Nota Ruimtelijke Fondsen. Uitwerking van van de de uitvoeringsparagraaf structuurvisie Geldermalsen

Nota NotaRuimtelijke RuimtelijkeFondsen Fondsen Uitwerking Uitwerking vanvan de de uitvoeringsparagraaf uitvoeringsparagraaf structuurvisie structuurvisie Geldermalsen Geldermalsen 2009-2015 2009-2015 Gemeenteconcept Geldermalsen 20-10-2009

definitief 07-01-2010

Rapportnummer

:

07/01/2010 – Nota Ruimtelijke Fondsen gemeente Geldermalsen/002

Status

:

Definitief

Aantal pagina’s

:

26 pagina’s

Aantal bijlagen

:

III

Bestandsnaam

:

Nota Ruimtelijke Fondsen 2010 gemeente Geldermalsen.doc

Opgesteld door

:

Dhr. drs. M. Materman

E-mail

:

[email protected]

Mobielnummer

:

06 - 46134292

Internet

:

www.4tune.nl

Gemeente Geldermalsen; Nota Ruimtelijke Fondsen

2

INHOUDSOPGAVE Inhoudsopgave

2

1. 1.1. 1.2. 1.3. 1.4.

Aanleiding Inleiding Uitvoeringsparagraaf structuurvisie Nota ruimtelijke fondsen Leeswijzer

4 4 4 4 4

2. 2.1. 2.2. 2.2.1. 2.2.2. 2.2.3. 2.3. 2.3.1. 2.3.2. 2.3.3. 2.3.4. 2.4.

Afbakening Nota Ruimtelijke Fondsen Inleiding Kostenverhaal Gemeentelijke gronduitgifte Privaatrechtelijk spoor Grondexploitatiewet Publiekrechtelijk spoor Grondexploitatiewet Kostenverhaal en de Nota Ruimtelijke Fondsen Financiële bijdrage aan ruimtelijke ontwikkelingen (bovenplanse verevening) Bovenwijkse voorzieningen Fondsbijdrage Randvoorwaarden kostenverhaal Doelstellingen van de Nota Ruimtelijke Fondsen

6 6 6 6 6 6 7 7 7 8 9 9

3. 3.1. 3.2. 3.3. 3.4. 3.5. 3.6. 3.7. 3.8. 3.9.

Nota Ruimtelijke Fondsen: financiële bijdrage aan ruimtelijke ontwikkelingen Inleiding Kulturhus Beesd MFC Geldermalsen Lingekwartier LandschapsOntwikkelingsPlan Herinrichting markt (Centrum Geldermalsen) Herinrichting Rijksstraatweg (Centrum Geldermalsen) Herinrichting Lomanlaan (Centrum Geldermalsen) Resultaat financiele bijdrage aan ruimtelijke ontwikkelingen

11 11 11 12 12 13 14 15 16 16

4. 4.1. 4.2. 4.3. 4.4. 4.5. 4.6.

Nota Ruimtelijke Fondsen: bovenwijkse voorzieningen Inleiding Cluster Randweg en 2ͤ Lingebrug Cluster Schakelzone en Rijksstraatweg Cluster Stations e.o. Cluster Overige bovenwijkse voorzieningen Resultaat bovenwijkse voorzieningen

18 18 18 19 20 22 23

BIJLAGE I

Overzichtstekening

24

BIJLAGE II

Overzicht van de financiele bijdragen aan ruimtelijke ontwikkelingen

25

BIJLAGE III

Overzicht van de bovenwijkse voorzieningen

26


3

1.

AANLEIDING

1.1.

INLEIDING

Sinds de inwerkingtreding van de Nieuwe Wet ruimtelijke ordening (nieuwe Wro) op 1 juli 2008 worden gemeenten verplicht tot het opstellen van een structuurvisie die richting geeft aan de gewenste ruimtelijke inrichting van een gebied. Daarnaast wil de gemeente Geldermalsen de mogelijkheden binnen de nieuwe Wro optimaal benutten en daarom eveneens een structuurvisie opstellen. Een en ander is aanleiding geweest om in 2009 een nieuwe structuurvisie te vervaardigen: de structuurvisie Geldermalsen 2009-2015. In deze structuurvisie is ook een uitvoeringsparagraaf opgenomen conform artikel 2.1 lid van de Wro. De uitvoeringsparagraaf is een nieuw verplicht element in de Wro. 1.2.

UITVOERINGSPARAGRAAF STRUCTUURVISIE

In de uitvoeringsparagraaf van de structuurvisie Geldermalsen 2009-2015 wordt ingezoomd op het ter beschikking gestelde instrumentarium voor grondbeleid en ruimtelijke ordening. Gemeente is voornemens om alle beschikbare instrumenten in te zetten om de doelen en ambities uit de structuurvisie te realiseren. Deze instrumenten betreffen het vastleggen van het ruimtelijke beleid (via bestemmingsplan en projectbesluit), de uitvoering van (actief) grondbeleid en de toepassing van de paragraaf grondexploitatie uit de Wro. De paragraaf grondexploitatie uit de Wro regelt onder meer het kostenverhaal bij particuliere grondexploitaties. 1.3.

NOTA RUIMTELIJKE FONDSEN

In de uitvoeringsparagraaf van de structuurvisie Geldermalsen 2009-2015 wordt aangegeven dat de, nog op te stellen Nota Ruimtelijke Fondsen, een belangrijke bouwsteen gaat vormen voor het genoemde kostenverhaal. Voor een efficiënte en rechtmatige uitvoeringsstrategie bij de structuurvisie is het van belang dat er aanwijzingen worden gegeven over hoe het kostenverhaal bij particuliere grondexploitatie in de gemeente Geldermalsen is en nog zal worden geregeld. Daarom wordt, in aansluiting op de terminologie binnen de Wro, in deze Nota Ruimtelijke Fondsen onderscheid gemaakt tussen: a. kosten van bovenwijkse voorzieningen; b. financiële bijdragen aan ruimtelijke ontwikkelingen (minnelijke bovenplanse verevening) c. bovenplanse verevening van kosten (afdwingbaar via een fondsbijdrage). De nota Ruimtelijke Fondsen richt zich op de kosten met een bovenwijks, bovenplans karakter. In de nota worden deze kosten nader onderbouwd voor het kostenverhaal richting de gemeentelijke en particuliere grondexploitaties. De kosten die volledig zijn toe te rekenen aan een bepaalde grondexploitatie maken geen deel uit van deze nota. Deze kosten moeten per project afzonderlijk worden bepaald.

1.4.

LEESWIJZER

In hoofdstuk 2 e.v. zal een nadere afbakening, onderbouwing en toedeling plaatsvinden van de bovenwijkse en bovenplanse kosten binnen de gemeente Geldermalsen gebaseerd op de structuurvisie Geldermalsen 2009-2015. De nota zal daarmee een belangrijke bouwsteen leveren voor het privaatrechtelijke en publieke kostenverhaal van de gemeente. In hoofdstuk 3 worden de financiële bijdragen aan ruimtelijke ontwikkelingen behandeld. Hierbij worden eerst de projecten geïnventariseerd die in aanmerking komen voor een financiële bijdrage. Vervolgens wordt de hoogte van de financiële bijdrage vanuit nieuwbouwontwikkelingen nader onderbouwd.


4

Tot slot wordt in hoofdstuk 4 de bovenwijkse voorzieningen nader toegelicht. Ook hier wordt eerst weer aangegeven welke bovenwijkse voorzieningen zijn geïdentificeerd binnen de gemeente Geldermalsen. Daarna wordt onderbouwd welke nieuwbouwprojecten een bijdrage kunnen leveren aan deze bovenwijkse voorzieningen en wat de hoogte van de bijdrage is op basis van wettelijke criteria


5

2.

AFBAKENING NOTA RUIMTELIJKE FONDSEN

2.1.

INLEIDING

In dit hoofdstuk wordt de context aangegeven waarbinnen de Nota Ruimtelijke Fondsen functioneert. Allereerst worden de mogelijkheden voor kostenverhaal neergezet. Vervolgens wordt nader toegelicht welke kosten centraal staan in de nota Ruimtelijke Fondsen en vindt nadere afbakening plaats van het kostenverhaal. Tot slot worden de doelstellingen van deze nota beschreven. 2.2.

KOSTENVERHAAL

De gemeente kent een drietal mogelijkheden om kostenverhaal te plegen. Dit kostenverhaal kan lopen via gemeentelijke gronduitgifte, het privaatrechtelijke spoor Grondexploitatiewet en het publiekrechtelijke spoor Grondexploitatiewet. Onderstaand wordt hier nader op ingegaan. 2.2.1.

