Nieuwsbrief van de Wintershall Nederland Groep
Nr. 37 – Oktober – 2014
‘Salto in wording’ tijdens Wintershall Familiedag
In dit nummer Gezondheidscampagne Healthy Back at Work Robert Frimpong nieuwe Managing Director WINZ
2 3
Het was een dag vol beweging én ontspanning. Na een jaar afwezigheid organiseerde ons Sports Committee op 31 augustus weer de enige echte Wintershall Familiedag! Decor vormde dit keer speelpark ‘de Swaen’ in Langedijk met vertier voor jong en oud. En vooral beweging, heel veel beweging. Zoals deze ‘salto in wording’ van
Tjerk Spruit, zoon van Wintershaller Bastiaan Spruit. Minstens zo mooi als de salto vonden we ook de foto zelf, inclusief de schaduw van de jonge atleet op het (mega)sprinkussen. Meer over de familiedag op pagina 2.
F17 Chalk Development:
‘Afvalrace’ op weg naar het beste ontwikkelingsplan Met de olievondst in F17-10 haalden we eind 2012 volop de media. Terecht, want het was een bijzondere vondst. Qua omvang, schattingen gaan uit van een potentieel van minstens 30 miljoen vaten winbare olie met uitzicht op meer, maar ook omdat de olie werd aangetroffen in het ‘chalk reservoir’. Bijzonder, omdat het Nederlandse deel van de Noordzee tot nu toe slechts één producerend veld in deze categorie kent, het zogeheten Hanzeveld. Na de vondst in F17-10 werd het stil in de media. Intern zeker niet! Talloze specialisten werken koortsachtig aan het verdere exploratie potentieel en de mogelijkheden van de ‘F17 Chalk Development’ zoals het project genoemd wordt. Samen werken ze toe naar het beste ontwikkelingsplan. Op papier - in de vorm van talloze haalbaarheidsstudies - en in de praktijk, in de vorm van extra boringen. ‘Een spannende afvalrace op weg naar het meest optimale ontwikkelingsplan.’ Zo omschrijft Dolf Reddingius de F17 Chalk Development. Namens de afdeling Development coördineert hij alle studies, evaluaties en conclusies rondom dit ontwikkelingsproject. Een plas olie gevonden en hup aan de slag? “Was het maar zo simpel”, reageert Dolf, van
oorsprong Productie Technoloog. “De complexiteit van het reservoir, de olie-eigenschappen én de enorme investeringen die met F17 gemoeid zijn, vragen om een combinatie van extra boringen en een groot aantal haalbaarheidsstudies, voordat er uiteindelijk een ontwikkelingsplan op tafel ligt. Beschouw het als een afvalrace; naarmate de tijd vordert vallen er concepten af. Uiteindelijk willen we de beste opties overhouden en daaruit een goede keuze maken. F17 Chalk is interessant en veelbelovend, maar ook erg complex qua besluitvorming. De haalbaarheidsstudies die we nu doen, en parallel daaraan de extra boringen, moeten onzekerheden waar mogelijk verkleinen en de keuzemogelijkheden voor ontwikkeling beperken tot een paar scenario’s die het meest Drilling rig ‘Energy aantrekkelijk zijn. De keuzes die Endeavour’ (hier op we uiteindelijk maken, worden archieffoto) heeft zeer volgend jaar neergelegd in een recent exploratieput ontwikkelingsplan. Of we volF17-12 geboord. gens dit plan verder gaan – en of we überhaupt verder gaan dat is aan ‘Kassel’ en onze partners: GDF Suez, Taqa, Rosewood en EBN. In het meest optimistische scenario zouden we ergens tussen 2018 en 2020 de eerste olie kunnen winnen. De verwachtingen blijven heel hoog gespannen”, benadrukt Dolf.
[Lees verder op pagina 2]
X-mas trip naar sfeervol Londen
4
Koninklijk uitje pensionado’s
5
Aan de slag in Noorwegen
6
Van Dam tot Dam
7
Nieuws van HR
8
Van de redactie Panta Rei. Oftewel: alles stroomt, alles is verandering. Filosofie volgens Heraclitus, knap samengevat in twee woorden. Alles stroomt, ook binnen ons bedrijf. Zo maakt de organisatie zich klaar om verder te gaan met twee aandeelhouders, Wintershall en Gazprom. Dat brengt veranderingen met zich mee. Het schip wordt voortaan op koers gehouden door twee Managing Directors. Gilbert van den Brink is de verantwoordelijke voor WINL en Robert Frimpong, tot voor kort Vice President Technology op het hoofdkantoor in Kassel, heeft de dagelijkse leiding over WINZ. Hij komt in deze editie uitgebreid aan het woord. Panta Rei is ook van toepassing op de OR. Wat er recent veranderd is, dat staat op pagina 4. Alles stroomt. Binnen WINZ ook letterlijk in de vorm van gas en olie. Wellicht zelfs flink meer olie dan in het verleden, dankzij de olievondst in F17-10. Op dit moment werken we aan het verdere exploratie potentieel en de mogelijkheden van de ‘F17 Chalk Development’. Opnieuw Panta Rei, want dan transformeren we van een bedrijf met voornamelijk gas in z’n portefeuille naar een bedrijf met gas én olie. Ik zou zeggen: laat het lekker stromen! Hans Maartense
Red.
Vervolg
‘F17 Chalk Development’
De extra boringen in het gebied dienen beslist niet alleen om meer informatie te verzamelen over de ondergrond. Dolf: “Het vergaren van meer data is uiteraard ook belangrijk. Hoe meer je weet, hoe kleiner het aantal onzekerheden. Maar wat we met de boringen ook hopen te bereiken is een nog groter volume aan olie. Je haalt immers maar een beperkt percentage uit de grond. Als je 30 procent naar boven weet te halen, doe je het extreem goed. De gemiddelde ‘recovery-factor’ ligt vaak een stuk lager. Daarom is extra volume zeer welkom. Dus behalve F17-10, de oorsponkelijke ontdekkingsput op een diepte van zo’n 1300 meter, hebben we inmiddels ook F17-12 geboord, een exploratieput. Eerder boorden we al F17-11. Dat was een appraisal put, oftewel een onderzoeksboring. De resultaten daarvan worden momenteel uitgewerkt en geanalyseerd. De eerste indicaties zijn hoopgevend. Details kan ik nu niet geven, die zijn nog confidentieel. Overigens zijn zowel F17-11 als F17-12 geboord door drilling rig ‘Energy Endeavour’, ingehuurd via Northern Offshore. Over de prille resultaten van de recente boring in F17-12 kan ik helaas nu nog niets zeggen.” Wat voor haalbaarheidsstudies lopen er momenteel? “Heel wat”, stelt Dolf. “Er zijn ook zo enorm veel vragen te beantwoorden. Technische bijvoorbeeld. Welk type platform willen we gebruiken? Is bijvoorbeeld een drijvend productiesysteem misschien een optie, of juist een vast platform? Kunnen we met één platform uit de voeten of hebben we er twee of meer nodig? Waar gaan we ze plaatsen? Et cetera,
et cetera. Suzan de Haan van Construction coördineert overigens alle studies op surfacegebied. Verder lopen er ook studies op het gebied van reservoir engineering & modelling, op het terrein van economics – alle opties moeten door Finance doorgerekend worden – en op het gebied van productiechemie, die deels door derden wordt verricht. Dit zijn maar enkele willekeurige voorbeelden, want in feite zijn alle afdelingen wel betrokken bij F17 Chalk. Ook WIHO biedt ondersteuning bij een aantal studies, evenals verschillende externe specialisten.”
soms zelfs binnen een afstand van een paar honderd meter... Ook deze complexiteit maakt dat we eerst gedegen ons ‘huiswerk’ moeten doen om vervolgens met een doortimmerd ontwikkelingsplan te komen. Geen makkelijke klus, er komt een zee aan informatie binnen, wel ontzettend leuk.”
