Kom verder. Saxion.
Nieuwe sanitatie en (energie) prestatie boordelingsmethoden boordelingsmethoden. STOWA afvalwaterketen symposium Jan de Wit, 24 mei 2011
Kom verder. Saxion.
Kom verder. Saxion.
De bulk b lk van d de energie-inhoud h d van afvalwater f l Is thermisch (bron: Tauw)
Kom verder. Saxion.
Huidige RWZI (Deventer) • RWZI nu : 5,6 Nm3 A.E. per i.e. per j jaar (587 (587.780 780 N Nm3 3A A.E. E totaal) l) • Conversie CZV/ODS ~35 35 % • 0,138 Nm3 A.E. per kg CZV • 0,284 Nm3 A.E. per kg ODS
Kom verder. Saxion.
Nieuwe sanitatie – energie (1) • Perspectief: 70-80 % conversie. • Aparte vergisting geconcentreerd zwart water + GF levert extra biogas, tot 22,3 Nm3 A.E. per i.e. per jaar. Eisen: • G Geconcentreerde aanlevering, g, apart p rioolnet ((VC) C) • Wijziging behandeling (centraal, decentraal of combinatie ), bv conform het DENNIS concept (Tauw). (Tauw)
Kom verder. Saxion.
Nieuwe sanitatie – energie (2) • Aardgasgebruik passief woningen (EPC = 0 4 in 2015) ~300 0,4 300 tot 400 Nm3 A A.E. E /jaar. • Kosten om dit d verder d te reduceren d zijn zeer hoog. • Ca 15 % van de aardgasbehoefte kan worden wordt ingevuld (2,4 personen per huishouden: 53,5 Nm3 A.E. /jaar
Kom verder. Saxion.
Algemene principes Energiereductie Energie wordt beoordeeld op :
• Leveringszekerheid • Kosten • Milieu (duurzaamheid in de gehele keten)
• Trias Energetica • Ranking opties op economisch rendement d (€ (€/€) €) • Ranking op duurzaamheidsrendement (€/CO2)
Kom verder. Saxion.
(S h (Schoon) ) ffossiel/biomassa i l/bi Zet duurzame Beperk verliezen li Kern Energie in met maximaal rendement
Trias Energetica: bottom-up !
Kom verder. Saxion.
De energieketen
omgevingswarmte Warmte terugwinning
Fossiel input
productie
locale conversie
B
transport distributie
Output bij gebruiker
C elektricitteit
A
Olie & Gas winning
Centrale conversie
w warmte
decentrale conversieverliezen
Brandstof uit biomassa (Bio ethanol ethanol, H2, CH4 ,etc) etc) centrale conversieverliezen
Zon wind Zon,
Kom verder. Saxion.
Beoordelingsinstrumenten • Energie efficiency en duurzame energie afdwingbaar via EPN/EPG/EMG • Saniatie wordt niet gewaardeerd (EPN) of uitsluitend op waterbesparing (GPR) • Waardering sanitatie in regelgeving noodzakelijk voor draagvlak
EPG en EMG (bouwbesluit) • EPG p perceel ((woning, g, g gebouw – voorheen EPN)) • EMG gebied (projectbasis en/of structuur infrastructuur, zoals warmtenet) • (EMG)regionaal / landelijk (grote warmtenetten)
Kom verder. Saxion.
Overzicht beoordelingsinstrumenten Duurzaamheid Nederland
Internationaal
• •
EPN/EPG/EMG GreenCalc
•
BREEAM (UK) ( )
•
Eco-Quantum
•
LEED (VS)
•
Eco-Install
•
GreenGlobes (Canada)
•
GPR Gebouw
•
GB Tool (Canada)
•
Energielabel - EPA
•
CASBEE (Japan)
•
Dubo op maat
•
HQE (Frankrijk)
• •
Dubo Calc Nationale Pakketten / Groenfinanciering
•
EPBD (EU)
Invloed maatregelen op EPC waarde Sp pecifieke emissie e [kg CO2/m2 jaa ar]
Specifieke CO2 emissie 1960 woningen met normaal gebruikersgedrag 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0
Gas/Warmte
11,7
11,7 11,7
41,9 18,4
CR
(SV 150)
13,8
14,0
11,7
12,5
11,7
10,5
11,7
10,5
Elektrisch gebruik
11,7
11,7
8,1
6,0
SV 150, DWTW
SV 200+, DWTW
11,7
11,7
41 4,1
0,0 HR 107, WP top, HRww top, DWTW, PV DWTW, PV
HR 107, HRww top
HR 107, HRe 140, HR 107, HRww top, HRww top, HRww top, DWTW, DWTW DWTW ZonTh
W-1960-1 (W-1960-1) (W-1960-1)
W-1960-2
W-1960-3
W-1960-4
W-1960-5
W-1960-7
W-1960-8
W-1960-9
Referentie
Isolatie+
Isolatie+
Isolatie+
Isolatie+
Isolatie+
Isolatie+
Isolatie ++ Isolatie ++
Referentie
(SV 200)
11,7
Elektrisch gebouw
Referentie
Variant
•Gebruikersgedrag wordt dominant g j •Sanitatie wordt relatief belangrijker
W-1960-10
Problemen en oplossingen Voorbeelden van maatregelen Goede ventilatie; gebalanceerde ventilatie met warmteterugwinning
Kom verder. Saxion.
Kom verder. Saxion.
Kom verder. Saxion.
Kom verder. Saxion.
Kom verder. Saxion.
Kom verder. Saxion.
Kom verder. Saxion.
Kom verder. Saxion.
Aanbevelingen • Win zoveel mogelijk thermische energie terug op woningschaal (DWTW) • Om werkelijk energieneutraal te worden kan nieuwe sanitatie een rol spelen • Laat L nieuwe i sanitatie i i gewaardeerd d d worden in regelgeving (bouwbesluit).
Kom verder. Saxion.
Energieproducerende RWZI • Elektriciteitsbehoefte wordt 1) sterk gereduceerd en 2) wordt gedekt uit wind of zon (PV) • Warmte wordt teruggewonnen, waardoor geen externe warmtebehoefte voor vergistingsproces • Chemische energie wordt zo volledig mogelijk omgezet in groen gas
Kom verder. Saxion.
Zwaagwesteinde EPC = 0,02 ( EPC = 0,6 is obliged ) Modern Duplex PV system, LT heating system Heat Pump
Kom verder. Saxion.
Kollum Traditional House EPC = 0, LT/heat pump system,PVT system,Triple window-glass
Kom verder. Saxion.
SNEEK Modern Estate, EPC = 0,04, Heat pump/LT heating system, PV system