Gemeentelijke gronduitgifte

In het geval de gemeente zelf gronden uitgeeft kunnen kosten van (bovenwijkse) voorzieningen worden doorbelast aan de desbetreffende grondexploitatie. Er bestaat dan geen wettelijke beperking voor het kostenverhaal, noch aan het type kosten, noch aan de hoogte van de gemaakte kosten. Voor een aantal substantiële ontwikkelinglocaties heeft de gemeente de gronden voor een belangrijk deel in eigendom (Hondsgemet, Plantage) al dan niet als gevolg van het maken van privaatrechtelijke afspraken. Echter, naar de toekomst toe, is de verwachting dat het grondaandeel van de gemeente in projecten zal afnemen (Garstkampen, Centrumplan Geldermalsen en Stationsomgeving Geldermalsen). Voor laatstgenoemde projecten geldt dat er, naar alle waarschijnlijkheid, niet tot een volledige gemeentelijke gronduitgifte zal worden gekomen en dat met partijen via het privaatrechtelijke en desnoods via het publiekrechtelijke spoor tot een kostenverhaal moet worden gekomen voor de bovenwijkse voorzieningen. 2.2.2.

Privaatrechtelijk spoor Grondexploitatiewet

De nieuwe Wet ruimtelijke ordening (Wro) legt een juridische basis voor privaatrechtelijke overeenkomsten over grondexploitatie tussen gemeenten en zelfrealisatoren (projectontwikkelaars, woningcorporaties en andere particuliere eigenaren). Contractering over het kostenverhaal vindt plaats op basis van vrijwilligheid. Voor het kostenverhaal geldt bovendien dat de gemeente in dit spoor niet gebonden is aan de criteria: profijt, causaliteit en proportionaliteit (art. 6.2.4 Bro). Voor de gemeente Geldermalsen geldt dat in het recente verleden niet of nauwelijks op deze wijze tot het kostenverhaal werd gekomen, omdat de gemeente veelal op basis van andere ontwikkelingsmodellen tot afspraken kwam (bijv. traditioneel model, bouwclaim model). De gemeente zal echter steeds vaker in de positie komen om verplicht een kostenverhaal te plegen richting zelfrealisatoren (Lingewaarden, Garstkampen, Plantage), omdat niet over alle grondposities kan worden beschikt. 2.2.3.

Publiekrechtelijk spoor Grondexploitatiewet

Het publiekrechtelijke instrument voor het kostenverhaal is aanvullend op het privaatrechtelijke spoor en werkt als stok achter de deur. Het instrument treedt bij bouwlocaties in de plaats van de baatbelasting. Formeel is er sprake van een verplichting tot kostenverhaal. Als een gemeente er niet in slaagt met alle particuliere eigenaren in een gebied een overeenkomst te sluiten over grondexploitatie moet de gemeente via het publiekrechtelijke spoor (= exploitatieplan) kosten verhalen bij partijen waarmee niet is gecontracteerd. Indien


6

het verhaal van kosten, het stellen van locatie-eisen etc. wel is verzekerd dan kan de gemeente afzien van de inzet van het exploitatieplan. 2.3.

KOSTENVERHAAL EN DE NOTA RUIMTELIJKE FONDSEN

In hoofdstuk 1 is al aangegeven dat in de Nota Ruimtelijke Fondsen het kostenverhaal van de bovenwijkse en bovenplanse kosten centraal staat. In deze paragraaf wordt nader ingegaan op het kostenverhaal in het privaatrechtelijke en publiekrechtelijke spoor voor onderstaande aspecten: a) financiële bijdragen aan ruimtelijke ontwikkelingen (minnelijke bovenplanse verevening); b) kosten van bovenwijkse voorzieningen; c) bovenplanse verevening van kosten (afdwingbaar via een fondsbijdrage). 2.3.1.

Financiële bijdrage aan ruimtelijke ontwikkelingen (bovenplanse verevening)

In een overeenkomst over grondexploitatie mogen naast afspraken over het verhalen van grondexploitatiekosten ook afspraken worden gemaakt over financiële bijdragen aan ruimtelijke ontwikkelingen buiten de locatie, dus in een groter gebied (art. 6.24 lid 1 Wro d.m.v. anterieure overeenkomsten). Te denken valt aan bijdragen aan groen- en recreatiegebieden, maar ook een bijdrage aan maatschappelijke voorzieningen. Dergelijke afspraken waren voor 1 juli 2008 niet rechtsgeldend te maken. Hiermee wordt dus de mogelijkheid van bovenplanse verevening geïntroduceerd. De reikwijdte van de financiële bijdrage aan ruimtelijke ontwikkelingen is wettelijk niet scherp afgebakend. Duidelijk is wel dat een structuurvisie een basis moet bieden voor een dergelijke bijdrage. Zonder een dergelijke visie kan geen bijdrage worden afgesproken. Verder hoeft de financiële bijdrage aan de ruimtelijke ontwikkelingen geen betrekking te hebben op de grondexploitatie. Een en ander betekent dat bijdragen aan ruimtelijke ontwikkelingen los (kunnen) staan van grondexploitatie. In veel gevallen zal geen direct profijt ontstaan voor de fournerende grondexploitatie. Een bijdrage moet echter wel redelijk zijn. Algemeen wordt aangenomen dat er een verband moet zijn tussen de (afdragende) locatie en de functie, waarvoor de bijdrage is bedoeld. Daarnaast geldt dat de criteria profijt, toerekenbaarheid en proportionaliteit weer niet van toepassing zijn op een financiële bijdrage aan ruimtelijke ontwikkelingen. Wel moet de gemeente zich bij het sluiten van overeenkomsten houden aan de bepalingen van het BW en de Awb. Tevens kan deze bijdrage alleen worden gevraagd, op basis van vrijwilligheid, in het privaatrechtelijke traject. De gemeente kan een dergelijke financiële bijdrage aan ruimtelijke ontwikkelingen niet publiekrechtelijk afdwingen via een exploitatieplan. Een dergelijke bijdrage komt immers niet voor op de, in de wet opgenomen, aangegeven limitatieve kostensoortenlijst. Met de structuurvisie Geldermalsen 2009-2015 kan de gemeente voor een aantal projecten nu aanspraak maken op deze mogelijkheid in de wet. In hoofdstuk 3 wordt hier nader op ingegaan. 2.3.2.

Bovenwijkse voorzieningen

Bij algemene maatregel van bestuur is ten behoeve van het kostenverhaal een kostensoortenlijst vastgesteld. Daarop staan alle kostensoorten die de gemeente in de exploitatieopzet van het exploitatieplan mag opnemen en publiekrechtelijk mag verhalen. Kosten die niet op de lijst staan mogen publiekrechtelijk niet worden verhaald. Op deze plaats gaat het om alle kosten van aanleg in de grondexploitatie van een locatie, ongeacht wie ze maakt. Kosten van grondexploitatie zijn onder andere de kosten van bouw en woonrijp maken, de kosten van de aanleg van groenvoorzieningen en waterpartijen, de kosten van milieu en archeologisch onderzoek en van bodemsanering. Ook de inbrengwaarden van de gronden en de plankosten worden aangemerkt als kosten van exploitatie evenals de geraamde kosten van planschade.


