Dier in
NOORDOVERIJSSEL
BLAD VAN DE DIERENBESCHERMING AFDELING NOORD-OVERIJSSEL / NUMMER 01 / JAARGANG 1 / JANUARI 2011
De boer op... Pluimveehouderij in Ane
Tips voor baasjes
Gedragsproblemen bij huisdieren? Communiceren helpt!
INFORMATIE
BEPAAL MEDE DE TOEKOMST VAN DE AFDELING: BESTUURSLEDEN GEZOCHT De Dierenbescherming Noord-Overijssel is met een achterban van meer dan 2000 mensen (leden, donateurs en vrijwilligers) in haar werkgebied de grootste organisatie die opkomt voor de belangen van alle dieren: gezelschapsdieren, landbouwdieren, dieren in het wild en proefdieren. Het werkgebied van de afdeling bestaat uit de volgende gemeenten; Dalfsen, Ommen, Hardenberg, Raalte, Olst-Wijhe, Zwolle, Staphorst, Zwartewaterland, Steenwijkerland, Noordoostpolder, Urk en Kampen (vanaf eind 2011).
lichting op scholen, en tracht dierenwelzijn op de politieke agenda te krijgen van de gemeenten. Het vele werk dat nodig is voor het bereiken van deze doelstellingen wordt grotendeels uitgevoerd door enthousiaste vrijwilligers. Centrale ondersteuning vindt plaats vanuit een eigen kantoor met 2,2 fte aan vaste medewerkers en enkele vaste vrijwilligers.
Belangrijke pijlers zijn dierennoodhulp en inspectiewerk ter bestrijding van dierenmishandeling. Daarnaast houdt de afdeling zich bezig met maatschappelijke beïnvloeding, zoals voor-
Wilt u mede de toekomst van de afdeling bepalen? Mail voor meer informatie of aanmelden naar
[email protected] of bel 088-8113388.
ADVERTENTIERUIMTE BESCHIKBAAR in volgende “Dier in Noord-Overijssel” Wilt u op deze plek adverteren voor uw bedrijf en daarmee het werk van de afdeling Noord-Overijssel steunen? Mail voor meer informatie naar
[email protected]
De afdeling staat als vereniging zijnde onder toezicht van een bestuur. Het toezichthoudende bestuur is op zoek naar versterking.
“Dier in Noord-Overijssel” wordt vormgegeven door
WarmGrijs WarmGrijs is een creatief en flexibel buro voor vormgeving en uitvoering van gedrukte media zoals magazines, brochures, periodieken, advertenties, etc. Bel of mail voor meer informatie naar:
06 - 215 62 444 /
[email protected]
SERVICE DIERENBESCHERMING AFDELING NOORD-OVERIJSSEL Maatschappijwijk 15 7707 SG BALKBRUG Telefoon: 088-8113388 (buiten kantoortijden doorschakelkeuze naar dierenambulance) E-mail algemeen:
[email protected] Website: www.noordoverijssel.dierenbescherming.nl
GIFTEN, DONATIES EN NALATENSCHAPPEN Bankrekening Rabobank 3053.15.358 T.a.v. Dierenbescherming Noord-Overijssel Voor meer informatie: Diana Dunnink, tel. 088-8113381 DIERENBESCHERMING LANDELIJK Telefoon: 088-8113000
LEDENADMINISTRATIE Telefoon: 088-8113311 (van 8.30 – 17.00) Postbus 85980, 2508 CR DEN HAAG MELDNUMMER DIERENMISHANDELING Meldingen over dierenmishandeling en verwaarlozing via 0900-2021210 (10 cpm). Dier in Noord-Overijssel verschijnt drie keer per jaar en is de regionale versie van het blad Dier.
RUBRIEK WELKOM
Dierenbescherming Noord-Overijssel in gesprek met Trizin Hof van Hofganzen Ganzenbescherming.
Het zal je gebeuren om voor uilskuiken uitgescholden te worden. Waarom niet gewoon sukkel, dwaas of oen? Schijnbaar geeft het gebruik van dierlijke eigenschappen het scheldwoord veel kracht. In de wetenschap staat het toekennen van dierlijke eigenschappen aan mensen bekend als theriomorfisering. Voorbeelden zijn er legio: stierennek, varkensneus, apenkop enzovoort. Het leeuwendeel van die eigenschappen zijn vaak nog niet eens zo negatief. De neus van een varken is immers een handige wroetschijf en heeft een veel betere geuropname dan de menselijke neus. Tja, wellicht wil je geen wroetschijf hebben. Bovendien is het uiterlijk van een uilskuiken wel heel vertederend, grote ogen en zacht dons. Het zorgt voor een bijna hulpeloze uitdrukking. Tja, misschien wil je niet heel hulpeloos overkomen. De Dierenbescherming wil door middel van dialogen mensen bewust maken hoe op een verantwoorde manier om te gaan met (huis)dieren. Is het terecht dat men dierlijke eigenschappen gebruikt als scheldwoord? Vragen als deze zijn er legio als het gaat om wat goed of slecht is in de mensdierrelatie. Die relatie is heel divers. In deze allereerste uitgave komt die diversiteit al goed aan de orde. Zo is er een artikel over pluimveehouder Van den Berg en zijn Quality time stal. In de rubriek Tips voor baasjes is er meer informatie over een kattengedragsprobleem verholpen door een kattengedragstherapeut en/of telepaat. Consumeer ook diervriendelijk: maak de eieren uit de oven.
10 In Ane is een pluimveebedrijf met een diervriendelijker concept gevestigd.
14 Wat doe je als je huisdier ongewenst gedrag vertoont? Communiceren!
En verder: 4
OOIEVAARS GERED Bijzondere reddingsactie
5 Kortom, wanneer je niet doorleest zou ik bijna zeggen; domoor!
VRIJWILLIGER IN HET ZONNETJE Deze maand: Siem Wever
8
ALS DIEREN KONDEN SPREKEN Kippen
COLOFON | Redactie Chantal Visser, Miny Vroegindewy, Marja Timmer, Bartjan Bakker, Diana Dunnink, Loes Gorzeman Coverfoto Rianne Volkers Reacties
[email protected] Basisontwerp Def. Amsterdam Opmaak/vormgeving www.warmgrijs.nl Oplage 3500 Drukwerk Hoekstra Boom Offset Rotatie BV. Dier in Noord-Overijssel wordt gedrukt op milieu-vriendelijk chloorvrij gebleekt papier. De Dierenbescherming Noord-Overijssel, noch de redactie, draagt op enigerlei wijze verantwoordelijkheid voor de strekking en inhoud van geplaatste advertenties. Artikelen mogen met bronvermelding worden overgenomen na toestemming vooraf van de afdeling Noord-Overijssel. Door lezers ingezonden fotomateriaal wordt automatisch eigendom van de Dierenbescherming.
