Nieuwsbrief Internationaal Yogacongres in Zinal
Portret van Robert Swami Persaud Vacatures bij de VYN Het praatstokje met
Danielle Bersma
Jaargang 37 • Nº 3|2015
Organiseert Organiseert -
De 4-jarige opleiding tot yogadocent
-
1-jarige opleiding tot docent zwangerschapsyoga
-
De 4-jarige opleiding tot yogadocent
-
1-jarige opleiding tot docent zwangerschapsyoga
Inhoud
Jaargang 37 • Nº 3|2015 ॐ सर्व भवन्तु सुख िनः
-
Sarve Bhavantu Sukhin
Zeer interessante bijscholingen voor yogadocenten
a Portret van Rob ert Swami Pers aud
Tijdens het Samsara Yoga Congres ‘Ouder Worden’ op 15 november staat keynote speaker Robert Swami Persaud stil bij de wijze waarop de Ayurveda kijkt naar het proces van ouder worden. In deze oude Indiase traditie luidt de zegswijze 'Sarve Bhavantu Sukhina ', wat betekent 'Moge iedereen zich goed voelen'. Swami Persaud verbindt het ouder worden. dit met
De 4-jarige opleiding tot yogadocent Nieuwsgierig?
Robert Swami Persaud is Ayurvedisch geneesk undige en initiatiefnemer van de Hogeschool voor Ayurvedische Geneeskunde in Nijmegen. Hij volgde zijn opleiding bij Dr. Varier in het Arya Vadya Sala in Kerala, India en vulde dit aan met een artsenbe zoekersopleidin g in Nederland. Eind jaren 80 startte hij zijn eigen praktijk in Nijmegen en schreef hij het 'Handboek Ayurved a' alsmede diverse werken over het Hindoeïsme en Gnosis. Hij richtte met enkele collega's in 2004 de Algemene Verenigi ng Ayurveda Geneeskunde (ANVAG ) op.
Nieuwsgierig? 1-jarige tot zwangerschapsyoga Bel of mailopleiding voor informatie metdocent de Yoga Academie Nederland -
Tel.
: 0297-284597
-
Of kijk op
: www.yoga-academie.nl
Bel of mail voor informatie met de Yoga Academie Nederland Zeer interessante bijscholingen voor yogadocenten - Email :
[email protected]
Nieuwsgierig?
-
Tel. Email Of kijk op
9
: 0297-284597 :
[email protected] : www.yoga-academie.nl
G
YO
G A D O C E NT E
N
LA ND
V E R E NI
DER
GI
N
: 0297-284597 :
[email protected] : www.yoga-academie.nl NE
va
nd
Un
i
e
Tel. Email Of kijk op
li d
-
e Eu
ropese Yo
ga
Erkend door de Vereniging van Yogaleerkrachten Nederland Voldoet aan de eisen van de Europese Yoga Unie
26
Waarom spreek je op het Samsar a Yoga Congre s over ouderen ?
Vooral ouderen hebben in onze moderne samenle ving veel last van zogenaamde welvaartsziekten . Wij kunnen nu juist de ouderen de gelegenheid bieden zich bewust maken van de mogelijk te heden om het eigen lichaam op een unieke wijze als het ware te regenere ren. Natuurlijk kun niemand biologisc je h jonger maken, maar je kunt wel veel meer energie krijgen (wij noemen dat rasayana) door voeding in balans je te brengen met wie en wat je precies Het verouderingspro bent. ces kun je daarmee bijzonder vertrage Ook biedt de Ayurved n. a daarin oliemass ages aan die voor ouderen het regenera tieproces enorm bevorderen.
ॐ सर्व भवन्तु सुखिनः
Bel of mail voor informatie met de Yoga Academie Nederland Onze activiteiten vinden plaats in Amsterdam
Welke verbind ing zie je tussen Ayurved a en yoga? Zowel de Ayurved a als de yoga streven naar een optimale gezondheid voor lichaam en geest. Men kan meer resultate vanuit de yoga verkrijge n n als bij de beoefen ing daarvan ook Ayurvedische richtlijnen worden toegepast, zoals gebruiken van voeding het die zo goed mogelijk bij je past. Binnen de Ayurved a adviseren wij mensen met name asana's te praktise de ren die bij hun constitut ie passen, dat maakt yoga persoon lijker en effectiev er. Door middel van een persoonlijke wijze van yoga beoefen en kan een genezingsproce s vlotter verlopen .
Wl je jezelf even voorste llen? Ik ben Robert Swami Persaud, geboren in 1956 in Den Haag. In mijn vroege jeugd woonde ik in Surinam e. In 1975 kwamen wij weer naar Nederlan d. Vanaf 1976 bezocht ik vanwege familiaire omstand igheden India, mijn grootouders komen namelijk uit Bihar, N.O. India. Vanaf de jaren negentig ik daar Ayurvedische ging geneeskunde studeren . In de Ayurveda praktijk die ik voer Kun je een tipje vanaf 1988, kon van de sluier oplichte ik mij daardoor nog specialiseren, vooral meer n over je voordra cht op in voeding, massage het congres ? s en reiniging Ook zette ik de Hogesch skuren. Op het Samsara ool Ayurveda Geneesk Yoga Congres wil unde op, hier geef ik vooral les ik iedereen dus maken van unieke in de Ayurvedische bewuster mogelijkheden voor massagetherapie . ouderen om op goedkope en duurzam een e manier hun eigen Hoe is jouw liefde lichamelijke en geestelijke gezondh voor Ayurved a eid ontstaa sterker n? te maken. Ik zal Na een zwaar verkeers spreken over wát Ayurveda is, ongeluk in Nijmege en wat het beteken n, verzekerden de artsen mij dat en kan voor de van nu. ik niet meer normaal mens zou kunnen werken. Via Ayurved Ik nodig ische technieken de deelnemers van die ik van huis uit het congres uit om had meegekregen vragen te stellen. én door Ayurved ische behandelingen in Londen heb ik TIP: Lever je vraag toch een totale genezin in bij binnenkomst g bereikt. Toen ik daarom in India in de daarvoor bestemde box of de Ayurveda ging stel 'm alvast op studeren is mijn enthousiasme alleen onze Facebookpagina maar gegroeid. . Ik voel mij een passioneel beoefen Kijk voor meer informat aar van de Ayurved a. ie op www.samsaracon gres.nl.
Onze activiteiten vinden plaats in Amsterdam
Erkend door Vereniging Nederland Erkend door dede Vereniging vanYogadocenten Yogaleerkrachten Nederland Voldoet aanaan de de eisen van dede Europese Voldoet eisen van EuropeseYoga Yoga Unie Unie
24
Moge iedereen zich goed voele n
Organiseert - Zeer interessante bijscholingen voor yogadocenten -
-
6
Jaargang 37 • Nº 2|2015 9
16
27
Van de redactie
4
Erkende bijscholingen
20
“hands on adjustment and the use of props”
Van de voorzitter
5
Oefeningen voor ouderen
23
Oona Giesen
Internationaal Yogacongres in Zinal 6
Het praatstokje: Danielle Bersma
24
Paros Greece
Portret van Robert Swami Persaud
Zitzak
26
Onze activiteiten vinden plaats in Amsterdam 24 - 31 oktober - teacher training
Erkend door de Vereniging van Yogaleerkrachten Nederland Aliki Yoga Voldoet aanSchool de eisen van de Europese Yoga Unie
Een week intensief je kennis verdiepen op het gebied van veilig yoga les geven, op het prachtige Griekse eiland Paros, met prachtige natuur, gezond eten, frisse lucht en schone zee. Verdiepings cursus voor yoga docenten “veilig les geven”. O.l.v. Oona Giesen, yoga docente die al 43 jaar yoga beoefent en al 23 jaar les geeft, (lid van IYF & VYN & HYA) . Klassieke basic hatha yoga, met duidelijke invloeden van mr B.K.S. Iyengar, vanwege o.a. de props (hulpmiddelen) die gebruikt worden. Leer veilig lesgeven, hoe om te gaan met al bestaande blessures en hoe nieuwe blessures te voorkomen. Hoe hulpmiddelen te gebruiken, zodat mensen oefeningen beter uit kunnen voeren.
9
Collegiaal
13
Yoga & poëzie
27
Werken in de EUY
14
Recensies
28
Oog krijgen voor ...
15
Gesignaleerd
29
Van het bestuur
16
Yoga en meer...
30
Vacatures bij de VYN
18
Colofon
35
Prijs: 1.250 Euro, inclusief 7 nachten hotel, ontbijt, lunch, diner, exclusief de reis. Meer informatie:
www.yoga-paros.com/specialization.html
e-mail:
[email protected]
Jaargang 37 • Nº 3|2015 3
Gerreke van den Bosch
[email protected]
René Tol
[email protected]
Van de redactie
Van de voorzitter
Geleidelijk aan doet de herfst haar intrede. Het afscheid van
Er zijn helaas erg weinig reacties binnengekomen na de oproep
Het nieuwe yoga seizoen is weer begonnen. De meeste
We hebben de laatste jaren een groei gezien van yoga in
de zomer viel menigeen zwaar, gezien de aanlevering van
in onze laatste uitgave. Draag je de yoga een warm hart toe en
groepen zijn opgestart. Het is altijd even afwachten wie
Nederland en ons ledenaantal neemt toe. Dat is mooi, maar
stukken naar de redactie. Gelukkig is het allemaal toch nog
wil jij je steentje bijdragen aan het grote geheel, reageer dan op
er van vorig jaar terugkomt en welke nieuwe gezichten er
dat vraagt ook van onze vereniging meer. Meer commissie
gelukt en vind je in dit nummer weer veel informatie.
één van de vacatures. We hebben echt versterking nodig! Help
verschijnen. Ik vind dit zelf altijd een leuke periode. Door de
leden en bij voorbeeld een actiever en professioneler
Er staan dit najaar een aantal boeiende activiteiten en
mee onze visie en idealen uitdragen, als yogadocent ben je
jaren heen zie je een groep veranderen. Sommige van mijn
PR beleid. We krijgen nu ook een PR commissie onder
workshops op de rol, deze vind je op de activiteitenladder.
aangesloten bij onze vereniging, dan deel je die toch ook? Nu
deelnemers ‘zitten al 35 jaar op les’. Mijn oudste deelnemer
bezielende leiding van Maroesja Grabijn. Kortom, een lang
Steeds meer leden leveren een actieve bijdrage aan de
is er slechts een kleine groep die veel werk moet verzetten en
is 92 jaar en jongste zit in de laatste klas VWO. Wat een
verhaal om aan te geven dat we een beroep op jullie doen
nieuwsbrief of plaatsen activiteiten in de zogenaamde
dat is jammer want samen kunnen we veel meer bereiken.
rijkdom aan ervaringen!
voor actieve deelname aan bestuur en commissies!
regeladvertenties. Een positieve ontwikkeling. Om te
Op vraag naar tips voor beginners of vragen van beginnende
Ik wens jullie allemaal een heel fijn nieuw seizoen.
En dan de bijscholingen. In 2005 is de bijscholingscommissie
voorkomen dat de wezenlijke inhoud moet worden opgeofferd
yogadocenten is geen enkele reactie gekomen. Wij leiden
Dan de vereniging. We hebben in bestuur en commissies
opgezet. Ik mocht daar vanaf het begin deel van uitmaken.
voor activiteiten zijn er vanuit het bestuur en de redactie
hieruit af dat er geen behoefte aan bestaat en bezinnen ons
een aantal vacatures. Daar hebben we
nieuwe kaders opgesteld. Dit garandeert zowel een
over verdere invulling van dit item.
op het congres over gesproken
lezenswaardige inhoud als een goed aanbod van activiteiten,
Ik bedank iedereen die een bijdrage aan het herfstnummer
en ook in deze nieuwsbrief
workshops, lezingen en bijscholingen. Doordat de nieuwsbrief
heeft geleverd en ik wil ook andere potentiële schrijvers
wordt er weer aandacht
nu ook in full colour wordt uitgegeven is het tarief per
aanmoedigen om iets in te sturen voor de volgende
aan besteed. We geven
regeladvertentie verhoogd van € 10,- naar € 12,50. De nieuwe
nieuwsbrief. Denk niet te snel dat het niet lezenswaardig
de vereniging samen
prijs en kaders treden na het verschijnen van dit nummer in
zou zijn of te moeilijk. Wanneer je er voor gaat zitten komt
vorm en het is dan ook
werking. De details voor het aanleveren vind je in de passage
de inspiratie vanzelf. Elke bijdrage die over yoga gaat is
van groot belang dat we zowel
boven de activiteitenladder.
welkom. Let daarbij wel op het maximum aantal woorden.
voor bestuur als voor de commissies
In deze editie is er ook aandacht voor noemenswaardige
Hierover kun je contact met mij opnemen.
collega's vinden die er tijd en energie in willen steken. Onze
allemaal moet en hoe we het gaan controleren. Het zal
evenementen die afgelopen periode plaatsvonden zoals
Ik wens jullie allemaal een kleurrijke herfst toe in goede
vereniging is de beroepsvereniging voor alle professionele
echt nog wel even duren voor alles op rolletjes loopt. De
Zinal. De Vereniging Yogadocenten Nederland was goed
gezondheid,
yogadocenten. Dat lijkt voor ons gewoon, maar dat is het
Bijscholingscommissie zal vanaf januari een behoorlijk
in vergelijking met andere landen niet. Daar hebben de
deel van de leden controleren. Niet omdat we politieagent
vertegenwoordigd in Zwitserland, zowel door het bestuur, de
Januari 2016 is het zover dat we gaan controleren of ook jij voldoet aan alle voorwaarden
Onze vereniging is
die we inmiddels via ALV besluiten
de beroepsvereniging voor alle professionele yogadocenten.
hebben vastgesteld. Zorg dat je jouw bijscholings-punten via de website hebt ingevoerd. Lees op de website nog eens het
bijscholings-reglement. We hebben zo goed mogelijk nagedacht over hoe het
docenten als de aangesloten leden.
Gerreke van den Bosch
zusterorganisaties meestal de vorm van een ‘federatie’,
willen spelen, maar omdat we allemaal belang hebben bij
Misschien valt het je op dat de vacatures er weer instaan.
Redacteur
een samenwerking van opleidingen. Het bestuur van die
kwaliteit en professionaliteit. Als je er niet uitkomt vraag dan
federaties wordt gevormd door de directeuren van de
een collega of vraag het aan onze secretaris. Het gaat niet
opleidingen. In Nederland hebben we bij de oprichting van
automatisch, je moet het zelf doen. Op het congres zullen we
de VYN besloten dat er geen directieleden van opleidingen
verslag doen van onze eerste ervaringen. Veel succes met
in ons bestuur komen. We zijn een belangenvereniging die
de bijscholingen en met het invoeren van de punten.