7

Verder komen in aanmerking kosten van compensatie van in het gebied verloren gegane natuurwaarden, groenvoorzieningen en watervoorzieningen, maar ook zogenaamde bovenwijkse grondexploitatiekosten. Onder de bovenwijkse grondexploitatiekosten vallen ook de bovenwijkse voorzieningen. Het kostenverhaal voor werken, maatregelen en voorzieningen moet conform artikel 6.13 lid 5 Wro worden onderbouwd op basis van de criteria profijt, toerekenbaarheid en proportionaliteit. Vooral het kostenverhaal van de bovenwijkse voorzieningen wordt dan interessant, omdat deze per definitie een proportioneel karakter hebben. Profijt De grondexploitatie moet nut ondervinden van de te treffen voorzieningen en maatregelen. Veelal betreft het fysiek nut voor het exploitatiegebied. Bij maatregelen zoals het opheffen van stankcirkels en bij compensatie buiten het gebied schuilt het profijt in het feit dat dankzij deze ingrepen een groter gebied ontwikkeld kan worden. Toerekenbaarheid Er bestaat een causaal verband (de kosten zouden niet gemaakt worden zonder het plan), of de kosten worden mede gemaakt ten behoeve van het plan. Ook kosten die op een andere grondslag gefinancierd worden, bijvoorbeeld via gebruikstarieven, zijn niet toerekenbaar. Dergelijke kosten doen zich onder andere voor bij nutsvoorzieningen voor gas, water en elektra en bij gebouwde parkeervoorzieningen. Proportionaliteit Als meerdere locaties profijt hebben van een voorziening, worden de kosten naar rato verdeeld; naarmate de locatie er meer profijt van heeft, draagt deze meer bij aan de kosten. Tot op heden kent de gemeente geen systematiek waarbij alle investeringen in bovenwijkse voorzieningen inzichtelijk worden gemaakt en doorbelast aan gemeentelijke – en particuliere grondexploitaties. Veelal wordt op incidentele basis de kosten toegerekend aan projecten en wordt niet expliciet rekening gehouden met de genoemde criteria. Voor de toekomstige ruimtelijke ontwikkelingen, waarbij naar verwachting steeds vaker sprake zal zijn van gefragmenteerde eigendomsposities, vormt de onderbouwing van de (toekomstige) kosten voor bovenwijkse voorzieningen als onderdeel van het toekomstige gemeentelijke kostenverhaal een belangrijk element van deze nota (zie ook hoofdstuk 4). Hoewel in het privaatrechtelijke spoor het kostenverhaal voor bovenwijkse voorzieningen niet is gebonden aan de criteria profijt, causaliteit en proportionaliteit is het voor de gemeente wel noodzakelijk het kostenverhaal van de bovenwijkse voorzieningen tijdig te onderbouwen om in een eventueel publiekrechtelijk traject dit kostenverhaal ook daadwerkelijk te kunnen afdwingen. 2.3.3.

Fondsbijdrage

Daarnaast bestaat op basis van artikel 6.13, lid 6 Wro nog de mogelijkheid om via een fondsbijdrage bovenplanse kosten te verhalen op particuliere exploitaties. De wet staat dit alleen toe, indien er voor deze locaties of gedeeltes daarvan een structuurvisie is vastgesteld welke aanwijzingen geeft over de bestedingen die ten laste van het fonds kunnen komen. Dit geldt zowel voor kostenverhaal in het privaatrechtelijke spoor als het publiekrechtelijke spoor. Ook zijn de criteria profijt, toerekenbaarheid en proportionaliteit in het publieke spoor weer van toepassing en in het privaatrechtelijke spoor weer niet.


8

Vooralsnog worden geen mogelijkheden gezien om dergelijke fondsafdrachten op te nemen in het kostenverhaal en aldus zijn ook geen aanwijzingen opgenomen in de structuurvisie. 2.3.4.

Randvoorwaarden kostenverhaal

Naast een toetsing op basis van de criteria profijt, toerekenbaarheid en proportionaliteit wordt ook beoordeeld of de locatie de kosten kan dragen. Om het totale kostenverhaal te berekenen worden alle kosten van de grondexploitatie die aan de criteria voldoen, bij elkaar opgeteld. Daarna worden de totale grondopbrengsten berekend. Vervolgens worden de totale kosten en opbrengsten vergeleken. Als de totale opbrengsten hoger zijn dan de totale kosten, kunnen de totale kosten verhaald worden, maar geen hoger bedrag dan de kosten. De winst die een plan oplevert valt toe aan de betreffende eigenaren. De gemeente mag die winst niet afromen. Als de totale kosten hoger zijn dan de opbrengsten, is er een probleem. Dan mag ten hoogste het totaalbedrag van de opbrengsten worden verhaald. Dat vormt een belangrijke rem op het kostenverhaal. Eigenaren kunnen daardoor niet geconfronteerd worden met een plan dat financieel-economisch niet uitvoerbaar is. De gemeente kan in een dergelijk geval kiezen om of via contracten of via bijpassen uit de eigen reserves een onrendabel plan alsnog sluitend te maken of het plan aan te passen. 2.4.

DOELSTELLINGEN VAN DE NOTA RUIMTELIJKE FONDSEN

Bij veel ruimtelijke ontwikkelingen omvatten de voorgenomen plannen werken die voordeel bieden aan nabijgelegen bestaande en nog te ontwikkelen gebieden en dus in veel gevallen als meerwijkse voorzieningen kunnen worden gekwalificeerd. In de gemeente Geldermalsen gaat het in de meeste gevallen om meerwijkse voorzieningen die niet binnen een bepaalde exploitatie vallen en dus, voor zover mogelijk, aan verschillende (exploitatie-)gebieden dienen te worden toegerekend. Ook zijn er enkele meervoorzieningen die wel begrepen zijn in een exploitatie, maar die tevens voordeel bieden voor nabijgelegen gebieden. Om de ontwikkeling van de benodigde meerwijkse voorzieningen mogelijk te maken, zal worden getracht om (ook) de nog te ontwikkelen gebieden een financiële bijdrage te laten leveren. Om bovengeschetste situaties te onderbouwen en vast te leggen wordt deze Nota Ruimtelijke Fondsen opgesteld. Deze Nota Ruimtelijke Fondsen kent de volgende doelen: 1. 2. 3. 4.

het scheppen van een duidelijk overzicht van de voorgenomen meerwijkse voorzieningen op de middellange termijn op basis van een structuurvisie (ca. 10 jaar); het vergroten van de juridische mogelijkheden van kostenverhaal en het voorzien in een onderbouwing daarvan conform de nieuwe Wro (Grondexploitatiewet); het geven van een onderbouwing van de kosten en het afzetten van de kosten tegen de opbrengsten conform de nieuwe Wro (Grondexploitatiewet); het dienen als bewakingsinstrument.

Ad 1. In de Nota Ruimtelijke Fondsen wordt een uiteenzetting gegeven van de aan te leggen meerwijkse voorzieningen in de gemeente voor de komende jaren. De keuze voor de aanleg van bepaalde meerwijkse voorzieningen brengt ook een ruimtelijke reservering met zich mee, die moet worden geëffectueerd voor zover dat nog niet heeft plaatsgevonden. Naast bovengenoemde uiteenzetting wordt in de nota ook een duidelijke prioriteitstelling (in de tijd) aangegeven: de gewenste meerwijkse voorzieningen worden opgesomd en in de tijd gefaseerd. Ad 2. De kosten van de voorgenomen meerwijkse voorzieningen dienen te worden onderbouwd ter bepaling van de hoogte van de gemeentelijke uitgaven. De onderbouwing van de kosten dient ook ter afbakening van de hoogte van het mogelijke kostenverhaal. Omdat de uitvoeringsplanning van dergelijke werken veelal losstaat van de exploitatie van bepaalde gebieden, dienen al vroegtijdig de kosten van de voorzieningen in kaart te worden gebracht om die te kunnen toerekenen aan de diverse (te ontwikkelen) gebieden.


9

In deze Nota wordt het kostenverhaal van de meerwijkse voorzieningen voor de ontwikkelingsgebieden in beeld gebracht. Een tweede woning op de kavel of een zeer beperkte ontwikkeling zal maatwerk moeten worden voor de mogelijkheden om een financiële bijdrage aan de ruimtelijke ontwikkelingen te vragen en het kostenverhaal voor de bovenwijkse voorzieningen te regelen. Een en ander is wel gebaseerd op de criteria profijt, causaliteit en proportionaliteit en met in achtneming van de financiële draagkracht van een dergelijke ontwikkeling. Ad 3. De financiering van de aan te leggen meerwijkse voorzieningen wordt in de Nota vastgelegd met als doel de uitvoering van deze voorzieningen zo veel als mogelijk financieel zeker te stellen. De essentie van de financiering komt neer op het zo veel mogelijk toerekenen van de kosten van meerwijkse voorzieningen aan de diverse, naar rato gebate, projecten (exploitatiegebieden) rekening houdend met de juridische (on-)mogelijkheden binnen de nieuwe Wro. Die mogelijkheden worden hierna beschreven. Zo wordt tevens inzicht verkregen in de grootte van kosten die op een andere wijze door de gemeente moeten worden gefinancierd, bijvoorbeeld uit grondopbrengsten. Ad 4. Tot slot heeft de nota ook nog een functie in de vorm van bewakingsinstrument. Hiermee wordt het monitoren bedoeld van de middelen die rechtstreeks samenhangen met de aan te leggen werken. Door de Nota jaarlijks te actualiseren blijft een permanent (financieel) inzicht aanwezig.


10

3.