6
UILSKUIKEN!
13
DIER EN VRAAG Regels voor exotische dieren
17
RECEPT Eieren uit de oven
Uilskuiken
18
BETER LEVEN KENMERK Diervriendelijk consumeren
2
DIER IN NOORD-OVERIJSSEL
JANUARI 2011
3
BIJZONDERE REDDINGSACTIE
KORTRUBRIEK NIEUWS
Ooievaars gered van uitdroging In de tweede week van augustus 2010 kreeg vrijwilliger Marcel het verzoek van de coördinator dierenambulance om poolshoogte te gaan nemen bij de ooievaarsnesten aan De Mulderij in Dedemsvaart. Bij de controle constateerde hij dat de dieren er erg verzwakt uitzagen en dat er een jong dood uit het nest hing. Na overleg met medewerkers van het Ooievaarsstation De Lokkerij werd besloten om over te gaan tot een spectaculaire, nooit eerder voorgekomen reddingsactie.
Vrijwilliger in het zonnetje: Siem Wever (56)
Zwols Zwerfkattenproject
Voortaan zal in elk nummer een vrijwilliger in het zonnetje staan. Als eerste vrijwilliger is de beurt aan Siem Wever. De altijd op klompen lopende Hardenberger zorgt voor zijn thuiswonende dochter en heeft thuis 2 honden (Sem; een labrador van 6 jaar en Poemba; een kruising van in ieder geval een herdershond van 12 jaar) en een konijn.
Het Zwols zwerfkattenproject bestaat in januari 2011 alweer 5 jaar. In die vijf jaren zijn er vele katten, ondertussen al een paar honderd, gecastreerd of gesteriliseerd. Wanneer er een melding binnen komt van zwerfkatten (overlast), dan wordt er een afspraak gemaakt om ter plekke te komen kijken. Als er echt zwerfkatten zijn worden er vangkooien geplaatst. Wanneer alle katten gevangen zijn worden deze gecastreerd of gesteriliseerd en blijven vaak ter controle nog even in een opvang. Daarna worden de dieren weer op de vanglocatie teruggeplaatst. Ook komt het weleens voor dat er een tamme kat moet worden gevangen, meestal vanwege verwondingen, en dat de eigenaren het dier niet kunnen pakken.
D
e brandweer schoot namelijk te hulp en kwam met een hoogwerker ter plaatse om de medewerkers van de dierenambulance te assisteren. Door de hoge temperaturen en een tekort aan vocht waren de ooievaars zo verzwakt dat de altijd zo schuwe vogels zelfs niet meer wegvlogen. Het was dan ook vrij eenvoudig om de ouders en de jongen uit de nesten te halen. Na controle bleken de ooievaars daadwerkelijk zeer verzwakt en uitgedroogd te zijn. Ze zouden de warme tropische dag zeker niet overleefd hebben. Door het droge weer kunnen de ouderdieren geen voer zoals visjes en kikkers vinden. In de krop zaten voornamelijk dode kevertjes. Door te weinig vocht via het voedsel verzwakken de jonge ooie-
uitgezet. Voor één ooievaar kwam alle hulp te laat. Het dier overleed voordat het kon worden gered. Voor de reddingsactie was veel aandacht van de pers, zoals een cameraploeg van RTL4, RTV Oost, TV Drenthe en journalisten van Hardenbergse kranten en Kilroynews.net. Het zal de inmiddels bekende Marcel niet weerhouden om zich ook dit jaar weer in te zetten voor dieren in nood.
Als dank voor zijn inzet ontving Siem een paar prachtige nieuwe klompen geheel in dierenbeschermingsstijl.
vaars en piepen ze steeds minder. Daardoor krijgen ze geen voer meer en dus ook geen water. De zeer hoge temperaturen versnellen de uitdroging en als er dan niet wordt ingegrepen gaan ze uiteindelijk allemaal dood. De ooievaars werden naar het Ooievaars lokstation (opvangcentrum) gebracht om daar weer aan te sterken. Toen ze weer aangesterkt waren, zijn ze geringd weer in de natuur 4
Doordat het steeds drukker wordt is de afdeling dringend opzoek naar vrijwillige ‘kattenvangers’. Bent u twee of drie dagen (dagdelen) in de week beschikbaar en in het bezit van een rijbewijs? Meldt u dan aan als nieuwe collega via tel.088-8113388.
FERDINAND
Door Bartjan Bakker
Sinds de oprichting van de Dierenambulance Noord-Overijssel rijdt Siem al op de dierenambulance Balkbrug. Daarnaast is hij nog vrijwilliger bij de kinderboerderij in Hardenberg en verleent hij hand en spandiensten bij natuuractiviteitencentrum ‘de Koppel’ in Hardenberg. Al het vrijwilligerswerk is voor Siem echt een hobby geworden. Met het lopen van collectes voor 5 verschillende goede doelen is hij altijd even zoet. In de winter gaat hij bovendien trouw elke ochtend naar de kinderboerderij om de zwart-witte Kaapse eenden te voederen. Ze horen hem van verre aan komen en kijken halsreikend uit naar het verse graan.
Een opvallende vangactie was op 30 november 2010, toen stuitte men tijdens een zoektocht naar een zwerfkat op een zwaargewonde tamme huiskat. Het dier zat verscholen in een kartonnen doos die op een balkon van een lege flat aan de begane grond stond. Waar eerst zijn staart zat gaapte een grote open wond. Als de kat niet gevonden was zou hij een akelige pijnlijke langzame dood tegemoet zijn gegaan. Nu kon hij geopereerd worden en weer herstellen in een pleeggezin.
DIER IN NOORD-OVERIJSSEL
JANUARI 2011
5
INTERVIEW MET…
INTERVIEW MET…
Trizin Hof van ‘Hofganzen Ganzenbescherming Nederland’
A
an de rand van Coevorden staat een gebouw waar (onder andere) Trizin Hof (27 jr.) zijn kantoor houdt. Ik tref hem compleet in rode pij aan in een kantoortje waar de afbeeldingen van ganzen en Tibetaanse lama’s met elkaar wedijveren. Trizin is een montere verschijning. Ondanks zijn exotische uiterlijk ziet hij er uit als een gewone Hollandse jongen die met beide benen op de grond staat.
