Nieuwjaarstoespraak 2016 Panta Rhei (Alles in beweging….) Dames en heren, Hartelijk welkom op de nieuwjaarsbijeenkomst van de gemeente Nunspeet. Een mooie gelegenheid om elkaar hier in Veluvine te ontmoeten en te begroeten. Goede wensen worden gewisseld en het gesprek komt op gang. Persoonlijke gesprekken en/of zakelijke gesprekken. Ik voeg daar, namens het gemeentebestuur, graag mijn persoonlijke goede wensen aan toe. De jaarwisseling is in de gemeente Nunspeet gelukkig zonder grote incidenten verlopen. Ik wil allen die daarbij een rol hebben gespeeld dankzeggen, in het bijzonder de politie, de brandweervrijwilligers en de gemeentewerkers. Na een eerste snelle inventarisatie lijkt het erop dat er minder schade is aangericht dan voorgaande jaren. We zijn op de goede weg. Dat is goed voor de gemeente, maar vooral voor de samenleving! Terugblik Terugkijkend op 2015 bekroop mij soms een wat ongemakkelijk gevoel. Er gebeurde veel, en helaas niet alleen positieve dingen. Daarom heb ik mijn toespraak ‘Panta Rhei’, alles in beweging, meegegeven als titel. We leven in een onrustige wereld. Op tal van plaatsen is sprake van oorlog en geweld. Terreurdreiging is potentieel ook in ons land aanwezig. Zeker na de aanslag in Parijs. Onze opvattingen over democratie, zoals vastgelegd in onze Grondwet, worden niet door iedereen gedeeld. Zelfs ons parlement wordt helaas gekenmerkt door steeds ruwere omgangsvormen. Tegenstellingen worden geaccentueerd en in plaats van bruggen bouwen tussen verschillende opvattingen worden bestaande bruggen opgeblazen. Een zorgelijke ontwikkeling!
-2-
Wat we elkaar aan het begin van het nieuwe jaar wensen is geen vanzelfsprekendheid. Niet hier, en zeker niet op veel andere plekken in de wereld. In de afgelopen periode kwamen indringende beelden onze huiskamer binnen. Gezinnen, ouderen, jongeren, baby’s, op de vlucht voor het barbaarse geweld van IS. Maar ook de afgrijselijke beelden van onschuldige burgers, gewond en zelfs gedood door terroristische aanslagen. Ver weg, maar ook dichterbij. We voelen boosheid. Machteloosheid. Maar ook de wil om te laten merken dat we dit geweld niet accepteren. Nooit! Wij staan voor vrijheid en vrede. We voelen met elkaar de verantwoordelijkheid om een bijdrage te leveren aan het vluchtelingenvraagstuk. Internationaal, nationaal, maar zeker ook lokaal. Mensen die door het vreselijke geweld huis en haard ontvlucht zijn. Zoekende naar een veilige omgeving. Die laten we niet aan hun lot over. Die helpen we. Zij hebben te maken met bijzonder ingrijpende veranderingen in hun leven. Wat dat voor ouders, grootouders maar vooral voor jongeren en kinderen betekent, daar kunnen wij ons geen voorstelling bij maken. Als gevolg van oorlog en geweld maar ook door miserabele bestaansvoorwaarden gaan mensen op zoek naar veiligheid en een beter bestaan. Er is een enorme beweging van de mensenstromen op gang gekomen, die haar weerga in onze moderne tijd niet kent. De vluchtelingenstroom roept verschillende emoties op. Zeker de beelden van verdrinking van vluchtelingen tijdens of na de overtocht in gammele bootjes, uitgebuit door mensenhandelaren. Mensonterend en ten hemel schreiend. De vluchtelingenstroom lijkt niet te stuiten, ondanks alle maatregelen die door de internationale gemeenschap worden getroffen. Ook ons kabinet moest op zoek naar oplossingen. Helaas gebeurt dat nog steeds zonder echte visie en moeten de problemen door gemeenten worden opgelost. Soms leidt dit, zoals in Geldermalsen, tot een niet te tolereren aanval op de beginselen van onze rechtstaat. Gelukkig zien we ook veel actieve vrijwilligers die zich inzetten voor het opvangen en begeleiden van onze vluchtelingen.