NOTA RUIMTELIJKE FONDSEN: FINANCIËLE BIJDRAGE AAN RUIMTELIJKE ONTWIKKELINGEN

3.1.

INLEIDING

De financiële bijdragen aan ruimtelijke ontwikkelingen staan centraal in dit hoofdstuk. De, nog te realiseren, ruimtelijke ontwikkelingen met een aanwijzing in de structuurvisie Geldermalsen 2009-2015 bestaat uit een vijftal voorzieningen (zie ook bijlage I): - Kulturhuis Beesd - MFC Geldermalsen - Lingekwartier - LandschapsOntwikkelingsPlan - Herinrichting markt Geldermalsen - Herinrichting Rijksstraatweg - Herinrichting Lomanlaan.

3.2.

KULTURHUS BEESD

De realisatie van het Kulturhus in Beesd staat in 2010 geprogrammeerd. Binnen het Kulturhus Beesd komt ruimte voor een sportzaal (geschikt voor wedstrijdsport), kinderdagverblijf, peuterspeelzaal en buitenschoolse opvang. Daarnaast krijgt dit gebouw ook een multifunctionele ruimte. Het Kulturhus staat in nauwe samenwerking met de naastgelegen twee basisscholen en bibliotheek. Met de realisatie van het Kulturhus is een bedrag gemoeid van ca. € 5,3 mln. De dekking wordt gevormd door inzet van eigen middelen, BTW-teruggaaf en subsidie. Daarnaast kan via de financiële bijdrage aan ruimtelijke ontwikkelingen een theoretische maximale aanvullende dekking worden gerealiseerd van ca. € 756.000. Indien deze situatie zich (deels) voordoet kan de inzet van de eigen middelen omlaag worden bijgesteld. Project Stichtingskosten voorziening Aanwezige dekking Eigen middelen BTW-teruggaaf i.v.m. belaste prestaties Subsidie

Kulturhus Beesd € 5.294.000

€ 4.824.000 € 370.000 € 100.000

Saldo dekking Aanvullende dekking Financiele bijdrage aan ruimtelijke ontwikkeling

€0

€ 756.286

Deze financiële bijdrage is gebaseerd op de verhouding tussen het aantal bestaande woningen (ca. 2.700 woningen) en nieuw te bouwen woningen (ca. 450 woningen). Immers dit Kulturhus draagt bij aan de sociale kwaliteit van leven in (een deel van) de gemeente Geldermalsen. Elke bestaande – en nieuwe woning profiteert in de basis van een dergelijke voorziening. De profijtelijkheid strekt zich echter niet uit over de gehele gemeente, maar beperkt zich tot de kernen Acquoy, Beesd, Enspijk, Gellicum, Rhenoy en Rumpt. Voor de overige kernen binnen de gemeente geldt dat deze meer gericht zijn op de voorzieningen in Geldermalsen. Financiele bijdrage aan het Kulturhus Bestaand aantal woningen in profijtgebied Nieuw te bouwen woningen in het profijtgebied: - Garstkampen - Story-terrein Totaal


aantal woningen 2.700 380 70 3.150

Toedeling financiele bijdrage aan ruimtelijke ontwikkeling € 4.537.714 € 638.641 € 117.644 € 5.294.000

11

Voor het Kulturhus worden slechts 2 nieuwbouwontwikkelingen gesignaleerd waaraan een financiële bijdrage voor deze ruimtelijke ontwikkeling kan worden gekoppeld en wel het project Garstkampen te Beesd (ca. 380 woningen) en het Story-terrein in Rhenoy (ca. 70 woningen). Uitgangspunt is dat de desbetreffende grondexploitaties een dergelijke bijdrage ook kunnen dragen.

3.3.

MFC GELDERMALSEN

Het MFC wordt een verzamelgebouw voor maatschappelijke functies waaronder in ieder geval de bibliotheek en een kinderopvang. Daarnaast wordt in het MFC ruimte geboden aan culturele organisaties. De realisatie van het MFC in de Schakelzone van Geldermalsen is gefaseerd in 2012. De stichtingskostenraming voor het MFC (inclusief BTW) bedraagt ca. € 5,3 mln. De dekking wordt geheel en al gevormd door de inzet van eigen gemeentelijke middelen. Daarnaast kan via de financiële bijdrage aan ruimtelijke ontwikkelingen een theoretische maximale aanvullende dekking worden gerealiseerd van ca. € 884.000. Indien deze situatie zich (deels) voordoet kan de inzet van de eigen middelen omlaag worden bijgesteld. Project Stichtingskosten voorziening Aanwezige dekking Eigen middelen

MFC Geldermalsen € 5.271.500

€ 5.271.500

Saldo dekking

€0

Aanvullende dekking Financiele bijdrage aan ruimtelijke ontwikkeling

€ 884.109

Evenals het Kulturhus draagt ook het MFC bij aan de sociale kwaliteit van leven in (een deel van) de gemeente Geldermalsen. Elke bestaande – en nieuwe woning profiteert in de basis van een dergelijke voorziening. De profijtelijkheid strekt zich echter niet uit over de gehele gemeente, maar beperkt zich tot de kernen Buurmalsen, Deil, Geldermalsen, Meteren en Tricht. Voor de overige kernen binnen de gemeente geldt dat deze meer naar verwachting gericht zullen zijn op de culturele voorziening in Beesd. De financiële bijdrage is gebaseerd op de verhouding tussen het aantal bestaande woningen (ca. 7.500 woningen) en nieuw te bouwen woningen (ca. 2.040 woningen). Bij de nieuw te bouwen woningen worden 4 projecten onderscheiden die in aanmerking voor een financiële bijdrage aan het MFC. Echter voor een drietal projecten geldt dat naar de huidige inzichten de desbetreffende grondexploitaties geen financiële draagkracht kennen voor een dergelijke bijdrage. Alleen de grondexploitatie van De Plantage is hiertoe in staat. Financiele bijdrage aan het MFC Bestaand aantal woningen in profijtgebied Nieuw te bouwen woningen in het profijtgebied: - Centrumplan Geldermalsen - Lingewaarden - Plantage - Stationsomgeving Totaal

3.4.

aantal woningen 7.500 116 224 1.600 100 9.540

Toedeling financiele bijdrage aan ruimtelijke ontwikkeling € 4.387.391

€ 884.109 € 5.271.500

LINGEKWARTIER

Het Lingekwartier bestaat naast de restauratie van de forten en een aantal NHW-objecten door provincie en het rijk uit de realisatie van een aantal infrastructurele maatregelen door de gemeente genomen ten aanzien van bereikbaarheid van de forten, parkeren voor bezoekers en wandelpaden in de omgeving. Verder wordt nieuwe natuur aangelegd en is een nieuwe pontverbinding over de Linge een optie.


12

De investeringen die gemoeid zijn met het Lingekwartier worden op dit moment geraamd op € 400.000. Voor dit project is nog geen harde dekking aanwezig. Wel kan via de financiële bijdrage aan ruimtelijke ontwikkelingen vanuit nieuwbouwontwikkelingen een theoretische maximale dekking worden gerealiseerd van ca. € 65.000. De investeringen in het Lingekwartier dragen bij aan een kwalitatief hoogwaardige archeologische, culturele, natuurlijke en recreatieve leefomgeving, waarvan alle woningen in de gemeente Geldermalsen profiteren. Project Investeringsraming

Lingekwartier € 400.000

Aanwezige dekking Eigen middelen Overige dekkingsbronnen

€0 €0

Saldo dekking

-€ 400.000


€ 64.976

De financiële bijdrage is gebaseerd op de verhouding tussen het aantal bestaande woningen (ca. 10.200 woningen) en nieuw te bouwen woningen (ca. 2.490 woningen). Van de nieuwbouwontwikkelingen kunnen 3 projecten (Plantage, Garstkampen en Story-terrein) worden benoemd die in aanmerking komen voor een financiële bijdrage aan het Lingekwartier. De overige projecten ontberen de financiele draagkracht. In totaal resulteert een bijdrage uit deze projecten van ca. € 65.000. Financiele bijdrage aan het Lingekwartier

aantal woningen

Bestaand aantal woningen in profijtgebied Nieuw te bouwen woningen in het profijtgebied: - Centrumplan Geldermalsen - Lingewaarden - Plantage - Stationsomgeving - Garstkampen - Story-terrein Totaal

3.5.