MEDEDOGEN In zijn uitspraken echter, voel je direct dat Trizin iets bijzonders heeft. Als 5-jarig jongetje, bleek al zijn interesse voor zowel het Tibetaans boeddhisme als voor ganzen. Trizin: “Binnen het Mahayana boeddhisme wordt geen onderscheid gemaakt tussen mensen en dieren. Alle levende wezens zijn onderworpen aan de kringloop van geboorte en dood. De hele wereld is één organisch geheel. Voor een boeddhist is het begrip mededogen - dat ook een besef van verantwoordelijkheid impliceert, ook van toepassing op dieren”. Deze zin kenmerkt de hele manier van werken en leven van Trizin. Hij legt in al zijn zinnen de nadruk op respect. Respect voor het leven van dieren in het algemeen, en ganzen in het bijzonder. Een treffend voorbeeld daarvan is het verhaal dat hij vertelt over een bijeenkomst die hij een keer had met jagers. De jagers hadden het plan opgevat om alle witte ganzen dood te schieten. Hun motivatie daarvoor was dat de witte gans een ‘genetische vervuiling’ is. “Die horen hier niet thuis”, vonden de jagers. “Als ze met andere ganzen jongen krijgen, houd je geen zuivere rassen meer over”. Trizin vroeg daarop aan de jager of hij kinderen had. “Ja”, zei de jager, hij had twee dochters. “Zou u dan ook tegen uw dochter zeggen, als zij met een Marokkaanse man thuiskwam, ik wil niet 6
dat je daar kinderen mee krijgt; omdat dat een vervuiling van het ras is? Zo’n benadering zet mij aan tot nadenken. Want wat betekent het voor ons als mensen om respect te hebben voor alle levende wezens? Doen we dat zonder onderscheid te maken of vinden we eigenlijk dat het ene levende wezen meer recht op bestaan heeft dan het andere levende wezen? Zo’n benadering vraagt ook zuiverheid van handelen en denken. Zonder compromissen te sluiten. Maar Trizin legt zijn mening niet op aan andere mensen, zijn doel is om mensen bewust te maken van hun doen en laten, vooral ten aanzien van dieren.
pen om de tafel te zitten en hen een gansvriendelijker beleid als alternatief te bieden. Nederlandse gemeenten en burgers kunnen bij Trizin terecht voor vragen over ganzen of problemen met ganzen. ‘Hofganzen Ganzenbescherming Nederland’ het bedrijf dat opgericht is door Trizin, geeft advies en geeft ‘gansvriendelijke’ oplossingen. Geregeld hoor je in de media dat er ganzen afgeschoten moeten worden omdat het er ‘teveel’ zijn, of omdat ze ‘overlast’ veroorzaken. Dit is een wrede manier en bovendien blijkt het uiteindelijk totaal nutteloos. Want de ganzen leggen gewoon meer eieren als hun populatie slinkt terwijl ze nog wel een
“De liefde voor alle wezens is de meest nobele eigenschap van de mens.” Charles Darwin.
De jager die het zijn goed recht vond bijvoorbeeld om alle witte ganzen uit te roeien, is daar uiteindelijk op terug gekomen. Hij zei tegen Trizin, toen ze elkaar ergens anders toevallig weer tegenkwamen: “Je hebt me toch aan het denken gezet. En dat uitroeien van witte ganzen gaan we niet doen.”
HOFGANZEN Met humor en grapjes weet Trizin veel mensen voor zich te winnen en krijgt hij het voor elkaar om met gemeentes, waterschappen en jagersgenootschap-
leefgebied hebben dat voldoende voedsel biedt voor een grotere groep ganzen.
ling van het embryo. Er is slechts een zeer dun laagje olie nodig om deze embryonale ontwikkeling effectief te beëindigen. ‘Hofganzen’ laat dan wel 1 á 2 eieren onbehandeld zodat moeder gans niet gefrustreerd raakt.
SAMENWERKING Op de website van Hofganzen Ganzenbescherming Nederland (www.hofganzen.nl) wordt daarom gepleit voor een diervriendelijke en effectieve methode voor het nestbeheer. Namelijk het bestrijken van de eieren met plantaardige olie. Door de eischaal te voorzien van een dun laagje olie wordt het zuurstoftransport ( “ademen”) van het ei gestremd. Het aldus ontstane gebrek aan zuurstof beëindigt de ontwikkeDIER IN NOORD-OVERIJSSEL
Hofganzen Ganzenbescherming Nederland werkt in nauwe samenwerking met Stichting Akka’s ganzenparadijs, Boeddhistisch centrum (zie www.ganzenparadijs.nl) Deze stichting vangt ganzen, hanen, kalkoenen, duiven, eenden, muskuseenden, nandu’s en zwanen op. Als de ganzen echt niet in hun oorspronkelijke leefgebied kunnen blijven, bijvoorbeeld omdat er te dichtbij snelwegen zijn aangelegd, of als de dieJANUARI 2011
ren in de openbare ruimte ongewenst zijn of door particulieren niet meer als wenselijk worden beschouwd, worden ze ergens anders geplaatst. Ook worden er regelmatig dieren binnen gebracht die in beslag zijn genomen door de landelijke inspectiedienst Dierenbescherming en dient stichting Akka’s ganzenparadijs als opvangcentrum voor dierenambulances en vogelasielen uit heel Nederland. Voor de dieren wordt een nieuwe plek gezocht.
HERPLAATSEN Het herplaatsen van de ganzen gebeurt heel zorgvuldig. Trizin observeert de ganzen eerst uitgebreid om erachter te komen welke ganzen bij elkaar horen.
Ganzen zijn monogame dieren en blijven hun hele leven bij elkaar. Op die manier worden er nooit ganzen uit elkaar gehaald die tot dezelfde groep behoren. Het is mooi dat er nog mensen zijn als Trizin, die vanuit hun hart leven en een tegenwicht zijn van onze soms brute en wrede soortgenoten.
LIJDEN Want is het niet zo dat het elk weldenkend mens zou betamen zijn/haar instelling tegenover dieren te onderzoeken en met mededogen over het lijden van de dieren na te denken, na te gaan in hoeverre hij/zij persoonlijk hun lijden (én het doden van dieren) kan beperken, in zijn eetgewoonten een middenweg te volgen… (‘waar en wanneer mogelijk’) en een besef van nederigheid en dankbaarheid te ontwikkelen voor dieren en planten waar wij, voor ons bestaan, van afhankelijk zijn? ‘De liefde voor alle wezens is immers de meest nobele eigenschap van de mens.’ Door Marja Timmer 7
ALS DIEREN KONDEN SPREKEN
ALS DIEREN KONDEN SPREKEN
Kippen
meest diervriendelijke en welwillende buur al spoedig de keel uithangen. Maar ook de hennen kunnen behoorlijk wat geluid produceren, ze ‘kakelen’ wat af met elkaar en hebben elkaar dan ook heel veel te vertellen. Tja, waar zullen ze het zoal over hebben? Over de laatste nieuwtjes en roddels over hun baasjes en vrouwtjes? Hanen zijn doorgaans groter dan de vrouwtjeskippen (hennen). Verder hebben hanen een staart met langere en meestal sikkelvormige veren en hebben zij een grotere kam op het hoofd. Een gecastreerde haan wordt een kapoen genoemd. Ook gedraagt een haan zich anders dan een hen, de uitdrukking ‘haantjesgedrag’ zal ongetwijfeld te maken hebben met het doorgaans vechtlustige gedrag van de hanen.
