NIEUWSBRIEF. basiscursus en goed 2 jaar later mag je voorzitter worden van Stichting

NIEUWSBRIEF

4

Nummer 04 - uitgave december 2010

Beste Hausdörfers, Soms kunnen dingen snel gaan; zo ga je met een onzeker gevoel naar de basiscursus en goed 2 jaar later mag je voorzitter worden van Stichting Natuurlijk Spreken. Laat ik me eerst eens voorstellen. Mijn naam is Erik Hartemink, gehuwd en twee zoons van 18 en 16 jaar. Mijn werk bestaat uit het construeren van machines. Hobby’s zijn ligfietsen, zowel het maken als het berijden ervan. Van wandelen kan ik steeds meer genieten, o.a. het Pieterpad. Daarnaast zit ik in het bestuur van het Filmhuis in Lichtenvoorde. De basiscursus heb ik gedaan in mei 2008 en daarna aan bijna alles mee gedaan wat er is georganiseerd vanuit Hausdörfer.

er.eu www.hausdorf

S

totteren kun je op vele manieren bekijken en mee omgaan. Je kunt er open mee omgaan en je nergens door laten tegenhouden. Kort geleden had ik contact met de vrouw van een bekende nederlander, laten we hem Hans noemen. Namens de SNS wilden we hem uitnodigen voor de Hausdörferdag. Zij kende Hausdörfer niet en nadat ik dat had uitgelegd kreeg ik het volgende antwoord: “Bedankt voor je toelichting. Uit het feit dat wij niet eens weten wat Hausdörfer is, blijkt wel dat het stotteren – of hakkelen,

zoals Hans het zelf noemt – niet iets is waar hij mee bezig is. Hans heeft het nooit als belemmering ervaren en is nooit op zoek gegaan naar een methode om ervan af te komen. In de loop der jaren zijn er veel mensen geweest die een beroep op hem wilden doen als “stotteraar”, maar dat wilde Hans niet. Hij heeft er niet zo’n trek in om dat aspect van hemzelf zo uit te lichten, juist omdat hij er geen last van heeft. En dus vrees ik dat je niet op hem hoeft te rekenen”. Deze BN’er ziet zijn spreken niet als een

Van de voorzitter Erik Hartemink

WEBVERSIE - UITGAVE HAUSDÖRFER INSTITUUT

1

INHOUDSOPGAVE •

Van de voorzitter

•

Bestuurszaken

•

ZT - (Winterswijk)

•

Interview Daniël

•

Begel. ZT-groepen

•

Hausdörfer-dag 2010

•

John over vrij zijn

•

Onderzoek Angela

•

Column van Willem

•

Gedicht “Vrij zijn”

probleem; hij vindt dat hij hakkelt en besteedt er geen aandacht aan. Aan flegma ontbreekt het hem in ieder geval niet. Persoonlijk heb ik jaren gezegd dat ik van het stotteren geen last had. De rest van de wereld moest maar het geduld opbrengen. Toch kwam er een dag dat mijn omgeving geen geduld meer had. Nu hakkelde ik wel wat meer dan Hans en heb minder flegma. Hij komt er alleen uit; ik heb er hulp bij nodig om inzicht te krijgen in mijn spreken. zie verder volgende bladzijde:

Hausdörfer heeft mij tot nu toe veel gebracht en ik ben van mening dat ik een vrij spreker zou kunnen worden als ik de Hausdörfer methode consequent zou toepassen. En daar zit nu net het probleem; er is iets

in mij dat weigert om het geleerde toe te passen in alle omstandigheden. Mede hierom is het belangrijk om met andere lotgenoten in gesprek te blijven en voor mezelf uit te zoeken wat mij tegenhoudt om vrij te spreken.

Misschien is dit wel de belangrijkste reden om voorzitter te mogen worden. Nu móet ik er wel over blijven nadenken en kan me minder verstoppen.

Bestuurszaken et laatste half jaar is er nogal wat veranderd in de samenstelling van het bestuur. Willem had te kennen gegeven te willen stoppen als voorzitter wegens drukke werkzaamheden en inmiddels is er een nieuwe voorzitter gekozen: Erik Hartemink. Voor degenen die meedoen aan zelftherapieweekenden, is hij een vertrouwd gezicht.

van de werkgroep Voorlichting. Deze werkgroep (bestaande uit 4 personen) zal zich gaan bezig houden met publiciteit en het geven van voorlichting over de Hausdörfertherapie. De werkgroep Voorlichting is al actief bezig geweest; er zijn diverse interviews gehouden in dagbladen (Bart Mulder en Daniël Derksen) en radio (Martijn Sandee). Het uitgebreide interview met Daniël in “De Gelderlander” vind je in deze nieuwsbrief .

keer is gehouden, ditmaal in Kaap Doorn op 6 november. Opnieuw een dag die niet alleen gezellig was maar ook leerzaam. Veel indrukwekkende verhalen, workshops en een boeiende lezing van Angela Stoof over haar onderzoek naar de Hausdörfertherapie, waarvan zij een tipje van de sluier oplicht. Geniet van deze nieuwsbrief en wij wensen jullie een gezond en klankvol 2011.

