*Meeneemexemplaar*
Nieuwsbrief
Column; Ton van Ingen Schenau andere baan. Zerkink van uitVerhuizing Een Verhuizen van het drukke westen naar het landelijke Zutphen. Mijn vrouw had met ware koopmanskunst zelf onze ruime eengezinswoning in Haarlem verkocht. Aan een dominee nog wel. Een andere woning hadden we nog niet gekocht, maar met de opbrengst van de verkoop zou dat geen probleem zijn. De prijzen lagen hier heel wat lager. De gemeente had wel een flatwoning in de aanbieding waar we tijdelijk in konden trekken. De verhuizer had ’s morgens vroeg ons hele hebben en houden ingeladen. Wij gingen alvast met de auto vooruit. De hernieuwde kennismaking met de nieuwe woning beloofde niet veel goeds. In de lift had iemand een formidabele drol geproduceerd, die een niet bepaald aangename geur verspreidde. De woning zelf, vier hoog, bood een ruim uitzicht over ruige velden en een bouwlocatie waar net de eerste scheppen in de grond waren gezet voor het fundament van een vrijstaande woning. Op de kale muren maakten de resten van een kleurloos behang een troosteloze indruk. Bij de nieuwe benedenburen maakte André Hazes met luide stem duidelijk dat hij een beetje verliefd was en bij de bovenburen stampte iemand vrolijk op het ritme mee. Beneden stapte net een met een redelijke buikmaat gezegend heerschap uit zijn auto. Met hoed, jas en aktetas stapte hij welgemoed op de deur van de flat af. Net toen ik me begon af te vragen bij wie die man moest zijn, ging bij ons de bel. Benieuwd wie ons in onze meubelloze woning met een bezoek kwam vereren deed ik de deur open en keek ik in de ogen van een fors blote billengezicht. “Dag mevrouw, mijnheer. Mijn naam is
vaartmaatschappij De Laatste Snik, mag ik even binnen komen?”, klonk het vriendelijk. “Nou, we zijn net aan het verhuizen. We wachten op de verhuiswagen. De meubels zijn er dus nog niet. Een uitvaart is op dit moment het laatste waar ik aan denk”, bracht ik aarzelend uit. “Kan zo maar gebeuren en dan zit je ermee”, sprak de man terwijl hij me opzij duwde en de kamer binnendrong. Hij opende zijn tas en toverde een grijze map tevoorschijn. “Begraven of cremeren, dat zijn de mogelijkheden”, zei hij terwijl hij de map opende. De man produceerde een niet te stuiten spraakwaterval waar geen speld tussen te krijgen was. Voordat ik het wist stond ik in mijn lege huis te kijken naar lijkwagens, volgwagens, doodskisten, zerken en andere benodigdheden voor de laatste reis. Alle mogelijkheden passeerden de revue en al gauw waren we een uur verder. Toen na anderhalf uur de verhuiswagen luid toeterend arriveerde en de ‘dragers’ met het eerste meubilair de trap op zeulden hadden wij nog steeds geen keuze gemaakt. Verontwaardigd sloeg hij zijn catalogus dicht en koos vertraagd het hazenpad. Niet nadat hij ons dreigend had toegevoegd: “Jonge mensen denken dat ze de dood kunnen ontlopen, maar uiteindelijk komen we allemaal aan de beurt. Kijk maar naar die tuinman, die naar Ispahaan vluchtte en daar aan zijn eind kwam”. Ik heb hem gelukkig nooit teruggezien. Waarschijnlijk was hij toe aan geheugentraining of het is ook hem niet gelukt de dood voor te blijven.