‘E
r als de kippen bij zijn, met de kippen op stok gaan, praten als een kip zonder kop, daar kraait geen haan naar, haantje de voorste zijn en er is geen kip te zien’, zijn zomaar enkele bekende spreekwoorden en gezegden over de kippen. Door een groot aantal mensen worden ze ook wel gehouden als huisdieren. Het zijn leuke en gezellige huisdieren, die gemakkelijk zijn in het onderhoud en bovendien ook nuttig zijn. Ook worden kippen gehouden vanwege hun eieren en vlees, dat veel gegeten wordt. De kip is een bekende vogel uit de fa-
milie van de fazantachtigen, die tot de hoendervogels behoort. De vele kippenrassen zijn onderverdeeld in grote en kleine rassen (krielkippen), en enkele bekende rassen zijn: de Barnevelder, Drentse hoen, Hollandse kriel en Lakenvelder. In een kippengroep (toom) is er een duidelijke en ingewikkelde hiërarchie, ook wel pikorde genoemd. Zo wordt in de pikorde bepaald welke kip wanneer mag eten. Ook de omgang met elkaar, die een ingewikkelde structuur heeft, wordt in deze pikorde bepaald. Kippen
zijn bijzonder slim, hun verstandelijke vermogens zijn zelfs groter dan die van jonge kinderen en zij hebben een goed geheugen. Kippen communiceren met elkaar door te kakelen en te kraaien, de kippentaal is behoorlijk uitgebreid met wel ruim 30 tot 40 verschillende kippenwoorden. Zo maken de mannelijke kippen, de hanen, geluid door luidruchtig te kraaien. Dit bij voorkeur in de vroege ochtend bij zonsopgang, daarom is een haan niet echt geschikt om te houden in een woonwijk. Het opgewekte ‘kukelekuuu…kukelekuu’ van de haan zal de
ER ZIJN EEN AANTAL GOEDE REDENEN OM KIPPEN TE HOUDEN:
8
REDEN 1
Kippen zijn goede afvalverwerkers, eten voedselresten en houden de tuin slak- en onkruidvrij.
REDEN 2
Kippen zijn leuke en aanhankelijke dieren die je begroeten met opgewekt en vriendelijk gekakel.
REDEN 3
Ze zijn goedkoop in aanschaf en verzorging en belonen je goede zorgen met lekkere verse eitjes.
REDEN 4
Hun mest bevat stikstof en voeding, vermengd met tuinafval is deze geschikt als tuincompost.
DIER IN NOORD-OVERIJSSEL
De gemiddelde leeftijd van kippen varieert nogal en wordt mede bepaald door het ras. Zo worden de ‘gewone’ bruine industriekippen doorgaans niet ouder dan 3 jaar, maar sommige rassen kunnen wel 20 jaar oud worden. De levensomstandigheden spelen een belangrijke rol en gemiddeld worden de meeste kippen niet ouder dan
10 jaar. Hennen kunnen eieren gaan leggen als ze 5 à 6 maanden oud zijn en ze leven minder lang dan de hanen. Het maximaal aantal eieren dat een hen kan leggen is gelijk aan het aantal eicellen dat bij de geboorte in de eierstok zit. De hen heeft slechts één werkende eierstok die in de lichaamsholte bij de ruggengraat zit. Een hen doet er ongeveer 25 uur over om een ei te produceren en doet dit elke dag. Zodoende legt de hen bijna elke een ei. Als de eicel bevrucht is door de zaadcel, vormt het ei een bescherming voor het
kuiken. Het embryo voedt zich met het eigeel en eiwit en na 21 dagen broeden komt het kuiken tevoorschijn. Als de kuikens uit het ei gekropen zijn kunnen ze meteen lopen, eten en piepen. Ze brengen de eerste dagen door in het dons van de moederkloek die zeer zorgzaam omgaat met de kleine kuikentjes. De vacht van de kuikentjes bestaat uit dons, maar na enkele dagen zijn al de eerste veertjes te zien. Door Miny Vroegindewey
ALS DE KIP KON SPREKEN ZOU ZIJ OF HIJ TEGEN ONS ZEGGEN: Laat mij lekker scharrelen in een ruime ren en bij kou en wind in een ruim binnenhok. Geef mij voldoende ruimte om te scharrelen met een à twee soortgenootjes, want van een leven in de legbatterij word ik echt niet blij. Geef mij voldoende aandacht en verzorging en ik beloon u met aanhankelijkheid en verse eitjes, die elke dag geraapt mogen worden. Verder houd ik van vers water en een schoon en uitgemest hok. Controleer mij ook regelmatig op parasieten en houd mijn conditie in de gaten. Zorg er voor dat ik niet weg kan vliegen want ik laat mij niet zo gemakkelijk vangen en verander de (moes) tuin van de buren in een waar slagveld als ik de kans krijg. En daar zijn mijn buren natuurlijk niet blij mee. Ik houd van een gevarieerd menu en eet bijna alles zoals schillen en bladeren van groente, oudbakken brood,
JANUARI 2011
restjes van plantaardig voedsel, gestoofde groente, gekookte aardappelen, rijst, soepresten, tuinafval, onkruid, pitten van tomaten, courgettes en meloenen en gemaaid gras. Geef mij geen groene aardappeldelen, uienschillen en preibladeren, schillen van bananen en citrusvruchten, rauwe aardappelschillen en kiwischillen, beenderen of vette, pikante en zoute etensresten, noch vlees, vis, kaas, snoeihout en beschimmeld eten. Dat eet u toch ook niet! Dus ik ook niet, want van beschimmeld eten word ik erg ziek. Uiteraard gun ik u een fijne vakantie, maar denk ook aan mij. Zorg voor een automatische voederbak en volle drinkbak en dan red ik mij wel enkele dagen alleen. Maar als u langer weggaat, vraag dan aan die aardige buurman of vrouw om voor mij te zorgen, mij eten en drinken te geven, eieren te rapen (die ze ook zelf op mogen eten) en op mij te letten.
9
RUBRIEK DE BOER OP...
DE BOER RUBRIEK OP...
In Ane, een buurtschap van
Quality time stal in Ane
Hardenberg in het meest Noord Oostelijke punt van Overijssel, aan het welbekende Pieterpad, is het pluimveebedrijf van “vermeerderaar” Gerrit van den Berg gevestigd. Redactieleden zochten hem op om een kijkje te nemen via de skybox in een van zijn stallen. Gerrit is met zijn Quality Time Stal een unieke pluimveehouder in Nederland.