-3-
Ook Nunspeet neemt zijn verantwoordelijkheid. Voor ons zijn barmhartigheid en solidariteit uitgangspunten van beleid. Ik ben blij met de raadsbrede ondersteuning van het geformuleerde beleid. De aanvankelijke crisisopvang in Vierhouten werd omgezet in noodopvang van maximaal 60 jongeren tussen de 15 en de 18 jaar. Dit gaat goed, mede dankzij de inzet van veel vrijwilligers uit Vierhouten en de andere dorpen. Ook de inzet van het diaconaal platform verdient expliciete waardering. De vergunningaanvraag rond de huisvesting van zogenaamde vergunninghouders in het pand aan de Eperweg 21 riep veel reacties op. Het college heeft gekozen voor een open en transparante aanpak. Er kwam kritiek én support op de vergunningaanvraag. Ik neem, ook vanavond, afstand van de soms onbetamelijke en onbeschofte wijze van reageren. Reële zorgen werden omgezet in vijandbeelden over onbekende vluchtelingen. Er was sprake van volstrekt onbegrijpelijke en suggestieve vooroordelen tegen de vluchtelingen? “Zorg ervoor dat uw spreken en uw handelen de toets kunnen doorstaan van de wet die vrijheid brengt” (Jacobus 2 vs 12 NBV). Gelukkig verliepen de bijeenkomsten verder ordelijk. Ik wil overigens graag benadrukken dat de ongenuanceerde reacties geen enkele rol hebben gespeeld bij het uiteindelijk intrekken van de vergunningaanvraag. Ik zei al, alles is in beweging. Dat gold hierbij ook voor een aantal van onze inwoners en ook voor de waarden van onze Nunspeetse samenleving. Daar zit voor mij ook een grote zorg. Bij alles wat in beweging is moeten we zorgen dat onze waarden recht overeind blijven staan. Dat zijn we verplicht aan onszelf, maar ook aan toekomstige generaties. We begrijpen de zorgen van sommigen. En die nemen we serieus. Een Japans spreekwoord zegt: “Angst is slechts zo groot als de geest toestaat”. U mag van ons verwachten dat wij - zeker rond het vluchtelingenvraagstuk - op een uiterst zorgvuldige wijze alle belangen afwegen voordat wij een besluit nemen.
-4-
Het jaar 2015 was wat de Sociale Transities betreft best een spannend jaar. We hadden de overgang per 1 januari 2015 op papier goed voorbereid. Maar de daadwerkelijke invoering moest nog wel gebeuren. Welnu, met tevredenheid kunnen we constateren dat het overnemen van deze belangrijke taken van de rijksoverheid in het afgelopen jaar eigenlijk naadloos is verlopen. Grote problemen hebben zich niet voorgedaan. En op onderdelen zijn we – en natuurlijk vooral onze doelgroepen – er beter van geworden. Dat komt doordat bijvoorbeeld de jeugdzorg en de WMOdagbesteding nu lokaal ingericht zijn en - georganiseerd worden. In het afgelopen jaar hebben we de eerste stappen gezet in de voorgenomen samenwerking met Elburg en Oldebroek. Nunspeet wil een zelfstandige gemeente blijven. Maar we zoeken wel de samenwerking. Dat doen we vanuit het besef dat er veel overeenkomsten zijn tussen Nunspeet, Elburg en Oldebroek (NEO). We hebben als goede buren een hechte band. We delen in dit deel van de Veluwe dezelfde cultuur en geschiedenis en zijn qua inwonersaantal / - opbouw min of meer van gelijke grootte. De organisaties zijn vergelijkbaar en staan voor dezelfde opgaven. Het doel van de samenwerking is om nadrukkelijk vanuit de zelfstandigheid van gemeenten zorg te dragen dat naar de toekomst toe een goede dienstverlening aan onze burgers en bedrijven geborgd blijft. Uit de voorlopige veiligheidscijfers blijkt dat het aantal inbraken het afgelopen jaar is gedaald. Ik blijf de eigen verantwoordelijkheid hierin voor een ieder benadrukken. Doe aan inbraakpreventie en wees alert! Samen hebben we vele oren en ogen en zien we veel. Meld verdachte situaties onmiddellijk op 112. Er zijn goede voorbeelden dat door oplettendheid van de inwoners de politie inbrekers in de kraag heeft kunnen vatten. Cijfers Het inwoneraantal voor de gemeente Nunspeet is gestegen naar het voorlopige cijfer 26.825. Het grootste aantal in onze geschiedenis. Het aantal woningen is het afgelopen jaar met 51 toegenomen. Wij zijn dus geen krimpregio.
