Nr.
4
M a r k t l e i d e r
i n
o n d e r n e m e n d
apr
09 | Twentevisie | Jaargang 21 | Nummer 04 | April 2009 |
Annie Schreijer:
WEGGEPEST!!!
special FBK
T w e n t e .
colofon
| inhoud
commentaar | jan medendorp
Weggepest!!! 6 Gerard van de Aast: nieuwe bestuursvoorzitter VolkerWessels 9
Column Gezondheidsmanagement
10 Tjerko Jurgens, van onderzeeër tot reuzenrad 12 De beurs: weinig nieuw geld in de markt 14 De nieuwe tv-zender van Oosterhuis, Nijboer en Strikker 17 De ‘onbekende’ businessclub CCT 18 Carrie ten Napel in gesprek met Antoinette Geerts 20 Beeldverslag Memphis 24 De onliners van Klaas Reinders 27 Column Financieel Accent 28 Nieuws en Feiten 29 Column Werving en Selectie 31 Opmerkelijke personeelstransacties 34 Portret van Edwin Mulder 36 Onroerend Goed Transacties 39 Column Juridisch Gezien 41 Kroeze: Overijssels reisbureau van het jaar 42 Twentse wielerformatie Skil-Shimano naar de Tour 45 Special FBK-Games 53 Katern New Business Twente: over en voor nieuwe ondernemers
6 Gerard van de Aast, top-bouwer Hij is afkomstig van uitgever Reed Elsevier maar ziet in de grote sprong naar de functie van bestuursvoorzitter bij bouwbedrijf VolkerWessels alleen uitdagingen. Gerard van de Aast kan goed overweg met Dik Wessels en zijn andere collega’s op topniveau en is ervan overtuigd dat hij als opvolger van Herman Hazewinkel zal slagen.
10 Onze TV, vraagtekens Willy Oosterhuis, Ronald Nijboer en Frans Strikker zijn er heilig van overtuigd dat ze per 1 juni van start gaan met hun nieuwe regionale, commerciële zender Onze TV. Toch zijn er nog genoeg vraagtekens, zoals met betrekking tot de wijze van doorgifte. Ook de programmering is nog wat vaag, maar muziek wordt sowieso een pijler.
16 Edwin Mulder, portret
64
Herman Hazewinkel bespreekt de crisis
66
Waterpolocoach Robin van Galen
68
Hazemeyer-complex komt weer tot leven
71
PANalytical niet immuun voor crisis
72
Mark Geesink geeft bedrijven tips
73
Scope
74
Twente Agenda
Dé specialist in Twente in werving, selectie & detacheren van topsecretaresses Willemsgang 5, Almelo
[email protected] www.punctuality.nl T. 0546 - 639370
Ook meer commerciële slagkracht? Kijk op www.visie.com
64 Herman Hazewinkel Herman Hazewinkel, oud-CEO van Volker Wessels en thans commissaris bij een groeiend aantal bedrijven, besprak voor een overvolle zaal IKT-ers de huidige economische crisis. Voor het herstel van de Nederlandse (en de wereld)economie is volgens hem op korte termijn een forse, maar tijdelijke impuls nodig. Individuele bedrijven (en vooral die met gecommitteerde financiering) zullen er alles aan moeten doen om de verstandhouding met de banken en de eigen medewerkers op een hoog niveau te krijgen of te houden.
Personeel- en organisatieontwikkeling
Janneke bellen.
Hij heeft snel carrière gemaakt binnen DTZ Zadelhoff. Edwin Mulder is de jongste partner in de geschiedenis van de bedrijfsmakelaar. Maar de stap naar de functie van bestuursvoorzitter ziet hij voorlopig niet zitten: “Zo’n functie moet je pas in je nadagen van je carrière doen.” Een portret…
19-08-2008
www.santar.nl
58 IKTelgids
Uw partner in opleidingen Colofon Twentevisie is een onafhankelijk economisch magazine dat maandelijks (m.u.v. juli/augustus) verschijnt voor ondernemers in Twente. In dit blad zijn onder meer verhalen opgenomen van interviews die hebben plaatsgehad in het economische programma ‘Memphis’. De opnames vinden maandelijks op dinsdag plaats in de business-ruimte van de Grolsch Veste in Enschede. De data vindt u elders in dit magazine. Daarnaast fungeert Twentevisie als officieel mededelingenorgaan voor deelnemers van de Industriële Kring Twente Uitgever Twentevisie b.v., Getfertsingel 41, Enschede, Postbus 268, 7500 AG Enschede, Telefoon 053-4842180, Fax 053-4842189, E-mail:
[email protected], Website: www.twentevisie.nl Directie Mario Hannink Bladmanager Anno Oude Engberink Redactie Jan Medendorp (hoofdredacteur), Anno Oude Engberink (eindredactie), Eric Brinkhorst (fotografie) Redactie IKT Niko Wind, Saskia Rikhof-Slot, Jaap Baart (fotografie) Secretariaat IKT Hengelosestraat 585, Postbus 5501, 7500 GM Enschede, Telefoon 053-48 49 980, Fax 053 - 48 49 985 E-mail:
[email protected], Website: www.ikt.nl Advertentie-exploitatie Twentevisie b.v., Angelica Speelman, Aleid Kluivers, Telefoon 053 - 484 21 80, Fax 053 - 484 21 89, E-mail:
[email protected] Acquisitie
www.maatwerktwente.nl
IKTelgids Lidy Busscher Vormgeving Wegener Studio Speciale Uitgaven, Enschede Druk Roelofs, Enschede Coverfoto Eric Brinkhorst Oplage De oplage bedraagt ongeveer 7.000 exemplaren en wordt verspreid onder IKT-deelnemers, bedrijven met meer dan 5 werknemers, en zogenoemde ‘decision makers’. Artikelen uit deze uitgave mogen niet zonder toestemming van de uitgever worden
Op 16 april stond weer een aspergediner op het programma. Nota bene in de vroegere zaal van de Tweede Kamer, schuin tegenover de rooksalon waar op dat moment een coalitieborrel is gehouden. Bewindslieden (zoals Donner, Bos) en fractievoorzitters (zoals Slob) hadden toegezegd zeker even langs te komen om met de regionale politici en ondernemers van gedachten te wisselen. Maar de Enschede burgemeester Den Oudsten is liever druk met belangenbehartiging in China waar hij op 16 april goede zaken had kunnen doen in Den Haag om bijvoorbeeld te voorkomen dat zijn gemeente de artikel 12-status krijgt. De Commissaris van de Koningin in Overijssel en de gedeputeerden vinden dat zo’n landbouwmeisje als Schreijer toch wel erg veel aandacht krijgt en konden ook geen enthousiasme opbrengen.
074 250 16 25 | pampeople.nl
014AdvTwentevisieNieuw.indd 3
Ze hebben het voor elkaar gekregen: Annie Schreijer zal niet meer op de CDA-lijst staan bij de volgende Tweede Kamerverkiezingen. En dat is heel jammer voor Overijssel en voor Twente in het bijzonder. Vorig jaar voerde Schreijer-Pierik een vervelend gesprek met de voorzitter van de partij. Maar Balkenende ‘himself’, kroonprins Eurlings en een groot deel van de fractie nam het voor haar op. De affaire bezorgde haar wel hartklachten. Ze ging weer aan het werk, vooral voor de regio waar andere Kamerleden vooral pretenderen voor heel Nederland Kamerlid te zijn.
Maar het is Godgeklaagd dat de voorzitter van de Kamer van Koophandel, Gaston Sporre, laat weten geen drie bussen met geïnteresseerde 13:12:51 ondernemers vol te krijgen. Directeur Wilma van Ingen is nog niet weg of de Kamer van Koophandel is al weer veranderd in een chaos. Sporre was een noodgreep nadat Jans Schepers door een wetswijziging eerder moest opstappen dan gepland. In mei 2008 plaatste Twentevisie al vraagtekens bij zijn komst. Sporre is deze dagen vooral druk bij het oplossen van de bestuurscrisis bij FC Zwolle, de belangenbehartiging van de duizenden ondernemers van één van de grootste Kamers van Koophandel in Nederland is bij hem niet in goede handen. Hij wilde trouwens zelf niet reageren nadat Schreijer-Pierik in een interview op TV Oost haar verhaal had gedaan. VNO-NCW laat weten geschokt te zijn door het afblazen van het evenement.
overgenomen. Aan de inhoud van dit blad kunnen geen rechten worden ontleend. © Twentevisie bv
Twentevisie 04/2009
Twentevisie 04/2009
Gerard van der Aast, de nieuwe CEO bij VolkerWessels
interview | bouw
‘Niks ego,
daar heb ik niks mee’ (door Jan Medendorp) Hij heeft zijn leven lang achter de computers en tussen de papieren gezeten, niet in de minste baantjes overigens (bij Reed Elsevier, Compaq, Digital, Philips, Witteveen+Bos) en sinds 1 januari van dit jaar leidt hij bouwbedrijf VolkerWessels (17.000 werknemers, 5,4 miljard omzet). Een opvallende overgang voor Gerard van de Aast (51). Saai zeggen kwaadsprekers, diplomatiek en formeel zeggen anderen over Van de Aast. Hij laat zich niet boos maken, alle vragen mogen gesteld worden, hij geeft keurig antwoord. Alleen als we suggereren dat hij wellicht bij Reed Elsevier weg moest, blijkt er iets van irritatie. “Dat is niet correct, ik weet ook niet waar dat verhaal vandaan komt, ik ben bij Reed Elsevier vertrokken omdat ik een goede nieuwe kans zag bij VolkersWessels.” Van de Aast levert nogal fors in voor zijn nieuwe uitdaging (van pakweg 1,3 miljoen naar iets van 6,5 ton). “Ik zou zeggen, ga rond met de collectebus. Het is het verschil tussen veel verdienen en heel veel verdienen,” zegt hij monter. Van de Aast werkte van 2001 tot 2009 bij Reed Elsevier als lid van de Raad van Bestuur en als CEO van dochter Reed Business. Deze divisie organiseert vakbeurzen en geeft circa zevenhonderd vakbladen uit (zoals Elsevier, FEM Business, Bouwwereld, de Boerderij). Maar juist van die vakbladen (waaronder dus de naamgever van het concern) wil het bedrijf af. Of liever gezegd wilde, want het is niet gelukt. “Er was wel ruim voldoende belangstelling.” Van de Aast zegt dat hij er bij Reed niet op is aangekeken dat de verkoop mislukt is.
Rotterdam
De nieuwe bestuursvoorzitter van VolkerWessels, Gerard van de Aast: “Ik kan mij heel goed verplaatsen in mensen, of het nou softwarebouwers zijn of Amerikanen of Hollanders, dat maakt mij helemaal niets uit.”
Twentevisie 04/2009
Toen Kondor Wessels en Volker Stevin fuseerden tot Volker Wessels Stevin, koos Wessels er bewust voor zijn naam in het midden te plaatsen, omdat hij wel voorzag dat er een naam zou sneuvelen (wat dus ook geschiedde). En er werd nadrukkelijk verklaard dat Rotterdam én Rijssen hoofdkantoor zouden zijn. Als we Van de Aast in een soort secretaressekamer in Rijssen treffen, blijkt dat hij daar helemaal geen kamer heeft. “VolkerWessels is statutair gevestigd in Rotterdam en dat is ook het hoofdkantoor.” Ook weer duidelijk. Hij is niet verkozen door Wessels omdat hij een Twentenaar is. Het is geen nadeel, maar Wessels Twentevisie 04/2009
kwam er pas achter tijdens het sollicitatiegesprek. Overigens heeft Van de Aast in de afgelopen jaren regelmatig een headhunter aan de lijn gehad (of door de secretaresse laten afpoeieren). Waarom ging hij nu wel praten? “Je krijgt een telefoontje, je gaat praten, dan klikt het op een gegeven moment met de mensen, met het bedrijf, met de sector. Het is niet een kwestie van één telefoontje of één gesprek.” Hij was toe aan een volgende stap in zijn carrière, zegt hij. “Niks ego, daar heb ik niks mee. Mijn carrière is op een bepaalde manier verlopen, met steeds groeiende verantwoordelijkheden; op een gegeven moment wil je ook een keer eindverantwoordelijk zijn bij een bedrijf.”
Affiniteit Maar wel in de bouw bij een bedrijf dat tot voor kort in handen was van Wessels die nu nog steeds rondloopt in het bedrijf. Hij moet Wessels aansturen die zich niet laat aansturen en Wessels neemt hem als grootaandeelhouder onder vuur. Als hij een belangrijke vergadering heeft en Wessels belt, kan hij fijn komen opdraven. “Dan zet ik mijn telefoon uit.” Maar het zou onhandig zijn om Wessels te negeren. “Die kent deze industrie als geen ander en als je daar verstandig mee omgaat, dan heb je daar alleen maar voordeel van.” Hij benadrukt zijn affiniteit met de sector door te wijzen op zijn bouwtechnische opleiding. Maar een bouwvakker is toch een ander mens dan een softwareontwerper, qua taalgebruik, qua houding, qua mentaliteit. “Ik kan mij heel goed verplaatsen in mensen, of het nou softwarebouwers zijn of Amerikanen of Hollanders, dat maakt mij helemaal niets uit.” Van der Aast is
‘Ik geloof niet dat je voor altijd in één sector of branche werkzaam moet zijn en blijven’ aanhanger van de stelling dat een goede manager in principe elk bedrijf kan runnen. “Heel veel hangt af van je eigen instelling; ik kan mij heel goed voorstellen dat je met een bepaalde sector wat meer affiniteit hebt dan met een andere. Ik heb in een aantal sectoren gewerkt, er was niet één bedrijf waar ik met tegenzin heb gezeten. Je moet je als manager verdiepen in een sector, zodat je echt leert hoe het werkt, dan kun
je daar een hoop plezier aan beleven. Ik geloof niet dat je voor altijd in één sector of branche werkzaam moet zijn en blijven.”
Middelbare school Dat hij nog op de HTS belandde, was voor zijn vroegere vriendenkring een raadsel. Zo goed leek Gerard ook weer niet te kunnen leren op de middelbare school. “Tijdens mijn puberjaren had ik andere interesses dan alleen maar school.” Ondanks dat de schooltijd dus niet soepeltjes is verlopen, is het toch nog goed gekomen met Gerard. “Dat zeg ik uiteraard niet tegen mijn studerende kinderen.” Hij is nu CEO, maar hij was ooit (van 1984 tot 1988) ook zelfstandig ondernemer. Hij werkte bij Witteveen+Bos, ontwierp software voor de bouw en voor de civiele techniek, voor intern gebruik wel te verstaan. Samen zijn ze toen die software gaan vermarkten. “Iets helemaal vanaf de grond opbouwen geeft een kick. Ik heb er ook veel van geleerd. Een ervaring die me in mijn latere carrière uitstekend van pas is gekomen.” Later verkocht hij zijn aandelen aan zijn partner Witteveen+Bos.
Bouw Hij is aangetreden op een moment dat de crisis uitbreekt. Opdrachten stokken, banken willen en doen niets meer. “Daar kan ik heel dramatisch over doen. Daar kun je dus een hoop slaap om verliezen, maar dat helpt toch niets. De kracht van VolkerWessels is de diversiteit. In sommige sectoren staat het werk bijna stil, in andere bedrijven komen ze bij wijze van spreken om in het werk. Bedrijven van ons in de telecommunicatie hebben veel werk met de aanleg van glasvezelkabel. Een ander bedrijf van ons houdt zich bezig met de opslag van CO2, met horizontale boringen, met het leggen van kabels op de Noordzee naar windparken. Eerlijk gezegd hebben we daar zoveel werk, dat we echt moeite hebben om het allemaal rond te breien.” Hij heeft de goede ouwe tijd gemist dat de handeltjes tussen de grote bouwjongens in de bordelen werd uitgewisseld. Er kan geen lachje van af: “Dat is een periode die achter ons ligt, dat was een zwarte bladzijde van de bouw. Mijn voorganger, Herman Hazewinkel, heeft er persoonlijk erg veel aan bijgedragen dat het werd opgeruimd en ik denk dat de hele sector hem daar dankbaar voor kan zijn.” ■
Kijk op www.twentevisie.nl
column | gezondheidsmanagement
Doorwerken tot 67!? Over moeten, willen en kunnen Dat langer doorwerken om redenen van vergrijzing onvermijdelijk was, is geen nieuws. Nu gaan we er ook nog de economische crisismaatregelen van vandaag mee betalen. Het geld moet toch ergens vandaan komen. Eén plus één is twee denkt Balkenende. Geld en wetgeving kunnen mensen wel dwingen langer door te werken, maar is dwang de weg naar lifetime-employment? Wìllen we ook langer doorwerken en als we dat al willen: kùnnen we dat dan ook? Ik schrijf deze column daags na de bekendwording van het crisisakkoord van kabinet en sociale partners. Het is wel duidelijk welke koers gevaren wordt inzake de AOW en pensioengerechtigde leeftijd. Wouter Bos: “Het is besloten! Alleen een zwaarwegend SER-advies kan nog van invloed zijn.” Al vele jaren wordt er over gepraat en het lijkt nu - ondanks een SER-tussenstap - definitief een gelopen race. Ons collectieve basispensioen krijgen we later, dus korter. Dat levert (veel) geld op en daarmee kunnen we op termijn ons nationale huishoudboekje weer op orde brengen. Maar ook zonder die crisis was het onvermijdelijk. Nederland vergrijst, Twente ook. Daar helpt geen lieve moeder aan, tenminste niet op korte termijn!
Moeten Verplichtingen zijn nooit leuk maar soms wel nodig. In elk geval is er politieke vastberadenheid om langer doorwerken met financiële maatregelen te ‘stimuleren’, zo heet dat in Haags jargon. Maar voor veel mensen is de platte boodschap: je moet nog twee jaar langer doorwerken. Beleid is al veel langer in voorbereiding. De Regiegroep GrijsWerkt! (Nijpels) gaf februari vorig jaar al haar aanbevelingen aan politiek, sociale partners en anderen in het rapport ‘Zeg eens B’. Geen vage conclusies maar een echte opmaat tot nieuw beleid en een nieuwe praktijk. En zeker ook een stimulans om via onder meer CAO-onderhandelingen langer doorwerken te bevorderen. De commissie arbeidsparticipatie (Bakker) heeft in haar advies medio vorig jaar verder uitwerking gegeven (naareentoekomstdiewerkt.nl). Eens of oneens: de sfeer die blijft hangen is: het moèt.
Willen Wat is er bekend over de wens om langer door te werken? Internet-polls geven meestal nogal extreme tendensen weer: ruim 70% van de Twentevisie 04/2009
werknemers zou niet eens tot 65 jaar willen doorwerken, laat staan tot 67 (carriere.blog.nl). Maar serieus onderzoek komt op dezelfde cijfers uit: Marketresponse liet vorig jaar nog weten dat 75 % van de werknemers maximaal tot zijn/ haar 65-ste zou willen doorwerken. Een kleine 40% geeft aan eerder te willen stoppen en krap 4% geeft aan door te willen werken na 65 jaar. SZW formuleert het positiever: meer mensen willen langer doorwerken, maar noemt dan een stijging van 25 naar 30% van de werknemers die wel tot 65 wil doorwerken. Er is dus nog steeds weinig animo om tot 65 jaar door te werken. En nog twee jaar langer wil bijna niemand.
Kunnen Een technische verhandeling over uitvalpercentages, ziekte en arbeidsongeschiktheid is hier niet interessant. Maar dat ouderdom met gebreken komt is een volkswijsheid. We kunnen mentaal en fysiek nou eenmaal iets minder met het stijgen van de jaren. We hebben minder spiercellen beschikbaar, de hersteltijd neemt toe, de motor moet met minder toeren draaien, maar betekent dit dat we af zijn? Fysiologen, medici en psychologen zijn het er allemaal over eens dat we bij gezondheid nog veel kunnen presteren. Training en onderhoud spelen een grote rol. In mijn loopgroepje is de vijftien jaar oudere Hans me te snel af op de lange duurloop. Dat komt overigens omdat hij door pre-pensioen meer tijd heeft om te trainen!
onderneming? Is er voldoende aandacht voor levensfasebeleid en gezondheidsmanagement?
Nieuwe uitdaging Nieuwe uitdagingen vragen om nieuwe wegen en oplossingen. Nederland heeft er een vraagstuk bij nu we vinden dat we niet langer vanaf pakweg zestig jaar economisch inactief mogen zijn. Aan het werk blijven (participatie) is het motto. Want aan het einde van de recessietunnel gloort economische hoop. Maar daarvoor moeten we inzetbaar blijven en dat onderwerp kent vele aspecten die het best in samenhang benaderd kunnen worden. Integreer levensfasebeleid in uw HR-beleid. Maak gezondheidsbevordering tot onderwerp van gesprek in uw onderneming, bespreek verantwoordelijkheden en neem de uwe. Bedenk uw oplossingen niet alleen. Samenwerking leidt mijns inziens tot de beste vernieuwing. Open innovatie werkt ook in sociale vraagstukken. Ik hoor graag van u.
Bent u het met me eens dat kunnen en willen dicht bij elkaar liggen? Ik zie een duidelijke overeenkomst tussen de rapportcijfers van mijn kinderen en de vakken (of leraren) die ze leuk vinden. ‘Kunnen’ gaat over drie thema’s waarover we dagelijks met onze klanten spreken. (1) Workability: het fysieke, psychische en sociale arbeidsvermogen, (2) employability: het vermogen om productief en belonend werk te verrichten en (3) vitaliteit: energie en motivatie. Ze vallen samen onder de noemer ‘inzetbaarheid’. Zou het ‘niet willen’ van veel werknemers niet een beetje te maken kunnen hebben met ‘niet kunnen’ of de angst daarvoor? Zijn uw werknemers in staat en bereid hun loopbaan, kwaliteiten en werkvermogen een nieuwe impuls te geven? En bent u bereid daarin te investeren? Is behoud van fysieke en mentale gezondheid al onderwerp van gesprek in uw
Gertjan Beens De auteur is directeur van Santar in Enschede
Tjerko Jurgens gaat met Paul Vos overal ter wereld reuzenraden bouwen
interview | hijsen
‘Iets doen kunnen, landelijke bekendheid aan te danken, Links en rechts heeft hij veel lezingen gegeven; tegenwoordig vult hij vooral de sportpagina als eigenaar van FC Utrecht en zijn ruzie met publiekslieveling Willem van Hanegem. Hydrospex verzint (kort door de bocht) oplossingen voor transportvraagstukken, het bedrijf maakt het vervolgens en voert het werk ook het liefste zelf uit. De London Eye, het reuzenrad aan de oever van de Theems, staat overeind dankzij Hydrospex. “Het was een heel mooi podium om te laten zien wat het bedrijf kan. Het werk van de Koersk had ik weer te danken aan de prestatie die we destijds in Londen hebben gedaan.”
Shamban en Busak Terug naar het verleden, de jaren tachtig. De nog jonge Tjerko (zoon van een oud-directeur van scheepswerf Van der Giessen De Noord) zwerft door Europa en belandt in Zwitserland bij een vestiging van Shamban, een Amerikaans bedrijf in hydraulische afdichtingen. Dat bedrijf wil een
‘Ik wil graag de risico’s overnemen op voorwaarde dat ik weet wat het risico is’
Tjerko Jurgens maakte van Hydrospex een succes, nu wil hij reuzenraden bouwen.
(door Jan Medendorp) Soms loop je mensen tegen het lijf naar wie je met open mond luistert. Tjerko O. Jurgens is zo’n ondernemer. Recht door zee, onbehouwen af en toe, hard werken, veel lachen en niet te veel gezeik. “Ik heb vier jaar op de universiteit gezeten… als dekdekker.” Maar wel een man die Hydrospex in 1992 voor de poorten van de hel wegsleepte; zonder Hydrospex had Mammoet (van Van Seumeren) de klus om de Russische onderzeeër Koersk te bergen niet eens aangenomen. Jurgens wil nu overal ter wereld in navolging van de London Eye (die Hydrospex destijds overeind zette) reu-
10
zenraden gaan bouwen. Onder anderen met Paul Vos. Twee jongens van Johan de Witt. Er werken 120 mensen en in 2008 boekte het bedrijf een omzet van 20 miljoen. O ja, weinig last van de crisis, in het eerste kwartaal pluste Hydrospex vijftien procent. Er rouleert een film op Discovery Channel over het bergen van de Koersk. Op de voorplecht staat Tjerko Jurgens. Hij had er niet eens bij zullen zijn, maar de Russen hadden zijn verhaal aangehoord en wilden hem in persoon op de boot hebben. Van Seumeren, de eigenaar van Mammoet (de hoofdaannemer) heeft er zijn
vestiging in Nederland openen en stuurt Jurgens vooruit. Binnen drie jaar werken er zeventien mensen en zijn bedrijven als Power Packer en Koni Schokbrekers klant. De grootste concurrent van dit bedrijf was het Duitse bedrijf Busak & Luyken. Om meer dan één reden beschouwt Jurgens (die van Joodse afkomst is) het concurrentiegevecht als een doorlopende wedstrijd Nederland-Duitsland. Nederland (lees Jurgens) wint. Maar het blijkt een Pyrrusoverwinning: Busak neemt vervolgens Shamban over: “Ik nam dezelfde dag ontslag.” “Ik was gek van windsurfen en daar had ik toen ook volop tijd voor; ik zwierf alle kusten af en eindigde in Biaritz.” Het geld raakte na verloop van tijd op dus moest hij weer aan het werk. De telefoon ging op een goede dag met de vraag of hij interesse had om bij het Hengelose bedrijf Hydrospex te gaan werken. “Ze kenden mij via Shamban dat een leverancier was van Hydrospex.” Hydrospex was in 1990 overgenomen door het Metaal-pensioenfonds en een Twentevisie 04/2009
wat anderen niet dat is de kick’ investeringsmaatschappij van de SNS-bank, maar het liep voor geen meter; de oude directeur was weg en zijn twee kroonprinsen vochten elkaar bijkans letterlijk de tent uit, vertrokken met klanten en personeel en begonnen voor zichzelf.
Reparatie Hydrospex leverde hydraulische cilinders en aggregatenonderdelen aan de Twentse industrie, zoals aan Stork. “Het was een slag die ik alleen maar kon verliezen. Mijn Rotterdamse accent was toen nog erger dan nu en als je dan bij bedrijven in de regio gaat vertellen dat je het allemaal anders gaat doen, dan heb je niet veel kans. Toen heb ik een vrachtwagentje gekocht en ik ben het hele land door gaan rijden om cilinders van kranen te repareren. In die cilinders zitten hydraulische afdichtingen, die gingen wel eens kapot en ik had daar verstand van. Ik haalde op maandag de kapotte spullen op, op dinsdag, woensdag en donderdag waren we 24 uur per dag aan het repareren en op vrijdag bracht ik ze weer terug.” Het was hard werken voor weinig, maar in die tijd kwam Jurgens ook bij Van Seumeren over de vloer. “Die vond mij een handig ventje en vroeg of ik wat voor hem kon maken. Zo is Hydrospex aan productontwikkeling gaan doen.” Na het bergen van de Koersk zou Hydrospex verkocht worden aan een grote strategische partner, maar dat ging helemaal mis. “Ik kon toen een deal voorstellen waarbij ik in één keer een volledig aandelenpakket in handen kreeg.”
Spaarvarken De productontwikkeling is een groot deel van het succes van Jurgens. Hij kreeg kansen omdat de concurrentie bang voor de risico’s en de claims en een achterwaartse beweging maakte. “Iedereen wil risico’s delegeren. Ik wil graag de risico’s overnemen op voorwaarde dat ik weet wat het risico is, dan kun je daar op anticiperen.” Het gevolg was dat Hydrospex een aantal heel risicovolle projecten heeft gedaan, ook in Amerika, het land van de claims. “Op pagina 1 van die vaak ‘onmogelijke contracten’ staat dat je je geld krijgt als je werk goed doet. Op de andere 99 pagina’s staat beschreven dat ze zelfs het spaarvarken van je dochter komen halen als je het werk niet goed doet. Dus gewoon niet falen, dan is er niks aan de hand, dat zeg ik ook altijd tegen mijn medewerkers.” Twentevisie 04/2009
Jurgens is natuurlijk een durfal, maar niet gek. Hij doet dingen die andere ondernemers niet kunnen, dus als hij de enige kandidaat is voor een klus, worden de voorschriften net iets soepeler. Maar iets doen wat anderen niet kunnen, is de kick. “Ik maak geen 10.000 boormachientjes per jaar en dan maar hopen dat er volgend jaar 7,2% meer worden verkocht. Wij zijn een bedrijf waar elke dag nieuwe uitdagingen voorbij komen.” En daarom verkoopt Jurgens zijn bedrijf niet, ook niet aan Mammoet die al een paar keer is langs geweest, aan niemand.