Nieuw in het bestuur is ook Martijn Sandee. Hij is bestuurslid Voorlichting en voorzitter

Verder kan je in deze nieuwsbrief veel lezen over de Hausdörfer-dag die voor de 2e

H

Bestuurszaken Dora Krabman

2

Erik Hartemink

Namens het bestuur, Dora Krabman [email protected]

Zelftherapieweekend

V

an 9 – 11 juli werd het 5e zelftherapieweekend gehouden in Winterswijk. Zoals voorgaande jaren was dit opnieuw georganiseerd door Björn Wedding. Voor mij was het ook de 5e keer in Winterswijk. Ik was wat aan de late kant vanwege mijn werk en een rit van 2,5 uur naar deze uithoek van het land, maar ik was niet de enige. Het eerste wat opviel mij naast de hitte, was het grote aantal bekenden voor mij. Sommigen had ik al jaren niet meer gezien, anderen waren in 2009 ook van de partij. Uiteraard waren er ook “nieuwe” mensen die vrij wilden worden. Na de mededelingen en het voorstellingsrondje hebben we zoals altijd oefeningen gedaan om onszelf de “ik kan klankmaken” gedachten te versterken. Helaas moesten we deze workshop staken wegens invallende duisternis. Eén gedachte bleef me bij: “Klank sturen voor het even, maar vrij worden voor het leven!” De volgende ochtend na de ochtendwandeling en het ontbijt begonnen de workshops. De eerste workshops waren ‘NLP’ door Noud Raaijmakers met parallel ‘zelftherapiegroepen’. Ik heb voor de laatste gekozen. Sinds 2005 heb ik geen zelftherapiegroep meer gezien, dus ik was erg benieuwd naar de huidige status ervan. Tijdens deze workshop kwam het draaiboek naar voren, het voorzitterschap en allerlei andere goede verbeteringen om vrij te worden. Mijn ervaring met betrekking tot zelftherapiegroepen was een domweg gezellig samenzijn zonder structuur en doelen. Na de break vond het vervolg van NLP plaats in de koelte binnen. Buiten was het inmiddels te warm geworden. De sleutel hier lag vooral bij “out-of-the-box”. Dit geldt zowel voor het denken als het doen.

Het klanksturen of algemener willen opvallen is hier een mooi voorbeeld van. De middag stond in het teken van de informatiemiddag. In verband met de zinderende hitte kozen we ervoor om binnen te gaan zitten in een andere zaaltje waar het lekker koel was. Voorafgaand aan de informatiemiddag was er een workshop “Spreken in het openbaar”. Er waren toch nog vijf mensen die de drempel hebben genomen om op de informatiemiddag af te komen. Na het welkom heten van Björn volgde uitleg over de therapie door Jan en Bernadet. De uitleg was kort maar krachtig. Björn vertelde hierna wat over de zelftherapiegroepen en de -weekenden. Hierna was de beurt aan ons om praten voor de groep te kunnen oefenen. De deelnemers deden dit enthousiast. Na een paar vragen van het publiek gingen we weer naar buiten waar de readers etc lagen voor de bezoekers. Zaterdagavond was er de workshop “de circumambulaire weg naar vrij worden”. Circum is van cirkel en dit is ook de kern. Nu worden alle aspecten van de therapie samengevat met een cirkel. Zowel voor negatieve gevoelstoestand als voor neutrale gevoelstoestand. Dit plaatje was nieuw voor mij. In tegenstelling tot het huisje is hier alles even belangrijk en kun je zelf de manier kiezen die het beste bij je past. Hierbij vielen de laatste puzzelstukjes voor mij op hun plaats. Ik had de indruk dat de meesten het ook zo zagen. Dit verklaart meteen de verbetering van de therapie en

ZT - weekend Wim

3

de verkorte informatiemiddag. Na dit gebeuren waar iedereen positief op reageerde was het tijd voor jezelf. Sommigen gingen de wedstrijd Duitsland – Uruguay kijken, anderen zaten gezellig buiten te kletsen. Op zondag was de workshop “Luisterend Spreken” gepland. Deze workshop had gegeven moeten worden door Marjon Landheer, maar helaas was ze niet aanwezig. Hierdoor moesten we op zoek naar een alternatief. Dit alternatief bestond uit een workshop welke een combinatie was van spreken in het openbaar (voor de groep) en presentatie. Iedere deelnemer moest een verhaaltje vertellen waarbij Bernadet lette op de presentatie/houding etc. Jan beoordeelde de spreekrust van de kandidaat. Björn zat ook in de jury en benoemde de klanken die in het verhaal opgenomen moesten worden.

Hierdoor ontstonden vaak mooie (onzin) verhalen. Deze workshop werd uitstekend gepresenteerd door Remco. Hierna was de evaluatie aan de beurt, waarbij zoals altijd iedereen zijn feedback kon geven over het weekend. Na de lunch kon iedereen weer huiswaarts keren, om zo op tijd thuis te zijn voor de WK-finale...

