Nieuwe campagne Lever veilig

4e trimester 2012

navb info Erkenningnummer: P 404006 - Afgiftekantoor: Charleroi - Waarde: € 5,00

DRIEMAANDELIJKS INFORMATIEBLAD VOOR WELZIJN EN MILIEU IN DE BOUWSECTOR  2012/4

Nieuwe campagne “Lever veilig ” P. 4

Welzijnsbenchmarking P. 14 Toolbox- & preventiefiches P. 17

7

9

13

14

17

18

Inhoud P. 4

Bouwmaterialen leveren, een risico?

P. 6, 8, Pol & Benny 10, 12 P. 7

P. 14 Benchmarking als kwaliteitsbewaking in uw onderneming P. 15 Markante feiten in 2011

30 augustus ... Haven van Brussel ... D-day voor de campagne!

P. 15 Niet te warm, niet te koud ...

P. 7

www.leverveilig.be

P. 7

Navb goes Facebook!

P. 16 Het adviesverslag van het navb in een nieuw jasje

P. 9

Preventietools voor een veilige levering

P. 13 Het veilig plaatsen van boordstenen

P. 17 Nieuwe preventiehulpmiddelen P. 18 Stofafzuiging als bescherming tegen kwartsstof

Navb info is het driemaandelijks informatieblad van navb-cnac Constructiv. Het is ook beschikbaar in het Frans onder de titel “cnac info”.

REDACTIE Luc Christiaens, Christian Depue, Veerle De Saedeleer, Thierry Frere, Guillaume Gioia, Carl Heyrman, Nancy Lambrecht, Véronique le Paige, Isabelle Lootens, Emmy Streuve, Isabelle Urbain, Nicolaas Van Leeuwen, Evy Vinck

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Carl Heyrman Koningsstraat 132/4 – 1000 Brussel De uitgever is niet verantwoordelijk voor de inhoud van advertenties. Het redactiecomité van navb info streeft steeds naar betrouwbaarheid van de gepubliceerde informatie. Zij kan er echter niet aansprakelijk voor worden gesteld. De reproductie van teksten en illustraties is toegestaan mits de uitdrukkelijke toestemming van de uitgever en duidelijke bronvermelding.

INFORMATIE EN ABONNEMENT navb-cnac Constructiv Koningsstraat 132/4 1000 Brussel Tel.: +32 2 552 05 00 Fax: +32 2 552 05 05 E-mail: [email protected] Website: constructiv.be

OPMAAK EN DRUKWERK

P. 13 Ik engageer me voor een veilige levering van bouwmaterialen!

P. 19 Een veilige behandeling van bouwmaterialen, van de fabriek tot op de werf

MWP Communication www.mwp.be © navb-cnac Constructiv 2012

4e trimester 2012

navb info

4

WOORD van de voorzitter In september gaat het navb als preventie-instituut van de bouw van start met een nieuwe campagne onder het motto “Veilig met palletten en beton, daar draait het om”. Gedurende een volledig jaar zal bijzondere aandacht worden besteed aan het veilig leveren van bouwmaterialen en stortklaar beton op onze bouwplaatsen, een activiteit waarbij nog heel wat ongevallen gebeuren. Met een goede werkvoorbereiding, duidelijke afspraken en gepaste preventiemaatregelen kunnen veel ongevallen vermeden worden. De campagne richt zich tot iedereen die betrokken is bij de levering van materialen op een bouwplaats, dus ook tot u. Of u nu leverancier van bouwmaterialen of stortklaar beton, aannemer of werknemer bent, uw engagement kan het verschil maken! Dat engagement kan u onder meer tonen door het charter op www.leverveilig.be te onderschrijven en zo een partner te worden in deze campagne. Daarnaast heeft het navb samen met een brede groep van betrokken organisaties een reeks acties voorbereid die in de volgende maanden gevoerd zullen worden. Pol en Benny kijken goedkeurend toe langs de zijlijn! Alle verdere informatie over de campagne vindt u verder in dit nummer en op onze website. Ik durf alvast te hopen op uw persoonlijke betrokkenheid! Behalve met de start van deze nieuwe campagne pakt het navb ook uit met twee nieuwe producten: het “Benchmarkingverslag Welzijn” voor bouwondernemingen en de sectoranalyse. Vanaf eind september zullen de meest actuele sectorale en subsectorale indicatoren over welzijn in de bouw terug te vinden zijn op de website van het navb. In een volgende fase zal een bouwbedrijf zijn persoonlijke cijfers tijdens een bespreking met de navb-adviseur kunnen vergelijken met deze sectorale gegevens. We zijn ervan overtuigd dat maak kennis met pol pallet en benny beton! ook deze nieuwe producten een nuttig instrument voor de bouwbedrijven zullen blijken in de voortdurende strijd tegen arbeidsongevallen en beroepsziektes. Bob VAN POPPEL Voorzitter navb-cnac Constructiv