Reuzenrad Met het reuzenrad in Londen wordt grof geld verdiend. “Dat wiel heeft destijds 75 miljoen euro gekost. Elk jaar komen er drie miljoen bezoekers die zeventien pond betalen, meer dan
‘Ik hoef geen standbeeld voor mezelf, maar ik denk wel eens: zit me niet in de weg!’ vijftig miljoen omzet dus. En zoveel kosten heb je niet met een kaartjesverkoper en onderhoud. Dus dat is een vorm van geld drukken.” Het bedrijf Starneth, fabrikant van dit soort grote reuzenraden die eerst een klant van Hydrospex was, is vervolgens in 2008 door Hydrospex overgenomen. Er is nog steeds behoefte aan dergelijke projecten en vooral op locaties waar veel bezoekers komen. Maar het lukte maar niet. “De architect en een ingenieursbureau maken een plaatje, de banken financieren en ze leggen een plan met open eindjes bij mij als uitvoerder.” Door de overname van Starneth zal dit gaan veranderen. In eerste instantie zou hij in Dubai een reuzenrad neerzetten, maar dat gaat vanwege de grote financiële problemen daar vooralsnog niet door; het wordt nu zo goed als zeker Berlijn. “Ik hoop later dit jaar witte rook te krijgen.” Jurgens heeft er totaal geen moeite mee om in Berlijn aan het werk te gaan. “Wat er in de Tweede Wereldoorlog is gebeurd is, is iets van eerdere generaties. Ik ben zakenman en ik werk in Europa. En of ik in herdrukte Duitse marken betaald krijg of Belgische franken of euro’s, het zijn klanten, het is business, het is werkgelegenheid, punt. Ik werk ook in het Midden-Oosten,
maar ik heb daar nog nooit problemen gehad, ook niet in landen als Iran, Pakistan en noem maar op. De problemen die ik daar had, kwamen door mijn bank hier.”
Paul Vos “Een reuzenrad bestaat uit een heleboel pijpen die aan elkaar gelast zijn, met staalkabels, en dat moet overeind gezet worden. Daar zit een hydraulisch aandrijfsysteem aan en al die technologie hebben wij in eigen huis. Toen dacht ik bij mezelf, ik ga het helemaal in eigen beheer doen. Zonder leveranciers, zonder partners, zonder open einden. De kracht van Starnet moet worden om voor een vaste prijs zo’n wiel te bouwen. Ik denk dat zo’n reuzenrad op alle plaatsen een succes zal zijn.” Inmiddels staan er naast de London Eye nog drie in de wereld, de grootste staat in Singapore. Op de plek waar een reuzenrad wordt gebouwd, wil Jurgens ook infrastructuur laten aanleggen, zoals parkeergelegenheid en horecagelegenheden. “Dat is iets wat in Londen niet goed georganiseerd is.” Jurgens is op zoek gegaan naar een bouwpartner en heeft die gevonden in Paul Vos.
Hengelo Het stuit Jurgens tegen de borst dat hij van de overheid zoveel tegenwerking ondervindt. “Iedereen praat altijd over kenniseconomie, over nano-technologie. Prima, maar ik heb hier 120 man aan het werk, we maken producten die we exporteren, dan brengen wij gewoon geld naar Nederland toe. Ik hoef geen standbeeld voor mezelf, maar ik denk wel eens: zit me niet in de weg!” Jurgens refereert aan het jaar waarin hij moest wachten op een bouwvergunning om te kunnen uitbreiden in Hengelo (industrieterrein Hengelo Zuid). “Het is gewoon dramatisch, door regelgeving en dergelijke wordt het haast onmogelijk om ergens een bedrijf te bouwen. Als je een stap zet, schieten er meteen vijfhonderd rempedalen uit de grond. Ze mogen zich wel eens realiseren in Hengelo dat wij, de ondernemers, hun feestje betalen. Het klink misschien wel hard, maar het aanleggen van een tuin met speciale bloemetjes voor een fabriek is in Hengelo nog steeds belangrijker dan het creëren van werkgelegenheid. Want als je dit niet doet volgens ‘het denkbeeld van de gemeente’ komt er geen bouwvergunning, punt uit.” ■
11
‘Er komt weinig zogenaamd nieuw geld in de markt: het wordt rondgepompt’
achtergrond | beurs
Rabobank zet (door Jan Medendorp) In maart zijn de financiële markten krachtig hersteld. De Dow Jones kon 7,7% bijschrijven, S&P 500 8,5% en technologiezware Nasdaq deed het zelfs nog wat beter met een stijging van circa 11%. De Amsterdamse graadmeter AEX kon twintig punten bijschrijven wat goed is voor een stijging van 9,6% . “Vooral de financials trokken de aandacht en de kar,” zegt Wim Steenkamp, beleggingsadviseur van de Rabobank Centraal-Twente.
Het eerste kwartaal van 2009 in punten en percentages: Index: AEX ASCX AMX Emerging Marketsindex S & P 500 MSCI Noord-Amerika
Performance: - 7,60% + 2,28% - 1,45% + 5,70% - 7,0% - 5,8%
“De Emerging Markets springen er positief uit en dan met name in China, Rusland en Brazilië Maar je moet er wel bij zeggen dat de opkomende markten in het vierde kwartaal fors hebben ingeleverd. De inkoopmanagers-index in China noteert sinds geruime tijd boven de vijftig, wat duidt op een voorzichtig herstel.” Uit bovengenoemde cijfers blijkt ook dat de small-caps zich aan het herstellen zijn van het zware verlies in 2008. Bekende small-caps zijn bijvoorbeeld TKH, Super de Boer en Telegraaf Media Groep. “In het eerste kwartaal waren de handelsvolumes gemiddeld, grote beleggers als pensioenfondsen hielden zich gedeisd, zij hebben de handen vol aan het op peil houden van de bezettingsgraad. ABP wil wel graag middelen lenen om in aandelen te investeren. Dat lijkt een teken aan de wand. Of de aandelenmarkten de broze winsten kunnen vasthouden, hangt sterk af van de eerste kwartaalresultaten die deze weken worden gepresenteerd. Vooral de afschrijvingen bij financials zoals ING zullen met argusogen worden bekeken.” “Als ik klanten adviseer over aandelen, heb ik een voorkeur voor Noord-Amerika. Deze economie is het meest flexibel en loopt voorop in de cyclus. De waardering ligt met een koers/winstverhouding van ruim 12 duidelijk onder het vijfjaar-gemiddelde.” En de AEX? “Houd er rekening
12
mee dat de meeste AEX fondsen ex-dividend zullen noteren. Het korte termijnbeeld is licht verbeterd, vooralsnog lijkt de zone 207 tot 212 punten een dieptepunt te markeren en aan de bovenkant de grens van 228 tot 232 punten. Ik verwacht dat er een kans is van 70% dat de index hier tussen zal pendelen. Beleggers die gebruik willen maken van deze schommelingen zonder te kiezen voor individuele ondernemingen, kunnen opteren voor ‘Ishares’ op de AEX; de ‘Tracker’ is een eenvoudig instrument om een index te spelen. Een ‘Tracker’ vertegenwoordigt 10% van de index, is te limiteren en er wordt dividend uitgekeerd. En het is niet tijdgebonden zoals met opties.”
Bedrijfsobligaties De laatste maanden worden de financiële markten overspoeld met uitgiften van bedrijfsobligaties, zogenaamde ‘corporate bonds’. “De kredietopslagen zijn hoog, ook voor bedrijven die er goed voorstaan; de vergoeding die de belegger ontvangt is twee tot vier procent boven de Staatslening en is historisch hoog te noemen.” Steenkamp heeft een aantal tips als u hierin geïnteresseerd bent. “Je moet kijken naar de ‘rating’, dat is een beoordeling van de kredietwaardigheid van de onderneming en
TenCate op verkopen
wordt uitgedrukt in letters, te beginnen met AAA, de hoogste kredietwaardigheid zoals Staatsleningen, BNG, maar ook de Rabobank. Wij adviseren tenminste een rating van BBB+. Verder is de looptijd van belang. Hoe langer de looptijd des te gevoeliger de obligatie is voor een verandering in de rentestand. En tot slot zijn de specifieke voorwaarden zoals achterstelling van belang.”
altijd het tweede en derde. De koers daalde met liefst een kwart als gevolg van de onheilstijding. “Ik heb herhaaldelijk gewezen op het speculatieve karakter van deze onderneming. Gezien de ronduit slechte marktomstandigheden en de nog altijd zwakke balans handhaven wij ons verkoopadvies.” De cijfers van TKH werden positief ontvangen. Het dividend is vastgesteld op 66 eurocent en dat is op de huidige koers van 8,55 een knappe 7,7%. “Voor deze onderneming handhaven wij het houden-advies.” ■
Enkele voorbeelden met indicatieve rendementen per 8 april: Debiteur coupon rating looptijd effectief rendement Akzo 7,25% BBB+ 2015 7,15% DSM 5,75% A- 2015 5,40% Basf 5,125% AA- 2015 5,00% Elsevier 6,50% BBB+ 2013 6,50% Volkswagen 6,50% A- 2014 5,75% Rodamco 4,375% A 2014 7,05% KPN 4,50% BBB+ 2015 5,15% SNS 5,625% A 2012 5,55%
In de wandelgangen tips 2009 Index
31.12.2008 07.04.2009 Verschil
AEX
246,00
227,39
-7,57%
AScX
316,00
323,38
2,34%
AMX
312,00
307,78
-1,35%
07.01 Imtech
12,45
11,52
-7,50%
14.01 Vopak
27,5
30,20
9,82%
21.01. Reed Elsevier
8,86
8,20
-7,45%
28.01. Fugro
21,55
25,1
16%
04.02. Randstad
16
17,55
10,00%
11.02. Crucell
15,8
15,11
-4,36%
18.02. Binckbank
6,05
7,10
17%
25.02. TNT
11,65
12,30
5,60%
04.03. Nutreco
25,8
28,46
10%
11.03 Smit Internationale 38,26
42,10
10%
18.03. TKH
7,2
8,70
20,80%
25.03. Nedap
19,09
16,48
-13,70%
01.04 OPG
6,93
7,00
1,00%
Oostelijke ondernemingen Nedap kwam vorige week toch wel onverwacht met een winstwaarschuwing en duwde het aan-
Tip van de week De Twentse Rabobanken hebben voor dit jaar een top 5 opgesteld (zie tabel) van Ahold, DSM, KPN, Royal Dutch Shell A en Fidelity Financials Services Fund (waarvan de belangrijkste beleggingen zijn: Munich RE; HSBC Holdings: Wells Fargo; Berkshire Hathaway; JP Morgan Chase - belangen ca. 3% per aandeel). De laatste weken zien we deze top 5 inleveren. “Dat is waarschijnlijk een gevolg van het schuiven van beleggers van defensieve waarden, zoals Ahold en KPN, naar meer cyclische aandelen danwel zogeheten achterblijvers. Royal Dutch Shell is een opvallende daler omdat dit bedrijf doorgaans als een rots in de branding wordt beschouwd. DSM is een voorbeeld van cyclisch, deze springt er dan ook positief uit. Uit deze sectorverschuivingen kunnen we nog een belangrijk punt concluderen: er is weinig ‘fresh money’ in de aandelenmarkten, het geld wordt rondgepompt.” Naast deze algemene tips geven Wim Steenkamp en Martin Landkroon dit jaar wekelijks de beurstip van de week die bij RTV Oost (woensdagavond in het tv-programma In de Wandelgangen) en elke vrijdagmiddag bij Radio Oost (om half zes PuntKomma) worden besproken. In het eerste kwartaal van dit jaar zijn de tips van Steenkamp en Landkroon verhoudingsgewijs beter geweest dan de vergelijkbare indices. Uitschieters zijn Fugro, Binckbank en TKH. Dissonant is Nedap. “Dat bedrijf heeft ons negatief heeft verrast, maar voorlopig geven we Nedap het voordeel van de twijfel.” Voor alle duidelijkheid: Wim Steenkamp en Martin Landkroon hebben geen posities in genoemde aandelen en obligaties.
Twentevisie 04/2009
Het Rabo-beleggingsspel is een simpel maar leuk spel dat gespeeld wordt tijdens (en vooral in de weken voor) het maandelijkse radiocafé Memphis. Bezoekers kunnen een formulier invullen, anderen kunnen meespelen via internet (www.twentevisie.nl). Dit keer moest de vraag worden beantwoord hoe hoog de AEX zal staan tijdens de Memphis-bijeenkomst op 7 april in Enschede. De winnaar van maart is de heer E. van Kolk, hij had een slotkoers voorspeld van 229,8. Rechts Wim Steenkamp.
deel ruim 10% omlaag. Analisten werden hierdoor verrast, zij hadden ingeschat dat de spreiding van bedrijfsactiviteiten crisisbestendiger zou zijn. “Wij hebben het advies verlaagd van ‘kopen’ naar ‘houden’. Het dividendrendement van 1,85 euro is fantastisch met ruim 11% . Houd er wel rekening mee dat de omzetten in Nedap erg laag zijn, limiteer uw order, zou ik zeggen.”
man die hij eerder wegplukte bij Wegener. Jaap Lock, reeds gepensioneerd, zal Wegstapel vooralsnog vervangen. Begin maart presenteerde TenCate de jaarcijfers, het concern blijkt tot nu toe nauwelijks last te hebben van de financiële crisis. De onderneming gaf geen winstprognose voor het lopende jaar. “Wij hebben het aandeel op ‘verkopen’ staan; ja, dat advies is verlaagd.”
TenCate kwam in het nieuws door het vertrek van financieel topman Jan Wegstapel. Volgens het persbericht om privéredenen. Maar het is een publiek geheim dat het niet boterde tussen de absolute topman De Vries en zijn financiële
Wavin, de Zwolse beursgenoteerde multinational, zit serieus in de problemen. De omzet (min 35%) en winst zijn zo sterk gedaald dat de kredietafspraken met de bank wellicht worden geschonden. De beste kwartalen van Wavin zijn
Twentevisie 04/2009
gemiddelde performance
5%
outperformance tov AEX
12,00%
outperformance ASCX
3%
outperformance AMX
6%
Top 5 2009 Ahold
8,79
8,13
-7,50%
DSM
17,73
19,73
11,20%
KPN
9,68
10,13
4,50%
Royal Dutch Shell
18,00
16,53
-8,00%
Fidelity Fin.serv.fund
12,21
11,80
gemiddeld
-3,40% -0,65%
performance AEX
-8%
outperformance top 5
7,00%
13
verkocht verkocht
verkocht
‘Wij gaan dit met hart en ziel doen’
interview | televisie
Vraagtekens rond
nieuwe commerciële omroep Aannames “Je kunt het vaag vinden,” reageert Nijboer, “maar je kunt het ook andersom draaien. Omdat wij hebben besloten dat we het gaan doen, hoe dan ook, komen er partijen richting ons. Vervolgens ga je in gesprek met partijen als Reggefiber, Cogas en Ziggo.” Onze TV gokt voor de doorgifte van de programma’s op twee paarden. Cogas (kabel) en Reggefiber (glasvezel) zijn de beoogde providers. Hoewel Oosterhuis, Nijboer en Strikker positief gestemd zijn over de lopende gesprekken, reageren beide bedrijven afstandelijk. Cogas vindt de plannen van Onze TV nog niet concreet genoeg en zet vraagtekens bij de financiële onderbouwing. “Er worden aannames gedaan, bijvoorbeeld over reclame-inkomsten, die ons wat optimistisch lijken,” zegt directiesecretaris Wim van der Werf. Onze TV vraagt om een bijdrage per aansluiting van Cogas. Een goed onderbouwd plan is nodig om de programmaraad te overtuigen, maar omdat die op dit moment al bezig is met de samenstelling van het zenderpakket per 1 september 2009, is het “bijna uitgesloten” dat Onze TV per die datum via het Cogas-pakket te zien is, aldus Van der Werf. “1 September 2010 is een reëlere optie.” Gebruik maken van het infokanaal is niet mogelijk en het previewkanaal van Cogas biedt maximaal drie maanden zendtijd.
voetbalclub die wedstrijden wil uitzenden,” geeft Oosterhuis als voorbeeld.
Mediapartner In de aanvangsfase werkt Onze T V met een begroting van ongeveer 1 miljoen euro; later moet dit, bij een volwaardige programmering, groeien naar zo’n 5 miljoen euro. De exploitatie stoelt op verschillende geldstromen: een bedrag per aansluiting van de provider, reclame-inkomsten en investeringen van externe partijen. Een investeerder heeft inmiddels “kei-
‘Er worden aannames gedaan, bijvoorbeeld over reclame-inkomsten, die ons wat optimistisch lijken’ hard toegezegd” een 25% belang in Onze TV te nemen, zeggen Oosterhuis, Nijboer en Strikker. Dat stelt hen in staat om de komende twee jaar de zender uit te bouwen. “We spreken over een substantieel bedrag,” zegt Nijboer. Ook is er een mediapartner gevonden, die advertenties, banners en gesponsorde programma’s via Onze TV wil wegzetten. Reggefiber zal in elk geval niet
investeren in Onze TV, zegt directeur Davids. Of Onze TV, als het tot een samenwerking komt, op een andere manier (financieel) ondersteund gaat worden - bijvoorbeeld via een vergoeding per aansluiting - laat hij in het midden. “Wij zien het in ieder geval niet als onze taak om grote sommen geld aan content-aanbieders te geven.”
Internet Als Cogas, Reggefiber en Ziggo onverhoopt afhaken, gaat Onze TV nog door, zegt Oosterhuis. “Uiteindelijk wordt alles Internet Protocol TV. Onze eerste plannen zijn daar ook op gebaseerd. Wij wilden vanaf het begin niet afhankelijk zijn van kabelaars of programmaraden. Wij hebben de plannen klaar om bij iedereen die internet heeft een kastje te plaatsen en dan kun je met de normale kwaliteit tv kijken via internet.” Tv kijken via internet is volgens vriend en vijand de toekomst, als de infrastructuur in elk huishouden daarop is aangepast. Maar op nog meer ‘als-vragen’ zit Oosterhuis niet te wachten. “Als morgen alles naar beneden valt, gaat er niets meer door. Wij gaan dit gewoon met hart en ziel doen. Wij geloven erin.” ■
Go Planet Postcode Frans Strikker, Ronald Nijboer en Willy Oosterhuis (v.l.n.r.) laten veel vragen over hun nieuwe zender Onze TV onbeantwoord, maar zijn steevast van plan op 1 juni te beginnen.
(door Martin Steenbeeke) De regionale commerciële omroep Onze TV moet een “vriendelijke, brede familiezender” worden. Een kinderprogramma, een kookrubriek, een kwis en vooral veel Nederlandstalige muziek moeten de kijker verlokken af te stemmen op Onze TV. Maar wie de zender straks in de huiskamer kan ontvangen, is niet duidelijk. De wijze van doorgifte is nog niet geregeld. Het belet de initiatiefnemers Willy Oosterhuis, Frans Strikker en Ronald Nijboer niet bij de uitrol van hun plannen. “Wat vast staat is dat we deze zomer gaan beginnen.” Oosterhuis en Nijboer hebben hun sporen in de tv-wereld verdiend bij RTV Oost. Nijboer was
14
daar chef-sport en Oosterhuis programmamaker en presentator van onder meer de Regiotap. Frans Strikker werkt met zijn facilitair bedrijf
‘We willen een zender van het volk zijn. Van, voor en door het volk’ SPS-Media voor een aantal regionale en landelijke omroepen. Samen willen zij met Onze TV programma’s maken voor de ‘gewone man’. Oosterhuis: “We willen een zender van het volk zijn. Van, voor en door het volk. Met programma’s aanvullend op RTV Oost.” In eerste instantie zullen de programma’s van Onze TV herin-
neringen oproepen aan RTV Oost. Op zaterdag komt er een variant op de Regiotap en op zondag opnames van Piratenfestijnen. Pas in een later stadium gaat Onze TV op weekdagen, in een carrousel van ongeveer twee uur, andere programma’s uitzenden. Dan krijgen ook nieuws, sport, een kinderprogramma en een quiz een plek in de programmering. Hoe die programma’s er uit gaan zien, wie ze gaat maken, wie het presenteert; het zijn vragen waar Onze TV nog geen antwoorden op wil geven. Het enige wat de initiatiefnemers kwijt willen is dat het medium Anita een eigen programma krijgt. “Dat heeft ze zelf voorspeld, ” zegt Oosterhuis. En Willy dus, met wie RTV Oost direct de samenwerking verbrak toen de plannen van Onze TV wereldkundig werden. Twentevisie 04/2009
Reggefiber zegt bij monde van Jan Davids, directeur Wholesale en businessdevelopment, Onze T V “een sympathiek initiatief” te vinden, maar dat er nog geen zekerheid is dat Reggefiber via het glasvezelnetwerk Onze T V in de huiskamers brengt. De directie van Onze TV schermt met een document waarop Reggefiber bevestigt dat zij dit wel doet, maar volgens Davids gaat het om een brief waarin (voorlopige) uitgangspunten zijn geformuleerd. Vervolggesprekken moeten nog plaatsvinden. Uitzending via het snel groeiende glasvezelnetwerk van Reggefiber is commercieel interessant, zegt Frans Strikker. “Reggefiber kan precies zien wie waar naar kijkt. En als Reggefiber dat kan, kan een adverteerder dat ook. Uiteindelijk kun je als het moet per plaats of postcodegebied adverteren.” Technisch biedt het glasvezelnetwerk de mogelijkheid om te werken met subkanalen. Onder het hoofdkanaal kunnen op lokaal niveau subzenders aanhaken. “Bijvoorbeeld kerktelevisie in Denekamp of een Twentevisie 04/2009
Oosterhuis en Nijboer zijn volgens eigen zeggen “in goed overleg” gestopt met de exploitatie van het Sterrenparadijs op Go Planet. De exploitatie van de grote amusementshal, die ze halverwege 2008 op zich hadden genomen, valt niet te combineren met de ambitieuze tv-plannen. “Wij dachten in eerste instantie dat het samen kon gaan, maar televisie maken kost teveel tijd,” zegt Oosterhuis. De conclusie wordt gedeeld door André van Leeuwen, samen met Guus Brandriet eigenaar van het onroerend goed op Go Planet. “Go Planet is echt groot. Daar moet je volle bak bovenop zitten. Zij besteden 95 procent van hun tijd aan de tv-plannen. Daar ligt ook hun kracht, maar je kunt niet op vrijdagmiddag om vier uur nog even nadenken hoe je de hal wilt exploiteren.” Aan de gezamenlijke beslissing zijn enkele indringende gesprekken vooraf gegaan. Van Leeuwen en Brandriet vinden dat Oosterhuis en Nijboer teveel kosten maakten in verhouding tot de omzet. “Vanaf eind november hebben wij elke maand de cijfers laten zien en gezegd ‘als het zo doorgaat, gaat het niet goed’. Er is bijvoorbeeld veel te veel onnodig personeel aangenomen. Op elke plek zowat dubbele bezetting. Als de omzet daar niet naar is, heb je een probleem.” Van Leeuwen en Brandriet zijn financieel niet betrokken bij Onze TV. Wel bieden zij kantoorruimte aan de tv-zender en kan Onze TV gebruik maken van de studio in het Sterrenparadijs. Sinds de overname, maart 2008, hebben Brandriet en Van Leeuwen 400.000 euro in Go Planet geïnvesteerd. Het jaar is afgesloten met een verlies van ongeveer 200.000 euro. In 2009 zal er volgens Van Leeuwen meer omzet behaald worden dan in 2008 en worden er dus minder kosten gemaakt. Zo gaat bijvoorbeeld de lunchroom Stars en Stoete alleen open bij activiteiten op het park.
15
Ilone Huiskes en Gert van Vliet voelen zich thuis bij de Commerciële Club Twente
interview | businessclub
“De CCT is veelzijdig, leerzaam en inspirerend”
Ilone Huiskes, ruim een jaar lid: “Deze club is me in die korte tijd al zo dierbaar geworden dat ik er geen afstand meer van wil doen.”
(door Anno Oude Engberink) Wie in Twente lid wil worden van een businessclub heeft tijd nodig om zijn keuze te kunnen bepalen; het aanbod is immers enorm. De keuze hangt af van bepaalde factoren die bepalen of je met je bedrijf wel bij de gewenste doelgroep terecht komt. Het gaat er immers om wat je met een lidmaatschap wilt bereiken; dat kunnen vooral zakelijke overwegingen zijn, maar bij de meesten speelt ook de ‘gezelligheidscomponent’ mee. Aan de andere kant hebben veel clubs statutair wensen en beperkingen vastgelegd om de club een bepaalde signatuur te geven. Een van de businessclubs in Twente is de CCT, voluit Commerciële Club Twente, gevestigd in Hengelo. Bijeenkomsten vinden meestal plaats in het statige Hotel ’t Lansink. Zo ook het interview met Gert van Vliet, sinds twaalf jaar lid, en Ilone Huiskes, net een jaar bij de CCT betrokken, maar dan wel meteen als bestuurslid.
Informeel maar van formaat Op www.cctwente.org staan de doelstellingen als volgt omschreven: kennisoverdracht, ervaringsoverdracht, voorlichting en informatie en het bevorderen van sociale contacten. Die doelstellingen moeten bereikt worden door ‘het organiseren van commerciële, maatschappelijke en/of culturele aktiviteiten…’. Concreet betekent dit regelmatige bedrijfsbezoeken en recreatieve uitjes. Dat is nog steeds in lijn met de gedachten van ‘een aantal Twentse heren met een commerciële achtergrond’ die ruim 45 jaar geleden (!) Twentevisie 04/2009
Gert van Vliet, twaalf jaar lid van de CCT: “Ik zie ons als een vriendenclub van zakenmensen, maar dan wel een van formaat.” (foto’s: Karin van der Meul)
besloten om elkaar maandelijks buiten de zakelijke sfeer te ontmoeten. Werkt het ook zo in de praktijk? Gert van Vliet, directeur/eigenaar van het Hengelose bedrijf Triple R Nederland: “De leden zijn allemaal zakenmensen, maar ik zie ons als een vriendenclub van zakenmensen, maar dan wel een van formaat. Niet alleen is de sfeer tijdens bijeenkomsten altijd informeel en zeer gezellig, maar daarnaast zit er ook heel veel ervaring en kennis onder onze leden. Dat staat garant voor netwerken op niveau. Daarnaast gaat het om de gezelligheid en wat ik bovenal geweldig vind, is dat iedereen daadwerkelijk respect heeft voor elkaar.”
‘Je krijgt veel terug voor je eigen inzet. Dat werkt voor mij heel inspirerend’
De CCT vindt een gevarieerde samenstelling van het ledenbestand erg belangrijk. Daarom worden er maximaal twee vertegenwoordigers van dezelfde branche toegelaten, wordt gelet op voldoende geografische spreiding over Twente is, geldt er een minimum leeftijd van 25 jaar en dienen de leden een managementfunctie te hebben op commercieel of bestuurlijk niveau. Daarnaast is een evenredige verdeling tussen het aantal mannen en vrouwen het streven. Maar van de 61 leden behoren er niet veel tot het vrouwelijke geslacht. Huiskes: “We hebben op dit moment slechts acht of negen vrouwelijke leden. Ik wil daarom geïnteresseerde vrouwen uitnodigen om eens een clubavond te komen bijwonen.” Ze voegt er nog wel aan toe dat de CCT natuurlijk niet louter zoekt naar nieuwe vrouwelijke leden. “Elke ondernemer wordt in beginsel van harte uitgenodigd.”
Leden voor het leven? Vrouwen gevraagd Ilone Huiskes is een van de ‘youngsters’ binnen de CCT. Zij vertegenwoordigt haar werkgever Suwijn Notarissen. Ze was meteen enthousiast, zodanig zelfs dat ze al snel in het bestuur plaats nam. “Wat mij vooral aanspreekt is dat de CCT geen gemene deler heeft die de leden moet binden. Deze club is erg veelzijdig en bestaat uit gemotiveerde mensen van verschillende generaties met wie het leuk is om je kennis te delen. Je krijgt veel terug voor je eigen inzet. Dat werkt voor mij heel inspirerend. Hoe belangrijk de informele factor, de gezelligheid, ook is, ik neem de zakelijke kant van het lidmaatschap zeker serieus.”
Ilone Huiskes is kandidaat-notaris bij Suwijn Notarissen, weet wat ze wil en is ambitieus. Wanneer gaat ze voor zichzelf beginnen? “Dat weet ik niet, maar als ik de kans krijg om notaris te worden in een samenwerkingsverband met andere notarissen, dan zal ik dat zeker doen.” En de CCT, gaat die dan mee? “Zeker weten, deze club is me in die korte tijd al zo dierbaar geworden dat ik er geen afstand meer van wil doen.” Dat Gert van Vliet zich ook bij de CCT thuis voelt, is met zijn twaalf jaar lidmaatschap wel duidelijk. Gaat het dan echt nooit vervelen? “Nee, geen moment, ik heb er menselijk en zakelijk zóveel baat bij gehad; het lidmaatschap opzeggen is voor mij geen optie.” ■
17
Antoinette Geerts:
‘Ik werk er leiding
procent vrouw moet zijn en al zeker geen vijfenzeventig. Fysiek komen we altijd iets te kort.”
Daar zal minister ter Horst blij mee zijn.
Jij werkt fulltime en hebt vier kinderen. Is dat goed te combineren?
De politie is een mannenwereld. Is het moeilijk om als vrouw aan de top te komen? “Ik heb het niet als moeilijk ervaren. Ik heb stap voor stap alles doorlopen. Ik heb zelf ook ME-werk gedaan, ben pelotonscommandant geweest, hoofd van de politieschool en nu chef van de recherche. Ik heb veel functies binnen de politie doorlopen. Het is wel eens lastig geweest, maar ook heel uitdagend en leuk. Ik zorgde er zelf voor dat ik het bij kon houden. Dus ik trainde privé extra om op het niveau
‘Ik sta er niet bij stil dat ik een verantwoordelijke functie heb’ terecht te komen van de jongens. En straalde net zoveel overwicht uit. Ik liet nooit de kaas van mijn brood eten, je moet er wel staan. Dat was mijn manier en het werkte.”
Hoe zit het met de vrouwen op straat?