Interview met Daniël Interview “De Gelderlander”: Daniël Derksen

Z

ijn leven had er volgens Wehlenaar Daniël Derksen heel anders uit gezien zonder stotteren. “Ik heb mijn halve leven niet kunnen zeggen wat ik wilde zeggen”. Vier tarwebroden. Als Daniël Derksen vroeger op vrijdagavond in zijn bed kroop, waren zijn gedachten al bij de zaterdagochtend. Die nacht sliep hij amper. Niet omdat hij gespannen was voor een belangrijke sportwedstrijd of omdat zijn schoolwerk af moest. Nee. Daniël ging iedere zaterdag brood halen voor zijn ouders. Het feit dat hij die ochtend in een volle bakkerszaak “vier tarwebroden” moest gaan zeggen, speelde al de hele week in zijn hoofd. “Het is vaak voorgekomen dat ik met maar twee broden thuis kwam. Of met Tarvo in plaats van tarwebrood”. Daniël was het grootste deel van zijn leven een zware stotteraar. Als kind werd hij door zijn omgeving constant gewezen op zijn manier van praten. Daniël was hier erg gevoelig voor en zo werd zijn spraakgebrek chronisch. “Hierdoor heb ik een verkeerd beeld van spraak gekregen”, zegt de nu 31-jarige Daniël. Jarenlang bestond spraak in zijn gedachten uit letters, woorden en zinnen. Hij lette niet op wat hij zei maar op hoe hij dat zei. “Deze denkfout is de oorzaak van het feit dat mensen stotteren”, zegt hij nu. “Spraak bestaat uit klanken. Die klanken kan iedereen maken”. Inmiddels is Daniël dankzij de Hausdörfer-therapie voor het grootste deel van zijn spraakgebrek af. Deze therapie pakt niet de gevolgen maar de oorzaak van het stotteren aan. Hier leerde Daniël dat het stotteren een geestelijk spelletje is. “Als stotteraar heb je een vampiertje in je

hoofd”, vertelt hij. “Elke keer als je iets verkeerd zegt, sla je die slechte ervaring op. Dat is eten voor het vampiertje waardoor die alsmaar groter en sterker wordt. De therapie leert je om het vampiertje geen eten meer te geven en je angsten om te zetten in reële gedachten”. Daniël is in tegenstelling tot sommige andere stotteraars relatief weinig gepest met zijn spraakgebrek. Ondanks dat heeft het stotteren wel zijn leven bepaald. “Als de meester op school naar een hoofdstad vroeg dan wist ik het altijd. Maar antwoorden durfde ik niet. Ik heb mijn halve leven lang niet kunnen zeggen wat ik wilde zeggen. Wellicht had ik anders een hogere opleiding kunnen doen.” Ook met het uitspreken van zijn naam had Daniël net als andere stotteraars moeite. En je naam is de eerste indruk die je achterlaat. Als je een meisje uit wil vragen maar ook bij sollicitaties”. Bij zijn droombaan als acteur is Daniël dan ook nooit in de buurt gekomen. Ook bij zijn werk in een fabriek, als beveiliger bij een hotel en als inval-leraar bij een sportschool kwam zijn stotterprobleem om de hoek kijken. “De kinderen vroegen dan waarom de meester zo raar praatte”, legt Daniël uit. Zijn spraakgebrek en alle slechte ervaringen die daaruit volgden gaven Daniël een laag zelfbeeld en weinig zelfvertrouwen. Hij was bang wat andere mensen van hem dachten. “Iemand die stottert kijkt alleen naar wat er in het verleden fout is gegaan.” Door de Hausdörfer-therapie kwam hij in aanraking met de “ik-kan-gedachte”. De therapie gaf hem de overtuiging dat hij normaal kon praten. Hij kreeg zijn spreekrust terug en is nu door het punt van schaamte heen. “Op dat moment gaat er een wereld voor je open. Het is een bevrijding.” vertelt de Wehlenaar.

Interview met Daniël Van onze verslaggever

4

Het was geen makkelijk traject. Je moet opvallen om van het stotteren af te komen. Dat kan door met opzet te blijven stotteren of door klanken langer te maken. Zo creëer je spreekrust voor jezelf. Het belangrijkste is feit dat je stottert accepteert. Vanaf dat moment kun je er aan werken”. Daniël zegt niet het leven te hebben geleefd dat hij wilde leven. “Of dat goed of slecht is, laat ik in het midden. Ik ben blij met waar ik nu sta.” Toch voelt hij zich nog niet helemaal vrij. “Ik ben denk ik qua spreken op 80 procent maar ik ben 100 procent overtuigd van mezelf. Ik zou nu alles doen wat ik wil doen. Een baan als stottertherapeut lijkt me geweldig maar ik besef dat dat nog ver weg is.

Informatie over begeleiding Informatie over begeleiding bij het werk van zelftherapiegroepen.