Coverfoto: Sarvangasana
wordt bestuurd door gekozen gewone leden. Toen ik lid Letterlijk vertaald betekent het: ‘Staan op de schouders’. Een
bovenlichaam niet optillen op het moment dat je
werd van het bestuur is mij dat grote verschil pas duidelijk
René Tol
andere benaming is de Kaars. De schouderstand heeft een
de heupen en de benen laat zakken. Kom uit de
geworden na een bezoek aan de Belgische federatie. Dat
voorzitter VYN
positieve invloed op de werking van de schildklier. Een gezonde
houding door op een uitademing je rug wervel voor
is een echte federatie met de oude directeuren van de
schildklier betekent een goede functie van de bloedsomloop,
wervel af te rollen. Houd daarbij je benen als tegen-
opleidingen in het bestuur. Ik heb daarover destijds in de
ademhaling en balans in het zenuwstelsel. Na een stimulerende
wicht schuin omhoog. Is dit te zwaar, buig dan de
nieuwsbrief een stukje geschreven met als titel ‘Vlaamse
en inspannende yogahoudingenreeks brengt een afsluiting met
benen. Je kunt ook je handen gebruiken om tegen-
Yoga’.
een 'omgekeerde yogahouding' rust en verstilling.
druk te geven. Focus op de buikspieren, hou deze
Begin vanuit rugligging, duw je rug plat op de grond en houd
continue op spanning voor stabiliteit en controle.
je voeten bij elkaar. Strek op een inademing je benen recht omhoog, til je heupen op en plaats de handen in de rug. Maak
De volgende contra indicaties dienen in acht
een rechte lijn van rug en je benen, zet de ellebogen zo dicht
te worden genomen: rugletsel, hoofdpijn,
mogelijk bij elkaar en adem diep naar je buik. Het borstbeen
hartaandoeningen, hoge of lage
drukt tegen de kin (jalandhara bandha). De voeten blijven
bloeddruk, menstruatie, nekletsel
ontspannen. De bovenarmen zijn op schouderbreedte. Bouw de
en zwangerschap.
tijdspanne voor deze houding langzaam op. Wanneer je uit Sarvangasana komt, mag je het hoofd en het
Gerreke van den Bosch
4 Yoga Nieuwsbrief Vereniging Yogadocenten Nederland
Jaargang 37 • Nº 3|2015 5
Een impressie van het
Internationaal Yogacongres in Zinal Jan Faasen, Anne Bjørndal en Gerreke van den Bosch
De Kundalinilessen duurden 4 ochtenden. Tsjonge, tsjonge,
Ananda en de betekenis ervan vandaag
Vanuit dit perspectief kom je bij de milieuvraagstukken
maakten het yogacongres in het Zwitserse Zinal mee.
wat hebben we driftig gesprongen, gezongen en veel plezier
Ananda, gelukzaligheid, was het thema van het congres van
en misstanden, als gevolg van niet bewust omgaan met
Ieder van hen volgde een aantal workshops, lezingen en
gehad. Aan het eind van de les waren we volledig doorzweet,
de Europese Unie van Yoga in augustus. Het thema was
de bronnen en alles, wat de aarde biedt. Zij noemde
vergaderingen. Ze beleefden het allemaal op hun eigen
gelukkig had ik voldoende kleding meegebracht.
door de docenten verwerkt in lezingen en workshops en liep
hierbij misstanden als slavernij, kinderarbeid maar ook de
manier. Hieronder vind je verslag van hun beleving van het
’s Middags lichtelijk vermoeid naar Yvonne Esser voor de
als een rode draad door het congres heen.
vluchtelingenproblematiek.
42ste internationale yoga congres.
van Dixhoorn ademtherapie met als doel: herstel van de
Eregast en tevens hoofdspreker was Swami
Volgens de Swami zijn deze problemen voortgekomen uit
natuurlijke adembeweging. Te letterlijk opgevolgd, liggend,
Nityamuktananda Sarasvati. Zij is Duitse van geboorte
het gevoel van meer of beter te zijn dan de ander, met als
Ontspannen in een andere wereld
adem rustig in door de neus, blaas zachtjes door de lippen
met een zeer indrukwekkende CV. Zo heeft zij maar liefst
gevolg geen respect voor de medemens of de aarde. Zo
Dit jaar werd ik in de gelegenheid gesteld deel te nemen aan
met een ff geluid uit. Na 5 of 6 keer was ik weg, in een
8 academische studies voltooid, en verschillende leraren
kwam zij op de manier, waarop wij omgaan met de voorraden
het congres in Zinal.
andere wereld.
gehad. Ook in de Himalaya met onder andere Swami Veda
van de aarde: fossiele brandstoffen, het regenwoud, water
De eerste dag volgde ik om 7 uur de ochtendpraktijk met
Een collega vroeg: waar doe jij de ochtenden? Bij Christine
Barati, die in juli van dit jaar overleed. Zij noemt hem haar
en hoe wij de aarde cultiveren en genetisch gemodificeerde
Alberto Paganini. Eerst enige opwarmoefeningen, daarna
Michon, Kundalini yoga, antwoordde ik. Ja, zei ze, dat ken
voornaamste leraar. Hij verleende haar de titel van Swami en
gewassen telen. Allemaal tegen de natuur in.
ging het in een flow van de ene oefening over in de andere,
ik, vind je het niet wat weg hebben van een kleuterklasje?
droeg haar vervolgens op om over de hele wereld onderricht
Mooi hoe Swami Nityamuktananda Sarasvati een thema als
met bijbehorende muziek. Prima ervaring!
Nou…dat ook weer niet helemaal.
te geven.
ananda zo heel dichtbij brengt en laat zien, dat het relevant
Van 10 tot 12 uur had ik gekozen voor Kundalini Yoga bij
Hoewel? Mijn kleindochter werd afgelopen week 1 jaar.
Zij gaf hieraan gehoor en geeft nu inderdaad lezingen en
is voor het huidige tijdperk en de problemen van deze tijd.
Christine Michon. Haar sprituele naam is Hariang Kaur. Kaur
Mijn dochter stuurde een filmpje en daar zat Josephine te
symposia over de hele wereld. Haar kracht is de helderheid,
Conclusie is, dat als wij deze inzichten omtrent ananda
staat voor prinses, Christine is een krachtige vrouw met een
bewegen. Moeder zong: klap eens in je handjes, blij, blij, op
waarmee zij grote vraagstukken over weet te brengen.
begrijpen en weten hoe wij die staat kunnen bereiken vanuit
tulband, die ons na enige uitleg uitnodigde om mantra’s te
je boze bolletje enz. Meteen moest ik weer aan Kundalini
Zij laat Oost en West mooi samenkomen. Dit maakt haar
de ervaring van éénzijn, wij vanzelf ook verantwoordelijkheid
zingen en kriya’s te beoefenen.
denken.
toegankelijk en haar lezingen laagdrempelig. In Zinal
zullen aanvaarden voor de omringende wereld met de
Voor mij als hatha yogadocent was het een zeer bijzondere
In de jaren zeventig van de vorige eeuw is deze yoga vorm
werd het thema ananda, door de hele week steeds verder
medemens, dieren, planten, kortom alle levende wezens.
ervaring. Kundalini is namelijk heel anders dan Hatha yoga.
via yogi Bhajan tot het grote publiek gekomen. Hij is al
uitgediept.
Wij zullen ons bewuster worden van onze rol hierin en de
We begonnen de les met het zingen van de volgend mantra
als kind begonnen. Kijk voor meer informatie eens naar
in het Gurmukhi, een taal die niet meer wordt gebruikt:
‘Celestial communication’ mantra Ad Gurei Nameh.
"Ong Namo Guru Dev Namo" (voor innerlijke leiding) "Ik begroet het oneindig scheppend bewustzijn, de in mij aanwezige Goddelijke wijsheid die ook in de hele schepping aanwezig is"
https://www.youtube.com/watch?v=iKRXIztqy5Q Je kunt er niet vroeg genoeg mee beginnen.
De staat van ananda, gelukzaligheid, kan alleen worden bereikt, als er geen beleving is van afgescheiden zijn van de omringende wereld.
onderlinge samenhang en afhankelijkheid. Dan pas kan er sprake zijn van ananda. Anne Bjørndal bestuurslid VYN
Jan Faasen
Alleen vanuit een ervaring van één zijn, kan ananda
www.anneyoga.nl
ontstaan, zo betoogde zij. Dit vinden wij terug in zowel Hindoeisme als Boeddhisme. In het Hindoeisme zijn atman, de individuele ziel, en brahman, het grote allesomvattende geheel één.
Dit is de mantra waarmee iedere Kundalini les begint.
In Advaita Vedanta, Jnana yoga, wordt non-dualiteit
De Kriya’s waren zeer krachtig en intensief. Voor mij
onderstreept. Jean Klein als exponent van Advaita Vedanta
soms te veel, door de langdurige herhalende bewegingen.
zei tijdens zijn seminars herhaaldelijk: ‘Het geziene en de
Waarbij je je afvroeg: hoe lang gaat dit nog duren? Een
ziener zijn één. Er is zien’.
stief kwartiertje? Gelukkig was het toegestaan tussendoor
In het Boeddhisme wordt de onderlinge samenhang tussen
even af te haken, zo om mij heen kijkend was ik niet de
al, wat leeft, genoemd. In de Yoga Sutra’s van Patanja staat
enige die daar gebruik van maakte. De bedoeling van al die
in sutra 1.3 ook: tada drastuh svarupe’vasthanam, oftewel:
bewegingen vanuit het bekken, zoals de soefidraai, zittend
dan is het ziende thuis in zichzelf. Prachtig verwoord.
vanuit de heupen naar rechts naar voor, inademen, buik
mij nog in slaaptoestand verkeert, in het eerste chakra op te
Het komt allemaal neer op de ervaring van éénzijn, niet afgescheiden van de rest van de wereld.
wekken en te doen opstijgen door de chakra’s. Het resultaat
Swami Nityamuktananda Sarasvati benadrukte dit steeds.
daarvan is een hogere staat van zijn.
Alleen dan, als dit ervaren wordt, is de staat van ananda
bol, linksom naar achter, buik in, uitademen en zo verder. De bedoeling is om de lagere aardse energie welke volgens
mogelijk.
6 Yoga Nieuwsbrief Vereniging Yogadocenten Nederland
Jaargang 37 • Nº 3|2015 7
ॐ सर्व भवन्तु सुखिनः
Sarve Bhavantu Sukhina
Portret van Robert Swami Persaud Mediteren op de bergtoppen
Grappig om te zien was dat de Nederlanders zich niet lieten
Tijdens het Samsara Yoga Congres ‘Ouder Worden’ op 15
Welke verbinding zie je tussen Ayurveda en yoga?
Voor mij ging er in augustus een langgekoesterde wens in
meeslepen door hun Franse collegae en rustig met hun
november staat keynote speaker Robert Swami Persaud
Zowel de Ayurveda als de yoga streven naar een optimale
vervulling: Zinal.
kleren aan, bleven zitten wachten tot de zon haar eerste
stil bij de wijze waarop de Ayurveda kijkt naar het proces
gezondheid voor lichaam en geest. Men kan meer resultaten
Ik vond het geweldig: het authentieke dorp, de besneeuwde
stralen over de besneeuwde bergtoppen liet schijnen.
van ouder worden. In deze oude Indiase traditie luidt de
vanuit de yoga verkrijgen als bij de beoefening daarvan
zegswijze 'Sarve Bhavantu Sukhina', wat betekent 'Moge
ook Ayurvedische richtlijnen worden toegepast, zoals het
iedereen zich goed voelen'. Swami Persaud verbindt dit met
gebruiken van voeding die zo goed mogelijk bij je past.
het ouder worden.
Binnen de Ayurveda adviseren wij mensen met name de
bergen en de yoga vormden een geweldige mix. Enige minpunt was de chaos bij de inschrijving voor de workshops. Naast de workshops waren er ook bijzondere activiteiten, zoals het wandelen met Margriet in de bergen. ‘Berggeit’ Margriet hield bij het lopen gelukkig rekening met minder doorgewinterde wandelaars zoals ondergetekende. We
Onder het gezang van 'Om mani padme hum' klom de zon langzaam boven de witte bergtopppen uit. Een magisch moment… door sommigen uitbundig begroet terwijl anderen er in stilte van genoten.
eindigden in een fleurige kruidentuin hoog tegen een
asana's te praktiseren die bij hun constitutie passen, dat Robert Swami Persaud is
maakt yoga persoonlijker en effectiever. Door
Ayurvedisch geneeskundige en
middel van een persoonlijke wijze
initiatiefnemer van de Hogeschool
van yoga beoefenen kan een genezingsproces vlotter verlopen.
berghelling waar Margriet ons liet proeven en kennis liet
De Franse collegae maakten er een hele show van en op
voor Ayurvedische Geneeskunde in
maken met de verschillende kruiden.
de terugweg in de lift klonk de hele weg ‘Om mani padme
Nijmegen. Hij volgde zijn opleiding
Wat mij ook raakte was de ochtendmeditatie op de
hum’. Een bijzondere ervaring die ik niet had willen missen.
bij Dr. Varier in het Arya Vadya Sala
Waarom spreek je op het
bergtoppen rondom Zinal. Ik moest er ’s ochtends wel om
Volgend jaar weer, zeker weten!
in Kerala, India en vulde dit aan
Samsara Yoga Congres over
half 6 mijn bed voor uit, maar het was geweldig. Eerst met
met een artsenbezoekersopleiding
ouderen?
het hele internationale gezelschap in de lift naar boven,
Gerrreke van den Bosch
in Nederland. Eind jaren 80 startte
Vooral ouderen hebben in onze
daarna installeren op je matje en wachten tot de zon
bestuurslid VYN
hij zijn eigen praktijk in Nijmegen
moderne samenleving veel last van
opkwam.
www.yogadeventer.nl
en schreef hij het 'Handboek Ayurveda' alsmede diverse
zogenaamde welvaartsziekten.