10.200 116 224 1.600 100 380 70 12.690

Toedeling financiele bijdrage aan ruimtelijke ontwikkeling € 335.382

€ 50.433 € 11.978 € 2.206 € 400.000

LANDSCHAPSONTWIKKELINGSPLAN

Het LandschapsOntwikkelingsPlan (LOP) is een bovengemeentelijk opgesteld plan. De betrokken gemeenten zijn Lingewaal, Neerijnen en Geldermalsen. In het plan wordt een aantal doelstellingen benoemd om de kwaliteit en toegankelijkheid van het landelijk gebied te versterken. De gemeentelijke inzet is vooral geconcentreerd op de aanleg van recreatieve paden en routes, herstel van oude waterlopen en kades, aanleg van nieuwe groene-blauwe structuren en verbeteren van bebouwingsaanzichten. De raming van de investeringen voor het LandschapsOntwikkelingsPlan (LOP) bedraagt € 650.000, hiervan is een bedrag gereserveerd van € 265.000 in de Bestemmingsreserve uitvoering LOP. Een bedrag van € 385.000 blijft nog ongedekt. Via de financiële bijdrage aan ruimtelijke ontwikkelingen kan vanuit nieuwe woningbouwlocaties een theoretische maximale aanvullende dekking worden gerealiseerd van ca. €106.000.


13

Project Investeringsraming

LandschapsOntwikkelingsPlan € 650.000

Aanwezige dekking Bestemmingsreserve uitvoering LOP Overige dekkingsbronnen

€ 265.000 €0

Saldo dekking

-€ 385.000


€ 105.586

Uitvoering van het LandschapsOntwikkelingsPlan (LOP) leidt tot een verbetering van de ontsluiting van het landelijk gebied en upgrading van de groen – en blauwe structuren hierin. Elke woning binnen de gemeente Geldermalsen profiteert van deze investeringen. De financiële bijdrage is op dezelfde wijze bepaald als bij het Lingekwartier. In totaal resulteert een (vrijwillige) bijdrage uit de financieel draagkrachtige projecten van ca. € 106.000. Financiele bijdrage aan het LandschapsOntwikkelingsPlan

aantal woningen

Bestaand aantal woningen in profijtgebied Nieuw te bouwen woningen in het profijtgebied: - Centrumplan Geldermalsen - Lingewaarden - Plantage - Stationsomgeving - Garstkampen - Story-terrein Totaal

3.6.

10.200 116 224 1.600 100 380 70 12.690

Toedeling financiele bijdrage aan ruimtelijke ontwikkeling € 544.996

€ 81.954 € 19.464 € 3.586 € 650.000

HERINRICHTING MARKT (CENTRUM GELDERMALSEN)

De herinrichting van het marktplein in Geldermalsen betekent een kwaliteitsinjectie in het openbaar gebied. Een en ander wordt noodzakelijk geacht om de aantrekkelijkheid en toekomstbestendigheid van de markt als centrale ontmoetingsplek te waarborgen. Voor deze herinrichting is een bedrag geraamd van € 783.000. Deze investering is naar de huidige inzichten dekkend. Vervolgens geldt nog dat via de financiële bijdrage aan ruimtelijke ontwikkelingen vanuit nieuwbouwontwikkelingen een theoretische maximale aanvullende dekking kan worden gerealiseerd van ca. € 131.000. Indien deze situatie zich (deels) voordoet kan de inzet van de eigen middelen omlaag worden bijgesteld. Project Investeringsraming

Herinrichting Markt Geldermalsen € 783.000

Aanwezige dekking Nota reserves en voorzieningen Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) Wegenbeheerplan (WBP) Grondexploitatie Centrumplan Geldermalsen Saldo dekking Aanvullende dekking Financiele bijdrage aan ruimtelijke ontwikkeling

€ 500.000 € 55.748 € 9.773 € 217.479 €0

€ 131.321

De herinrichting van de markt in Geldermalsen leidt tot een aantrekkelijk verblijfsgebied. De herinrichting is niet profijtelijk voor de gehele gemeente, maar beperkt zich tot de kernen Buurmalsen, Geldermalsen, Tricht, Deil en Meteren.


14

Financiele bijdrage aan de herinrichting markt Geldermalsen

aantal woningen

Toedeling financiele bijdrage aan ruimtelijke ontwikkeling

Bestaand aantal woningen in profijtgebied Nieuw te bouwen woningen in het profijtgebied: - Centrumplan Geldermalsen - Lingewaarden - Plantage - Stationsomgeving

7.500 116 224 1.600 100

Totaal

9.540

€ 131.321

€ 131.321

Op basis van de verhouding tussen het aantal bestaande woningen (ca. 7.500 woningen) in bovengenoemde kernen en nieuw te bouwen woningen (ca. 2.040 woningen) is de financiële bijdrage aan ruimtelijke ontwikkelingen berekend. Bij de nieuw te bouwen woningen worden 4 projecten onderscheiden die in aanmerking komen voor een financiële bijdrage aan de herinrichting van de markt in Geldermalsen. Echter voor een drietal projecten geldt dat naar de huidige inzichten de desbetreffende grondexploitaties geen financiële draagkracht kennen voor een dergelijke bijdrage. Alleen de grondexploitatie van De Plantage is hiertoe in staat. In totaal resulteert een (vrijwillige) bijdrage uit dit project in een bedrag van ca. € 131.000.

3.7.

HERINRICHTING RIJKSSTRAATWEG (CENTRUM GELDERMALSEN)

De herinrichting van de Rijksstraatweg beoogt een meer samenhangend centrum te bewerkstelligen, de overlast voor bewoners te beperken en een kwaliteitsinjectie te geven aan het openbaar gebied. Een en ander wordt noodzakelijk geacht om de aantrekkelijkheid en toekomstbestendigheid van het centrum van Geldermalsen te waarborgen. Voor deze herinrichting is een bedrag geraamd van € 905.000. Deze investering is naar de huidige inzichten dekkend. Vervolgens geldt nog dat via de financiële bijdrage aan ruimtelijke ontwikkelingen vanuit nieuwbouwontwikkelingen een theoretische maximale aanvullende dekking kan worden gerealiseerd van ca. € 152.000. Indien deze situatie zich (deels) voordoet kan de inzet van de eigen middelen omlaag worden bijgesteld. Project Investeringsraming

Herinrichting Rijksstraatweg

Aanwezige dekking Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) Wegenbeheerplan (WBP) Grondexploitatie Centrumplan Geldermalsen Saldo dekking Aanvullende dekking Financiele bijdrage aan ruimtelijke ontwikkeling

€ 905.000

€ 190.535 € 71.000 € 643.465 €0

€ 151.782

De herinrichting wordt profijtelijk geacht voor een deel van de gemeente; de kernen Buurmalsen, Geldermalsen, Tricht, Deil en Meteren. Voor de overige kernen geldt dat deze beperkter gericht zijn op Geldermalsen. Financiele bijdrage aan de herinrichting Rijksstraatweg

aantal woningen



7.500 116 224 1.600 100

Totaal

9.540


€ 151.782

€ 151.782

15

Op basis van de verhouding tussen het aantal bestaande woningen (ca. 7.500 woningen) in bovengenoemde kernen en nieuw te bouwen woningen (ca. 2.040 woningen) is de financiële bijdrage aan ruimtelijke ontwikkelingen berekend. Gelijk aan de herinrichting van de openbare ruimte van de markt geldt ook hier weer dat bij de nieuw te bouwen woningen 4 projecten worden onderscheiden die in aanmerking komen voor een financiële bijdrage. Echter voor een drietal projecten geldt dat naar de huidige inzichten de desbetreffende grondexploitaties geen financiële draagkracht kennen voor een dergelijke bijdrage. Alleen de grondexploitatie van De Plantage is hiertoe in staat. In totaal resulteert een (vrijwillige) bijdrage uit dit project in een bedrag van ca. € 152.000.

3.8.