T

ijdens een bestuursvergadering begin van het jaar is besloten dat de begeleiding bij de zt-groepen niet meer

delijkheid dragen voor het draaien van de groep. Een belangrijk hulpmiddel hierbij is het draaiboek, waar we sinds enkele jaren mee werken. Dit biedt de nodige handvatten/een leidraad tot nuttige zelftherapiebijeenkomsten. Cursisten krijgen op het eind van de basiscursus het draaiboek en de nodige informatie over zelftherapie. I.p.v. het halfjaarlijkse bezoek van een

eigen bijdrage van €10,-- per deelnemer, mee te nemen op de avond van de bijeenkomst. Björn Wedding (bestuurslid van de Stichting Natuurlijk Spreken) wordt de contactpersoon voor de ztg-en (e-mail: winterswijk@ hausdorfer.eu, telefoon: 06 40369407). Het inschakelen van een therapeut gaat via Björn. Een punt dat de afgelopen jaren regelmatig tijdens evaluaties terugkwam, is het aantal leden van een zt-groep. Leden komen en gaan en zo kan het gebeuren dat een groep te weinig leden overhoudt. Verschillende groepen hebben bij het secretariaat van HNS een lijst opgevraagd van alle excursisten in hun omgeving en zijn die gaan mailen of bellen, om mensen te motiveren en zo hun groep weer uit te breiden. Dit is een mogelijkheid waar je als ztg gebruik van kunt maken. Een lijst van ex-cursisten kun je opvragen via [email protected] Om te voorkomen dat een zt-groep vanwege te weinig leden opgeheven moet worden, kan een groep ook tijdelijk stoppen (totdat nieuwe leden zich melden). Voor advies kan men terecht bij Björn.

zal worden gedaan door regiospecialisten. Hieronder vertelt Bernadet hoe dat nu in zijn werk gaat.

regiospecialist, willen we de groepen de mogelijkheid bieden om zelf (half)jaarlijks te evalueren.

De meeste cursisten gaan na de cursus niet naar een zt-groep is gebleken. De mensen die wel deelnemen, halen daar veel motivatie uit: het draagt voor deelnemers bij aan het proces tot vrij worden, is mijn ervaring als regiospecialist voor het zuiden. Mensen die op deze manier met Hausdörfer bezig willen blijven, zijn gemotiveerd en willen/kunnen daardoor zelf de verantwoor-

Als er vragen/problemen zijn waar de groepsleden zelf niet uitkomen, leden hun doel niet behalen of als de groep vastloopt, kan een beroep gedaan worden op een therapeut van Hausdörfer-instituut voor Natuurlijk Spreken (HNS); die kan indien nodig een bijeenkomst bijwonen voor Hausdörfer-inhoudelijk advies. De Stichting Natuurlijk Spreken vraagt hiervoor een

ZT - groepen Dora Krabman

5

Verder willen we tijdens de zelftherapieweekenden en de Hausdörfer-dag voor alle (ex-) cursisten workshops geven m.b.t. de zt-groepen: alle vragen, knelpunten, tips, nieuwe ontwikkelingen (waarvan je via de nieuwsrubrieken op de website www.hausdorfer.eu ook op de hoogte kunt blijven) kunnen hierbij aan bod komen. Tenslotte nog enkele ideeën/tips: Een idee van de zt-groep Eindhoven: Ga bij elkaar kijken om zo van elkaar te leren! Nodig tijdens een bijeenkomst iemand uit die vrij is geworden. Een voorbeeld voor de groep!

Hausdörfer-dag De Nationale Hausdörfer-dag Luisterend Spreken

6

november 2010 was het zover. De 2de Nationale Hausdörfer-dag. Ohohoh wat heb ik mij van tevoren druk gemaakt. ‘Heb ik het wel goed voorbereid, hoe groot is de zaal, hoe ziet het podium er uit’. Achteraf allemaal niet nodig! Het was een dag met interessante sprekers en een boeiend hoofdthema, Luisterend Spreken, die ervoor zorgden dat het wat mij betreft een geslaagde dag was. Een dag die bol stond van de ontmoetingen met boeiende en interessante persoonlijkheden die één ding gemeen hebben of hadden: sommigen noemen het angst voor spreken, sommigen

stotteren of het nog niet of wel vrij zijn! Tijdens de Hausdörfer-dag stond niet het probleem centraal maar nadrukkelijk de oplossing. En dat is ook graag waar we ons mee bezig houden. Zowel vanuit het Hausdörfer-instituut voor Natuurlijk Spreken als de Stichting Natuurlijk Spreken.

