1 Nieuws uit de Vlindertuin 2015 Aflevering 1 Beste mensen, Door persoonlijke omstandigheden is de informatiedichtheid via deze nieuwsbrief het afgelo...
Beste mensen, Door persoonlijke omstandigheden is de informatiedichtheid via deze nieuwsbrief het afgelopen jaar helaas erg laag geweest. Mijn fotoarchief wijst uit dat ik al ruim drie maanden geen foto´s meer heb gemaakt in de Vlindertuin, iets wat de afgelopen tien jaar niet is voorgekomen. Vorige week zondag ben ik toch naar de Vlindertuin getogen om mijn Nieuwjaarsnieuws met wat foto’s te kunnen versieren. Zaterdag had het zwaar gesneeuwd en de verzamelde boswachters hadden een red alert afgegeven. Door de zwaar met sneeuw behangen takken was er acuut takbreukgevaar wat kon leiden tot levensgevaarlijke situaties, dus iedereen werd sterk afgeraden om in het bos te gaan wandelen. Met ware doodsverachting heb ik die waarschuwing in de wind geslagen en bij de tuin aangekomen bleek ik een dappere eenling te zijn. Ik moest mij met enig geweld toegang verschaffen door de vastgevroren poort.
De sneeuw erachter was maagdelijk, op de afdrukken van enkele lokale zoogdieren en vogels na die kennelijk het nieuws hadden gemist.
In de tuin bleek allengs hoe rakelings ik aan een akelig einde was ontsnapt. Woudreuzen bogen vervaarlijk onder het onhollandse sneeuwgeweld:
Diverse takken bleken getordeerd en gespleten door de watermassa die zich in vaste aggregatietoestand op intelligente wijze bediend had van de hefboomwet.
Gelukkig geen slachtoffers. En het landschap was prachtig. Vijver en poel waren stijf bevroren
en de sneeuw hing wat onderuitgezakt op de bank.
Waarom is sneeuw eigenlijk wit? A. Domme vraag, dat weet toch iedereen. Gras is groen, bloed is rood, sneeuw is wit en bananen zijn krom, dat is nu eenmaal zo. B. Wit is nou eenmaal de enige kleur die past bij deze maagdelijke neerslag. C. Voor sneeuw is wit de handigste kleur. Elke andere kleur absorbeert meer licht dus smelt eerder. Het zal duidelijk zijn dat deze antwoorden niet goed zijn, maar eigenlijk is ook de vraag zelf niet goed. Voorwerpen en materialen eten kleuren die ze lekker vinden op (absorptie heet dat) en wat over blijft wordt doorgelaten of gereflecteerd. De kleur die we zien is dus dat deel van het zichtbare licht dat het materiaal versmaadt. Sneeuw “wit” noemen is dus net zoiets als iemand die al zijn afval op een berg in zijn voortuin gooit “afval” te noemen. Maar afgezien daarvan, sneeuw is bevroren water – ijs – dat net als vloeibaar water nauwelijks licht absorbeert. Van mooi ijs zonder luchtbelletjes kun je ramen in je iglo maken die op het oog niet van glas te onderscheiden zijn. Sneeuw bestaat weliswaar uit ijs, maar is gekristalliseerd als mooie sneeuwkristallen of naaldjes. Hierin wordt licht door breking en inwendige reflectie verstrooid en omdat het om zeer veel kristallen gaat die kriskras door elkaar liggen wordt vrijwel al het opvallende licht alle kanten op verstrooid (diffuus). De kleurdispersie (regenboogjes) die ontstaat omdat de verschillende kleuren net iets anders breken wordt door de willekeur van de kristallen ook weer teniet gedaan. Omdat wij het licht van de zon wit noemen krijgen wij dus de indruk dat sneeuw wit is. Dat water en ijs er transparant uitzien geldt trouwens alleen maar voor het zichtbare spectrum. Voor straling daarbuiten ziet het er al gauw pikzwart uit. Zelfs in het zichtbare gebied zijn er grote verschillen. Rood licht raakt al na 10 cm de helft van zijn intensiteit kwijt, terwijl dat voor paars/blauw licht pas na 157 meter gebeurt. Dat verklaart waarom alles onder water er al gauw wat blauw en groen uit ziet.
Wat vlinders betreft is het nog rustig. Geen grote of kleine ijsvogelvlinders, roodkopof donkere winteruilen, sneeuwberen, grote of kleine wintervlinders. In afwachting daarvan wens ik (zie zelfportret)
iedereen een gezond, gezellig en gelukkig 2015 met veel natuurbelevingen. Hans