(door Carrie ten Napel) Minister van Binnenlandse zaken Guusje ter Horst wil meer vrouwelijke korpschefs bij de politie. Ze was zelfs recentelijk in het nieuws omdat ze de benoeming van een mannelijke korpschef voor de regio Zuid-Holland uitstelde, vanwege het feit dat ze liever een vrouw op die positie wilde hebben. Bij de politie Twente hebben ze tijdelijk een vrouwelijke korpschef. En een treetje lager geeft de Twentse Antoinette Geerts leiding aan 271 korpsleden van de divisie Informatie en Recherche.
Je hebt de op één na hoogste positie bij de politie Twente. Vind jij jezelf een succesvolle vrouw? “Toen ik op de politieacademie zat had ik niet de ambitie om commissaris of korpschef te worden. Dus mijn ontwikkeling hier is al groeiende wijs gegaan. Ben ik een succesvolle vrouw? Tja, ik weet het niet.”
18
Niet zo bescheiden, je staat één plek onder de korpschef en geeft leiding aan het rechercheteam. Dan heb je het toch goed gedaan? “Ik ben directeur en geef leiding aan de divisie informatie en recherche. Dus ja, ik heb een hoge positie hier. De tijdelijke korpschef is trouwens ook een vrouw en de nieuwe wordt waar-
bewust aan om vrouwen op gevende posities te zetten’
schijnlijk een vrouw of iemand van allochtone afkomst, in het kader van diversiteit.”
“We praten er al jaren over dat er meer vrouwen bij de politie hoge functies moeten bekleden. Het is nog steeds maar een handje vol. We zijn op de goede weg maar we moeten de echte slag nog slaan.”
Antoinette Geerts (rechts) geeft leiding aan 271 korpsleden van de divisie Informatie en Recherche bij de politie Twente.
interview | carrièrevrouw
“Het worden er steeds meer gelukkig. Dat vind ik erg belangrijk. “
Ik zag net twee agentes weg rijden. Twee mooie vrouwen, echte vrouw-vrouwen en ik vraag me dan toch af of zij genoeg overwicht hebben op straat? “We hebben hier de miro-rellen gehad in Enschede. Ik zag toen een vrouwelijke hoofdagent van ons aan de slag. Klein, tenger en mooi. Een vrouw-vrouw zoals jij dat dan noemt. Maar zij was verbaal zo sterk. Die kon de situatie heel goed aan. Als er bijvoorbeeld een mannelijke agent tegenover iemand gaat staan die opgefokt is, kun je een gevecht krijgen. Vrouwen pakken het anders aan en krijgen het ook gedaan. En dan gaat het niet om kracht. Het is ook niet goed om alleen maar vrouwen in de nachtdienst te hebben. Het moet een gezonde verhouding zijn. Ik zeg ook niet dat het vijftig Twentevisie 04/2009
“Ja. Ik heb een man die is vaker thuis dan ik, dus we verdelen de taken. Mijn partner heeft me altijd gestimuleerd te blijven werken. Hij wist ook dat het niet goed zou komen als ik thuis zou blijven zitten. Het is bij ons nooit een issue geweest. Ik weet nog dat ze bij de selectie voor de politieacademie vroegen hoe ik dat dacht te combineren. Ik vond het zo flauw dat ze dat in die tijd nog vroegen, we praten over 1982. Ze vragen dat toch ook niet aan een man? Ik heb ze gezegd dat ik het niet meer van deze tijd vind om dat aan een vrouw te vragen. Want wie weet trouw ik wel een huisman. Blijkbaar vonden ze dat antwoord wel bevredigend, want ik mocht door.”
mijn oudste vijftien jaar. Een korpschef draait zoveel uren. En je mag bovendien nooit in je eigen regio werken, dus dan zou ik ook verder moeten reizen. Twente is mijn thuis, daar hoef ik niet weg.”
Hoe kijkt jouw omgeving tegen jouw positie aan? “Mensen zeggen hier niet snel dat ze trots zijn. Een kennis van mij zocht dames voor studenten die onderzoek deden naar vrouwen op hoge posities. En de enige die zij kon bedenken was ik. Dan sta je er toch even bij stil dat er dus niet zoveel vrouwen zo’n hoge positie hebben. Mijn dochter zei laatst nog, ‘zijn er ook jongens politie?’ Grappig hè.”
Vind je het onzin dat er nu zoveel aandacht is voor vrouwen op topposities?
Een zware functie...
“Nee, dat vind ik absoluut geen onzin. We zijn al best wel wat jaren bezig om vrouwen op posities te krijgen. En als je daar niet heel bewust mee bezig bent, dan lukt het niet. Ik ben zelf voorzitter geweest van de emancipatiewerkgroep. Het lukte in die tijd niet om meer vrouwen in het korps te krijgen. We hebben toen ook bij de korpschef aangegeven dat het anders moet. Want de mannen hebben altijd meer ervaring en dus een streepje voor op vrouwen bij sollicitatiegesprekken. Het zit hem niet in het opleidingsniveau, want vrouwen zijn tegenwoordig hoger
“Het is gewoon werk. Ik sta er niet bij stil dat ik een verantwoordelijke functie heb. Ik heb laatst een keer een rechercheonderzoek stop gezet. Dat was nog nooit gebeurd. Dat lef moet je hebben.”
‘Mannen gaan niet aan de kant voor vrouwen. En dat snap ik ook’
Wat houdt jouw huidige functie precies in? “Veel overleggen en vergaderen. Ik stuur het recherchewerk aan, dus de grootschalige onderzoeken. Ik maak de keuzes in welke zaken we verder gaan en welke niet. Wij kijken ook naar doelstelling en termijnen omdat het in verhouding moet zijn met het resultaat. Daarnaast ben je directeur over het hele korps, dus je beslist mee over het beleid ten opzichte van het korps. “
Bestaat er binnen de politie een grote hiërarchie?
Vervelend... Maar je kunt toch wel tevreden zijn dat je dit als vrouw hebt bereikt.
opgeleid dan mannen. Maar mannen hebben wel meer werkervaring. In die tijd hadden we een paar vacatures open staan en daar hebben we bewust alleen vrouwen voor uitgenodigd. Zo tref je andere maatregelen om het voor elkaar te krijgen. Hetzelfde doet minister Guusje ter Horst nu ook. Hoe pijnlijk die situatie ook even was met de benoeming van de korpschef van Zuid- Holland. Maar als zij dat niet heel strak doet lukt het nooit. Want mannen gaan niet aan de kant voor vrouwen. En dat snap ik ook.”
“Tevreden ben ik ook wel. Succesvol? Ach, het kan altijd succesvoller. Maar ik hoef ook niet per se korpschef te worden. Als ze me nu zouden vragen, doe ik het niet. De thuissituatie speelt dan toch mee. Mijn jongste is zeven en
Werkt het nu ook niet averechts, dat heel Nederland denkt: de regering wil zo nodig een vrouw of allochtoon op die positie hebben?
“Ja, van de schouders kun je de salarisschaal aflezen. Die hiërarchie bestaat er gewoon.”
Ben je dan toch niet trots op jezelf dat je deze positie hebt bereikt? “Jawel, maar ik sta daar zelden bij stil. Je krijgt het er niet uit hoor, haha.”
Twentevisie 04/2009
Voor Twentevisie portretteert Carrie ten Napel een aantal succesvolle ondernemende vrouwen uit het oosten des lands; een zoektocht naar de carrièrevrouw. In dit nummer Antoinette Geerts. Ten Napel kreeg thuis de journalistiek met de paplepel ingegoten van vader Evert (Studio Sport). Ze werkte zelf als sportjournalist voor Tien (het televisiekanaal van John de Mol), inmiddels ter ziele en ze is presenteert En Dan Nog Even Dit (TV Oost) en Dicht bij Nederland (NPS).
“Het is ook conservatief Nederland. Ik weet nog goed dat ik als pelotonscommandant bij de miro-rellen omriep dat de mensen weg moesten omdat er anders geweld zou worden gebruikt. Een paar mannen zeiden toen, ‘moet dat wief dat doen, kan geen kerl dat omroepen’. Mensen moeten er gewoon aan wennen.”
Conservatieve mannen… wat heb je eraan? “Maar het ligt ook voor een groot gedeelte bij vrouwen zelf. Hoe bereid ben je om de zorg voor je gezin te delen met anderen? En het is heel belangrijk hoe de leiding van een bedrijf er tegenover staat. Zijn ze bereid om een vrouw de tijd te geven in de positie te groeien en ook eventueel verlof te geven als ze kinderen krijgt. Die tijd heb ik altijd gekregen. Het zit deels bij vrouwen zelf, deels bij je werkomgeving en deels ook bij je partner.”
Voor de positie van korpschef moet je dus naar een andere regio. Wil je hier blijven wonen dan zit je dus al aan de top. “Maar dat vind ik wel hoog genoeg op dit moment. Misschien wil ik over vijf of tien jaar wel korpschef van Gelderland of Drenthe worden. Maar ik zit hier nu nog goed.”
Je bent niet van de geplande carrière? “Nee, daar geloof ik niet in.”
En je bent ook geen carrièrevrouw? “Nee, geloof ik ook niet.”
Maar wel ambitieus? “Ja, dat ben ik wel. Ik wil de beste recherche zijn van Nederland. Ik heb wel de neiging alles goed te doen, te ontwikkelen en te verbeteren.” ■
19
impressie | memphis
De hapjes en drankjes werden aangeboden door FC Twente Horeca en Twentevisie
Memphis in beeld
Takelen, regio-tv en bouwen In het nieuwe restaurant in De Grolsch Veste waren op 7 april heel veel mensen aanwezig om getuige te zijn van een viertal interessante interviews. Eerst kwam de directeur van het Kennispark, Kees Eijkel, vertellen over het congres Innoversum dat op 11 en 12 juni plaatsvindt in de Grolsch Veste. Daarna kreeg de no nonsense-ondernemer Tjerko Jurgens van het Hengelose Hydrospex verschillende keren de lachers op zijn hand maar hij vertelde ook serieus over het omhoog takelen van reuzenraden en andere hoogstandjes. Zoals gebruikelijk maakte Wim Steenkamp van de Rabobank de winnaar van het beursspel bekend en vervolgens werden de oren extra gespitst voor het drietal Gerard Nijboer, Frans Strikker en Willy Oosterhuis die hun plannen voor de nieuwe commerciële regionale tv-zender Onze TV uit de doeken deden. Althans, voor zover ze er iets over wilden en konden zeggen. Als laatste ging Jan Medendorp in gesprek met Gerard van de Aast, die Herman Hazewinkel opvolgt als bestuursvoorzitter van VolkerWessels. De voormalige topman van Reed Elsevier stelde zich voor aan het geïnteresseerde publiek, dat ondertussen werd gefêteerd op hapjes en drankjes die werden aangeboden door FC Twente Horeca en Twentevisie. De volgende opname van Memphis is op dinsdag 12 mei. Plaats van handeling is dan opnieuw het restaurant op de tweede verdieping in het nieuwe gedeelte van de Grolsch Veste. Te gast zal onder anderen zijn topman Keizer van GGN, het nieuwe incassobedrijf dat onlangs is ontstaan dankzij de fusie van acht incassobedrijven. Noteert u de daarna volgende opnames ook alvast in uw agenda: 2 juni, 1 september, 6 oktober, 3 november en 1 december. Als u maandelijks uitgenodigd wilt worden voor de opnames van Memphis, dan kunt u zich voor de e-mailservice opgeven via www.twentevisie. nl. U wordt dan ook op de hoogte gehouden van de gasten. U ontvangt dan bovendien de maandelijkse nieuwsbrief die een voorproefje geeft van wat de komende uitgave te bieden heeft.
De gasten van Jan Medendorp en Martin Steenbeeke op 7 april waren (van boven naar beneden): Kees Eijkel van het Kennispark, Tjerko Jurgens, directeur van Hydrospex, het trio Ronald Nijboer, Frans Strikker en Willy oosterhuis en tenslotte Gerard van de Aast, de nieuwe bestuursvoorzitter van VolkerWessels.
Wij bouwen merken.
20
Langestraat 9 7511 HA, Enschede Tel: 053-4303986 www.biblos.nl
Dat is de hoofdzaak!
reclame en communicatie check: wigmanvandijk.nl
21
impressie | memphis
Wij zijn sterk in verzuimreductie LED Benelux BV
S C H R I J F - E N L E D E RWA R E N
22
de Klomp 16 • 7511 DJ Enschede T: 053 431 22 58 • F: 053 431 76 32 www.platvoet.nl •
[email protected]
Bel: 088 67 87 250 *AN 4INBERGENSTRAAT s 34 (ENGELO s E MAIL INFO EURO CARENL s WWWEURO CARENL
Office Enschede: Hengelosestraat 705 7521 PA Enschede Tel: 053-4836364 Fax: 053-4337415
[email protected]
Office Werkendam: Vierlinghstraat 12a 4251 LC Werkendam Tel: 0183-304315 Fax: 0183-307016 www.ledbenelux.nl
23
Klaas Reinders bouwt overal ter wereld houtverbrandingsinstallaties
interview | houtverbranding
‘Er is geen Volgend jaar bestaat de Reinders-group of companies al een eeuw, maar het is zeer de vraag of er een knalfeest komt. Opa Reinders begon in 1910 met een grof- en hoefsmederij. Opa kreeg één zoon. “Mijn vader, 87 jaar, komt nog altijd via de achterdeur binnen; hij wil geen koffie omdat hij ons niet van het werk wil houden.” Pa Reinders had vier zonen, kende zijn oogappeltjes een beetje en vermoedde heibel in de tent als ze het bedrijf samen zouden moeten voortzetten. Hij liet uiteindelijk vier bedrijven achter. De jongste van het stel, Robert (43), zet de oorspronkelijke smederij voort onder de naam Reinders Staalbouw. Broer Geurt is de laatste jaren vooral druk met kassenverwarming in Canada, Amerika en Australië. De vierde broer Ferdinand (tweelingbroer van Geurt) is anderhalf jaar geleden overleden.
Boekhouders De twee oorlogen hebben de ‘dynastie’ dwars gezeten; de recessie in 1932 gooide tijdelijk roet in het smederij-eten, maar het meest hebben de broers last gehad van corrupte boekhouders, vertelt Klaas Reinders met smaak. Uiteindelijk hebben de vier broers hun bedrijven uit elkaar getrokken en zijn ze zelf verantwoordelijk voor hun daden en financiën. “Ieder van ons heeft zijn eigen boekhouder en een eigen contract bij de bank. Mijn broers en ik hebben ook weer zonen, dus het ontvlechten van de bedrijven is ook wel zo handig geweest voor de toekomst.”
gebrek aan hout’ energie op in de vorm van warm water, stoom of elektriciteit.” Foutje van de redacteur: hout raakt niet op. “Als er gebrek aan afvalhout of snoeihout is, kun je bijvoorbeeld snelgroeiende Eucalyptus-bomen verbouwen, dat is een perfecte brandstof.”
Pronk De beste houtverbranders ter wereld, vindt Reinders. Met dank aan de door ondernemers zo verfoeide PvdA-minister Pronk. “We hebben een andere manier van denken ontwikkeld over verbranden. Wij beginnen in de opslagsilo, daar begint onze rookgasreiniging al; daar hoort een vuurhaard bij en daarbij een ketel waar die rookgassen gekoeld worden van 1.000 naar ongeveer 180 graden. Dan pas komt er een reinigingssysteem achter. Op die manier denken hebben wij moeten leren. Dat is het gevolg van het beleid van meneer Pronk en daar ben ik hem nog steeds dankbaar voor. In de jaren negentig kwam hij met nieuwe eisen, de techniek om aan die eisen
‘Wij zijn wel de beste maar niet de goedkoopste, er is altijd wel een pleurk die goedkoper levert’ te voldoen moest helemaal ontwikkeld worden en daar hebben wij tien jaar lang onze hele winst in moeten steken. Toen was ik kwaad, maar we zijn de rest van de wereld nu gewoon voor.”
Biogas Houtverwerkende industrie
Klaas Reinders: “In de jaren negentig kwam Pronk met nieuwe eisen, de techniek om aan die eisen te voldoen moest helemaal ontwikkeld worden en daar hebben wij tien jaar lang onze hele winst in moeten steken. Toen was ik kwaad, nu ben ik hem daar dankbaar voor.”
(door Jan Medendorp) De indruk bestaat dat de halve wereld op zoek is naar alternatieve energie, maar in Almelo, bij KARA Energy Systems, worden ‘ouderwets’ heel moderne metersgrote houtverbrandingsovens gebouwd. Het is juist heel milieubewust, volgens Klaas Reinders (56),
24
want hout verbranden levert geen CO2 op. “En snoeihout composteren zorgt voor methaangas en dat is helemaal slecht voor het milieu.” Reinders heeft de kennis te danken aan de universiteiten en oud-minister Pronk. Van Duitsers en Engelsen heeft hij geen hoge pet op.
Vroeger maakte Reinders houtverbranders voor de houtverwerkende industrie; kozijnenfabrieken, meubelfabrieken, interieurbouwers, scheepsbetimmeraars gooiden hun afvalhout in de oven. “Die markt is aan het verschuiven, veel van die bedrijven zitten nu in Azië.” Reinders zoekt klanten in de procesindustrie. “Bedrijven die veel fossiele brandstoffen, zoals gas en olie, gebruiken.” Overal ter wereld staan verbrandingsinstallaties van Reinders, hij bouwt er jaarlijks een stuk of vijftien. “We zijn er nu eentje aan het bouwen in Berlijn; we hebben onlangs een opdracht gekregen voor de bouw van een installatie net over de grens en we zijn onder meer bezig in Noord-Ierland.” De installatie verbrandt alles van hout. “En het mag niet natter zijn dan 50%, maar dan kun je het ook bijna uitknijpen. Met de warmte wekken we Twentevisie 04/2009
Van biogas is Reinders bewust weggebleven. “Wel hebben wij in de jaren tachtig veel gedaan aan ondermaats vergassen van biomassa, een deel brandt af en een deel niet. Wij hebben een installatie ontwikkeld die een teervrij gas kan realiseren. Dit is nog wel een mooi verhaal. Ik zat toen in Indonesië en ik kreeg de vraag of wij teervrij gas konden leveren. Ik heb mijn broer Geurt gebeld met het verzoek alle technische universiteiten langs te gaan om te inventariseren wat ze op dat vlak aan kennis hadden. En wij hebben toen die installatie gebouwd. Niemand wist wie Geurt was; op een goede dag is hij achtervolgd door Huub Stasse van de universiteit Twente die wel eens wilde weten wie hij was en waarvoor hij die kennis nodig had. De man was helemaal verrukt toen hij onze installatie zag. De volgende dag kwamen er meteen mensen van de universiteit die gasmonsters Twentevisie 04/2009
onderzochten. Samen hebben we die installatie verder ontwikkeld.”
RWE Reinders is er trots op dat overal op de wereld verbrandingsinstallaties van hem staan. Ik sprak laatst een kennis van wie de zoon in Vanuatu zat. Ik heb hem verwezen naar een school waar vijftien uur per dag een installatie draait op theebosjes. Dat levert gas op waarop een motor loopt en daar wordt stroom mee gemaakt voor de school en het kleine dorpje dat er omheen staat. Die installatie staat daar al vanaf 1985. Weet je, er is onderzoek geweest van de Verenigde Naties waaruit blijkt dat wij de beste down draft vergasserinstallaties bouwen. Dan vraag jij natuurlijk waarom we ons niet helemaal gek verkopen. Het antwoord is simpel: door de aanbesteding van de Wereldbank. Wij zijn wel de beste maar niet de goedkoopste, er is altijd wel een pleurk die goedkoper levert.” Een pleurk? “Een pleurk is iemand die ik niet ken, maar die in dezelfde handel zit, maar rotzooi levert waardoor de Wereldbank stopt met die projecten.” Energiereus RWE (de nieuwe eigenaar van Essent) heeft wél donders goed in de gaten wat Reinders kan. RWE heeft op het terrein van het milieu niet een al te beste naam en wil die naam opvijzelen met de verbrandingsinstallaties van Reinders. Maar die staat weer niet te trappelen om te leveren. “Die Duitsers komen nu met eisen; die mensen zijn zo arrogant. Je moet ze eerst betalen en dan pas willen ze met je praten. Ik heb ze maar een ouderwets betalingsformulier gestuurd dat ze mij 30% vooruit moeten betalen voordat wij aan het werk gaan.” Over Engelsen is hij overigens niet minder ongezouten: “De laatste tien procent betalen ze bijna nooit, daar moet je met een jachtgeweer achteraan.”
Gesaneerd Het sociale gezicht van Reinders is dankzij het optreden van de vakbonden wel verdwenen. Voordat hij vroeger iemand op straat zette, moest hijzelf ook bijna niet te eten hebben. “Een familiebedrijf is toch wel erg begaan met de mensen. Achter iedere werknemer zit een gezin, daar voel je je erg verantwoordelijk voor.” Maar de wereld verandert, hij was drukker met het op peil houden van zijn organisatie ten opzichte van
de orders. Reinders is daarom gaan uitbesteden. “We hebben in binnen- en buitenland bedrijven gevonden die voor ons kunnen produceren; dat zijn veelal wat kleinere bedrijven, vaak één- of tweemansbedrijven, die gewoon heel graag voor ons werken. En zo werken we ook in Kroatië en produceren we ook in Litouwen en in Polen.” Reinders werkt met een vaste ploeg van veertig man. “Bij toeleveringsbedrijven werken er
‘Ik praat over Zuid-Duitsland, dat is wat anders dan hier over vlak de grens, met die mensen kun je wel werken, maar die Zuid-Duitsers...’ momenteel wel 120 man voor ons. Ik wil alleen heel goede mensen in dienst hebben, jongens die hun overall aan doen als ik hen op eerste kerstdag bel voor een klus.” Dat gebeurde bijvoorbeeld een paar jaar geleden toen een tuinder in nood was; hij had voor miljoenen in zijn kas staan en de verbrandingsinstallatie hield er mee op. We hebben de hele kerst met elkaar op de schop gestaan om het ding aan de praat te houden.”
IG Metal Tussen Reinders en de Duitse vakbond IG Metal komt het nooit meer goed. Reinders bouwde daar houtdroogkamers en procescomputers. En hij had een hele lijn vochtmeters ontwikkeld: voor hout, voor leer, voor bouwstoffen. Maar de omzet bleef de laatste tijd achter, reden om (vorig jaar september) ook in het personeelsbestand in te grijpen in het Duitse bedrijf. Reinders wilde ontslag voor vier medewerkers onder wie een dure verkoopleider. “Hij verdiende vijfduizend euro in de maand en reed in een Passat maar hij verkocht nog niet voor zeven ton. Mijn advocaat heeft met IG Metal gesproken en die eiste dat wij zouden scholen en begeleiden naar nieuw werk. En als dat niet lukte, konden we een ontslagprocedure beginnen. Toen heb ik de stekker maar uit het hele bedrijf getrokken. Einde oefening, 25 man op straat. Ik ben met vijf man doorgestart en ik ben hartstikke blij dat ik het gedaan heb. Ten eerste heb ik dat gezeik niet meer van IG Metal, ik heb het probleem niet meer met Duitsers die niet luisteren.” Sorry? “Ik praat over Zuid-Duitsland, dat is wat anders dan hier over vlak de grens, met die mensen kun je wel werken, maar die Zuid-Duitsers…” ■
25
Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op www.twentevisie.nl
column | financieel accent
Sneller handelen bij de belastingdienst!? Wellicht herkent u als ondernemer de volgende situatie. Uw belastingadviseur is namens u de discussie c.q. onderhandelingen aangegaan met de belastingdienst omtrent één in de visie van de belastingdienst ten onrechte geclaimde aftrekpost of voorgestelde ondernemingstructuur. Hij zendt namens u een brief naar de fiscus met daarin het met argumenten onderbouwde standpunt. Na verloop van tijd informeert uw belastingadviseur bij de belastingdienst naar de stand van zaken. Soms krijgt hij dan te horen dat de brief is zoek geraakt c.q. nooit is aangekomen en of hij maar een fax wil sturen met de eerder verzonden brief. Ook is het mogelijk dat na een tijdrovende discussie van uw belastingadviseur met een belastingambtenaar - u hebt als ondernemer nu een maal een ander tijdsbegrip dan onze belastingdienst - hij te horen krijgt dat er toch nog een ‘hogere’ ambtenaar naar moet kijken. Blijkbaar zijn/waren de competentieafbakeningen intern bij de belastingdienst niet geheel duidelijk. Soms gebeuren al deze zaken zelf in één en hetzelfde geval.
Horizontaal Toezicht Als ondernemer bent u dus vaak maanden, zo niet een vol jaar, verder voordat u kennis kunt nemen van het standpunt van de fiscus over uw zaak. Ondertussen blijft de onzekerheid voortduren. Soms moet u wachten met het doen van allerlei ondernemingshandelingen daar het standpunt van de fiscus van groot belang is voor de effecten van deze handelingen. Ondertussen hopen de ergernissen en frustraties zich op, niet alleen bij u maar ook bij uw belastingadviseur. Gelukkig is ook bij de belastingdienst het begrip ontstaan dat dit voor een ondernemer slecht te verteren is. Recentelijk is de belastingdienst gekomen met een project geheten Horizontaal Toezicht. Via uw belastingadviseur kunt u zich als ondernemer aanmelden voor deelname aan dit project. Meer informatie hierover kunt u trouwens vinden in de colum Financieel Accent van februari van dit jaar. Een belangrijk onderdeel van dit project is dat de belastingdienst garandeert dat zij bij deelnemers aan dit project binnen drie weken, in uitzonderlijke gevallen zes weken, met een antwoord komt op zaken die door de belastingadviseur zijn voorgelegd. Indien dit bewaarheid wordt en in de toekomst voor grote aantallen ondernemers gaat gelden, Twentevisie 04/2009
dan zijn een hoop ergernissen en frustraties bij u en uw belastingadviseur als sneeuw voor de zon verdwenen. Binnen één maand weet u waar u aan toe bent. Bij een positieve beantwoording door de belastingdienst kunt u direct aan de slag. Bij een negatief antwoord kunt u overwegen of u uw verlies neemt of dat u toch nog in bezwaar en beroep gaat.
Bezwaar en beroep In het laatste geval bent u wel weer jaren verder voordat u uitsluitsel verkrijgt. Eerst moet u bij de belastingdienst zelf bezwaar maken tegen hun beslissing. Bij een negatieve reactie kunt u in beroep bij achtereenvolgens de rechtbank, het hof en de Hoge Raad. Indien de fiscus een voor haar negatieve reactie krijgt bij één van deze instanties zal zij ook waarschijnlijk ‘hogerop’ gaan. Ondertussen hebt u nog steeds ‘het probleem’ in uw bedrijf zitten.
Voortschrijdend inzicht Echter, waar de belastingdienst zich inspanningen getroost door middel van het project Horizontaal toezicht om in elk geval het geschetste tijdrovende vooroverleg met de belastingdienst in tijd te beperken tot drie weken lijkt er echter wat hun betreft nog onvoldoende voedingsbodem voor fiscale arbitrage te zijn. Men wil er nog niet aan, misschien omdat de belastingdienst niet de indruk wil wekken ‘alles’ maar buiten de normale gang van zaken om te willen doen. Dat is natuurlijk wél jammer. Fiscale arbitrage zou een goede oplossing kunnen zijn voor zowel de ondernemer als voor de belastingdienst. Echter ook de term voortschrijdend inzicht is de bij de belastingdienst en haar politieke gezagsdragers niet onbekend. Gezien de al gememoreerde verschillende tijdsbegrippen kan het resultaat hiervan echter nog wel enkele jaren op zich laten wachten.
Fiscale arbitrage Moet u dan naar de rechter stappen? Is er dan geen mogelijkheid tot afdoening buiten rechte, of staat partijen een jarenlange juridische rechtsstrijd te wachten met een onzekere uitkomst? Fiscale arbitrage/mediation zou een oplossing hiervoor kunnen bieden. Zoals hierboven geschetst; je kunt de hele rechtsgang afwerken. Als het tegenzit duurt dat jaren. Met alle bijbehorende directe en indirecte kosten die voor uw rekening komen. Niet alleen kost het u immers veel geld maar ook veel van uw energie en van uw toch al schaarse tijd. Het probleem blijft bovendien maar in het bedrijf zitten, tot de Hoge Raad uiteindelijk uitsluitsel geeft. De meerwaarde van fiscale arbitrage is dat het geschil wordt opgelost door een panel van specialisten en dat er geen jarenlange onzekerheid ontstaat over de uitkomst. Dit gaat als volgt in zijn werk. Beide partijen benoemen een deskundige en die benoemen er samen ook weer een. Dit drietal moet binnen drie maanden beslissen for better or for worse. Het geval is daarmee door materiedeskundigen beslist en de inspecteur en de belastingplichtige binden zich op voorhand aan de uitkomst. Als fiscale arbiter kan men binnen de grenzen van regelgeving blijven en/of op gronden van redelijkheid en billijkheid beslissen. Als zo’n beslissing goed is gemotiveerd, vormt ze tevens een uitgangspunt voor de toekomst.
mr. N.A.M. (Niek) Rerink De auteur is als belastingadviseur verbonden aan Ten Kate & Huizinga in Enschede
27
Kijk op www.twentevisie.nl
column | werving en selectie
Gezocht: Lid Raad van Commissarissen Een oproep die we steeds vaker zien in de krant. Een open oproep, waarop een ieder die zich geroepen voelt kan reageren. En terecht! Openheid in toezicht is niet alleen gewenst, maar wordt ook steeds vaker geëist. In het bedrijfsleven, maar ook bij organisaties van maatschappelijk belang. De roep om openheid en helderheid over bestuur en toezicht leidde een aantal jaar geleden tot het opstellen van de regels en aanbevelingen rond corporate governance. Hierin zijn de randvoorwaarden beschreven die de basis vormen voor goed besturen: conflicterende belangen dienen te worden vermeden, te nauwe onderlinge familiebanden zijn ‘not done’ en verbindingen met leveranciers dienen ook in kaart te zijn gebracht. Er worden véél regels geschreven. Kennelijk noodzakelijk om geen misverstanden te laten bestaan over de goede bedoelingen, om de (schijn van) onrechtmatige zelfverrijking te voorkomen en om bestuur en toezicht in goede banen te leiden.