‘Alle afdelingen zijn wel betrokken’ Leuk om met zoveel disciplines naar een (goed) ontwikkelingsplan te werken? “Absoluut. En het is ook totaal anders dan de ontwikkeling van een gasveld. Met olievelden zijn we, afgezien dan van Kotter en Logger, als WINZ iets minder vertrouwd. Maar dat maakt het juist extra interessant en uitdagend”, klinkt het enthousiast. “Een olieveld vraagt om een heel ander ontwikkelingsplan dan een gasveld.” Minstens zo uitdagend is het gesteente waarover we hier praten. Dolf: “Het krijtgesteente, goed vergelijkbaar met de bekende krijtrotsen in Calais, is een ‘lastig’ gesteente als het gaat om het voorspellen van de ‘permeabiliteit’, dus de doorlatenheid voor olie of gas. Die kan lokaal sterk verschillen,
Hier draait het allemaal om: olie, geproduceerd tijdens de F17-10 productietest.
Kort Nieuws
Dagje samen dobberen... Zeilen op een mooie nazomerdag in september. Collega’s van het P4-cluster hadden geen beter weer kunnen treffen tijdens hun bedrijfsuitje. Ger Sangers, Operator Mechanic L8P4, had voor 18 september vier zeilboten en een motorsloep geregeld om met elkaar een dag op het water door te brengen.
De vijftien mannen begonnen de ochtend met koffie en gebak om vervolgens de boten op te tuigen voor een dobbertocht op het Sneekermeer. “In elke zeilboot een ervaren zeiler aan het roer”, vertelt organisator Ger. “In de sloep de mannen die niks met zeilen hebben.” Tijdens het wateravontuur legden de heren uitgebreid aan bij een terras om de innerlijke mens te sterken. Zo ook ‘s avonds tijdens de BBQ. Daar werd collega
De crew tijdens het bedrijfsuitje.
familiedag
Lieuwe Damminga, die onlangs met pensioen ging, met mooie woorden en cadeaus overladen. De crew amuseerde zich tot in de late uurtjes en zocht voldaan het bed op in ‘Het Toppunt’. Ger: “Het was één groot succes. We hadden zon en af en toe een redelijk zeilwindje. Leuk ook om zo’n bedrijfsdag te combineren met het afscheid van Lieuwe. Zo’n fantastische dag had ik eind september niet verwacht.”
Een mooi afscheid ook voor Lieuwe Damminga, die onlangs met pensioen ging.
Familiedag WINZ: volop vertier en beweging Na een jaar afwezigheid was er dit jaar weer een WINZ Familiedag. Een hele geslaagde dag, want ook de weergoden deden die zondag in positieve zin mee! Vanaf twee uur ‘s middags druppelden de eerste gezinnen binnen om te genieten van het heerlijke weer en de grote speeltuin van ‘de Swaen’ in Langedijk, dit jaar decor voor de dag. Bij aankomst kreeg iedereen iets te drinken en een heerlijk stuk gebak; zodra dit achter de kiezen zat, racete het gezelschap alle kanten op om te klimmen, te klauteren, in de zandbak te spelen, te volleyballen, te skelteren of zich uit te leven op het mega-springkussen. Het speelpark bood genoeg vertier - en beweging - voor iedereen. Toen (voornamelijk) de kids aardig uitgeteld waren, konden we genieten van een smakelijke BBQ met vis, vlees, salades en andere heerlijkheden. Vooral de handgemaakte hamburgers waren erg in trek. Met tevreden knorrende buiken was het vervolgens tijd om weer huiswaarts te keren. Op naar volgend jaar! Dank nog aan ons Sports Committee en collega Elmar de Boer voor de goede organisatie.
HS E Klimmen en klauteren.
BASF Health Campaign 2014: Healthy Back at Work
Speelpark ‘de Swaen’ bood vertier voor iedereen.
Net als voorgaande jaren organiseert BASF opnieuw een ‘global health campaign’ waarin aandacht wordt gevraagd voor een bepaald aspect van onze gezondheid. Dit jaar is het onderwerp van de campagne ‘healthy back at work’. Hoe houd je je rug gezond en sterk? Wat moet je doen en wat moet je laten?
2
Via deze campagne wordt aan alle medewerkers van Wintershall Noordzee de gelegenheid geboden vrijblijvend gebruik te maken van een spreekuur bij een fysiotherapeut, die speciaal hiervoor drie dagen langskomt in ons kantoor in Rijswijk en Den Helder. Tijdens het spreekuur kunnen klachten of blessures worden beoordeeld, maar er kan ook een kort fitprotocol worden doorlopen, waarbij gekeken wordt naar de stabiliteit van je rug, de kracht van je rug- en
beenspieren, je algemene lenigheid en of je een gezond gewicht hebt. Alles wat tijdens het spreekuur besproken wordt valt onder het beroepsgeheim en blijft dus tussen de deelnemer en de fysiotherapeut. Je kunt meedoen als je klachten hebt, maar ook voor een vrijblijvende beoordeling van de conditie van je rug. Afspraken maken kan op dinsdag 25 november (Den Helder), donderdag 27 november (Rijswijk), of dinsdag 2 december (Den Helder). Bovendien ontvangt iedereen binnenkort - als extra duwtje in de rug om je aan te melden – een cadeautje! Interesse? Meld je aan bij Joke Veenstra (joke.veenstra@wintershall. com).
Wielerklassieker 2015 op 13 juni De vorige editie van de ‘Wintershall Wielerklassieker’ is nog maar net achter de rug. Toch heeft de organisatie achter dit sportieve evenement alweer een nieuwe datum geprikt voor de volgende fietstocht: 13 juni 2015. Een hele bijzondere editie, want het is de tiende keer! Doe mee en noteer de datum vast. Meer informatie volgt later via de digitale weg. Heimwee naar de onlangs verreden editie? De foto’s staan inmiddels op intranet!
Nieuwsbrief van de Wintershall Nederland Groep – oktober 2014
Management
Robert Frimpong, nieuwe Managing Director WINZ:
‘Sterke bedrijfsresultaten en duurzame groei, dat is ons doel’ Voortdurende innovatie. Streven naar de beste, meest kosteneffectieve oplossingen. Mensen aanmoedigen om ‘out of the box’ te durven denken, op weg naar briljante ideeën. Eén ding is zeker: Robert Frimpong, sinds 1 september de nieuwe Managing Director van Wintershall Noordzee, heeft iets met technologie, innovatie en resultaten afleveren. Niet verwonderlijk, want hij was meer dan zes jaar Vice President Technology bij Wintershall in Kassel. Maar zijn blik op de wereld van olie en gas reikt veel verder dan alleen technologie. Hij is ook goed bekend met de assets (bedrijfsmiddelen) van WINZ en onze business in de Noordzee. Die kennis dankt Robert niet alleen aan zijn twaalfjarige carrière bij Wintershall, maar ook aan eerdere ervaringen, opgedaan sinds 1994 bij AMOCO UK en BP. “Ik begon daar als Petroleum Engineer in het Centrale en Zuidelijke deel van de Noordzee. AMOCO is later opgegaan in BP”, vertelt de in Londen geboren Robert. “Ik ken het gebied daarom erg goed. In deze periode werkte ik offshore op diverse platforms en had de technische verantwoordelijkheid voor een aantal assets. Maar ik ken WINZ - en het team - hoofdzakelijk uit mijn tijd bij Wintershall in Kassel. Als verantwoordelijke voor de technische divisie was ik mij zeer goed bewust van kritische zaken zoals de ontwikkeling van assets, het boeken van reserves en productiegedrag, inclusief die van WINZ. Die kennis komt mij nu goed van pas”, aldus Robert, wiens voorouderlijke roots in Ghana liggen. Londen is echter zijn geboorteplaats en studeren deed hij in dezelfde stad: “Ik heb mijn Master of Science (MSc) in Petroleum Engineering behaald aan het ‘Imperial College London University’. Mijn eerder genoemde werkervaringen omvatten niet alleen de Noordzee, maar ook het zuidelijke deel van de Kaspische Zee. Eén van de projecten (discovery en development) waaraan ik werkte was het enorme ‘Shah Deniz’ gascondensaatveld in Azerbeidzjan. In 2002 kwam ik bij Wintershall en verhuisde naar Göttingen, vlakbij Kassel. Daar werkt mijn vrouw als huisarts. Zij zorgt ook voor de twee jongste kinderen, een dochter van tien en een zoon van veertien. Onze oudste dochter is inmiddels 19 en studeert medicijnen in München.” In Kassel was Robert achtereenvolgens Senior Reservoir Engineer, daarna Head of Reservoir Engineering & Petrophysics en vervolgens eindverantwoordelijke voor Technology, met als speerpunten Subsurface disciplines
Robert Frimpong: ‘WINZ moet doorgaan met vernieuwingen en verbeteringen.’