HERINRICHTING LOMANLAAN (CENTRUM GELDERMALSEN)

De herinrichting van de Lomanlaan beoogt het realiseren van parkeerplaatsen op maaiveld aan de rand van het Centrum ter compensatie van de, in de toekomst, te vervallen parkeerplaatsen binnen het centrum van Geldermalsen. Deze parkeerplaatsen zijn benodigd om een bijdrage te leveren aan de bereikbaarheid van het centrum. Voor deze herinrichting is een bedrag geraamd van € 140.000. Deze investering is naar de huidige inzichten dekkend door de grondexploitatie Centrumplan Geldermalsen. Een eventuele financiële bijdrage aan ruimtelijke ontwikkelingen vanuit nieuwbouwontwikkelingen levert een theoretische maximale aanvullende dekking op van ca. € 23.000. Project Investeringsraming

Herinrichting Lomanlaan

Aanwezige dekking Grondexploitatie Centrumplan Geldermalsen

€ 140.000

€ 140.000

Saldo dekking

€0


€ 23.480

De herinrichting wordt profijtelijk geacht voor een deel van de gemeente; de kernen Buurmalsen, Geldermalsen, Tricht, Deil en Meteren. Voor de overige kernen geldt dat deze beperkter gericht zijn op Geldermalsen. Financiele bijdrage aan de herinrichting markt Geldermalsen

aantal woningen



7.500 116 224 1.600 100

Totaal

9.540

€ 23.480

€ 23.480

Op basis van de verhouding tussen het aantal bestaande woningen (ca. 7.500 woningen) in bovengenoemde kernen en nieuw te bouwen woningen (ca. 2.040 woningen) is de financiële bijdrage aan ruimtelijke ontwikkelingen berekend. Ook hier geldt weer dat alleen de grondexploitatie van De Plantage voldoende financiële draagkracht heeft om een dergelijke afdracht te kunnen plegen. In totaal resulteert een (vrijwillige) bijdrage uit dit project in een bedrag van ca. € 23.000.

3.9.

RESULTAAT FINANCIELE BIJDRAGE AAN RUIMTELIJKE ONTWIKKELINGEN

Het resultaat voor bovengenoemde vijf ontwikkelingen bedraagt, zonder rekening te houden met mogelijke financiële bijdragen uit nieuwbouwontwikkelingen, op startwaarde € 785.000 negatief.


16

Indien de kosten en opbrengsten in de tijd worden gefaseerd en terug worden gerekend naar prijspeil 1 januari 2009 wordt een netto contant tekort verkregen van ca. € 906.000 (zie voor een gedetailleerd financieel overzicht bijlage 2). Dit tekort wordt vooral veroorzaakt doordat de dekking van het Lingekwartier en het LandschapsOntwikkelingsPlan nog niet volledig is. Saldo dekking - investering Kulturhus Beesd MFC Geldermalsen Lingekwartier LandschapsOntwikkelingsPlan Herinrichting Markt (Geldermalsen) Herinrichting Rijksstraatweg (Geldermalsen) Herinrichting Lomanlaan (Geldermalsen) Resultaat op startwaarde Resultaat op netto contante waarde per 1-1-2009

€0 €0 -€ 400.000 -€ 385.000 €0 €0 €0 785.000905.705-

€ €

Financiele bijdrage aan Mogelijke totaaldekking ruimtelijke ontwikkelingen € 756.286 € 756.286 € 884.109 € 884.109 € 64.976 -€ 335.024 € 105.586 -€ 279.414 € 131.321 € 131.321 € 151.782 € 151.782 € 23.480 € 23.480 € 2.117.540 € 1.332.540

Indien alle berekende financiële bijdragen uit de nieuwbouwontwikkelingen daadwerkelijk worden gerealiseerd wordt op deze wijze een aanvullende dekking gegenereerd van ca. € 2,12 mln. Een en ander leidt vooralsnog tot een (theoretische) overdekking van ca. € 1,33 mln. Indien de situatie van overdekking zich gaat voordoen kunnen eigen middelen van de gemeente vrijvallen. Echter wordt gepleit om dit van jaar tot jaar te bekijken bij de actualisatie van de Nota Ruimtelijke Fondsen, omdat de financiële bijdrage aan ruimtelijke ontwikkelingen vrijwillige bijdragen zijn van grondexploitanten en allerminst de zekerheid bestaat of deze wel worden gerealiseerd. Financieringsbehoefte Bijdrage aan ruimtelijke ontwikkelingen Jaar

2019

2018

2017

2016

2015

2014

2013

2012

2011

2010

2009

200.000-

Euro's

400.000600.000800.0001.000.0001.200.0001.400.0001.600.0001.800.000-

Naast de inventarisatie in hoeverre de dekking toereikend is voor de voorgenomen ruimtelijke ontwikkelingen op startwaarde is tevens van belang om in de tijd te zien waar de discrepanties tussen de dekking en de investeringen gaan ontstaan. Voor de genoemde ruimtelijke ontwikkelingen geldt dat t/m 2011 de voorgenomen investeringen voor 100% zijn afgedekt (MFC Geldermalsen, Kulturhus te Beesd). Vanaf 2012 zal nog aanvullende dekking moeten worden gevonden voor het Lingekwartier en het LandschapdsOntwikkelingsPlan.


17

4.

NOTA RUIMTELIJKE FONDSEN: BOVENWIJKSE VOORZIENINGEN

4.1.

INLEIDING

In dit hoofdstuk wordt nader ingegaan op het onderdeel “bovenwijkse voorzieningen” van de nota. De bovenwijkse voorzieningen is in een aantal clusters samengevat. De volgende clusters worden onderscheiden (zie ook bijlage I): - Cluster Randweg en 2ͤ Lingebrug - Cluster Schakelzone en Rijksstraatweg - Cluster Stations e.o. - Cluster Overige bovenwijkse voorzieningen Onderstaand wordt per cluster van bovenwijkse voorzieningen ingegaan op de ramingen en de onderbouwingen van het kostenverhaal richting (particuliere) grondexploitanten. Tot slot worden de investeringen en bijdragen in de tijd gezet om inzicht te krijgen in de mate van dekking die aanwezig is voor het realiseren van deze voorzieningen.

4.2.

CLUSTER RANDWEG EN 2ͤ LINGEBRUG

In het Mobiliteitsplan Geldermalsen 2020 is aangegeven dat de Randweg in de periode tot 2020 een sterke groei van het verkeer te verwerken krijgt. Deze groei maakt een aantal maatregelen noodzakelijk om zowel de doorstroming te bevorderen als de verkeerveiligheid. Deze maatregelen omvatten de aanleg van de tweede Lingebrug, opwaardering van kruisingen en rotondes en de aanpassing van de Randweg in de omgeving van de N327 (incl. ongelijkvloerse kruising Randweg en het spoor).

De totale investeringen in het cluster Randweg en tweede Lingebrug bedragen ca. € 28,9 mln. Op dit moment is een berekende dekking aanwezig van ca. € 11,7 mln., waarbij de financiele afdrachten aan bovenwijkse voorzieningen (ca. € 4,2 mln.) nog wel moet worden gerealiseerd. Er blijft nog een substantieel investeringsbedrag ongedekt en is gekoppeld aan de aanpassing van de Randweg-N327 en de opwaardering van de rotondes. Echter deze projecten zijn op de (midden-)lange termijn geprogrammeerd, waardoor de noodzaak van dekking op korte termijn niet aanwezig is.


18

Cluster Randweg + 2e Lingebrug Investeringen Randweg 7e fase en 2e Lingebrug Rec.kruising Randweg-W.de Zwijgerweg-Klepel Aanpassing Randweg-N327 (AH) Opwaardering rotonde Tielerweg Opwaardering rotonde Kennedylaan Opwaardering rotonde Hondsgemet Totale investeringsraming

Bedragen in Euro's € € € € € € €

9.023.500 460.000 16.450.000 1.000.000 1.000.000 1.000.000 28.933.500

Aanwezige dekking Algemene reserve grondexploitatie Nieuw beleid 2010 (onderdeel van € 2,0 mln. 2ͤ Lingebrug) Fonds bovenwijkse voorzieningen Totale dekking

€ 7.023.500 € 460.000 € 4.183.678 € 11.667.178

Mogelijke dekking (nog niet gehonoreerd) Overige dekkingsbronnen (o.a. nieuw beleid, subsidie provincie)

€0

Voor het verhalen van kosten voor bovenwijkse voorzieningen geldt dat aan de drie wettelijke criteria: profijt, causaliteit en proportionaliteit moet zijn voldaan. Allereerst zijn de toekomstige ontwikkelingsprojecten in de gemeente Geldermalsen geïnventariseerd die profijt ondervinden van deze voorzieningen en voldoende draagkracht kennen in de grondexploitatie om hieraan een financiële bijdrage te leveren. Uiteindelijk blijft een tweetal projecten over: De Plantage en bedrijventerrein Hondsgemet1. Voor beide projecten geldt tevens dat een bijdrage wordt geleverd aan de groei van het aantal verkeerbewegingen op de Randweg, waardoor tevens het causale verband aanwezig is. De proportionaliteit is indicatief berekend door het aantal verkeersbewegingen te simuleren op de Randweg voor zowel Hondsgemet als De Plantage en af te zetten tegen de totale verkeersbewegingen op deze weg. Een en ander leidt tot de, door de gemeente aangereikte, percentages en de, daaruit voortvloeiende, berekende bijdragen aan de bovenwijkse voorzieningen in het cluster Randweg en tweede Lingebrug conform onderstaande tabel. Onderbouwing afdracht aan bovenwijkse voorzieningen t.b.v. cluster Randweg + 2e Lingebrug Totale investering (exclusief aanpassing Randweg-N327) Bestaand profijtgebied Toekomstige profijtgebieden: - Hondsgemet - De Plantage Subtotaal

Verkeersbewegingen

Investering aanpassing Randweg-N327 Bestaand profijtgebied Toekomstige profijtgebieden: - Hondsgemet - De Plantage Totaal

4.3.