De 91- jarige Franse yogadocent Maurice Daubard hield
werken over het Hindoeïsme en Gnosis. Hij richtte in 2004
Wij kunnen nu juist de ouderen de gelegenheid bieden
een korte speech en gaf wat instructies links en rechts.
met enkele collega's de Algemene Vereniging Ayurveda
zich bewust te maken van de mogelijkheden om het eigen
Langzaamaan kwamen de aanwezigen op stoom voor het
Geneeskunde (ANVAG) op.
lichaam op een unieke wijze als het ware te regenereren.
moment suprême: het opkomen van de zon. Sommigen
Natuurlijk kun je niemand biologisch jonger maken, maar
gingen daarin behoorlijk ver. Kwamen ze ingepakt als
Wl je jezelf even voorstellen?
je kunt wel veel meer energie krijgen (wij noemen dat
mummies naar boven, onder toeziend oog van de meester
Ik ben Robert Swami Persaud, geboren in 1956 in Den Haag.
rasayana) door je voeding in balans te brengen met wie
gingen de kleren vrij snel uit. Mijn Franse buurvrouw
In mijn vroege jeugd woonde ik in Suriname. In 1975 kwamen
en wat je precies bent. Het verouderingsproces kun je
eindigde in badpak terwijl ik mijn omslagdoek nog wat dichter
wij weer naar Nederland. Vanaf 1976 bezocht ik vanwege
daarmee bijzonder vertragen. Ook biedt de Ayurveda daarin
om mij heen trok.
familiaire omstandigheden India, mijn grootouders komen
oliemassages aan die voor ouderen het regeneratieproces
namelijk uit Bihar, N.O. India. Vanaf de jaren negentig ging
enorm bevorderen.
ik daar Ayurvedische geneeskunde studeren. In de Ayurveda praktijk die ik voer vanaf 1988, kon ik mij daardoor nog meer
Kun je een tipje van de sluier oplichten over je
specialiseren, vooral in voeding, massages en reinigingskuren.
voordracht op het congres?
Ook zette ik de Hogeschool Ayurveda Geneeskunde op, hier
Op het Samsara Yoga Congres wil ik iedereen dus bewuster
geef ik vooral les in de Ayurvedische massagetherapie.
maken van unieke mogelijkheden voor ouderen om op een goedkope en duurzame manier hun eigen lichamelijke en
Hoe is jouw liefde voor Ayurveda ontstaan?
geestelijke gezondheid sterker te maken. Ik zal spreken over
Na een zwaar verkeersongeluk in Nijmegen, verzekerden
wát Ayurveda is, en wat het betekenen kan voor de mens
de artsen mij dat ik niet meer normaal zou kunnen
van nu.
werken. Via Ayurvedische technieken die ik van huis uit
Ik nodig de deelnemers van het congres uit om vragen te
had meegekregen én door Ayurvedische behandelingen
stellen.
in Londen heb ik toch een totale genezing bereikt. Toen
TIP: Lever je vraag in bij binnenkomst in de daarvoor
ik daarom in India de Ayurveda ging studeren is mijn
bestemde box of stel 'm alvast op onze Facebookpagina.
enthousiasme alleen maar gegroeid. Ik voel mij een passioneel beoefenaar van de Ayurveda.
8 Yoga Nieuwsbrief Vereniging Yogadocenten Nederland
Kijk voor meer informatie op www.samsaracongres.nl.
ॐ सर्व भवन्तु सुखिनः
Jaargang 37 • Nº 3|2015 9
The first Dutch International Conference on Yoga Therapy and Research
Impressie Op 3 juni 2015 kwamen meer dan 145 deelnemers bijeen voor bovengenoemde conferentie welke werd georganiseerd door Anneke Sips in samenwerking met de ‘International Association of Yogatherapists’. Yoga & Modern Healthcare: a Synergy?
Doel van de dag was meer begrip te krijgen over de psycho-fysiologische mechanismen waarmee de positieve effecten van yoga samenhangen en hoe deze kennis op een vernieuwende en veilige manier gebruikt kan worden door verschillende (geestelijke) gezondheidsgroepen.
De meeting vond plaats in de Amsterdamse
Zo levert wetenschappelijk onderzoek veel kennis en die
Na de lunch sprak David Emerson, director of yoga services
heeft de yogatherapie nodig. Als je weet wat het effect is van
bij the Trauma Center at Justice Resource Institute in
bepaalde oefeningen in lichaam en geest, dan kun je dat
Brookline, Massachusetts. Hij introduceerde de term ‘trauma-
toepassen.
sensitive yoga’. Hierbij spelen twee zaken een belangrijke
Heather Meason, oprichtster van de Minded Institute for
rol: ‘Empowerment’ en ‘Practising being in the present
Mental Health in Londen, werkzaam in Boston (USA) en de
moment’. De manier waarop de yogadocent instructies geeft
UK, bracht deze onderwerpen naar voren. In haar lezing
is daarbij bepalend. Geen dwang of aanzetten tot prestatie,
Keizersgrachtkerk. Het was een sfeervolle ambiance
Verder was deze conferentie een mogelijkheid voor
besprak zij de resultaten van wetenschappelijk onderzoek en
maar de aanzet tot het aannemen van yogahoudingen moet
en geschikt om synergie te creëren. De deelnemers uit
wetenschappers, yogatherapeuten, yogadocenten, artsen en
toonde zij hoe yogabeoefening veranderingen in de hersenen
uitnodigend zijn bijvoorbeeld ‘If you like’. Ook moeten er
verschillende landen wilden een stevig fundament creëren
andere professionals om elkaar te ontmoeten en met elkaar
teweegbrengt. ‘Is yoga een unieke interventie om mentale
altijd keuzemogelijkheden zijn, zodat de yogabeoefenaar
voor samenwerking tussen Yogatherapeuten en geestelijke
te netwerken.
gezondheid te bevorderen?’ is een belangrijke vraag in haar
zelf kan bepalen hoe hij de houding doet. Hiermee neemt hij
onderzoek. Ze sprak onder andere over de werking van yoga
het heft in eigen hand en krijgt hij de zeggenschap over zijn
op het autonome zenuwstelsel.
leven weer terug. Hij deed een oefening met de aanwezigen
gezondheidsprofessionals. Het programma omvatte een zestal lezingen van sprekers uit binnen- en buitenland met een breed overzicht van de verschillende gebieden waarop wetenschappelijk onderzoek naar yoga plaatsvindt. Daarbij kwamen onderstaande vragen aan de orde. ● Welke invloed heeft de beoefening van yoga op
Een voorbeeld hiervan is GABA, een stof in de hersenen van de mens. Het is een belangrijke neurotransmitter die het zenuwstelsel reguleert.
de fysiologie en daarmee op het hersenfuncties en psychische gezondheid? Heather Mason (UK). ● Welke bijdrage kan de yogabeoefening leveren aan de
en dit raakte mij. Ik voelde veel respect en ruimte. Conclusie Het was een dag waarop artsen, wetenschappelijke onderzoekers, yogadocenten en therapeuten zich met elkaar konden verbinden.
Uit onderzoek blijkt nu dat yogabeoefening de concentratie van GABA verhoogt, en dit heeft een kalmerend effect. Dit
De synergie was voelbaar.
kwaliteit van leven van kankerpatiënten? Holger Cramer
heeft gevolg voor de hoeveelheid oxytocine, de ‘feelgoodstof’
(Duitsland).
in de hersenen. Deze wordt tot 300% verhoogd tijdens
En het werd me duidelijk hoe uniek de werking van yoga is.
yogabeoefening. En dit is maar één voorbeeld van de vele
Het wetenschappelijk bewijs werd volop geleverd. En het
onderzoeksresultaten die door de sprekers verteld werden.
wordt hoog tijd dat yogadocenten hiervan kennis nemen.
De tweede spreekster was Valentina Perdomo. Zij is
In 2016 komt er weer een conferentie. Hopelijk heeft deze
psychologische veranderingen bij zowel studenten
psychologe en onderzoekster op de UVA op het gebied
synergie dan al meer vorm aangenomen. De tweet is hiervan
als cliënten met stoornissen op het gebied van
van de neurowetenschappen. Haar onderzoek beschrijft de
een reflectie. (www.networkyogatherapy.org).
emotieregulatie? Nina Vollbehr (NL).
effecten op de ‘mind’ van mensen die langere tijd Ashtanga
● Welke gevolgen heeft Ashtanga Yoga op aandacht en aandachtsregulatie? Valentina Perdomo (NL). ● Hoe kan yoga bijdragen aan fysiologische en
● Kan yoga bijdragen aan het verlagen van stress bij kankerpatiënten? Clementine Vos (NL). ● Hoe bied je yoga aan, aan getraumatiseerd mensen? David Emerson (USA).
Het menselijk lichaam is een chemische fabriek en het is fascinerend om te zien welke stofjes vrijkomen bij yogaoefeningen en dat het zelfs de structuur van de hersenen kan veranderen.
10 Yoga Nieuwsbrief Vereniging Yogadocenten Nederland
yoga beoefenen. Verder sprak Clementine Vos, dru-yogadocente en oprichtster van Centrum voor leven, yoga, meditatie en stressreductie in Harderwijk. Zij faciliteert wetenschappelijk onderzoek op weg naar integrale zorg door een stressreductieprogramma voor borstkankerpatiënten. Vera Uit de Weerd
Jaargang 37 • Nº 3|2015 11
Dirk Ooijevaar
[email protected]
Collegiaal MEDITATIE ~ YOGA-WEEKENDEN MEDITATIE ~ YOGA-WEEKENDEN SPECIALISATIES ~ BIJSCHOLINGEN SPECIALISATIES ~ BIJSCHOLINGEN BASISOPLEIDING BASISOPLEIDING 14 donderdagavonden, 14 donderdagavonden, verdie-verdie-
pend, oriënterend als inleiding pend, oriënterend als inleiding HATHA HATHA tot de praktijkopleiding tot de praktijkopleiding RAJAYOGA RAJAYOGA
de vierjarige opleiding de vierjarige opleiding start start OPLEIDING TOT OPLEIDING TOT
Y OY GO AG A
januari; hatha/raja mediomedio januari; hatha/raja yoga yoga (ashtanga) - esoterie; filosofie (ashtanga) - esoterie; filosofie DOCENT(E) DOCENT(E) west) chakraleer; (oost - (oost west)-chakraleer; kundalini, meditatie en ademkundalini, meditatie en ademleer. leer. aanvang eerste vrijdag aanvang eerste vrijdag van devan de BIJSCHOLING BIJSCHOLING R A I Nmaand I NG JA A RT RJA A IANRT I NG maand 11.00 tot 15.00, 11.00 tot 15.00, 1x per maand; 10jekeer; 1x per maand; 10 keer; kuntje kunt MEDITATIEMEDITATIEBEGELEIDING BEGELEIDING maandelijks instappen maandelijks instappen
HARA HARA
éénper maal per veertien op één maal veertien dagen dagen op de donderdag. de donderdag.
ONTWIKKELING ONTWIKKELING
In onderstaand artikel geeft yogadocent Dirk Ooijevaar
1. de technische behandeling van de ademfacetten buik-,
uitleg over gebruik van Pranayama in de yogalessen.
flank-, en borstademhaling; 2. de juiste instelling van ontspanning in de adem, als contra
“Over het werken met adem worden de meest verschil-
van te ‘kunstmatig of gewild’ ademen;
lende meningen naar voren gebracht. Variërend van
3. het installeren van het juiste ademtempo door terugkop-
het onveranderd laten van de adem tot gedetailleerde
peling op de ademprikkel;
instructies. Wat is nu eigenlijk een goede norm voor
4. de invloed van, juiste of verkeerde, houdingen op het
werken met adem in yogalessen?”
adempatroon; 5. het vastgelegde adempatroon wat zich alleen op langere
Dirk
termijn kan wijzigen.
Vraag een arts of het gebruik van een medicijn goed is en
Over Pranayama valt van alles te beweren maar besef, dat
je zal geen antwoord krijgen. Alleen maar
de domeinen waar met lateralisatie
wedervragen: welk medicijn, welke klacht,
van de adem, het intensief werken met
voor wie, welke dosis of wat is de voor-
Kumbhaka of met klanken niet gelijk te
geschiedenis? Met adem en Pranayama
beoordelen zijn. Dat ademen in ritme
in de yoga is dat vergelijkbaar. Zolang je
met Kumbhaka uiteindelijk de hart-
niet specificeert, hangt het oordeel in de
slag verandert, maakt de vraag of dat
lucht.
zonder aanziens des persoons moet
Als een goede norm alleen mogelijk is
worden gedaan natuurlijk al overbodig.
door nader te specificeren, hoe doe je
Maar het verschijnsel dat mensen met
dat dan? Ik realiseer me, dat het echte
lage bloeddruk bij het doen van Bhra-
antwoord op die vraag een heel boek-
mari, hoofdpijn kunnen ontwikkelen,
werk zou beslaan. Dat zou dan naast
wordt als minder voor de hand liggend
standaardwerken over Pranayama staan,
gezien.
die
optiek
Het werken met Prana Vidya is niet
geschreven zijn (zie onder literatuur).
aan te bevelen, zonder de context te
Door deze werken naast elkaar te leggen,
kennen en op zijn minst vertrouwd te
wordt duidelijk wat voor megaklus dat is.
zijn met de basale beginselen van de
Om verwarrende uitspraken over adem
eerste twee categorieën.
vanuit
een
verschillende
te voorkomen is het goed om drie fundamentele categorieën uit elkaar te houden:
Tot slot: kennis van zaken, het aangeven van structuur en
1. basisadem, wat staat voor het instellen of herstellen van
opbouw en het aanpassen aan degenen die je lesgeeft zijn
een natuurlijke ademhaling, in feite de anatomisch-fysiolo-
elementen van goed lesgeven. Niet alleen in de yoga. Bij het
gische basis;
werken met adem en Pranayama moet vooral het aangeven
2. klassieke adem, Pranayama, waarbij oefeningen globaal
van structuur en opbouw niet onderschat worden.
zijn onder te brengen bij zes werkzame principes; 3. het werken met Pranayama vanuit energie en aandacht,
Te vergelijken literatuur:
Prana Vidya.
B.K.S.Iyengar: Light on Pranayama Harish Johari: Adem en bewust-zijn
Aangesloten bij: Aangesloten bij: vanNederland Yoga leerkrachten Nederland Vereniging van YogaVereniging leerkrachten Union Européenne de Yoga. Union Européenne de Yoga.
voor info en studiegids: voor info en studiegids: LeoXIIIstraat 55,Tilburg 5046 KH Tilburg LeoXIIIstraat 55, 5046 KH T: 013-5350760 T: 013-5350760 / 5356137 / 5356137 E.
[email protected] E.
[email protected] I: www.blikopener.info I: www.blikopener.info
In feite hoort de basisadem in iedere yogales thuis, of dat
André van Lysebeth: Pranayama, de dynamiek der
nu expliciet gebeurt of impliciet door het bijvoorbeeld te
ademhaling
integreren in houdingen. Het gaat om veel instructies en
Niranjanananda Saraswati: Prana Pranayama Prana Vidya
procedures, die ons allemaal voor een kleiner of groter deel
Douwe Tiemersma: Pranayama
vertrouwd zijn. In mijn lessen orden ik vaak de uitleg onder vijf punten van aandacht:
Jaargang 37 • Nº 3|2015 13
Upanishads in de schijnwerpers
Werken in de Europese Unie van Yoga EUY
Oog krijgen voor ...
