Nieuwsbrief Februari 2015 Voor sommige ouders was het misschien even schrikken toen vorige maand leerlingen van groep 7 een “bon” kwamen uitdelen voor het verkeerd parkeren van een auto voor de school. Maar gelukkig konden er ook heel veel “bonbons” worden uitgedeeld. Met deze ludieke actie van onze verkeersouders hopen we de veiligheid voor onze school te verbeteren. Tussen auto’s door om over te steken blijft gevaarlijk! Wellicht dat we de actie dit jaar nog een keer herhalen. Eigenlijk hopen we dat dit niet meer nodig is!!
- De eerste week van februari was in het verleden voor de leerlingen van groep 8 best een spannende maand. Het was nl. altijd de week van de CITO-eindtoets. Ook voor school, een belangrijk hulpmiddel voor het verwijzen van uw kind naar een passende school voor vervolgonderwijs. Gelukkig hebben wij het altijd gezien als een hulpmiddel! Helaas werd er door het vervolgonderwijs soms wat anders over gedacht. Eén punt tekort voor de CITO toets maakte dan het verschil tussen wel of niet toegelaten worden!! Daarom is het goed dat er w(m)eer geluisterd moet worden naar het advies van de basisschool. Wij volgen de leerlingen al jaren en hebben gelukkig een goed beeld van wat de mogelijkheden zijn. Op 9, 11 en 12 februari worden de ouders van de leerlingen van groep 8 uitgenodigd om samen met de ouders te bepalen wat de beste keuze is voor leerlingen. We weten bijna zeker dat dit advies overeen zal komen met de eindtoets die nu later in dit schooljaar zal worden afgenomen.
Het leesonderwijs heeft, zoals u wellicht weet, onze extra aandacht. Ook de komende maanden wordt er weer intensief samen gewerkt met de bibliotheek. Een aantal leerlingen van onze school (gr. 4 en 5) zijn vandaag weer uitgenodigd om zitting te nemen in een kinderjury die in de bibliotheek een aantal kinderboeken gaat lezen en beoordelen. Dit is vrijwillig en gaat in overleg met de groepsleerkrachten. Ook gaan enkele groepen dit cursusjaar weer kennismaken met een kinderboeken schrijver. Wat zijn we blij dat we eindelijk aan de slag kunnen om na te denken hoe onze nieuwe school eruit zou moeten zien. Daarvoor gaan we een plan van aanpak maken (het opstellen van een “programma van eisen”) waar we uiteraard ook ouders bij gaan inschakelen. Wie een goed idee heeft mag dat overigens altijd bij ons kenbaar maken! We zijn heel benieuwd wanneer er een start gemaakt wordt met de bouw van de andere nieuwe school. Omdat wij gebruik zullen moeten maken van één van de leegkomende gebouwen hangt daar voor ons vanaf wanneer wij hier kunnen beginnen! - Wie onze site onlangs nog heeft bekeken zal hebben opgemerkt dat hier een “geldthermometer” te zien is die aangeeft hoeveel geld we, samen met de andere 7 scholen van onze schoolvereniging, hebben ingezameld voor de bouw van een nieuwe school in Oeganda. Dit is dan ook het goede doel waar we deze periode voor sparen: “Een nieuwe school in Nakipom!”. We hebben hiervoor een bedrag van 30.000,= euro nodig. De eerste 5000,= is inmiddels naar de chr. zendingsorganisatie “ZOA” overgemaakt door de vereniging. Op 1 april ( en dat is echt géén grap!!) hebben we een sponsorloop gepland voor dit doel. Omdat ik persoonlijk betrokken ben, met een groep mensen die ZOA ondersteunen bij een landbouwproject, heb ik enkele keren ter plaatse in Oeganda kunnen zien hoe efficiënt het geld gebruik wordt en hoe hard het nodig is in dit gebied. Bij voldoende belangstelling (u mag dit per mail aangeven) wil ik hier graag een keer een informatieavond voor organiseren! Verder in deze nieuwsbrief zal ik al vast iets meer over het gebied en de bevolking vertellen. Elke maandag kunnen onze kinderen