zijn duidelijk. Toch leeft hij
het koor Couleur Vocale uit Willemstad.
verbindingsroutes in een duidelijke
diep in zijn hart ook met onzekerheden.
Zijn passie voor jongeren viel op. “Er
richting. “Op de eilandjes zetten we
“Wat betekent het geloof in God voor
viel een gat binnen het jeugdwerk in de
thema´s neer, zoals op Kinderland. Dat
mij... Tja, ik twijfel heel erg. Dat mag je
gemeente”, herinnert Ruud zich. “Ik werd
ligt een eindje verderop. Ik sprak met de
ook gerust opschrijven. Ik geloof wel
gevraagd om dat werk te ondersteunen.
dominee over speciale themadiensten.
dat ik mijn talenten heb gekregen om ze
Even kijken of ik daar tijd voor kan vinden,
Succesvolle Zondagen noemde ik die
te gebruiken. Als organist, als dirigent,
antwoordde ik nog.” De enthousiaste
projecten.” Eén van de thema´s was
als jeugdleider, maar net zo goed bij
Ruud maakte tijd en werd lid van de
Kerst. Ook plantte hij in de gemeente het
judo of de scouting. Ik zeg: hier is mijn
werkgroep Jeugdkerk. In de periode
zaadje voor een Passiebos rond Witte
talentenbak: pak er maar wat uit.”
september tot en met april verzorgt
Donderdag, Goede Vrijdag en Pasen. De
deze werkgroep eens per drie of vier
werkgroep ondersteunde de onderwerpen
Enquête
weken een dienst voor de jeugd van
met eigen werkprogramma´s. Ruud
Dat doet de Protestantse Gemeente.
12 tot 18 jaar. Alle deelnemers krijgen
deed wat hij kon om mensen dichter bij
Ruud Krijnen blijft werken aan zijn kaart.
een persoonlijke uitnodiging. Na een
elkaar te brengen. “Als militair denk ik:
Hij zoekt steeds naar onderling contact
korte overdenking bezinnen zij zich op
kies verschillende aanvalshoeken. In mijn
tussen de werkgroepen. “We hebben een
een onderwerp door samen bijvoorbeeld
materiaal gebruikte ik QR-codes. Scan
enquête gehouden. Voel jij je prettig bij
een discussie of een rollenspel te houden.
maar in en kijk maar eens, raadde ik aan.
de doelgroep waarmee je werkt? Of zou
De Jeugdkerk staat onder leiding van
Ik maakte verder een nieuwsbrief voor de
je liever iets anders doen? Zo proberen
zes mensen, onder wie Ruud Krijnen
jeugd en gaf mijn landkaart mee op een
we te voorkomen dat iemand zomaar
zelf. Binnen zijn nieuwe functie kreeg hij
placemat. Ook zetten we een groepsapp
van de ene naar de andere commissie
naar eigen zeggen de kans om dieper
op met leiders en jongeren.” Ondertussen
vertrekt.”
in de kerk te kijken. “Ik ging er als een helikoptertje boven hangen. Anders kijken, anders doen. Toen zag ik dat de jeugd eigenlijk vooral gedoogd werd in de gemeente.” Dat is niet de bedoeling, vindt Ruud. “We moeten ze juist laten voelen: zonder jou kunnen we het niet.”
Verbindingen Ruud Krijnen maakt onderscheid tussen vier sociale houdingen tegenover jongeren. “Een gemeente kan de jeugd negeren, dat is het allerergste. Je kunt
Partners als pijler Jongeren die 18 jaar zijn, verlaten de Jeugdkerk van Ruud en de zijnen weer. Soms verdwijnen ze een tijdje helemaal uit beeld. De leider laat ze in eerste instantie rustig gaan. “Je ziet gewoon dat jeugd op die leeftijd even pauze neemt, vakantie houdt van de kerk. Niet zo vreemd hoor. De kerk is op dat moment niet meer sexy. Wel doe ik mijn best om mensen later weer bij de gemeente te betrekken. Zo ken ik een aantal jongens van rond de twintig. Ze zijn al iets ouder, maar ik houd contact. Als ik een activiteit wil organiseren, bel ik hen even op: kun je komen posten of op een andere manier helpen? Jongeren zijn mijn partner, een pijler van de kerk.”