Bijdrage aan de bovenwijkse voorzieningen 93,5% 2,0% 4,5%

79,5% 16,0% 4,5%

€ 249.670 € 561.758

€ 2.632.000 € 740.250 € 4.183.678

CLUSTER SCHAKELZONE EN RIJKSSTRAATWEG

De Schakelzone wordt een steeds belangrijkere bestemming binnen Geldermalsen. Enerzijds door de realisatie van nieuwe functies zoals het MFC en anderzijds doordat de ontsluitingsroutes van Kalenberg en de Plantage hier samenkomen. De Rijksstraatweg en de Provincialeweg vormen belangrijke barrières voor het fietsverkeer en ook zal naar verwachting de capaciteit van de peerrotonde (Rijksstraatweg-Provincialeweg) in de toekomst moeten worden verhoogd. Een en ander mondt uit in diverse werkzaamheden (verbreding wegvakken, fietstunnels, aanpassen perenrotonde etc.) om de huidige problemen op te lossen en toekomstige problemen te vermijden.

1 Projecten als Centrumplan Geldermalsen, Lingewaarden, Rijnstraat en Stationsomgeving kennen te weinig financiele draagkracht in hun grondexploitaties om ook nog een bijdrage aan bovenwijkse voorzieningen te kunnen leveren (= kostenverhaal) en zijn om die reden niet opgenomen.


19

De totale investeringen in het cluster Schakelzone en Rijksstraatweg bedragen ca. € 3,8 mln. Op dit moment is een berekende dekking aanwezig van ca. € 2,5 mln., waarbij de afdracht van de bijdrage aan bovenwijkse voorzieningen (ca. € 0,7 mln.) nog wel moet worden gerealiseerd. Daarnaast geldt dat nog een bedrag van ca. € 1,8 mln. aan mogelijke aanvullende dekking kan worden gerealiseerd als gevolg van nieuw beleid en subsidies. Een en ander zou op basis van de huidige ramingen leiden tot overdekking van ca. € 0,5 mln., waardoor in principe zou kunnen worden volstaan met minder inzet van eigen middelen. Cluster Schakelzone en Rijksstraatweg Investeringen Realisering fietstunnels Perenrotonde Aanpassen perenrontonde excl. fietstunnel Verbreden spoorwegovergang + aansluitend voet- en fietspad Rijksstraatweg Herinrichting wegvak spoor-rotonde Kalenberg Herinrichting wegvak spoor-Perenrotonde Aanp.Rijksstraatweg tussen Blankertseweg en rotonde Verlengde Bredestraat Totale investeringsraming

Bedragen in Euro's € € € € € € €

1.320.000,00 800.000,00 700.000,00 401.836,00 317.000,00 293.000,00 3.831.836,00

Aanwezige dekking Bestemmingsreserve herinrichting Rijksstraatweg VVP BDU-subsidie Fonds bovenwijkse voorzieningen Totale dekking

€ € € € €

1.500.000,00 66.300,00 252.500,00 689.730,48 2.508.530,48


€

1.812.400,00

Het enige project dat op basis van de wettelijke criteria en financiële draagkracht in aanmerking komt om bij te dragen aan de investeringen in bovenwijkse voorzieningen binnen het cluster Schakelzone en Rijksstraatweg is de Plantage. Voor de Plantage kan zowel het profijtbeginsel als het causaliteitsbeginsel positief worden ingevuld. Het profijt voor de Plantage voor zowel het langzaam verkeer als snel verkeer is evident met de voorgestane maatregelen. Daarnaast is de Plantage mede de veroorzaker om te komen tot deze maatregelen door de voorgenomen woningbouw. De mate waarin de Plantage moet bijdragen (proportionaliteit) is wederom op basis van vervoersmodellen indicatief berekend door het aantal verkeersbewegingen te simuleren voor De Plantage en af te zetten tegen de totale verkeersbewegingen binnen het cluster. De gemeente komt tot de (voorlopige) conclusie dat 18% van de verkeersbewegingen binnen dit cluster kunnen worden gerelateerd aan de Plantage en 82% een relatie kent met het bestaande gebied. Deze 18% leidt tot een bijdrage aan bovenwijkse voorzieningen door de grondexploitanten in dit plangebied van ca. € 0,7 mln. Onderbouwing afdracht aan bovenwijkse boorzieningen t.b.v. cluster Schakelzone en Rijksstraatweg Totale investering Bestaand profijtgebied Toekomstige profijtgebieden: - De Plantage Totaal

4.4.

Verkeersbewegingen

Bijdrage aan de bovenwijkse voorzieningen 82,0% 18,0%

€ 689.730 € 689.730

CLUSTER STATIONS E.O.

Binnen het Cluster Stations e.o. is een drietal bovenwijkse voorzieningen opgenomen die zich manifesteren rondom het thema “station”. Het gaat om investeringen in de openbare ruimte rondom de stations Beesd en Geldermalsen en de aanleg van een light-railhalte Geldermalsen Zuid in de Plantage. Een belangrijke doelstelling van de investeringen in de openbare ruimte rondom de stations Beesd en Geldermalsen


20

is het realiseren van voldoende en kwalitatief goede parkeervoorzieningen voor zowel langzaam als snelverkeer. De aanleg van een light-railhalte beoogt vooral een kwalitatief goede aansluiting op het openbaar vervoersnetwerk te bewerkstelligen voor Geldermalsen Zuid. Voor deze drie bovenwijkse voorzieningen is een totale investering geraamd van ca. € 4,9 mln. De investeringen zijn nagenoeg voorzien van dekking; er blijft nog een bedrag ongedekt van ca. € 0,1 mln. Deze dekking bestaat voor een belangrijk deel uit subsidies en in mindere mate uit eigen middelen (bestemmingsreserve) en afdracht aan deze bovenwijkse voorzieningen vanuit (particuliere) grondexploitaties. Cluster Stations e.o. Investeringen Lightrailhalte Geldermalsen-zuid (Plantage) Parkeren Station Geldermalsen Aanpassingen bij station Beesd Totale investeringsraming

€ € € €

750.000 3.394.443 755.000 4.899.443

Aanwezige dekking Bestemmingsreserve Merwede-Lingelijn Subsidies (Provincie Zuid-Holland en Stationsomgeving-West te G'malsen) Fonds bovenwijkse voorzieningen Totale dekking

€ € € €

513.000 3.540.943 764.728 4.818.671


Bedragen in Euro's

€0

Voor de light-railhalte geldt heel nadrukkelijk dat deze er niet zou komen als de Plantage niet tot ontwikkeling komt. Het profijt en de causaliteit voor de Plantage is daarmee evident. Daarnaast profiteren ook bedrijventerrein Hondsgemet en een gedeelte van de bestaande kern Geldermalsen en Meteren van een dergelijke voorziening. De mate waarin de Plantage en Hondsgemet moeten bijdragen (proportionaliteit) is indicatief bepaald op respectievelijk 80% en 5%. Nader onderzoek is benodigd om deze percentages aan te scherpen. Deze percentages leveren vanuit de desbetreffende grondexploitaties een totale bijdrage aan de lightrail-halte op van € 637.500. Het parkeren rondom het station Geldermalsen kent al nagenoeg een volledige dekking. De enige grondexploitatie die in aanmerking komt om een bijdrage te leveren zou de Plantage zijn. De overige (particuliere) ontwikkelingen hebben naar de huidige inzichten de financiële draagkracht niet om een bijdrage te leveren zoals het Centrumplan Geldermalsen, Lingewaarden, Rijnstraat en Stationsomgeving. Gezien het feit dat de dekking al nagenoeg rond is en de Plantage al substantieel bijdraagt aan de light-railhalte is voor dit moment geopteerd om de Plantage niet te laten bijdragen aan het parkeren rondom het station Geldermalsen. Voor de herinrichting van de stationsomgeving Beesd geldt dat deze niet alleen wordt gepleegd voor de bestaande kernen, maar ook voor nieuwe ontwikkelingen. Het profijtgebied voor het station Beesd bestaat indicatief uit een drietal kernen Beesd, Enspijk en Rumpt. Opgemerkt dient te worden dat Enspijk voor slechts 50% is meegerekend, omdat de aanname is gepleegd dat de overige 50% toevalt aan station Geldermalsen. Voor overige kernen als Rhenoy, Acquoy en Gellicum geldt de overweging dat de treinreizigers vanuit deze kernen meer gericht zijn op Leerdam. De ontwikkelingslocaties binnen de drie kernen Beesd, Enspijk en Rumpt om een bijdrage te leveren aan deze herinrichting blijft beperkt tot 1 project; De Garstkampen te Beesd. Op basis van de verhouding tussen het aantal bestaande woningen (ca. 1.875 woningen) in bovengenoemde kernen en nieuw te bouwen woningen (ca. 380 woningen) is een bijdrage aan deze bovenwijkse voorziening vanuit de grondexploitatie De Garstkampen berekend van ca. € 127.000.