De gastsprekers en Workshops Tijdens de dag waren er zowel workshops als een inspirerende lezing. De lezing werd verzorgd door Angela Stoof, onder andere als onderzoeker verbonden aan het lectoraat Theologie en Levensbeschouwing van Hogeschool Windesheim. Het betoog van Angela Stoof was inspirerend en zeer herkenbaar. Menig aanwezige zag ik vol begrip knikken bij het persoonlijke verhaal waarmee Angela haar verhaal begon. Ook voor mij erg herkenbaar. De herinnering aan de verdediging van mijn scriptie spookten door mijn hoofd toen Angela het over haar verdediging had. Het gevoel je dommer voor te doen dan dat je bent. Toch maar een vraag van één van de beoordelaars niet beantwoorden omdat

de ‘woorden’ door je hoofd schieten. Vervolgens het verhaal waarvoor ze ook kwam. Uitleg geven over de Startnotitie en de vorderingen van het onderzoek waar zij en enkele meelezers mee bezig zijn. Erg mooi om

Hausdörfer-dag Bart

6

te zien dat er eindelijk onderzoek gedaan wordt naar de resultaten van de Hausdörfer methode. Het mooie is dat dit onderzoek mede dankzij de donateurs mogelijk kan worden gemaakt. Dus als je dit leest en nog geen donateur bent! Word het! Want zoals jullie lezen worden hier belangrijke dingen mee gedaan. Bij deze wil ik Angela veel succes wensen met het vervolg van het onderzoek. Marjon Landheer Wat heb ik ook genoten van Marjon. Een persoon die echt spreekt vanuit het hart en mij ook raakte met haar persoonlijkheid en bevlogenheid. Wie kon beter het dagthema verzorgen dan Marjon. Wat ik ook mooi vond was dat Marjon zei dat deze mensen die ze hier ontmoet zo ontzettend open, sociaal en gevoelig zijn. Mooie eigenschappen. Ik herken dit in ieder geval in mezelf en ook in de vele deelnemers van de dag. Niks geen stoere praat, geen poespas maar gewoon jezelf zijn. Spreken vanuit het hart is geweldig om te doen. En ook het luisteren naar elkaar! Het nadenken waarom je iets doet, stilstaan bij een moment.. Dat moeten we vaker doen! Zo kom je echt vooruit, ervaar je nieuwe dingen en ontwikkel je jezelf als persoon. En dan, dit jat ik even van je site Marjon, krijg je lichtjes in je ogen. En als ik voor mezelf spreek: “ik hoop dat onze paden elkaar zeker nog een keer kruisen”.

Noud Raaijmakers Noud Raaijmakers raakte veel mensen tijdens het begin van de workshop door een verhaal over zijn zoon. Dit was niet waar het om ging maar het raakte mij en de anderen wel. Hoe kwam het toch dat als hij zong en bezig was met zijn band het allemaal beter ging. Afleiding… Of is het wat anders? Is hij dan niet bezig met praten maar maakt hij onbewust klanken? Door middel van enkele oefeningen liet Noud ons zien hoe makkelijk we in de maling zijn te nemen. En dat iedereen anders denkt en dat dit ook invloed kan hebben op onze spraak. Je leert altijd van elkaar, door naar elkaar te luisteren en soms ook bij jezelf te rade gaan. Denk ook niet dat iedereen die heel zeker over komt dit ook is. Bij ons uit het zenuwachtig zijn zich vaak in stotteren. En dan komen velen van ons weer in een negatieve spiraal. Door dit te doorbreken door onder andere positief te denken, telkens leren en dit leren vertalen naar de praktijk komt men ontzettend ver. Deze workshop vloog voorbij waarbij ook weer persoonlijke ervaringen aan bod kwamen die indruk maakten.

hem en voor mij geldt in ieder geval één ding hetzelfde: het is een proces. Of het proces hetzelfde is laat ik in het midden. Als ik voor mezelf spreek is het een proces geweest van accepteren, het laten zien en horen aan mensen dat je stottert, flegmatiek ontwikkelen, vaak vallen maar altijd sterker opstaan en aan het eind van het proces is de angst bijna verdwenen en vervangen door gezonde spanning!

ik doe door even de grond te voelen en stil te staan bij het moment. Waarom moeten we constant doordenderen! Ik maak af en toe een pas op de plaats waar ik veel baat bij heb. Daarnaast ben ik me bewuster van mijn gewoonten. En ben ik bewust bezig met vraagstukken als: wie ben ik; wat wil ik bereiken. Tevens, ja het is eigenlijk heel logisch, is het wederom tot me doorgedrongen dat ook ‘natuurlijk sprekende mensen’ zich druk maken over hoe de ander over hen denkt. Dus wij, ik wil mijzelf eigenlijk

Samenvattend Voor mij was het een dag om niet snel te vergeten. Wie had gedacht dat ik spreken voor een groep leuk zou vinden en dit ook vaker zou doen, had ik enkele jaren geleden voor gek verklaard. Maar het geeft een ontzettend fijn en zeker gevoel dat jij de controle hebt en geen marionet bent van allerlei angsten in je hoofd en van de vele invloeden van buitenaf! Er is een aantal dingen die ik de laatste dagen veelvuldig heb gedaan en aangeven hoe belangrijk een dag als de Hausdörfer-dag is. Als eerste sta ik veel bewuster stil bij wie ik ben en wat

niet in een hokje stoppen, zijn niet echt anders dan anderen! Nogmaals: ik vond het een heerlijke dag, waar ik van heb genoten, leuke gesprekken heb gevoerd en mocht volgend jaar niemand zich melden voor het spelen van ‘dagvoorzitter’ neem ik deze taak graag weer op me zonder dat ik me zorgen hoef te maken over: ‘hoe groot is het podium, hoe groot is de zaal en vergeet ik niet alles’. Dus ik hoop jullie volgend jaar weer allemaal te zien en hoop ook de mensen die er nu niet bij konden zijn dan te verwelkomen!