hiervoor een bijdrage meenemen naar school. Als ieder kind elke maandag 50 cent zou meenemen kunnen we op deze manier voor de zomervakantie nog 3000,= euro bij elkaar sparen! “Wij een nieuwe school; zij een nieuwe school”. Van harte aanbevolen!! - Om ook onze adoptiekinderen niet te vergeten krijgt u deze maand niet alleen een zakje voor het adoptiegeld maar tevens wat aangehechte informatie over één van “onze“ kinderen. - We vertelden het al in de vorige nieuwsbrief maar graag willen we juf Nieske Doornbos nogmaals bedanken voor de geweldige manier waarop ze het verlof van juf Gerlanda heeft ingevuld! Laatstgenoemde hoopt volgende week maandag weer aanwezig te zijn in haar groep en natuurlijk zijn we daar ook weer heel erg blij mee!! - Dinsdag (!!) 10 februari is er weer een inloopavond. Het werk van uw kind(eren) ligt dan van 19.00- 20.00 uur ter inzage op school. Alle ouders en leerlingen zijn van harte welkom!! Zoals u al een aantal keren hebt kunnen merken is er op onze inloopavonden meestal iemand aanwezig van het Centrum voor Jeugd en Gezin. Deze medewerker kan eventuele (opvoedkundige) vragen beantwoorden en heeft daarnaast informatiemateriaal bij zich.
- Er worden in deze tijd van het schooljaar veel toetsen afgenomen bij de kinderen. Aan het afnemen van toetsen wennen kinderen al vanaf groep 1. Dan al krijgen ze te maken met de eerste kleutertoetsen. Ten overvloede zeggen we nogmaals dat we dit doen om ons eigen onderwijsaanbod en de ontwikkelingen van de individuele leerlingen te volgen. Daarnaast om, waar nodig, passende hulp te bieden aan kinderen. We zeiden het al aan het begin van deze nieuwsbrief want soms hebben we de indruk dat er een heel ander gewicht aan wordt geven dan onze bedoeling is. Om de ontwikkeling van uw kind te beoordelen is veel meer nodig!
- Op 18 februari gaat Sterre de Jong uit groep 8, als Scherpenzeels voorleeskampioen naar de regionale voorlees wedstrijd in Barneveld. We wensen haar heel veel succes!! Van 23 t/m 27 februari gaat de school weer een week op slot. We hebben dan voorjaarsvakantie. - Zoals gebruikelijk zal er na een vakantie weer een hoofdluiscontrole zijn. Deze staat gepland op woensdag 4 maart. - Het is inmiddels al enkele jaren een goede gewoonte op onze school om u als ouders de gelegenheid te geven om eens een kijkje te nemen in de klas van uw kind(eren). Ook dit jaar willen we die gelegenheid geven aan de ouders van de leerlingen van groep 1 tot en met groep 3. Dit kan, in overleg met de desbetreffende leerkrachten, middels een intekenlijst die, na de voorjaarsvakantie, in de klas aanwezig zal zijn. Hierop kunt u intekenen om een keer op bezoek te komen. We kunnen nl. zoals u zult begrijpen, niet alle ouders gelijktijdig en op een door u gewenst tijdstip ontvangen ! - Sommige overblijvers krijgen in hun broodtrommel niet alleen brood mee maar ook het nodige snoepgoed. In plaats van het brood wordt dit dan opgegeten! Daarnaast levert het, vooral bij jongere kinderen, nogal eens een jaloerse blik op! Alleen brood lijkt ons meer dan voldoende. Een tussendoortje voor in of na de pauze is uiteraard geen probleem. - Waar houden we ons als team nog meer mee bezig als het gaat om schoolontwikkeling? Op dit moment verdiepen we ons in het aanbod van taalmethodes. Inmiddels hebben we een tweetal methodes geselecteerd waar we de komende mee aan de slag gaan. We hopen dan komende cursus met een nieuwe taal methode te kunnen starten. Vanuit de MR kwam het verzoek of je de schoolapp nog een keer onder de aandacht wil brengen van de ouders. Het heeft ooit al een keer in een nieuwsbrief gestaan, maar volgens de MR leden zijn er weinig ouders die er vanaf weten. Zij vinden ‘m heel handig, zeker omdat je heel snel de agenda en de foto’s in kunt zien. Er was in het begin sprake van dat er betaald zou moeten worden voor deze app, maar dat is inmiddels teruggedraaid. U kunt deze app: “schoolwebsite” gratis downloaden en moet dan eenmalig het webadres van school ingeven: www.glashorst.nl