(inclusief drilling), Research & Developent en E&P-IT. Ook als het gaat om onderhandelingen over swaps (aandelenruil) en overnames kent hij het klappen van de zweep. Zo was hij nauw betrokken bij de overname van Clyde door Wintershall: “Ook uit die periode ken ik WINZ. We hebben toen regelmatig gependeld tussen de kantoren van Clyde en het kantoor van WINZ, toen nog in de Eisenhowerlaan.” Verder speelde Robert een belangrijke rol bij de onderhandelingen inzake een aantal grote ‘asset-swaps’, inclusief die van‘Juschno Russkoje’ en het nog lopende ‘Achimov VI/V’ voor Wintershall.
De juiste focus Robert is neergestreken in het Haagse Benoordenhout: “Een geweldige stad, Den Haag. Een stad met veel diversiteit. Een mooi contrast ook tussen stad en kust en gezegend met een flink cultureel aanbod.” Maar Den Haag is natuurlijk niet de reden om te kiezen voor het directeurschap bij WINZ. “Er vinden momenteel veel veranderingen plaats”, stelt Robert. “Dat biedt ons veel kansen en uitdagingen. WINZ krijgt niet alleen twee aandeelhouders, Wintershall en Gazprom, maar wij transformeren nu ook van een bedrijf dat voornamelijk gas assets in z’n portfolio heeft naar een bedrijf met gas- én olie-developments. We moeten onze exploratie successen voortzetten om zodoende onze developments te kunnen continueren. We hebben een aantal sleutelprojecten in de Nederlandse, Engelse en Deense sectoren. Denk aan F17 chalk, Wingate en Ravn. Projecten waarin we veel ener-
gie stoppen, om ze tijdig en winstgevend te kunnen ontwikkelen. Ik wil mijn expertise graag inzetten om bij dit alles een rol te spelen en de groei van WINZ te bevorderen. En dat gaat vast lukken, want het team dat hier zit vind ik zeer gedreven en professioneel. Innovatief ook, bereid tot samenwerking om tot resulaten te komen.” Een mooi voorbeeld van innovatie is volgens Robert niet alleen de RCO in Den Helder, maar ook platform L6-B dat geïnstalleerd is: een kleine, slimme, onbemande monopaalconstructie. “Een optimale oplossing, waarmee we kosten kunnen besparen. En dat is urgenter dan ooit. We leven in een hele onzekere wereld, met gasprijzen die dit jaar beter hadden gekund. Dat zet flinke druk op onze business. Zeker als we bedenken dat een deel van de assets van WINZ al op leeftijd is en regelmatig onderhoud nodig heeft om veilig te kunnen functioneren. Gelukkig kunnen we bogen op een kostenefficiënte ontwikkeling en productie, nu is het zaak dit hoge prestatieniveau vast te houden. Het is en blijft een terugkerend aandachtspunt: hoe halen we gas en olie zo efficiënt en veilig mogelijk naar boven tegen zo laag mogelijke kosten?” Niet alleen kostenefficiënt opereren is voor hem prioriteit: “We moeten dat vooral ook veilig blijven doen, zonder enige uitzondering. Mijn andere prioriteiten? Zorgen dat we organisatorisch klaar zijn voor de toekomst. Daarbij doel ik op de transformatie naar een bedrijf met zowel gas- als olie-assets en op de veranderende zakelijke omgeving waarmee we te maken hebben. We moeten ons verzekeren van de juiste focus op die activiteiten die waarde toevoegen aan onze business-units. Met andere woorden: kritisch, maar constructief kijken waar we staan met exploratie, development, new business, production operations en financiële prestatie. Verder moeten we binnen WINZ vooral doorgaan met vernieuwingen en verbeteringen die ons op voorsprong houden. Iets waar ik alle vertrouwen in heb. WINZ was in mijn optiek altijd al een erg innovatief team.” Een bedrijf om trots op te zijn dus? “Absoluut. Zonder enige twijfel! We doen het goed in de operating benchmarks van onze industrietak en blijven onze assets verder optimaliseren. Laten we die sterke positie samen behouden, door onszelf verder te ontwikkelen en de uitdagingen te managen die voor ons liggen”, aldus Robert. En op het persoonlijke vlak? “Nou, hopelijk komt er voor mij een nieuwe taal bij: Nederlands. Ik vind dat je de taal van het land waar je verblijft tenminste een beetje moet spreken. Vloeiend ga ik waarschijnlijk niet redden, maar de basis wil ik me zeker eigen maken.”
Management Gilbert van den Brink, MD Wintershall Nederland:
‘Ik heb mijn handen meer dan vol’ Nieuw is zijn functie niet, ‘wennen’ is het volgens eigen zeggen wel. Gilbert van den Brink blijft - net als voorheen - Managing Director (MD) van Wintershall Nederland, maar heeft zijn taak als MD van Wintershall Noordzee recent overgedragen aan Robert Frimpong. “Het operationele deel komt daarmee in andere, overigens zeer deskundige handen”, aldus Gilbert. “Maar voor mij is het zeker wennen, want ik heb altijd in de operations gezeten. Om precies te zijn 29 jaar. Veel hectiek, snel problemen oplossen en je telefoon altijd onder handbereik, ook in de weekenden. Geen probleem, al is wat meer rust in het weekend ook weleens prettig.” Hoewel, rust… Gilbert heeft ook in de nieuwe constellatie zijn handen meer dan vol. Concreet betekent het dat WNTT, WIGS en WPEP (Libië, offshoredeel) onder de vleugels van WINL blijven vallen en dus onder het toeziend oog van Gilbert. Bovendien blijft WINL, als volledige dochter van WIHO, fungeren als aandeelhouder (50%) in Wintershall Noordzee. “Ik blijf dus betrokken bij WINZ, maar alleen in grote lijnen. Operationeel rapporteert Robert Frimpong direct aan ‘Kassel’, maar als aandeelhouder moet WINL natuurlijk ook de vinger
Nieuwsbrief van de Wintershall Nederland Groep – oktober 2014
aan de pols houden. Robert en ik zullen dan ook regelmatig overleg hebben. Het streven is om wekelijks even bijelkaar te zitten.” Twee MD’s, is dat een goede keuze? “Ja, het schept meer duidelijkheid vind ik. Voor de buitenwereld en voor jezelf. Mijn twee ‘petten’ uit het verleden, die van operationeel MD én die van aandeelhouder in WINL, kan soms een lastige spagaat zijn. Het is dan beter om de functies te scheiden.” Zin in de nieuwe uitdaging? “Zeker! Er is genoeg te doen binnen WINL. Klussen die vroeger wegens tijdgebrek bleven liggen, kan ik nu oppakken. Zo kan WPEP wat extra aandacht en advies goed gebruiken, want de situatie in Libië is nu behoorlijk turbulent. Verder zie ik volop kansen voor WIGS. Fiona Dewey heeft in het Rijswijkse een geweldige afdeling opgebouwd. Samen met de mensen van WIGS wil ik graag bekijken hoe we hun internationale bijdrage aan Wintershall nog verder kunnen vergroten. Daarnaast komt er natuurlijk een stevig ‘vergadercircus’ op mij af zodra de deal met Gazprom definitief beklonken is. [lacht] Mijn vrouw riep het laatst al: je krijgt het nog drukker dan voorheen.”
Gilbert tijdens een gedenkwaardig moment: het NOS Journaal interviewt hem eind 2012 over de olievondst in F17-10. (Foto: Marjan van de Koolwijk).
3
Onder neming s r aad
Dat wordt volop genieten in sfeervol Londen.