Rammelende praktijk Maar is met de corporate governanceregels de basis stevig genoeg voor een correct verloop in de praktijk? Helaas niet, zo blijkt. In het boek De Prooi beschreef Jeroen Smit hoe destijds bij ABN AMRO de raad van commissarissen innig vergaderde met de raad van bestuur over de teloorgang van de bank. En vorige maand bleek dat een zichzelf verrijkende directeur van een woningbouwvereniging in Amsterdam ongestoord zijn gang kon gaan, zonder dat de raad van commissarissen aan de bel trok. Dit zijn natuurlijk excessen, maar ook op kleinere schaal rammelt het toch nog vaker in een raad van commissarissen dan we met zijn allen denken.
Kwaliteit van informatie Uit gesprekken met commissarissen maken we op dat het niet altijd eenvoudig is om de rol van toezichthouder in te vullen, zoals men dat wil. Eén dilemma is de kwaliteit van informatie. Als je toezicht houdt, heb je informatie nodig. Het is de opdracht van de directeur de RvC te informeren. De vraag kan zich voordoen of je alles wel weet. ‘Word ik adequaat geïnformeerd of blijft er iets achter?’. En wat doe je dan? De directeur om aanvullende informatie vragen is een optie, maar wordt mogelijk uitgelegd als een signaal van wantrouwen. Men zoekt de balans tussen Twentevisie 04/2009
het koesteren van de goede verhoudingen en het nemen van de eigen verantwoordelijkheid. Wordt er een investeringsbeslissing genomen met vergaande consequenties, dan moet je je bijvoorbeeld ervan vergewissen dat er een zorgvuldige afweging is gemaakt en dat er een correcte aanbesteding plaatsvindt indien een order of opdracht wordt geplaatst. Met wie wordt er dan zaken gedaan en waarom? Helemaal ingewikkeld wordt het als je als nieuwkomer in een RvC ontdekt dat je wordt gezien als de criticus die niet steeds op alle slakken zout moet leggen. ‘Zo gaan we hier niet elkaar om’ kreeg een commissaris al snel te verstaan. Aanvankelijk even aankijken is dan nog mogelijk, maar als je keer op keer het gevoel hebt dat zaken niet lopen zoals ze behoren te lopen, komt er een moment dat je niet langer erin kunt berusten en ga je de interne discussie aan. Bijzonder lastig en vervelend.
alleen al de zweem van het ‘old boys network’ buiten de deur. Er is echter nog een belangrijk voordeel van een open werving en selectie: de raad van commissarissen kan zich laten verrassen door personen op wie men anders nooit gekomen was, die gekwalificeerd zijn voor de rol en een schat aan nieuwe inzichten en ervaringen meenemen. Die de samenstelling van de raad voor commissarissen vaak weer wat evenwichtiger maken. Jongeren, vrouwen, we komen ze nog te weinig tegen in een toezichthoudende rol.
In Twente Het zit in Twente vol met briljante, vaak jonge ondernemers, die in een paar jaar een organisatie hebben opgezet, goed voeling hebben met technologische en maatschappelijke ontwikkelingen, soms op wereldniveau zaken doen en die kritisch kunnen denken. Prachtkandidaten voor een moderne raad van commissarissen.
Open werving en selectie Hoe is deze situatie nu te voorkomen? Het begint bij het begin, zou Johan Cruyff hebben kunnen zeggen. In dit geval is het begin: het opstellen van een helder profiel. Niet alleen een profiel met kennis, vaardigheden en competenties. Nee, er moeten ook wat zelfevaluatie-vragen worden beantwoord. Hoe functioneren we als RvC? Durven we elkaar aan te spreken op elkaars rol, positie en onafhankelijkheid? Wat voor soort organisatie zijn we en wat voor soort toezicht hebben we nodig? Op welke acties, gedrag en bestuur hebben we kritiek nodig? Staat het profiel helder op papier, dan kan men gaan zoeken naar meest geschikte kandidaat. Door een open werving- en selectieprocedure. In de basis is de werving van een commissaris niet héél anders dan een reguliere wervingen selectieprocedure, waarbij je kijkt naar de bestaande situatie en de gewenste situatie. En naar de mensen die de organisatie van A naar B moeten brengen. Ook dan staan we stil bij cultuuraspecten, externe en interne barrières. De instrumenten die de selectie ondersteunen, kunnen ook bij de selectie van een RvC-lid helpen. Een assessmentprogramma is vaak teveel van het goede, maar een verdiepingsslag met een persoonlijkheidsvragenlijst zou een mooi alternatief zijn en een referentieonderzoek is echt geen overbodige luxe. Op die manier hou je
Sanne Lohman en Frank ten Doeschate De auteurs zijn werkzaam bij Ebbinge en Company
29
nieuws en feiten
| actueel
Ondernemersnieuws Werkplein Enschede - een samenwerkingsverband tussen het CWI, UWV en de gemeenten Enschede en Haaksbergen - en AOC Oost Training & Projecten zijn onlangs een traject met 52 werklozen gestart om werklozen in de regio aan een baan te helpen in de groene sector. Er staan bij boomtelers en glastuinders in de regio Twente minimaal 45 vacatures open. Onderdeel van het traject zijn stages bij kwekerijen. De economische crisis tikt zwaarder door in de regio Oost Nederland dan in heel Nederland. Vooral het afnemende vertrouwen in de omzet (van 7% naar -30%) en de export (van 3% naar -34%) vertonen fors negatieve cijfers. Ten aanzien van de werkgelegenheid is het vertrouwen minder sterk gedaald (van -3% naar -19%). Het bedrijfsleven kampt vooral met teruglopende orders, een deel ervan moet uit noodzaak werknemers ontslaan en een deel doet dat uit voorzorg om straks het hoofd boven water te kunnen houden. Karin Wigger Gerechtsdeurwaarders heet voortaan Wigger Van het Laar Gerechtsdeurwaarders. Het bedrijf is bovendien verhuisd naar de Wierdensestraat 116 in Almelo. De naamswijziging hangt samen met beëdiging van Richard van het Laar als gerechtsdeurwaarder. Tevens is de huisstijl vernieuwd.
Het nieuwe onderkomen Van Wigger Van het Laar Gerechtsdeurwaardres in Almelo.
Onlangs heeft BESTPersoneelsdiensten een vestiging in Haaksbergen, aan de Blankenburgerstraat 41b, geopend. Het bedrijf maakt deel uit van de BESTGroep, waar verder nog BESTChauffeurs&Logistiek, met meerdere vestigingen in Noord- en Oost Nederland, en BESTPayroll, deel van uit maken. In een serie van acht Masterclasses Zinvol leiderschap kunnen ondernemers, managers en directeuren in Oost-Nederland hun leiderschapskwaliteiten verbeteren. Leiderschap wordt vanuit diverse invalshoeken benaderd en deelnemers met inbreng van topgoeroes uit verschillende vakgebieden. De eerste Masterclass Zinvol leiderschap vindt plaats op donderdag 14 mei. De Masterclasses Zinvol leiderschap zijn een initiatief van Bindje, een netwerk van zelfstandige professionals dat klanten ondersteunt bij de realisatie van organisatieveranderingen.
28
Martin Slot van NTP Groep, Gerard ter Hedde en Richard Leussink van Wegener met voorzitter Joop Hassink na de ondertekening van hun samenwerking met de Enschede Marathon.
Meer over het programma, de bijzondere locaties en kosten staat op www.zinvolleiderschap. nl. Er is nog ruimte voor enkele deelnemers. Bouwbedrijf NTP Groep, uitgever Wegener en bierbrouwer Grolsch zijn de nieuwe sponsors van de Enschede Marathon. Deze ondertekening van de contracten bij Grolsch bekrachtigde een driejarige sponsorovereenkomst. Ook blijkt dat er bij ‘de 42 van Enschede’ een ledenaanwas is. Het gaat hier om de club van sponsors die elk 1.500 euro doneren aan de marathon. Het Hengelose defensiebedrijf Thales moet door een versnelling van het aantal nieuwe orders en door uitlevering van extreem veel eerdere opdrachten extra mensen aantrekken, moet meer werk uitbesteed in de regio en laat sommigen dit jaar structureel overwerken. Door de toevloed van werk groeit Thales nu voor het eerst in decennia weer in personeelsaantallen. Het aantal werknemers in de vestiging Hengelo is sinds begin dit jaar al van 1914 naar 1931 gegroeid en verwacht wordt dat er dit jaar nog tientallen bijkomen. Switch Automatisering werd afgelopen zaterdag in Brussel uitgeroepen tot winnaar van de Acer Executive Award. De landelijk opererende automatiseerder won de jaarlijkse prijs vanwege de goede samenwerking met klanten en Acer. Het particuliere postbedrijf Metropost gaat in Twente uitbreiden. Metropost nam eerder Postpoint met vestigingen in onder meer Hengelo en Almelo over en heeft in Twente ongeveer 250 bezorgers aan het werk. Door de uitbreiding worden dat er 500. In april gaat Metropost ook in Nijverdal en omgeving en per 1 juni ook in Hengelo post bezorgen.. Internationale gasten die naar Twente komen landen vaak op Dusseldorf International Airport of Luchthaven Schiphol. Vaak nemen deze mensen een taxi van of naar het vliegveld, dit kost snel zo’n 200 euro per rit. SCC Comfort levert hier-
voor een goedkoper oplossing. Reizigers kunnen worden opgehaald door een studentchauffeur van SCC Comfort in de auto van het desbetreffende bedrijf. De kosten zijn vanaf 54 euro per rit. Het Oldenzaalse Webprint, producent van fotoalbums en persoonlijke fotoproducten via internet, breidt zijn activiteiten op de Amerikaanse markt verder uit. Photofun, Inc., de dochteronderneming van Webprint, heeft een partnerovereenkomst gesloten met OfficeMax, de bekende Amerikaanse leverancier van kantoorbenodigdheden voor de zakelijke en consumentenmarkt.
Onlangs brachten 50 studenten en docenten van de ondernemersopleiding Small Business & Retail Management van Saxion Enschede een bezoek aan FC Twente als bedrijf.
Dinsdag 29 maart brachten 50 studenten en docenten van de ondernemersopleiding Small Business & Retail Management van Saxion Enschede een bezoek aan FC Twente als bedrijf. Commercieel manager Jan van Halst en Hoofd Communicatie en persvoorlichter Richard Peters gaven een blik achter de schermen door in te gaan op de bedrijfsprocessen van de club. Daaruit bleek dat FC Twente veel meer is dan een voetbalbedrijf en handelt vanuit haar maatschappelijke verantwoordelijkheidsgevoel en een instituut en merk is geworden in een steeds groter wordende regio. Het bezoek van studenten en potentiële ondernemers sluit goed aan bij het onlangs gesloten convenant tussen FC Twente en Saxion. ■ Persberichten kunnen per e-mail worden toegestuurd aan
[email protected]. Tekst als word-bestand, eventuele foto’s of ander illustratiemateriaal als jpeg, 300 dpi.
Twentevisie 04/2009
actueel | personeelstransacties
“If we are together nothing is impossible. If we are divided all will fail.” (Winston Churchill)
Mens en organisatie Voor de maand april werden de volgende opmerkelijke transfers op management- en directieniveau in Twente bij de redactie van Twentevisie aangemeld. Outplacementbureaus, werving- en selectiebureaus, bedrijven of instellingen, maar ook nieuwe medewerkers zelf kunnen recente transfers doorgeven aan de redactie van Twentevidie via www.twentevisie.nl (voorpagina, rechts in de menubalk). Hedwig Harink is benoemd tot nieuwe directeur van Enrichment Technology Nederland te Almelo, de bouwer van ultracentrifuge. Harink heeft gedurende zestien jaar diverse functies bekleed binnen Urenco Nederland en was regionaal directeur van Imtech Maintenance BV. Ze volgt Gerard Vaes op, die met pensioen gaat. Harink ziet een grote uitdaging in het realiseren van nieuwe verrijkingsfabrieken in Frankrijk en de Verenigde Staten. Na ruim 16 jaar heeft Johan Bossink besloten om met ingang van 1 april 2009 zijn werkzaamheden als belastingadviseur bij KroeseWevers wegens gezondheidsredenen te beëindigen. Tevens legt hij zijn functie als voorzitter van het Dagelijks Bestuur neer. Bossink blijft wel betrokken als adviseur van het Dagelijks Bestuur. Jan Arkink zal de voorzittersfunctie overnemen. Arkink is sinds 1996 partner bij KroeseWevers en werkzaam als fiscalist vanuit KroeseWevers Almelo. Als nieuw lid van het Dagelijks Bestuur is benoemd Eric Hutten, werkzaam als registeraccountant bij KroeseWevers Enschede en partner sinds 2006.
2004 deze functie bekleedde. Fransen is directeur van Agfra Holding B.V. met hotels in binnen- en buitenland. Zij heeft grote bestuurlijke ervaring, onder andere tot eind 2008 als voorzitter van de Raad van Commissarissen van Zorgverzekeraar Menzis. Thijs Bennink was voorzitter van het TBT vanaf eind 2004. Hij speelde een belangrijke rol bij het verkrijgen van een breed draagvlak bij gemeenten en bedrijfsleven voor de plannen van het TBT.
Barbara Fransen
Vanaf juni start Jemy Pauwels (32) als Investment Manager bij de Participatiemaatschappij Oost Nederland NV (PPM Oost). In zijn nieuwe functie wordt hij verantwoordelijk voor het verder uitbouwen van de investeringen bij PPM Oost. Hij versterkt het huidige team van de participatiemaatschappij dat daarmee in standplaats Enschede groeit tot drie investment managers. Afgelopen jaren werkte Pauwels als projectmanager bij Oost NV en was hij betrokken bij de opstart van innovatieve projecten in met name het snijvlak van Health en Technnology.
Per 1 april 2009 is Guido Kamps toegetreden als partner bij KroeseWevers. Kamps zal deel uitmaken van de kantoorleiding van de vestiging in Doetinchem. Jamy Pauwels
Bij de Stichting Carmelcollege is de heer Henri Hammink aangesteld als Lid centrale Directie Twickel/Grundel. Hiervoor was de heer Hammink Locatiedirecteur van TCC De Thij te Oldenzaal.
Guido Kamps
Vanaf 1 mei 2009 is Barbara Fransen de nieuwe voorzitter van het Twents Bureau voor Toerisme (TBT). Zij volgt dan Thijs Bennink op, die vanaf Twentevisie 04/2009
Deze pagina wordt samengesteld door Joost Luttikhuis, directeur van Cevae TopSelect. Objectief, in samenspraak met de hoofdredactie.
Naam: André Prophitius Leeftijd: 43 jaar Burgerlijke staat: gehuwd met Elise Kinderen: Stan (9) en Isabel (7) Vorige functie: Commercieel Directeur Lensen Toppoint Nieuwe functie: Algemeen Directeur Speciaaldrukkerij Max Aarts Hoe ziet jouw loopbaan er tot nu toe uit? Ik ben begonnen bij Runoto Leasing (huidige DirectLease) in Oldenzaal. Vervolgens heb ik bij Randstad Interim Kader op verschillende projecten gewerkt. Daarna naar NijkampNijboer en de laatste 7 jaar als Commercieel Directeur van het Lensen Toppoint in Bergentheim. Wat doet Max Aarts eigenlijk? Wij zijn een speciaaldrukkerij in Enschede en wij werken met zo’n 25 mensen. Wij produceren van rol op rol. Onze productgroepen zijn onderverdeeld in zelfklevende etiketten, banderolleerband, afzetlint, gegommeerd plakband, verpakkingstape en speciaalproducten. Je bent DGA geworden? Klopt, het betrof een MBI. De Algemeen Directeur en aandeelhouder van Max Aarts heeft afscheid genomen. Die positie heb ik van hem overgenomen. Daarnaast zijn de MT-leden aandeelhouder en participeren de medewerkers ook in het bedrijf. Op welk gebied denk je nog iets te kunnen betekenen? Je merkt dat er door de jaren heen erg veel aandacht is geweest voor het interne proces, de organisatiekant. Omdat het fundament van de organisatie erg sterk is, kunnen we ons nu meer gaan richten op de markt. Nieuwe concepten ontwikkelen, strategische samenwerkingen aangaan, nieuwe geografische markten aanboren. Waar staat het bedrijf over tien jaar? Dan denk ik dat we een belangrijke speler op dit gebied zijn geworden in de Benelux. Daarnaast verwacht ik dat een substantieel deel van onze omzet door export wordt gegenereerd. Nu zetten we het overgrote deel af in Nederland, dus er is werk aan de winkel!
31
‘Ons vak is heel simpel. Je moet als eerste de informatie hebben’
portret | makelaar
Edwin Mulder netwerkt (door Martin Steenbeeke) Edwin Mulder staat in de bedrijfshistorie van bedrijfsmakelaar DTZ Zadelhoff vermeld als de jongste adjunct-directeur, de jongste directeur en de jongste partner. Nu hij bijna het hoogste schavot heeft bereikt, wint de kwaliteit van leven het van de zakelijke ambitie. “Ik blijf dit werk doen totdat ik het niet meer leuk vind.” Een portret van een ‘dealmaker’. “Een carrière in vastgoed begint met een traineeship bij DTZ.” De slagzin op het spandoek aan de gevel van DTZ Zadelhoff aan de Tromplaan in Enschede is geen loze kreet. Het bewijst zetelt in de directiekamer. Edwin Mulder (39) kwam in 1995 binnen als assistent-makelaar en promoveerde in slechts zeven jaren via de stoel van adjunct-directeur en directeur tot het partnerschap van DTZ Zadelhoff. Hij stuurt de kantoren in Arnhem en Enschede aan en vervult tussendoor min of meer een vrije rol. In zijn portefeuille zitten grote, landelijke klanten als de politieacademie, NUON en Vitens. “Hij is een waardige vertegenwoordiger van de company, een vakman en een autoriteit in zijn regio,” zegt Cor van Zadelhoff, de grondlegger van het internationale vastgoedconcern. “Ik heb enorm respect voor wat hij op zijn leeftijd heeft bereikt,” zegt oud-studiegenoot HenkJan Meerman, makelaar in Usselo, “vooral omdat hij het in Enschede van nul af heeft opgebouwd.”
Zoete inval Mulder heeft van oorsprong niets met Twente. Hij groeit op in Twello, als nakomeling in een gezin met twee broers en een zus. Zijn vader combineert een makelaarskantoor met een verzekeringsportefeuille en een bouwbedrijf. Als de zaken verkocht worden, is Edwin te jong om de onderneming over te nemen. Geen ramp, want de frivole sfeer in het familiebedrijf trekt hem niet. Klanten lopen de huiskamer plat en krijgen hapjes uit de friteuse. “Ik voelde me er soms een sociaal werkster,” zegt zijn moeder over de zoete inval. Mulder wil wel de makelaardij in, maar prefereert de zakelijke bedrijfsmakelaardij. Voor Nyenrode wordt hij uitgeloot en op de particuliere International College of Business Administration in Zeist houdt hij het slechts een jaar vol. Te theoretisch en tussen klasgenoten die zich hardop afvragen met welke auto ze morgen naar school komen, voelt hij zich niet
34
op zijn gemak. Hij stapt over naar de HEAO in Groningen, met de vrij nieuwe studierichting makelaardij en vastgoed. Voor bouwkundige vraagstukken raadpleegt hij nog wel zijn vader, maar als beginnend makelaar zoekt hij alles zelf uit. “Ik ben niet bang voor het onbekende, je leert door te doen,” zegt Mulder. “Edwin weet wat hij wil,” zegt zijn moeder. “Hij staat ergens voor. Als hij ergens aan begint, maakt hij het ook af,” zegt Bert Hobbelink. De ex-directeur van de vestiging Enschede geeft Mulder in 1995 een kans als assistent-makelaar. “Ik vond het wel een enthousiaste vent, goed gekleed en met een zekere drive.” Hobbelink neemt Mulder op sleeptouw en ontdekt dat hij een snelle leerling heeft. “Hij was leergierig en in staat om snel het vertrouwen van mensen te winnen. Ik kon hem al snel zelfstandig zaken laten doen,” zegt Hobbelink. Mulder rijdt in de beginjaren kriskras door de stad en bouwt met hulp van het Kadaster een database in zijn hoofd op.
‘Ik ben niet bang voor het onbekende, je leert door te doen’ “Als je als jongeling vertrouwen en respect wilt afdwingen, moet je weten waar je het heb over hebt,” vindt hij.
Telefoon Als makelaar treedt Mulder buiten de gebaande paden en blinkt hij uit in een moderne vorm van zakendoen, zegt algemeen directeur Hans Smit van Koopmans Bouwgroep. “Makelaars en notarissen hadden vaak een afwachtende houding. Ze dachten dat de klant wel bij hen kwam. Hij was een van de eersten die zelf belde. Bij het minste gerucht hing hij aan de telefoon met de vraag of hij wat kon betekenen.” Hobbelink zegt dat Mulder snel kan schakelen. Als voorbeeld noemt hij de verkoop van de voormalige politieacademie in Zutphen. “Voor dit ingewikkelde en moeilijke traject slaagt Mulder erin om op een heel relaxte manier een koper te vinden. Het kost hem ogenschijnlijk geen enkele moeite. Je ziet hem ook nooit met stress.” Mulder: “Het is de kunst om gelijk vier of vijf namen op je netvlies te hebben. Als de koper daar niet bij zit, wordt het moeilijk.” De positieve, met humor doorspekte wijze waarop hij mensen bejegent, wordt gewaardeerd. “Edwin praat je ook in deze
aan zijn carrière
Geboortedatum: 19-02-1970, Twello Burgerlijke staat: gehuwd, vier kinderen Opleiding: VWO, Heao, MRICS, RT Functies: 1995-1999 (assistent)makelaar DTZ Zadelhoff 1999-2000 adjunct-directeur Enschede 2000-heden directeur Enschede 2002-heden partner DTZ 2008- heden directeur Arnhem Nevenfuncties: - President Lions Club Hellendoorn-Nijverdal - Ambassadeur Stichting Ondersteuning VVD Tweede Kamerverkiezing - Lid Raad van Commissarissen Go Ahead Eagles
mindere tijden niet de put in,” zegt directeur Smit van Koopmans Bouwgroep. Een andere gewaardeerde eigenschap: Mulder is punctueel. Als je contact zoekt, belt hij snel terug. Collega’s spreken met respect over Mulder. “Hij weet waar Abraham de mosterd haalt,” zegt exZadelhoff-collega Onno Kromhof, tegenwoordig werkzaam voor makelaardij ten Hag. “Hij heeft het goed gedaan, voor zichzelf en voor de club.” Een andere Zadelhoff-collega verlaat het kantoor nadat niet hij maar Mulder wordt benoemd tot directeur.
Liberaal Mulder gebruikt recepties, vergaderingen en openbare bijeenkomsten om zijn kennis en bekendheid te verbreden. “Ik vind het leuk nieuwe mensen te ontmoeten maar steek er ook veel tijd in. Ze moeten je kop zien.” Op advies van Cor van Zadelhoff kiest hij een strategische plek bij de ingang, in het bezit van de gastenlijst zodat hij weet wie hij kan verwachten. “Ons vak is heel simpel,” doceert Mulder. “Je moet als eerste de informatie hebben en daar wat mee doen.” Een vastgoedbeurs in Zuid-Frankrijk oogt als een snoepreisje maar is voor Mulder een gelegenheid om informatie en tips te vergaren. Aan de bar wisselt hij bier af met spa om scherp te zijn als parallel aan de gezelligheid ook de loslippigheid toeneemt. “Je moet je netwerk niet alleen exploiteren maar ook uitbouwen.” In november 2008 treedt hij toe tot de Raad van Commissarissen Twentevisie 04/2009
van voetbalclub Go Ahead Eagles, de club waar hij als jeugdvoetballer actief was. “Betaald voetbal is voor hem een nieuw metier maar hij pakt de portefeuille commerciële zaken voortvarend op,” zegt Eagles-voorzitter Hans de Vroome. “Zijn kracht is dat hij in een snel tempo veel mensen leert kennen en een band met ze opbouwt.” Voor de V VD is hij ambassadeur van de stichting die fondsen inzamelt voor de Tweede Kamerverkiezingen. Het brengt hem in contact met mensen als Ben Verwaayen en Mark Rutte. “Edwin is fervent liberaal,” zegt Van Zadelhoff. Zijn maatschappelijke betrokkenheid sijpelt door bij het dossier-Luchthaven Twente. Nadat hij voor het rijk een taxatie heeft verricht, doet hij later in opdracht van een particuliere belegger uit de regio een bijna onvoorwaardelijk bod op het vliegveld en de omgeving, dat wordt genegeerd. “Ik vind het voor de regionale economie belangrijk dat de luchthaven open blijft,” verklaart Mulder zijn betrokkenheid.
Mosterd Als directeur van de vestigingen in Enschede en Arnhem slaagt hij er in om zijn drive en enthousiasme over te brengen op zijn medewerkers. “Goed in teambuilding,” oordeelt Cor van Zadelhoff. En hij zit er kort bovenop, zegt Hobbelink. “Het is bij hem niet mogelijk dat zaken op het bureau stof liggen happen.” Mulder delegeert veel zaken. Hij moet zorgen dat zijn Twentevisie 04/2009
‘Hoe hoger in de organisatie, hoe eenzamer je wordt’
medewerkers bekend worden in de vastgoedwereld, maar erkent tegelijk dat hij niet meer uitgedaagd wordt door een transactie van “twee honderd meter, drie hoog achter.” Het verkopen van een watertoren, kasteel of amusementspark Go Planet geeft meer voldoening, of de totstandkoming van een “deal die er niet is.” “Je belt gewoon de buurman en vraagt of hij niet toe is aan andere huisvesting. Of je maakt, bijvoorbeeld met deze recessie, een belrondje langs autodealers. Van de tien telefoontjes heeft er één resultaat. En als ik eenmaal ergens zit moet het wel heel raar lopen wil ik niet met een contract vandoor gaan.” Hoewel zijn omgeving het niet opmerkt, is de joviale Mulder de afgelopen jaren “zakelijker” geworden en meer zijn eigen weg gaan zoeken. “Hoe hoger in de organisatie, hoe eenzamer je wordt,” zegt Mulder. Eind jaren negentig loopt hij tegen overspanningverschijnselen op. Vanaf dat moment luistert hij beter naar zijn lichaam en accepteert hij dat het werk nooit af is. De dood van zijn vader en een broer, die beiden sterven voordat ze allerlei plannen konden verwezenlijken, zijn andere leermomen-
ten. Mulder plukt de dag. Vandaar dat hij enige tijd in een Porsche langs klanten rijdt, hoewel sommige mensen in de vastgoedwereld zulk uiterlijk vertoon van weelde niet op prijs stellen. “Die auto was mijn jongensdroom. Dat gunde ik mezelf.”
Corvee Vier jaar geleden verklaarde hij in Twentevisie dat het zijn ambitie was om bestuursvoorzitter van DTZ Zadelhoff te worden. Nu hij op de drempel lijkt te staan, trapt hij zelf op de rem. Hij werkt liever in Oost-Nederland dan in de Randstad en vreest ongelukkig te worden als hij alleen maar achter een bureau zit. “Ik ga me op dit moment zeker niet spontaan aanbieden. Zo’n functie moet je pas in je nadagen van je carrière doen.” Hobbelink en Van Zadelhoff - beiden exvoorzitters van de Raad van Bestuur, begrijpen dat Mulder inbindt. Hobbelink: “Het lidmaatschap van het dagelijks bestuur wordt ook niet echt als een promotie gezien. Het is een soort corvee voor drie jaar.” Wellicht volgt Mulder het voorbeeld van zijn leermeester Hobbelink, die hij als directeur in Enschede en Arnhem opvolgde en nu een eigen beleggingsmaatschappij heeft. “Mijn netwerk is groot genoeg om met enkele transacties per jaar te kunnen leven.” Eén ding staat vast, zegt Mulder. “Ik blijf dit werk doen tot de dag dat ik het niet meer leuk vind. Dan is het tijd voor wat anders.” ■
35
transacties
| vastgoed
Vastgoed transacties
vastgoed | transacties
verhuurde units aan Van der Hoopweg 21, 23 en 25 verkocht aan Deldenvast B.V. tegen een koopsom van 675.000 euro.
Almelo
Borne
◆ G anzeboom Exploitatie b.v. heeft aan de Planthofsweg 45 het bedrijfscomplex bestaande uit circa 3.730 m² bedrijfsruimte, circa 880 m² entresol, circa 280 m² kantoorruimte op de begane grond, cica 280 m² kantoorruimte op de etage, met volledig bestraat buitenterrein, parkeerplaatsen en toebehoren, met ondergrond erf en verdere aanhorigheden gekocht. De koopsom is niet bekend gemaakt. Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. bracht deze transactie namens de verkoper tot stand.