I

I

4e TRIMESTER 2012 NAVB INFO 3

Bouwmaterialen leveren,

een risico? EEN NIEUWE CAMPAGNE VAN NAVBCNAC CONSTRUCTIV De nieuwe campagne van het navb over de levering van bouwmaterialen, “Lever veilig”, is eind augustus van start gegaan. Gedurende een volledig jaar zullen het navb en zijn sociale partners in samenwerking met Fedbeton, FeMa en Federale Verzekering hun aandacht richten op het veilige verloop van het leverings- en behandelingsproces van bouwmaterialen, van in het magazijn van de handelaar tot de verplaatsing op de werf door de arbeiders.

D

eze nieuwe campagne werd ontwikkeld naar aanleiding van de vaststelling dat er zich tijdens de afgelopen jaren meerdere dodelijke ongevallen voorgedaan hebben tijdens de levering of de verplaatsing van bouwmaterialen op de werf. Ze heeft dan ook tot doel om alle personen die deel uitmaken van de bouwketen, te sensibiliseren en te informeren over de risico's en preventiemaatregelen met betrekking tot de levering van bouwmaterialen. Eerst en vooral heeft ze precieze primaire doelstellingen (vermindering van de frequentieen ernstgraad van ongevallen bij de leveranciers en op de werven, tijdens de behandeling van de materialen en tijdens de levering van gebruiksklaar beton). Verder zijn er secundaire doelstellingen vastgesteld die enerzijds verband houden met de verhoging van

I

I

4 NAVB INFO 4e TRIMESTER 2012

het aantal opleidingsuren bij de doelgroepen in kwestie en anderzijds met de preventiemaatregelen en het gebruik van aangepaste arbeidsmiddelen (bescherming en behandeling). De campagne zal steunen op vier pijlers: • de veiligheidsaspecten in het magazijn van de handelaars in bouwmaterialen (aandachtspunten); • de risico's bij de levering van bouwmaterialen op de werf (laden en lossen); • de risico's bij de verplaatsing van materialen op de werf door de aannemer; • de levering van gebruiksklaar beton. Deze campagne richt zich dus tot een erg ruim doelpubliek, gaande van fabrikanten over handelaars in bouwmaterialen tot aannemers.

Ook veiligheidscoördinatoren hebben natuurlijk een rol te vervullen in de strijd tegen de risico's van de levering van bouwmaterialen op de werf. Om deze doelgroepen te helpen om zich te informeren en actie te ondernemen over welzijn bij de levering van materialen zijn er verschillende preventietools ontwikkeld, zoals toolboxfiches, een auto-evaluatiegids, een navb dossier en een brochure met clausules voor het lastenboek.