G
errit is begonnen als melkveehouder, hij nam het bedrijf met 50 melkkoeien en 80 fokzeugen over van zijn vader. Eind jaren negentig maakte hij vanwege lichamelijke (rug)klachten een switch naar het houden van pluimvee. Zijn arts raadde hem aan over te stappen naar werk met meer “voorspelbare” dieren met minder onverwachtse bewegingen. In zijn familie was er kennis genoeg en bovendien hield zijn opa ook vleeskuikenouderdieren. In de oorsprong werd het pluimveebedrijf, met moederdieren van vleeskuikens, als standaard stalconcept opgezet. In dit concept, ook wel kooihuisvesting, geldt de eis van 1100 cm2 ruimte per kip en zitten de kippen in kooien 3 hoog opeengestapeld in rijen met daar tussenin gangpaden. (verwacht wordt dat deze eis in 2013 verhoogd wordt naar 1300 cm2 per dier).
aan verdiensten. Gerrit ontdekte daarbij dat de hanen onderling niet gingen vechten, dus het leek hem dat deze werkwijze ook wel toepasbaar kon zijn op grotere schaal. Het aantal van 20.000 kippen in een stal werd teruggedrongen naar 12.000. Hanen werden handmatig verwijderd van de hennen en de bevruchting vond met name ’s avonds plaats. Het effect hiervan was een stijging van het bevruchtingspercentage van 3 à 4%. Zo ontstond de allereerste stal met het Quality Time-concept voor vleeskuikenouderdieren, dat Gerrit samen met ASG-onderzoeker Rick van Emous bedacht. Hij won hiermee op 24 november 2008 de Farmers for Farmers-innovatieprijs van mengvoercoöperatie ForFarmers. Die prijs wordt twee keer per jaar toegekend aan maximaal vier innovaties. Naast de samenwerking met
“De dieren hebben nu op het juiste moment intensief contact, waardoor naar verwachting meer paringen slagen” EXPERIMENT In september 2006 begon hij vanwege het tegenvallende aantal bevruchtte eieren met een experiment; het dagelijks apart zetten van de hanen. Een paar keer per dag haalde hij de hanen uit de kooi en voerde ze op de grond. Daardoor nam de bevruchting met zo´n twee procent toe. Aangezien afnemers ongeveer een kwartje per bevrucht ei betalen, betekent een toename in de bevruchting van twee procent bij een productie van vier miljoen eieren, 20.000 euro extra 10
DIER IN NOORD-OVERIJSSEL
JANUARI 2011
ASG had Gerrit graag gezien dat de Dierenbescherming bij de ontwikkeling van het concept betrokken was geweest.
NATUURLIJK GEDRAG Afgelopen jaar heeft Gerrit een aanvraag voor één ster van het Beter Leven Kenmerk ingediend. De Dierenbescherming is van mening dat op een respectvolle manier met dieren omgegaan wordt, als rekening is gehouden met het natuurlijke gedrag van het dier. In die zin sluit het concept van 11
RUBRIEK DE BOER OP...
DIER EN VRAAG Gerrit van de Berg geen ster kan ontvangen als het gaat om het Beter Leven Kenmerk. De dierenbescherming is van mening dat de snelgroeiende kippen honger lijden, omdat zij te weinig voeding krijgen. Volgens de Dierenbescherming is er sprake van een permanent hongergevoel. De eierproductie van een kip is afhankelijk van de lichamelijke conditie van het dier. Een kip moet niet te zwaar zijn, omdat dit haar productiecapaciteit aantast. Aan de andere kant moet een vleeskuiken heel snel wél heel zwaar worden. De kip moet haar kuikens erfelijke eigenschappen meegeven zonder dat die bij haar tot uiting komen. Dit heeft tot gevolg dat relatief magere hennen gedekt worden door grote hanen die hen kunnen verwonden. Hennen hebben daarbij een continu hongergevoel. Gerrit bestrijdt dit.
Gerrit hierop aan. Wat is het natuurlijke gedrag? ´s Ochtends wil een hen opstaan en poetsen, eten, een nest maken en een ei leggen. Rond de middag wil ze stof- en zonnebaden. In de namiddag neemt ze de tijd voor de paring, gaat ze eten en uiteindelijk een rustplaats opzoeken. Gerrit stimuleert het natuurlijke gedrag door de hanen ´s ochtends te scheiden van de hennen. De hanen worden bij het voeren, rond 7.00 uur, door middel van een hek gescheiden van de hennen. Het hek gaat automatisch naar beneden, wanneer de hanen naar hun voerbakken gaan. Aan het hek zit een drinkwatersysteem bevestigd, zodat de hanen gedurende de ochtend ook over drinkwater beschikken. De dieren blijven de hele ochtend apart zitten. Dit geeft de hennen meer rust om te eten en broedeieren te leggen. Na de middag kunnen de hanen weer bij de hennen om te paren. Dit noemt de ondernemer Quality Time. ‘De dieren hebben nu op het juiste moment intensief contact, waardoor naar verwachting meer paringen slagen. Om de hennen ‘s middags aan het scharrelen te krijgen, hangt er een automatische graanstrooier in de stal. Deze wordt vanaf 14.00 uur aangezet, waardoor de hennen gaan scharrelen. De hanen hebben dan meer interesse in paren.´ Het bedrijf is in dit concept verdeeld over stallen met respectievelijk 15.000. 12.000 en 3.000 kippen van het ras ROS 308. Waarom dit ras? De afnemer, in dit geval een broederij, heeft hierin grote invloed, zij het dat dit ras de eigenschap heeft om veel borstfilet aan te zetten, tot grote spijt van de Dierenbescherming. Dit aspect zorgt er namelijk voor dat
‘Dat het snelgroeiende ras een hongergevoel heeft, omdat ze weinig voer hebben is pertinent onjuist, de ouderdieren hebben namelijk de hele dag voer en eten niet continu. Waar de dierenbescherming het hongergevoel beschrijft dan is dit in de opfok van vleeskuikenouderdieren. De branche bestaat uit verschillende sectoren, de dierenbescherming zou deze ook apart moet bezien en hopelijk aan de Quality time stal uit de sector vleeskuikenouderdieren een ster van het Beter Leven Kenmerk toekennen.’
GEEN GOED LEVEN IS GEEN EIEREN “Jonge kippen tot 20 weken willen meer en meer eten doordat zij in de groei zijn, dit heeft te maken met de skeletopbouw”. Gezien zijn bedrijfsvoering lijkt het erop dat extra voedsel op een gegeven moment niet meer gegeten wordt. Zijn pluimvee kent een zeer vaste dagelijkse structuur “Stipt 8 uur is het bedtijd”. Gerrit ziet sowieso een flinke verbetering ten opzichte van andere stallen. Zijn kippen krijgen daglicht, lopen op verwarmde vloeren, in de zomer worden de ruimtes verkoeld door installaties. Dat de kippen voldoende eieren leggen is voor hem een reden om aan te nemen dat de kippen gezond en wel zijn “Geen goed leven is geen eieren”.