21

Onderbouwing afdracht aan bovenwijkse voorzieningen t.b.v. cluster Stations e.o. Lightrailhalte Geldermalsen-zuid (Plantage) Bestaand profijtgebied (overig deel kern Geldermalsen en Meteren) Toekomstige profijtgebieden: - Hondsgemet - De Plantage

Verkeersbewegingen of aantal woningen 15,0% 5,0% € 80,0% €

Parkeren Station Geldermalsen Bestaand profijtgebied Toekomstige profijtgebieden: - De Plantage

37.500 600.000

100,0% 0,0% €

Aanpassingen bij station Beesd Bestaand profijtgebied Toekomstige profijtgebieden: - De Garstkampen Totaal

4.5.

Bijdrage aan de bovenwijkse voorzieningen

-

1.875 380 €

127.228 € 764.728

CLUSTER OVERIGE BOVENWIJKSE VOORZIENINGEN

In het Cluster Overige bovenwijkse voorzieningen is een tweetal bovenwijkse voorzieningen ondergebracht; Lingeoever (omgeving stationsgebied Geldermalsen) en recreatiezone Beesd. De Lingeoever zal een goede langzaamverkeersverbinding tot stand moeten brengen tussen het centrum van Geldermalsen en achterliggende gebieden. Naast deze verbinding zal natuurontwikkeling plaatsvinden. Voor de recreatiezone te Beesd geldt dat het een uitloopgebied voor de kern Beesd moet gaan worden. Dit uitloopgebied zal naar verwachting onder meer bestaan uit langverkeersverbindingen, natuurontwikkeling en waterberging. Deze twee bovenwijkse voorzieningen kennen een (indicatief) investeringsvolume van ca. € 6,5 mln2. Hier staat tegenover een beperkte dekking van ca. € 1,3 mln. Deze dekking bestaat voor een belangrijk deel uit afdrachten aan deze bovenwijkse voorzieningen vanuit (particuliere) grondexploitaties. Verder is een KWR-subsidie toegekend aan de Lingeoever. Er blijft nog investeringsbedrag ongedekt van ca. € 5,2 mln., waarbij moet worden opgemerkt dat deze projecten op de middenlange termijn zijn geprogrammeerd. De noodzaak voor dekking op de korte termijn is niet direct aanwezig. Cluster Overige bovenwijkse voorzieningen Investeringen Lingeoever/omgeving Stationsgebied Recreatiezone Beesd Totale investeringsraming

€ € €

2.000.000 4.472.058 6.472.058

Aanwezige dekking Subsidie KWR Fonds bovenwijkse voorzieningen Totale dekking

€ € €

350.000 954.709 1.304.709


Bedragen in Euro's

€0

Voor de Lingeoever geldt dat diverse ontwikkelingsprojecten in het profijtgebied zijn gelegen, maar voor al deze projecten (o.a Centrumplan Geldermalsen, Lingewaarden Stationsomgeving) geldt dat naar de huidige inzichten de financiele draagkracht in de grondexploitatie wordt ontbeerd om een bijdrage te leveren. Voor de recreatiezone te Beesd geldt dat naast de bestaande woonomgeving vooral de ontwikkeling van De Garstkampen profiteert van deze zone. Daarnaast is deze zone functioneel nadrukkelijk in beeld gekomen tijdens de planvorming van de Garstkampen. Causaal verband vanuit de Garstkampen gezien ligt vooral in de (gedeeltelijke) uitplaatsing van groen en water naar deze zone ten gunste van meer woningen. Op basis van de verhouding tussen het aantal bestaande woningen in Beesd (ca. 1.400 woningen) en nieuw te bouwen woningen 2

In deze investeringsraming zijn ook de kosten voor de verwerving van de gronden in de recreatiezone te Beesd meegenomen.


22

in De Garstkampen (ca. 380 woningen) is een bijdrage aan deze bovenwijkse voorziening vanuit de grondexploitatie De Garstkampen berekend van ca. € 955.000. Onderbouwing afdracht aan bovenwijkse voorzieningen t.b.v. cluster Overige bovenwijkse voorzieningen Lingeoever/omgeving Stationsgebied Bestaand profijtgebied (Stationsomgeving + het centrum van Geldermalsen) Toekomstige profijtgebieden: - Centrumplan Geldermalsen - Lingewaarden

Verkeersbewegingen of aantal woningen 100,0% 0,0% € 0,0% €

Recreatiezone Beesd Bestaand profijtgebied (Beesd) Toekomstige profijtgebieden: - De Garstkampen Totaal

4.6.

Bijdrage aan de bovenwijkse voorzieningen

-

1.400 380 €

954.709 € 954.709

RESULTAAT BOVENWIJKSE VOORZIENINGEN

Het resultaat voor deze bovenwijkse voorzieningen bedraagt op startwaarde ca. € 23,8 mln. negatief. Het netto contante tekort per 1-1-2009 bedraagt ca. € 20,6 mln. (zie voor een gedetailleerd financieel overzicht bijlage 3). Dit tekort wordt vooral veroorzaakt door ontbrekende dekking op de bovenwijkse voorzieningen die op de (midden-)lange termijn zijn gefaseerd (o.a. de aanpassing van de Randweg-N327, de opwaardering van de rotondes in de Randweg en de recreatiezone Beesd). Saldo dekking - investering Cluster Randweg + 2e Lingebrug Cluster Schakelzone en Rijksstraatweg Cluster Stations e.o. Cluster Overige bovenwijkse voorzieningen Resultaat op startwaarde Resultaat op netto contante waarde per 1-1-2009

€ € € € € €

17.266.3221.323.30680.7725.167.34923.837.74920.635.690-

Niet gehonereerde dekking € € € € €

1.812.400 1.812.400

Mogelijke totaaldekking € € € € €

17.266.322489.094 80.7725.167.34922.025.349-

Verder staat nog een, niet gehonereerde, dekking open van ca.€ 1,8 mln. (o.a. nieuw beleid). Indien deze dekking wordt toegekend loopt het tekort op startwaarde terug tot ca. € 22,0 mln. In de tijd gezien lopen de investeringen in bovenwijkse voorzieningen en dekking hiervan nagenoeg met elkaar in de pas. Vanaf 2012 wordt de discrepantie groter doordat een aantal ongedekte projecten staan geprogrammeerd, zoals de Randweg (incl. tweede Lingebrug), rotondes in de Randweg, Lingeoever en de recreatiezone te Beesd. Vanaf 2015/2016 wordt de discrepantie tussen de voorgenomen investeringen en de dekking zeer fors vooral als gevolg van de ongelijkvloerse kruising Randweg-spoor. Financieringsbehoefte van de bovenwijkse voorzieningen 5000000

Jaar 0 2020

2019

2018

2017

2016

2015

2014

2013

2012

2011

2010

2009

-5000000

Euro's

-1000000 -1500000 -2000000 -2500000 -3000000 -3500000 -4000000


23

BIJLAGE I

OVERZICHTSTEKENING


24

BIJLAGE II

OVERZICHT VAN DE FINANCIELE BIJDRAGEN AAN RUIMTELIJKE ONTWIKKELINGEN


25

BIJLAGE III

OVERZICHT VAN DE BOVENWIJKSE VOORZIENINGEN


26

Nota Ruimtelijke Fondsen. Uitwerking van van de de uitvoeringsparagraaf structuurvisie Geldermalsen

Recommend Documents