Beeld: Sjouke Dijkstra
4 Jop PRO!
Jop PRO! 5
Interview Martha Visscher-Houweling
Met Astrid Damstra in gesprek over diaconaat
‘Diaconaat begint met oog, oor en hart hebben’ “Als kerk behoort diaconaat tot je kerntaak: er zijn voor anderen, dat is wat Jezus deed. De relevantie van wie jij bent, komt dáár naar voren, waar je er met hoofd, hart en handen bent voor de ander. Als je alleen kerk bent voor jezelf, voor je persoonlijke bemoediging en voor het vasthouden van je eigen kring, dan ben je gemankeerd.” Astrid Damstra, specialist jeugddiaconaat bij JOP, is stellig over het diaconaat; het is een essentieel onderdeel van het kerk-zijn. Hoe je goed diaconaat dan vorm moet geven? Volgens Astrid begint het allemaal met een frisse blik. Een frisse blik op de wijk waarin de kerk staat én op de gemeente zelf. Door de juiste match tussen die twee kan het vuur gaan branden en het geloof zichtbaar worden.
Diaconaal werk begint met oog, oor en hart
“Waar het in de ene context nodig is om een
hebben, aldus Astrid. Wie diaconaal werk op
fijne naschoolse opvangplek voor kinderen te
wil zetten of wil omvormen, moet eerst weten
bieden, is het in een andere context voldoende
hoe de wijk waarin de kerk staat in elkaar zit,
om pannenkoeken te bakken. De ene keer moet
waar behoefte aan is en wat de problemen zijn.
er iets opgezet worden dat meer diaconaal
“Heb je dat niet duidelijk in beeld? Probeer eens
georiënteerd is, de andere keer iets dat meer
wat vaker in je wijk rond te lopen dan alleen op
pastoraal is en de derde keer iets missionairs.
de zondagochtend, en kijk eens kritisch hoe de
Belangrijk is dat het aansluit bij de behoeften
wijk is en wat er gebeurt. Wat voor huizen staan
van de wijk.”
er eigenlijk? Wat staat er op de naambordjes?
Beeld: Qroost Mediadesign
gaan, omdat zij maar tijdelijk met de hulpvrager
probleem ontkent, maar wel dat de kerk zich niet
De relatie centraal
optrekken. De kerk heeft geen last van dit
in de eerste plaats op het probleem focust. De
rollators? Zijn er ’s avonds laat veel kinderen op
Diaconaal werk vanuit de kerk heeft een
probleem, aldus Astrid. De kerk mag relaties
focus van de kerk moet gericht zijn op de mens
straat? Is het een welgestelde buurt, of is het
andere invalshoek dan maatschappelijk werk.
aangaan, sterker nog, het draait in het geloof om
en er moet geïnvesteerd worden in de relatie
een buurt met veel minima?” Kortom, het moet
Maatschappelijk werk is in de eerste plaats
relaties. “In de Bijbel gaat God constant relaties
met de mens. Als er een stevige relatie is, zullen
duidelijk zijn welke behoeften er in de wijk zijn.
gericht op de oplossing van een specifiek
aan met mensen. Dus ook de kerk mag relaties
mensen zich makkelijker vrij voelen om ook eens
Dan kunnen er diaconale activiteiten opgezet
probleem. Hulpverleners wordt aangeraden om
aangaan, mag kennen en gekend worden.” Dat
naar de kerk toe te komen. Astrid: “Laten we
worden die bij de behoeften aansluiten. Astrid:
niet al te hechte relaties met hulpvragers aan te
betekent absoluut niet dat de kerk het specifieke
proberen zoveel mogelijk in relatie te leven. Als
Staan er kinderfietsjes, bakfietsen of juist
Beeld: Claudia Metz
6 pRO! PRO!
PRO! 7
Astrid Damstra, specialist jeugddiaconaat bij JOP: Ze adviseert gemeenten op dit gebied, is betrokken bij de ontwikkeling van
Brood en Spelen
producten en geeft trainingen. Eén van de
Column
trainingen die Astrid bijvoorbeeld geeft is de basistraining jeugddiaconaat, waar de TotaalBox Jeugddiaconaat onderdeel van
Anders kijken…
uitmaakt. De TotaalBox Jeugddiaconaat is bedoeld om diaconaat door jongeren te stimuleren, te faciliteren en te verankeren in het beleid van de gemeente.
In het dagblad Trouw verscheen nog niet zo lang geleden een artikel van onze scriba Arjan Plaisier.
Wilt u meer informatie over deze of
Hij stelde dat er witte vlekken op de kaart komen.
een andere training of advies vragen
Niet overal zal de kerk nog vanzelfsprekend aanwezig
aan Astrid? Neem contact op via:
zijn. Het gekke is dat zo’n artikel me met de neus op
[email protected].
de feiten drukt, maar ook helpt om op een nieuwe manier naar ons werk te kijken. Als we onszelf nu eens gaan zien als ontdekkingsreizigers... Voor ontdekkingsreizigers zijn witte vlekken op de kaart namelijk van levensbelang. Zodra alles is ingekleurd en er niets meer te ontdekken valt, is de ontdekkingsreiziger werkeloos. Beeld: Qroost mediadesign
Zoals een ontdekkingsreiziger witte vlekken op de kaart nodig heeft, zo heeft de kerk een andere blik nodig. Niet het instituut is van belang, maar wat de boodschap voor de wereld inhoudt. Niet wat je doet is van belang, maar waarom je het doet. Stel nou eens individu in de dagelijkse context van werk,
op het terrein van de kerk kinderen uit de
eerder met jongeren aan brommers gaan
mee te brengen. Het kan zelfs zo zijn
dat we de kerk als een ontdekkingsreiziger verlaten.