Pol Pallet en Benny Beton ... twee partners die ons zullen begeleiden en advies geven

Nog een nieuwigheid! Voor deze nieuwe campagne heeft het navb willen breken met de gebruikelijke stijl en gebruik gemaakt van de Correct sensibiliseren en informeren vraagt tijd: de doelgroepen zijn nieuwe communicatietechnologieën. Deze trend zal zich ook verdergevarieerd, de werven en de werknemers talrijk. De campagne zal zetten in de stijl, aangezien er twee personages gecreëerd werden dan ook in twee afzonderlijke golven verlopen: een preventieve die ons advies zullen geven en zullen begeleiden in de verschillende golf (september 2012 > augustus 2013), een handhavingsgolf door fases van de levering: Pol Pallet en Benny Beton. de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg (september 2013 Deze personages, die zullen opduiken in de verschillende communicatiemiddelen, zullen garant staan voor goede praktijken en zullen ons goede > augustus 2014). raad geven: Pol voor de leveringg van traditionele materialen en Benny Een charter ondertekenen voorr de levering van gebruiksklaar beton. om engagement te tonen Ze zijn ook de helden uit een 'pedagogisch' Er zijn drie specifieke charters ontwikpverhaal dat onder stripverhaal Veilig met er zal verschijnen keld voor drie verschillende doelgroepen meer palletten en beton, (partners van de campagne, werkgevers, in navb info. De ste vier aflewerknemers), zodat elke doelgroep het eerste daar draait ngen vindt u concrete engagement kan bekrachtiveringen het om! vana af pagina 6 in gen dat hij opneemt in het kader van de vanaf dezee editie van vaan campagne. Er zal zichtbaarheid gegeven rknemers: navbb info. worden aan de deelnemende ondernemingen en werknemers: newebsite hun naam zal duidelijk vermeld worden op de campagnewebsite www.leverveilig.be, als blijk van hun engagement en hun wil om een efficiënt actieplan uit te werken om concreet de risico's van minderen. de levering en behandeling van bouwmaterialen te verminderen.

Een campagne van lange duur

“

”

Een moderne communicatie en aangepaste producten! In verband met de communicatie zullen verschillendee tools ter epen (affibeschikking gesteld worden van de betrokken doelgroepen or zorgen ches, stickers, strips, website). Het navb zal er ook voor dat het de nodige informatie overal verspreidt waar het de treeks kans krijgt, zodat het de betrokken doelgroepen rechtstreeks matiebereikt (gespecialiseerde beurzen, studiedagen, informatieavb en sessies, sites van de partners, mediakanalen van het navb vakpers, ...). De nieuwigheid inzake communicatie is het gebruik rop uitgevan de gloednieuwe Facebookpagina van het navb, waarop breid aandacht besteed zal worden aan het verloop vann de camef medium, pagne. Dankzij Facebook, een onontkoombaar interactief bij en zeer zal iedereen het verloop van de campagne van dichtbij regelmatig kunnen volgen.

I

I


I

I


30 augustus ... Haven van Brussel ...

D-day voor de campagne!

D

e nieuwe campagne van het navb en zijn partners over veiligheid bij de levering en de behandeling van bouwmaterialen is op 30 augustus gelanceerd tijdens een buitengewoon evenement, dat het navb in de havenzone van Brussel georganiseerd had voor de pers en de partners van de campagne.

voor bouwmaterialen voor de aspecten in verband met het laden en lossen en de behandeling van deze materialen. Dankzij de betrokkenheid van de partners op deze locatie konden er verschillende praktijkdemonstraties met betrekking tot de problematiek van de levering van bouwmaterialen georganiseerd worden op de kades.

De haven van Brussel!

Een boot ...

