STUDIEFICHE HBO5 CVO PANTA RHEI - Schoonmeersstraat 26
9000
GENT
09 335 22 22
www.volwassenenonderwijs.be
identificatie opleiding
Marketing
modulenaam
Bedrijfsbeheer - economie, financieel management en kostprijscalculatie
code module
A3
aantal lestijden
120
Geldig vanaf
01/09/2015
studiepunten
structuurschema / volgtijdelijkheid link:
structuurschema marketing
inhoud link leerplan:
leerplan marketing
Deel boekhouden: Wat is boekhouden? o Gebruikers van boekhoudinformatie o Financial versus management accounting o Wettelijke basis o De band tussen boekhouding en fiscaliteit De balans o Definitie o De balansindeling o Oefeningen o Balansrekeningen o Boekingsprincipes o Proef- en saldibalans o Oefeningen De resultatenrekening o Resultatenrekeningen o Boekingsprincipes o Werken met balans- en resultatenrekeningen o Oefeningen o Indeling van de resultatenrekening o Bestemming van het resultaat Minimum algemeen rekeningstelsel o Omschrijving o Indeling o Minimum wettelijk algemeen rekeningstelsel o Gebruik van het minimum wettelijk algemeen rekeningstelsel o Oefeningen Overzicht van de toepassing van de wetgeving voor ondernemingen De inventaris o Wettelijke bepalingen o Streefdoel van de inventaris o Omvang van de inventaris o Verantwoordelijkheid o Tijdstip van de inventaris o Aanpassing van de boekhouding o Waarderingsregels o Vastleggen van waarderingsregels
1
STUDIEFICHE HBO5 CVO PANTA RHEI - Schoonmeersstraat 26
9000
GENT
09 335 22 22
www.volwassenenonderwijs.be
o Het begrip waarde o Algemene beginselen o Aanschaffingswaarde o Marktwaarde o Fair value o Boekwaarde o Nominale waarde o Afschrijvingen o Waardeverminderingen o Voorzieningen o Herwaarderingen o Waarderingsregels Resultaatverwerking o Wijze van voorstelling van de balans o Het te verwerken resultaat en de soorten toekenningen o Overige wettelijke bepalingen o Toekenning aan de wettelijke reserve Schema’s en goedkeuring van de jaarrekening Vastleggen en goedkeuren van de jaarrekening o Rol van het bestuursorgaan o Rol van de commissaris o Controlebevoegdheid indien geen commissaris werd benoemd o Rol van de algemene vergadering Bekendmaking van de jaarrekening Praktijkvoorbeelden De belasting over de toegevoegde waarde o Definitie o Belangrijke begrippen o De verkoopcyclus o De aankoopcyclus Kostprijscalculatie o Traditionele kostprijscalculatie: De opslagmethode De kostenplaatsenmethode o ABC-analyse
Deel Economie: Consumentengedrag Inleidende begrippen o Behoefte o Schaarste o Nuttigheid en keuzeprobleem De keuze van de optimale goederencombinatie o De indifferentiecurven o De budgetlijn o Het evenwicht van de consument De afleiding van de vraagcurve o De individuele vraagcurve o De prijselasticiteit van de vraag o De inkomenselasticiteit van de vraag Oefeningen Producentengedrag De bepaling van de optimale productiegrootte o Productieverloop o Kostenverloop o Opbrengstenverloop
2
STUDIEFICHE HBO5 CVO PANTA RHEI - Schoonmeersstraat 26
9000
GENT
09 335 22 22
www.volwassenenonderwijs.be
o Marginale en structurele productiebeslissing De afleiding van de aanbodcurve o De individuele aanbodcurve o De prijselasticiteit van het aanbod Oefeningen Het marktevenwicht en de verschillende marktvormen o Prijsvorming bij volkomen concurrentie Kenmerken Vorming van de marktprijs o Prijsvorming bij onvolkomen concurrentie o Monopolie Kenmerken Vorming van de marktprijs o Monopolistische concurrentie Kenmerken Vorming van de marktprijs o Oligopolie Kenmerken Vorming van de marktprijs Andere doelstellingen dan winstmaximalisatie Oefeningen Macro-economische grootheden Geld en inflatie o Functies van geld o Uitgifte van chartaal geld o Girale geldschepping o Geldhoeveelheid o Begrip inflatie o Indexcijfer der consumptieprijzen o Hoe ontstaat inflatie o Gevolgen van inflatie o Evolutie van inflatie Berekening van de economische activiteit o Nationaal product, nationaal inkomen, binnenlands product o Economische groei o Conjunctuur Werkloosheid o Vormen en oorzaken van werkloosheid o Bestrijding van werkloosheid Begrotingssaldo Betalingsbalanssaldo
begincompetenties voldoen aan de decretale voorwaarden van het volwassenenonderwijs er wordt geen specifieke voorkennis vereist begincompetenties verworven hebben van:
aanbevelingen:
3
STUDIEFICHE HBO5 CVO PANTA RHEI - Schoonmeersstraat 26
9000
GENT
09 335 22 22
www.volwassenenonderwijs.be
eindcompetenties de volgende eindcompetenties worden bereikt: DEEL BOEKHOUDEN: Cursisten kunnen het begrip boekhouden verklaren, de noodzaak en het belang ervan aantonen. Cursisten kunnen op een correcte manier begrippen uit het vakgebied “boekhouden/ bedrijfsbeleid” uitleggen en toelichten:
Basisbegrippen zoals balans, resultatenrekening, resultaatverwerking, inventaris, de jaarrekening...