school, sportclub en kerk, als kerk met de
buurt, komen ouderen er soms picknicken
sleutelen, terwijl een prater waarschijnlijk
dat een gemeente besluit activiteiten te
Naar buiten kijken en ons verwonderen over culturen
wereld om ons heen.”
en rusten fietsers er even uit. Zelfs de
liever iets anders doet. Je hoeft ook niet
schrappen: “Soms moet je helemaal niet
die we niet kennen. We kijken met verwondering
buurtvereniging zocht samenwerking met
alles te kunnen! Alleen als je iets doet dat
iets méér doen, maar juist minder. Als je
naar de jeugdcultuur van dit moment. Vragen ons
Van parentshouse tot speeltuin
de kerk. Op deze manier komen er allerlei
bij je past, kun je het vanuit je hart doen.
kijkt naar wat nodig is in een wijk, is het
af waar mensen in het algemeen mee bezig zijn. De
Astrid noemt een aantal concrete
mensen op een laagdrempelige manier
Als jij gaat vlammen en het vuur
een logische stap om activiteiten die niet
verwondering houdt ons een spiegel voor. De ander
voorbeelden van gemeenten die eerst
in contact met de kerk en leert de kerk
in anderen ontdekt, steek je elkaar aan.
aansluiten te schrappen.” Het is vaak ook
vertelt iets over onszelf. Wat zou dat opleveren?
naar de behoeften in de wijk keken voor
hen kennen. Een derde voorbeeld is de
Vuur steek je met vuur aan.” Als het
goed mogelijk om al bestaande groepen
Ik weet niet wat er gaat gebeuren in de witte vlekken
ze iets opzetten. Predikant Rob Visser
gemeente Alkmaar. De jeugdwerker van
geloof voor jou een motivatiebron is om
diaconaal in te zetten. De jongeren van
op de kaart. Wat ik wel weet is dit: de kerk verliest
kreeg de opdracht om een nieuwe kerk te
deze gemeente, Jakob Stolk, zocht contact
te doen wat je doet, schroom dan niet
bijvoorbeeld een catechesegroep of een
haar relevantie met het verliezen van relaties. Deze
stichten in de welgestelde nieuwbouwwijk
met het plaatselijke asielzoekerscentrum
om dat te vertellen. Door een oprechte
jeugdclub kunnen een diaconale actie
relatie hoort wederkerig te zijn. Met het stoppen
IJburg te Amsterdam. Hij sloot zich als
om te ontdekken wat de behoeften daar
motivatie vanuit het geloof kunnen
opzetten en uitvoeren. Dit hoeft niet
van de dialoog, stopt de kerk. Als jongeren de kerk
eerste aan bij allerlei lokale verenigingen,
waren. De jongeren in het centrum misten
mensen geraakt worden. Astrid vertelt:
regelmatig herhaald te worden, maar
niets meer te vertellen hebben, heeft de kerk ook
zodat hij de wijk kon leren kennen. Zo
het contact met leeftijdsgenoten het
“Mensen, in het bijzonder kinderen en
kan ook heel goed eenmalig zijn. De
niets meer aan jongeren te vertellen. Om je diepste
ontdekte hij het volgende probleem:
meest. Er zijn nu plannen om de jongeren
jongeren, worden geraakt door wie echt
activiteiten hoeven ook niet per se groot
drijfveren zichtbaar te maken zijn relaties
omdat de huizen vrij duur zijn, moest bij
uit het centrum en de jongeren uit de
is. Een of ander marketingpraatje of
te zijn. Astrid: “Hou op over aantallen
en wederkerige communicatie
een scheiding een van beide ouders vaak
gemeente samen een theaterproductie te
abstract verhaal boeit hen niet, maar als
en kwantiteit! Het gaat erom dat het
onmisbaar. Kerk en jongeren
buiten de wijk gaan wonen, op een plaats
laten maken.
je zegt: “Ik geloof in God en dat betekent
vuur ontstoken wordt. En dat kan ook
spreken niet vanzelfsprekend
echt iets in mijn leven”, zeggen zij,
heel goed een op een.” Als voorbeeld
dezelfde taal. Maar is dat
was. Daardoor werd het voor de kinderen
Vuur steekt vuur aan
“O, vertel eens waarom.” Ze zijn meestal
van een activiteit die niet heel veel tijd
juist niet de charme van op
lastig om beide ouders te blijven zien.