De haven van Brussel, tegenover het terrein van Tour & Taxis en toch dicht bij het stadscentrum, is nog onbekend bij het grote publiek. Deze zone was de perfecte locatie voor het lanceringsevenement van de nieuwe campagne, want daar konden we de elementen die tijdens de verschillende fases aan bod zullen komen, erg goed visueel voorstellen. Door de configuratie van de haven konden we immers een totaalbeeld schetsen van de verschillende pijlers van de campagne: de buitengewone werf van de hoogste appartementstoren van Europa (142 meter), de betoncentrale voor de campagneaspecten in verband met de levering van gebruiksklaar beton, de opslagplaatsen

De haven van Brussel ... Is er iets logischer dan er de boot te nemen? Om het lanceringsevenement dynamischer te maken werden de deelnemers uitgenodigd om mee te varen met de boot die het navb speciaal voor deze

www.leverveilig.be EEN SCHAT AAN INFORMATIE

O

p de campagnewebsite www.leverveilig.be vindt u alle informatie over de nieuwe veiligheidscampagne “Lever veilig”: • een woordje uitleg over de problematiek die gepaard gaat met de levering en verplaatsing van bouwmaterialen; • de campagne-aanpak: de doelstellingen, het doelpubliek, de planning en een overzicht van de communicatiemiddelen; • concrete tools en oplossingen, ingedeeld volgens de vier pijlers van de campagne: - veiligheidsaspecten bij de bouwhandelaar; - levering van bouwmaterialen op de werf; - verplaatsen van bouwmaterialen op de werf; - levering van stortklaar beton.

• “Ik engageer mij!”: een rubriek waar zowel werkgevers als bouwvakarbeiders het campagnecharter kunnen onder tekenen en die ook de namen van de onder tekenaars bevat; • een rubriek die meer informatie over het lanceringsevent op 30 augustus bevat en waarin ook de thematische informatiesessies en studiedagen aangekondigd zullen worden; • een overzicht van alle nuttige opleidingen die betrekking hebben op de campagneproblematiek; • alle persberichten en andere nuttige informatie voor de pers.

gelegenheid gecharterd had. Deze boot heeft de haven doorkruist, van demonstratie naar demonstratie, zodat iedereen die aanwezig was, volop van het evenement heeft kunnen genieten, het getrouw kan navertellen en de campagne ter sprake kan brengen dankzij een betere kennis van de behandelde problematiek. U vindt een fotoreportage van deze dag op onze website www.leverveilig.be.

Navb goes Facebook! NAVB LANCEERT EIGEN PAGINA OP GROOTSTE SOCIALE NETWERK Het navb staat niet stil! Niet alleen lanceerden we pas een nieuwe veiligheidscampagne, sinds kort zijn we ook terug te vinden op Facebook met een eigen bedrijfspagina. Bijna één op de twee Belgen is actief op Facebook, wat van deze site meteen het populairste sociale netwerk van ons land maakt. Waarom deze stap? Het navb vindt het niet alleen belangrijk om met u concrete welzijnsinformatie en -adviezen te delen, we zijn ook zeer benieuwd naar uw ervaringen en reacties. Ook de nieuwe campagne over de levering van bouwmaterialen komt uitgebreid aan bod. Benieuwd? Surf naar www.facebook.com /navb-cnac-constructiv. Overtuigd? Klik op “Vind ik leuk” en blijf op de hoogte van de laatste nieuwtjes op het vlak van welzijn en veiligheid in de bouw!

I

I


I

I


Preventietools

voor een veilige levering In het kader van de nieuwe campagne “Lever veilig” heeft het navb een aantal preventietools ontwikkeld voor de verschillende doelgroepen van de campagne.