Afdeling Zutphen, Lochem en Vorden. Jaargang 4 Nr. 1 Januari April 2013
Wat moet er juridische worden geregeld bij DEMENTIE Bij dementie gaat het verstandelijk functioneren achteruit. Daardoor gaan naast het geheugen ook vaardigheden als rekenen, lezen en omgaan met geld verloren. Een ander gevolg van dementie is dat iemand situaties niet meer goed kan overzien en beoordelen. Het nemen van beslissingen en opkomen voor de eigen belangen wordt dan moeilijker. Uiteindelijk kan het zelfs komen tot wilsonbekwaamheid: wat is dat eigenlijk, waar kun je dan allemaal mee te maken krijgen, waar loop je dan tegenaan en hoe voorkom je daarbij problemen of los je ze op. Wils(on)bekwaamheid Iemand is wilsonbekwaam als hij niet meer in staat is op een bepaald moment de gevolgen van een bepaalde handeling, situatie of besluitvorming te overzien.
Aangezien iemand door de dementie beetje bij beetje het vermogen verliest om zelf beslissingen te nemen of zich gevolgen van keuzes voor te stellen, moet op ieder moment en voor iedere situatie gekeken worden naar de wilsbekwaamheid van de betreffende persoon. Zo kan iemand niet meer in staat zijn om zijn testament te wijzigen of te beslissen om in een verpleeghuis te gaan wonen, maar wel bepalen wat hij die avond wil eten.
Redactie: Jan Hendrik Bruseker, Johan van Oosterwijk, Margot van Heel, Stephanie de Boer Tel. 06-46540141 / www.alzheimer-nederland.nl/zutphen Pagina 12
Afdeling Zutphen, Lochem en Vorden.
Jaargang 4 Nr. 1
Pagina 1
Vervolg: Wat moet er worden geregeld bij DEMENTIE Onverantwoorde aankopen
de:) een ouder, een kind of een broer of zus. De vertegenwoordiger dient Mensen met dementie kunnen vaak beslissingen te nemen die in het benog pinnen, internetbankieren en al- lang zijn van de dementerende. Belerlei transacties verrichten. Door het langrijk is altijd dat de beslissingen en verminderde beoordelingsvermogen maatregelen zo goed mogelijk aanof door ontremd gedrag kan iemand sluiten bij de individuele situatie. echter veel (onverantwoorde) aanko- Hierbij kan de kantonrechter bepen doen. Dit kan variëren van het schermingsmaatregelen instellen in kopen van snoep en sigaretten tot het de vorm van: I. het beschermingsbekopen van een ander huis of een du- wind (betreffende het vermogen), II. re auto. Een gevolg hiervan kan zijn het mentorschap (betreffende zorg dat iemand zichzelf in de schulden en welzijn) en III. de curatele (zowel werkt en failliet gaat met alle nare zorg en welzijn als vermogen). Ook gevolgen van dien. Vertegenwoordi- bij de notaris kun je dit soort zaken zèlf al op voorhand regelen via een ging kan hiertegen beschermen. volmacht: zie IV of een levenstestaVertegenwoordiging ment: zie V. Het is verstandig tijdig op papier vast te leggen wie de persoon met demen- I. Het beschermen van de belantie kan vertegenwoordigen. Indien dit gen van de persoon met dementie niet is vastgelegd ligt de vertegenop het gebied van financiën en verwoordiging bij de partner. Als deze er mogen is mogelijk door onderbeniet (toe in staat) is, is de wettelijke windstelling. vertegenwoordiger (in deze volgorBij een onderbewindstelling is er een vertegenwoordiger (bewindvoerder) die de financiële zaken voor de persoon met dementie regelt en het (toekomstige) vermogen beheert. Redenen voor een onderbewindstelling zijn vaak opname in een verpleeghuis, het niet meer kunnen zetten van een gelijkende handtekening, de verkoop van het huis of een erfenis die ter beschikking van de dementerende is gekomen. Als de zaken tijdig worden geregeld kan de persoon met Pagina 2
Afdeling Zutphen, Lochem en Vorden.
Jaargang 4 Nr. 1
Pagina 11
dementie zelf aangeven wie de aangewezen persoon is aan wie hij zijn belangen het meest toevertrouwt. Let op; aankopen door de persoon die onder bewind staat, kunnen niet zonder meer ongedaan gemaakt worden door de bewindvoerder.
25 januari 2013 en 29 maart 2013.