Wat een ervaring Het mooiste moment voor mij was het uitwisselen van ervaringen. Geweldig om te zien en te horen dat er mensen naar voren

ag Hausdörfer-d kwamen en de uitdaging en kans aangingen om hun klanken te maken. Ik dacht toen ook terug aan de tijd, nog maar kort geleden, dat het angstzweet en de ‘hartkloppingen’ aan de orde van de dag waren. Echt geweldig om te zien! Ook het verhaal van John, voor velen onwerkelijk dat hij stotterde en nu zonder angst en zonder het denken aan het praten zijn klanken op een geweldige manier staat te sturen. Voor

Hausdörferdag Bart

7

John over vrij zijn

T

ijdens het eten heb ik gesproken met verschillende mensen over vrij zijn... enzovoorts. Er kwamen zaken aan de orde van “Heb jij vandaag aan je spreken gedacht”? Het antwoord van hen was dat ze steeds aan hun spreken hadden gedacht tijdens het praten. Wat verbazingwekkend was dat IK de hele dag nooit aan mijn spreken heb gedacht. Het lijkt wel of ik dit uitgebannen heb.Voor mij ook een belangrijk gegeven dat ik echt vrij ben kennelijk. Hoe bereik je dit dan, vroegen de anderen. We hebben dit ontrafeld. Ik ben tot de conclusie gekomen dat ik “uit de patiëntenrol” ben gestapt maar dat er waarschijnlijk ook een andere verandering in mijn bovenkamer heeft plaats gevonden. Overigens had ik de stap “uit patiëntenrol stappen” reeds eerder bewust genomen. Er is kennelijk iets veranderd van

niet meer het spreken controleren, maar genieten van alles wat er zoal gebeurt. Het lijkt wel of het uitgebannen is. We kregen koffie geserveerd met zijn vieren. Direct nadat we besteld hadden, vroeg ik aan de anderen “Ben jij met het spreken bezig geweest tijdens het bestellen”? Alle drie zeiden JA!! Ik zei dat ik bezig was om te bedenken wat ik lekkerder zou vinden: koffie of cappucino. Ik dacht: ik heb zin in zwarte koffie. Kortom, ik ben met andere zaken bezig geweest in mijn hoofd. Ook met het genieten van de gezellige sfeer. Voor mij ook zeer leerzaam. Tijdens het praatje voor de groep heb ik alleen maar gedacht aan de geweldige sfeer en alles wat er rond om mij was en

Over vrij zijn John

8

gebeurde. Ik heb er nog eens over nagedacht hoe ik dit bereikt heb. Is dit alleen gekomen door klankenbeheersing, verlenging...enz. of is er boven in mijn hoofd ook iets anders gebeurd? Ik bedoel hiermee: heb ik het genieten van de gebeurtenissen soms belangrijker gemaakt dan het praten. Ik ben echt de gehele dag dus niet met spreken bezig geweest in mijn hoofd. Volgens mij zijn dit de grote verschillen. Het eten was trouwens heerlijk en alles was perfect. John

Onderzoek De Hausdörfer-therapie; Over bloeien en opengaan.

O

p de Hausdörfer-dag heeft Angela een lezing gegeven over haar onderzoek naar de Hausdörfer-therapie. Ze vertelt hoe haar ideeën tot stand zijn gekomen, over de visie op het stotteren en wat ze in het onderzoek wil belichten. Wat is de pijn van het stotteren? Als voorbeeld haalt ze een artikel in het NRC Handelsblad aan, geschreven door een stotteraar. In zijn artikel vertelt hij over 2 mensen: de mens die hij in wezen is, en de mens die hij als stotteraar is. Hij vult een persoonlijkheidstest in vanuit die 2 belevingen van mens-zijn. Uit de resultaten komt pijnlijk naar voren dat hij als stotteraar is overgeleverd aan de nukken, het geduld en de empathie van de mensen om hem heen. Als mens staat hij op zichzelf en heeft invloed op de wereld om hem heen. Dit is waar Angela op doelt: de weg naar mens-zijn. Te kunnen laten zien wie je bent, over bloeien en opengaan.