Astrid benadrukt dat niet alleen de blik
oprecht geïnteresseerd. Dus schuw niet
hoeft te kosten noemt Astrid een clubje
ontdekkingsreis gaan? Dat je
De predikant besloot een ‘parentshouse’
naar buiten belangrijk is, maar ook die
om je geloof te leven, individueel en als
jongeren dat een muziekmiddag in
andere culturen, andere talen en
op te richten, een huis waar gescheiden
naar binnen. Wat zijn de mogelijkheden
kerkelijke gemeente. Want dat is waar het
een bejaardentehuis organiseerde. Een
andere mensen leert kennen?
ouders tijdelijk kunnen verblijven zodat de
binnen de gemeente, waar zijn de
gebeurt, waar het echt wordt.”
eenmalige actie die de jongeren zelf
kinderen gemakkelijk beide ouders kunnen
gemeenteleden goed in en wat kunnen
blijven zien. Een ander goed voorbeeld is
zij bieden? Astrid: “Is het bijvoorbeeld
Het mag klein zijn
“kopieer dit idee vooral niet een op een,
de gemeente te Lexmond die haar tuin
een gemeente van praters, of zijn het
Een frisse blik op het diaconaat hoeft
maar doe iets wat bij jouw gemeente en
omvormde tot een speeltuin. Nu spelen er
juist echte bouwers? Een bouwer zal
niet allerlei extra activiteiten met zich
de buurt waarin zij functioneert past.”
waar goedkopere woonruimte te vinden
8 Jop PRO!
initieerden. “Maar”, benadrukt Astrid,
Ù Dirk-Jan Bierenbroodspot
is JOP Jeugdwerkadviseur in de regio Zuid/Midden. @JOPDJB
Jop PRO! 9
aan tafel Beeld: Nico Ong
Generatieproeverij: ‘Hoe smaakt jouw generatie?’
“Ik weet het niet. Er zijn zoveel smaken, zoveel keuzes, zoveel mogelijkheden….”
“Gekruid door het leven.”
“Als een bourgogne. Het is een goede, volle wijn. Zo voel ik me. Ik ga nog graag een tijdje door. “
“Lekker & Spicy. Ik ben muzikant en heb zoveel ontwikkelingen meegemaakt. Man, er is zoveel mogelijk nu!”
“Mild. Ik voel me de neutralisator tussen de gangen door. Ik verbind de verschillende genaraties aan elkaar.”
Generatieproeverij JOP Jeugdwerker Jakob Stolk is in Lelystad een nieuw project gestart, de generatieproeverij. Hij laat verschillende generaties tijdens een maaltijd met elkaar in gesprek gaan aan de hand van toneelscènes.
“Wisselend. Ik heb niet één smaak.”
In deze scènes schuren en botsen jong en oud met elkaar. De generatieproeverij maakt onderdeel uit van een missionair project met het doel om mensen in de samenleving te verbinden. JOP schuift aan en vraagt: “Hoe smaakt jouw generatie?”
10 PRO!
PRO! 11
MOET JE ZIEN! Redactie: Martha Visscher-Houweling
Een persoonlijke give-away of een gadget om het thema van je bijeenkomst te benadrukken. JOP denkt graag mee en verzamelde de leukste hebbedingetjes
Vrolijke versiering
Voor een beetje warmte
Een cadeau per post
Voor belangrijke zinnen
Binnenkort wordt ‘ie in vele huizen
Wat is het vroeg donker. En het is
Het is een oude traditie: met Kerst
Misschien is jouw zoon of dochter te
Tjonge, wat is die jongerenbijbel toch
weer opgetuigd: de kerstboom. Deze
buiten zo guur en grauw. Wat is er
kaarten versturen naar goede vrienden
oud geworden voor de kinderneven
helder en duidelijk. En wat fijn dat er
vrolijke engeltjes van blik passen er
fijner dan ’s avonds lekker op de bank
en oude bekenden. Een traditie om in
dienst. Of misschien wordt in jouw
zoveel afbeeldingen in staan. Je zou
vast nog wel bij. En als je geen boom
te zitten met een warme kop thee?
ere te houden, want een kaart zegt veel
gemeente niet iedere week kinder
hem wel cadeau willen geven aan...
hebt kunnen ze misschien nog wel
Deze thee-ei onderzeeër is zo cool dat
meer dan alleen het zinnetje ‘vrolijke
nevendienst gehouden. Maar naar
Maar hij/zij is nooit erg zuinig op zijn
ergens anders een plaatsje krijgen.