Op verzoek van de bibliotheek plaatsen we het volgende: Op dinsdag 24 februari hopen we in de Breehoek de film Dik Trom te draaien. Dit voor leerlingen van 7 tot en met 12 jaar. Het begint om 15.30 uur. Na afloop gaan we met z’n allen patat eten. De entree is 6 euro maar op vertoon van je bibliotheekpas krijg je één euro korting! Als je mee wilt doen moet je je vóór 23 februari aanmelden in de bibliotheek. Zoals ik u eerder in deze nieuwsbrief al beloofde hierbij wat uitgebreidere informatie over ons zendingsproject “Wij een school ; zij een school”: Bouw van een school in Audit. Audit ligt in Karamodja – een berucht gebied in Oeganda. Jaren lang stond het bekend als zeer onrustig en gevaarlijk. Ook nu nog – nadat de rust sinds een paar jaar is teruggekeerd – heeft het gebied in heel Oeganda nog steeds de naam tegen. Veel Oegandezen durven het gebied nog steeds niet te bezoeken en ook ambassades raden het af om de regio te bezoeken. Als je er echter komt is er geen enkele reden om je onveilig te voelen. Integendeel het is er schitterend, alleen al omdat er geen enkele toerist komt! Met name de traditionele cultuur en levensstijl zijn prachtig en op zich al een belevenis. ”Land and Water for Human Security”. Dat is de titel van een van de projecten die ZOA hier op dit moment uitvoert . Het is een project dat gericht is op reconstruction (wederopbouw), en dat met name om de onderliggende oorzaken van conflict aan te pakken en de op de lange termijn stabiliteit van de regio te vergroten. Het project is begonnen met het organiseren van community dialogues in 16 verschillende dorpen, volgens het principe van Community-Managed Disaster Risk Reduction. Dit houdt in dat gemeenschappen zelf prioriteiten leggen bij welke aspecten zij in hun gemeenschap graag zouden zien veranderen en hier zelf een plan voor maken hoe dit aan te pakken. Vervolgens heeft ZOA aangegeven wat voor ondersteunde rol zij als organisatie daarin zou kunnen spelen. Zo werd in het ene dorp de prioriteit gelegd bij een school, terwijl het andere dorp veel meer waarde hechtte aan landbouwtrainingen of een betere water voorziening. Door gemeenschappen dit proces te laten doorlopen wordt het leiderschap en eenheid binnen een dorp versterkt en worden mensen aangemoedigd om op te komen voor hun eigen problemen en uitdagingen. Het project heeft de volgende doelstellingen:
Groepen zijn beter in staat om op te komen voor hun rechten en om hun plichten te vervullen; Toegang tot water te verbeteren; Productiviteit van het vee en landbouw te vergroten; Capaciteit van lokale leiders om natuurlijke hulpbronnen te beheren op een duurzame, effectieve en conflict vermijdende manier vergroten Toegang tot basis voorzieningen (onderwijs) te verbeteren; Mogelijkheden tot alternatieve mogelijkheden in levensonderhoud te vergroten.
Al met al is het dus een zeer breed project, dat zich richt op zowel onderwijs (zowel basisals volwassenonderwijs), toegang tot drinkwater, vee- en landbouwtrainingen en scholing van lokale leiders en organisaties in het beheren van natuurlijke hulpbronnen.
Traditioneel gekleden Pokots: veel kralen, oorbellen, een veer en kleurrijke kleding Jongens en meisjes van Kalas. De kinderen op deze foto kunnen vanwege bedreigingen niet naar huis en verblijven er dus ook tijdens de vakantie.