V

oor de bouwhandelaars werd een auto-evaluatiegids opgesteld waarmee ze zelf risico’s in hun onderneming kunnen opsporen en indien nodig preventiemaatregelen kunnen nemen. Ook navb dossier 130 is bedoeld voor deze doelgroep. Deze publicatie gaat over de risico’s en preventiemaatregelen bij de behandeling van bouwmaterialen bij de handelaar, zoals het gemengd verkeer van personen en motorvoertuigen en voet- en handletsels door knelgevaar en vallende voorwerpen. Onder andere de opleiding van vorkheftruckchauffeurs en de al dan niet verplichte keuring van een vorkheftruck door een externe dienst voor technische controles komen hierin aan bod. Een tweede navb dossier, nummer 135, spitst zich toe op alle risico’s die zich stellen tijdens de levering van materialen op de bouwplaats. Hierin wordt ook dieper ingegaan op de aspecten van verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid wanneer er zich een ongeval voordoet tijdens de levering van materialen op de werf. Dit dossier bevat ook een hele rist praktische tips in verband met het veilig manipuleren van bouwmaterialen. Verder is er op de campagnewebsite www.leverveilig.be ook een brochure beschikbaar met clausules die de opdrachtgever kan opnemen in het lastenboek. Ook veiligheidscoördinatoren kunnen deze voorschriften gebruiken bij het opstellen van een veiligheidsen gezondheidsplan voor het bouwproject. Uiteraard wordt er in deze brochure ook uitgebreid aandacht besteed aan voorschriften voor het voorzien van een standplaats voor mixervrachtwagens en een betonpomp.

Daarnaast zijn er op de campagneweb-site meerdere preventie- en toolbox-fiches beschikbaar die een werkgeverr perfect kan gebruiken tijdens een voorlichting over een bepaald veiligheids- of gezondheidsaspect. Zo is er een toolboxfiche die gebruikt kan worden bij een opleiding over het aanslaan van lasten. Een andere fiche behandelt het gebruik van aanslagmaterieel (lengen, kabels, …) voor eenmalig gebruik. Voor het eerst zet het navb ook een nieuw sensibiliseringsproduct in: een strip voor de bouwsector, met campagnemascottes Pol Pallet en Benny Betonn in de hoofdrol. In de loop van de preventieve golflf van dde campagne zall het navb zestien stripverhalen publiceren over vier onderwerpen: • de veiligheidsaspecten op het terrein van de leverancier van bouwmaterialen; • de levering van bouwmaterialen op de bouwplaats; • het verplaatsen van bouwmaterialen op de bouwplaats door de aannemer; • de levering van stortklaar beton op de bouwplaats. U merkt het: het loont de moeite om deze producten te gaan consulteren op de website www.leverveilig.be.

I

I


I

I


I

I


Het veilig plaatsen van boordstenen Situering Werkzaamheden: het plaatsen van boordstenen bij de herinrichting van een dorpskern Onderneming: DSV NV Contactpersonen bedrijf: zaakvoerder en preventieadviseur Adviseurs navb: navb-adviseurs regio Vlaams-Brabant

zuignap om boordstenen te plaatsen. Dit type vorkheftruck kan ook zeer nuttig zijn voor het transport en het laden en lossen van boordstenen.

Problematiek Boordstenen plaatsen met een traditionele klem is een tijdrovende taak waarbij de wervelkolom van de betrokken werknemers zwaar belast wordt.

Boordstenen plaatsen met een traditionele klem

Ondernomen acties en besluit Tijdens de navb-campagne “Wegenwerken” werd extra toegekeken op de plaatsing van boordstenen. Het belangrijkste aandachtspunt bij deze activiteit is ergonomie. In het kader van onze preventieve acties kreeg de onderneming DSV NV het advies om gebruik te maken van een vorkheftruck (type Transmanut) met hydraulische arm en

Een vorkheftruck met hydraulische arm en zuignap om boordstenen te plaatsen

Ik engageer me voor een veilige levering van bouwmaterialen!

