!
NIEUWSBULLETIN GEZOND UITGEVEN
RSI Nummer 12, december 2006
Nieuwsbrief12.indd 1
29-11-2006 14:19:04
NIEUWSBULLETIN GEZOND UITGEVEN!
Dit is het laatste nieuwsbulletin van het Arboconvenant Gezond Uitgeven!, bestemd voor alle P&O-ers, OR-leden en directies van het Uitgeverijbedrijf.
INHOUD NIEUWS OVER GEZOND UITGEVEN! Voorwoord RSI dekt de lading niet Interview met een RSI-consulent Voorkom RSI met de instrumenten van Gezond Uitgeven! ■ Trajectadvies van het Servicecentrum Gezond Uitgeven! ■ Bezoek van Gezond Uitgeven! ■ Gezond Uitgeven! op de Nationale Uitgeefdag ■
■ ■ ■
Arbeidsinspectie start in 2007 inspecties in het uitgeverijbedrijf Vanaf oktober 2007 start de Arbeidsinspectie een inspectieronde in de uitgeverijbranche. Alle bedrijven ontvangen als vooraankondiging begin 2007 een brief en brochure. In de brochure zijn de aandachtspunten en de normering van de inspectie benoemd met betrekking tot de onderwerpen werkdruk en fysieke belasting (gericht op RSI). De brochure is in overleg met het NUV en de vakbonden tot stand gekomen. De brochure geeft kernachtig weer welke punten aan bod kunnen komen tijdens de inspectie en hoe de Arbeidsinspectie deze beoordeelt. Uitgeverijen hebben een half jaar de tijd om zich voor te bereiden op het nemen van preventiemaatregelen om de genoemde risico’s te voorkomen.
2
Nieuwsbrief12.indd 2
29-11-2006 14:19:05
NIEUWS OVER GEZOND UITGEVEN!
Voorwoord Voor u ligt thans voorlopig de laatste uitgave van ons nieuwsbulletin Gezond Uitgeven! Het Arboconvenant voor de Uitgeverijsector loopt namelijk eind dit jaar af. Een contract tussen het ministerie van SZW en CAO partijen, dat ruim vier jaar heeft geduurd. Wat heeft dit convenant opgeleverd? Er zijn voor het uitgeverijbedrijf veel praktische hulpmiddelen ontwikkeld om bij te dragen aan gezonde arbeidsomstandigheden in de uitgeverijen. Hulpmiddelen ook, die het voor uitgeverijen makkelijker maken om te voldoen aan de Arbowet. Begin 2007 vindt de evaluatie van de beide Arboconvenanten plaats door onderzoeksbureau Bartels. Op deze wijze willen wij inzicht verkrijgen in de resultaten en opbrengsten van de afgelopen vier jaar. Als uitgeverijbedrijf, maar ook als werknemer, doe ik via deze weg een oproep aan u om te zijner tijd een bijdrage te leveren (of mee te werken) aan een telefonische of schriftelijke enquête. Halverwege 2007 kunt u rekenen op terugkoppeling van alle bereikte resultaten van Gezond Uitgeven!. Uiteraard kunt u ook nu al terecht op onze site www.gezonduitgeven.nl om kennis te nemen van de producten die voor u klaar staan. Onze nieuwsrubriek op de site wordt regelmatig ververst met relevante informatie over arbeid, gezondheid en sociale zekerheid. Dit is ook een goed moment om u kennis te laten maken met het gehele team dat op brancheniveau mede uitvoering heeft gegeven aan het Arboconvenant, de zogeheten branchebegeleidingscommissie (BBC) (zie foto). Verder vraag ik uw aandacht voor het thema van dit laatste nummer: RSI, dat tegenwoordig ook aangeduid wordt met KANS (Klachten aan Arm, Nek en/of Schouders). In het interview met een RSI-consulent leest u hoe belangrijk een juiste werkplekinstelling is. Daarnaast wordt u ook geïnformeerd over de actuele RSI-instrumenten van Gezond Uitgeven!. Ik wens u veel leesplezier. Ruud Schets Secretaris Sociale Zaken NUV en voorzitter branchebegeleidingscommissie
Nieuwsbrief12.indd 3
29-11-2006 14:19:06
RSI dekt de lading niet Aan het ontstaan van het RSI-klachtenpatroon ligt veel meer ten grondslag dan alleen repeterende bewegingen en aanspanning van spieren. Werkhouding, werkdruk, werkstress en het niet nemen van werkpauzes spelen een minstens even belangrijke rol. Een internationaal team van deskundigen heeft geconstateerd dat de gebruikelijke en bekende term RSI een oorzakelijk verband suggereert tussen klachtenpatroon en belasting, dat niet op feiten is gestoeld. Vandaar dat men in deskundige kringen voortaan liever spreekt van (C)omplaints of (N)eck, (A)rms and (S)houlders oftewel (K)lachten aan (N)ek, (A)rm en (S)chouders. Een en ander neemt niet weg dat de term RSI zodanig is ingeburgerd, dat het vervangen van deze afkorting door CANS of KANS verwarring zou kunnen wekken. Daarom houdt Gezond Uitgeven! voorlopig de term RSI aan.