De bewindvoerder Iedere meerderjarige, bijvoorbeeld de partner of een familielid van iemand met dementie, kan bewindvoerder zijn. Het is ook mogelijk met twee personen het bewind te voeren. Ook een rechtspersoon, zoals een bureau voor bewindvoering, kan tot bewindvoerder worden benoemd. Taken van de bewindvoerder De bewindvoerder behartigt belangen over goederen, bezittingen en financien van de betrokkene. Binnen enkele weken na de benoeming stuurt de bewindvoerder een overzicht van de goederen en financiën plus bankrekeningen die onder het bewind vallen naar de kantonrechter. Ook houdt hij de boekhouding bij. Als de persoon met dementie geen eigen rekening heeft, dan opent de bewindvoerder die, zodat daar de inkomsten en uitgaven over lopen. Daarnaast moet er jaarlijks verantwoording worden afgelegd aan de kantonrechter. Daar waar het gaat om een partner, zal indien men gehuwd is in gemeenschap van goederen ook het deel van de niet dementerende onder het bewind komen. Er kan wel worden verzocht aan de kantonrechter om dit deel niet onder het bewind te stellen.
Pagina 10
Afdeling Zutphen, Lochem en Vorden.
Jaargang 4 Nr. 1
Hoe word je bewindvoerder? De aanvraag voor onderbewindstelling dient de betrokkene, diens partner of naaste familie in bij de kantonrechter in de regio waar de persoon met dementie woont. Bij de aanvraag geef je aan dat je, eventueel samen met iemand anders, bewindvoerder van deze persoon wilt worden. Je kunt ook aangeven dat je voorkeur hebt voor een professionele bewindvoerder. De kantonrechter toetst de aanvraag tijdens een onderhoud met de persoon met dementie en benoemt de bewindvoerder. II. Bij mentorschap is er een vertegenwoordiger die samen met of voor de persoon met dementie beslissingen neemt op het gebied van verzorging, verpleging, behandeling en begeleiding. Als iemand niet meer voor zijn eigen belangen betreffende de nodige zorg kan opkomen, kan de kantonrechter een vertegenwoordiger benoemen (curator of mentor). Bij mentorschap gaat het niet over geld of goederen. De mentor neemt, zoveel mogelijk in Pagina 3
Vervolg: Wat moet er worden geregeld bij DEMENTIE overleg met de betrokkene, beslissingen op het gebied van verzorging, verpleging, behandeling en begeleiding. Indien geen wettelijk vertegenwoordiger is benoemd, kunnen respectievelijk een schriftelijk gemachtigde, partner, ouder, kind, broer of zus als vertegenwoordiger optreden. Familieleden hoeven geen beschermingsmaatregel zoals curatele of mentorschap aan te vragen, tenzij het door bijvoorbeeld onenigheid in de familie verstandiger is om dit wel bij de kanton- len, is het belangrijk dat hij hem goed rechter te regelen. kent of leert kennen. De mentor Iedere meerderjarige, bijvoorbeeld de partner of een familielid, kan mentor zijn. Het is ook mogelijk het mentorschap met twee personen uit te voeren. Daarnaast kan een vrijwillige mentor via een regionale Stichting Mentorschap of een professionele mentor worden benoemd. Taken van de mentor De mentor behartigt de belangen van de betrokkene op het gebied van verzorging, verpleging, behandeling en begeleiding. Hij voert gesprekken met de hulpverleners en maakt afspraken namens de betrokkene als deze dat zelf niet meer kan. Zoveel mogelijk betrekt hij de persoon met dementie bij de beslissingen. Om in de geest van de betrokkene te kunnen handePagina 4
Hoe word je mentor? De aanvraag voor mentorschap kan de betrokkene zelf, diens partner, naaste familie, bewindvoerder, curator of de instelling waar de betrokkene woont, indienen bij de kantonrechter. Ook voor iemand met dementie die (nog) thuis woont, kan een mentor worden benoemd. De kantonrechter benoemt de mentor.