B

ij de veilige levering van bouwmaterialen zijn veel verschillende partijen betrokken. Gemotiveerde aannemers, handelaars én hun arbeiders kunnen hun engagement kenbaar maken door online een charter te ondertekenen dat het navb heeft ontwikkeld in het kader van de campagne “Lever veilig”. 1. Een eerste charter richt zich tot de werkgever (aannemer, handelaar). Een werkgever die dit charter ondertekent, verbindt zich ertoe om de veiligheid en gezondheid te bevorderen door middel van een concreet actieplan. Dat plan bevat specifieke acties die het bedrijf zal ondernemen met betrekking tot de volgende vijf veiligheidsthema’s: - preventiebeleid; - werkorganisatie en werfinrichting; - preventiemaatregelen bij intern transport; Persoonlijke beschermingsmiddelen zijn een van de vijf veiligheidsthema’s die in de charters aan bod komen.

- hanteren van lasten; - persoonlijke beschermingsmiddelen. De werkgever kan dit concreet actieplan opnemen in zijn jaarlijks actieplan en ter advies voorleggen aan het Comité PBW. 2. Met het tweede charter kan de bouwvakarbeider partner worden van de campagne. Door het te ondertekenen verbindt hij zich ertoe om veilig aan de slag te gaan bij zijn werkgever en concrete acties te ondernemen met betrekking tot de vijf eerder vermelde veiligheidsthema’s.

“

Ik engageer mij!

”

Engageer u voor een veilige levering van bouwmaterialen en vul uw gegevens en het specifieke actieplan voor werkgevers in. Uw naam wordt op de navb-website gepubliceerd als geëngageerde werkgever of geëngageerde bouwvakker. Ondertekenaars ontvangen verder een promopakket, waarover u meer details vindt op www.leverveilig.be. Op deze website vindt u ook de charters terug.

I

I


Benchmarking als kwaliteitsbewaking in uw onderneming

Wat is benchmarking? In de literatuur worden verschillende definities gehanteerd van benchmarking, dat vertaald kan worden als ‘referentiekader’. Algemeen gezien is de benchmarking van een onderneming een manier om de eigen prestaties te vergelijken met referentie-ondernemingen, met als doel te leren en de eigen prestaties te verbeteren. Het “Benchmarkingverslag Welzijn” is een instrument waarmee bouwondernemingen hun prestaties op het vlak van welzijn kunnen vergelijken met die van hun subsector (op basis van de NACE-code) en van de hele bouwsector.

Welke gegevens gebruikt het navb voor zijn “Benchmarkingverslag Welzijn”? Het “Benchmarkingverslag Welzijn” voor ondernemingen is gebaseerd op gegevens uit de Preventieatlas en gegevens over arbeidsongevallen en ziektes. De gegevens uit de Preventieatlas zijn de vaststellingen die gemaakt werden tijdens de werfbezoeken van de navb-adviseurs en die werden opgenomen in het adviesverslag dat na elk bezoek aan de onderneming in kwestie wordt bezorgd. De gegevens over arbeidsongevallen en ziektes krijgt het navb via de multifunctionele aangifte (DmfA), waarmee de werkgever de loon- en arbeidstijdgegevens van zijn werknemers indient bij de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ).

te optimaliseren. Het verslag kan ook besproken worden met de werknemersvertegenwoordigers en met de externe dienst voor preventie en bescherming op het werk.

Sectoranalyse Ondertussen werd ook begonnen met de ontwikkeling van een sectoranalyseverslag, dat een beeld zal geven van de prestaties op het vlak van welzijn volgens de aard van de bouwactiviteit (NACE-code) en de geografische ligging (provincie, sector, gewest, …). Ook dit verslag zal gegevens bevatten over arbeidsongevallen, ziektes en vaststellingen op de bouwplaatsen. In een eerste fase zullen deze verslagen gepubliceerd worden op de website van het navb. Met de ontwikkeling van het benchmarkingverslag en de sectoranalyses wil het navb de arbeidsveiligheid verder verbeteren en de ondernemingen een instrument aanbieden om hun preventiebeleid te evalueren en waar nodig te verbeteren.