Ze vertelt over haar eigen proces, over de pijn die ze heeft gevoeld bij haar toelichting van haar promotieonderzoek voor een zaal vol mensen; niet in staat om te kunnen zeggen wat je wil. De therapieën die ze heeft gevolgd; o.a. de Hausdörfer-therapie, waardoor ze nu wel in staat is om voor groepen te spreken en zich niet langer door de angst in de greep laat houden. Zoals ze zelf zegt: je kunt leren hoe je met dingen omgaat, het leven is niet te controleren. Dit is waar de Hausdörfertherapie over gaat: wat is ervoor nodig om als mens boven je eigen angst uit te groeien. Tegenover angst staat vertrouwen en overgave. Deze gedachtelijn is uitgewerkt in een zogenaamde startnotitie, dat ten grondslag ligt aan het onderzoek. Ze kwam er achter dat vanuit het perspectief als psychologe er onvoldoende aanknopingspunten waren. Maar er ontstonden raakvlakken vanuit de kant van de theologie. Samen met haar lector André Mulder verwerkte ze de ideeën rondom de thematiek van stotteren. Ook hierin kwam naar voren dat er andere

dingen oplichten dan waar je in eerste instantie bij stotteren aan denkt. Stotteren gaat in eerste instantie niet over spreken, maar over mens-zijn, over mens worden, over bloeien en opengaan. Er is nog nooit eerder onderzoek gedaan naar de Hausdörfer-therapie en dat betekent dat er veel vragen kunnen worden gesteld, zoals: - Wat is het effect van de Hausdörfertherapie? - Wat is de rol van de therapeut? - Hoe kunnen cursisten nog beter worden geholpen om “vrij” te worden, om zich van stotteraar tot mens te ontwikkelen? - Heeft Oscar Hausdörfer eigenlijk gelijk? Klopt zijn theorie, en kunnen vanuit zijn theorie ook de effecten van andere stottertherapieën verklaard worden? Deze vragen kunnen niet allemaal tegelijkertijd worden beantwoord. Het eerste onderzoek zal zich vooral richten op het effect van de Hausdörfer-therapie, d.w.z. op het “vrij zijn” waarvan een vloeiende spraak een logisch gevolg is. Het voornemen is echter om meerdere opeenvolgende onderzoeken uit te voeren. Het zal een groeitraject zijn, zoals ze zelf zegt: “een ontdekkingsreis waarbij we als onderzoekers langzaam maar zeker meer kennis en inzicht verzamelen rondom het gedachtegoed van Oscar Hausdörfer, rondom de therapie en rondom het fenomeen van stotteren in zijn algemeenheid”. De tekst van de complete lezing is te vinden op de website www.Hausdorfer.eu Redactie Nieuwsbrief

Onderzoek Redactie

9

Column van Willem

Monstertjes....... Afgelopen maandag was het weer zover: Een internationale bijeenkomst in Antwerpen met deelnemers uit België, Engeland en Nederland. Voertaal Engels. Voor mij zijn dit soort bijeenkomsten een vervierdubbelaar: nieuwe mensen, grote groep, nieuwe omgeving en Engelse taal. Een week daarvoor ook z’n situatie: Busrondrit door een aantal wijken, voor hoge gasten uit Den Haag. Ook hier een vervierdubbelaar: nieuwe mensen, hooggeplaatst, met collega’s waar de omgang niet gemakkelijk mee is en voor in de bus zitten met de rug naar de gasten. Twee kansrijke bijeenkomsten worden beheerst door de angst om te spreken. Rationeel gesproken onbegrijpelijk en belachelijk. Waarom niet genieten van het ontmoeten van nieuwe mensen? Waarom niet genieten om je reeds opgedane kennis te mogen delen met nieuwe mensen? Waarom niet genieten van de nieuwe kansen die zich misschien

voor kunnen doen? Kansen niet alleen voor jezelf maar ook voor al die zaken/mensen waar je mee bezig bent? Eigenlijk te triest voor woorden te moeten bedenken dat je kansen voor anderen en jezelf laat liggen, omdat je bezig bent met je eigen spreekangst. Een grote stap heb ik al wel gemaakt; ik word – ondanks bovenstaande vragen en constateringen – niet meer boos op mezelf. Dit scheelt al veel stress, buikpijn en zweethanden. Ik constateer en stel de vragen aan mezelf door mezelf te aanschouwen. Als het ware een beetje afstand nemen, aanschouwen en constateren. (Ver)oordelen moet voorkomen worden. Dat is misschien nog wel het moeilijkste. Zoals we al bij RET geleerd hebben – en alle Hausdörfer-cursisten hebben dit geleerd – zitten we allemaal vol met emoties, overtuigingen en oordelen die in het verleden zijn opgebouwd. Explosieve monstertjes die onze spreekangst continue voeden. De zojuist genoemde “vervierdubbelaars” zijn hier de sprekende voorbeelden. Monstertjes die je voeden met “je kunt het niet…”, “dit is te veel, dit ga je niet redden….”…. En het wordt alleen maar erger als je deze monstertjes voedt door er aandacht aan te schenken. Door je er in te verdiepen of door ze krampachtig proberen te negeren of er boos op te worden. Het maakt ze namelijk