Interview met een RSI-consulent
‘Een RSI-consulent is makkelijk benaderbaar en handelt snel’
Een medewerker krijgt uitleg over het instellen
Leo van Bijnen is RSI-consulent. Als medewerker van BN/De Stem volgde hij de cursus van Gezond Uitgeven!. Samen met zijn collega-consulenten heeft hij preventie van RSI bij het bedrijf op de kaart gezet. Het succes is te danken aan de kennis van de RSI-consulenten en de ruimte die zij binnen BN/ De Stem | PZC krijgen om werknemers alert te houden.
van zijn bureaustoel.
“Bij ons bedrijf werken ruim 500 mensen. Voor bijna elke afdeling is een RSI-consulent aangesteld, dat zijn er acht in totaal”, aldus Van Bijnen. De cursus tot RSI-consulent werd door vhp ergonomie bij BN/De Stem | PZC georganiseerd. Alle werknemers weten inmiddels dat zij via hun leidinggevende, de P&O-adviseur of arbocoördinator een afspraak kunnen maken met de RSI-consulent als ze klachten hebben. Meteen na hun opleiding organiseerden de RSI-consulenten voor alle afdelingen workshops over RSI en hoe werknemers dat kunnen voorkomen. Van Bijnen: “We lieten de werknemers zien wat de beste werkhouding is, welke hulpmiddelen er zijn en hoe je deze gebruikt.” Daarna volgden persoonlijke
Nieuwsbrief12.indd 4
29-11-2006 14:19:08
NIEUWSBULLETIN GEZOND UITGEVEN!
werkplekbezoeken. “Voor elke werknemer maken we een persoonlijk werkplek-paspoort. Hierin schrijven we de hoogte van het bureau, instelling van de bureaustoel en monitor. Ook noteren we of iemand andere hulpmiddelen, zoals een voetenbankje nodig heeft. Dit paspoort is handig als iemand van plek wisselt.” De werkplekbezoeken dienen ook een ander doel: mensen bewust maken van hun houding en manier van werken. Van Bijnen: “In bijvoorbeeld de auto van je partner pas je eerst de spiegels en de stoel aan, voordat je gaat rijden. Bij een werkplek zou dat net zo moeten zijn. Daar proberen we werknemers bewust van te maken. Elk lichaam vereist namelijk een andere werkplekinstelling. Daarnaast is het belangrijk dat mensen hun werk regelmatig onderbreken en voldoende bewegen.” De reacties van werknemers op de werkplekbezoeken zijn zeer positief. “In het begin voelt de nieuwe werkplek vreemd aan, maar na verloop van tijd wennen ze aan hun nieuwe houding en merken ze dat hun klachten verminderen.” Het is nog te vroeg om in cijfers uit te drukken wat het werk van de RSI-consulenten oplevert voor BN/De Stem | PZC. “Voor het eind van het jaar willen we alle werkplekken hebben bezocht”, vertelt Van Bijnen. “Wat we in elk geval merken is dat de drempel voor werknemers laag is om ons te benaderen. Mensen stappen gewoonlijk niet zo snel naar een bedrijfsarts, waardoor ze soms te lang met klachten blijven rondlopen. Het grote voordeel van RSIconsulenten is dat je de mensen én de kennis in huis hebt. Wij zijn voor collega’s makkelijk benaEen voorbeeld van het derbaar en kunnen werkplek-paspoort. snel ingrijpen als dat nodig is.”
Wilt u ook uw werknemers opleiden tot RSI-consulent? Kijk voor meer informatie op www.gezonduitgeven.nl of neem contact op met Ellen Roos van vhp ergonomie, telefoonnummer: 070-892010.
5
Nieuwsbrief12.indd 5
29-11-2006 14:19:09
ARBO NIEUWS
Voorkom RSI met de instrumenten van Gezond Uitgeven! www.gezonduitgeven.nl voor informatie over RSI-instrumenten Quick Scan RSI en Werkdruk
Analyse van vragenlijsten, ingevuld door werknemers, waarmee men inzicht krijgt in de mate waarin werkdruk en RSI voorkomen in de onderneming, de belangrijkste oorzaken en het risico op uitval van medewerkers als gevolg van RSI.
Pauzesoftware
Een persoonlijk coaching instrument voor het ontwikkelen van gezond computergebruik en het inbouwen van voldoende rustmomenten.
Cursus RSI-consulent
Training tot RSI-consulent om collega’s in het bedrijf over een goede werkhouding, de juiste afstelling van bureaustoel, tafel en monitor te adviseren.
Werkplekinstelling • Checklist voor de werknemer • Handleiding werkplekinstelling • Informatieset voor inkoper kantoormeubilair • Informatie voor de leidinggevende
Informatie over de werkplek(instelling) voor werknemers, werkgevers en inkopers van kantoormeubelen.
Veelgestelde vragen
Vraag en antwoord over RSI.