In onderstaand artikel vertelt bestuurslid Anne Bjørndal
De werkzaamheden binnen de EUY
Naast deze 2 vergaderingen vergaderen de teams via SKYPE
In het vorige nummer hebben we 'De Upanishads' door
meer over haar baanbrekende werk voor de Europese Unie
Waaruit bestaat het werk van de EUY? De meeste leden
een keer per maand. Dit vergemakkelijkt het doorlopen van
Wim van de Laar besproken. Deze oude geschriften
van Yoga.
zullen wel bekend zijn met het jaarlijkse yogacongres in het
documenten en het geven van commentaar erop.
in een nieuwe jasje, zijn voor veel yogadocenten
Zwitserse Zinal. Dit 5-daagse congres biedt een unieke kans
In het Education team zijn wij nu bezig met het afstemmen
onlosmakelijk verbonden met yoga en vormen voor
De afgelopen vier jaar ben ik vanuit het bestuur van de VYN
om workshops te volgen van internationale docenten plus
van het Europese basis programma opleidingen, wat ten
hen een inspirerende bron. Reden waarom het nu is
werkzaam binnen de Europese Unie van Yoga. Ik maak
het ontmoeten en uitwisselen van ervaringen met Europese
grondslag ligt aan ons BPO. De tekst was aan revisie toe,
opgenomen als vast item in onze nieuwsbrief.
deel uit van het Education Team en heb meerdere malen
collegae.
want het was geschreven in een taal die niet meer van deze
opgetreden als afgevaardigde van de VYN.
Vanuit de leden en de vertegenwoordigers van de
tijd is. Daarbij komt het goed op elkaar afstemmen van de
In de herfst trekken de sapstromen van planten en
aangesloten leden houdt een team zich bezig met het
Engelse en de Franse tekst ook aan de orde. In het verleden
bomen zich terug. De uitbundigheid van lente en zomer
Wat is de Europese Unie van Yoga, de EUY?
organiseren van dit jaarlijkse yogacongres. Daarnaast is er
leidden de verschillen regelmatig tot misverstanden.
verdwijnt. Bomen laten hun bladeren los, takken lijken te
De EUY is een overkoepelend orgaan voor yogaopleidingen
een 4-koppig bestuur, een PR team, een Support Team en
Wij hebben inmiddels een heel reorganisatietraject
verdorren. Alleen de naakte stammen blijven in zichzelf
in Europa. Momenteel zijn er 21 volwaardige leden,
Education Team.
doorlopen, en de verschillende teams zijn nu druk bezig de
gekeerd staan. In de winter krijgt dat proces zijn uiterste
waaronder de VYN, 1 geassocieerd lid en 2 geassocieerde
Een van de hoofddoelen van de EUY is het op één lijn
resultaten en besluitvormingen daaruit te implementeren.
verstilling. Het uiterlijke leven is teruggekeerd naar zijn
organisaties, waaronder de Stichting Yoga en Vedanta,
brengen van het yogaonderwijs in Europa en het bewaken
aangesloten.
van kwaliteit met enerzijds respect voor de yogatraditie en
Toekomst
lente weer uit tevoorschijn komt.
De EUY bestaat inmiddels 42 jaar en laat zich een beetje
anderzijds het relevant maken voor het huidige tijdperk en
Voor de toekomst zijn de plannen:
In de Katha Upanishad wordt de innerlijke weg van
zien als een Europese Unie op het gebied van yoga. De VYN
waar nodig aanpassen.
● Duidelijk en visueel herkenbaar zijn, zeg maar als het
yoga op soortgelijke wijze omschreven. De 'ommekeer'
is, zoals bekend, een vereniging van en voor professionele
Jaarlijks zijn er 2 vergadermomenten: tijdens het congres
yogadocenten. In dat opzicht zijn wij uniek als lid. De andere
te Zinal en in het voorjaar op een andere locatie. De
leden zijn in de meeste gevallen docentenopleidingen
aangesloten leden zijn op toerbeurten gastheer voor de
of federaties van yogaopleidingen, die rechtstreeks zijn
vergaderingen in het voorjaar. De vergaderingen zijn
aangesloten als leden.
tweetalig, Engels en Frans, en hetzelfde geldt voor alle documenten van de EUY. Sinds kort staan de teksten naast elkaar in een document in plaats van onder elkaar.
welhaast vormloze, ongeziene oorsprong. Waar het in de
gezicht van de EUY. ● Het opzetten van een database voor alle yogadocenten,
begint met een afwenden van de wereld buiten, het loslaten van de hang naar zintuiglijke prikkels. Daarna
die in hun land zijn aangesloten bij een organisatie die
verstilt het denken dat daarmee verbonden is (manas).
reeds lid is, zoals leden van de VYN.
Hoewel de verstrikking met het ik-gevoel (ahamkāra)
● Doel is om het uitwisselen en aanbieden van activiteiten te faciliteren. ● Een databank neerzetten waarin alle docenten tegen een eenmalige vergoeding hun profiel kunnen opmaken. ● Een archief van artikelen en teksten op het gebied van yoga aanleggen. ● Het stimuleren om elkaars congressen en evenementen te bezoeken en het kenbaar te maken via links over en weer.
nog voortduurt, voelt de yogi zijn interesse voor het mijn en dijn wegvallen. Zijn beleving 'beperkt' zich tot zijn innerlijke wereld en wordt subtieler. Met deze zuivering van zijn aandacht nadert hij meer en meer de bron van zijn diepste zijn. Door het ene los te laten gaat hij op in dat wat het overstijgt. In de toestand van totale verstilling, wanneer ook de uiterst fijne, intuïtieve intelligentie (buddhi) roerloos is, kan de 'plotse' herkenning en vereniging met
In de 4 jaar dat ik meedraai, heb ik op zijn zachtst gezegd,
het Zelf (ātman) gebeuren. Dan verenigt hij zich met
bijzondere vergaderingen bijgewoond. Eens was dat in een
het oorspronkelijke 'zelf-zijn', ofwel louter Bewustzijn.
partytent waarin we ons in dekens moesten hullen tegen de
De Aitareya Upanishad bezingt die ongeziene, innerlijk
kou en een andere keer was het op een picknickplek langs
verblijvende oorsprong als volgt: 'Al dit wordt opgeworpen
het stromend water. Ondanks de verschillende culturele
door Bewustzijn. Bewustzijn geeft het werkelijkheid. Dit
achtergronden die er zijn, blijft het boeiend om elkaar te
hele universum wordt geleid door Bewustzijn. Bewustzijn
vinden en te verbinden door onze passie voor yoga.
is zijn grondslag. Bewustzijn is Brahman.' Het grote wonder dat dan geschiedt is het wegvallen van
Anne Bjørndal
alle onderscheid. Het eigen zelf en al wat is, binnen en
bestuurslid VYN en lid Education Team EUY
buiten. Er is geen verschil meer. Alles is het Zelf en het Zelf is alles. Je bent dát waaruit alles wordt geboren, waarin alles bestaat en waarin alles verdwijnt. Én wat dat alles overstijgt. Er is geen ander. Wim van de Laar
[email protected]
14 Yoga Nieuwsbrief Vereniging Yogadocenten Nederland
Jaargang 37 • Nº 3|2015 15
va
nd e
ni
li d
e
VERENIG I
N
GADOCENTEN YO RLAND DE NE
G
g E u r o p e s e Yo
a
U
Van het bestuur Bestuursmededelingen ● Amitabha heeft meegedeeld met ingang van 1 juli 2015 niet langer door de VYN erkend te willen zijn. ● Yogacentrum Curacao ziet af van het beginnen van het toetsingstraject voor yogaopleidingen van de VYN. ● Yogacentrum Utrecht is met ingang van september gestopt met het opleiden van yogadocenten.
Waarom bestuurslid worden of zitting nemen in een commissie? Er is een nijpend tekort aan kaderleden. Het voortbestaan van onze vereniging is mede afhankelijk van het bestuur en de commissies die de yoga uitdragen en de belangen van de aangesloten leden behartigen.
Zijn jouw gegevens in de zoekportal up to date?
Secretaris Chris Bieze vertelt wat hem drijft
Heb je jouw website, specialisaties of locatie al actueel in de zoekportal ikzoekeenyogadocent.nl geplaatst?
bestuur van de VYN. Al vrij snel bleek dat er, op termijn, een vacature zou komen voor de functie van secretaris. Ik heb me
Met de VYN staan we eind oktober op het Yoga Magazine Festival om bij alle bezoekers de zoekportal flink te promoten. We
daarvoor aangemeld omdat ik vind dat er een goede communicatie moet zijn tussen de vereniging en het bestuur enerzijds
hopen hiermee voor onze leden meer cursisten te werven. Help ons en jezelf en check even je gegevens.
en de (toekomstige) leden anderzijds. Via de nieuwsbrief, via de website, én via een persoon, in dit geval de secretaris.
In de volgende nieuwsbrief vertellen we je wat meer over hoe het was op het Festival.
Naast administratieve werkzaamheden bestaat mijn functie dan ook voor een deel uit het beantwoorden van vragen van
Ik vind het belangrijk dat er een beroepsvereniging is voor Yogadocenten. Om die reden ben ik ooit lid geworden van het
(toekomstige) leden, telefonisch of via de mail. Veel andere werkzaamheden gaan via de computer maar toch blijft het
Meedenken over de koers
contact met de leden een belangrijk onderdeel van het secretariaat.
Zoals in de afgelopen ALV aangegeven, hebben we met het bestuur een brainstormsessie gehad over het punt op de horizon
goede samenwerking met de andere bestuursleden.
van de Vereniging. Er is meer zicht op de doelgroepen waarop we ons willen richten. Maar hoe stippelen we de koers dan
Ik hoop dat er binnenkort een kandidaat komt, die de functie van mij wil overnemen. In dat geval zorg ik voor een goede
verder uit?
begeleiding van mijn opvolger, die taak voor taak door mij zal worden ingewerkt. De overdracht zal soepel en in fases
Nu willen we graag samen met jullie, ± 25 leden, een dag verder denken over de missie en visie van onze Vereniging.
verlopen. Dus mocht je interesse hebben, wees dan niet bang dat je opeens bedolven wordt onder het werk. Uiteraard blijf ik
Heb jij ideeën over waar we heen moeten? Wil je graag meedenken? Stuur dan een mail naar het secretariaat o.v.v.
na de overdracht ook beschikbaar voor vragen zolang als de volgende secretaris dat nodig vindt.
‘Meedenken koers’.
Ik hoop op enthousiaste reacties van collega’s die een actieve rol als secretaris in de vereniging willen spelen.
De overdracht van het secretariaat naar mij verliep destijds chaotisch door het plotseling overlijden van secretaris Dick. Inmiddels hebben we alles goed op de rit en is veel gedigitaliseerd. Dat maakt het werk er een stuk makkelijker op. Er is een
De dag staat gepland in het begin van het nieuwe jaar. Maroesja Grabijn
Chris Bieze
[email protected]
secretaris
Bericht van de bijscholingscommissie Herinnering voor alle leden van de VYN.
Bestuur Vereniging Yogadocenten Nederland
Vanaf januari 2016 gaan wij steekproefgewijs alle leden controleren op voldoende bijscholingspunten, ingaande vanaf 01-01-
Voorzitter René Tol
[email protected] 06 - 46 22 02 00
2010 (60 punten).
Secretariaat en aanmelden lid Chris Bieze Oudeweg 22 9608 PM Westerbroek
[email protected],
Lees nog eens het bijscholings/specialisatie reglement afgedrukt in deze Nieuwsbrief goed door.
[email protected], 050 - 404 2926 ma/di/do 9.30 - 12.00
Bij herhalingen voor erkenning van bijscholingen en specialisaties, dienen altijd opnieuw volgens Format te worden
Penningmeester Marian Faasen Eikenlaan 31a 3203 BE Spijkenisse
[email protected] 01 81 - 61 63 11
opgestuurd, alleen de data moeten worden gewijzigd.
ING: IBAN: NL05 INGB 0005 3638 36 of ABNAmro: IBAN: NL15 ABNA 0539 0160 98
Namens de bijscholingscommissie,
Bijscholingscommissie René Tol
[email protected] 06 - 46 22 02 00
Helga Klinkers
Public Relation Maroesja Grabijn
[email protected] 06 - 29 29 73 92 Toetsingscommissie Anne Bjørndal
[email protected] 026 - 364 10 60 of 06 - 27 49 20 25 Algemeen bestuurslid Gerreke van den Bosch
[email protected] 06 - 28 31 86 22
16 Yoga Nieuwsbrief Vereniging Yogadocenten Nederland
Jaargang 37 • Nº 3|2015 17
va
nd e
ni
li d
e
VERENIG I
N
GADOCENTEN YO RLAND DE NE
G
g E u r o p e s e Yo
a
U
Vacatures bij de VYN PR Commissieleden
Algemene bestuursleden
Voor PR zijn wij op zoek naar 2 PR commissieleden die gedurende het tijdsbestek van 2 jaar willen helpen bij het opzetten
Voor ons bestuur zijn we op zoek naar twee Algemene bestuursleden.
van de PR commissie. De werkzaamheden bestaan onder andere uit:
We zoeken leden die achter de visie en de missie van de vereniging staan (www.yoganederland.nl/vyn) en die het leuk
● Contacten met de pers.
vinden om diverse klussen op te pakken. De werkzaamheden bestaan onder andere uit:
● Het vinden van interessante informatie en (wetenschappelijke) artikelen voor de website, nieuwsbrieven en social media.
● Het leggen van contacten met een collega-yogavereniging of het onderzoeken van mogelijkheden om als VYN aan te
● Het opzetten van PR en perspakketten, beheer van huidige middelen en ontwikkelen nieuwe communicatiemiddelen. ● Het (laten) maken van filmpjes. ● De VYN meer onder de aandacht brengen bij de doelgroepen, zoals (toekomstige) leden, erkende opleidingen, yoga beoefenaars en pers.
sluiten bij een bond. ● Het ondersteunen van de PR met hand- en spandiensten en het speuren naar interessante artikelen voor plaating op de site en in de Nieuwsbrieven. ● Het signaleren van boeiende ontwikkelingen op het gebied van yoga die relevant kunnen zijn voor leden en waar de VYN op moet acteren.
Het is handig als je thuis bent in de communicatiewereld en eventueel een netwerk hebt met perscontacten.