OR WINZ: nog twee plekken invullen Door de aandelenruil (swap) tussen Wintershall en Gazprom - de definitieve handtekeningen worden naar verwachting eind oktober gezet, krijgt ook de medezeggenschap organisatorisch een andere opzet. Wintershall Nederland, met Gilbert van den Brink als directeur, krijgt een kleine ondernemingsraad. Wintershall Noordzee, met Robert Frimpong als directeur, krijgt een OR met maximaal elf afgevaardigden. Zeven afgevaardigden komen uit de kiesgroep onshore, drie uit de kiesgroep offshore en de elfde uit de ondernemingsraad van WINL. De nieuwe OR van WINZ is al actief, maar nog niet op de volle sterkte van elf mensen: “Verkiezingen waren dit keer niet nodig, omdat er minder kandidaten waren dan plaatsen. Dit betekende voor WINZ dat we door konden met de z ittende OR-leden”, vertelt de (herkozen) OR-voorzitter Mark Ferguson.
Zoals gezegd krijgt Wintershall Nederland een kleine OR, die hooguit twee personen zal omvatten. “Daarvoor moeten in de nabije toekomst nog verkiezingen gehouden worden. En hoewel we straks twee aparte ondernemingsraden hebben, zullen we meetings zoveel mogelijk samen plannen. Wel zo praktisch.” Voor de OR van WINZ ligt er al een eerste belangrijke klus in het verschiet: het nomineren van twee kandidaten voor de Supervisory Board van het bedrijf.
Leden ondernemingsraad WINZ: Mark Ferguson (voorzitter) Joke Veenstra (secretaris) Gerben Smeijers (offshore) Danny Smits (offshore) Jeroen Kneepkens Maarten Richards (vice voorzitter) Rob Molenaar Paul Polet (offshore)
Nieuw lid offshore In de ‘nieuwe’ OR van WINZ zitten nu acht mensen, waaronder ook een échte nieuwkomer namens offshore: Paul Polet. Zijn komst brengt het aantal plaatsen ‘offshore’ nu op drie. “In totaal mag de OR van WINZ bestaan uit elf vertegenwoordigers inclusief een afgevaardigde van de WINL OR, dus we moeten nu nog twee plekken invullen”, aldus Mark. “Gegadigden zijn zeer welkom.”
Het was even puzzelen, maar ook voor de medezeggenschap is organisatorisch een goede oplossing gevonden.
Een (nieuwsgierige) bruinvis. Een fraai zeezoogdier!
Trip in recordtijd volgeboekt...
Kerstshoppen in sfeervol Londen Kerstshoppen met Wintershall was altijd al populair, maar dit jaar brak de aanmelding alle snelheidsrecords: nog geen tweeënhalf uur na de (digitale) aankondiging via e-mail zat het deelnemersveld al vol! Kortom; honderd collega’s reizen op vrijdag 12 december af naar sfeervol Londen om te gaan kerstshoppen. De Britse hoofdstad heeft alles om van deze trip een succes te maken: prachtige winkels en warenhuizen, etalages in kerstsfeer en uiteraard talloze kerstmarkten. Op vrijdagavond - om 20.00 uur, wees op tijd! - vertrekken we vanuit Rijswijk naar Hoek van Holland. Hier wacht een drijvend hotel op ons, de Stena Brittanica. Voor ons gezelschap zijn diverse (buiten)hutten beschikbaar, dus bij heldere nacht blik op zee! Vertier aan boord is er genoeg; diverse bars, restaurants en ook een bioscoop. Zaterdagochtend in alle vroegte is er aan boord een uitgebreid ontbijtbuffet en rond zeven uur arriveren we in de haven van Harwich. Per bus gaat het dan naar Londen, waar we tegen 09.00 uur aan zullen komen. En dan... Jawel, shoppingtime! Om 18.30 uur wordt het hele gezelschap weer bij de bus verwacht en rond 20.30 zijn we terug in Harwich. Hier maken we aan boord van het schip gebruik van een dinerbuffet. In de nacht varen we terug naar Hoek van Holland, aankomsttijd zo rond 07.45 uur. Veel plezier!
Nog vragen?
Victoria en Ian Todd
Organisator Elmar de Boer is bereikbaar via toestel 9580.
onderzoeken gedrag bruinvis rondom platforms en drilling rigs Liever is ze van de partij bij de verplaatsing van een rig dan dat ze vakantie viert op de Bahama’s: Dr. Victoria Todd, Managing Director Ocean Science Consulting (OSC). Samen met haar man Ian bestudeert ze sinds de afgelopen tien jaar het gedrag van de bruinvis rondom platforms en drilling rigs. Toen Wintershall een studie wilde laten uitvoeren naar het gedrag van de bruinvis werd logischerwijs Victoria benaderd, want tijdens haar academische jaren had ze het zeezoogdier al grondig bestudeerd. Het eerste onderzoek vond plaats in 2004 in het Duitse deel van de Noordzee rondom drilling rig ‘Noble Kolskaya’, toen gestationeerd bij B4-05 en B11-05. “We wilden weten of boor- en andere operationele geluiden enig effect zouden hebben op bruinvissen”, aldus Victoria.
Victoria en Ian ontwierpen een onderzoeksprotocol en maakten geluidsopnames met behulp van onderwatermicrofoons (hydrophones), verspreid aangebracht langs de zijkanten van het rig. “Dit was nog nooit eerder in de wereld gedaan”, vertelt Victoria. “Tot onze verbazing ontdekten we dat de bruinvissen zich meestal niet stoorden aan het rig. Ze leken het daar zelfs prettig te vinden.” Het onderzoeksechtpaar ontdekte dat het boorgeluid een stuk lager ligt dan het geluid dat de bruinvissen zelf maken. Victoria: “Boorgeluid zit zo rond de 5 hertz en het geluid van een bruinvis is 130 kilohertz. Ze horen het boorgeluid waarschijnlijk nauwelijks.”
rondom een rig te verzamelen”, aldus Victoria. Het is haar vurige wens de studie nog verder uit te breiden. “Dat is noodzakelijk. Vooral omdat de OSPAR Commissie, die verantwoordelijk is voor de wet- en regelgeving in de Noordzee, de wetgeving in 2017 gaat herzien.”
Deze uitkomsten vormden genoeg reden voor verder onderzoek. In de periode 2005-2006 werden de hydrophones gedurende acht maanden bevestigd aan het A6-A productieplatform. “We wilden nu ook weten of bruinvissen op een productieplatform reageren; vóór, tijdens en na de komst van een boorplatform om een nieuwe put te boren.” Bezien in het licht van het eerste onderzoek was de uitkomst niet verrassend: ze troffen meer bruinvissen rond het platform aan dan ze verwacht hadden en de dieren bleken meestal onverstoord hun gang te gaan. Dat bruinvissen ’s nachts fourageren was een andere belangrijke ontdekking.
Tijdens de onderzoeken waren Victoria en Ian regelmatig te gast op platforms of drilling rigs. “Geweldig”, vindt Victoria. “De bemanning is fantastisch. De medewerkers zijn geïnteresseerd in ons werk en geven alle steun die we nodig hebben.” Ook de verschillende ‘levens’ boeien haar: “Op de productieplatforms is het leven vriendelijker en wat minder hectisch dan op een drilling rig. De mensen zijn ontspannen en lijken meer tijd te hebben. Op een drilling rig zijn de werkwijzen wat ruiger, drukker... [lacht] Overalls blijven daar nooit lang schoon.” Ronduit fascinerend vindt ze de verplaatsing van een rig. “Dat is voor mij absoluut één van de meest favoriete jobs in de wereld.”
Uitbreiding
Moeder met kalfje.
4
Het Britse onderzoeksechtpaar Victoria en Ian Todd van OSC.
De opmerkelijke onderzoeksresultaten werden gepubliceerd in toonaangevende wetenschappelijke bladen en kregen veel aandacht in de media. In een later stadium onderzocht het tweetal nog of bruinvissen zich meer verzamelen rondom een drilling rig of juist in hun natuurlijke omgeving, de open zee. “Zoals ik al verwachtte, bleken meer dieren zich
Bruinvis is geen vis... Namen zijn soms misleidend, want de bruinvis is helemaal geen vis. Het is een zeezoogdier en behoort tot de cetacean groep. In Duitse wateren zijn bruinvissen overigens een beschermde soort.