Eén van de weinige scholen is die van “Kalas Girls and Boys”, in Amudat. ZOA werkt op deze school aan wat ‘Civic Education’ genoemd wordt. Door middel van dit programma wil ZOA mensen bewust maken van de rechten die ze hebben. Op deze school zitten meisjes die gevlucht zijn van huis. Meestal gevlucht voor vrouwenbesnijdenis en het hiermee gepaard gaande uithuwelijken. Vrouwenbesnijdenis is iets wat binnen de Pokot-stam nog zeer geregeld voorkomt. ZOA probeert mensen ervan bewust te maken wat de gevolgen hiervan zijn voor de meisjes die dit moeten ondergaan. Ook dat het wettelijk verboden is! Op verschillende manieren wordt er campagne tegen gevoerd, o.a. door vrouwen die voorheen
de besnijdenis uitvoerden aan het woord te laten. Het is triest om van de meisjes te horen dat ze zullen worden gedood als ze weer naar huis gaan. Besnijdenis zit diep in de cultuur geworteld en het is met name lastig om de mannen te overtuigen (want een besneden meisje levert een hogere bruidschat op). En die bruidschat, bestaande uit vee, was zeer kort geleden nog de voornaamste oorzaak van onrust en conflicten in deze regio. Er kwam nl. veel veeroof (op zeer grote schaal) voor. Naast meisjes vluchten ook jongetjes weg omdat ze geen herder willen worden. Ze willen naar school en dat kan niet als je met de kudde mee moet trekken. De aanname is dat onderwijs – voornamelijk op de lange termijn – conflict verminderend werkt en een vreedzame samenleving bevordert. In eerste instantie is dat omdat men door (praktijk)onderwijs op meerdere manieren in levensonderhoud kan voorzien (diversified livelihoods), waardoor mensen minder snel in gewapende conflicten zullen verzeilen. Daarnaast is het ook zo dat door onderwijs, mensen beter voor hun rechten op kunnen komen, weet hebben van wetgeving en handhaving, waardoor conflicten verminderen. De relatie tussen onderwijs en conflict is er aantoonbaar. Het belang van onderwijs is iets dat mensen zelf moeten inzien en is ook in grote mate een verantwoordelijkheid van de lokale overheid. 1. De werkwijze van ZOA. Om het onderwijs in Amudat te ondersteunen werkt ZOA daarom op de volgende manier: Door middel van ISSB technologie worden jongeren uit een dorp getraind om zelf bakstenen te maken om daarmee de school (en een latrine) te bouwen. ISSB staat voor ”Interlocking Soil Stabilized Blocks”. Het is een manier om eenvoudig stenen te maken op de locatie van de school in het dorp zelf, onder supervisie van een engineer/aannemer. Zo leren de jongeren uit een dorp een vaardigheid, die ze na de bouw van de school nog steeds kunnen gebruiken. De jongeren zijn veelal de warriors (gewapende strijders) van voorheen en op zoek naar een manier om te overleven nu de wapens zijn verdwenen. Door het maken van stenen en het bouwen van de school realiseren ze zich waar ze zelf toe in staat zijn.
2. Community schools Een leuke en praktische techniek dat zelf maken van bakstenen, maar hoe weet je waar de grootste potentie en nood voor onderwijs is? Er wordt dan eerst gekeken naar dorpen waar reeds een community school aanwezig is. Dat is vaak een lokaal initiatief, waarbij een aantal actieve ouders een klasje zijn begonnen onder een boom. Dit geeft aan dat het belang van onderwijs al lokaal gedragen wordt, al zijn er vaak geen tafels, stoelen, lesboeken, etc. en is er geen gekwalificeerde leraar. Ook al is de kwaliteit van de school niet hoog, een reeds bestaand klasje onder de boom is voor ZOA een voorwaarde om onderwijs te ondersteunen. Op de weinige scholen of in kerken wordt “FAL les” gegeven. FAL staat voor: Functional Adult Literacy, oftewel volwassenonderwijs. Het functionele zit in het feit dat het niet puur gaat over het leren van lezen en schrijven, maar ook over het leren van kennis en vaardigheden, bijvoorbeeld over hygiene, voedsel of het opzetten van een spaargroep. ZOA werkt veel aan basisonderwijs, maar ouders geven vaak ook aan graag te willen leren. Vandaar dat er op verschillende plekken in het district ‘FAL classes’ gegeven worden.