Het MAR
De boekhoudprincipes
De BTW, de BTW-cyclus en aanverwante begrippen
De waarderingsregels: aanschaffingswaarde, marktwaarde, nominale waarde, afschrijvingen, waardeverminderingen, voorzieningen, herwaarderingen, ...
De activa en de passiva van de onderneming
De kosten en opbrengsten van de onderneming
De soorten resultaten van de onderneming
De cursisten kunnen eenvoudige boekhoudkundige vraagstukken vlot oplossen:
Toepassen van het dubbel boekhoudprincipe
Werken met actief –, passief-, kosten- en opbrengstenrekeningen
Opstellen van een proef – en saldibalans
Opstellen van een eindbalans
Aantonen van het effect van een boekpost op de jaarrekening
Lezen van een jaarrekening
Maken van een eerste analyse op basis van een jaarrekening
Het verband leggen tussen de boekhouding, de jaarrekening en het bedrijfsbeleid
DEEL KOSTPRIJSCALCULATIE Cursisten kunnen op een correcte manier begrippen uit het vakgebied “kostprijscalculatie” uitleggen en toelichten:
Begrippen zoals kostensoorten, kostendragers, kostenplaatsen, …
Cursisten kunnen verschillende kostenmethodes en kostensystemen onderscheiden, toelichten en toepassen.
Traditionele kostprijsberekening met o.a. de opslagmethode en kostenplaatsenmethode
4
STUDIEFICHE HBO5 CVO PANTA RHEI - Schoonmeersstraat 26
9000
GENT
09 335 22 22
www.volwassenenonderwijs.be
Activity based costing
De cursisten kunnen de noodzaak en het belang van kostprijscalculatie, de verschillende kostprijssystemen en methodes aantonen en toelichten.
DEEL ECONOMIE Cursisten hebben inzicht in het consumentengedrag, het producentengedrag, de marktvormen, de voornaamste macro-economische kengetallen en relaties, kunnen begrippen hanteren die daarbij horen en kunnen verbanden tussen deze begrippen onderkennen en leggen. Cursisten kunnen op een correcte manier:
het keuzeprobleem van de consument in kaart brengen.
de uitgangspunten en economische determinanten van het consumentenmodel kunnen opsommen en commentariëren
indifferentiecurven kunnen definiëren, grafisch voorstellen en illustreren met een voorbeeld
het preferentieveld kunnen definiëren, grafisch voorstellen en illustreren met een voorbeeld
budgetlijnen kunnen definiëren, grafisch voorstellen en illustreren met een voorbeeld
het evenwicht in het consumentenmodel kunnen bepalen en toelichten
kunnen inkomens- en prijswijzigingen in het consumentenmodel uitvoeren, voorzien van commentaar en toelichten met een voorbeeld.
het consumentenmodel grafisch kunnen voorstellen en voorzien van commentaar voor normale, inferieure, substitueerbare en complementaire goederen
de vraagcurve van de gezinnen definiëren, grafisch voorstellen en becommentariëren.
de prijs- en inkomenselasticiteit van de vraag definiëren, berekenen, interpreteren en illustreren met een voorbeeld voor verschillende soorten goederen.
begrippen inzake productiviteit, kosten en opbrengsten definiëren, uitleggen en illustreren.