Boek: Weduwe met Echtgenoot (Nancy Levy) Dit aan te bevelen boek gaat over het proces van dementie, de ziekte van Alzheimer. De schrijfster is de derde, veel jongere echtgenote van een dominante, sterke man, een charmeur met veel humor. Hij heeft meer relaties gehad en verschillende kinderen uit die relaties. Ook al moet hij de nodige alimentatie betalen, het echtpaar is toch in goede doen. Bewust kinderloos heeft zij nu toch een vervelend en moeilijk 'kind' aan haar zie-advertentie-
III. Bij curatele is er een vertegenwoordiger (curator) die samen met of voor iemand met dementie beslissingen neemt, zowel op financieel als niet-financieel gebied. Curatele is de meest ingrijpende beschermingsmaatregel en heeft betrekking op de belangen van iemand met dementie op financieel én nietfinancieel gebied. Het bijzondere aan Afdeling Zutphen, Lochem en Vorden.
Jaargang 4 Nr. 1
ke man. Ze beschrijft openhartig het proces van geestelijke aftakeling van haar man, die zij liefhad en bewonderde. Zij werkten samen in hun bedrijf, gingen dikwijls op reis. Het leven in hun Larense villa was goed. Langzaam kwam zij ook met haar man tot het besef dat er iets niet meer klopte in zijn gedrag. Haar toekomst kwam er heel anders uit te zien. Haar schuldgevoel en boosheid, haar onmacht en moedige pogingen om het heft en het overzicht middels de verzorging van haar man in de hand te hebben en te houden, de andere verwachtingen van de hulpverlening, het anticiperen op het dementerende gedrag van haar echtgenoot, het komt allemaal aan de orde. Extra complex wordt de situatie als zijn kinderen aan bemoeizorg gaan doen. Een goed boek voor lezers die met deze aandoening te maken hebben, zoals mantelzorgers. Pagina 9
Programma Café Gemeente Lochem 2013 Elke eerste vrijdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur. 4 januari 2013
Eetcafé Scholten Bierstraat 4 óf Achterstraat 7241 AH Lochem
De nieuwe voorlichtings presentatie van afd. VordenZutphen en Lochem van Alzheimer Nederland.
1 februari 2013 Wat is de rol van de huisarts in het dementieproces. Wanneer naar de huisarts en wat kan hij betekenen rondom de diagnose dementie. 1 maart 2013
Wat kan de trajectbegeleider betekenen voor mensen met dementie en hun mantelzorger. Hij/zij geeft voorlichting en antwoord op uw vragen.
5 april 2013
Ervaringsdeskundige. Moeder en dichter komen praten over het dementeringsproces van hun echtgenoot/vader. -advertentie-
Pagina 8
-advertentie-
Afdeling Zutphen, Lochem en Vorden.
curatele is dat met deze beschermingsmaatregel een aankoop achteraf ongedaan gemaakt kan worden. Iemand die onder curatele is gesteld, mag geen enkele rechtshandeling meer verrichten zonder toestemming van de curator.
nen lopen. Jaarlijks moet er verantwoording worden afgelegd aan de kantonrechter.