Nieuwsbrief van de Wintershall Nederland Groep – oktober 2014
nieuwkomer
Venetiaan Gianluca Grando strijkt neer in Den Haag
‘Het fijne van mijn werk? De internationale samenwerking’ Toen Senior Geologist Gianluca Grando in augustus met zijn gezin uit Houston, Texas, in Nederland aankwam, kregen ze de schrik van hun leven: zou het weer altijd zo slecht zijn? Maar gelukkig maakte september alles goed. Zijn kinderen van 7 en 9 gaan inmiddels met plezier naar de internationale school in Den Haag, Gianluca heeft het naar zijn zin op zijn werk en zijn vrouw is druk met ontwerpen en het huishouden. Nu alleen nog een geschikte eigen woning vinden.
teruggaan naar Italië, dan zouden ze dat missen. Venetië heeft geen internationale school. En nog afgezien daarvan is het heel moeilijk om in Italië in mijn richting een baan te vinden.”
“We hebben zes jaar in Houston gewoond. Ik werkte daar voor de Braziliaanse oliefirma Petrobras, in de Golf van Mexico. Daarvoor heb ik drie jaar in Glasgow gewerkt. En als ik daar nog mijn vijf jaar in Londen bijtel, waar ik heb gestudeerd, dan ben ik alweer heel wat jaren uit Italië weg,” vertelt Gianluca. De 46-jarige Senior Geologist is Venetiaan van geboorte. Hij heeft nog steeds een huis in de lagunestad, maar hoeft voorlopig niet zo nodig naar zijn geboorteland terug. “We wilden wel dichter bij onze familie wonen. Daarom zijn we naar Europa teruggekomen. Het maakt natuurlijk wel uit of je elf uur of twee uur moet vliegen voor je in Italië bent. We hebben gekeken wat er voor mogelijkheden voor mij waren en toen kwam werken bij Wintershall als optie naar boven. Ik ben blij met mijn baan hier, want ik kan werken op mijn eigen werkterrein en me professioneel ontwikkelen.” Gianluca richt zich in Rijswijk op de offshore in Brazilië. Met zijn zes jaar ervaring bij Petrobras ligt dat natuurlijk voor de hand. Hij is inmiddels naar Zuid-Engeland geweest om daar collega’s te leren kennen die zich ook op Brazilië richten. “Dat vind ik het fijne van dit werk: internationale samenwerking. Ook het internationale milieu hier in Den Haag bevalt ons prima. De meisjes leren bijvoorbeeld kinderen uit allerlei landen kennen. Als we nu zouden
Fervent fietser
in de Dolomieten
Grootste zorg die Gianluca en zijn vrouw op dit moment hebben is het vinden van een geschikte woning. “Dat blijkt nog niet zo makkelijk. Op het ogenblik wonen we tijdelijk in Kijkduin, maar we willen liefst zo snel mogelijk een eigen huis. Als het kan in de buurt van de internationale school, dan hoeven we minder te forenzen.” Zoals veel Italianen, zeker uit het noorden van de Laars, is Gianluca een fervent fietser. Hij vindt het dan ook heel prettig dat hij hier in Nederland naar zijn werk kan fietsen en niet de auto hoeft te nemen. Maar ‘elk voordeel hep zijn nadeel’ zei Cruijff al: wat fietsen in Nederland prettig maakt - het is zo plat als een eurocent - gooit bij een andere liefhebberij van Gianluca roet in het eten. “Ik hike graag in de bergen... Dat gaat hier dus niet. Maar voor het overige zijn mijn gezin en ik hartstikke happy hier. We voelen ons hier thuis. Nu alleen nog maar een huis vinden.”
oproepje
Pens i o en
Pensionado’s: koninklijk uitje naar Het Loo
Vrijwilligerswerk? Vertel je verhaal!
Door Anton Overduin De pensionado’s van Wintershall zijn onlangs door hun vroegere werkgever opnieuw uitgenodigd voor een vorstelijk uitje, deze keer in ‘De Keizerskroon’, vlak naast paleis Het Loo in Apeldoorn. Hier werden we ‘s morgens ontvangen met koffie en gebak en welkom geheten door drie lakeien die de stemming er meteen in brachten met het liedje ‘kling klokje klingelingeling’. Verrassend genoeg viel het nog niet mee om met dit simpele versje op tijd, en in de maat, mee te zingen; daar zorgden de heren lakeien wel voor. Na dit vertier een stevige lunch, waarbij de lakeien de binnentredende gasten met luide stem aankondigden. Daarna werd het gezelschap opgesplitst in groepen. Drie groepen hadden een programma inom het paleis, inclusief high tea. Groep vier maakte met een fraaie oldtimerbus een tocht door de bosrijke omgeving van Apeldoorn, met onderweg eveneens een vorstelijke high tea. Het programma in en rond Het Loo was (ook) een schot in de roos. De groepjes konden zich vergapen aan het interieur van het paleis en konden bovendien kiezen uit een drietal opties: de expositie ‘Grace Kelly, prinses en stijlicoon’, een rondleiding door de fraaie paleistuinen of een wijnproeverij, onder leiding van een uiterst innemende - letterlijk en figuurlijk! - lange meneer.
Oefening ‘minzaam kijken’ Eén groep hees zich in een nostalgische bus voor een tour in en rond Apeldoorn, waarbij zij enthousiast werden uitge-
Het weer was fantastisch!
Gianluca Grando met zijn dochtertje Fiona
zwaaid door de ‘paleisgroep’. De inzittenden van de bus moesten, geheel volgens de etiquette-instructies van de lakeien, minzaam kijken naar het uitbundig zwaaiende volk en ‘koninklijk losjes’ vanuit de pols terugwuiven. Vooral dat minzaam kijken ging een aantal mensen wat beter af dan het losjes uit de pols zwaaien. De Loo-bezoekers gingen rond de klok van drie uur richting ‘Prins Hendrik Garage’ voor een high tea, door de lakeien overigens steevast aangeduid als ‘Hoge Thee’. Tussen de versnaperingen door, gaven de lakeien op humoristische doch leerzame wijze gelegenheid tot het stellen van vragen over de etiquette en sloten zij de thee af met een fraai gezongen liedje waarin Wintershall in het zonnetje werd gezet.
Fietsers en huifkarren Rond 19.15 uur schoven we aan voor een diner in restaurant ‘De Wilde Pieters’. Gezelligheid troef! Niet in de laatste plaats vanwege het schitterende weer, waardoor het aperitief buiten genuttigd kon worden. Na een toespraakje door Gilbert van den Brink ging het los en werd er volop gegeten, gedronken, gedanst en gefeest. Met dank aan de ruime keuze van ‘De Platenspeler’, die op verzoek muziek van de jaren dertig tot tachtig speelde. De volgende ochtend werden we na het ontbijt opgesplitst in een groep sportieve fietsers en wandelaars, die zich geen beter weer hadden kunnen wensen. Verder waren er drie door Fjorden getrokken huifkarren, aangevoerd door drie
Hobbelen in de huifkar, met uitleg over flora en
Vrijwilligerswerk is onbetaalbaar. Het is belangrijk voor anderen, voor organisaties en voor de samenleving. Je doet er iets goeds mee, ook voor jezelf. Het levert immers een schat aan nieuwe ervaringen op. De cijfers spreken boekdelen, want Nederland telt ruim 5,4 miljoen vrijwilligers. Jaarlijks draaien deze bikkels 1 miljard (!) uur aan vrijwillige klusjes en klussen. Van een uurtje in de week tot een heel weekend, van één klus tot meerdere klussen tegelijk, van eenvoudig tot moeilijk, vrijwilligerswerk is er in alle soorten en maten. Ook Wintershall telt ongetwijfeld bevlogen mensen die na werktijd vrijwilligswerk doen. De redactie van Platform tekent in de nieuwe rubriek ‘Na werktijd’ graag je verhaal op! Meteen een prima gelegenheid om jouw specifieke project of ander goed doel in het zonnetje te zetten. Tips zijn welkom via:
[email protected]
nomaden. Ook hiervoor waren liefhebbers; zij kregen onderweg informatie van een natuurliefhebber over de omgeving en het wild dat zich in de buurt ophield. De fietsers (een tocht van achttien kilometer, onder begeleiding van een deskundige boswachter) hadden weinig reden tot klagen gezien het fraaie, windstille nazomerweer, ware het niet dat in deze contreien - de weg naar Hoog Soeren, de naam zegt het al - hier en daar een ietsjepietsje omhoog loopt. Een gegeven waar gelukkig wel degelijk (een beetje) over te klagen viel. En ja, dan komt het onvermijdelijke afscheid... De afsluitende lunch vond plaats in ‘De Bon Vivant’. Het afscheid van elkaar was weer roerend en velen spraken de wens uit elkaar volgend jaar hopelijk opnieuw te zien.