Welke regels zijn er zoal bij het houden en importeren van exotische dieren? NAAM: I. van Geelkerken (21), Zwolle. Iedereen kent wel de verhalen over die ‘schattige’ aapjes, die illegaal uit een exotisch vakantieland worden ingevoerd en toen ze groot werden niet meer zo ‘schattig’ waren en dus weg moesten. Zo worden ook slangen, vogelspinnen, leguanen en andere dieren illegaal geïmporteerd, verhandeld en gehouden. Deze dieren hebben het doorgaans heel slecht, overlijden na een ellendig bestaan, maar kunnen ook terecht komen bij Stichting AAP, een Europees opvangcentrum voor uitheemse dieren. Stichting AAP is gespecialiseerd in de opvang van apen en kleine uitheemse zoogdieren, zoals wasberen, stinkdieren en prairiehondjes. Deze dieren zijn dikwijls afkomstig uit de illegale handel, proefdierlaboratoria, circussen, louche dierentuinen en van particulieren. Dikwijls zijn de dieren ern-
Het is sowieso verboden om bedreigde dier- en plantensoorten uit het buitenland mee te nemen, in te voeren en/of te verhandelen. Voorbeelden van beschermde dier- en plantensoorten die niet ingevoerd mogen worden zijn: exotische planten zoals orchideeën en cactussen, apen, slangen, varanen en vele andere tropische dieren, koraal en schelpen en producten en artikelen die van bedreigde planten en dieren zijn gemaakt. Voorbeelden hiervan zijn onder andere: siervoorwerpen van koraal of ivoor, haarkammen van schildpaddenschild en doopvontschelpen. Toch is het niet altijd verboden om dieren en planten te importeren en ze te
verhandelen, maar dan gaat het om minder ernstig bedreigde dieren en planten. Hiervoor moet door de betrokken overheid een CITES –document zijn afgegeven en verder zijn een uitvoer of invoervergunning verplicht. De ambassade van het desbetreffende land kan hierover meer informatie geven. Zo is het houden en verhandelen van reptielen echt niet altijd verboden, maar wel aan regels gebonden en ook iets waarover heel goed nagedacht moet worden. Dit onder het motto ‘Bezint eer gij begint’, maar uiteindelijk geldt dit bij de aanschaf en het houden van elk huisdier. Voor veel mensen is het houden van reptielen zoals hagedissen, gekko’s en waterschildpadden en andere soorten gewoon een hele leuke liefhebberij waaraan zij veel plezier beleven en waarbij de dieren liefdevol en uitstekend verzorgd worden. Door Miny Vroegindewey
Gerrit kent geen geheimen, iedereen is dus welkom in zijn stal en dus ook dierenrechten organisaties met wie hij graag samen de belangen van productiedieren wil vertegenwoordigen.. “Iedereen heeft een eigen mening en naar elkaar luisteren is van belang”. Door Diana Dunnink
Bronnen en interessante websites: www.columbusmagazine.nl www.douane.nl www.aap.nl www.zoo-logics.com www.animalproject.com
Bezoek de Quality time stal, Tilster 2 in Ane en vorm uw eigen mening. Om u goed te kunnen ontvangen, wil Gerrit graag weten wanneer u wilt komen. U kunt een afspraak met hem maken via 06-22993010. Voor meer informatie zie www.qualitimestal.nl.
12
stig mishandeld of verwaarloosd. Het uiteindelijke doel van Stichting AAP is om de dieren te herplaatsen in een meer natuurlijke omgeving zoals een reservaat of een goede dierentuin.
DIER IN NOORD-OVERIJSSEL
JANUARI 2011
13
RUBRIEK TIPS VOOR BAASJES
TIPS VOOR BAASJES RUBRIEK Zodra ik contact heb, komen er beelden en gedachten van het dier naar boven. In gedachten stel ik het dier vragen, waarop zij –als ze wil- antwoord geeft. Op die manier kom je als baasje tot veel inzichten.’ Karina werkt met verschillende diersoorten. Van hond tot paard. En biedt hulp bij verschillende soorten problemen. ‘Soms willen mensen weten waarom hun dier afwijkend gedrag vertoont’, vertelt Karina. ‘Anderen willen contact met hun overleden dier. Ik kan dit contact leggen. Maar ik noem het geen gave, want ik ben ervan overtuigd dat iedereen dit kan met de juiste oefening.’ Ik stuur Karina een mailtje met een foto van Nova en vraag haar of zij weet waarom ze in huis plast. Vier dagen later heb ik bericht terug. Volgens Karina is Nova oplettend, gevoelig en gereserveerd. Ze kan zich niet zo makkelijk ontspannen en is stressgevoelig. Plassen is voor haar een manier om aandacht te vragen en haar ongenoegen te uiten. Volgens Karina geeft Nova aan dat ze behoefte heeft aan een plek voor zichzelf. Een eigen kattenbak en een rustige plek om te eten. Ook wil ze graag zoutloos voer. ‘Wat is er met haar oogje?’, vraagt Karina. ‘Heeft ze daar jeuk?’ Ik bevestig haar vraag. Nova heeft een ontstoken traanbuis. Wat betreft het plassen raadt Karina me aan een tweede kattenbak te kopen. En als ze toch weer in huis plast? ‘Dan kun je het best tegen je kat zeggen ‘ik heb de boodschap begrepen.
Kat met gedragsproblemen? Communiceren helpt! Wat doe je als je huisdier ongewenst gedrag vertoont? In mijn geval gaat het om een kat die naast de bak plast. Het liefst op tassen, schoenen en kleden. Ik besluit twee deskundigen te raadplegen: een gedragstherapeut en een dierentelepaat.
14
N
ova is een poes van zeven jaar oud. Ze woont samen met poes Buffy bij ons in huis. Naar buiten gaan durft ze niet. Sinds drie jaar plast ze regelmatig buiten de kattenbak. Volgens de dierenarts is er medisch niets aan de hand. Zou het psychisch zijn? Hij vertelt me dat katten –net als mensen- last van stress kunnen hebben. Plassen kan dan een manier zijn om dat te uiten. Hij raadt me aan contact op te nemen met een kattengedragstherapeut. Deze kan me helpen het probleem op te lossen. Ook adviseert hij me de oorzaak van de stress te vinden. En tja, dat is lastig. Katten kunnen immers niet praten. Of toch wel? Karina de Jong is dierentelepaat. Dat betekent dat ze op telepathisch niveau met dieren communiceert. Hoe dat werkt? Karina: ‘Ik vraag mensen een foto van het dier te sturen. Via die foto stem ik me op hem of haar af. Je kunt het vergelijken met het zoeken van de juiste radiofrequentie. DIER IN NOORD-OVERIJSSEL
“Aangeleerd gedrag is bij katten makkelijker geleerd dan afgeleerd.”