Kortom een enthousiaste duizendpoot met kennis van het yogaveld.
Je hebt kennis van social media en communicatie. Heb je interesse in deze functie of heb je vragen. Neem dan contact op of
Je bent bereid om zes keer per jaar deel te nemen aan bestuursvergaderingen, meestal op vrijdag. Je krijgt in ieder geval
stuur een mail met je motivatie en je CV naar
[email protected].
een reiskostenvergoeding. Heb je interesse in deze functie of heb je vragen? Neem contact op of stuur een mail met je motivatie en je CV naar
[email protected].
Congrescommissielid Voor onze congrescommissie zijn wij op zoek naar versterking. De werkzaamheden bestaan onder andere uit:
Secretaris
● Meedenken over de inhoud van het jaarlijkse congres van de VYN.
Vanaf mei 2016 (na de ALV) zoeken wij een secretaris voor het beheer van het secretariaat met een overgangstraject/
● Vier keer per jaar vergaderen over het yogacongres.
inwerkperiode tot eind december 2016. De werkzaamheden bestaan onder andere uit:
● Als aanspreekpunt fungeren bij het congres en zorgdragen voor een goede afwikkeling van organisatorische zaken.
● Agenda en notulen voor bestuursvergaderingen maken. ● Ondersteuning van de activiteiten en advertenties voor de nieuwsbrief.
Wil je eerst meer informatie? Neem dan contact op met
● Beheren van de ledenaministratie.
Astrid Eijgenberger via telnr. 06 - 44 83 29 00 of
● Samen met PR commissie en de webmaster een deel van het website beheer.
Ingrid Coenen via telnr. 06 - 51 71 34 28.
● Mail en post beantwoorden en voor 2 vaste dagdelen per week ook telefoon bezetting. We zoeken iemand die communicatief en flexibel is en goed kan organiseren. Kennis heeft van programma’s zoals onder
Lid voor de Klachten Advies Commissie (KlaC)
andere Google Docs en Wordpress of open staat om dit te leren.
Voor onze Klachten Advies Commissie (KlaC) zoeken wij twee nieuwe leden. De commissie bestaat momenteel uit voorzitter,
Neem contact op of stuur een mail met je motivatie en je CV naar
[email protected].
Er staat een vergoeding tegenover van € 60,- per dagdeel, met een maximum van 4 dagdelen per week. Voor informatie over het secretariaat: bel op maandagochtend, dinsdagmiddag of donderdagmiddag naar Chris (06 - 53 78 83 80).
secretaris en juridisch deskundige. De werkzaamheden bestaan onder andere uit: ● Procedureel denken en accuraat kunnen handelen. ● Integer omgaan met vertrouwelijke informatie. ● Tijd investeren in het behandelen van een klacht. ● Probleemloos mail- en computergebruik beheersen. Voor nadere informatie kun je contact opnemen met voorzitter Guus van den Ekart
[email protected] of secretaris Sas Breeuwsma
[email protected].
18 Yoga Nieuwsbrief Vereniging Yogadocenten Nederland
Jaargang 37 • Nº 3|2015 19
va
nd e
ni
li d
e
VERENIG I
N
GADOCENTEN YO RLAND DE NE
G
g E u r o p e s e Yo
a
U
Erkende bijscholingen Alleen nieuw erkende bijscholingen worden in deze rubriek bekend gemaakt. De volgende bijscholingen zijn na bespreking in
Yoga verjongingsoefeningen, gezichtsdiagnose en jadesteen massage
de Bijscholingscommissie erkend:
Gezichtsdiagnose wordt in de traditionele Chinese geneeskunde gebruikt om meer te weten over de gezondheidstoestand van de persoon. Markeringen, lijnen, verkleuringen en onzuiverheden zeggen iets over het functioneren van een bepaald
Karma- en Bhakti-Yoga
orgaan of systeem.
Kun je de filosofie van Karma- en Bhakti-yoga toepassen binnen jouw Sadhana en persoonlijke Dharma? In de workshop
Deze workshop is voor iedereen die geïnteresseerd is in gezichtsdiagnose en verjonging. Als yogadocent kunt u deze
‘De plaats van Karma- en Bhakti-Yoga binnen je persoonlijke Dharma’, worden deze thema’s met elkaar onderzocht. De
informatie gebruiken in uw lessen om gerichte oefeningen aan te bevelen bij een disbalans.
workshop is interactief en bestaat uit het aanbieden van relevante theorie, oefeningen en het uitwisselen van ervaringen. Datum
28 november 2015
Datum
14 november 2015
Locatie
Centrum Zweiersdal, Weverstraat 65, 6862 BX Oosterbeek
Locatie
Centrum Zweiersdal, Weverstraat 65, 6862 BX Oosterbeek
Docent
Gonnie van de Lang
Docent
Frank Wissink
Kosten
€ 91,50 exclusief 21% BTW
Kosten
€ 91,50 exclusief 21% BTW
Info/opgave
www.zweiersdal.nl/yoga/workshops&bijscholingen, organisatie Lea Vos 06- 42315757
Info/opgave
Organisatie Lea Vos, tel. 06-42315757, www.zweiersdal.nl/yoga/workshops&bijscholingen
VYN punten
5
VYN punten
5 Op Authentieke wijze leraar zijn, lesgeven is filosofie in beweging
Eenjarige vervolg opleiding voor yogadocenten door William Yang
Er kan zoveel in beweging komen tijdens een yoga les! Wil je de leerlingen de kans geven de diepere dimensie te ervaren,
Deze vorm van yoga is ontwikkeld in het werken met mensen met een levensbedreigende ziekte voor wie het uitvoeren van
dan is daarvoor de taal die je gebruikt van groot belang. De juiste woorden geven de leerling de mogelijkheid het ervarene
de meeste yogahoudingen niet meer mogelijk is. De yoga wordt tot zijn essentie teruggebracht en het contact met de bron
ook in verband te brengen met zijn/haar essentie, de levende bron van al wat is.
van kracht, leven en liefde hersteld. Vandaaruit stroomt de levensenergie weer voelbaar door ons lichaam en naar de wereld om ons heen. De oefeningen zijn eenvoudig, speels, dynamisch soms, uiteindelijk altijd verstillend.
Datum
16 januari 2016
Locatie
Centrum Zweiersdal, Weverstraat 65, 6862 BX Oosterbeek Rob Obermeijer
Data
15 april, 17 juni, 26 augustus, 30 september en 28 oktober 2016
Docent
Tijd
10.30 tot 16.30 uur
Kosten
Locatie
Centrum De Appel, Nijmegen
Info
Docent
William Yang
VYN punten
Kosten
€ 695,- exclusief 21% BTW
Data
1ste weekend 27 tot en met 29 mei, 2de weekend 25 tot en met 27 november 2016
Middels lichaamsoefeningen, stemwerk en speelse improvisaties word je uitgenodigd bij je eigen innerlijke beeldenwereld
Tijd
vrijdag 17.00 tot en met zondag 17.00 uur
stil te staan en je verlangens in stem en beweging vorm te geven. Op een speelse maar directe manier, in een veilige sfeer,
Locatie
Hof van Kairos, Winterswijk
kunnen belemmeringen in expressie losgelaten worden en kan de expressie tevens een verdieping van contact met de ander
Kosten
€ 375,- per weekend, excl. 21% BTW
zijn.
Info
Organisatie Lea Vos tel. 06-42315757, mogelijkheid tot individuele begeleidingsconsulten met William Yang
€ 91,50 exclusief 21% BTW
www.zweiersdal.nl/yoga/workshops&bijscholingen, organisatie Lea Vos tel. 06-42315757 5
Yoga en Klank, improvisatie stem en ziel
VYN punten
Uitsluitend op afspraak. Kosten: € 85,- per consult; www.zweiersdal.nl/yoga/workshops&bijscholingen
Datum
30 januari 2016
51
Locatie
Centrum Zweiersdal, Weverstraat 65, 6862 BX Oosterbeek
Docent
Maurice Willems
Kosten
€ 91,50 exclusief 21% BTW
Info
www.zweiersdal.nl/yoga/workshops&bijscholingen, organisatie Lea Vos tel. 06-42315757
VYN punten
5
20 Yoga Nieuwsbrief Vereniging Yogadocenten Nederland
Jaargang 37 • Nº 3|2015 21
N
nd e
ni
li d
va
Zowel meditatief als fysiek
e
VERENIG I
RLAND DE NE
G
Atie Olff
[email protected]
GADOCENTEN YO
g E u r o p e s e Yo
a
U
Oefeningen voor ouderen
Vervolg Erkende bijscholingen
Ervaringen komen dagelijks door vele
opmerkt in deze wijze van zitten. Voel
Wat doe je bijvoorbeeld met plezier en
Dru-Yoga: ‘Hoe maak ik van mijn leven toch een feest’
deuren bij ons binnen. Op onze tocht
welke signalen je lichaam je geeft. Om
met je hele hart? Hoe vaak breng je dit
Dru-yoga in combinatie met yoga aplomb van Maartje van Hooft, geeft soepelheid vanuit stabiliteit. Dru-yoga is de yoga van
over de bergen en dalen van onze
meer ontspannen en onbeweeglijk te
tot uitdrukking?
het hart en yoga Aplomb betekent yoga vanuit de juiste houding, vanuit stabiliteit bewegen vanuit de goede houdingspieren.
levensweg is het nodig onszelf van
blijven, kun je nog iets wijzigen aan
De hoogte waarop je zit en de ruimte
Een goede combinatie om het hart te openen terwijl je jezelf kunt dragen en ondersteunen in de stappen die je neemt in het
tijd tot tijd een plek te gunnen voor
de stand van je benen, lijf, hoofd of
om je heen doet je verder kijken en
leven.
bezinning. Het leven van alledag geeft
armen. Adem door je neus in en uit.
brengt je tot rust. Gedachten komen
ons zelden de kans een poos stil te
Span snel en regelmatig je bilspieren
vaak zo snel bij ons op, dat we niet
Datum
6 februari 2016
zijn. Vaak is een dag al voorbij voordat
aan en laat ze weer los. Blijf dit in een
merken dat tussen twee gedachten een
Locatie
Centrum Zweiersdal, Weverstraat 65, 6862 BX Oosterbeek
we zijn toegekomen aan meditatieve
vrij snel tempo uitvoeren: bilspieren
moment van stilte optreedt. Telkens als
Docent
Yvonne Bal
bezinning. Vandaar het belang om hier
aanspannen en weer loslaten, tot je
er een gedachte bij je opkomt, laat je
Kosten
€ 91,50 exclusief 21% BTW
in een aantal stappen de dag mee te
het genoeg vindt. Laat daarna voor-
die, zonder mee te gaan, samen met
Info
Organisatie Lea Vos tel. 06-42315757 www.zweiersdal.nl/yoga/workshops&bijscholingen
beginnen. Wat we in woorden en daden
overgaand uitademend beide handen
je uitademing los. Ga hiermee door, tot
VYN punten
5
die dag uitzenden zal naar ons reflec-
langs de buitenkant van je benen naar
het steeds leger in je wordt.
teren. Je zult zien dat zo‘n dag dan
beneden glijden richting enkels en
Kom terug in het hier en nu en open je
heel anders verloopt.
inademend langs de binnenkant van
ogen. Ga hierna weer dieper door-
Opbouw van de asana’s vanuit de bekkenbodem Het goede gebruik van de bekkenbodemkracht komt tot uiting bij het uitvoeren van de oefeningen. Bij elke voorwaartse,
je benen weer omhoog. Voer dit een
ademen, rek je uit met armen en benen
achterwaartse of zijwaartse buiging en bij elke lichaamsdraai krijg je vanuit het aangespannen bekkenbodemdeel de juiste
Stap 1. Aandacht
paar maal uit. Als het genoeg is stop je
en open de ogen.
spieropbouw naar de verderop gelegen spieren, waardoor over het hele lichaam de juiste spierspanning ontstaat. Op deze
Richt je aandacht op een bemoedigend
ermee en leg je de handen terug op je
manier wordt de ervaring van de houding completer en bescherm je de rug.
woord en spreek dit een paar keer
dijen. Open daarna weer de ogen. Voel
Iets heeft altijd twee kanten: een beper-
innerlijk uit. Schrijf dit op een stukje
na of je nu meer buikademhaling hebt
king en een kracht. Kijk of je dit laatste
dan in het begin.
mee kunt laten spelen in oplossingen
12 maart 2016
papier en draag dit de hele dag bij je,
Locatie
Datum
Centrum Zweiersdal, Weverstraat 65, 6862 BX Oosterbeek
bijvoorbeeld in je zak. Spreek dit die
Docent
Iekelien Buurman
dag innerlijk een paar keer uit op je
Stap 3. Een ruimer perspectief
perspectief kijkt naar gebeurtenissen,
Info
Organisatie Lea Vos tel. 06-42315757, Kosten 91,50 euro exclusief 21% BTW, www.zweiersdal.nl/yoga/
die je vindt, als je vanuit een ruimer
uitademing. Als je ’s avonds naar bed
Sluit je ogen. Ga naar een ruimer
naar mensen en naar jezelf. Op onze
workshops&bijscholingen
gaat leg je het papier naast je bed. Als
perspectief toe. Stel je voor dat je op
tocht over de bergen en dalen van
VYN punten
je hier de volgende dag weer behoefte
een hoogte bevindt in de natuur, waar
onze levensweg is het nodig onszelf
5
aan hebt, draag je het weer bij je
je het landschap goed kunt overzien
een plek te gunnen voor bezinning. Dit
Yoga, meditatie en verstilling
en herhaal je dit uitspreken. Blijf dit
en ver kunt kijken. Geniet van wat je
is te vergelijken met een lens waar de
Deze dag staat in het teken van inkering en verstilling door visualisatie, mudra’s, meditatie en het zingen van mantra’s. Er is
uitvoeren tot je het niet meer nodig hebt
ziet. Kijk vanuit dit ruimere gezichtspunt
zon op schijnt. Die energie in ons wil
veel aandacht hoe we deze technieken toegepast kunnen worden in de praktijk van het lesgeven.
of een andere bemoediging wil kiezen.
naar je innerlijke kracht die ‘meer’ kan
worden vervuld.
Denk er aan: herhaling, geduld en vast-
betekenen dan alles wat je beperkt.