Column Willem

10

niet uit of het positieve of negatieve aandacht is. Aandacht is aandacht en is energie. Voedsel om in leven te blijven en te blijven groeien. Het is beter om deze monstertjes niet te veel te voeden. Dit kan door alleen te aanschouwen en te constateren dat het oordelen zijn. Met dit laatste inzicht zet je een belangrijke stap. Vervolgens natuurlijk de vraag ‘kan ik deze oordelen loslaten?’ ‘Hoe kun je oordelen loslaten?’ Dat kan door te blijven aanschouwen. Ze zullen hierdoor niet of minder gevoed worden en langzaamaan kleiner worden. Behulpzaam is het ook als er een groot vertrouwen is. Een vertrouwen dat je kunt spreken zonder spreekangst. “Ja, ik kan!” En dan zijn we weer bij de Hausdörfercursus……en gaan we samen springen…. Verdubbelaars zullen er nog genoeg zijn….. sterker nog: het is de vraag of ze ooit zullen verdwijnen. Hoe we er mee omgaan is aan ons: voeden of aanschouwen? Succes! Willem Raaijmakers Wil je reageren: mail dan naar [email protected]

VRIJ ZIJN Om niet langer te stokken

Afscheid en een nieuw begin.

Om jezelf aan de wereld te kunnen

Tijdens de laatste vergadering van SNS heb ik afscheid genomen als bestuurslid voorlichting. Mijn taak is overgenomen door Martijn Sandee, hij is nu “het gezicht naar buiten” voor de stichting. Het bestuurslid zijn viel voor mij niet meer te combineren met de kinderen, werk en huishouden. Toch is er ook een nieuw begin! Er is een werkgroep voorlichting samengesteld waarin ik, samen met Michael Dijkstra Taurel en Bart Mulder, Martijn ga helpen Hausdörfer meer bekendheid te geven. We hebben hier ook jouw hulp bij nodig! Heb je goede ideeën om meer bekendheid aan de Hausdörfer-therapie te geven, laat het ons weten! Vind je het leuk om eens een praatje te houden over hoe deze cursus jouw leven heeft veranderd of om voorlichting te geven op bijv. een basisschool, geef het aan ons door! (Ook gelijk een goede oefening!!)

schenken

Vriendelijke groeten, Levina van Zee

Om niet langer te zwijgen in ons bestaan Om eenvoudigweg mens te mogen zijn Om te kunnen bloeien, om te kunnen opengaan Om niet langer vast te lopen Om niet langer te verhullen wie je bent

Zodat je als mens wordt gekend. Angela Stoof

AGENDA: Bij het uitkomen van deze nieuwsbrief is er nog geen datum bekend voor het eerstvolgende zelftherapieweekend. Nieuwe informatie zal op de website www.hausdorfer.eu komen te staan. Bijdrage donateur De bijdrage zal halverwege het jaar 2011 worden geïncasseerd. Hausdörfer-dag Datum: 19 november 2011 – Locatie: Kaap Doorn te Doorn

Hausdörfer literair Angela

11

Colofon

•

De Nieuwsbrief verschijnt in juni en december. De Nieuwsbrief wordt per mail verzonden aan alle donateurs en belangstellenden en kan worden gedownload van www.hausdorfer.eu

Contactpersonen Zelftherapiegroepen Almelo Anouk Rijgwaart [email protected] Amsterdam Maarten Jurrjens Tel.: 0251 671 490 [email protected] Assen Arent Boonstra Tel.: 0592 545 293 [email protected]

Bestuur van de Stichting Natuurlijk Spreken Voorzitter: Erik Hartemink Tel.: 06 4213 0645 [email protected] Secretaris: Dora Krabman [email protected] Tel.: 06 3080 1386 Penningmeester: Björn Wedding Tel.: 06 4036 9407 [email protected] Bestuurslid zelftherapie Björn Wedding Tel.: 06 4036 9407 [email protected] Bestuurslid voorlichting: Martijn Sandee Tel.: 023 534 0447 [email protected] Redactie: Dora Krabman [email protected] Lay-out: Ton Krabman Website http//www.hausdorfer.eu Girorekening 7706022 t.n.v. Stichting Natuurlijk Spreken Winterswijk Bij betalingen vanuit het buitenland heeft u de volgende gegevens nodig: IBAN: NL87 PSTB 0007 7060 22 BIC: PSTBNL21 Vaak zijn er geen of weinig kosten aan verbonden. Informeer hiervoor bij uw bank.

Winterswijk Björn Wedding Tel.: 06 4036 9407 [email protected] Zoetermeer Marcel Beekink Tel.: 079 363 0499 [email protected] Zwolle Jan Westerman [email protected]

Breda Paul van Dijk Tel.: 0162 671 021 [email protected] Eindhoven Bob Jakobs, Tel.: 077 4672 555 [email protected] Ermelo Dora Krabman Tel.: 06 3080 1386 [email protected] Leiden Paul Blijboom Tel.: 020 664 0870 [email protected] Nijmegen Daniël Derksen Tel.: 06 5233 1557 [email protected] [email protected] Utrecht Michel van den Burg Tel.: 0343 491 370 [email protected]

WEBVERSIE - UITGAVE HAUSDÖRFER INSTITUUT

4

12