je hem haast niet meer uit je mok zou
kerst en gelukkig nieuwjaar’. Deze kaart
de preek luisteren is voor je kind nog
spullen, dus je weet wel hoe die bijbel
Door het kopen van de engeltjes
halen. Als je de deur aan de voorkant
van hout is een cadeautje om te krijgen,
behoorlijk pittig. Dit prekenschrijfboek
er over een half jaar uit ziet. Weet je
draag je bij aan een eerlijk loon en
opent kun je hem vullen met je
helemaal wanneer hij voorzien is van een
helpt hem of haar om belangrijke zinnen
wat? Je geeft er gewoon deze mooie
betere arbeidsomstandigheden voor
favoriete thee.
persoonlijke boodschap.
of mooie liederen te onthouden.
bijbelhoes bij! Ook in kleinere formaten
Thee-ei onderzeeër € 9,95
Houten kaart € 4,95
Mijn eigen prekenschrijfboek € 8,90
radbag.nl/thee-ei-onderzeeer
ddkado.nl zoek op ‘houten kaart’
boekencentrum.nl zoek op ‘prekenschrijfboek’
handwerklieden in Noord-India. Blikken engeltjes (3 stuks) € 14,95
of als zelfmaakpakket verkrijgbaar.
fairfriends.nl zoek op ‘Blikken engeltjes’
Gelukkig hoef je het wiel in het jeugdwerk niet zelf uit te vinden. Allerlei boeken, websites en tentoonstellingen geven inspiratie
Bethlehem op de Veluwe
Mama Maria!
Ingewikkelde vragen
Schitterend!
Bijbelomslag € 18,-
elly-viltenquilt.nl/webshop zoek op ‘bijbelomslag’
Zoek het schaap
Het is bijna
Doe ik er toe in
Ik zie, ik zie
Kerst. Tijd voor
zo’n immens
wat jij niet
de jaarlijkse
heelal? Is dood,
ziet! Het is
musical in jouw
dood? Jonge-
een schaap
gemeente!
ren kunnen je
met een lintje
Maar welke
confronteren
Kerstmusical
met mooie,
‘Deze wereld is een zooitje, maar er is
En zie jij het
is leuk, speels,
maar ook
een schitterende oplossing voor!’ Dat
meisje met de ezel al? In
om zijn nek.
maar ook
ingewikkelde
is de kern van het theaterprogramma
In het kleine, onbeduidende Bethlehem
betekenisvol
vragen. Zo even
Schitterend. Cabaretier Herman Boon
de Zoekbijbel
werd ruim 2000 jaar geleden het kindje
en inhoudelijk
een antwoord uit je mouw schudden is
vertelt tijdens de voorstelling op zijn
staan kleurrijke platen
Jezus geboren. In het Veluwse We-
sterk? Misschien is Mama Maria! een
er niet bij. Het boek Check it out! biedt
eigen manier het Kerstverhaal. En
met gebeurtenissen uit het leven van
kerom wordt dit anno 2015 tot leven
optie! De musical is te spelen met
jeugdleiders handvatten om met jon-
maakt daarbij gebruik van geestige
bijbelse figuren. Na elke zoekplaat
gebracht. Als bezoeker van het Kerste-
minimaal 10 tot meer dan 20 personen.
gerengroepen vanaf 15 jaar in gesprek
typetjes, vele grappen en liedjes voor
volgt een dubbele pagina met een
vent beleef je mee wat er in die nacht
Hij is geschikt voor kinderen uit de
te gaan over de grote vragen die vanuit
jong en oud. De voorstelling wordt 18,
verhaal over de hoofdpersoon.
en daarna is gebeurd. Het Kerstevent
bovenbouw van de basisschool en
de wetenschap op hen afkomen.
19 en 20 december in diverse plaatsen
vindt plaats op vrijdag 11 en zaterdag
heeft een speelduur van ongeveer
12 december 2015, op het terrein van
35 minuten.
’s Heeren Loo te Wekerom.
12 PRO!
Tegen knieken en krassen
Kerstevent Kaarten verkrijgbaar via:
Musical Mama Maria! Compleet pakket € 99,-
www.kerstevent.info
omegamusicals.nl/onze-musicals
in het land uitgevoerd. Check it out! € 12,50
www.royaljongbloed.nl zoek op ‘Check it out!’
Theatervoorstelling Schitterend! Kaart in de voorverkoop € 15,-
Zoekbijbel € 17,50
www.royaljongbloed.nl zoek op ‘zoekbijbel’
www.events4christ.nl zoek op ‘Schitterend!’ PRO! 13
Jop voor jou Mischa van de Giessen
Werkvormen omdenken Jongeren zijn erg goed in omdenken. Iets doen wat eigenlijk anders hoort. Het is vaak ook erg goed om de situatie om te draaien en op een andere manier met jongeren bezig te zijn. Hopelijk helpen deze werkvormen daarbij.