-5-
De werkgelegenheidsontwikkeling stagneerde in 2015, het werkloosheidscijfer ligt op circa 3,9%. Weliswaar gunstiger dan de ons omringende gemeenten, maar toch relatief hoog. Ook het aantal banen stagneerde in 2015. Met name als gevolg van de afslankingen in de zorgsector is het aantal banen met ruim 400 gedaald. Dat is ruim 22%. Een trend die we ook in Ermelo zien. Overigens doet Nunspeet het qua werkgelegenheid in de regio goed. Als straks de oostelijke rondweg wort aangelegd en De Kolk wordt ontwikkeld, dan zullen we de positieve lijn kunnen voortzetten. In mijn terugblik zou ik nog veel meer thema’s kunnen benoemen, waaronder het aftreden van wethouder Van der Geest. Daarover is inmiddels genoeg gesproken en geschreven wat mij betreft. Ik kijk nu liever vooruit. Vooruitblik U zult begrijpen dat mij een zekere terughoudendheid past voor wat betreft een vooruitblik op 2016. Ik zie echter een aantal belangrijke ontwikkelingen die de nodige aandacht zullen (blijven) vragen. De opvang en huisvesting van vluchtelingen zal de komende jaren de onverkorte aandacht van het gemeentebestuur en de Nunspeetse samenleving blijven vragen. Ik hoop dat we in staat blijven om onze uitgangspunten, barmhartigheid en solidariteit, te benutten in open, zorgvuldige en transparante besluitvorming. Tevens hoop en verwacht ik dat we vanuit onze waarden gedreven aanpak vanuit de lokale gemeenschappen steun en inbreng mogen verwachten bij dit belangrijke integratievraagstuk. Een tolerante samenleving die respectvol met verscheidenheid en veelkleurigheid omgaat is mijn wensbeeld. Ik verwacht dat in alle kernen de woningbouw weer op gang komt, zowel op inbreidings- als uitbreidingslocaties. Te denken valt aan Elspeet Noordwest, Molenbeek en Weversweg. Ook transformatie naar woningbouw kan zorgen voor de zozeer gewenste betaalbare woningen voor jong en oud. De verantwoordelijkheid van de gemeente op het gebied van zorg en welzijn (WMO, Jeugd) en de arbeidsmarkt (Participatiewet) is het afgelopen jaar sterk toegenomen. Dit proces van vernieuwing vraagt om zorgvuldige monitoring en zo nodig bijsturing. We doen het goed en dat moet zo blijven.