Prachtig prieel met het logo van Wilhelmina.
De drie ‘huislakeien’ van Wintershall.
fauna in de bossen rond Het Loo.
Nieuwsbrief van de Wintershall Nederland Groep – oktober 2014
5
expats
Een Noors avontuur voor Shirley van Kreveld-Alfane
Het veldwerkteam van Wintershall met op de achtergrond de ‘Nordenskiöld’ gletsjer. De vijfde persoon van rechts is Shirley. Voor de veiligheid is de groep vergezeld door twee ‘gunmen’ om ijsberen te verjagen. ‘Gelukkig was hun inzet niet nodig tijdens het veldwerk’, aldus Shirley. (Foto: Andreas P. Lorentzen)
Senior Geologist Shirley van Kreveld-Alfane woont en werkt sinds februari in het Noorse Stavanger. De Filipijnse kwam 28 jaar geleden naar Nederland met een jaar scholarship aan het ‘National Institute for Aerospace Survey and Earth Sciences’ in Enschede, waar ze ook haar man ontmoette. Ze promoveerde in geologie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam en inmiddels is ze zo’n zes jaar bij ons aan het werk.
Overdag legden we dan aan om stenen te bekijken.” Een bijzondere ervaring, vindt Shirley. “Omdat er op Spitsbergen geen bomen staan, zie je de stenen heel goed. Wij hopen daar iets te leren van de stenen die in de Barentszee onder de zeebodem zitten.”
Shirley zocht naar olie en gas in de zuidelijke Noordzee, offshore Duitsland en de Barentszee. Na bijna zes jaar Wintershall Nederland had ze wel oren naar een werkplek elders in de wereld. “Toen ik dat aangaf, werd ik voor Noorwegen benaderd. Wintershall zocht iemand met kennis van de Barentszee en kwam bij mij uit”, zo vertelt ze. In februari dit jaar vertrok Shirley voor vier jaar naar Wintershall Noorwegen in Stavanger. Daar is ze lid van het Exploratieteam dat zoekt naar olie en gas in onder andere de Noorse Barentszee. Ze werkt voornamelijk in arctisch gebied, maar is ook betrokken bij onderzoek in midden Noorwegen. “Goed voor mijn ervaring om meerdere gebieden te zien.”
Collegiaal
Expeditie Spitsbergen Op alle fronten heeft Shirley het prima naar haar zin. Zo is ze erg enthousiast over de expeditie met collega’s afgelopen augustus voor veldwerk op Spitsbergen. “Hartstikke leuk”, lacht ze. “We verbleven ’s nachts op een boot die ons van de ene naar de andere onderzoekslocatie voer. Passage in een klein bootje langs de berg ‘Midterhukfjellet’ in Svalbard na een dag veldwerk. Ze zijn op weg naar een grotere boot, die ze tijdens de nacht naar een andere locatie zal brengen. (Foto: Andreas P. Lorentzen)
In Nederland reisde de geoloog veel voor haar werk. “Ik werkte veel samen met anderen Het kantoor van Wintershall Norge in Stavanger. op verschillende locaties in meerdere landen.” In Noorwegen is ze minder onderweg. “Nu ben ik meer betrokken bij het project. Het communiceert een stuk makkelijker als je samen op dezelfde locatie bent.” Gezellig is het ook in Stavanger. “Hier zitten verschillende Wintershallers en consultants uit Nederland.” En ook Filippino’s zijn goed vertegenwoordigd. “Leuk dat ik die hier kan ontmoeten.” De uitgebreide Noorse lunch nuttigt Shirley dagelijks samen met haar collega’s in de grote bedrijfskantine. “Al om 10.45 uur”, lacht ze, “maar daar wen je aan.”
Overweldigende natuur Shirley woont alleen in Stavanger. Echtgenoot Rogier en dochter Sylvia wonen in Nederland. In het begin was het aanpassen om alles te regelen, maar inmiddels bevalt de nieuwe stek haar goed. “Comfortabel wonen hier. Heel rustig en veel natuur zoals de prachtige fjorden. Heerlijk om te wandelen. Fietsen is moeilijker, want het gaat hier nogal op en neer. Dat doe ik liever te voet.” Dat het ’s zomers in Spitsbergen 24 uur licht is, vindt ze een bijzondere ervaring. “Ik kan langer van de dag genieten en ben om 12 uur ’s nachts gewoon nog niet moe genoeg om naar bed te gaan. Anders gezegd: het geeft me energie.” Afgelopen zomer waren Rogier en Sylvia voor langere tijd in Stavanger. Ook zij genoten van de prachtige natuur. “Mijn man is nog van Oslo naar Stavanger gefietst. Hij vond het geweldig.” Ondanks alle natuurschoon mist Shirley haar familie en vrienden wel. “Ik ga regelmatig naar Nederland om ze te zien en ze komen ook hier naartoe.” Zoals ook haar moeder en zus uit de Filippijnen in juli en augustus bij haar vakantie vierden bij een ongebruikelijke 30ºC in die periode. “Dat deed mijn moeder aan de Filippijnen denken.”
Naam? Qingtao Dang Leeftijd? 35 jaar Functie? Reservoir Engineer Waar werk je? “Ik zit in de ‘modellinggroep’ en houd me hoofdzakelijk bezig met reservoir modelling. Van tijd tot tijd werk ik ook met andere collega’s aan het analyseren van data. Denk aan well test interpretation, PVT en SCAL analysis.”
Uit welk land kom je? “China. Mijn familie woont in de provincie Shandong. Dat is in het oosten van China, 500 kilometer ten zuiden van Peking.”
Waar werkte je voordat je naar Nederland kwam? “In China werkte ik bij Schlumberger, een concern dat wereldwijd actief is in de olieindustrie, gespecialiseerd op het gebied van boorgatmeting. Van tijd tot tijd werd ik uitgezonden naar de Verenigde Staten, Japan en Indonesië. Gaandeweg wilde ik meer internationale ervaring opdoen en bood Schlumberger me een plek aan in het Midden-Oosten.”
6
Het gezin Dang. Links Wintershaller Qingtao. Naast hem zijn dochter Dudu (drie jaar, met een lekker ijsje) en zijn vrouw Rui. Ze wonen in Leidschendam.
Hoe kwam je in Rijswijk terecht?
Zijn er vergelijkingen te trekken tussen Nederland en China?
“Ik wilde naar Nederland om nog meer internationale ervaring op te doen. Eerst werkte ik anderhalf jaar bij SGS Horizon. Nu zit ik al weer een jaar bij Wintershall.”
“Moeilijk. China is zo groot en kent zelf al zoveel verschillen. Ik werkte ongeveer zeven jaar in Peking, een stad met wel 25.000.000 inwoners. Zo verschrikkelijk veel groter dan bijvoorbeeld Den Haag of Amsterdam. Een vergelijking is gewoon niet mogelijk.”
Hoe bevalt je werk? “Ik heb het naar mijn zin bij Wintershall. Schlumberger en Horizon GS zijn consultantsbureaus. Wintershall doet zelf olie- en gasboringen wat me weer andere, nieuwe ervaringen oplevert. Dat is goed voor m’n verdere ontwikkeling. Verder houd ik van de internationale omgeving hier; mijn collega’s komen uit de hele wereld. Ik vind het interessant om te werken met mensen met verschillende achtergronden.”
Waar woon je? “Ik woon met mijn vrouw Rui en dochter Dudu (3) in Leidschendam.”
Hoe vind je het om in dit land te wonen? “Perfect, behalve het weer... Over het algemeen zijn we gelukkig hier. Nederland is
klein en heel goed georganiseerd. Alles gaat vanzelf. Kijk naar het openbaar vervoer bijvoorbeeld. Tram, bus, trein zijn prima geregeld. Zo ook de mogelijkheden om te fietsen. Iedereen spreekt Engels dus communiceren met anderen is gemakkelijk. Belangrijk ook voor mijn vrouw. Zij kan met Engels in het Nederlandse dagelijks leven goed uit de voeten.”