Datum
26 maart 2016
Locatie
Centrum Zweiersdal, Weverstraat 65, 6862 BX Oosterbeek
Docent
Lea Vos
Stap 2. Adembewustwording
Info
Organisatie Lea Vos tel. 06-42315757, Kosten 91,50 euro, exclusief 21% BTW, www.zweiersdal.nl/yoga/
Het is belangrijk om een meditatieve
workshops&bijscholingen
houding aan te nemen op een vaste
5
plaats, waar je niet kunt worden
VYN punten
houdendheid zijn de pijlers hiervan.
gestoord. Het is belangrijk om dit uit te voeren met een lege maag. Ga recht op een stoel zitten met je voeten een stukje uit elkaar op de grond en je handpalmen op je dijen. Zorg voor een rechte rug. Laat je lichaam tot rust komen. Sluit je ogen en wacht tot je ontspannen rechtop zit. Wees toeschouwer van wat je
22 Yoga Nieuwsbrief Vereniging Yogadocenten Nederland
Jaargang 37 • Nº 3|2015 23
Een yogales is voor mij
Het praatstokje
een ontmoeting tussen oost en west
Danielle Bersma In deze rubriek vertellen docenten iets over zichzelf en
Hoe is de liefde voor Yoga in jou ontvlamd?
Maak je gebruik van jouw medische kennis in de les?
Hoe zie je de toekomst van de Yoga in Nederland?
beantwoorden een aantal vragen. De geïnterviewde geeft
Tijdens de opleiding fysiotherapie was er een geweldige
Ik ben als fysiotherapeut natuurlijk vergroeid met de kennis
Vanuit de geitenwollensokken is de yoga ontpopt tot de
het stokje door aan een collega.
docent, die vond dat wij verder moesten kijken dan alleen
die ik heb en ik kan niet zonder mijn kennis lesgeven. Yoga
glitter en glamourpakjes. De hype gaat vanzelf weer over.
de fysiotherapie. Hij nam ons mee naar een yogales. De
is 'in balans' zijn of komen, zowel lichamelijk als geestelijk.
Wat hoop ik blijft, is dat mensen zich realiseren dat lichaam
Wil je jezelf voorstellen aan de lezers?
tijd nemen en voelen wat een oefening doet, was wat mij
Alle oefeningen, zowel fysiek als meditatief, zullen in mijn
en geest één zijn en voedsel nodig hebben om te kunnen
Mijn naam is Danielle Bersma (1958), gelukkig getrouwd en
aansprak. De waakvlam was aangezet en ontvlamde een
les altijd ten goede komen aan lichaam en geest. Geen
leven. Zuurstof, eten en drinken, beweging en bezinning
jaar later bij Samsara.
oefening mag klachten veroorzaken. Ik bied de oefeningen
is een noodzakelijk goed om je te ontwikkelen tot een
heel simpel aan. Tijdens de les worden ze moeilijker,
volwaardig mens.
moeder van twee kinderen. Als kind zat ik op gymnastiek en ik was dol op grondoefeningen. Het voelen, ervaren en doen van een oefening gaf mij het gevoel van vleugels. Het
Welke yogaopleidingen heb je gevolgd en wat voor
zwaarder en ingewikkelder. Diegene die zich prettiger voelt
menselijk lichaam heeft mij altijd gefascineerd: waarom
soort Yoga geef je?
en die een stapje verder kan, die doet dat. Iedereen oefent
Aan wie geef jij dit stokje door?
kan de één de oefening makkelijk aan en ervaart een
In 1983 startte Rita Beintema de Samsara Yoga
op zijn eigen niveau, zodat de oefening altijd innerlijke
Ik wil het interviewstokje graag doorgeven aan Femke Hol.
ander dezelfde oefening als moeilijk. Voor mij was het een
docentenopleiding. Kwaliteit staat voorop bij Samsara
balans brengt.
logische stap om mij na de middelbare school hier verder
en Rita wist als geen ander het belang van praktische
in te verdiepen en de fysiotherapie sloot het meest aan bij
en toepasbare anatomische kennis bij yogadocenten
Volg je de Indiase Yogatraditie?
mijn passie.
te benadrukken. Rita belde mij op en vroeg mij te
Shankara (+ 800), spiritueel leider in de school van Advaita
komen. In het eerste gesprek liet zij mij voelen hoe de
Vedanta, laat zien aan de hand van vele voorbeelden, dat je
adembeweging ook naar de rugzijde kon gaan: niet alleen
zelf verdeeldheid aanbrengt. Leven vanuit de non-dualiteit
buik-, borst- en flankademhaling. Een adembeweging die
is mijn dagelijks bezigheid. Leven in een maatschappij vol
dààr heen kon gaan waar jij maar wilde: naar de rug, naar
regels en verdeeldheid is dan ook een enorme uitdaging
de bekkenbodem, naar de bovenbuik of de onderbuik.
voor mij. Als moeder van twee dochters nu 20 en 22 jaar
Het was heerlijk, iemand die begreep waar het om ging.
heb ik dat het sterkst ervaren. Toen ze jonger waren werd
Iemand die 'niet-oordelen' en 'je bent goed zoals je bent'
in mij een leeuwin geboren en ben ik meerdere keren
hoog in het vaandel had staan. Ik begon daar als docent
in een situatie beland door mijn gedrevenheid, die niets
praktische en toepasbare anatomie en als yogastudent.
meer met non-dualiteit te maken had. Gelukkig zijn ze nu
Ik heb nooit gezocht naar yoga, maar yoga heeft mij
ouder en komt dit niet meer voor. Maar ik weet zeker, dat
gevonden en zeven jaar lang werd ik ondergedompeld in de yoga. In 1990 kreeg ik de leiding van Samsara en ontwikkelde Samsara zich verder tot een 4-jarige
als iemand ze onrecht aan zou doen de leeuwin weer te voorschijn komt. Het laatste wat ik in dit leven 'loslaat' zijn de kinderen.
docentenopleiding met diverse bijscholingen. Wat is volgens jou de basis van een goede yogales? Een yogales is voor mij een ontmoeting tussen oost en west. De adem en de adembeweging spelen altijd een rol in een goede yogales. Een goed opgeleide yogadocent geeft niet een oefening die hij/zij zelf 'lekker' vindt, maar zet zijn cursisten centraal en kijkt welke oefeningen voor hen geschikt zijn. Een goede yogadocent heeft zijn ogen open en doceert. Hij/zij doet oefeningen voor maar doet niet alle oefeningen mee, omdat er ondertussen ook oog is voor het aanpassen van een oefening aan het lichaam van de cursist.
24 Yoga Nieuwsbrief Vereniging Yogadocenten Nederland
Jaargang 37 • Nº 3|2015 25
Ina Fischer
[email protected]
Johan Hoft
[email protected]
Yoga & poëzie
Zitzak Gaap. Nóg een half uur te gaan. Nog maar even verzitten.
Ik beken, ik kijk weleens rond, zo tijdens een retraite. Een
Mijn been slaapt nu al. Regelmatig heb ik dat soort
gedachte heeft me in de greep: waar ben ik eigenlijk mee
momenten gehad in mijn ‘meditatiecarrière’. En inmiddels
bezig? Soms nogal opstandig, of verveeld, dat lijkt me niet
loop ik al aardig wat jaren mee in de wereld van mindfulness
zó raar, na uren zitten of vooruit, lopen. En dan zie ik mijn
en yoga. Deze tradities zijn aparte grootheden die ieder
buren. De gebogen ruggen, de hangende hoofden. En dan
op hun eigen weg zijn uitgegroeid. In de basis zijn er veel
vult mijn hart zich met compassie. Ik zou zó graag even wat
overeenkomsten. Het streven naar de ontsluiering van
lichtheid brengen in hun houding. Tuurlijk mag je oefenen
de wereld zoals we die kennen, het ervaren van eenheid
met pijn en ongemak. Maar je hoeft het niet te op te roepen
en verlichting… om maar iets te noemen. Verder kennen
of te versterken? Het lichaam, de houding, is de drager van
beide tradities een belangrijke rol toe aan het cultiveren
stemmingen, gevoelens. En ze hebben een wisselwerking
van gezonde vrttis, de tendensen van de geest uit het
op elkaar! Gaat het bij meditatie niet ook om het zien van
Hindoeisme of Bhramaviharas, onmetelijke kwaliteiten, zoals
gewoontepatronen. In denken én doen? En als iets een
men ze in het boeddhisme noemt. Hieruit is mindfulness
gewoontepatroon volgt is het wel ons lichaam. Reframing the
voortgekomen. Die vier hoedanigheden zijn het cultiveren
body is a kind of reframing the mind.
van vriendelijkheid, mededogen, medevreugde en kalmte.
Het kan ook anders. Lopen als een Lama. De Tibetanen
Wat maak ik hiervan mee in de praktijk?
kennen behalve het 3-jarige zitten ook een rennende lama:
Heel zwart-wit gesteld lijkt de meditatiewereld op ‘zitten tot je
Mipham, de spiritueel leider van de Shambalatraditie. Hij
een ons weegt’ en de yogawereld lijkt zich ogenschijnlijk te
loopt marathons.
beperken tot ‘asana’s doen tot je erbij neervalt’.
Je hoeft niet te rennen, met gewoon basale yogaoefeningen
“Laat je hersenen niet zitten”, zegt Erik Scherder in zijn boek
kom je ook een eind. Al was het alleen al het loskomen van
met dezelfde titel. Nou, dat is interessant, gezien in het
je kussen en dan bedoel ik niet alleen fysiek.
licht van de ultiemste zitters, de Vipassanaretraitegangers.
‘Asana’ betekent nog steeds ‘zetel’ en ruimer vertaald ‘de
Tuurlijk wordt met dat zitten iets beoogd, iets
manier van zitten’. Asana’s zijn er om licht en ruimte te
verondersteld, gehoopt, gewerkt naar…
ervaren. En om in de beweging te zien, dat het lichaam
Maar misschien verdient het zitten wat meer nuance? Is
zijn eigen wetten en wijsheid heeft. Ook dan kun je ervaren
het geen doel op zich maar een middel? Het zitten lijkt een
dat alles verandert, vergankelijk is en ongrijpbaar. En dan
eigen leven te gaan leiden. Het Centrum voor Mindfulness
weer met compassie je kussen opzoeken. Met hernieuwde
in Amsterdam stelt bijvoorbeeld als voorwaarde voor
aandacht en openheid Zijn.
deelname aan een mindfulnesstraining dat je ‘drie jaar
Ergens wetend, te midden van dit al; die zit……
meditatie-ervaring en een regelmatige, dagelijkse praktijk
als een wijze.
van zitmeditatie’ moet hebben. Wat wil dat dan zeggen? Dat je ontdekt wat Boeddha ontdekt? Kortom, dat je WIJS wordt? Zo niet verlicht? Was het Boeddha niet die zoiets zei als ‘doe niet wat ik doe maar zoek zelf’?
Het geachte pad Wonderbaar mens
Blijf delven naar inzicht,
tracht waarachtig geweldloos te zijn
in volle overgave aan
want,
wat je bent:
al is de leugen nog zo snel
verscholen verschijning van het heelal.
de waarheid achterhaalt haar wel.
Stap in de mogelijkheden
Vroeger of later komt
van je lichaam.
je onmatige diefstal
Beaam het beheerst.
van wat je begeert
Ga aandachtig naar binnen.
aan het licht.
Laat buiten er buiten.
Zuiver tevreden en doortastend
In de geconcentreerde cirkel
elke loden last
van het niets
tot een gouden vogel
valt alles samen.
van vele veren.
Heel en al.
Een documentaire van de Boeddhistische Omroep Stichting ‘Drie jaar, 3 maanden en 3 dagen zitten’, laat een echtpaar zien dat in stilte en volledig van de wereld mediteert. Zij laten
Johan
hun min of meer volwassen kinderen voor wat ze zijn. Geen contact toegestaan. Indrukwekkend en huiveringwekkend.
september 2015
Na 3 jaar concluderen ze dat ze zich nog steeds ergerden aan het feit dat hun voorganger de douche nat heeft achtergelaten en zijn handdoek niet heeft opgeruimd. En je mag er niks van zeggen…. hier past diep mededogen.
Mooie bochtige wegen in de oude Zijderoute tussen China en India, Sikkim
26 Yoga Nieuwsbrief Vereniging Yogadocenten Nederland
Jaargang 37 • Nº 3|2015 27
Recensies
Gesignaleerd
Transformatieve Yoga
Nelsons yogaboek
Thema's
Tip
Ganga Hoogendoorn & Meena
een doe-het-samen-boek met
Leen werkt met thema's die kinderen erg zullen aanspreken.
Yoga docente Jacqueline Pompe uit Overasselt las in
Stilma
24 yogaspelletjes
Denk hierbij aan: vakantie, piraten, spoken, tuin, bloemen en
haar vakantie niet alleen een boek over Yoga maar surfde
ISBN 9789020211399
voor kleine en grote
beestjes.
ook veelvuldig op Internet. Zij gaf ons onderstaande
avonturiers.
Ook de 7 leefregels van Patanjali komen aan bod op een
waardevolle tip om te delen met collega’s.
Het getuigt van moed dat
voor kinderen begrijpelijk niveau.
Ganga Hoogendoorn en
Leen Demeulenaere & Laura
Ademoefeningen zijn verpakt in een verhaaltje.
Via http://www.unitedyogis.com/ kom je bij interessante
Meena Stilma ‘Een Cursus in
van Bouchout
Je wordt gestimuleerd om je fantasie te gebruiken,
artikelen, filmpjes van een yogales van 20 minuten
Wonderen’, als uitgangspunt
ISBN
oefeningen die worden aangereikt zijn geschikt om alleen te
en mantra’s. Ook zijn er leuke stickers te koop van
voor hun yogaboek hebben
België: 9789082224641
doen of met meerderen.
yogahoudingen om snel en visueel je les op papier te
genomen. Omdat de Cursus
Nederland: 978-94-92077-
een non-dualistisch spiritueel
15-8
pad is, verwachtte ik Advaitayoga of Kashmiryoga aan te treffen.
Inhoud
Transformatieve Yoga is echter gebaseerd op de chakra’s
Zeer overzichtelijk.
zetten. Kennis van de Engelse taal is wel handig. Uitleiding In de uitleiding wordt beknopt, in goed te begrijpen taal,
Je les samenstellen op papier is een interessante
uiteengezet wat yoga is en het doel van yoga met kinderen.
discussie voor yogadocenten. Zelf doe ik het nooit, maar ik noteer de oefeningen die belangrijk zijn voor het
Toelichting
thema van mijn les. Voordat ik mijn sessie begin, kijk ik
Woord vooraf
Bij elke oefening staat het doel en eventuele uitleg
daar even naar en terwijl ik de eerste oefening inspreek,
de invloed van het denken dat dit doet. Gedachten op basis
● De yoga is overduidelijk bedoeld voor kinderen.
aangegeven: activerend, rustgevend, evaluerend, of
herinnert mijn lichaam zich automatisch de hele les.
van liefde helen en angstgedachten leveren pijn op. (Zelf)
● De yoga wordt spelenderwijs aangereikt: spelplezier/
verbeterend voor relatie kind/ouder.