Warm ontvangst bij de FAL class dat in een kerk gegeven wordt
Geschat wordt dat meer dan 90% van de volwassenen in Amudat niet kan lezen of schrijven, omdat ze nooit de kans gehad hebben het te leren. Meestel omdat er simpelweg geen scholen zijn of deze te ver weg staan en dus niet bereikbaar zijn. Bovendien wordt er ook prioriteit gegeven aan het hoeden van vee. De mensen geven vaak zelf aan dat ze willen leren, dus is dit voor ZOA een goede reden om te starten met een project. Tijdens het bezoeken van een les laten een aantal leerlingen graag trots zien wat ze hebben geleerd. De beginners kunnen hun naam schrijven en een heel aantal woorden hardop van het bord lezen uit het Swahili. De gevorderden kunnen zelfs al rekensommen maken en woorden in het Engels lezen en schrijven. In Cheptuis en Abongai, twee dorpen, heeft ZOA vorig jaar scholen gebouwd. In Cheptuis draait de school inmiddels al bijna een jaar, terwijl in Abongai een half jaar wordt lesggeven. Voor de coördinatie en management van de school zijn ‘School Management Committees’ opgericht: een committee (vijf mannen en vijf vrouwen) dat verantwoordelijk is voor het draaien van de school. Dit committee heeft een training gehad en heeft verschillende scholen bezocht in andere delen van Oeganda, om te leren wat hun rol als committee is. Ze zijn bijvoorbeeld verantwoordelijk voor het aanstellen (en betalen) van de leraar en de aanschaf van schoolboeken. Zelf heb ik de opening van deze scholen mogen meemaken. Wat een dankbare mensen!! Het School Management Committee van Abongai Primary School
De huidige school in Nakipom
en zo’n school willen we er bouwen……
3. Overheid Met de overheid zijn van tevoren duidelijke afspraken gemaakt. Na de start van een school krijgt die school een periode de tijd om te laten zien dat er voldoende kinderen zijn die er heen gaan. Wanneer een bepaald aantal kinderen bereikt is, wordt de school erkend door de overheid, en zal er een, ook door de overheid, betaalde leraar naar toe worden gestuurd. Naast het aantal kinderen zijn er nog een aantal voorwaarden waar een school aan moet voldoen om erkend te worden, zoals de beschikbaarheid van een latrine, schoolbanken, een opslag en een kantoortje voor de hoofdmeester. ZOA probeert zowel gebruik te maken van lokale mogelijkheden en vaardigheden (ISSB stenen), als van reeds bestaande initiatieven (community schools) om op lange termijn het bestaan van een school veilig te stellen (perspectief op steun van de overheid).
4. Gezondheidszorg. Dit is Gladys, een Pokot-meisje van 14 jaar, zij is al moeder geworden!
In de Pokot-cultuur is het heel normaal dat meisjes al op hele jonge leeftijd uitgehuwelijkt worden en dus ook kinderen krijgen. De reeds eerder genoemde vrouwenbesnijdenis maakt een bevalling tot een zeer risicovolle en uiterst gecompliceerde gebeurtenis. Mede hierdoor is in Amudat de moeder- en kindsterfte het hoogst van heel Oeganda. Dit komt dus vooral door die besnijdenis, maar ook door de grote afstanden naar een ziekenhuis en de slechte omstandighedenen en gebrek aan middelen in het ziekenhuis zelf. Waar wij als westerlingen nooit hopen te komen is in het ziekenhuis van Amudat. Vergeleken met wat wij onder een ziekenhuis verstaan verschilt het nogal. En toch…..men weet hier zelfs onder de meest primitieve omstandigheden een keizersnede uit te voeren, ook zonder arts laat staan een chirurg! Vanuit Kenya komen er patiënten die behandeld worden omdat ze “zwarte koorts” hebben. Gladys kon gelukkig op tijd in het ziekenhuis komen, anders hadden zij en haar baby het waarschijnlijk niet overleefd
Het ziekenhuisin Amudat. Patienten dienen zelf voor beddengoed te zorgen.