◆ Post Jr. Bedrijfsmakelaars heeft namens haar opdrachtgever circa 160 m² bedrijfsruimte verhuurd aan de Ambachtstraat 8A. De huursom bedraagt 8.400 euro per jaar. ◆ DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft in collegialiteit met Uniek Makelaars namens een particuliere belegger bemiddeld bij de verhuur van twee kantoorunits in kantorencomplex Utopia. De huurder is Inoxcom en de huurprijs is marktconform.
Bedrijfsmakelaars v.o.f. trad bij deze transactie op namens de verkoper, een particuliere belegger. ◆ DTZ Zadelhoff v.o.f. trad op namens de eigenaar, een ontwikkelaar, bij de verhuur het bedrijfspand aan de Getfertsingel 81H. Het totale bedrijfspand omvat circa 335 m² bedrijfsruimte en circa 125 m² kantoorruimte. De huurder is Partyverhuur Enschede. De huurprijs bedraagt 17.000 euro per jaar.
Ganzeboom Exploitatie b.v. heeft aan de Planthofsweg 45 in Almelo dit bedrijfscomplex gekocht. Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. bracht deze transactie tot stand.
◆ Kamphuis Bedrijfsmakelaars heeft namens de eigenaar circa 65 m² karakteristieke kantoorruimte aan het Kerkplein 8 verhuurd aan een ontwikkelings/reclameburau. De huurprijs bedraagt 7.200 euro op jaarbasis. ◆ Kamphuis Bedrijfsmakelaars heeft namens de eigenaar circa 280 m² winkelruimte/werkplaats/koelcellen aan de Adastraat 43 verhuurd als viswinkel en visverwerkend bedrijf. De huurprijs bedraagt op jaarbasis 16.000 euro.
◆ Post Jr. Bedrijfsmakelaars heeft namens haar opdrachtgever kantoorruimte op de begane grond aan de Lasondersingel 33 verhuurd aan Mise en Place. De huurprijs bedraagt 27.000 euro per jaar. De kantoorruimte is gelegen in Enschede. ◆ Een particulier en Schildersbedrijf Enschede hebben aan de Lonnekerbrugstraat ong. respectievelijk 264 m² en 167 m² bedrijfsruimte in eigendom verworven. De koopsommen bedragen 215.000 euro v.o.n. en 127.500 euro v.o.n. Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. bracht deze transactie namens de verkoper, Morssinkhof Bouwontwikkeling B.V., tot stand.
◆ Uniek Bedrijfsmakelaars heeft circa 70 m² kantoorruimte aan de Ootmarsumsestraat 24 verhuurd aan Fire Proof Solutions B.V. tegen een huurprijs van circa 95 euro per m². De verhuurder is een particulier.
◆ Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. heeft namens de verhuurder, een particuliere belegger, de ruimte aan de Kostverloren 36 verhuurd. De huurprijs is niet bekend gemaakt.
◆ Uniek Bedrijfsmakelaars heeft aan de Aadijk 39 namens een particulier circa 219 m² kantoorruimte, circa 202 m² showroomruimte, circa 358 m² bedrijfsruimte en circa 286 m² magazijn verkocht aan een particuliere investeerder. De koopsom is niet bekend gemaakt.
◆ Sooco B.V. heeft aan de Tinsteden 4a circa 308 m² bedrijfsruimte met 88 m² kantoorruimte gehuurd. De huurprijs is niet bekend gemaakt. Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. bracht deze transactie, namens de verhuurder, een particuliere belegger, tot stand.
◆ ten Hag bedrijfsmakelaars Enschede/IBG heeft namens Ganzeboom Expoitatie circa 625 m² bedrijfsruimte met kantoor gelegen aan Twentelaan 6 verkocht aan Autobedrijf Wim Christiaans tegen een koopsom van 330.000 euro.
◆ Een particulier heeft aan de Haverstraatpassage 84 80 m² winkelruimte gehuurd. De huurprijs is niet bekend gemaakt. Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. trad bij deze transactie op namens de vertrekkende huurder, Ruthless Kappers v.o.f.
◆ ten Hag bedrijfsmakelaars Enschede/IBG heef t namens Voskamp Vastgoed een bedrijfsverzamelgebouw bestaande uit drie
◆ Een particulier heeft aan de Schietbaanweg 101 110 m² winkelruimte gekocht. De koopsom is niet bekend gemaakt. Snelder Zijlstra
36
Nijverdal ◆ Levite Makelaars B.V. heeft namens opdrachtgever Slokker Winkelcentrum B.V. bemiddeld bij de verhuur van de winkelruimte met een b.v.o. van 50 m² aan het Kuperserf 61 aan een kraamzorgbureau.
Oldenzaal
Enschede ◆ Post Jr. Bedrijfsmakelaars heeft namens haar opdrachtgever een bedrijfsruimte met kantoor langdurig verhuurd aan Siers Oldenzaal BV. De huurprijs op jaarbasis bedraagt 25.000 euro De bedrijfsruimte ligt aan de Kopersteden 10A.
◆ Uniek Bedrijf smakelaars heef t aan de Weijinksweg 18 namens een particulier circa 164 m² kantoorruimte met circa 617 m² bedrijfsruimte verhuurd aan Woning Renovatie tegen een huurprijs van 30.000 euro per jaar.
DTZ Zadelhoff v.o.f. trad op namens de eigenaar bij de verhuur het bedrijfspand aan de Getfertsingel 81H in Enschede.
◆ DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft namens de woningcorporatie Domijn bemiddeld bij de verhuur van de kantoorunit aan de Benninkburg 101103. De huurder is Recent Advies en de huurprijs bedraagt 7.200 euro per jaar. ◆ ten Hag bedrijfsmakelaars Enschede/IBG heeft namens Suyderland Vastgoed circa 300 m² kantoorruimte verhuurd op de 1e verdieping aan Stationsplein 3-B aan Ivio-Integratie B.V. tegen een huurprijsvan 36.250 euro. ◆ ten Hag bedrijfsmakelaars Enschede/IBG heef t namens E xploitatiemaatschappij Delbema B.V. een kantoor-/bedrijfsruimte verhuurd ten behoeve van het uitoefenen van een sportschool aan de Parkweg 159161 aan Body Gym tegen een huurprijs van 85.000 euro. ◆ ten Hag bedrijfsmakelaars Enschede/IBG heeft namens Morssinkhof Bouwontwikkeling circa 142 m² bedrijfsruimte verkocht aan de Lonnekerbrugstraat 106 aan Tradeur V.O.F. tegen een koopsom van 127.500 euro.
Siemens Product Lifecycle Management Software B.V. heeft aan het Prins Bernhardplantsoen 300 in Hengelo circa 220 m² kantoorruimte gehuurd. Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. bracht deze transactie I B.V., tot stand.
Prinsenstraat 4-6 namens haar opdrachtgever Hoekzicht BV circa 65m² winkelruimte verhuurd aan een Bloemist. De huurprijs bedraagt 11.700 euro op jaarbasis. ◆ ten Hag bedrijfsmakelaars Enschede/IBG heeft namens Nikapema B.V. een perceel industrieterrein aan en nabij de Elektrostraat 5 verkocht tegen een koopsom van 1.210.000 euro.
Goor ◆ Uniek Bedrijfsmakelaars heeft aan de Grotestraat 133 circa 340 m² verhuurd aan een Top 1 Toys franchiser. De huurprijs bedraagt circa 120 euro per m². De eigenaar is een particuliere belegger. ◆ Uniek Bedrijfsmakelaars heeft aan de Stationsstraat ong. circa 313 m² verhuurd aan een Ter Stal Textiel B.V. De huurprijs bedraagt circa 135 per m². Uniek Bedrijfsmakelaars trad op namens hoofdhuurder Schuitema Vastgoed en Maxx Vastgoed trad op namens de huurder.
◆ Een particuliere belegger heeft aan de Grotestraat 81 een winkelruimte met bovenwoning gekocht. De koopsom is niet bekend gemaakt. Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. bracht deze transactie, namens de eigenaar/gebruiker tot stand.
◆ ten Hag bedrijf smakelaar s Enschede / IBG heef t namens Horifé Vastgoed de bedrijfsruimte met ondergrond en erf aan Metaalstraat 18-C te Haaksbergen verkocht aan Sportcentrum Henk ter Avest tegen een koopsom van 100.000 euro v.o.n.
Hengelo ◆ Siemens Product Lifecycle Management Software B.V. heeft aan het Prins Bernhardplantsoen 300 circa 220 m² kantoorruimte gehuurd. De huurprijs bedraagt 27.500 euro per jaar. Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. bracht deze transactie, namens de verhuurder, Perron XL I B.V., tot stand.
◆ DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft namens een particuliere belegger bemiddeld bij de verhuur van circa 884 m² kantoorruimte aan de Berkstraat 100. De huurder is Impuls en de huurprijs is marktconform.
Rijssen ◆ Uniek Bedrijfsmakelaars heeft circa 44 m² kantoorruimte verhuurd aan de Wattstraat 20/A aan Van Losser Grafische Diensten. De huurprijs bedraagt circa 65 per m². de verhuurder is een particulier.
◆ Uniek Bedrijf smakelaar s heef t aan de Veldegge 4 circa 240 m² bedrijfsruimte met circa 60 m² kantoor-/kantineruimte verhuurd aan een handelsbedrijf. De huurprijs bedraagt 12.000 euro. De verhuurder is een belegger.
Twentevisie 04/2009
◆ ten Hag bedrijfsmakelaars Enschede/IBG heeft namens H.E.C. B.V. kantoorruimte op de begane grond en eerste verdieping verhuurd aan Hanzepoort 23-C te Oldenzaal tegen een huurprijs van 40.800 euro.
DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft namens een particuliere belegger bemiddeld bij de verhuur van deze kantoorruimte aan de Berkstraat 100 in Oldenzaal aan Impuls.
Enter
◆ Post Jr. Bedrijfsmakelaars heeft aan de Dr.
◆ ten Hag bedrijfsmakelaars Enschede/IBG heeft namens Jufferbeek Vastgoed een perceel bedrijfsterrein gelegen in bestemmingsplan Hazewinkel Noord-West aan de Kampenstraat te Oldenzaal verkocht aan Beijer Holding tegen een koopsom van 3.427.153 euro.
Haaksbergen
◆ ten Hag bedrijfsmakelaars Enschede/IBG heef t namens een Woningsichting De Woonplaats circa 100 m² kantoor-/praktijkruimte aan Buitenweg 2 verhuurd tegen een huurprijs van 9.270 euro.
Haaksbergen
◆ Action Non Food B.V. heeft aan de Burgemeester Storkstraat 2 850 m² winkelruimte gehuurd. De huurprijs is niet bekend gemaakt. Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. trad bij deze transactie op namens de huurder.
Levite Makelaars B.V. heeft bemiddeld bij de verhuur van deze winkelruimte aan het Kuperserf 61 in Nijverdal aan een kraamzorgbureau.
Twentevisie 04/2009
Transacties kunnen per e-mail worden toegestuurd aan
[email protected]. Tekst als word-bestand, eventuele foto’s of ander illustratiemateriaal als jpeg, 300 dpi.
37
Kijk op www.twentevisie.nl
column | juridisch gezien
Kantonrechter veegt vloer aan met agressie op het werk Dat het niet altijd pais en vree tussen werkgever en werknemer is wist u al. In de navolgende twee rechtszaken lopen de gemoederen zodanig hoog op dat het taalgebruik en het pestgedrag van de werkgever (eerste zaak) en de bedreigingen door de werknemer (tweede zaak) krachtig wordt bestraft. Beide zaken spelen zich af in de schoonmaakbranche.
Voortraject In de eerste zaak is er sprake van schoonmaker Hans, die tot twee keer toe met succes had geprocedeerd tegen zijn werkgever. Er was sprake van een arbeidsconflict waardoor de werkgever Hans wilde lozen. Uitkomst van beide procedures - Kanton en Hof - was dat Hans in dienst bleef en de werkgever hem zijn loon moest doorbetalen. De werkgever heeft daarop in een laatste poging getracht Hans alsnog te ontslaan wegens een verstoorde arbeidsverhouding via de CWI (nu: UWV WERKbedrijf). Ook in deze procedure moest de werkgever het onderspit delven.
Terug op het werk En daar begint de ellende. Hans bleef in dienst, terwijl de werkgever daar duidelijk geen zin in had. De werkgever zette een frontale aanval in door Hans te melden dat er in zijn afwezigheid zaken veranderd waren en dat hij zich maar moest schikken. Hans heeft zich daarop ziek gemeld. Nadat Hans hersteld was verklaard, ontving hij meteen twee aangetekende brieven en in één daarvan werd Hans met ontslag op staande voet bedreigd. Hans is aan het werk gebleven. Vlak daarna ontving Hans alweer een aangetekende brief waarin hem te verstaan werd gegeven dat hij zich niet hield aan de vernieuwde schoonmaakregels en werkzaamheden. Daaropvolgend ontving hij met regelmaat evaluatieformulieren met daarin opmerkingen over zijn functioneren. Hans heeft daar een aantal malen op gereageerd. Hem werd niet duidelijk gemaakt welke werkzaamheden van hem verwacht werden. Tenslotte verstrekte de werkgever in verband met een door Hans aangevraagde hypothecaire geldlening een werkgeversverklaring waarin stond dat de werkgever het voornemen had om het dienstverband met Hans op korte termijn te beëindigen in verband met een arbeidsconflict. Dat was de druppel die de emmer deed overlopen. Hans werd ziek en Twentevisie 04/2009
diende zelf een ontbindingsverzoek bij de kantonrechter in.
Pestgedrag Ik zou het optreden van de werkgever willen scharen onder het werkwoord pesten. De kantonrechter maakt korte metten met het optreden van de werkgever. Zo plaatst de kantonrechter de nodige kanttekeningen bij het door de werkgever als ‘stoer’omschreven taalgebruik. De werkgever stelde bijvoorbeeld in een brief dat hij er alles aan wil doen om het inmiddels behaalde hoge resultaat ‘met of zonder’ Hans te blijven vasthouden. De kantonrechter rekent het de werkgever ook aan dat een oplossingsgerichte aanpak ontbrak en de werkgever moest zich diep schamen voor de mededeling op de werkgeversverklaring. De bewering van de werkgever dat hij abusievelijk een verkeerd vakje heeft aangekruist op de werkgeversverklaring wordt daarmee in één klap van tafel geveegd. De werkgever kreeg een flinke uitbrander en een financiële strop, gelet op de omstandigheid dat Hans twee keer zoveel aan ontbindingsvergoeding ontving als te doen gebruikelijk.
daar een weet ik wat komt en zorg ervoor dat die kip wordt gehaald, anders verkoop ik je er een op je kankerbek. Zo simpel is dit, dit zijn maar twee dingetjes wat ik wil en zorg ervoor dat dat gebeurt. En ik kom je nog wel eens tegen, toedeloe, goodbye.” Voicemailbericht voorvrouw: “He luie hond, lig je nog te slapen? Ja met mij hoor, loempia. Hey ik weet je te vinden, ik weet waar je bent. Dus oké van mij zijn jullie nog niet af. Hè, hysterisch kankerwijf hysterische pleuris hoer.” Ina kon onmiddellijk het veld ruimen zonder enige vergoeding. En terecht.
Bedreiging in ter zitting afgespeelde voicemailberichten In deze zaak heeft schoonmaakster Ina op de voicemail van a) haar leidinggevende en b) haar voorvrouw zich zodanig beledigend en bedreigend uitgelaten, dat zij een dringende reden opleveren voor ontbinding van de arbeidsovereenkomst. De uitlatingen waren voor de werkgever de bekende druppel. Er bestond immers al een waslijst van klachten over Ina met betrekking tot haar onbehoorlijk taalgebruik, het onder invloed van alcohol verschijnen op het werk, het zich niet tijdig afmelden voor het werk etcetera. U zult benieuwd zijn wat er nu op de voicemailberichten stond. Ter zitting is de geluidsband met de bewuste voicemailberichten van Ina met de volgende teksten afgespeeld. Voicemailbericht leidinggevende: “Ja Ike Jet met mij. Euh. Ik heb twee dingen, wil je zorgen dat er maandag of dinsdag op mijn bankrekening staat, mijn vakantiegeld, mijn snipperuren en de hele kankerpleuriszooi mikmak achteraf. En er is nog een probleem. Er loopt daar een kip rond die ik een halfjaar verzorgd heb. Ja. Dieren is mijn alles, dus godverdomme zorg daarvoor, zorg dat
Mr. Brigitte Siesling De auteur is werkzaam als advocaat bij Van Overbeek de Meyer c.s. Advocaten te Deventer
39
Hans Kroeze is tevreden, maar houdt vinger aan de pols
interview | reizen
Reisbureau van het jaar (door Gerrit Strijbis) Reisbureau Kroeze uit Tubbergen is door een onafhankelijke jury uitgeroepen tot reisbureau van het jaar. Het in 1997 opgerichte reisbureau groeit als kool - inmiddels telt het zeventien medewerkers en mag zich inmiddels een van de toonaangevende in Twente noemen. Een jonge vrijgezel boekte een vakantie naar de Dominicaanse Republiek. Het beviel hem daar zo goed dat hij zonder zijn ouders en het reisbureau in te lichten zijn verblijf verlengde. Hij kocht een nieuw ticket om een week later in Twente te arriveren. Directeur Hans Kroeze van Reisbureau Kroeze in Tubbergen noemt deze explosie van vakantievreugde extreem. Wel bewijst dit dat consumenten van hun vakantie genieten: “Dat maakt het werk op een reisbureau zo plezierig, je organiseert samen met de klant iets waar ze met plezier naar uitkijken.” Het reisbureau verkoopt groepsreizen, vakantiereizen vanuit Nederland en Duitsland, organiseert evenementen voor bedrijven en architectonische reizen en richt zich zowel op particulieren als bedrijven. De organisatie van maatgerichte evenementen voor bedrijven bepaalt ongeveer 30% van de omzet.
Pluimen van de jury Het plezier en de inzet waarmee de medewerkers hun taak verrichten, zag het reisbureau terug in de beoordeling van een onafhankelijke jury die het bedrijf onlangs uitriep tot het beste reisbureau van Overijssel. Landelijk behaalde Kroeze de derde plaats. De jury waardeerde vooral de klantvriendelijke opstelling. Zo kunnen consumenten en bedrijven hun reizen en evenementen boeken via internet of door middel van een bezoek aan het reisbureau. Ook komen de medewerkers bij de mensen thuis voor overleg over de reisplannen. De inrichting van het reisbureau kreeg tevens een pluim. Hans Kroeze: “We bieden privacy, onze klanten kunnen zonder hinder van anderen hun vakantieplannen met een van onze medewerkers bespreken.” Daarnaast koppelt de receptioniste de klanten aan de juiste specialist om onnodig lange wachttijden te voorkomen.
Prachtige groeicijfers De beloning voor zijn aanpak ziet Kroeze - die zijn bedrijf in 1997startte na een loopbaan bij diverse reisorganisaties - niet alleen terug in de waardering van de jury, maar ook in de omzet. Twentevisie 04/2009
”Reisbureau Kroeze in Tubbergen: niet alleen Overijssels beste reisbureau, maar landelijk ook in de top drie.
Het afgelopen jaar bedroeg die circa zeven miljoen euro, een stijging van 25 procent in vergelijking met 2007. “Elk jaar weer produceren we prachtige groeicijfers.” Het afgelopen jaar groeide vooral de populariteit van vakantiereizen vanuit de Duitse luchthavens. Kroeze stelt dat dit niet alleen samenhangt met de introductie van de ecotax op Schiphol; de bereikbaarheid, het comfort en de gunstige parkeertarieven van
‘De marges zijn klein. Dat wij met een relatief groot reisbureau met een klinkende omzet onze schaapjes nog niet op het droge hebben, bewijst dat’ Duitse luchthavens spelen eveneens mee. Dat het reisbureau contacten heeft met een groot aantal Duitse touroperators ziet hij ook als voordeel. Toch noemt hij het een misvatting dat alle vakanties van Duitse reisorganisaties goedkoper zijn dan van hun Nederlandse collega’s. “Wij boeken ook vakanties voor Duitsers vanaf Nederlandse luchthavens.” Hans Kroeze denkt dat hij de omzet de omzet van zijn organisatie verder kan vergroten, bijvoorbeeld door mee te liften op de populariteit van de prijsvechters in de luchtvaart: “Wij boeken ook bij low budgetmaatschappijen.” Hij gelooft niet dat consumenten massaal hun
vakanties zelfstandig via internet gaan regelen: “De meesten beseffen dat ze een risico nemen. Bij problemen met bijvoorbeeld de vlucht valt je hele vakantie in het water. Door bij een betrouwbaar reisbureau te boeken, voorkom je dergelijke problemen.”
Bedreigingen Hij denkt dat het doe-het-zelven van consumenten voortkomt uit een verkeerde indruk over de winsten van reisorganisaties: “De marges zijn klein. Dat wij met een relatief groot reisbureau met een klinkende omzet onze schaapjes nog niet op het droge hebben, bewijst dat.” De gevolgen van de recessie vormen mogelijk een bedreiging. In de eerste weken van januari bleef het aantal boekingen licht achter bij vorig jaar. Andere reisorganisaties constateerden volgens Kroeze een nog sterkere achteruitgang. Hij denkt dat consumenten de ontwikkeling van de economie afwachten of later in het reisseizoen hopen op gunstige tarieven. “Zorgen maak ik me vooralsnog niet. Vakanties behoren nagenoeg tot de primaire levensbehoeften.” Kroeze verwacht de komende jaren door een grotere efficiency de kosten te drukken. Dat heeft hij al gedaan door als franchisenemer van bij Holland International onlangs over te stappen naar Toerkoop. “Deze inkooporganisatie met 350 leden maakt het mogelijk nog professioneler te werken. ■
41
Skil-Shimano plukt zoete vruchten van zuivere visie en antidopingbeleid
interview | sport
Twents avontuur in almachtige Tour
De Twentse wielerformatie Skil-Shimano mag onder aanvoering van de Wierdense directeur/teammanager Iwan Spekenbrink tot ieders verrassing deelnemen aan de Tour.
(door Eddy van der Ley) Het klinkt als een sprookje uit Duizend-en-een-nacht, maar het is een prachtige werkelijkheid. De Twentse wielerformatie Skil-Shimano rijdt dit jaar mee in de almachtige Tour de France, de onbetwiste hoogmis van het wielrennen. Er is nog geen meter afgelegd, maar de impact van deelname tart ieder voorstellingsvermogen, merkt de Wierdense directeur/teammanager Iwan Spekenbrink. “De Tour de France behoort tot de drie grootste sportevenementen ter wereld, naast de Olympische Spelen en WK voetbal. Dat blijkt wel.” Dat Skil-Shimano in juli naar en door Frankrijk trekt, is zonder meer opvallend te noemen. De ploeg is relatief klein en geen van de renners heeft ook maar een greintje ervaring met het
rijden van de grootste en meest prestigieuze koers ter wereld, in tegenstelling tot een reeks gerenommeerde formaties die naar een uitnodiging kunnen fluiten. Wat te denken van LPR Brakes, dat spurtbom Allessandro Petacchi en klassementsrenner Danilo di Luca in stelling had kunnen brengen. Of Barloworld, dat met gewezen etappewinnaars als sprinter Robert Hunter en klimmer Mauricio Soler een abonnement op de Tour de France leek te (kunnen) claimen. Maar niets van dat al. In plaats van Petacchi en Hunter mengt Tom Veelers uit Ootmarsum zich misschien wel in het wildwest van de massasprint. En beproeven een Chinees als Cheng Ji of een Japanner als Fumiyuki Beppu hun geluk mogelijk in een lange ontsnapping. Naamloze coureurs voor het grote wielerpubliek, maar wel
Internationale ploeg met Twentse tongval Skil is een Nederlands bedrijf in gereedschappen voor doe-het-zelvers, Shimano een Japanse producent van alle denkbare wieler- en fietsbenodigdheden, maar de ploeg staat stevig met de voeten in de Twentse klei. Qua demografie én nuchterheid. Directeur Iwan Spekenbrink, ex-amateurwielrenner, is afkomstig uit Wierden, ploegleider Rudie Kemna heeft zijn domicilie in Deurningen en spurter/klassiekerrenner Tom Veelers komt uit Ootmarsum. Het kantoor en zenuwcentrum van de ploeg ligt even buiten Wierden en geldt als decor voor ploegleidersoverleg en vertrekpunt voor trainingen. Verder zijn een aantal Aziatische renners in een woning in Hengelo gehuisvest, van waaruit ze evenzeer trainingsritten maken. Ook de fysiotherapeut woont in Hengelo. “Uit logistiek oogpunt is het handig om dicht bij elkaar te zitten. Waarom in Nice een kampement opslaan als we hier alles bij de hand hebben? Als we gericht op hoogte moeten trainen of we willen een parcours verkennen, dan doen we dat natuurlijk, maar als het even kan, blijven we in Twente en omgeving.”
42
‘Wij zijn mordicus tegen het gebruik van doping’
getooid in het trotse rood-wit-blauw van Skil Shimano, dat het aantal Nederlandse ploegen in de Tour de France voor het eerst sinds 1988 (TVM) op twee brengt, naast de gelauwerde Rabobank-formatie.
List en bedrog De intrigerende vraag is: hoe heeft Skil-Shimano dit kunstje geflikt? In het zenuwcentrum van de ploeg, op het idyllische Twentse platteland tussen Wierden en Rijssen, hoeft teammanager Iwan Spekenbrink niet lang na te denken. “We zijn beloond voor onze visie,” stelt hij. “Wij hebben weliswaar geen ploeg met spectaculaire namen, maar wel eentje met een goede organisatie, een grote teamgeest, betrouwbare sponsors, een scherp oog voor het begeleiden van jonge renners en een streng en consequent antidopingbeleid.” Ah, daar noemt Spekenbrink iets. Wijs en allergisch als de Tourdirectie door schade en schande is (geworden) voor alles dat naar doping riekt, is de invitatie van een propere, onbevlekte ploeg goed uit te leggen en te verteren. Skil-Shimano zet zich pontificaal af tegen list en bedrog, waar mannen als Petacchi en Di Luca - hoe klasserijk ook - al in het vizier van dopingjagers en verTwentevisie 04/2009
dachtmakingen hebben vertoefd. “Wij zijn mordicus tegen het gebruik van doping en doen als ploeg het maximale om het tegen te gaan,” zegt Spekenbrink. “De ploeg telt 22 renners en ik kan natuurlijk niet voor iedereen instaan, maar al bij het aantrekken van de jongens kijken we gericht welk vlees we in de kuip hebben. Verder geven we goede voorlichting en betalen we - naast de reguliere dopingcontroles - mee aan de ‘outof-competition’- controles en het creëren van innovatieve snufjes als een biologisch paspoort. Daar is in totaal 5,5 miljoen euro mee gemoeid, waarvan 3,5 miljoen euro opgehoest wordt door de ploegen zelf. Door die extra controles is Riccardo Ricco vorig jaar, door afwijkingen in zijn profiel, in de Tour de France tegen de lamp gelopen. Het heeft zijn waarde bewezen en het is nodig om de sport schoon en geloofwaardig te krijgen.” In dat kader werpen we een gewetensvraag op: zou Spekenbrink ooit een renner met een besmet verleden aantrekken? “Nee,” is hij resoluut, “omdat het zou indruisen tegen alles waar we voor staan. Natuurlijk verdient iedereen in het leven een tweede kans, ook een wielrenner, maar niet bij Skil-Shimano.”
Sponsors Skil-Shimano in de Tour de France. Wat heeft die uitnodiging teweeg gebracht? “Een gigantische stroom aan reacties, felicitaties en mediaaandacht. Na het verlossende telefoontje van Tour-baas Christian Prudhomme belde ik even Twentevisie 04/2009
snel met de ploegleiders om het goede nieuws door te geven. In die vijf minuten kreeg ik dertig sms’jes. We werden in de dagen erna overspoeld door de media, ik hoorde mezelf zowaar terug in actualiteitenrubrieken. Dat gebeurt niet als je bent uitgenodigd voor Parijs-Roubaix. De impact van de Tourdeelname overtrof alle verwachtingen. Het is me nog eens duidelijk geworden dat de Tour ‘hors categorie’ is en tot de drie grootste sportevenementen ter wereld behoort, naast de Olympische Spelen en het WK voetbal.”
ontmoet overal juichende reacties. En op het moment dat de mededeling van Tourdeelname bekend werd in een vergadering met Japanse managers van Shimano, klonk er een ovationeel applaus.” “We zijn in China de bekendste wielerploeg en helpen dus mee aan het populariseren van de wielersport. En voor Shimano zijn wij als ploeg nu al een communicatieplatform in China. Zij zetten nu in op luxeartikelen. Die kunnen de Chinezen zich steeds meer permitteren.”
Dat moet bij de sponsors ook tot veel enthousiasme hebben geleid. Drie weken lang glijden hun namen voor een miljoenenpubliek door het beeld. “Ze zijn de koning te rijk. Het is de beloning voor het feit dat ze ons trouw geweest zijn, dat ze in onze filosofie geloven en geduld hebben betracht. Het budget voor dit seizoen is zelfs verhoogd. Dat zie je niet snel in deze economisch moeilijke tijden. Gelukkig kunnen wij de sponsors nu waar voor hun geld geven. Want zij gaan de Tour natuurlijk gebruiken om pr te bedrijven en hun bedrijfsdoelen te activeren. Een beter instrument is niet denkbaar.”