Trajectadvies bij re-integratie Werkgevers blijven verantwoordelijk voor de re-integratie van een werknemer, ook als deze niet meer kan terugkeren in het eigen bedrijf. Trajectadvies van het Servicecentrum Gezond Uitgeven! helpt uitgeverijen om de re-integratie inspanningen vorm te geven. Binnen het trajectadvies onderzoekt het Servicecentrum Gezond Uitgeven! de beperkingen en mogelijkheden van de werknemer (geneeskundig- en arbeidsdeskundigonderzoek en opstellen van een Functionele Mogelijkheden Lijst) en in hoeverre een werknemer in staat is een verandering aan te gaan (psychologisch onderzoek). Dit resulteert in een re-integratieadvies en een aanzet tot een Persoons-
6
Nieuwsbrief12.indd 6
29-11-2006 14:19:10
NIEUWSBULLETIN GEZOND UITGEVEN!
gebonden Re-integratie Budget of een Individuele Re-integratie Overeenkomst, waarmee werkgever en werknemer vervolgens aan de slag kunnen. De dienst wordt met een all-in-prijs aangeboden. Naast trajectadvies biedt het Servicecentrum Gezond Uitgeven! andere vormen van dienstverlening. Kijk voor informatie op www.het-sgu.nl onder de button ‘Ontwikkelingen’.
Bezoek van Gezond Uitgeven! De afgelopen maanden hebben adviseurs van Orbis uitgeverijen namens Gezond uitgeven! bezocht. Met de bedrijven is gesproken over hun arboen verzuimbeleid en de rol van het arboconvenant hierin. De analyse van de ingevulde vragenlijsten en de bedrijfsbezoeken hebben verschillende interessante inzichten opgeleverd. Volgens opgave van de bedrijven blijkt het verzuim in de sector de afgelopen jaren te zijn gedaald van 5,1% in 2002 naar ,2% in 2005. Wel staat hier tegenover dat het frequente kortdurende verzuim bij veel bedrijven hoog is. Volgens adviseur Kees de Schipper hebben bedrijven met de komst van de Wet Verbetering Poortwachter het verzuimbeleid aangescherpt. RSI en werkdruk worden gezien als reële risico’s maar het zijn lastige onderwerpen om bij de directies en op de werkvloer werkelijk aandacht voor te krijgen. Bedrijven vinden de rol van de leidinggevende in de verzuimbegeleiding belangrijk en geven aan dat daar nog winst is te boeken. Ook geven bedrijven aan hun verzuim te willen vergelijken met branchegenoten. Opvallend is wel dat deze bedrijven geen moeite hebben genomen om hun verzuimcijfers via het branche-instrument aan te leveren. Orbis stelt verder vast dat de instrumenten en informatievoorziening vanuit het Arboconvenant en het Servicecentrum Gezond Uitgeven! vooral bekend zijn bij degenen die arbo en verzuim in hun portefeuille hebben. Het gebruik van de aangeboden instrumenten is nog beperkt. Sociale partners en het ministerie van SZW zullen de ervaringen van de bedrijfsbezoeken meenemen bij het invullen van de borging van de activiteiten op het gebied van arbeid en gezondheid binnen de branche. Mocht u vragen of opmerkingen hebben naar aanleiding van de bedrijfsbezoeken dan kunt u contact opnemen met de projectcoördinator, Joanne Kloosterboer via
[email protected]
7
Nieuwsbrief12.indd 7
29-11-2006 14:19:11
AGENDA
Gezond Uitgeven! op de Nationale Uitgeefdag in Rotterdam De derde editie van de Nationale Uitgeefdag op donderdag 16 november in het Maasgebouw in Rotterdam was een primeur voor Gezond Uitgeven!. De 800 bezoekers werden in de stand van Gezond Uitgeven! gewezen op het belang van gezond werken. Men kon plaats nemen achter een bureau en ervaren hoe prettig een ergonomisch verantwoorde stoel zit en hoe dat het werken achter een computer veel comfortabeler maakt. Bewegingsdeskundige Hans van der Vlis maakte bezoekers bewust van hun houding, bijvoorbeeld in de trein. In de stand kon men ook informatie krijgen over de diensten op het gebied van arbo, preventie, verzuim en re-integratie van het Servicecentrum Gezond Uitgeven!. Voor de enthousiaste bezoeker een nieuwe of hernieuwde kennismaking met Gezond Uitgeven! tijdens deze informatieve en sfeervolle dag. De stand van Gezond Uitgeven! is in samenwerking met het Servicecentrum Gezond Uitgeven! en Health2work gerealiseerd. www.het-sgu.nl www.health2work.nl www.uitgeefdag.nl
Projectcoördinator Joanne Kloosterboer beantwoordt al uw vragen over Gezond Uitgeven! Tel: 020 - 4309187 of E-mail:
[email protected] Heeft u berichten voor onze website? Laat het ons weten via
[email protected]
Deze uitgave is gerealiseerd door adviesbureau Schuttelaar & Partners in opdracht van Gezond Uitgeven!, het Arboconvenant Uitgeverijbedrijf.
Nieuwsbrief12.indd 8
29-11-2006 14:19:15