Die eerste les, die ik voorbereid heb met inspiratie uit
met als uitgangspunt je steeds dieper bewust te worden van wat je denkt. Het is niet het lichaam dat vrijmaakt, het is
vergeving is het sleutelwoord voor transformatie.
boeken en tijdschriften, laat ik van binnenuit komen
maar wel een echte yoga-ervaring.
Transformatieve Yoga ziet er prachtig uit, vernieuwend en
● Bij elk spel (in plaats van oefening) staat een symbool,
Conclusie
rondom de geselecteerde oefeningen. Ik kijk nooit op
overzichtelijk. Van elk chakra worden eerst de kenmerken
waar het accent ligt en vanaf welke leeftijd de oefening
Mijn eerste indruk van het boek: de illustraties zijn grappig,
een papiertje om te weten wat de volgende oefening is.
beschreven, vervolgens de bijbehorende asana’s. Dit is zeer
geschikt is.
felgekleurd en creatief prikkelend en de auteurs spreken uit
De eerder genoemde link sla ik op in mijn computer in de
zorgvuldig gedaan.
● Je voelt je vrij om te experimenteren.
ervaring. Je merkt dat zij gewend zijn om met kinderen te
map Yoga-oefeningen. Wanneer ik dan een les maak over
Elke asana krijgt twee pagina’s voor de beschrijving en
● Nelsons yogaboek vergelijkt yoga met een heerlijk stukje
werken.
de rug, neem ik de computer mee naar mijn yogaruimte.
Ik vind dit boek geschikt voor yogadocenten die zich willen
Wat ik ook leuk vind in de vakantie is puzzelen op
specialiseren in kinderyoga. Maar ook voor onderwijzend
een sutra van Patanjali. Wat vind ik nou dat er staat.
afbeeldingen van de asana in opeenvolgende stadia van de opbouw van de houding. Moeilijke houdingen worden niet geschuwd: wat mij betreft had er meer ruimte mogen zijn
vakantie. ● Yoga is voor iedereen niet alleen voor de kinderen, maar ook goed voor degene die met de kinderen oefent.
voor yogabeoefenaars die minder soepel in hun lijf zitten.
● Het kind waar je mee werkt bepaalt het tempo.
personeel, die yoga willen toepassen in hun lesprogramma
Ik vergelijk dan vijf vertalingen met elkaar en maak
Alhoewel de asana’s geplaatst zijn bij het bijbehorende
● Er is een logische volgorde in spelletjes, maar het kind
en/of andere beroepen die met kinderen werken.
mijn eigen vertaling. Ik ben nu bezig met sutra 13 van
chakra, wordt steeds de transformerende uitwerking op alle
hoofdstuk 3, en terwijl ik aan het zwemmen ben in de
kan zappen waar de behoefte ligt. Helga Klinkers
erbij betrokken chakra’s aangegeven.
Maas, denk ik opeens het verschil te begrijpen tussen
Een rode draad door de asana’s is de inademing naar het
Doelgroep
dharma en dharmin. Maar de volgende dag is het weer
eerste en daarvandaan de uitademing naar het zevende
Kinderen vanaf 4 jaar, (groot)ouders, broers en zussen.
anders. Ik vind het veel leuker dan een kruiswoordpuzzel oplossen.
chakra waarmee je de energie van veiligheid, eerste chakra, door alle andere chakra’s verspreidt. Als je dit boek wilt
Handige tips
aanschaffen om ‘Een Cursus in Wonderen’ in de praktijk te
De tips zijn heel nuttig. Er is goed over nagedacht,
brengen, word je teleurgesteld. Daarover komen steeds
bijvoorbeeld wat draag je, welk tijdstip, hoe richt je jouw
meer toegankelijke boeken op de markt. Wil je een yogaboek
yogaplekje in?
met naast een fysieke beschrijving van de asana’s ook veel
Er wordt gebruik gemaakt van een opvoedingsdriehoek:
aandacht voor de transformerende werking, dan is dit boek
liefde, geduld en discipline.
een uitstekende keus.
Navoelen is heel belangrijk, in de vorm van het bespreken van oefeningen of het creatief nabootsen ervan.
Yogabindu
Satyananda Yogacentrum
* bijscholingen & workshops * Satyananda Yoga boeken * schapenwollen matten, latex onderlaag * neuskannetjes - tongschrapers * yogakussens * yoga nidra cd's - mala’s - chakra kaarten www.yogabindu.nl
Jacqueline Pompe
[email protected]
Mieke de Bock www.saimithrayoga.nl
28 Yoga Nieuwsbrief Vereniging Yogadocenten Nederland
Jaargang 37 • Nº 3|2015 29
Trude Matla-van der Veer
[email protected]
Yoga en meer... De aanmeldingen voor het nieuwe yogaseizoen 2015/2016
Oefentherapie is heel belangrijk, dit verbetert de functie
Alleen VYN-leden kunnen hun activiteiten in de Yoganieuwsbrief plaatsen. De kosten bedragen 12,50 per keer en per
stromen binnen. Verschillende cursisten schrijven in de
van het gewricht en laat de pijn afnemen. Daarnaast
activiteit. Aanleveren van kopij dient te geschieden volgens een vaste indeling met korte tekst. Inhoud en volgorde: wat,
gezondheidsverklaring: ‘Ik heb artrose’.
hebben mensen met overgewicht er baat bij om af te
wanneer, waar en door wie. Totale lengte van de tekst achter info mag niet meer dan 250 tekens bedragen, inclusief spaties.
In het ErasmusMC wordt de aandoening van alle kanten
vallen.
Kaders:
bekeken, zo las ik in het personeelsblad van mijn laatste
Intussen is het onderzoek in Rotterdam in volle gang en
● Niet meer dan 3 regeladvertenties per adverteerder per uitgave.
werkgever.
werken verschillende afdelingen met elkaar samen aan de
● Plaatsing vindt pas plaats na ontvangst van betaling van 12,50 euro per regeladvertentie.
Dat het geen ouderdomsziekte is en niet wordt veroorzaakt
ziekte artrose. Orthopedie onderzoekt of kraakbeen is te
● Plaatsing aanleveren volgens format. Anders wordt de advertentie aangepast door de redactie.
door slijtage van het kraakbeen is inmiddels duidelijk. Dat
regeneren. Bij Interne Geneeskunde wordt met genetisch
● De VYN is niet inhoudelijk verantwoordelijk voor de aangeboden activiteiten en geeft met plaatsing in deze nieuwsbrief
het gewricht niet verder kan beschadigen door beweging
onderzoek het mechanisme achterhaald en binnen de Ergo
weten we ook. Het kraakbeen en andere delen van een
studie worden risicoprofielen gemaakt. De afdeling Radio-
gewricht raken beschadigd door een verstoorde balans in
logie werkt aan nieuwe imaging technieken om afwijkingen
Mailadres:
[email protected].
de aanmaak en afbraak van allerlei stoffen in het gewricht.
nog beter in beeld te brengen.
De activiteit wordt geplaatst als de kosten voor plaatsing zijn voldaan op girorekening 5363836
Hormoonveranderingen schijnen hier invloed op uit te
Welke klachten voorspellen artrose? Met geld van het
(IBAN: NL05INGB0005363836) of bankrekening 539016098 (IBAN: NL15ABNA0539016098)
oefenen want bij vrouwen boven de 50 jaar komt artrose
Reumafonds wordt aan vroegtijdige herkenning van artrose
het meest voor. Er zijn veel oorzaken die het artroseproces
gewerkt door de afdeling Huisartsengeneeskunde, want
op gang brengen. Maar altijd betreft het een afweging
iedereen in de wereld is het erover eens dat behandelingen
tussen belasting en belastbaarheid. Zo gaat het bij extreme
te laat worden gestart.
overbelasting, zoals topsport, vaker fout met de balans
niet automatisch erkenning van de kwaliteit.
ten name van Vereniging Yogadocenten Nederland, Spijkenisse onder vermelding van: activiteitenkalender.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Yoga bij Kanker
Yoga Nidra
Welke klachten kunnen een voorloper zijn van artrose?
* www.yogaenkanker.nl *
workshops&bijscholingen *
van stofjes in het gewricht. Aan de andere kant zijn er
Door mensen tien jaar te volgen en hun klachten en MRI
WG-plein 108, Amsterdam; Stichting Yoga & Kanker: team van
Centrum Zweiersdal, Weverstraat 65, 6862 BX Oosterbeek;
ook mensen wier belastbaarheid juist heel laag is. Dat
beelden te combineren, hoopt men een goed diagnostiek
gespecialiseerde yoga- en gastdocenten o.l.v. hoofddocent
Docent Lea Vos; Yoga Nidra is een staat van algehele balans
kan komen door erfelijke aanleg of een trauma. Ook bij
model te ontwikkelen, waarmee huisartsen artrose bijtijds
Josette van Leeuwen; Professioneel en verantwoord yogales
waarin de twee hersenhelften in harmonie worden gebracht.
personen met overgewicht is de belastbaarheid lager en
kunnen herkennen.
geven aan een groep (ex-) kankerpatiënten, bel met tel. 020-
Spierspanningen, emotionele spanningen én mentale span-
niet alleen in de gewrichten die extra belast worden.
Hoewel artrose (nog) niet te genezen is, kunnen de
6122780; 60 VYN punten
ningen worden geleidelijk losgelaten. Yoga Nidra kan een
Veel cusisten lijden eraan en zelf ben ik er al sinds mijn
klachten wel beperkt worden. Blijven bewegen! Niets
dertigste jaar mee bekend. De pijn komt en gaat. De pijn
forceren. Eventueel in overleg met de behandelende
wordt vooral veroorzaakt doordat het gewrichtsmembraam
specialist of fysiotherapeut in beweging blijven. Ik geloof er
ontstoken raakt. Er wordt meer vocht geproduceerd en dat
heilig in.
* 11 x zaterdag 19-09-2015 t/m 18-06-2016, 10.00-17.00 uur
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Indiase meditatie
* Zaterdag 7-11-2015 van 9.45 - 16.45 uur * www.acanta.nl * Yogastudio Hazenkamp, Nijmegen; Stella van Dinten (Acanta Bijscholingen); Aum chakrameditatie; Eenwordingsmeditatie;
veroorzaakt een zwelling. Ook in het bot onder het gewricht
* 2 december 2015 * www.zweiersdal.nl/yoga/
waardevolle aanvulling betekenen in het lesgeven. Organisatie Lea Vos tel. 06-42315757, Kosten 91,50 euro, exclusief 21% BTW; 5 VYN punten
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Yin Yoga
* 23 januari 2016 * www.zweiersdal.nl/yoga/
kunnen kleine holtes ontstaan die pijn veroorzaken. Zowel
Bron: Scanner juli/augustus 2015
Mantra japa met mala; Tratak; Mealprayer. Vanuit de chakra-
uitwendig als op röntgenfoto´s zijn later vaak artrotische
(personeelsblad ErasmusMC)
psychologie. Bronnen: Santosh Puri ashram Haridwar, Par-
workshops&bijscholingen *
marth Niketan ashram Rishikesh en Saswitha traditie. Kosten
Centrum Zweiersdal, Weverstraat 65, 6862 BX Oosterbeek;
95 euro incl. BTW, handleiding, lunch, tel. 024-3441052;
Docent Eric Staals; Yin yoga gaat uit van het ontspannen van
6 VYN punten
spieren in een asana. Hierdoor komt er ‘beweging’ in de dieper
veranderingen te zien.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Yoga-Props Benelux
Balanceren
* www.zweiersdal.nl/yoga/workshops&bijscholingen * Centrum Zweiersdal, Weverstraat 65, 6862 BX Oosterbeek; Maartje van Hooft; Yoga biedt bij uitstek handvatten om vaardig te leren manoeuvreren door de dynamiek van het auto-
Snelle levering binnen Benelux tegen aantrekkelijke prijzen. Voor advies kun je ook contact opnemen met:
Andreas Vogel: +31-20-80 81 634
www.yoga-props.nl
gelegen lagen in en rondom de gewrichten zoals: bindweefsels, kapsels en ligamenten. Organisatie Lea Vos tel. 0642315757, Kosten 91,50 exclusief 21% BTW, 5 VYN punten
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
ZEN-meditatie
* 6 zaterdagen, 3/10/2015 tot en met 2/4/2016, 8.45 tot
nome zenuwstelsel en zo onnodige spanning af te voeren en
11.45 uur * www.nicoliplijn.nl *
vitaliteit op te bouwen; Organisatie Lea Vos tel. 06-42315757,
Yoga studio Nico Liplijn, Molenheide 18, 6027PZ Soerendonk;
2 dagen; Kosten 180 euro exclusief 21% BTW; 10 VYN punten
Nico Liplijn, Yogadocent en medium; Met hulp van ZEN-
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
meditatie komen innerlijke emoties meer naar de oppervlakte, waardoor je nog diepere vreugde kunt ervaren, ,
[email protected]. Kosten 120 euro, inclusief drinken. Graag vooraf bellen, tel. 0495-592946; 18 VYN punten
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 30 Yoga Nieuwsbrief Vereniging Yogadocenten Nederland
Jaargang 37 • Nº 3|2015 31
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
* 15 november 2015 * www.samsaracongres.nl *
* 12 za, 10.00-17.15 uur, 10/2015-/062016 * www.yoga-
Congres: Ouder worden
2-daagse Workshop de opbouw van de asana’s vanuit de bekkenbodem
Zwangerschapsyoga
Kinderyoga opleiding
* 3 weekenden, januari, februari, maart; start 23 januari *
docentenopleiding.nl *
www.kidsyoga.nl *
* Vr 27/11 en za 28/11van 10.30 - 16.00 uur * www.samsara.