Is er ook iets dat je hier minder bevalt? “Niets slechts over Nederland. Wel mis ik mijn familie... Ik ben zo ver weg van mijn familie, ouders, grootouders. Maar dat hoort nu eenmaal bij de keuze die ik gemaakt heb. We proberen hen eenmaal per jaar in China te bezoeken.”
Wat doe je in je vrije tijd? “Voetballen! Heel fijn ter ontspanning na het werk. In China speelde ik badminton, maar sinds de geboorte van onze dochter komt dat er niet meer van. De zorg voor mijn dochter is nu wel mijn belangrijkste hobby.”
Wat zijn je toekomstplannen? “De komende vijf jaar willen we beslist hier blijven. Wintershall is een internationaal bedrijf, dus misschien zit er daarna nog een andere locatie in?”
Aan wie geef je de pen door? “Aan Aurelian Serban, Engineer, extension 3009.”
Production
Nieuwsbrief van de Wintershall Nederland Groep – oktober 2014
‘Ik had de 35 jaar graag volgemaakt’
p en s i o en
HMI’er Dirk Koolhaas met pensioen: Dirk Koolhaas, HMI op K13-A, gaat na 34 jaar in de gas- en oliebranche op de Noordzee met pensioen. Niet dat hij zo nodig hoeft. “Ik vind het jammer dat het me niet gegeven is om de 35 jaar binnen Wintershall vol te maken. Maar ik vind wel iets anders, denk ik. Want werken houd je scherp. Ik heb het altijd met enorm veel plezier gedaan!” Dirk kwam in 1980 binnen via Pennzoil. “Een enorme omschakeling. Ik kwam uit de vrij conservatief ingestelde Nederlandse koopvaardij met haar strenge hiërarchie. De HWTK had ‘meneer’ als aanspreektitel en de kapitein was ‘kapitein’.” Maar tijden veranderen: de conventionele koopvaardij maakte plaats voor moderne containerschepen. Dirk ging bij NOC in Delft werken. “Daar stond ik na een jaar ook op straat, maar de kraanschepen annex pijplegger werden verkocht aan JR mcDermott. Dat bedrijf bestaat nog steeds. De tak van de firma werd op haar beurt doorverkocht aan het Mexicaanse CMM. In die tijd heb ik in Mexico een blow-out meegemaakt, de Ixtoc 1 blow-out van PEMEX. Alles werd uit de kast gehaald, inclusief de beroemde ‘Red Adair’ met
s p o r tief
eigen luchtvloot. Na zes maanden de wells geplugd en een reliefhole geboord.”
E/I bij Pennzoil Uiteindelijk werd Dirk bij Pennzoil aangenomen als E/I. “Toenmalig Production Superintendant was Rob Bijdendijk, Jan Buijs was E/I installatieverantwoordelijke. Het was gewoon Rob en Jan, altijd. Ik had het er naar mijn zin. Ook voor het gezin was het beter: vaker thuis en meer regelmaat voor vrouw en onze oudste zoon Johan. Ik had trouwens niet kunnen denken dat ik bijna vijfendertig jaar zou blijven, want de verwachting was dat het met tien jaar wel afgelopen zou zijn met Pennzoil als operator op de Noordzee.” In die bijna 35 jaar heeft Dirk de olie- en gasbranche behoorlijk zien veranderen. “Het grote saamhorigheidsge-
Met glans van Dam tot Dam
voel van die eerste jaren is afgenomen door een andere personele samenstelling en door een veranderd sociaalmaatschappelijk klimaat. Ook zijn in die jaren de geproduceerde hoeveelheden gas en olie kleiner geworden. Door automatisering is de werkgelegenheid op zee afgenomen. Ik vind dat jammer, want onderhoudtechnisch lopen we door afgenomen betrokkenheid en besparingen verder van de kar af. Maar als bedrijf in de huidige samenstelling zijn we nog steeds booming business met grootse plannen, nieuwe technieken.” Goede herinneringen bewaart Dirk ook aan zijn twintig jaar bij de gemeentelijke vrijwillige brandweer. “De manier waarop jong en oud daar samenwerkt, heb ik altijd erg leuk gevonden. Er is natuurlijk een generatiekloof, maar dat heb ik niet zo beleefd. Alleen mijn haarkleur, ook aan boord, maakt het verschil.” Geen kat maar een pensionado in het ‘bakkie’. Dirk Koolhaas gaat na 34 jaar ‘gas en olie’ met pensioen. (Foto: F.A.J. Wijffels)
Op de loop in Nijmegen
Door Rob Molenaar
We wisten dit jaar twee prima teams op de been te brengen voor de Dam tot Damloop, ondanks de ‘concurrerende’ Vredesloop in Den Haag waar uiteraard menig collega z’n voorkeur aan gaf. Ons eerste team ging rond de klok van half elf ‘s ochtends van start. Een mooie tijd, gezien de hoge buitentemperaturen. Een unicum voor 21 september! Tijdens het laatste deel werden de drinkposten dan ook niet alleen voor de inwendige mens bezocht. Het water diende ook om het hoofd koel te houden. Dit laatste was nog Team 1, het team dat in de ochtend van start ging.
belangrijker voor het tweede team, dat later van start ging. Dit team kreeg overigens versterking van zes sportieve collega’s uit het Duitse Kassel. Voor hen een prima gelegenheid om Amsterdam eens op een hele andere manier te beleven. Beide teams hebben zich prima geweerd. Team 1 werd 32-ste van de 155 teams en Team 2 bereikte plaats 644 van de 2167 teams. Complimenten! Na afloop hebben we, met een hapje en een drankje, heerlijk op het Damrak in het zonnetje gezeten. Op naar de Zevenheuvelenloop? Team 2, het team dat het ‘s middags op een lopen zette. In dit team zaten zes sportieve collega’s uit Kassel.
De loop is vijftien kilometer lang en voert langs het mooie, heuvelige landschap ten zuiden van de Gelderse stad Nijmegen. Meegenieten? Doe dan mee aan de ‘Zevenheuvelenloop’ op zondag 16 november. “Start en finish van deze prachtige loop is vlakbij het NS-station, dus dit kan geen excuus zijn om niet mee te doen”, aldus Rob Molenaar, de man die voor Wintershall alles rond deze sportieve loop regelt. Wie graag mee wil lopen in het Nijmeegse, kan zich bij Rob melden:
[email protected] (mobiel: 06-51558166) Meer weten over de loop zelf? Zie www.zevenheuvelenloop.nl voor meer informatie. Het heet niet voor niets heuvelenloop…
deel 2
Drilling for dummies: Eervolle vermelding in Top Gear? Zonder boring geen olie- of gasproductie. Reden genoeg voor een serie: drilling for dummies. We gaan stap voor stap, en zonder al te veel jargon, de diepte in met onze gids Jelle Wielenga, Senior Drilling Engineer. In deze editie deel twee: de hoofdcomponenten van een drilling rig (boorplatform). Een boorplatform bestaat uit een flinke berg onderdelen. Te veel om hier allemaal te benoemen, maar volgens Jelle is de opbouw van een drilling rig ‘heel aardig’ te omschrijven aan de hand van enkele hoofdcomponenten. “Vijf om precies te zijn. Te beginnen met de boortoren zelf, meestal ‘mast’ of ‘derrick’ genoemd. De vier andere cruciale systemen zijn het hijssysteem, het rotatiesysteem, het circulatiesysteem en het energiesysteem.” De boortoren, of derrick, steekt hoog boven het platform uit. Vanaf deze toren gaan de boorpijpen de (zee)bodem in en uit. De toren is verder nodig om verbuizingen (casings) te kunnen plaatsen. Deze sluiten het boorgat af van het omringende
gesteente en voorkomt bijvoorbeeld ook dat de put na verloop van tijd instort. Een hijssysteem (hijsblok, vergelijkbaar met een hijskraan) maakt beide operaties mogelijk. Jelle: “Het hijsvermogen verschilt sterk per drilling rig. Een standaard jack up rig, zoals de Paragon HZ1, voorheen de Noble George Sauvageau, heeft een maximaal hijsvermogen van 450.000 kilo, terwijl bijvoorbeeld de ENSCO 121 een maximaal hijsvermogen van 1.000.000 kilo aan kan. Welk drilling rig je kiest, hangt af van de klus.” Net zo onmisbaar als derrick en hijssysteem, is het rotatiesysteem; onderaan de boorstang zit immers de boorkop (beitel) die zich al draaiende een weg baant door kilometers gesteente. Voor de aandrijving – dus de draaiende beweging van boorstang en boorkop - zorgt het rotatiesysteem (boormachine). Is het boren eenmaal begonnen, dan wordt - via een gesloten circulatiesysteem - door de holle boorpijp boorvloeistof naar beneden gepompt, ook wel ‘drilling mud’ genoemd. Jelle: “Deze vloeistof houdt de druk in de put in evenwicht om een ‘blow out’ te voorkomen, zorgt voor koeling en smering van de boorkop en neemt ook boorgruis (vermalen gesteente) mee, dat bij de beitel weer omhoog gepompt wordt.” Aan boord wordt de mud gezeefd en het gesteente door geologen bekeken: komt het beeld overeen met het gesteente dat we op deze diepte verwacht hadden? De gereinigde boorvloeistof komt in
Nieuwsbrief van de Wintershall Nederland Groep – oktober 2014
een tank (mudpit) en wordt middels hogedrukpompen opnieuw het boorgat ingepompt. Al deze systemen vragen om veel energie. Een drilling rig is dan ook tegelijkertijd z’n eigen energiecentrale. Soms met imposante vermogens, zoals de ENSCO 121. Daar zorgen zes motoren, elk met een vermogen van 1500 kiloWatt, voor zoveel power dat de 121 in staat is om te boren tot maximaal tien kilometer diepte. Ter vergelijking: op jaarbasis zijn de generatoren op de 121 in staat om ongeveer 22.000 huishoudens van elektriciteit te voorzien. Tijd voor een eervolle vermelding in Top Gear!