Hoe word je curator? De aanvraag voor curatele dient de betrokkene zelf, diens partner, naaste familie of officier van justitie in bij de De curator kantonrechter. Je kunt daarbij aangeIedere meerderjarige, bijvoorbeeld de ven dat je, eventueel samen met iepartner of een familielid, kan curator mand anders, curator van deze perzijn. Daarnaast kan ook een professi- soon wilt worden. Je kunt ook aangeonele curator worden ingeschakeld. ven dat je voorkeur hebt voor een Een rechtspersoon, bijvoorbeeld een professionele curator. De kantonrechaccountantskantoor, kan geen curator ter benoemt de curator. zijn. NB. De taken van de curator Kosten en vergoedingen Een curator heeft op niet-financieel Een bewindvoerder en een mentor gebied dezelfde taken als de mentor. kan een vergoeding krijgen voor de gemaakte kosten en een beloning De taken op financieel gebied gaan verder dan bewindvoering. De pervoor de werkzaamheden. De kantonsoon die onder curatele is gesteld, is rechter bepaalt de hoogte van de vermet deze maatregel handelingsonbe- goeding. kwaam geworden en kan zonder toe- Een curator kan ook een vergoeding stemming van de curator en soms die of een beloning krijgen voor de kosvan de kantonrechter geen overeen- ten of werkzaamheden. De hoogte komsten aangaan. De curator stuurt hiervan is in beginsel 5% van de netbinnen enkele weken na de uitspraak to-opbrengst van het vermogen. In de van de kantonrechter een overzicht praktijk wordt hierbij vaak een stanvan de goederen die onder de curate- daardvergoeding gehanteerd. le vallen naar de kantonrechter. Ook houdt hij de boekhouding bij. Als de Of naar de notaris ? betrokkene geen eigen rekening heeft Als je de gang naar de kantonrechter dan opent de curator die, zodat daar niet wilt maken of bezwaarlijk vindt en de inkomsten en uitgaven over kuntoch je zaken wilt regelen als je daar
Jaargang 4 Nr. 1
Pagina 5
Vervolg: Wat moet er worden geregeld bij DEMENTIE zelf niet meer in de gelegenheid of toe in staat bent, wie regelt dan je zaken? Als je niet meer in staat bent om je eigen wil te bepalen? Bijvoorbeeld door een geestelijke of lichamelijke ziekte of door andere onverwachte omstandigheden. Dan kun je zèlf een persoon die je vertrouwt de bevoegdheid geven jouw zaken te regelen door bv. een volmacht of een levenstestament.
Elke derde woensdagavond van de maand van 19 tot 21 uur
16 januari 2013 Specialist ouderenzorg Mevr. Anna Jansonius. Wat is dementie en is er medicatie die kan helpen?
Je kunt bij een notaris al deze wensen ook laten vastleggen in een zoIV. De volmacht genaamd levenstestament. Door middel van een volmacht wijs je Hierin kun je bv. vastleggen wie je iemand aan om jouw zaken te regeadministratie regelt. Of wie je perlen: de ‘gevolmachtigde', iemand die soonlijke, je medische en je zakelijke je vertrouwt. Je kunt de volmacht al- belangen behartigt. Daarbij kun je tijd weer intrekken. ook nog een tweede persoon benoeJe kunt in de volmacht precies vastmen die toezicht houdt op dit alles. leggen wat de gevolmachtigde allemaal namens jou mag regelen. bv. Aanvullende informatie een machtiging op jouw bankrekenin- Bovenstaande en aanvullende inforgen, het doen van aangifte voor de matie is ook te vinden op de websites inkomstenbelasting, een te koop van Alzheimer-Nederland staande woning tijdens je afwezigheid (www.Alzheimer-Nederland.nl 030verkopen. 6596900), het Ministerie van Justitie Je kunt daarnaast ook regelen wan- (www.rechtspraak.nl neer de gevolmachtigde namens jou {>Organisatie>Alle Gerechmag optreden, bv. alleen als een dok- ten>RechtbankZutphen>Contact}) en/ ter verklaart dat je zelf niet meer in of Postbus 51 (Informatiedienst 0800staat bent je eigen wil te bepalen, of 8051 {gratis}) alleen tijdens jouw buitenlands verOp www.rijksoverheid.nl blijf, met datum in de volmacht om(>Documenten&Publicaties) vind je schreven. meer informatie en een verwijzing naar formulieren voor het aanvragen V. Het levenstestament van onderbewindstelling en curatele. Pagina 6
Programma Café Zutphen-Vorden 2013
Bruin Café “de Buren” De Singel Lunette Coehoornsingel 5 7201 AA Zutphen
Afdeling Zutphen, Lochem en Vorden.
20 februari 2013
Filmvertoning van de film “Mevr. Bogers”, waarin ontkennen en verbloemen centraal staan.
20 maart 2013
Vragen aan de huisarts. Dr. Marieke Perry, huisarts in Zevenaar en onderzoeker bij het Radboud Alzheimer Centrum.
17 april 2013
Trajectbegeleider in onze regio. Ondersteuning door middel van (persoonlijke) trajectbegeleiding. -advertentie-
Jaargang 4 Nr. 1
Pagina 7