5. Reizen. De mooiste manier om naar Amudat te reizen vanuit de hoofdstad Kampala is per vliegtuig. De MAF is een kleine vliegtuigmaatschappij die er op is gericht om hulpverleners en mission workers naar de meest afgelegen gebieden te vliegen. Na de hobbelige opstijging en de turbulentie in de lucht vlieg je het laatste stuk letterlijk tussen de bergtoppen van Mount Kadam door. Dat geeft een prachtig uitzicht. Bij de landing snap je niet dat de wielen niet onder het vliegtuig wegbreken! Omdat de piloot eerst laag overvliegt om te kijken of hij wel veilig landen kan is de jeugd al gewaarschuwd. Je wordt daarom al opgewacht na de landing.
Voor een Oegandees is praten over de staat van de wegen als in Nederland spreken over het weer. Het is een onderwerp bij uitstek dat in alle gevallen en in elke omstandigheid kan dienen als gesprekstof. Als je iemand spreekt die je eigenlijk helemaal niet (zo goed) kent, dan vraag je gewoon over de wegen en je hebt meteen genoeg te kletsen. Kom je na een lange reis ergens aan, dan vraagt men je als eerste hoe de wegen waren.
Auto is weer los na een “reddingsoperatie” van 8 uur door 2 andere terreinwagens
Die wegen, of het gebrek daar aan, zijn in Oeganda wisselend. De weg tussen Kampala naar Mbale (de laatste grote “stad” voor Amudat) is een rit van zo’n 200 kilometer over een redelijke weg. Maar na Mbale begint het. Na ongeveer een half uur passeer je een bord ”end of tarmac”, wat einde van “het asfalt” betekent. Vanaf dat moment volgt nog zo’n 200 kilometer een lang zand/grind pad, met regelmatig flinke kuilen en obstakels. Wanneer het een tijdje droog is geweest valt dit eigenlijk allemaal nog wel mee. Maar nadat het geregend heeft worden grote stukken volledig onbegaanbaar. Het probleem is met name dat grote vrachtwagens vast komen te zitten en vervolgens ook de weg blokkeren voor terreinauto’s. Avontuurlijke ‘sleeping on the road’-verhalen van lokale staf en drivers van ZOA zijn dan ook een geliefd gespreksonderwerp tijdens bijvoorbeeld een lunch. Wegen zijn voor de Pokot ook altijd een bedreiging geweest. Hierover kon men zich met geroofd vee nl. snel uit de voeten maken.
Vee van de Pokot zijn ook weggebruikers
Sommige plekken in Karamodja zijn voor auto’s helemaal niet toegankelijk, en vaak is het ook niet efficient om een auto te laten rijden als iemand ook op de motor kan gaan. Dit zorgt echter wel voor extra veiligheidsrisico’s, als bijvoorbeeld de motor stuk gaat, de benzine op is (bijna nergens verkrijgbaar en zeker onderweg niet) of als de wegen onbegaanbaar zijn geworden. Tel daar bij het gebrek aan een dekkend telefoonnetwerk en dus communicatiemogelijkheden op , dan is een onverwachte overnachting in de bush geen aanlokkelijk vooruitzicht. Zeker niet als je bovendien weet dat er hyena’s en (jacht)luipaarden in het gebied zitten Enkele maanden geleden nog (in november) verongelukte één van de medewerkers van ZOA in Amudat. Een jonge Oegandese vader, die met zijn motor op weg was naar één van de dorpjes in de uitgestrekte regio.
Mocht je meer willen weten over Amudat of over de nieuw te bouwen school schroom dan niet om contact op te nemen. Ik vertel u er graag nog veel meer over. Jan Bos Voor deze kinderen, hier tijdens het regenseizoen ondergebracht in de kerk, gaan wij een school bouwen.