-6-
De intergemeentelijke samenwerking zal in 2016 middels NEO (Nunspeet, Elburg en Oldebroek) maar ook in verband van RNV 3.0 extra impulsen krijgen. De gebiedsopgave Veluwe van de provincie, de strategische thema’s en de wens om autonoom te blijven als een bestuurskrachtige gemeente vereisen extra samenwerkingsimpulsen. Nunspeet is er klaar voor! In het verband van Stuurgroep De Diamant werken de 3 O’s (ondernemers, onderwijs en overheid) intensief samen om innovatie een stevige impuls te geven. Met besluitvorming over de rondweg oost, rondweg west, de Brake en verdere ontwikkeling van het centrum van zowel Nunspeet als Elspeet (De Brink) wordt invulling gegeven aan het ambitieuze collegeprogramma. Ik hoop dat een nieuwe wethouder hier binnenkort ook een stevige bijdrage aan kan gaan geven. Ons parlementaire stelsel heeft het moeilijk. Politieke partijen en de politieke vertegenwoordigers moeten steeds spitsroeden lopen. Men spreekt van een kloof tussen kiezer en gekozene. Tegelijkertijd leven we in een rijk land met veel ontwikkelmogelijkheden voor elk individu. In Nederland vormt Nunspeet een prachtige vitale gemeente, waar wonen, leven, werken en ontspannen optimaal mogelijk is. Laten we dat eens wat meer uitdragen. Ook dit is een vaste waarde. We zijn in beweging. Ik heb hierbij alle vertrouwen in de aanpak van de Stichting Nunspeet Kunstenaarsdorp. De naam Nunspeet Kunstenaarsdorp komen we steeds vaker tegen. Samen met alle betrokken partijen werken aan Nunspeet promotie. Samen in beweging blijven. Dat werpt zeker vruchten af. De titel van mijn toespraak is Panta Rhei, alles is in beweging. Ik heb hier voldoende over gesproken. Ik zie ook de kracht in onze samenleving om dit in goede banen te leiden. Als we onze waarden maar blijven respecteren en uitdragen. Tot slot; dit was mijn laatste nieuwjaarstoespraak. Over enkele maanden ga ik met pensioen. Voor de komende maanden geldt wat mij betreft; succes vertrouwenscommissie bij het selecteren van een opvolger. Voor mij geldt; we gaan gewoon weer aan het werk. Ook de komende 4 maanden.
-7-
Ik wens u persoonlijk een goed, gezond liefdevol en voorspoedig 2016. Een gezegend jaar gewenst! -----------------------------------------------------------------------------Tot slot vraag ik nog uw aandacht voor het volgende. Als gemeente vinden wij dat onze dienstverlening op orde moet zijn. We laten ook regelmatig onderzoeken doen naar de kwaliteit van de dienstverlening. Want ook de dienstverlening is in beweging. Vermeldenswaardig is dat we bovengemiddeld goed scoren op de kwaliteit van de dienstverlening. In het gemeentehuis maken we een digitaliseringsslag. Met het sneller en breder beschikbaar zijn van veel informatie kunnen we u nog beter van dienst zijn. Om deze digitale dienstverlening goed te kunnen uitbouwen was een aanpassing van de gemeentelijke website nodig. Vanavond zal verantwoordelijk wethouder Van der Maas met een druk op de knop de nieuwe gemeentelijke website officieel in gebruik stellen. De website is ingericht op de wensen en eisen van een bezoeker van een gemeentelijke site. Met deze nieuwe site kan men direct en eenvoudig een afspraak maken, een melding doen, een uittreksel regelen of een vergunning inzien. De zoekfunctie is verbeterd en is op googlewijze opgebouwd. De gemeente Nunspeet gaat in 2016 zaakgericht werken. Dat betekent o.a. dat in het onderdeel Mijn Nunspeet (dat is een persoonlijke internetpagina) de aanvrager de status van een aanvraag of vergunning kan volgen. Ook is de nieuwe site responsive, dat betekent dat het op elk apparaat (pc, tablet en telefoon) goed te bekijken is. Kortom, ook op het vlak van de digitale dienstverlening blijven we in beweging. Wethouder van der Maas zal de nieuwe site nu officieel lanceren. Ik nodig u uit voor om morgen onze nieuwe gemeentelijke website te bezoeken.