Begroting
‘Gelukkig kunnen wij de sponsors nu waar voor hun geld geven’ Zit er niet nog meer in het vat? Tour-deelname kan een magnetische werking hebben op nieuwe sponsors. “Er is ondanks de moeilijke tijd inderdaad veel belangstelling, maar dat kun je pas peilen in het najaar, als we de plannen voor het nieuwe seizoen smeden en de nieuwe begroting formeren.” Misschien dat er uit Aziatische hoek nieuwe mogelijkheden opdoemen. Jullie hebben al een Japanse hoofdsponsor, een Japanse renner en ook drie Chinese coureurs. Vermarkten die hap, zou ik zeggen. “Daar liggen zeker kansen. Feit is dat onze toch al hechte band met Shimano niet meer kapot kan. Het bedrijf is al wereldmarktleider op het gebied van fietscomponenten en -benodigdheden, maar nu heel erg trots op deelname aan de Tour. Hennie Stamsnijder, sportmarketingmanager Europa voor Shimano,
Over de huidige begroting praat Spekenbrink niet. “Afspraak met onze sponsors. Maar we zijn natuurlijk niet de grootste speler op de wielermarkt.” Juist daarom is het onmogelijk een rol van betekenis te verwachten in de Tour de France. “Kwalitatief zijn we minder dan een aantal topploegen, dat moeten we zien te compenseren met collectiviteit en een sterke teamgeest. Het zal heel moeilijk zijn in de Tour, maar we zullen ons zeker laten zien. Wij staan bekend om onze aanvallende en avontuurlijke wijze van koersen, maar niet op een domme manier, zonder tactiek of overleg. We zullen onze momenten zorgvuldig moeten uitzoeken. In de massasprint hebben we niets te zoeken, we moeten zorgen dat we mee komen te zitten in de juiste ontsnappingen. Kijkend naar de moordende concurrentie moeten we niets en mogen we alles. We hoeven geen etappe te winnen of een kort klassement te rijden. Maar we willen wel graag. Het is wel lekker dat we ons in de prestigieuze Parijs-Nice al nadrukkelijk getoond hebben. Een tweede plaats voor Jonathan Hivert en een vierde plek voor Tom Veelers in de etappe. En een achtste plek voor Hivert in het eindklassement. Daar kun je mee thuiskomen. Als je zag hoe Hivert zich tussen klasbakken als Luis Leon Sanchez, Antonio Colom en Alberto Contador manifesteerde, dan geeft dat moed en vertrouwen.”
De spanning stijgt… “We kunnen niet wachten. Maar eerst volgt een lange voorbereiding, met veel interessante klassiekers en andere koersen. Ook daarin willen we onze neus nadrukkelijk tegen het venster drukken. Maar de Tour de France, ja, dat slaat alles.” ■
43
De laatste FBK-Games van Fedde Zwanenburg
Special FBK-Games M a r k t l e i d e r
i n
o n d e r n e m e n d
T w e n t e .
Vertrekkende directeur over ontwikkeling atletiekevenement
special | fbk
‘Wij zijn niet de
top, maar nog absolute top’
Haile Gebrselassie
Red Bull
“In het begin contracteerden we de atleten zelf, later ging dat via Jos Hermens. Hij was een kei in het aanboren van talenten. Hengelo was gezien ons budget een springplank voor talenten, en we hadden natuurlijk een goede organisatie en een sfeervol stadion. Meteen bij de eerste keer in 1994 liep Haile, een onbekende grootheid, een wereldrecord. We hadden tot dusver
‘Ik ben ervan overtuigd dat je zelf het beste je eigen evenement kunt verkopen’ geweldige prestaties en een goede ontwikkeling in wedstrijdstatus maar een wereldrecord ontbrak. Haile heeft Hengelo op de kaart gezet. Het was wel bijna ons bankroet, want de premie voor het wereldrecord hadden we niet verzekerd. We hebben toen in alle euforie met de pet gecollecteerd in de vip-tent.”
Sponsorwerving
Fedde Zwanenburg heeft in 25 jaar FBK-games hoogte- en dieptepunten meegemaakt.
(door Martin Steenbeeke) De 27ste editie van de FBK-Games op 1 juni is de laatste waar Fedde Zwanenburg als algemeen directeur aan verbonden is. Zwanenburg wordt volgend jaar opgevolgd door Jan Arie Bijl. Aan de hand van trefwoorden blikt Zwanenburg terug op ruim een kwart eeuw topatletiek in Hengelo.
Het begin “Dat was in 1981. Het stadion was net gerenoveerd en het organiseren van een internationaal atletiekevenement was voor iedereen vreemd en spannend. Vanuit de gemeente waar ik hoofd accommodaties was, zat ik in het bestuur. Samen vormden we een stel enthousiastelin-
46
gen die de eerste jaren vooral bezig waren met pionierswerk. Namen van atleten die de eerste keer meededen kan ik me niet meer herinneren. Het waren veel regionale en nationale atleten, enkele Duitsers en een verdwaalde Engelsman. Ik weet nog wel dat het bij de opening met staatssecretaris Wallis de Vries en Fanny Blankers Koen heel slecht weer was. Op het moment dat kinderen de letters FBK moesten uitbeelden, brak er een enorme hoosbui uit.” Enkele dagen na het interview slaat Zwanenburg zijn oude fotoalbums er nog eens op na. Thomas Wessinghage, Miel Puttemans, Alex Hagelsteens en Philippe Hovion zijn atleten die er bij waren op 6 juni 1981. Op het middenterrein speelde Jaap Dekker Boogie Woogieset.
“Vanaf 2000 werd ik als algemeen directeur in belangrijke mate verantwoordelijk voor de sponsoring. We hebben wel eens speciale bureaus ingeschakeld maar niemand garandeert je dat je een bepaald bedrag aan sponsoring krijgt. Die bureaus hebben bovendien een portfolio van evenementen waar potentiële sponsors uit kunnen kiezen. Daar zit altijd een gespreid belang bij. Ik ben ervan overtuigd dat je zelf het beste je eigen evenement kunt verkopen. Dat betekent veel netwerken en zorgen dat je een goed product hebt. Het is uiteindelijk elk jaar gelukt om voldoende sponsorgelden binnen te halen, al hebben we wel gemerkt dat de top van veel bedrijven niet meer in Twente zit, waardoor de binding met Twente minder is. Het blijft ook een kwestie van gunnen en geluk hebben. En je moet als organisatie ook niet het onderste uit de kan willen. Wij hebben wel eens een bedrijf dat ons altijd sponsorde en het op enig moment economisch lastig had, bijna het gewone pakket gegeven. Zo werkt het gewoon. Leven en laten leven.”
Super Grand Prix “Gemiddeld hebben we elke vijf jaar qua status een stap hoger gemaakt, naar de huidige Grand Prix 1-status. In theorie kunnen we ons vergelijken met de Super Grand Prix en een enkele Twentevisie 04/2009
Sponsoroffensief dicht begrotingsgat De organisatoren van de FBK-Games leggen samen met Hengelose wethouders en burgemeester Kerckhaert bedrijfsbezoeken af om Hengelose ondernemers warm te maken voor sponsoring van het evenement. Van de tot dusver veertig afgelegde bedrijfsbezoeken hebben er zeven succes gehad. “Het is arbeidsintensief maar het werkt. Bedrijven reageren enthousiast,” zegt Fedde Zwanenburg. Ook de leden van de Raad van Toezicht benaderen hun relaties met het verzoek om de FBK-Games te sponsoren. Met het offensief moet een gat in de begroting worden gedicht. Omdat het ministerie van VWS de structurele bijdrage heeft beëindigd en verschillende bedrijven hun sponsorbijdrage hebben verlaagd of stopgezet, was er een tekort van 6,5 ton ontstaan. Door eenmalige bijdrages van het ministerie, de provincie en de gemeente is de helft opgevangen. De organisatie geeft zelf 200.000 euro minder uit en extra sponsorinkomsten moeten het resterende gat dichten. “We proberen het zoveel mogelijk te verbreden over meer sponsors, zodat we minder kwetsbaar zijn,” zegt Zwanenburg. Ook wordt er op het gebied van sponsorwerving samengewerkt met de Marathon van Amsterdam.
Golden Leaquewedstrijd, maar in de praktijk komt er meer bij kijken. Dan speelt de historie mee en ook een stuk politiek. Om Super Grand Prix te worden moeten we het atletenbudget met twee à drie ton verhogen. Dan meten we ons met wedstrijden in Lausanne, Monte Carlo en Stockholm maar die hebben een langere historie opgebouwd. Bij de bepaling wie Super Grand Prix wordt, spelen subjectieve zaken een rol. Het is niet reëel om nu te praten over verhoging van het budget. Bovendien gaat het hele systeem van internationale wedstrijden op de schop. Wij worden ingedeeld in de serie wedstrijden net onder de ‘Diamond Leaque’. Top, maar nog niet de allerhoogste top.”
Storm “Dat was in 2000 letterlijk en figuurlijk een koude douche. Eerst hadden we al getwijfeld of we de wedstrijd zo kort na de vuurwerkramp door zouden laten gaan. Toen we voor een sobere uitvoering hadden gekozen, met rouwbanden en zonder muziek, brak er een noodweer uit. We waren al met het voorprogramma begonnen, maar de vuilnisbakken vlogen door het stadion en de perstent ging bijna de lucht in. Ook konden veel bezoekers Hengelo niet meer bereiken. In een crisisstaf hebben we besloten de wedstrijd te schrappen. Vooral omdat je de atleten niet aan risico’s wilt bloot stellen. Het was een dramatisch besluit, maar op dat moment bleek wel de sterkte van Twente. Iedere sponsor is zijn verplichting nagekomen. Uiteindelijk kwamen we op een begroting van 1.1 miljoen gulden slechts 25.000 gulden tekort.” Twentevisie 04/2009
Marion Jones “Toen een fantastische sportvrouw, geweldige performance. Ze had een goed verhaal over de dopingbeschuldigingen. Vandaar dat wij haar,
“Zo’n atletiekwedstrijd duurt drie, vier uur en is voor niet-kenners moeilijk te volgen. Daarom proberen we het voor een divers publiek aantrekkelijker te maken. Meer spektakel, entertainment. Het scheutje Red Bull, waar het marketingbureau Triple Double ons op heeft gewezen, is een scheutje AA-drink geworden. We hebben wat gedaan met de presentatie van de sterren en artiesten na afloop maar hebben het echte antwoord nog niet gevonden. Wat ons wellicht parten speelt is dat Hengelo naam heeft gemaakt met de langere loopnummers en die zijn nu eenmaal minder spectaculair. Wat betreft de wedstrijd loop je tegen regelgeving aan. We moeten bijvoorbeeld minimaal zestien onderdelen afwerken en het blijft natuurlijk in de eerste plaats een topsportevenement. Als we echt entertainment willen, moeten we Frans Bauer uitnodigen.”
Jan Arie Bijl
‘Als we echt entertainment willen, moeten we Frans Bauer uitnodigen’ na uitvoerig overleg met de Club van 83 en de gemeente, in 2005 uitnodigden. Zolang ze niet veroordeeld was, was ze niet schuldig en dus van harte welkom. Ze werd tweede en kreeg tijdens een ereronde een staande ovatie. Voor ons een bevestiging dat we een goed besluit hadden genomen. Achteraf zeg ik dat ze ons allemaal bij de benen heeft gehad. Maar ik heb er geen rotgevoel over. Wel is het zo dat dopingzondaars al het start- en prijzengeld terug moeten betalen, maar van Jones hebben we niets teruggezien.”
“Het is een heel andere persoonlijkheid dan ik en dat is goed voor het evenement. Hij is een stuk jonger en brengt nieuwe, andere ideeën mee, bijvoorbeeld op het terrein van communicatie. Belangrijk is dat hij een ambtelijke achtergrond heeft want je moet het politieke spel wel kunnen begrijpen. Wel zal hij het atletiekwereldje moeten leren kennen. Ik draag begin volgend jaar het stokje over maar blijf formeel tot november 2010 enkele dagen per week, op de achtergrond, voor de FBK werken. En ik blijf daarna actief als vrijwilliger. Een perfecte oplossing. Voor het evenement, want de continuïteit is gewaarborgd, en voor mij. Als ik in één keer zou stoppen zou ik in een gat vallen.” ■
47
Marcel van der Westen snelt relativerend naar de top
special | fbk
‘Ik ga fluitend naar mijn werk’ plaats in de halve finale. Een kleine technische fout koste hem een plek in de eindstrijd. “Dat is topsport. En als je daar niet mee om kunt gaan, moet je lekker iets anders gaan doen. Ik zie Beijing als een mooie ervaring. Ik kan zeggen dat ik een Olympische Spelen op mijn CV heb staan, met 120.000 toeschouwers in het stadion.”
Bananenboom
Marcel van der Westen, op de foto rechts naast Gregory Sedoc, hoort inmiddels bij de grote jongens van het hordenlopen.
(door Martin Steenbeeke) Hij praat niet als de gemiddelde atleet, die in de ban is van trainingsschema’s, records en grote overwinningen. Hordeloper Marcel Van der Westen verstaat de kunst van het relativeren. “Ik voel me gezegend dat ik dit mag doen. Je loopt hard en je ziet de hele wereld.” En hij weet mooie momenten te waarderen. Zoals vorig jaar, tijdens de FBK-Games. “Pijnvrij lopen en winnen is het allermooiste wat er is.” Van der Westen (33) is een beetje een vreemde eend in de bijt. Hij is niet alleen pas op 24jarige leeftijd begonnen met topatletiek, hij werkt ook nog eens 30 uur per week als jurist bij ABN AMRO. Een fulltime bestaan als topsporter, zoals zijn vriend en collega Gregory Sedoc, ambieert hij niet. “De balans bevalt me goed. Ik vind het heerlijk om even niet aan sport te denken en dan aan het einde van de dag helemaal los te kunnen gaan. Bovendien vind ik het wel prettig om een beetje te weten wat er in de
wereld speelt. Van het zwarte gat zal ik geen last hebben.”
Laatbloeier De Amsterdammer is een laatbloeier. Hij legde zich pas toe op topatletiek nadat hij zijn studie had afgerond. Internationaal brak hij door in Birmingham, tijdens het EK indoor 2007 (zilver). De winst op de 110 horden tijdens de FBK-Games was een bevestiging van zijn kunnen. “Ik had een topdag, daar heb je er niet veel van in je leven. Wel speelt mee dat er allerlei vrienden en bekenden in het stadion zitten. Als je in Rome een Golden Leaguewedstrijd loopt, kent niemand je. Dit is uniek. Niet alleen voor Nederlandse atleten, maar ook buitenlanders waarderen de ambiance. Het is professioneel maar toch gemoedelijk. Saladino, die bijna negen meter springt, komt toch vanwege de sfeer naar Hengelo.” Met de winst in Hengelo kwalificeerde Van der Westen zich voor de Olympische Spelen. De voorbereiding werd door een sleutelbeenbreuk verstoord, maar toch reikte hij tot een
Blessures lopen als een rode draad door de carrière van Van der Westen. Soms is het domme pech, zoals de infectie die hij opliep toen hij in ZuidAfrika tegen een bananenboom leunde, soms het gevolg van het fysiek balanceren op een dunne lijn. “Ik ben niet voor het geluk geboren maar topsport is inherent aan blessures. Je wilt naar het randje van de afgrond want daar is het uitzicht het mooiste. Af en toe val je er overheen, af en toe niet. Daarom moet je ook extra genieten als het goed gaat. Ik was in Hengelo wat enthousiast, maar als je na zo’n blessureperiode in zo’n stadion in eigen land kunt winnen, moet je je gelukkig prijzen.” Van der Westen hoort inmiddels bij de grote jongens, al weet hij dat hij nooit onder de dertien seconden zal duiken. “Ik versloeg bij de FBK-Games iemand die 13 rond kan lopen. Dat doet pijn. Zeker de donkere jongens hebben dan zoiets van ‘wie ben jij’.
‘Dit is het leukste wat er is. Je hoort mij niet klagen’ Het is een beetje een visitekaartje dat je afgeeft.” Dit jaar is hij daarom, zeker nu hij volledig hersteld is van zijn achillespeesblessure, een van de favorieten in Hengelo. “Je weet niet wat je tegenkomt, maar in principe denk ik dat ik beter ben dan vorig jaar.” En als het onverhoopt niet lukt, dan is er geen man overboord. “Ik ga fluitend naar mijn werk. Ik heb in mijn hele leven slechts twee keer een training niet gedaan. Niemand hoeft een geweer tegen mijn hoofd te zetten. Dit is het leukste wat er is. Je hoort mij niet klagen.” ■
Polshoog vrouwen nieuw onderdeel Polsstokhoogspringen is min of meer een vast onderdeel van de FBK-Games, maar voor het eerst wordt deze discipline in Hengelo ook door vrouwen afgewerkt. Nederlands beste pols-stokhoogspringster, Rianna Galiart, is er blij mee. Vanuit de Verenigde Staten, waar ze een studieprogramma volgt, vliegt ze begin juni speciaal op en neer naar Nederland. “Ik heb wel eens in het voorprogramma in Hengelo gesprongen, maar in de echte, grote wedstrijd nog nooit. Dat wil ik meemaken.” Polsstokhoogspringen is een spectaculair onderdeel, niet alleen voor het publiek maar ook voor de atleten. “Het is de spanning, het omhoog vliegen dat mij aanspreekt,” zegt Galiart. De overwinning in Hengelo zal niet voor haar weggelegd zijn. Daarvoor is de kloof met de internationale top te groot. Met haar persoonlijke record van 4.25 ligt ze nog ver achter op het wereldrecord van 5.01, in handen van de Russische Isinbajeva, de ongekroonde koningin op dit onderdeel. Galiart: “Dit jaar hoop ik het Nederlands record van 4.40 te verbeteren. Op termijn is 4.60, 4.70 mogelijk. Voor mij is het zaak dat ik vooral technisch vooruit ga.”
Twentevisie 04/2009
Rianna Galiart: “Het is de spanning, het omhoog vliegen dat mij aanspreekt.”
49
Johan Knaap al kwart eeuw wedstrijdleider
special | fbk
‘Het tijdschema is heilig’ een incident meegemaakt rond een topatleet. Carl Lewis weigerde een keer zijn startnummer te dragen. “Hij wilde even laten zien dat hij Carl Lewis was.” Met hulp van oud-organisator Rob Kerkhoven kon Knaap de sprinter ertoe bewegen gewoon zijn startnummer op te doen. En Marion Jones liet zich een keer vergezellen door twee bodyguards, zelfs tot in die ruimtes waar alleen atleten mogen komen. “Uiteindelijk hebben we dat ook tactisch op weten te lossen, maar het blijven aparte ervaringen.” ■ Johan Knaap (rechts, naast de inmiddels overleden Henrik Meijers, oud-directeur van de FBK-Games) staat als wedstrijdleider altijd buiten de spotlights.
(door Martin Steenbeeke) Haile Gebrselassie heeft de bijnaam Mister Hengelo, maar Johan Knaap zou evengoed het recht op deze titel kunnen claimen. De wedstrijdleider maakte alle edities van de FBK-Games mee, maar altijd buiten de spotlights. “Als officials gaan klappen moet ik corrigeren.”
ring opgebouwd als wedstrijdleider. In het buitenland ziet hij als ‘International Technical Official’ toe op het juiste verloop van wedstrijden. Ook is hij als wedstrijdleider actief geweest op de Paralympics. Die internationale ervaring is noodzakelijk om een evenement als de FBKGames in goede banen te leiden, zegt Knaap. “Er
Om ervoor te zorgen dat alles in goede banen verloopt, zijn er tijdens de FBK-Games bijna honderd officials op en naast de atletiekbaan aanwezig. Het varieert van scheidsrechters, starters, microfonisten, baancommissarissen en aankomstrechters. De wedstrijdleider is eindverantwoordelijk en ziet vooral toe op het juiste (tijds)verloop van de wedstrijd. “Het tijdschema is heilig,” zegt Knaap. Bij andere atletiekwedstrijden, en zelfs het Nederlands Kampioenschap, zet Knaap dit schema eigenhandig in elkaar. Bij de FBK-Games gebeurt dit in nauw overleg met de NOS en de organisatie. “Het draait natuurlijk om de atletiek maar afwisseling en service aan het publiek zijn bij de FBK-Games heel belangrijk. Het is niet te vergelijken met andere wedstrijden waarbij er een paar toeschouwers tegen een hek aan leunen.” Dat betekent dat omwille van de afwisseling er tussen twee hordeonderdelen een ander loopnummer kan wordt geprogrammeerd, terwijl het logischer en efficiënter is om ze achter elkaar af te werken. Ook wordt door Knaap rekening gehouden met de aanwezigheid van topatleten. Die zullen niet voor in het programma worden ingedeeld.
‘Ik moet de wedstrijd achteraf op video terugkijken’
Reclamebord Knaap, die als UT-student atleet was voor het Enschedese Kronos, heeft een schat aan ervaTwentevisie 04/2009
zijn zoveel andere dingen aan de orde, zoals een callroom, het voorstellen van de topdeelnemers, de regels voor reclameborden, live televisie. Daar moet je allemaal rekening mee houden.” Voor de exacte afmetingen van een reclamebord slaat hij de boeken open, maar de sportieve regels kent hij uit zijn hoofd. “Het is bijvoorbeeld niet zo bekend dat bij het verspringen pas de witte vlag de lucht in mag gaan als de atleet de bak verlaten heeft. In al het enthousiasme steken officials wel eens eerder de vlag omhoog, of ze gaan applaudisseren. Dan moet ik corrigeren. Er zijn weinig Nederlandse scheidsrechters met internationale ervaring.”
Bodyguard Hoewel Knaap letterlijk en figuurlijk bovenop de wedstrijd staat, gaat het sportieve gedeelte tegelijkertijd min of meer langs hem heen. “Het is nog erger. Ik moet de wedstrijd achteraf op video terugkijken. Dat komt omdat je tijdens de wedstrijd zo geconcentreerd bezig bent en terwijl het ene onderdeel wordt afgewerkt al bezig bent met de voorbereidingen voor het volgende.” In al die jaren in Hengelo heeft Knaap twee keer
Wereldrecordpoging Gebrselassie De FBK-Games breekt op 1 juni met een traditie. Voor het eerst sinds jaren staat er geen 10 kilometer op het programma. Hengelo heeft naam gemaakt met goede prestaties op de lange afstanden, onder meer via vier wereldrecords van Haile Gebrselassie. Diezelfde Gebrselassie, die inmiddels is overgestapt naar de wegatletiek, is wel weer van de partij in Hengelo. De Ethiopiër gaat zijn eigen werelduurrecord aanvallen (21, 285 meter, Ostrava, 2007). In 2002 probeerde hij in Hengelo het toenmalige record te verbeteren maar Gebrselassie moest door een blessure opgeven. De wereldrecordpoging staat vooraan in het programma gepland. De 800 meter, met Nederlandse toppers, is nu het sluitstuk.
Door relatief minder lange loopnummers af te werken en indikking van het programma hoopt de organisatie de snelheid en het tempo te verhogen. Bij het verspringen was een opvallend experiment in voorbereiding. Door tegelijkertijd in twee bakken (mannen en vrouwen) te springen, zouden de sprongen elkaar in kort tempo opvolgen. Het experiment kan niet doorgaan om dat de televisiecamera’s niet tegelijk twee verspringbakken in de gaten kunnen houden.
51
Samenwerking Dit katern binnen Twentevisie is bedoeld voor en met nieuwe ondernemers, maar natuurlijk ook voor de geïnteresseerde gevestigde ondernemer. We werken samen met de Kamer van Koophandel, Kennispark, Saxion, Campus Business Center, New Business Society (NBS) en het Bedrijfstechnologisch Centrum (BTC). Met laatstgenoemde drie partners hebben we de afspraak gemaakt dat we in samenwerking een speciale Memphis New Business organiseren. De eerste in die reeks heeft reeds plaatsgevonden op 30 maart in het Campus Business Center (zie het verslag elders op deze pagina). De volgende Memphis New Business is op 11 mei in de Grolsch Veste en vervolgens op 2 oktober in het BTC-gebouw.
Eerste Memphis New Business in Campus Business Center Hans Hammink (rechts) en Harm Jan Wibbens.
Op 30 maart was Hans Hammink van het Campus Business Center in Hengelo gastheer van de eerste Memphis New Business. Een kantine vol aandachtig luisterende jonge ondernemers was getuige van een aantal interessante interviews door Jan Medendorp.
Friedus Jonkman (links) en Harrie Evers.
V.l.n.r. Michel Mossel, Bob van den Berg en Ivo Temminghof.
Harm Jan Wibbens en Hans Hammink schoven als eersten aan tafel. Wibbens was samen met Hammink een van de initiatiefnemers van Campus en ver tegenwoordigt aandeelhouder ROC. Waarom Campus? “Vanwege het ondernemerschap, Campus biedt plek aan startende MBOondernemers en wij hebben er als ROC natuurlijk belang bij dat onze leerlingen hier terecht kunnen. Verbeterpunt is dat er meer contact moet komen met coaches van het ROC.” Hammink is directeur van Campus voor anderhalve dag per week “We begonnen met 40 procent bezetting, nu zitten we ongeveer vol. Dat is niet verrassend, want wij bieden kwaliteit en veel voorzieningen.” Vervolgens was het de beurt aan Friedus Jonkman van IKT en Harrie Evers van NormTEQ. Jonkman: “IKT heeft Campus van harte ondersteund met het initiatief omdat ondernemerschap hier wordt ondersteund.”Evers: “Ik ben zelf begonnen op een zolderkamer, maar zou me zeker op Campus hebben gevestigd als dat er toen al was geweest.” NormTEQ maakt gevelverankeringen voor de bouw. Hij is nou met grote partijen en de politiek in gesprek over een uniek systeem waarmee hij
800.000 oudere woningen voor weinig geld kan vernieuwen. Tenslotte kwamen drie huurders van Campus aan tafel. Michel Mossel (voormalig getalenteerd voetballer bij FC Twente en Heracles) van MB Mossel zit sinds 2006 op Campus, waar hij zich onder andere bezighoudt met 3D-ontwerpen voor de bouw, die volgens hem fors kunnen bijdragen aan reductie van bouwkosten. Ivo Temminghof van Mobile Adverts vertelde over zijn unieke reclameproduct, het grootste rijdende reclamebord van Europa. Tenslotte vertelde Bob van den Berg van Tsjellens hoe hij bedrijven helpt met onder andere werving en selectie, outplacement, headhunting en assessments. Wat vindt hij van Campus? “Het is een prima faciliteit, je kunt mensen goed ontvangen.”
Bijlage voor nieuwe ondernemers in twente
Minder regels: een zucht van verlichting (maar niet altijd)
55 Jong en/of innovatief? Gebruik de kennis van de UT!
Menige frustratie ontstaat door het woud aan regels waarmee burgers worden geteisterd. Regels leiden tot formulieren, die moeten worden ingevuld. En regels worden telkens weer gewijzigd, zeker wanneer het einde van het jaar nadert of een nieuw kabinet zijn intrede heeft gedaan. Wat te denken van de niet aflatende reeks wijzigingen met betrekking tot de zorgverzekering? Ondernemers zijn ook burgers, dus zij zijn dubbel de klos. En als je er als beginnende ondernemer achter komt dat je veel van je kostbare tijd kwijt bent aan administratieve rompslomp, dan komt dat de motivatie niet ten goede. En zeker niet als je merkt dat de bankrekening er onder lijdt.
In Twente mogen we blij zijn met de Universiteit Twente. Baanbrekend onderzoek op allerlei gebieden, van ICT tot mechatronica, nanotechnologie en biomedische technologie. Allemaal hartstikke leuk en interessant natuurlijk, maar wat hebt u daar nu aan als ondernemer? Een universiteit is toch een omgeving waar wetenschappers van allerlei dingen doen die nog ver van de markt staan? Gelukkig is dat niet het enige. U kunt er ook kennis halen!