Wil je vanaf nu weer op de kattenbak gaan?’ Dieren pikken feilloos op wat jij als baasje denkt. Het zijn niet de woorden die ze precies verstaan maar de intentie van de boodschap. Belangrijk is om je te richten op wat je wel wilt van je dier, denken en praten in positieve zinnen dus.’ Vlak na de sessie met Karina, krijgen Nova en ik bezoek van Jasmien Jansen. Zij is (gediplomeerd) kattengedragstherapeut en helpt mensen met het oplossen van gedragsproblemen, zoals: krabben aan meubels, angst, agressie en plassen of poepen buiten de bak. Hiervoor komt ze meestal bij de mensen thuis. Want in tegenstelling tot Karina kan Jasmien niet op afstand weten wat een kat beweegt. Ze moet een dier in zijn eigen omgeving zien en observeren. Als Jasmien binnenkomt, maakt ze meteen contact met Nova. Even laten ruiken en geruststellen. Vervolgens vraagt ze me wanneer het plassen buiten de bak is begonnen. Volgens Jasmien is het belangrijk om de prikkel te ontdekken. Via een zintuiglijke waarneming wordt de kat geprikkeld om bepaald gedrag uit te voeren. Als je weet wat de prikkel is, kun je het probleemgedrag aanpakken. Daarbij is het volgens haar goed om te weten dat wat wij probleemgedrag noemen, eigenlijk natuurlijk kattengedrag is. Jasmien:’In de natuur krabben, plassen en sproeien katten om hun territorium te markeren. Daar heb je als baasje verder geen last van. Het wordt pas vervelend als de kat dit gedrag ook in huis vertoont. Elke kat laat geursporen achter – meestal door het geven van kopjes. Dit maakt dat hij zich veilig voelt in huis. Maar heeft een kat behoefte aan extra veiligheid, bijvoorbeeld omdat hij angstig is of gestrest, dan kan het zijn dat hij urine achter laat op plekken waar je dat niet wil.’ En dat is volgens haar wat Nova doet. ‘Ze lijkt erg territoriaal. En ze vertoont trekjes die wijzen op stress, zoals het vele slikken.’ Als ik vertel dat Nova, toen ze hier voor het eerst kwam, niet werd geaccepteerd door de andere kat Buffy, valt voor Jasmien het kwartje. ‘Heeft ze ooit nare ervaringen op de kattenbak opgedaan?’ Ik vertel dat Buffy Nova in het begin
JANUARI 2011
15
RUBRIEK TIPS VOOR BAASJES
RUBRIEK RECEPT
Eieren uit de oven geserveerd met aardappelpuree en bietjes “Eieren uit de oven” is een eenvoudig recept om te maken. Het valt bij iedereen in de smaak. Ik maak het zelf vaak met aardappelpuree en bietjes. De zoete smaak van bietjes is een prachtige tegenhanger van de romige mosterdsmaak van de eieren, en zorgen bovendien voor kleur op je bord!
niet uit de kattenbak liet, als ze er eenmaal in zat. Ze sloeg met haar poot de klep weer dicht. Jasmien: ‘Zoiets kan heel traumatisch zijn. ‘Als een kattenbak niet veilig voelt, kan een kat weigeren erop te gaan. Als ze daarnaast ook nog het gevoel heeft haar territorium te moeten afbakenen, zal ze dit uiten door naast de bak te plassen.’ Jasmien raadt me net als Karina aan een tweede kattenbak te kopen. Maar dat niet alleen. Ze vertelt ook dat het goed is om elke kat zijn eigen ding te geven. Dus elke kat zijn eigen krabpaal, drinkbak, voerbak en kattenbak.’ Verder geeft ze als tip om Nova af en toe wat individuele aandacht te geven. Even met haar spelen, zonder dat de andere kat erbij is. Zodat ze niet op haar hoede hoeft te zijn. En de speelplek even van haar alleen is. Bewegen zorgt bovendien voor ontspanning. En dat is helemaal goed voor een kat die last heeft van stress. Tot slot vult ze aan dat het in dit soort situaties altijd beter is om te voorkomen dan te genezen. Want aangeleerd gedrag is bij katten makkelijker geleerd dan afgeleerd.
WAT TE DOEN BIJ GEDRAGSPROBLEMEN? Als uw huisdier gedrag vertoont dat onwenselijk is, kunt u het beste eerst naar de dierenarts gaan. Het kan namelijk heel goed zijn dat het probleemgedrag een medische oorzaak heeft. Heeft het gedrag volgens uw dierenarts geen lichamelijke oorzaak ? Dan kunt u contact opnemen met een dierengedragstherapeut. Of met een dierentelepaat. Zij helpen u het gedrag te verklaren en/of op te lossen. Meer informatie over kattengedragstherapeut Jasmien Jansen: www.kattenkwesties.nl Meer informatie over dierentelepaat Karina de Jong: www.jongspirit.nl
Bereiding Eieren uit de oven Vet een platte ovenschaal in. Meng de room met de mosterd. Was de dragon en hak het fijn. Rasp de kaas. Warm de oven voor op 180 gr. C. Giet het slagroom-mosterd-mengsel gelijkmatig in de ovenschaal. Breek de eieren boven een kommetje en schenk ze dan een voor een bovenop het slagroom-mosterd-mengsel. Zorg ervoor dat de dooiers heel blijven (maar als er 1 breekt is dat geen ramp). Strooi er zout en peper over en daarna de geraspte kaas. Strooi de dragon eroverheen. Zet de schaal in het midden van de voorverwarmde oven en laat het eiergerecht in 30 minuten gaar worden. Het gerecht is
Moeilijk af te leren of niet, ik ga met de adviezen van Karina en Jasmien aan de slag. Sinds een maand staan er nu twee kattenbakken, twee eet- en drinkbakjes en twee krabpalen. Ook zorg ik dat Nova de ruimte krijgt om vaker zonder Buffy door te brengen. Elke avond na het eten bouwen we een speelkwartiertje met haar in. Tot nu toe lijkt het te helpen. Nova heeft keurig in de bak geplast. En dat mag beloond worden. Morgen staat er iets extra lekkers op haar menu! Door Chantal Visser
16
Ingrediënten (voor 4 personen) Eieren uit de oven: - 8 eieren - 1/8 ltr. slagroom - 2 el milde mosterd - 1 bundeltje verse dragon of 1 el gedroogde dragon - zout en versgemalen zwarte peper - zonnebloemolie om in te vetten - 100g geraspte kaas. Bietjes: - 1 kilo bietjes - 2 el olijfolie - een ½ citroen - 2 uien - 1 teentje knoflook - ½ tl dille - ½ tl zout
DIER IN NOORD-OVERIJSSEL
JANUARI 2011
klaar als het ei helemaal droog is en je er mooie vierkantjes uit kunt snijden. Bereiding van de bietjes: Kook de bietjes met schil en al in ongeveer 3 kwartier tot een uur gaar. Laat ze afkoelen en trek met een keukenmesje de schilletjes eraf. Snijd de bie tjes in stukken van 2 bij 2 cm. Pers de citroen uit. Pel de uien en snijd ze in stukjes. Pel het teentje knoflook en
pers het uit. Verhit de olie in een pan en fruit daarin de ui en de knoflook 5 minuten. Voeg het citroensap en de dille toe. Voeg de bietjes toe en laat alles door en door warm worden. Dit vegetarische recept komt uit ‘het kookboek van niets!’, geschreven door Marja Timmer. Zie ook: www.hetkookboekvanniets.nl 17
DIERVRIENDELIJK CONSUMEREN
DIERVRIENDELIJK CONSUMEREN RUBRIEK
“Een veelgehoorde opmerking over biologisch vlees is dat het te duur is. En dus kopen mensen het niet”
blank te kleuren en varkens worden niet gecastreerd en hebben meer ruimte en afleidingsmateriaal. Twee sterren is nog beter. Kippen hebben een vrije uitloop en alle dieren hebben meer ruimte. Bij drie sterren hebben ze meer ruimte en een buitenverblijf en leven ze langer voor ze naar de slacht gaan. Nu is een lang leven vrij betrekkelijk in de veehouderij, want alle dieren die voor vlees worden gehouden leven kort. Marijke: “Een biologische kip leeft ruim zeventig dagen. Dat is al twee keer zo lang als een ‘gewoon’ vleeskuiken. Bovendien heeft het dier een gezonder leven gehad.”