In deel drie:
Hoe krijg je een drilling rig exact op de gewenste positie?
7
Verzuimpercentage Totaal
WINZ/WINL/WIGS
WIS
Gemidd.
Totaal 20
20
15
15
10
Verzuimduur
Meldingsfrequentie WINZ/WINL/WIGS
WIS
Totalen
Totaal
1,5
WINZ/WINL/WIGS
WIS
Gemidd.
120
1,2
1,3 1,2
0,9
0,9
10
100 80 60
0,6
6,7
40
5
0
4e kwartaal 2013
1e kwartaal 2014
2e kwartaal 2014
0
3e kwartaal 2014
w o r ks ho p
27,8
0,3
2,9 1,8
20
4e kwartaal 2013
2e kwartaal 2014
3e kwartaal 2014
8,8 4,9 4e kwartaal 2013
1e kwartaal 2014
2e kwartaal 2014
3e kwartaal 2014
Bert Romeling (RedWave) met pensioen
20
Mmm... 20 november: kookworkshop!
1e kwartaal 2014
0
15
Op 9 september dit jaar heeft Bert Romeling (RedWave) zijn carrière offshore afgesloten om te gaan genieten van zijn welverdiende pensioen. Bert werkte ruim 23 jaar voor RedWave, waarvan de laatste zes jaar als offshore painter op platform A6A van Wintershall.
10
Het is een leuke en vooral lekkere traditie: de kookworkshop van Wintershall. En ja, er staat er weer één in de planning en wel op 20 november aanstaande. Goed om je kookkunsten op een (nog) hoger peil te brengen, gezellig om dit samen met collega’s te doen. Dit keer gaan we ons verdiepen in de Russische keuken! De workshop vindt plaats bij ‘Meneerdekok’ in Rijswijk, Diepenhorstlaan 2. Aanvang: 17.30 uur, kosten 15 euro p.p. Inschrijven? Stuur dan vóór 10 november een mail (inclusief jouw keuze van het menu) naar Winz-Sports. Contributies s.v.p. indienen bij Miarka Koning, kamer 20.03 / doorkiesnummer 3060).
Zijn laatste trip offshore ging uiteraard niet onopgemerkt voorbij; de collega’s van A6A gaven Bert een fraai horloge cadeau en de helikopterpiloot draaide een extra vliegrondje boven ‘zijn’ platform. In Den Helder werd de pensionado opgewacht door zijn vrouw en Ed de Ronde - accountmanager bij RedWave - en vertegenwoordigers van ons bedrijf. Tijdens een door Wintershall georganiseerde receptie werd in stijl afscheid genomen van Bert. Als blijvende herinnering ontving hij van ons nog een ingelijste foto van platform A6A.
V.l.n.r. Henk Jan ter Stege (Wintershall), pensionado Bert Romeling en zijn vrouw Nannie, daarnaast Ed de Ronde van RedWave.
We gaan Russisch koken, maar het gebruik van (echte) kaviaar is waarschijnlijk iets te hoog gegrepen…
Platform
Corporate credit card, wel zo handig! Zeer regelmatig op reis in en buiten Nederland voor Wintershall? Dan hebben we een handige tip: maak gebruik van de eigen (BASF) corporate credit card van J.P. Morgan. Wintershall heeft deze card sinds 1 juli 2013 beschikbaar, ook in Nederland.
Colofon Platform:
Met deze kaart kunt u zakelijke betalingen doen. Aan het gebruik van deze kaart zijn voor u geen kosten verbonden. Het duurt tenminste een maand, voordat betalingen automatisch van uw bankrekening worden afgeschreven, zodat u ruim de tijd heeft om uw ‘expense statement’ in te dienen (uiteraard ondertekend en met bonnetjes). Op deze manier ontvangt u de gedeclareerde kosten van Wintershall terug, voordat ze door J.P. Morgan worden geïnd. Meer informatie over deze credit card? Kijk op de HR pagina van intranet onder ‘Corporate Credit Card’. Of neem contact op met de HR-afdeling.
Nieuwsbrief van de Wintershall Nederland Groep Verschijning: vijf keer per jaar Redactieleden: Hans Maartense, Alexander Copier, Gert-Jan Kazimier, Diana Windsant, Lynne Roukema, Susan Bilars (a.i.)
Personalia 2014
en Ilma van Leeuwen Redactie-adres: Wintershall Noordzee
In dienst
Uit dienst
Getrouwd
1 augustus Christian Allerstorfer Drilling Engineer 1 augustus Hermann Ubbenjans Department Head Operations 1 augustus Mohamed Ashtiwi Geologist 1 augustus Roman Ishmuratov Reservoir Engineer 11 augustus Gianluca Grando Geologist WIGS 1 september Robert Frimpong Managing Director 15 september Richard Maertens Buyer 1 oktober Vladimir Smirnov Geologist 1 oktober Barry Dros Senior Reservoir Engineer 1 july 1 oktober
(t.a.v. Redactie Platform) Postbus 1011 1011 CA Rijswijk Mailadres:
[email protected] Teksten Platform: Y-Press B.V. (David Neuteboom, Lilian Rippe, Pieter Lamberts) i.s.m. de redactieleden van Platform
Dirk Radies Brigitta van der Meij
Foto’s / illustraties: WINZ, WIHO, Ocean Science Consulting
22 juli Jan Agthoven en Adriaantje Touw 16 augustus Crissy Burgemeestre en Arnout Schennink 12 september Roman en Maria Ishmuratov
(OSC), Free Pictures.com, Andreas Lorentzen, Elmar de Boer, Loesje, Maureen Banks, Marie Scholten-Ferwerda, Marjan van de Koolwijk, Canon Studio, e.a.
Geboren
3 juli 29 augustus 30 augustus
Nicolai Amber Norah Aron
zoon van Julia en Christoph Boermann dochter van Jorien Schaaf en Jurgen Beerens zoon van Ferdinand en Rianne Eikelenboom
Vormgeving en druk Platform: Canon Studio Arnhem (Peter van der Graaf)
Jubilea
Delegatie/oveplaatsing binnen Wintershall
8
21 juli Ronald Laarhoven 22 augustus Patty van Coevorden-Polstra 1 oktober Martin Bruin
10 jaar 20 jaar 35 jaar
31 oktober 31 oktober
van WINZ naar WINO van WINZ naar WIDE
Maik Teichmueller Frederic von Guilleaume
Nieuwsbrief van de Wintershall Nederland Groep – oktober 2014