Regels zijn nodig, geen discussie. Ook willen we niet verzand raken in een administratieve anarchie. Dat het allemaal wat minder, overzichtelijker en minder tijdrovend mag en kán, is echter ook een feit. En er wordt wel wat gedaan om lastenverlichting tot stand te brengen. Dat gebeurt onder het motto ‘Met minder regels krijgen we meer geregeld’. De website www.antwoordvoorbedrijven.nl maakt een en ander inzichtelijk, evenals de brochure met 35 concrete voorbeelden. Van de wal in de sloot? Niet elk voorstel tot administratieve lastenverlichting betekent verbete-
‘Niet elk voorstel tot administratieve lastenverlichting betekent verbetering’ ring. Zo wil de Europese Commissie kleine rechtspersonen (minder dan 10 werknemers en minder dan 1 miljoen euro omzet) vrijstellen van de jaarlijkse deponering van hun jaarstukken. De kans is groot dat het parlement dit voorstel goedkeurt. Hoera dus! Hoewel, door de maatregel wordt de financiële verantwoording naar financiers, leveranciers en klanten minder. Deze zullen dan ongetwijfeld andere administratieve of financiële waarborgen eisen. Vraag is dus maar wat we hiermee opschieten. Het kan ook écht wat brengen De Digitale Afgifte Exportdocumenten: een mooi voorbeeld van dienst verlening die de K amer van Koophandel efficiënter heeft gemaakt. Voorheen kwamen onder-
nemers bij de KvK voor afhandeling van documenten. Was dan bijvoorbeeld de bewijsvoering onvoldoende, dan betekende dat terug naar kantoor, weer naar de KvK en dan maar hopen dat het goed was. Tegenwoordig is er gelukkig de digitale snelweg, wat veel tijd en geld scheelt en allerlei papieren gehannes voorkomt. Ja, inderdaad ondernemers: dit is een aanbeveling voor de DAE! Twentse pilot-samenwerking Ook regionaal wordt aan de weg getimmerd! Overheid en bedrijfsleven gaan - in het Panel Regeldruk Twente, onder regie van de KvK - samen aan de slag om de regelgeving voor ondernemers te verminderen. Dat panel werkt aan oplossingen voor de knelpunten die ondernemers ervaren. EZ is hier blij mee en heeft Twente uitgeroepen tot pilot voor Nederland. Kortom, hoewel het nodig is om kritisch te blijven, gebeurt er wel een en ander met betrekking tot regelgeving voor ondernemers, ook de startende!, makkelijker te maken. De Kamer van Koophandel draagt hier in praktische zin menig steentje aan bij, zoals met de Twentse Vergunningenwijzer. ■
J oop Dahlmans Stafmedewerker Voorlichting
Bijlage voor nieuwe ondernemers in twente
Rob Gregorowitsch Directeur Voorlichting
De Universiteit Twente is een ondernemende universiteit, waarbij haar ondernemendheid tot uitdrukking komt in Kennispark Twente: de organisatie die zich inzet voor ondernemerschap en innovatie vanuit de UT in samenwerking met de provincie en de gemeente Enschede. De universiteit staat open voor vragen vanuit de markt. Nou is dat natuurlijk makkelijk gezegd voor een grote organisatie met meer dan 8000 studenten en vele medewerkers. Gelukkig snappen wij ook dat u door de bomen soms het bos niet meer ziet. Als u gebruik wilt maken van de expertise die op de UT aanwezig is, wie belt u dan als ondernemer? Stel uw vraag via de Studenten Kennis Portal! Sinds twee jaar bestaat daarvoor een website en een telefoonnummer, waar u als ondernemer de kans krijgt om uw kennisvraag aan de universiteit te stellen. Als u een vraag achterlaat op www. studentenkennisportal.nl kijken wij wie binnen de UT uw vraag zou kunnen beantwoorden. Wij brengen u dan kosteloos in contact met de expert. Afhankelijk van de soort vraag kan dat een student(ondernemer) zijn, een vakgroep of bijvoorbeeld een spin-off bedrijf. Deze Studenten Kennis Portal bestaat nu twee jaar en er zijn meer dan 200 vragen van het bedrijfsleven aan experts binnen de UT gekoppeld. En dan blijkt dat de markt toch zeker met vragen zit waar de UT bij kan helpen. De vragen variëren van het identificeren van het product dat filters van brandstoftanks van auto’s verstopt tot het ontwikkelen van een holografische projectie voor vlam-
beelden in elektrische kachels. Of de zoektocht naar een draadloos communicatiesysteem waarmee gecommuniceerd kan worden met een sonde 60 meter diep in de grond. Ook voor minder technische vragen kunt u terecht bij de UT. Zo zijn er wetenschappers en studenten die zich richten op marketing, bedrijfskunde en ICT. Een vraag voor het ontwikkelen van een website kunnen we ook koppelen aan een geschikte partij. Via onze Wetenschapswinkel kunnen we eventueel ook maatschappelijke vragen koppelen. En zo denken wij een goede bijdrage te kunnen leveren aan innovatie binnen het MKB en de new business. Wij nodigen u dan ook van harte uit om uw technische, bedrijfskundige, marketinggerelateerde en andere vragen bij ons neer te leggen via www.studentenkennisportal.nl. Wie weet komt u ook tot de conclusie dat de UT u iets te bieden heeft. ■
Kees Eijkel Directeur Kennispark Twente www.kennispark.nl
57
LaserExact: eenpitter in laserland (door Niko Wind) Hans van der Zon had nooit het idee dat hij ooit nog ondernemer zou worden. Tot die dag, vier jaar geleden, toen de drukkerij waar hij werkte voor de tweede maal failliet ging en hij op straat kwam te staan. Hij was inmiddels 53 jaar en had vanaf zijn 16e in drukkerijen gewerkt. Eerst als zetter en drukker (“Echt nog met loden letters, maar al snel werd het offset”) en later, toen zijn knieën het niet meer aankonden, op het bedrijfsbureau. Een baan kon hij niet meer vinden omdat het in de hele drukkerswereld kommer en kwel was. “En voor bijstand zou ik ook niet in aanmerking komen omdat mijn vrouw nog werkte.” Hij dacht er over om van zijn hobby - het ontwikkelen van (schuif)puzzels - zijn beroep te maken. Op een relatiegeschenkenbeurs stuitte hij echter op een laser-graveermachine, een CO2-laser van 60 Watt, die een oppervlakte van circa 70 bij 40 centimeter kan bewerken. “Hiermee kan ik allerhande materialen en producten graveren, snijden en markeren.” Na het bekende traject van goed informeren, een businessplan schrijven en een regeling treffen met het UWV huurde hij een bedrijfsruimte in Hengelo en schafte hij zo’n machine aan. “Uit de overwaarde van mijn huis. Ik kan beter een deel ervan gebruiken om te investeren dan dat ik het later zonder inkomen moet opeten.” Ondernemen geeft rust Vreemd genoeg heeft de eigen onderneming hem rust gegeven. “Ik draai na anderhalf jaar net break even, maar maak me geen zorgen. Sterker nog: ik heb plezier in wat ik doe en ga elke morgen opgewekt en met een goed gevoel naar de zaak. Of er nu voldoende werk is of niet.” Hét probleem van een starter is altijd het opbouwen van een netwerk. Dat geldt nog sterker als je in een compleet nieuwe branche bent gestapt en geen relaties hebt kunnen meenemen. Ook de vooropleidingen (een drukkersopleiding, een staf en kadercursus voor de grafische industrie en een boekhouddiploma) dragen niet direct bij aan een vliegende start. “Ik heb eind vorig jaar in Enschede op de Z-one beurs voor eenpitters gestaan en daar wat contacten opgedaan. Daarnaast heb ik me aangesloten bij IKT, waar ik de bijeenkomsten afloop op zoek naar ‘gouden’ contacten. Gemakkelijk is het niet.
Bijlage voor nieuwe ondernemers in twente
Eenpitter Hans van der Zon richt zich met LaserExact op specials zoals het graveren van een logo op de kop van een ballpoint.
Zeker nu veel bedrijven gaan bezuinigen op ‘extra’ dingen.” Toch heeft Hans van der Zon werk, zowel voor de zakelijke markt als voor particulieren. Gereedschappen en glaswerk De markt van de relatiegeschenken leek voor de hand te liggen, maar voor de massaproductie is lasergraveren te duur. “Ik richt me met LaserExact dus op specials zoals het graveren van een logo
‘Ik draai na anderhalf jaar net break-even, maar maak me geen zorgen’ op de kop van een ballpoint.” Naast de particulier die een fraaie afbeelding op een spiegel wil hebben, verwacht Hans van der Zon veel van het
(technische) bedrijfsleven. “Door een naam of logo op het eigen gereedschap te graveren, zal er veel minder ‘toevallig’ verdwijnen. Dat geldt zeker voor de duurdere spullen!” Denk hierbij ook aan laptops, harde schijven, iPods en andere kostbare elektronica. Van der Zon kan met zijn relatief simpele laser veel materialen aan zoals (plexi)glas en spiegels, hout en kurk, natuursteen en keramiek, kunststof en fineer, papier en karton, textiel en leer, MDF en trespa, acryl, polyester en rubber. “RVS kan ik wel graveren, maar niet snijden. Daarvoor verwijs ik de mensen naar de ‘grote’ laserbewerkers.” In de zakelijke sector verwacht hij veel werk van de top-hotels in de regio. Wat is immers mooier dan de eigen naam, het logo of een fraaie tekening in het glaswerk – of kristal – te laten graveren. Hij is bezig om zich in die wereld ‘in te vechten’. Met gevoel voor commercie: “Laat ze maar even op mijn website www.laserexact.nl kijken.” ■
IKT Visie op…
Economische crisis Het laatste halfjaar worden wij geleefd door de economische crisis en alle gevolgen van dien; voor sommige sectoren zeer sterk zoals de bouw en de automobielsector, voor andere (tot nu toe) nog iets minder. Tegelijkertijd kunnen we deze periode gebruiken om gezamenlijk in harmonie en solidariteit na te denken over toekomstvaste oplossingen. De politieke pleisters die nu worden aangebracht, helpen om een paar specifieke korte termijn problemen een beetje op te lossen. Maar geen enkele politieke partij durft het aan een echte fundamentele discussie aan te gaan; een discussie waarin de waarden van de recente jaren als het gaat om snel geld verdienen, ter discussie worden gesteld. Als geld niet meer als ruilmiddel wordt gezien, maar als doel op zich om te verwerven, om meer te hebben dan anderen, is er fundamenteel iets mis met ons economische denken. Omdat we te maken hebben met de vergrijzing en met een relatief lage arbeidsparticipatie zullen we oplossingen moeten vinden om de sociale voorzieningen als totaalpakket op een voldoende hoog niveau te brengen en te houden. Alleen dan kun je spreken over een sociale maatschappij. De mensen die iets meer verdienen, kunnen zelf nog voorzieningen treffen om in hun ‘toekomst als oudere’ te voorzien. Maar er zijn ook velen die niets extra kunnen betalen - en wij met elkaar moeten voorkomen dat hun voorzieningen op termijn uitgehold worden. Onze maatschappij moet zo ingericht zijn dat iedereen naar vermogen kan werken, dat er gelijke kansen zijn en dat talenten benut worden. Mensen zijn nu eenmaal niet gelijk, maar wel moeten we met elkaar accepteren dat we gelijkwaardig zijn. Ik las recentelijk in een artikel dat we die verschillen in talent, cultuur en ambitie niet moeten trachten te verbloemen, maar zelfs stimuleren. Alleen als iedereen op het eigen niveau het beste uit zichzelf haalt, kan er economische groei plaatsvinden. We kunnen met zijn allen meer verdienen, niet door loonsverhogingen maar door onze economische bijdragen. Dan zullen ook de hogere belastingen die nodig zijn om die toekomst voor ieder te garanderen, opgebracht kunnen worden. Het kan best noodzakelijk zijn dat de ‘standaard pensioenleeftijd’ naar 67 jaar moet gaan, dat er meer mensen moeten gaan bijdragen (geen smoesjes over niet kunnen werken) en dat de hypotheekrente op de schop moet. Maar als ook de belastingen vereenvoudigd worden en daarmee overzichtelijker, zal ieder ook meer geneigd zijn de redelijkheid ervan in te zien. Sterkste schouders, zwaarste lasten is een geaccepteerd begrip. Maar er zal naar verhouding van ieder wel dezelfde inspanning worden gevraagd. Alleen als we met elkaar bereid zijn om als homogene maatschappij de problemen in samenhang en gezamenlijk op te lossen (dus zonder politiek belang), zullen we structurele oplossingen kunnen vinden!
OUD
Herman Hazewinkel 64 bespreekt de crisis Waterpolocoach 66 Robin van Galen Hazemeyer-complex 68 komt weer tot leven Panalytical niet 71 immuun voor crisis Mark Geesink 72 geeft bedrijven tips Scope 73 Twente Agenda 74
Geert de Raad Voorzitter IKT
Stichting Industriële Kring Twente - Postbus 5501, 7500 GM Enschede - Tel. 053 - 48 49 980 - Fax 053 - 48 49 985
| Twentevisie | Jaargang 21 | Nummer 04 | April 2009 |
Bedrijven halen de broekriem aan
Na de crisis ziet de 64
Er wordt veel gepraat over de gevolgen van de huidige economische crisis. In alle delen van de wereld probeert men de gevolgen te beperken. Duitsland voerde een premie in voor het vernietigen van oude auto’s (met een aankoopverplichting voor een nieuwe), Groot-Brittannië verlaagde de BTW en in Nederland onderhandelen de coalitiepartijen eindeloos over de maatregelen die de regering zou moeten nemen. Dat was de stand van zaken op 16 maart jl. toen Herman Hazewinkel tijdens een IKT-bijeenkomst zijn visie op het ontstaan en de gevolgen van de crisis gaf. Men had dusdanig hoge verwachtingen van de lezing dat er zelfs toehoorders moesten staan. Hij was somber over de toekomst. De omzet van de bedrijven zal in de komende tijd met 30 tot 40% kunnen dalen, geld lenen wordt duurder en de verhoudingen tussen bedrijven en financiële instellingen zullen veranderen. Hoe en in welk tempo deze veranderingen zich zullen voltrekken is ook voor Herman Hazewinkel onduidelijk. Bij het verschijnen van dit nummer van Twentevisie kan de wereld er weer heel anders uitzien. “Belangrijk is dat bedrijven zo snel mogelijk de relatie met hun banken - en met hun medewerkers - versterken. Het gaat om vertrouwen hebben, eerlijk zijn en verantwoordelijkheid delen.”
en verminder en de schulden
wereld er anders uit
hun balans te verbeteren. Velen dachten dan ook dat na 31 december de kredietverlening weer op gang zou komen. Inmiddels weten we beter, de kredietverlening blijft een probleem. Volgens Herman Hazewinkel spelen daarbij ook de afspraken in het kader van het Basel 2 akkoord een belangrijke rol omdat nu het noodzakelijke kernvermogen niet meer afhankelijk is van het balanstotaal, maar van het naar risico’s gewogen balanstotaal.
65
“Door het gebrek aan vertrouwen kwam het onderlinge geldverkeer tussen de banken stil te liggen. Het wantrouwen tussen banken onderling is zo groot dat banken momenteel spaargeld aantrekken tegen 3 of 3,5 % en dat risicoloos uitzetten bij centrale banken, waarbij ze een margeverlies tot zo’n 3 % accepteren.” Door de problematiek binnen de financiële sector is de rente van geldleningen aan particulieren ondanks de voortdurende verlaging van de officiële rentetarieven fors gestegen. Door dit dure geld gaan particulieren en bedrijven massaal over tot de afbouw van schulden. Het bedrijfsleven is sterk op kas aan het sturen en richt zich daardoor op het verminderen van voorraden en uitstel van projecten. Men hoopte dat na 1 januari 2009 herstel zou optreden, maar ook in het eerste kwartaal van 2009 bleven de voorraadposities laag en zijn er nog geen tekenen van herstel.
Sombere toekomst (door Niko Wind)
Over het ontstaan van de crisis is iedereen het wel eens. Over de gevolgen en vooral de oplossingen zijn de deskundigen het zeker niet eens. Hazewinkel was over het ontstaan duidelijk: “De economie heeft de afgelopen jaren een enorme impuls gekregen door de uitgebreide financieringsmogelijkheden die banken aanboden. Deze financieringen bleven vroeger op de balans van de banken staan, maar werden de laatste jaren als pakketten doorverkocht aan financiële instellingen. De rekenkundige waarderingsmodellen over de inbaarheid van aflossingen en rentevergoeding waren gebaseerd op historische gegevens. Door de verkoop van deze financieringen kregen de banken ruimte om nieuwe middelen aan te trekken en uit te zetten bij particulieren en bedrijven. Toen men zich ging afvragen of de debiteuren - aangezet door de subprime hypothekencrisis - wel zo solide waren, was er plotseling geen markt meer voor deze producten. Door het faillissement van Lehman Brothers drong bovendien het besef door dat de banken met hun beperkte kapitalisatie erg kwetsbaar waren. De koersen van de banken kwamen onder druk, juist in een periode dat zij veel behoefte hadden aan extra kapitaal omdat (potentiële) afwaardering op activa moesten worden afgedekt. De aandeelhouders vreesden verwatering en de koersen gingen nog harder onderuit.” Volgens Hazewinkel is er duidelijk sprake van een systeemcrisis die niet te vergelijken is met de internetcrisis van 2000.
Afbouw van schulden De bankencrisis verplaatste zich in het 4e kwartaal van 2008 naar de echte economie omdat banken de kredietverlening gingen beperken om
Het lage niveau van de rente zal de komende jaren niet terugkeren, waardoor particulieren en bedrijven hun schuldposities zullen blijven afbouwen. Dat leidt, volgens Herman Hazewinkel, automatisch tot een structureel lager economisch niveau in 2009 en 2010. Daarnaast zullen, door de hogere rente, projecten niet meer haalbaar zijn. Hij gaat dan ook uit van scenario’s waarbij de omzet met 25 tot 30% zal terugvallen. In sommige sectoren zelfs meer. “Dat betekent voor de bedrijven dat ze in ieder geval niet de kop in het zand moeten steken en wachten tot de crisis overwaait, maar dat ze goed moeten nagaan welke maatregelen genomen moeten worden om een teruggang in de omzet en toegevoegde waarde te weerstaan. “In goede tijden zijn een hoge toegevoegde waarde en een hoge benutting van de capaciteiten mooi, maar in slechte tijden komt dat als een boemerang terug.” Dat de klap in de automotive extra hard aankomt, is volgens Herman Hazewinkel te wijten aan de steeds verder doorgevoerde supplychains, waardoor de pijn razendsnel in de keten wordt doorgegeven.
Gecommitteerde financiering Scherpgefinancierde bedrijven en bedrijven met een gering eigen vermogen zullen het moeilijk krijgen en ten prooi vallen aan financieel wel gezonde overnamepartijen. Herman Hazewinkel ziet daarnaast problemen bij nogal wat bedrijven die de laatste jaren een gecommitteerde financiering hebben afgesloten waarbij het krediet is gekoppeld aan convenanten op gebied van ratio’s als rentedekking of verhoudingen tussen cashflow en netto schuld. Wanneer deze ratio’s worden gebroken dan kunnen banken nieuwe voorwaarden stellen of de leningen opzeggen. Hij heeft wat dat betreft verschillende ervaringen. “Het is belangrijk hoe
de leningdocumentatie eruit ziet en om vooraf te analyseren bij welke scenario’s er sprake zou kunnen zijn van het doorbreken van de ratio’s.” Of men in dergelijke gevallen als onderneming de aanval of de verdediging moet kiezen, hangt af van de situatie en van de bank. “Het is in ieder geval belangrijk dat de relatie met de bank goed is en dat men - voordat men met de bank in overleg gaat - goede scenario’s heeft ontwikkeld en stresstesten heeft gedaan. Terugkijken naar het jaar 2000 en concluderen dat toen het herstel snel is gegaan, is niet voldoende omdat deze crisis vanwege de noodzaak tot schuldenafbouw veel hardnekkiger zal zijn.”
Geef het goede voorbeeld Naast de goede verstandhouding met de banken is de band met de eigen medewerkers essentieel. Zij zullen mogelijk offers moeten brengen om het bedrijf - en dus hun eigen werkgelegenheid - overeind te houden. Er zijn al bedrijven die werk voor een bepaald gecalculeerd aantal uren aannemen, waarbij de werknemers garanderen dat zij - bij overschrijding - de klus in de eigen vrije tijd zullen afmaken. Dat vraagt om communicatie en volledige openheid. De eigenaar/directeur zal ook zelf het goede voorbeeld moeten geven. “Schrap alle overbodige luxe, maar doe het wel ‘smart’. Daarnaast moet men als ondernemer goed naar de continuïteit van de toeleveranciers kijken en beter nadenken over de keuze tussen ‘make’ en ‘buy’ en over de vraag of samenwerking met anderen kan leiden tot kostenbesparing.”
al kampten met een overaanbod) blijken onverkoopbaar. Het belang van een goed draaiende woningmarkt is van veel groter belang dan algemeen wordt aangenomen. Herstel betekent dat de binnenlandse consumptie in een groot aantal, aan de woningmarkt gerelateerde sectoren, weer op gang komt. Een nieuwe woning betekent immers verhuizen en dus nieuwe gordijnen en vloerbedekking; vaak een nieuwe keuken en nieuwe meubels. Dit openbreken kan, volgens Herman Hazewinkel, een positieve invloed hebben op het algemene consumentenvertrouwen dat - ondanks de verbeterende koopkracht - daalt. “De berichten over een toekomstige toename van de werkloosheid werken verlammend. Het is vooral een kwestie van psychologie.”
De politiek Herman Hazewinkel bewaarde politiek Den Haag tot het laatst en maakte zich - zoals zo velen - kwaad over de traagheid in de besluitvorming. “Elke week uitstel zorgt voor meer schade. Andere regeringen hebben snel maatregelen genomen die weliswaar mogelijk niet voor 100% tot het gewenste resultaat zullen leiden, maar de signaalwerking is erg belangrijk in de huidige omstandigheden. Bij ons gebeurt niets en zit men eindeloos te broeden op een politiek compromis.” Eén ding is voor hem duidelijk: er moet op een zo kort mogelijke termijn een forse, maar vooral tijdelijke impuls komen. “Duurt de stimulering te lang of wordt die structureel, dan kunnen we in een situatie van hoge inflatie komen. En dan zijn we nog verder van huis.”
Woningmarkt De woningmarkt, waarbij ‘bouwer’ Hazewinkel uiteraard nauw is betrokken, zit behoorlijk op slot. Vooral de duurdere appartementen (die toch
www.ikt.nl
Het ‘pakket aan maatregelen’ van de regering kwam te laat voor commentaar van Herman Hazewinkel. ■
Herman Hazewinkel is commissaris bij VolkerWessels, Reggeborgh Groep, Zeeman Groep, TKH Group, North Sea Petroleum en binnenkort Schiphol.
Gouden waterp olo c o ach
“Teambuilding is 66
Er waren opvallend veel toehoorders bij de IKT-bijeenkomst waarbij Robin van Galen kwam uitleggen waarom ‘zijn’ waterpolodames goud wonnen in Beijing en wat het bedrijfsleven kan leren van zijn aanpak. De voorbereiding op de Olympische Spelen was dan ook een unieke aangelegenheid. Drie jaar samen trainen en vooral samen de fasen in het groepsproces doorlopen. Dat laatste bleek essentieel voor het succes. “Na de eerste anderhalf jaar, waarin we slechts op de 9e plaats van de wereld stonden, wees sportpsycholoog Rico Schuijers me op groepsdynamica van Tuckman en besefte ik dat ik nog steeds bezig was met de eerste fase in het proces en dat we om echt succesvol te kunnen worden moesten toegroeien naar een hechte groep. Die groepsbinding bleek de sleutel tot succes en zorgde uiteindelijk voor die gouden plak.”
(door Niko Wind)
Natuurlijk was de gouden plak voor de waterpolodames dé sensatie van de Nederlandse afvaardiging naar Beijing. Dat Marleen Veldhuis en de hockeydames in de prijzen zouden vallen, was redelijk voorspelbaar. Ook Margit van Eupen en Kirsten van der Kolk hadden kansen op een plak. Maar de waterpolodames….? Dat leek uitgesloten. Zeker na de twee nederlagen in de poule. De ommekeer kwam in de wedstrijd tegen Olympisch kampioen Italië. “Ondanks die twee nederlagen bleven we erin geloven en wisten we dat we een kans hadden als we ‘cool’ zouden blijven. Het werd 7-7 en we wonnen na strafworpen. Na dat moment leek niets meer mis te kunnen gaan. Eerst moesten we tegen Hongarije, waar we in de poule nog van hadden verloren, en daarna ontmoetten we in de finale de huizenhoge favoriet Amerika.” Terwijl zilver al een enorme en onverwachte sensatie zou zijn, hadden Robin en zijn dames besloten om voor goud te gaan. “Wij hadden het geluk dat we zwaar de underdog waren en dat de Amerikaanse dames veel nerveuzer waren dan wij. De wedstrijd daarvoor liep uit door een verlenging. Amerika ging terug om weer in te zwemmen en verdween zelfs weer in de kleedkamer. Wij wachtten rustig af en waren daardoor bij de start van de wedstrijd veel scherper. De snelle 4-0 voorsprong werd wel teniet gedaan, maar wij bleven daarna steeds een doelpuntje voor.” Na een zenuwslopende slotfase, waarin de lat Nederland nog te hulp schoot, kon het feest beginnen. Uiteraard ging de begeleidende staf te water en later ook verslaggever Jack van Gelder. Iets dat de Rotterdammer Robin van Gelder bijzonder veel genoegen gaf.
De Kroonprins en zijn Máxima Uiteraard vertelde Robin van Galen over de overweldigende indruk die de Olympische Spelen achterlieten. En over het Olympisch dorp waarin 15.000 sporters en 5.000 begeleiders waren ondergebracht met een eetzaal met 4.000 zitplaatsen waar je dag en nacht alles kon krijgen. “Uiteraard was de openingsplechtigheid een belevenis op zich. We kwamen binnen in een stadion met 100.000 mensen en ergens op de tribune
Robin van G alen:
voorwaarde voor succes!”
zaten premier Bakenende, prins Willem-Alexander, prinses Máxima en de overal aanwezige Erica Terpstra.”
67
De prins en prinses kwamen zelfs letterlijk bij de waterpolosters op de koffie omdat zij - als enige ploeg - een eigen Senseo hadden meegebracht. “Ze zijn heel gezellig, spontaan en gewoon.” Ze zouden de kroonprins nog een keer tegenkomen, na de finale toen de prins de drijfnatte Robin van Galen tegen zich aandrukte en daardoor zelf ook in doorweekte kleren kwam te staan. Uiteraard moesten de dames ook op de foto met de 2 meter 36 lange Chinese basketballer Yao Ming en met ster-tennisser Roger Federer. “Het was heel begrijpelijk dat hij het Olympisch dorp ontvluchtte en zich ergens anders ging voorbereiden. Want deze superster had echt geen rust en moest met bijna alle meiden in het dorp op de foto.”
48 weken per jaar Toen Robin drie jaar geleden aan deze klus begon, stond Nederland op de 10e plaats op de wereldranglijst. Een jaar later ging het niet veel beter en leek plaatsing voor de Olympische Spelen vrijwel uitgesloten. Hij startte met een jonge ploeg, die tijdens de rit werd aangevuld met een paar ‘oudjes’. Het optimum was uiteraard Gillian van den Berg, toen 36 jaar oud, inmiddels moeder geworden en verhuisd naar Italië. “Zij kwam kijken toen we in Italië speelden en besloot vrijwel direct om zich weer beschikbaar te stellen. Ze stalde haar zoontje bij opa en oma in Nederland en liet haar vriend in Italië achter.” Het werd een harde tijd en zeker niet voor Gillian alleen: 48 weken per jaar trainen en spelen en vier weken vakantie. Leven in een jeugdherberg met één TV voor 20 dames of een goedkoop hotelletje in het buitenland. Met een budget van 1 miljoen euro per jaar kon er niet meer af. De dames verdienden slechts 800 euro per maand. “Maar we trainden gelukkig zoveel dat ze ook geen tijd hadden om dat geld uit te geven.” Ondanks de individuele kwaliteiten binnen de ploeg en de harde trainingsarbeid waren de resultaten het eerste anderhalf jaar niet goed. De sfeer was niet 100% en er waren irritaties die niet werden uitgepraat. “Dat leek logisch omdat we zo lang op elkaars lip zaten.” De ommekeer kwam met het binnenhalen van sportpsycholoog Rico Schuijers. Hij wees Robin op de theorie van Bruce Tuckman en zijn vijf fasen in het groepsproces: forming, storming, norming, performing en adjourning. Dat geldt voor elke organisatie. Of het nu een sportploeg is of een nieuw opgezette afdeling. In de voetbalwereld gaat dat geregeld mis omdat men alleen naar het resultaat op de korte termijn kijkt en niet naar de toekomst. “Gertjan Verbeek is daar bij Feyenoord aan onderdoor gegaan. Louis van Gaal kreeg wel de gelegenheid om de storming-fase door te komen. Vorig seizoen was AZ amper een middenmoter; nu staat er een team dat fluitend landskampioen kan worden.”