Het verloop van de productie, de kosten en de opbrengsten grafisch voorstellen en voorzien van commentaar.
De marginale en structurele productiebeslissing uitleggen aan de hand van een passende grafiek.
conclusies trekken uit de marginale en structurele productiebeslissing.
de aanbodscurve van de producenten definiëren, grafisch voorstellen en becommentariëren.
de prijselasticiteit van het aanbod definiëren, berekenen, interpreteren en illustreren met een voorbeeld voor verschillende soorten goederen.
de belangrijkste marktvormen definiëren, bespreken, vergelijken en verduidelijken met een voorbeeld.
de voornaamste macro-economische grootheden (geldhoeveelheid, inflatie, BBP, werkloosheid, overheidstekort, overheidsschuld,...) definiëren, oorzaken en gevolgen
5
STUDIEFICHE HBO5 CVO PANTA RHEI - Schoonmeersstraat 26
9000
GENT
09 335 22 22
www.volwassenenonderwijs.be
toelichten, soorten onderscheiden en verduidelijken, …
de evolutie van deze grootheden in kaart brengen en interpreteren.
Het belang van de bestrijding of ondersteuning van de economische grootheden verklaren, illustreren en voorzien van commentaar.
het prijs -, monetair -en budgettair beleid van een land of regio bespreken en voorzien van een duidelijke commentaar en interpretatie.
onderwijsorganisatie gecombineerd onderwijs 100
% contactonderwijs
begeleid zelfstandig leren casus gestuurd onderwijs coaching doceermomenten excursie groepsdiscussie groepswerk
onderwijsleergesprek opdrachten met feedback peer teaching practicum – atelier – labo projectwerk rollenspel seminarie
simulatiespel situatiespel stage veldwerk werkcollege werkplekleren
onderwijsleergesprek opdrachten met feedback peer teaching practicum – atelier – labo projectwerk rollenspel seminarie
simulatiespel situatiespel stage veldwerk werkcollege werkplekleren
andere:
0
% afstandsonderwijs begeleid zelfstandig leren casus gestuurd onderwijs coaching doceermomenten excursie groepsdiscussie groepswerk
andere:
begeleiding ondersteunende maatregelen:
6
STUDIEFICHE HBO5 CVO PANTA RHEI - Schoonmeersstraat 26
9000
GENT
09 335 22 22
www.volwassenenonderwijs.be
evaluatie EERSTE EXAMENPERIODE niet-periodegebonden evaluatie
0%
oefeningen werkstuk schriftelijke rapport / verslag mondeling rapport / verslag portfolio vaardigheidstest attitudebeoordeling peer-evaluatie deelname aan het onderwijs- & leerproces aanwezigheidsgraad
periodegebonden evaluatie (*)
100 %
schriftelijk examen mondeling examen + schriftelijke voorbereiding mondeling examen zonder voorbereiding praktijkexamen project- of eindwerk (presentatie/verdediging)
andere:
TWEEDE EXAMENPERIODE niet-periodegebonden evaluatie
oefeningen werkstuk schriftelijke rapport / verslag mondeling rapport / verslag portfolio vaardigheidstest attitudebeoordeling peer-evaluatie andere:
0%
periodegebonden evaluatie (*)
100 %
schriftelijk examen mondeling examen + schriftelijke voorbereiding mondeling examen zonder voorbereiding praktijkexamen project- of eindwerk (presentatie/verdediging)
andere:
(*) niet-periodegebonden evaluatie = buiten de examenperiode / periodegebonden evaluatie = binnen de examenperiode
7
STUDIEFICHE HBO5 CVO PANTA RHEI - Schoonmeersstraat 26
9000
GENT
09 335 22 22
www.volwassenenonderwijs.be
studiematerialen verplicht: Boekhouden in kort bestek, Inleiding boekhouden voor niet-boekhouders, Jean-Pierre Vincke en Jo Van den Bossche + bijkomend studiemateriaal wordt aan de cursisten bezorgd via het elektronisch leerplatform. Eigen syllabus ‘Economie’ is beschikbaar op het elektronisch leerplatform.
aanbevolen:
bijzondere studiekosten link naar overzicht inschrijvingskosten:
inschrijvingskosten marketing
andere
.
8