de essentie van jeugdwerk
Contact
Andere kijk
Club, gemeenteactiviteit – 12+
Club, catechese – 12+ - 16+
De kerk herbergt meerdere generaties
Op een andere manier tegen de werkelijkheid
mensen. Hoe blijven generaties met elkaar
aankijken, maakt het leven soms mooier. Als je
in contact? In dit programma vind je ideeën
origineel leert denken, krijg je een andere visie op
voor een gesprek, discussie en verschillende
vragen en problemen bij bijbelverhalen. Met deze
activiteiten waaraan jong en oud kunnen
werkvormen leert jouw groep de werkelijkheid op
deelnemen.
een originele manier te benaderen.
jop.nl/werkvormen/contact-2
jop.nl/werkvormen/andere-kijk
Een kalender maken
Pepernoten bakken
Club, catechese – 8-12
Club, catechese – 8-12
Ieder jaar komen ze terug: Advent en de
Wat heeft het bakken van pepernoten met Jeremia
Veertigdagentijd. Hoe zorg je ervoor dat het
18 te maken? Doe zelf deze lekkere werkvorm met
jongeren aanspreekt? Laat de jongeren een
jouw groep en ontdek samen hoe je Jeremia 18 op
kalender maken!
een hele andere manier kunt lezen.
jop.nl/werkvormen/een-kalender-maken
http://jop.nl/werkvormen/pepernoten-bakken
All you need is... LAUGH
Een stukje vrolijkheid in een asielzoekerscentrum
Club – 16+
Club, catechese – 8-12 Cabaretiers en reclamemakers maken al
Zorg dat het jeugdwerk van jouw kerk verschil maakt in de levens van kinderen en jongeren.
jaren dankbaar gebruik van de Bijbel als bron
Kinderen in een asielzoekerscentrum hebben
en zijn dan zeker niet allemaal even fijnzinnig.
het vaak niet heel erg leuk. In dit programma
Wat vinden wij humor en hoe ver kun je gaan?
ga jij je samen met je club verplaatsen in
jop.nl/essentie
asielzoekerskinderen. Uiteindelijk maak je een jop.nl/werkvormen/all-you-need-islaugh
mooi kunstwerk voor deze kinderen. http://jop.nl/werkvormen/een-stukje-vrolijkheid-ineen-asielzoekerscentrum
Voor meer werkvormen ga je naar www.jop.nl/werkvormen. Ook kun jij hier jouw eigen werkvormen plaatsen. Druk dan rechtsboven op de knop “werkvorm uploaden”.
PRO! 15
Good practice
Aty van Noort en Martijn Balster
Evert Oudenes
Sanne en Jay schilderen de buurtvlag
Martijn Balster van de wijkkerngroep
georganiseerd. Zo kunnen zij de speciaal
‘Poep- en plaspraatje’. Kosten: € 0,-
ging, samen met enkele andere
voor deze gelegenheid ontworpen
Ze heeft zojuist een klein jongetje langs
buurtbewoners, meteen in op de
buurtvlag beschilderen en is er een
gehad. Hij wist niet zeker of hij het haar
uitnodiging van de Taborkerk om eens
striptekenworkshop. In een bijzaal van de
kon vertellen, maar “mijn hondje z’n
een oriënterend gesprek te hebben over
kerk dansen enkele buurtkinderen zich
pootje is overreden”.
wat de kerk en de buurt voor elkaar
alvast in voor de kinderdisco later die
zouden kunnen betekenen. “De kerk
dag. Op een grasveld aan de overkant
kwam met het idee een buurtfeest te
van de straat is een opblaasvoetbalveldje
Burendag als vorm van kerk-zijn
organiseren, wij met het idee voor een
aangelegd. Een meisje kiest samen met
Erzsébet Thomasse, JOP Jeugdwerker
barbecue. De meeste buurtbewoners zijn
haar moeder een van de foto’s die overal
in de Taborkerk en eveneens lid van de
niet gelovig, maar hebben geen enkel
in de buurt op bomen zijn opgehangen uit
voorbereidingscommissie, vindt het
probleem om iets samen met de kerk
als winnend plaatje van de fotowedstrijd:
belangrijk dat de kerk naar buiten gaat
te ondernemen. De samenwerking was
‘Gluren bij de buren’. Later die dag start
en haar gezicht laat zien in de buurt.
direct goed.” Gevraagd naar het waarom
het Zumba-dansen, de bingo en het open
“We hebben een speciale mail gestuurd
van een gezamenlijke burendag zegt
podium voor kinderen én volwassenen.
naar de jonge gezinnen binnen de
Martijn: “Ik vind het belangrijk dat er een
Kerk voor de buurt, buurt voor de kerk
gemeenten om naar de Burendag te
betere samenhang komt in de buurt. Dat
Startzondag
komen. Zo’n dag is een uitgelezen kans
kan bijvoorbeeld ook helpen om de buurt
Boven de ingang van de kerk hangt een
om de contacten met deze ouders en hun
netjes te houden. En misschien komen
uitnodiging voor de Startzondagdienst,
kinderen te versterken. De ontmoeting
hier nog meer initiatieven uit voort, ook
de zondag na de Burendag. Aty: “Het
staat voor mij voorop, ook met de andere
in samenwerking met de kerk.”