Het Beter Leven kenmerk: Hoe diervriendelijk is een kenmerk op een dood dier? E en Beter Leven kenmerk op een stuk dood dier: staat dat niet in contrast met waar de Dierenbescherming voor staat? “Dat kan zo opgevat worden”, vindt Marijke de Jong, beleidsmedewerker veehouderij van de Dierenbescherming. “Er is lang over nagedacht en gediscussieerd om dit kenmerk af te geven. De reden om het toch te doen is dat we mensen in elk ge18
val een stuk bewuster maken van de verschillende gradaties in vlees. Diervriendelijk zijn de sterren niet, maar drie sterren is qua dierenwelzijn een aanzienlijke verbetering ten opzichte van geen.” Om die sterren gaat het bij het Beter Leven kenmerk; een gradatie in diervriendelijkere producten, afgegeven
door de Dierenbescherming. Hoe meer sterren, hoe diervriendelijker, waarvan drie sterren het hoogst haalbare is. Dat geldt voor zowel vlees als eieren. Eén ster betekent een belangrijke verbetering ten opzichte van de leefwijze van reguliere (pluim)veesoorten. Kippen hebben bijvoorbeeld een overdekte uitloop, kalveren krijgen niet bewust bloedarmoede om het vlees mooi
DIER IN NOORD-OVERIJSSEL
Mensen willen nou eenmaal vlees De overweging om het Beter Leven kenmerk in het leven te roepen is een interessante. Critici vinden dat de Dierenbescherming hiermee het vlees kopen promoot. Marijke: “Vlees eten is niet nodig, maar we leven in een wereld waarin de meeste mensen nou eenmaal vlees willen. Ongeveer 97 procent van het vlees in Nederland is dieronvriendelijk tot stand gekomen. De gedachte van de Dierenbescherming is: als we nou kleine stapjes maken en de mensen zoveel mogelijk laten overstappen van dieronvriendelijk naar biologisch vlees, dan verbetert er in elk geval iets. Uit onderzoek blijkt dat mensen vaak herhaalgedrag vertonen. Ze kopen hetzelfde vlees als ze altijd al doen en denken er niet te veel over na. Wij willen ze helpen door ze bewust te maken van de gradaties in vlees. Er zijn echt alternatieven die gezonder en diervriendelijker zijn. En ze liggen gewoon in de schappen.” Een veelgehoorde opmerking over biologisch vlees is dat het te duur is. En dus kopen mensen het niet. Marijke vindt JANUARI 2011
dit een verkeerde gedachte. “Eigenlijk moet je het omdraaien. Biologisch vlees is niet te duur. Regulier vlees is te goedkoop. Supermarkten stunten veel te veel met vleesprijzen. En ondertussen zit er een enorme lijdensweg voor de dieren aan vast. De prijs voor biologisch vlees is heel terecht, want de dieren krijgen beter voer, een langer leven en meer leefruimte. En dat kost geld.”
GOEDKOPER DAN KATTENVOER Een van die supermarkten, de C1000, werd in 2010 hard aangepakt door Wakker Dier. Zij kregen van de dierenrechtenorganisatie de Kattenvoerprijs. Met deze prijs geeft Wakker Dier aan dat vlees bij de C1000 per kilo vaak nog goedkoper is dan het gemiddelde kattenvoer per kilo. Dat zou dus betekenen dat je nog goedkoper uit zou zijn als je je kat een karbonade van de C1000 geeft in plaats van een paar kattenbrokken. Toch verwacht Marijke dat supermarkten hun beleid de komende jaren wel gaan veranderen. “Albert Heijn is op dit moment voortrekker. Hun huismerk Puur & Eerlijk wordt goed gepromoot en vanaf september vervangen ze in vier fasen al het reguliere varkensvlees standaard voor varkensvlees met een Beter Leven kenmerk. Dit zijn signalen waar we heel blij mee zijn. We verwachten dan ook dat andere supermarkten zullen volgen. Ze kunnen niet achter blijven. Dierenwelzijn is straks niet meer weg te denken uit de maatschappij. We zien dat al aan de populariteit van ons kenmerk. In januari 2007 begonnen we met een pilot en nu loopt het storm. Onderzoek van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit toonde aan dat mensen in 2009 bijna
twee keer zo veel geld uitgaven aan diervriendelijke producten in de supermarkt.” De waarschijnlijke reden voor deze stijging is dat de producten beter verkrijgbaar zijn.
DE KLANT IS KONING Volgens Marijke kan de consument zelf nog meer doen om het dierenwelzijn te vergroten. “Koop altijd producten met het Beter Leven kenmerk. Niet alleen vlees, maar ook eieren. Biologische eieren zijn vaak maar iets duurder dan scharreleieren. Verder kun je er je supermarkt op aanspreken als ze geen producten met een Beter Leven kenmerk verkopen. Vraag erom en geef je mening, jij bent de klant, jij bent koning. Hoe meer vraag er naar diervriendelijkere producten is, hoe meer aanbod er komt. En hoe meer dieren een beter leven krijgen.” Door Chantal Visser
DIE10-023 ABRI BETERLEVEN 50%.indd 1
25-10-10 17:05
19
Steun de afdeling
Noord-Overijssel...
… word lid Via www.dierenbescherming.nl/word-lid
… of doe een gift Via www.noordoverijssel.dierenbescherming.nl of via Rabobank 3053.15.358!