Docentenopleiding Yoga en Vedanta, Doorn; Docententeam
Arnhem; Femmy Brug, Kidsyoga; Professionele duidelijk
Geneeskunde), Daniëlle Bersma (directeur Samsara Yoga
nl, www.yogastudiogrootbaltink.nl *
en verloskundige; Je bouwt kennis op rondom het transfor-
opgezette training, waarbij yoga voorop staat. Leer de theorie
Opleiding). Gespecialiseerde yogadocenten verzorgen het
Yogastudio Groot Baltink, Oxersteeg 37, Deventer; Iekelien
matieproces van geboorte. Het accent ligt op yoga, meditatie,
en praktijk van het lesgeven aan kinderen, de rol van spel en
workshopprogramma met o.a. stoelyoga, mudra’s, himalaya
Buurman; 150 Euro, inclusief lunch, tel. 0570-540405 / 06
psychologie en verloskunde; zwangerschapsyoga@yogaenve-
verhalen, geschikte én ongeschikte technieken, veiligheid,
traditie, voeding, proces van verinnerlijking, valpreventie, ana-
28911751, VYN-erkende bijscholing
danta.nl; 60 VYN punten
special needs en yoga op school;
[email protected], tel 0317-
Workshop Adembeweging
yogales tieners/jongeren - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - * 28 en 29 november 2015 * www.kidsyoga.nl * Let’s twist again
Conferentiehotel Kontakt der Kontinenten, Soesterberg; Plenair spreker Robert Swami Persaud (Hogeschool Ayurveda
tomie en ouderdomsklachten, satsang, intervisie, pranayama’s en spel en fun; Aanmelden:
[email protected]. Kosten 98,50 euro (early bird tot 15 september 2015 89,50 euro
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - * Za 18/4/2015, 10.30 - 17.00 uur * www.samsara.nl, www.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
617555
Arnhem; Femmy Brug, Kidsyoga; Leer yogales geven aan
* 7 november 2015 * www.yoga-marijkeludwig.nl *
Yogastudio Groot Baltink, Oxersteeg 37, Deventer; Iekelien
deze doelgroep; asana’s, geschikte ademtechnieken, me-
Parallelweg Noord 97, 5281hk Boxtel; Marijke Ludwig; Torsies,
Buurman; Cursus op basis van het boek ‘Adembeweging’ van
ditaties, ontspanning, gebruik van muziek, korte series, en
draaihoudingen, ondersteunen de natuurlijke beweging van de
* iedere 1ste zondag van de maand en 24 december, 11.30-
Rita Beintema, 80 euro inclusief lunch; tel. 0570-540405/06
filosofie introduceren op een manier die jongeren aanspreekt.
wervelkolom, reinigen de organen en stimuleren de energeti-
13.00 uur * www.klankschaal.nl *
28911751, VYN-erkende bijscholing
Uitgebreide reader met oefeningen;
[email protected], tel.
sche circulatie. Na een torsie onstaat ruimte, dit maakt de tor-
0317-617555
sie de meest effectieve hartopener. Kosten 125 euro, inclusief
5 VYN punten
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Klankschalenconcerten
Centrum Samavihara, Hoofdstraat 84, Gasselternijveen; Romy van der Pool en René Stahn: gespecialiseerde klankwerkers, Yoga en Meditatie docenten. 25 jaar ervaring; Ook voor aan-
yogastudiogrootbaltink.nl *
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Vipassana-yogaretraite * 12 tot en met 14 februari 2016 * www.inafischer.nl *
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Bijscholing Living yoga * 21 en 22 november *
geïllustreerd lesmateriaal en lunch; 4 VYN punten
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Yoga voor de 4 seizoenen
koop zeer oude klankschalen, klankmassage workshops.
Centrum Oostraven, Epe; Coby van Herk en Ina Fischer; Een
[email protected], tel. 06-29036168 of 0599-512075
weekend om te vertragen en te verstillen. Veel stilte maar ook
Wageningen; Swami Vedantananda Saraswati: Satyananda
uitwisseling, dhammatalks en mogelijkheid voor een gesprek.
yoga; Swami Vedanta van de Satyananda yoga traditie geeft 2
Parallelweg Noord 97, 5281hk Boxtel; Marijke Ludwig; work-
Kosten: 230 euro op basis van een 2-persoonskamer plus
dagen theorie en praktijk over het onderwerp living yoga; yoga
shop Winter: Een aantal oefenseries om de energie van de
Dana.
is een levende wetenschap én het moet geleefd worden, dus
winter nog bewuster te beleven. Kijk voor de inhoud op de
niet alleen op de mat. Hoe kun je yoga integreren in het da-
website. Kosten 125 euro, inclusief geïllustreerd, lesmateriaal
gelijks bestaan en hoe kun je je cursisten helpen dit te doen.
en lunch; 4 VYN punten
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Mahayoga
* 16 en 30 januari, 13 februari, 5 en 19 maart, 2 april * www.abhayoga.nl * Centrum voor bewustzijnsontwikkeling Tapovan, Loenen Gld;
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Taste of Yoga
* 21 november 2015 * www.yoga-marijkeludwig.nl *
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
* 14 november 2015, 13.30-18.00 uur * www.yoga-docen-
Vraag de uitgebreide brochure. Voertaal Engels, opgave en
(klanktherapeut); MahaYoga heeft alle vormen van yoga in
tenopleiding.nl *
Informatie Femmy Brug
[email protected], tel. 0317-7617555
zich. MahaYoga beoogt een spontane vereniging van het per-
Docentenopleiding Yoga en Vedanta, Doorn; Hein van Dongen
soonlijke bewustzijn en de spirituele dimensie in ons. De ver-
(filosofie) en Ingrid van Dijk (yoga); Filosofieles en Yogales.
diepingsserie omvat 6 dagen voor 6 chakra’s, iedere dag staat
Toegankelijk voor oud studenten, andere geïnteresseerden of
* 3 weekenden, januari, februari, maart, start 23 januari *
deze workshop de ingrediënten die een houding licht en
er één centraal. Met yoga, pranayama’s, meditatie, filosofie,
jouw yogacursisten. Kosten: 25 euro inclusief een vegetari-
www.kidsyoga.nl *
moeiteloos maken door de inzet van de bekkenbodem en aan-
klank en mantrazang wordt er een energieveld geschapen; Je
sche maaltijd;
[email protected]; geen YVN punten
Arnhem; Femmy Brug, Kidsyoga; Professionele duidelijk
dachtspunten die uitgaan van de anatomie van het lichaam.
opgezette training, waarbij yoga voorop staat. Leer de theorie
Belangrijk zijn ook de beelden die je, tijdens het inspreken van
en praktijk van het lesgeven aan kinderen; de rol van spel en
een oefening, schetst. Dit alles bij elkaar maakt yoga moeite-
verhalen, geschikte én ongeschikte technieken, veiligheid,
loos, vederlicht. Kosten 125 euro, incl. geïllustreerd lesmateri-
special needs en yoga op school;
[email protected], tel 0317-
aal en lunch; 4 VYN punten
Abha Hontelez in samenwerking met Gauranga Hontelez
kunt afzonderlijke dagen volgen of de gehele serie.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
A anwijzingen en correc- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - ties in de yogales Bekkenbodem Yoga * 9 januari 2016, 12.30-17.00 uur * www.yoga-docentenopVYN punten in aanvraag
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
kinderyoga opleiding
* Vr 20/11, 11/12, 15/01 2016, 12/02 en 11/3, 10.30 - 17.00
leiding.nl *
uur * www.samsara.nl, www.yogastudiogrootbaltink.nl *
Docentenopleiding Yoga en Vedanta, Doorn; Esther de Wind;
Yogastudio Groot Baltink, Oxersteeg 37, Deventer; Ieke-
Je leert in deze workshop verschillende manier om jouw
lien Buurman; Cursus op basis van het boek ‘Herstel zelf je
cursisten persoonlijke aanwijzingen en correcties te geven.
spierkracht’ van Rita Beintema, Informatie: 390 euro, inclusief
Kosten: 35 euro inclusief nieuwjaarsborrel; info@yogaenve-
samsara.nl/non-dualiteit-en-yoga/ *
lunch, tel. 0570-540405/ 06-28911751
danta.nl; 3 VYN punten
Yogacentrum Bunnik, Smalleweg 8a te Bunnik; Marjo Vreden-
VYN-erkende bijscholing
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - EHBO voor de yogadocent
617555
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
* 16 januari 2016 * www.yoga-marijkeludwig.nl * Parallelweg Noord 97, 5281 HK Boxtel; Marijke Ludwig; In
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Non-Dualiteit en Yoga
*23 januari, 20 februari, 19 maart, 23 april en 21 mei 2016 *
bregt; De energetische yoga oefeningen zijn ter voorbereiding van het dóórbreken van het inzicht in de non-dualiteit. Het
* 20 februari 2016, 12.15-17.15 uur * www.yoga-docenten-
gaat het vooral om de ervaring van verruiming, stilte, zonder
opleiding.nl *
gedachten zijn, openheid, transparant zijn, bewustwording en
Docentenopleiding Yoga en Vedanta, Doorn; Daphne van
inzicht. In brede zin gaat het om het oplossen van bindingen
Lunzen; Deze dag ga je in op situaties die zouden kunnen ge-
en beperkingen op alle niveaus. Kosten: 385 euro, Voor vra-
beuren in je les. Er wordt praktisch geoefend. Kosten: 55 euro
gen mail
[email protected]; 25 VYN punten
inclusief koffie, thee en soep;
[email protected];
Yoga Vederlicht
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
4 VYN punten
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
32 Yoga Nieuwsbrief Vereniging Yogadocenten Nederland
Jaargang 37 • Nº 3|2015 33
Saswitha Opleiding voor Yoga en Wijsbegeerte
Yoga workshops en bijscholingen najaar 2015
Neem nu een abonnement: 4 nummers voor t 32,00
Voor verrijking en ontwikkeling van lichaam en geest
Colofon De Yoganieuwsbrief wordt uitgegeven door de Vereniging Yogadocenten Nederland (VYN), opgericht op 23 maart 1978, ter behartiging van de belangen van yogadocenten en als informatiepunt voor yogacursisten. De VYN is lid van de Europese Yoga Unie. De Yoganieuwsbrief verschijnt vier keer per jaar aan het eind van ieder kwartaal en heeft een oplage van 1100 exemplaren.
Al 26 jaar hét platform voor yoga
Wijsheid in verhalen Cursus Yoga en Wijsbegeerte - 7 dg
• • • • •
ook als losse lesdag te volgen start: zo 5 okt 2015
Yoga voor Vata Pitta Kapha
traditie interviews kennis trends impact
Opzegging van het VYN lidmaatschap kan alleen schriftelijk via het secretariaat. De opzegging moet voor 1 december van het lopende jaar door het secretariaat zijn ontvangen. Je opzegging is definitief wanneer je een bevestiging hebt ontvangen. Bij opzegging dient het muurschild, indien gehuurd van de VYN, geretourneerd te worden aan het secretariaat. Het secretariaat telefonisch te bereiken (0653788380) op maandag 9.30-12.00 uur en dinsdag en donderdag van 13.30-16.00 uur.
• kwaliteit
Workshop Yoga en Ayurveda - 3 dg do 5, 12, 19 nov 2015
Attendeer jouw cursisten op Tijdschrift voor Yoga!
Redactie Gerreke van den Bosch,
[email protected], (0570 - 652533)
W W W. T I J D S C H R I F T V O O RY O G A . N L
Familieyoga
inspirerend – verdiepend – professioneel
Bijscholing voor docenten kinderyoga - 3 dg zo 15, 22 nov 2015, 6 mrt 2016
yogadocent – 4 jaar – 20 zaterdagen per jaar specialisatie zwangerschapsyoga – 1 jaar – 12 zaterdagen
www.yoga-saswitha.nl
Adv YogaNieuwsbrief 2015 92x134 mm.indd 1
W W W. Y O G A . N L
04-09-15 16:03
Zondag 15 november 2015 Conferentiehotel Kontakt der Kontinenten, Amersfoort
www.yoga-docentenopleiding.nl
[email protected] – 030-2310911
Vereniging Yogadocenten Nederland
Samsara Congres 2015 Voor (potentiële) docenten: • belangenbehartiging • contact met collega docenten • goedkope collectieve verzekering
Gevarieerd workshop programma: Anatomie & Ouderdomsklachten - Himalaya traditie - Intervisie - Mudra’s Pranayama - Satsang - Spel & Fun - Stoelyoga - Valpreventie Verinnerlijking - Voeding
Kies voor kwaliteitsyoga
Bazar
www.YOGANEDERLAND.nl
Tevens erkend als VYN bijscholing met 5 punten
www.samsaracongres.nl |
[email protected]
Medewerkers aan deze aflevering Chris Bieze, Maroesja Grabijn, René Tol, Wim van de Laar, Dirk Ooijevaar, Jan Faasen, Anne Bjørndal, Ina Fisher, Atie Olff, Mieke de Bock, Vera Uit de Weerd, Johan Hoft, Helga Klinkers, Trude Matla-van der Veer, Danielle Bersma en Femke Hol-Kroonen. Sluitingsdata voor kopij en advertenties Yoganieuwsbrief jaargang 37 13 november YNB 2015-4 (verschijnt week 52, eind december) Kopij zonder opmaak in Word font Verdana 11pt. sturen naar
[email protected]. Kopij voor de activiteitenkalender door leden VYN in ‘Word font Verdana 11pt. volgens vast formaat sturen naar
[email protected]. Advertenties sturen naar het secretariaat: Chris Bieze, Oudeweg 22, 9608 PM Westerbroek,
[email protected]. Graag je advertentie insturen onder vermelding van het gewenste formaat in mm en publicatienummer nieuwsbrief. Gegevens en tarieven 2015 t.b.v. advertenties
Ouder worden
Key note speaker: Robert Swami Persaud - Hogeschool Ayurveda Geneeskunde, Nijmegen
Opmaak en vormgeving Christiane Gathmann
Voor (potentiële) cursisten: • vind een erkende yogadocent
Vereniging Yogadocenten Nederland Contact secretariaat: 050-4042926
[email protected] Facebook.com/yogadocenten.nl
pagina
formaat
leden
niet-leden
1/1 (zwart/wit)
190 x 277 mm
€ 110,-
€ 220,-
1/1 (kleur)
idem
€ 220,-
€ 440,-
1/2 (zwart/wit)
190 x 135 mm
€ 60,-
€ 120,-
1/2 (kleur)
idem
€ 110,-
€ 220,-
1/4 (zwart/wit)
68 x 190 mm of 92 x 135 mm
€ 38,-
€ 77,-
1/4 (kleur)
idem
€ 60,-
€ 120,-
1/8 (zwart/wit)
68 x 92 mm
€ 21,-
€ 42,-
1/8 (kleur)
idem
€ 38,-
€ 77,-
Zetspiegel 190 mm breed en 277 mm hoog Advertentievoorwaarden • pdf-bestand - resolutie: 300 dpi - tekst, afbeeldingen en foto’s in CMYK • zonder snijtekens en kaders Over plaatsing van artikelen, brieven en advertenties beslist het bestuur van de VYN. Foto cover Sarvangasana
Jaargang 37 • Nº 3|2015 35
Het beweegt en het beweegt niet. Ver weg, is het dichtbij. Binnenin alles, is het toch buiten. (Upanishads)
Meer van Geneve, Zinalreis 2015