thema is ‘Goeie buren’. We hebben
gezinnen in de buurt. En jonge gezinnen
mensen opgeroepen om dan ook iets van
die doorgaans weinig of niet meer naar
Iets betekenen voor elkaar
hun talent dat ze op het Talentenpodium
zondagse vieringen komen, zien dat er op
Aty van Noort, predikant van de
hebben laten zien in de dienst te tonen.”
zo’n dag ook leuke dingen in en rond de
Taborkerk en samen met onder meer
Ze wijst op een jongetje dat ijverig
kerk gebeuren. Je zou kunnen zeggen dat
haar collega Gerard Nieuwburg lid van
de buurtvlag aan het schilderen is:
zo’n dag voor hen eigenlijk al een vorm
de voorbereidingscommissie, vertelt:
“Hij zal morgen tijdens de viering het
van kerk-zijn is.”
“Er is een periode geweest dat er door
drempelgebed uitspreken.”
hangjongeren wel eens een raam van de
Bij aankomst bij de Taborkerk verraden de vlaggetjes al wat hier gaande is: Burendag! Voor de kerk is een kleurig springkussen opgeblazen, er staan tafels met tweedehands spullen uitgestald en twee mannen met “De Volendam 113” op hun trui zijn druk doende een makreelrookoven te installeren. De Protestantse Gemeente Purmerend organiseert samen met de Wijkkerngroep Overwhere een dag voor de buren én de gemeenteleden van de Taborkerk. De zon levert op deze zaterdag 26 september uitbundig zijn bijdrage aan het feestgevoel.
Enkele dagen later kijkt Martijn met een
kerk werd ingegooid. Vroeger hebben we
Aty heeft, met enige terughoudendheid,
voldaan gevoel terug op de Burendag.
daarop wel eens scherp gereageerd, nu
de voorbereidingscommissie voorgesteld
“De barbecue ’s avonds was zeer
zeggen we als gemeente: laten we die
om tijdens de Burendag een stilteplek
geslaagd met zo’n 120 deelnemers. De
jongeren eens uitnodigen. Wij willen de
in de kerkzaal in te richten. De
bingo was heel druk bezocht en was
buurt wat vriendelijker maken uitgaande
buurtbewoners vonden dit een leuk idee.
eigenlijk het toppunt van integratie
van de vraag: wat kunnen wij voor elkaar
Een oudere man met rollator schuift
tussen buurt en kerk. Het open podium
betekenen?”
voorbij op zoek naar zijn vrouw. “Ik geloof
leverde onvermoed talent op! De
dat ze binnen zit op de stilteplek.”
reacties op de Burendag waren allemaal
Intussen is de Burendag na een kort
Twee vaders uit de buurt schieten Martijn
positief, veel buurtbewoners waren echt
welkomstwoord van dominee Gerard
aan of ze zich met hun kinderen nog
aangenaam verrast. Ik denk ook dat de
Nieuwburg en een start-yell van een
kunnen opgeven voor de barbecue. Geen
drempel om de kerk in te stappen voor
van de aanwezige kinderen officieel
enkel probleem! Ellen, de ouderenpastor
veel mensen een stuk lager is geworden
van start gegaan. Er wonen veel jonge
van de Taborkerk, heeft zich als
en dat de kerkgangers op hun beurt een
gezinnen met kinderen in de wijk en
toiletjuffrouw uitgedost en is, uiteraard
veel beter beeld van de buurt hebben
voor hen zijn er dan ook veel activiteiten
naast de wc’s, beschikbaar voor een
gekregen.”
Beeld: Yvonne Palsgraaf
16 Jop PRO!
Jop PRO! 17
DUbbelblik Dirk-Jan Bierenbroodspot
Keetkerk Music Event in Holten Beeld: Reggestreekfotografie - Bert Kamp
Jongeren uit de omgeving van Holten ontmoeten elkaar in een ‘keet’. Het draait er om hechte vriendschappen. De kerk uit Holten is er ook present en bespreekt er met de jongeren de dingen van het leven. Bovendien is muziek de verbindende factor tussen de verschillende keten uit de omgeving. De kerk herkent zichzelf daarin. Reden genoeg dus voor de kerk uit Holten om het Keektkerk Music Event te organiseren.