Mission statement De waterpoloteams hadden de formingsfase achter de rug en zaten midden in de stormingsfase, waarin irritaties en het vormen van
Robin van Galen had twee van zijn (Twentse) dames onder zijn gehoor: links Rianne Guichelaar en rechts Marieke van den Ham.
groepjes de saamhorigheid verstoort. “Er moest dus wat gebeuren om er een echte eenheid van te maken.” Robin van Galen deed toen iets dat weinigen zouden aandurven. Hij schrapte vijf weken lang de trainingen en hield zijn dames letterlijk op het droge om te praten over de ploeg, over elkaar en over de samenwerking. “We zijn gestart met het schrijven van een persoonlijke, maar anonieme evaluatie over de afgelopen anderhalf jaar, waarin men dus alle kritiek en frustraties kwijt kon. En die kritiek kwam er. Ook op Robin zelf. “Ik heb me in die periode extreem kwetsbaar opgesteld en ben anders gaan denken en anders gaan handelen. De speelsters zagen dat en lieten dat in de persoonlijke gesprekken ook duidelijk merken. Door al dat praten werd de groep van twintig speelsters langzaam omgevormd tot een team.” Een van de laatste opdrachten voor de groep was het formuleren van een definitie voor het begrip ‘onderling respect’. Na een halve dag praten in groepjes en plenair kwamen zij met een definitie die uitgroeide tot ons mission statement: ‘Accepteer elkaars verschillen, bewonder elkaars talenten op weg naar een gemeenschappelijk doel.’ “Op dat moment was de normeringsfase voorbij en waren we een compleet ander team dan voor die praatsessies. Iedereen voelde zich medeverantwoordelijk voor het totaal. Het kon vanaf dat moment alleen maar beter gaan.” Dat is, volgens Robin van Galen, de basis voor succes. Niet alleen in de sport, maar zeker ook in het bedrijfsleven.
www.ikt.nl
Ik en mijn taak Robin van Galen kwam ook met een tweede belangrijke voorwaarde voor succes: het goed hanteren van de aandacht. “Primair staat de aandacht voor jezelf en je taak. Externe factoren als publiek, scheidsrechters en materiaal kunnen de aandacht afleiden. De noodzaak van winnen komt later en mag de primaire aandacht voor het ‘ik en mijn taak’ niet afleiden.” Weer vergelijkt hij zijn aanpak met die in het betaald voetbal, waar alles zo op winnen is gefocust dat spelers (te) snel hun taak vergeten, waardoor de ploeg uiteenvalt in individuen. Om een team te bouwen - of het nu in de sport of in het bedrijfsleven is - moet men inzicht hebben in de karaktertypen. Robin van Galen greep hier - samen met Rico Schuijers - terug op de Myers-Briggs Type Indicator. “Je moet weten wie creatief en impulsief is, wie erg consentieus en precies is, wie alles analyseert en wie een binder is maar nog wel eens wil wegdromen. Elk van deze typen vergt een andere aanpak, een andere manier van coachen. Daarnaast is het noodzakelijk om elk van deze typen in je ploeg te hebben.” Robin had bij de keuze van de aanvoerster intuïtief al de juiste keuze gemaakt. Zij bleek de enige ‘paarse’ in de ploeg: de binder en de dromer... Uiteraard maakte Robin van Galen aan het eind van zijn voordracht reclame voor zijn boek ‘Mijn Olympische missie’ en voor de organisatie TopSportSelect van Annemarie Heuvel, waarover in het vorige nummer ■ van Twentevisie een artikel verscheen.
D e Cr eatieve F abriek is sublieme
Hazemeyer-complex
invulling industrieel er fgo e d
komt weer tot leven ontwikkelen van dit soort complexen nooit met het zoeken van huurders, maar starten met een concept en ontwikkelen pas als er invulling van activiteiten is. Gebouw voor gebouw en liefst zelfs verdieping voor verdieping.”
68
Uitgangspunt van alle projecten van WTM is dat de authenticiteit van een complex bewaard moet blijven. Dat geldt zowel voor het Hazemeyer-terrein als voor de andere complexen die volgens dit concept worden ontwikkeld: o.a. de Westhavenkade in Vlaardingen en het Zuiderziekenhuis in Rotterdam. “Elk complex is anders, maar het uitgangspunt is steeds hetzelfde: bewaar het oude, want daar voelt men zich thuis.” Dat geldt ook voor de bestrating: de betonplaten waar vroeger de heftrucs over reden, blijven gewoon liggen. Wel wordt het totaal dusdanig geëgaliseerd dat er geen ongelukken kunnen gebeuren. Maar verder blijft het oude Hazemeyer van buiten hetzelfde. De gebouwen zijn gestript en van binnen gebeurt van alles. En ook de nog lege gebouwen worden voorzien van ‘etalages’ om ervoor te zorgen dat de straten in het complex geen dode en desolate uitstraling hebben.
Restaurant en vergadercentrum Het eeuwfeest van de vorige ‘bewoner’ Holec was het eerste evenement in de oude fabriek. Een jaar later werd er het 5-jarig bestaan van Oost NV gevierd. Inmiddels is een deel van de gebouwen onherkenbaar veranderd. Pronkstuk is het in oktober 2008 geopende Hengeler club restaurant, waar de IKT-ers hun lunch gebruikten: een verrassende architectuur, een gezellige sfeer en een dusdanig goede keuken dat men er in het weekend nu al moet reserveren. Opvallend binnen dit restaurant is een grote glazen wand waarachter het roestvast staal van de ambachtelijke Twentse bierbrouwerij, waar Sander Maassen en Frank Hendriks van hun hobby hun beroep hebben gemaakt en zorgen voor een heerlijk Twents witbier. Het lijkt een ideale gelegenheid voor Hengelose ondernemers om met hun zakenrelaties te lunchen. “We moeten dan wel de verbinding met de binnenstad verbeteren. Nu moet men nog om het terrein heen rijden. Binnenkort wordt dat een paar honderd meter te voet!”
Gerben van Straaten wil het industrieel erfgoed bewaren.
Hengelo - en met name het centrum - verandert in hoog tempo van functie en aanzien. Het prestigieuze Hart van Zuid loopt door de problemen in de woningmarkt weliswaar wat vertraging op, elders gaan de ontwikkelingen gewoon door. De gieterij van Stork is omgetoverd tot de centrale hal van het ROC van Twente. Het Hazemeyer-complex aan de Tuindorpstraat blijft uiterlijk ongewijzigd. In de ruim 100 jaar oude gebouwen gebeurt echter van alles. Vanuit het uit Canada en Engeland overgewaaide Wales The Maverick-concept (WTM) ontstaat hier een bijzonder stukje Hengelo. De eerste fase van deze Creatieve Fabriek is bijna afgerond. De massaal toegestroomde
IKT-ers genoten van een voortreffelijke lunch in het Hengeler restaurant en verwonderden zich daarna over de metamorfose die het complex nu al heeft ondergaan.
(door Niko Wind)
Op het 3 hectare grote terrein is echter nog veel meer te beleven. Alles kan, als het maar iets te maken heeft met creatief ondernemen. Het goed geoutilleerde zalencentrum, dat in het gebouw tegenover het restaurant is ontstaan, mag dan wel niet puur creatief zijn, het biedt uiteraard wel onderdak aan creatieve ondernemers die daar met groepen van 10 tot 50 personen willen brainstormen over de toekomst van hun bedrijf. Voor echt grotere bijeenkomsten en bijvoorbeeld productpresentaties staat de theaterzaal ter beschikking. Als daar tenminste niet iets echt cultureels plaatsvindt. Feesten kan men er uiteraard ook.
Willem Nijholt Gerben van Straaten, die als directeur van WTM-Nederland tijdens de opbouwfase de scepter zwaait over de Creatieve Fabriek, is duidelijk tevreden met wat er op het terrein is ontstaan. “Wij beginnen bij het
De Creatieve Fabriek is een buurman van het ROC van Twente. Het was daarom niet meer dan logisch dat daar ook een deel van de creatieve opleidingen wordt ondergebracht. Topper is uiteraard de Willem Nijholt
www.ikt.nl
Academie, waar de jeugd zal worden opgeleid voor het musical-vak. De belangstelling is overweldigend. Na de audities die op 11 april jl. zijn gestart, zal bekend zijn wie de uitverkorenen zijn die hier in september 2009 als eersten met deze opleiding mogen beginnen. Nijmegen ging Hengelo in 2008 voor. Beide plaatsen speelden een grote rol in de jeugd van de door artrose gekwelde topartiest. Hij woonde in Nijmegen en kwam bijna elke vakante bij zijn tante in Hengelo. Voor Gerben van Straaten is deze opleiding een van de redenen om snel te bezig te gaan met het ontwikkelen van de woonfunctie op het Hazemeyer-terrein. “Natuurlijk moeten de woningen binnen een creatieve omgeving als de onze gericht zijn op het huisvesten van creatieve mensen. Daarbij kan het gaan om de combinatie van een atelier en woonruimte of om kamers voor de studenten van de Willem Nijholt Academie, die vrijwel zeker uit alle delen van het land zullen komen. Maar ook anderen moeten er terecht kunnen. Ze moeten zich uiteraard wel thuis voelen in een zo bijzondere ‘stad’.”
Kunstcentrum In de eerste fase van de ontwikkeling is ook een kunstcentrum ontstaan. Het kunstcentrum zelf is het nieuwe Hengelose hart van de hedendaagse kunst, dat na de verhuizing naar de Creatieve Fabriek de naam AKKUH heeft gekregen. Naast tentoonstellingen, projecten en discussiebijeenkomsten is ook de kunstuitleen naar deze locatie verhuisd. In de gebouwen eromheen en spoedig ook in de verdiepingen erboven hebben zich al 24 bedrijfjes gevestigd. Het gaat voorlopig vooral om webdesigners, game-ontwikelaars en andere aan ICT gelinkte bedrijvigheid, maar Van Straaten verwacht dat zich er ook andersoortige bedrijven zullen gaan vestigen. “Het is een broedplaats voor creatieve bedrijven waar momenteel - samen met het facilitair bedrijf en de Stichting Brug naar Werk - al zo’n tachtig mensen werken. En als er meer gelijkgerichte bedrijven bij elkaar komen, ontstaat er altijd wat moois.”
Doorgaan Na de eerste komt logischerwijze de tweede fase, waarin weer enkele van de in totaal acht gebouwen zullen worden ontwikkeld. Gerben van Straaten heeft daar plannen voor, maar wacht met het naar buiten brengen totdat er ook werkelijk gebruikers zijn gevonden. “Wij vormen als Creatieve Fabriek een coöperatie van huurders, die gezamenlijk een huurcontract hebben met de eigenaar, de vastgoedmaatschappij van onder andere de familie Van Hoogevest. Zij willen niet rechtstreeks geconfronteerd worden met eenmansbedrijven die een tiental vierkante meters huren. Wij hebben het overzicht én de contacten en kunnen zo veel beter het project begeleiden.” Het oude Hazemeyer begint langzaam weer tot leven te komen en zal naar verwachting al deze zomer gonzen van activiteiten. Zeker als het terras bij het restaurant is geopend en men heerlijk in de zon kan genieten van ons industrieel erfgoed. ■
69
Spr eiding b asis voor Almelo’s hightechb edrijf PANaly tic al
Niet immuun voor de crisis 71
Omdat steeds meer bedrijven in de problemen komen door het wegvallen van de vraag, en in zeer veel industriële sectoren klanten zijn van PANalytical, begint ook hier de order- binnenkomst terug te lopen. Commercieel directeur Guido Eggermont ziet dan ook zeker donkere wolken aan de horizon, al mogen dat er dan minder zijn dan bij vele andere bedrijven al het geval is. “Het moet niet te lang duren, want dan krijgen ook wij serieuze problemen. Er is in ieder geval een - tijdelijk eind gekomen aan de explosieve groei van ons bedrijf.” Het bedrijf groeide na het loskoppelen van Philips in 2002 van 700 naar 1.000 medewerkers van wie er zo’n 350 in Almelo werken. Over de groei in omzet en winst wil Eggermont niets zeggen, maar dat deze vele malen groter is dan die van het personeelsbestand is duidelijk.
(door Niko Wind)
PANalytical is in de regio nog steeds het ‘onbekende’ hightech bedrijf. Er zijn velen die niet weten wat daar in dat voormalige Philipsgebouw aan de Lelyweg in Almelo gebeurt. En men weet zeker niet dat we een echte wereldmarktleider in huis hebben. Guido Eggermont: “We zijn misschien wat te bescheiden, al presenteren we ons wel op bedrijvendagen van de UT en Saxion. Dat we IKT-Almelo op bezoek hadden en aan steeds meer regio-initiatieven bijdragen, laat zien dat we echt betrokken willen zijn bij de regio.” Dat ontbreken van de noodzaak van profilering heeft alles te maken met de specifieke producten die PANalytical levert: röntgenanalyse-apparatuur. “In Twente hebben we alleen de UT als klant.” Ook het argument dat bedrijven aan de weg moeten timmeren om goed personeel binnen te halen gaat slechts ten dele op. De Nederlandse universiteiten en hogescholen (en daarbinnen de UT en Saxion) leveren zo weinig ingenieurs af, dat het voor een specialistisch bedrijf in het verre Almelo amper zin lijkt te hebben om het gevecht met de ‘groten’ aan te gaan. “We opereren internationaal en rekruteren ons talent dan ook uit alle delen van de wereld. Daarnaast hebben we op het terrein van de universiteit van Sussex nog een eigen R&D-groep, daterend uit de tijd dat we nog een Philips-dochter waren.”
Röntgendiffractie en -fluorescentie Bij PANalytical draait alles om meetapparatuur op basis van röntgenstralen. Voor Guido Eggermont zijn de verschillen uiteraard gesneden koek, maar hij wil het graag een keer uitleggen. “Met röntgendiffractie (het breken van de röntgenstralen) kun je de kristalstructuur bepalen, met röntgenfluorescentie (het ‘oplichten’ van een stof na bestraling) is het mogelijk om de elementaire samenstelling van het onderzochte monster te bepalen.” Het aardige - voor PANalytical - is dat voor het ene toepassingsgebied de kristalstructuur en voor het andere de samenstelling belangrijk is.
www.ikt.nl
“Bij de productie van cement gaat het zelfs om beide eigenschappen.” Opmerkelijk genoeg wordt in de farmacie vooral gekeken naar de kristalstructuur omdat deze bepalend is of een stof wel of niet in het bloed wordt opgenomen. “Naast deze markt hebben ook de voedingsmiddelenindustrie en de milieumarkt (het opsporen van schadelijke stoffen en vervuilingen) minder te vrezen van de huidige economische crisis; staal, cement en de mijnbouw uiteraard veel meer. Omdat wij in zoveel marktsegmenten actief zijn, zijn wij normaal gesproken weinig conjunctuurgevoelig, maar dat geeft in de huidige crisis die zo wijd verbreid is veel minder soelaas.” De toepassingsgebieden zijn zo breed dat vrijwel alle apparatuur klantspecifiek moet worden geleverd. Bij PANalytical dus werk te over voor onderzoekers en ontwikkelaars. “We hebben binnen het bedrijf een innige band tussen de marketeers en de ontwikkelaars. Alleen op deze wijze kun je nieuwe marktgebieden en toepassingen signaleren en oplossingen aanbieden.” Die signalen komen ook vanuit de eigen regionale verkoopkantoren in Singapore, Boston en Almelo.
Toelevering PANalytical is een typisch kop-staartbedrijf en concentreert zich op R&D, marketing, klantspecifieke assemblage en het testen van de apparatuur. “Alle onderdelen worden toegeleverd. In Almelo worden de apparaten op order geassembleerd en getest. Door een sterke modulaire opzet hebben we de productiedoorlooptijd terug kunnen brengen tot 2 à 4 weken.” Vanwege het specifieke karakter van de aan te leveren modules ziet PANalytical zich genoodzaakt om ook te zoeken naar leveranciers buiten Twente. “We hebben toeleveranciers in alle delen van de wereld.” Het enige onderdeel dat het bedrijf zelf produceert, zijn de röntgenbuizen. Deze fabriek staat nog steeds in Eindhoven en zal daar ook wel blijven. “Het grote voordeel van deze eigen productie-unit is dat we - in tegenstelling tot onze concurrenten - geen apparatuur om een bestaande röntgenbuis hoeven te bouwen, maar de buis kunnen innoveren binnen, en tegelijk met het totale ontwerp.” ■
Guido Eggermont: “We halen onze engineers uit alle delen van de wereld.”
Elke or ganisatie kan altijd b eter pr ester en
Van goed naar geweldig 72
Mark Geessink: “Alleen geweldig opererende bedrijven zullen overleven!”
De Eibergse ondernemer Mark Geessink mocht in zijn eigen dorp optreden voor een selecte groep deelnemers van IKTBerkelland. Hij had, na onder meer het bureau van het CDA, het Europees Parlement en Interpolis 13 jaar geleden besloten om zich als zelfstandig adviseur te gaan vestigen. Zijn bureau ROS is inmiddels uitgegroeid tot 15 medewerkers met klanten in alle uithoeken van het land. Zijn doel is altijd de organisatie op te krikken van goed naar geweldig, want alleen geweldig functionerende bedrijven zullen uiteindelijk overleven
(door Niko Wind)
‘Van goed naar geweldig’ gaat in de ogen van Mark Geessink en zijn mensen in drie fasen, elk gekoppeld aan een specifieke discipline. Het totaal vormt een vliegwiel dat de totale bedrijfsactiviteit in een steeds hogere versnelling brengt. “In de eerste (opbouw)fase gaat het om de discipline van mensen, waarbij de persoon van de manager essentieel is.” De kenmerken van een goede ondernemer of manager zijn, volgens hem, gedrevenheid, een sterke wil (zonder een dictator te worden), bescheidenheid (“Wij hebben het goed gedaan.”), resultaatgerichtheid en eigen verantwoordelijkheid. Hij komt meestal voort uit het eigen bedrijf en is al vanaf zijn aantreden bezig met de zorgen voor opvolgers. De groep mensen die de ondernemer om zich heen verzamelt, zal het werk moeten doen. “Zorg voor de juiste mensen; wie is belangrijk en wees streng, maar niet meedogenloos.” Marks advies is altijd: als je blij wilt zijn als iemand vertelt dat hij een andere baan heeft, moet je hem onmiddellijk ontslaan. Om te willen blijven en je in te zetten, komt beloning pas op de zesde plaats. Het gaat veel meer om sfeer, commitment, betrokkenheid en uitdagingen. “Neem mensen aan vanwege het karakter, niet vanwege de kennis en vaardigheden. Dat laatste kunnen ze bijleren; een karakter verander je niet.”
www.ikt.nl
Feiten kennen Mark Geessink had het vooral over feiten. “Bedrijven die de feiten kennen, halen het. Struisvogels gaan ten onder! Dat geldt zeker in een periode dat het minder gaat.” Feiten kennen betekent voor hem vooral ook een volledig inzicht in het onderhanden werk. “Bespreek in het MT dit soort informatie; praat over de hoofdzaken en niet over de bijzaken. Praat niet over schuldigen, maar over fouten en vooral hoe die in de toekomst kunnen worden voorkomen.” Hij kent natuurlijk ook de ondernemers die, als het tegen zit, te mooie verhalen gaan vertellen. “Alleen als je de realiteit volledig onder ogen ziet, kan een bedrijf overleven. Dit kan echter niet zonder geloof in de toekomst.” Een ondernemer en zijn medewerkers kunnen niet zonder passie. “Maar je moet vooral ook weten waarin je beter bent dan je collega’s. Weet ook op welke brandstof jouw economische motor loopt en concentreer je daar op. Te veel nevenactiviteiten kan fnuikend zijn.
Let op de kleintjes De bedrijfsdiscipline moet, volgens Mark Geesink, gestoeld zijn op een goede structuur, waarin iedereen exact weet wat zijn taken zijn. “Zet je mensen vast op hun taken en stel duidelijke grenzen aan de vrijheid!” Verspilling is een ander probleem binnen een organisatie. “Let op de kleintjes, want vele kleintjes maken één grote.” Een andere veel gemaakte fout is het verheerlijken van de techniek. “Bekijk goed of een nieuwe technologie of een fraai automatiseringssysteem wel relevant is en past bij het bedrijf. Bedenk altijd dat techniek slechts een middel is om een doel te bereiken.”
Falend management De top vijf van redenen waardoor het mis kan gaan in een bedrijf wordt met stip aangevoerd door het management. “De mensen kunnen nog zo goed zijn; als het management faalt, kunnen zij niet presteren. Het management moet zorgen voor goede mensen, de feiten kennen en zorgen voor discipline op alle niveaus en in alle delen van het bedrijf.” Communicatie is voor hem het cement van een bedrijf. Als dat niet goed is, valt het als los zand uit elkaar. ■
Scope Nieuwe deelnemers
Nieuwsrubriek over Twentse zaken en mensen.
IKT-Almelo e.o.
Wanneer u deelnemer bent van IKT kan uw nieuws onder Scope worden opgenomen. Persberichten bij voorkeur per e-mail aan te leveren.
Inventit B.V. Almelosestraat 46a, 7642 GP Wierden Contactpersoon: dhr. R.G. Kobes Is ook deelnemer geworden van Hengelo InspirationBuilders Postbus 146, 7640 AC Wierden Contactpersoon: dhr. A.H. Heuten Aeronamic B.V. Planthofsweg 79, 7601 PJ Almelo Contactpersoon: dhr. P.D. Alta
IKT-Berkelland
Maecon Groep BV Erve Snieder 10, 7577 NV Oldenzaal Contactpersoon: dhr. R.G.H. Christenhusz Niessink & Partners Postbus 19, 7160 AA Neede Contactpersoon: dhr. M. Schreurs
IKT-Enschede
De Twentsche Courant Tubantia/BMT Postbus 28, 7500 AA Enschede Contactpersoon: mevr. S.J.M. Idink VanBeusekomConsult G. v/d Molenlanden 50, 7542 VK Enschede Contactpersoon: dhr. F.H. van Beusekom Ipskamp Drukkers Josink Maatweg 43, 7545 PS Enschede Contactpersoon: dhr. H. Ipskamp Kiwi personeelsdiensten BV Hengelosestraat 537, 7521 AG Enschede Contactpersoon: mevr. E. Bönhke Disberg Beheer B.V. Stentorlaan 45, 7534 HT Enschede Contactpersoon: dhr. ir. H.M.A. Disberg Andrimex BV Meester de Wolfplein 15, 7548 AJ Boekelo Contactpersoon: dhr. A.H.J. Andringa Krabbe c.s. Belastingadviseurs Heeckerenlaan 15, 7531 HW Enschede Contactpersoon: dhr. mr. R.M.M. Krabbe
IKT-Hengelo e.o.
PAMpeople Postbus 16, 7490 AA Delden Contactpersoon: dhr. B. Visser Yarden Uitvaartzorg Twente Deldenerstraat 157, 7555 AB Hengelo Contactpersoon: dhr. W. Plaggenborg STEEC Dublinstraat 21, 7559 KG Hengelo Contactpersoon: dhr. ing. S.C. ter Elst Zeitplan Engineering Platinastraat 37, 7554 NC Hengelo Contactpersoon: mevr. A. Koopstra
IKT-West-Twente
Installatie- en servicebedrijf Hekkert b.v. De Sluis 19, 7681 KA Vroomshoop Contactpersoon: dhr. J.R.J. Duin
www.ikt.nl
Ons adres: IKT/Twentevisie T.a.v. Saskia Rikhof-Slot Postbus 5501 7500 GM ENSCHEDE
Tel. 053 - 48 49 980 Fax. 053 - 48 49 985 E-mail
[email protected]
KroeseWevers heeft onlangs zijn geheel vernieuwde website www.kroesewevers.nl gelanceerd. Deze website is zowel inhoudelijk als visueel geheel vernieuwd en sluit nog beter aan op de wensen van de gebruiker. Uiteraard zijn de gebruikelijke online-services Salaris Online en Exact Online behouden. TCPM organiseert in Hengelo een unieke cyclus bijeenkomsten, gericht op het midden- en hoger kader van industriële bedrijven in Twente en de Achterhoek. De Ontbijtsessies van TCPM zijn bedoeld voor iedereen die fris en monter wil blijven op zijn eigen vakgebied - of dat van een ander - en een open oog heeft voor de nieuwste ontwikkelingen op het snijvlak van techniek, innovatie en management. Alle informatie over het programma, locatie, data en tijden is te vinden op de website www.tcpm.nl/ontbijtsessies Ontwikkelingsmaatschappij Oost Nederland (Oost NV) heeft een nieuwe directeur: Karin van Willigen. Zij brengt een schat aan managementervaring mee die zij heeft verworven in de wereld van de ruimtelijke ordening, milieu, infrastructuur en de bouw. Ze neemt afscheid van Bouwend Nederland, de vereniging voor bouw- en infra-bedrijven in Nederland, waar zij de functie van directeur Economische Zaken vervulde. Voordien werkte zij onder meer als algemeen directeur bij Arcadis Geo- en Vastgoedinformatie en adjunct-directeur bij Grontmij Gelderland. In het begin van haar carrière runde zij, als onderneemster en medeeigenaar, een adviesbureau op het gebied van marktonderzoek voor toerisme en recreatie. Op 25 juni a.s. organiseert de Saxion Hogeschool in Enschede een bijzonder management-congres onder de titel Stijlloos Management Festival. Een congres dat speciaal voor managers uit de regio Twente wordt georganiseerd. Tijdens dit event zullen diverse sprekers, onder anderen Gertjan Verbeek, Jaap Peters en Wim de Ridder, vanuit verschillende invalshoeken een en ander vertellen over stijlen van management. Wat kan wel en wat kan juist niet? U kunt daarbij denken aan toekomstmanagement, spiritueel management, management in de zorg, sportmanagement, frauduleus management, macht en bedrijfspolitiek enzovoorts. Informatie: www. ■ saxion.nl/stijlloosmanagement
Meer nieuws op www.ikt.nl De website van IKT is vernieuwd. Naast een andere vormgeving en een meer logische manier om de presentaties tijdens de verschillende bijeenkomsten te downloaden, zijn er drie rubrieken toegevoegd: ‘Persberichten deelnemers’, ‘Goed om te weten’ en ‘Nieuwe deelnemers’. In de rubriek Persberichten deelnemers wordt het nieuws opgenomen dat de deelnemers toezenden aan
[email protected]. Een deel daarvan (vaak in gecomprimeerde vorm) wordt ook in de rubriek Scope van Twentevisie gepubliceerd. De rubriek Goed om te weten is bedoeld voor laatste nieuwtjes zoals bijeenkomsten die na de het sluiten van Twentevisie zijn aangemeld. Ook de gasten bij de opnamen van het radioprogramma Memphis zullen hierop worden vermeld. Uiteraard kunt u er informatie vinden over alle IKT-bijeenkomsten en alle IKT-deelnemers. Nieuwe deelnemers hebben de gelegenheid om zich gedurende een beperkte tijd op de site te presenteren. Ook is het mogelijk een artikel in een oud nummer binnen het IKT-deel van Twentevisie na te lezen. Door op de cover van Twentevisie te klikken opent zich een PDF-archief van de afgelopen drie jaargangen.
73
Twente Agenda 74 Datum
Aanvang
Onderwerp
6 mei 11 mei 12 mei 2 juni 2 juni 3 juni 4 juni 8 juni 11 juni 16 juni 17 juni 18 juni 23 juni 24 juni 25 juni 1 sept. 3 sept. 14 sept. 16 sept. 16 sept. 17 sept. 21 sept. 23 sept. 24 sept. 30 sept. 1 okt. 5 okt. 6 okt. 6 okt. 13 okt. 3 nov. 5 nov. 11 nov. 12 nov. 14 nov. 16 nov. 18 nov. 20 nov. 23 nov. 24 nov. 25 nov. 1 dec. 7 dec. 10 dec. 15 dec.
07.00 uur 16.00 uur 17.00 uur 16.00 uur 17.00 uur 12.00 uur 16.00 uur 16.00 uur 16.00 uur 16.00 uur 12.00 uur 16.00 uur 17.00 uur 16.00 uur 12.30 uur 17.00 uur 17.00 uur 16.00 uur 07.00 uur 16.00 uur 16.00 uur 16.00 uur 07.00 uur 16.00 uur 17.00 uur 15.00 uur 12.00 uur 16.00 uur 17.00 uur 16.00 uur 17.00 uur 18.00 uur 16.00 uur 16.00 uur 09.30 uur 16.00 uur 12.00 uur 12.00 uur 16.00 uur 16.00 uur 12.00 uur 17.00 uur 17.00 uur 17.00 uur 17.00 uur
Ontbijtbijeenkomst IKT-Almelo Jaarvergadering + bedrijfsbezoek IKT-Oldenzaal Opname programma Memphis Bijeenkomst IKT-O&C / Pl&O Opname programma Memphis Jaarvergadering/Lunchbijeenkomst IKT-Berkelland Jeu de boules IKT-Haaksbergen Bijeenkomst IKT-Financiën & Economie Bedrijfsbezoek IKT-Enschede Bedrijfsbezoek IKT-Hengelo Lunchbijeenkomst IKT-West-Twente Bijeenkomst IKT-Productie, Logistiek & Techniek Informele bijeenkomst IKT-Oldenzaal Bedrijfsbezoek IKT-Almelo Stijlloos Management Festival Opname programma Memphis Informele bijeenkomst IKT-Enschede Bijeenkomst IKT-Personeel & Organisatie Ontbijtbijeenkomst KPMG Lunchbijeenkomst IKT-Berkelland Bedrijfsbezoek IKT-West-Twente Bijeenkomst IKT-Financiën & Economie Ontbijtbijeenkomst IKT-Almelo e.o. Bijeenkomst IKT-Productie, Logistiek & Techniek Avondbijeenkomst IKT-Haaksbergen Jaarvergadering IKT Lunchbijeenkomst IKT-Oldenzaal Bedrijfsbezoek IKT-Hengelo Opname programma Memphis Bijeenkomst IKT-Ondernemen & Communicatie Opname programma Memphis Twente Concert Bedrijfsbezoek IKT-Enschede Bijeenkomst IKT-Productie, Logistiek & Techniek Interregionaal Klootschiet Toernooi Bijeenkomst IKT-Financiën & Economie Lunchbijeenkomst IKT-Berkelland Lunchbijeenkomst IKT-Haaksbergen Bijeenkomst IKT-Personeel & Organisatie Bijeenkomst IKT-Ondernemen & Communicatie Lunchbijeenkomst IKT-West-Twente Opname programma Memphis Eindejaarsbijeenkomst IKT-Oldenzaal Eindejaarsbijeenkomst IKT-Enschede Eindejaarsbijeenkomst IKT-Hengelo
Organisatie IKT IKT Twentevisie IKT Twentevisie IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT Saxion Twentevisie IKT IKT KPMG IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT Twentevisie IKT Twentevisie IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT Twentevisie IKT IKT IKT
Voor nadere informatie: IKT tel. 053 - 484 99 80 Twentevisie www.twentevisie.nl KPMG tel. 053 – 483 25 25 Saxion www.saxion.nl/ stijlloosmanagement