‘We willen aansluiten bij vriendschappen en wat er in de buurt speelt’
‘Luister naar de jeugd’ De nuchterheid en bescheidenheid van
Het doel
“Het was een gok om het op deze manier
Mee hangen
Rolph Markvoort, jeugdouderling, spreekt
Het begon dus gewoon met wat
te doen”, zegt ds. Siebe Roozenboom,
“Met een programma hoef je niet te
misschien wel boekdelen als hij vertelt
creativiteit, al was er natuurlijk wel
“maar het is goed uitgepakt. Er waren
komen. Je komt als mens binnen, ik
over het Keetkerk Music Event. Trots is
een doel. “We proberen gewoon wat
zo’n 50 tot 60 mensen. Daarmee was het
hang ook gewoon wel met de jongeren
hij er zeker op, maar benadrukt hij direct:
mensen uit de leeftijd van de keetkerken
gezellig druk, maar ook geen gedrang.” De
mee. We praten dan over dingen uit
“Ik ben maar één van de mensen die
te bereiken. Daarom hebben we
sfeer typeert ds. Roozenboom als “gezellig
hun eigen wereld. Thema’s als drinken,
het heeft georganiseerd. We zijn met
gekeken naar wat voor hen belangrijk is.
en heel ontspannen.” De gok was dat dit
uitgaan, seks en noem maar op horen
z’n zessen. Ik heb maar een onderdeel
Gezelligheid, muziek en kroeg kwamen
evenement iets nieuws was, hoewel de
daar allemaal bij. Het gaat om de kijk
gedaan. Er komt veel meer bij kijken
toen bij ons op. Vanuit die gedachtegang
vernieuwing meer in de vorm en locatie zat
op de wereld van nu. Dan zijn er ook
dan alleen de PR, waar ik me mee bezig
kwam er wat tot stand.”
dan in de benadering. Ds. Roozenboom
dingen die onbegrijpelijk zijn. Er zijn ook
vertelt: “De keet is het brandpunt en dat
bij jongeren vragen als ‘is er meer?’ Ik
heb gehouden.” De keetkerken in de omgeving van Holten bestaan al wat
Op de vraag wat dit evenement nu
was bij het Keetkerk Music Event ook. We
probeer dan een link naar het geloof te
langer. De jongeren uit de keet komen
specifiek van de kerk maakt is Rolph
willen aansluiten bij vriendschappen en wat
leggen.” Niet in alle keten in de omgeving
niet naar de kerk, maar de kerk komt
kort en duidelijk: “In muziekteksten zit
er in de buurt speelt. Dat zit in de sfeer van
van Holten is ds. Roozenboom welkom.
wel naar de keet. Het betekent dat ds.
een boodschap. We hebben daarom ds.
de keet en die kennen we inmiddels goed.”
Om die reden was er behoefte om iets
Siebe Roozenboom hen daar regelmatig
Roozenboom gevraagd om DJ te zijn
Over de keten wil hij graag nog iets kwijt.
anders te proberen en meer jongeren
opzoekt. Als hij er is, is de keet even
en alles aan elkaar te praten. Dat heeft
“Het beeld dat in de media is ontstaan van
te bereiken. “Aan veel keten is ook een
‘keetkerk’. Rolph vertelt: “We wilden
hij gedaan en het werd een succes. Hij
de keten is de ‘zuipkeet’. Dat moedigen
muziekband gekoppeld. Daar zit soms
iets doen voor en met de jeugd uit de
heeft ervoor gezorgd dat de teksten van
we niet aan. Het zijn voor jongeren
echt aanstormend talent bij. Voor hen
keetkerken. Met het jeugdplatform zijn
de bands wat meer diepgang kregen.”
hangplekken om elkaar te ontmoeten en
is het evenement ook leuk. Ze zoeken
we samen gaan zitten. We wilden iets
Rolph weet heel goed te benoemen wat
de dingen van het leven met elkaar te
naar een podium en dat konden wij hen
voor hen organiseren. Eigenlijk kwamen
volgens hem de succesfactor is. “Om
delen. Jongeren zijn trots op hun keet en
geven.” Dat staat het doel van de kerk
we heel snel op een muziekevenement in
aansluiting te krijgen bij de jeugd, moet je
hebben me ooit eens gevraagd of ik het
allerminst in de weg. “We hebben een
de kroeg.” Rolph weet niet meer precies
goed naar hen luisteren. We hebben een
wilde zien. Zo is het begonnen. Jongeren
vrolijk en luchtig programma neergezet.
hoe dat idee ontstond. “Het idee was er
evenement georganiseerd dat aansluit bij
hebben mij daar uitgenodigd, ze hebben
Lekker met elkaar muziek maken schept
ineens en het groeide.”
de sfeer die bij hen past.”
het dus eigenlijk zelf aangezwengeld.”
een band. ”
Ù
18 Jop PRO!
Rolph Markvoort
Ù
ds. Siebe Roozenboom
Jop PRO! 19
20 PRO!