Hoe kan een onderneming aan de slag met zijn benchmarkingverslag? Momenteel beschikt het navb al over de technische mogelijkheid om het “Benchmarkingverslag Welzijn” te genereren voor iedere bouwonderneming. In een eerste fase zullen de navb-adviseurs dit verslag kunnen bespreken en analyseren met de zaakvoerder en de preventieadviseur tijdens een contact op de zetel van de onderneming. Het verslag zal aangeven hoe vaak er gemiddeld een arbeidsongeval gebeurt in een onderneming, hoe lang arbeiders afwezig zijn wegens een arbeidsongeval en hoe lang arbeiders afwezig zijn wegens ziekte. Daarnaast zal het verslag een overzicht tonen van de top 10 van vastgestelde verbeterpunten voor de geanalyseerde periode. Om een evolutie van de verbeterpunten te kunnen zien worden ook de vijf belangrijkste verbeterpunten over een periode van verschillende jaren in het verslag getoond. Zo krijgt een onderneming een duidelijk overzicht en kunnen genomen maatregelen getoetst worden aan de vaststellingen die de navb-adviseurs deden op de bouwplaatsen. De verbeterpunten kunnen eventueel opgenomen worden in een actieplan om het algemeen preventiebeleid van de bouwonderneming

I

I


De frequentiemeter in het benchmarkingverslag geeft aan hoe vaak er gemiddeld een arbeidsongeval gebeurt in een onderneming.

De top 10 van de vaakst vastgestelde verbeterpunten op de werven van een onderneming en de vergelijking met de subsector

Markante feiten in 2011 PAS UIT: HET NAVBJAARVERSLAG Het navb publiceerde zopas zijn jaarverslag over 2011. Het biedt u een overzicht van onze voornaamste verwezenlijkingen van het afgelopen jaar, dat bijzonder rijk was aan innovaties. We overlopen met u enkele markante feiten uit 2011. Focus op kwartsstof Omdat welzijn op het werk meer is dan alleen veiligheid, heeft het navb in 2011 gefocust op de problematiek van kwartsstof, een reëel gevaar voor de gezondheid in de bouw. Dit stof komt vrij bij het bewerken van bijna alle steenachtige materialen, dus op nagenoeg elke werf. Met de campagne “Kwartsstof” hebben het navb en de sector de nadruk gelegd op de vermindering van de blootstelling aan dit schadelijke stof, door werknemers en werkgevers te sensibiliseren en door concrete, aangepaste preventiemaatregelen voor te stellen.

Preventieatlas II In 2011 werd Preventieatlas II ontwikkeld, een instrument waarmee de navb-adviseurs welzijnsadviezen geven naar aanleiding

van vaststellingen inzake veiligheid en gezondheid op de werven. Deze gegevens vormen de basis voor nieuwe analyses, voor de ontwikkeling van oplossingen en voor het benchmarken van de arbeidsomstandigheden in de bouw, op het niveau van een subsector of van een onderneming.

Arbeidsongevallen Het aantal arbeidsongevallen in de bouw blijft verder dalen, dankzij de inspanningen van iedereen die betrokken is bij bouwprojecten. Om nog meer terrein te winnen moet er echt worden gefocust op het veilige ontwerp van bouwwerken, want veel ongevallen kunnen al in deze fase worden vermeden. Daarnaast blijven een goede planning en werkvoorbereiding essentieel.

Navb-cnac Constructiv in cijfers (2011) 28.953 werfmeldingen op 5.985 7.083 bouwplaatsbezoeken verschillende bouwplaatsen

76.589 adviezen op de bouwplaats over welzijn 1.568 studievragen in de bouw “Basisveiligheid 6.511 examens VCA/BeSaCC” Het volledige jaarverslag vindt u op navb. constructiv.be > Welzijnsinfo > Publicaties > navb - jaarlijks activiteitenverslag. Nog dit jaar publiceren we voor u ook een studieverslag over de campagne Wegenwerken.

Niet te warm, niet te koud ... Bereid u voor om de risico's van warmte of koude op de werf te analyseren en een programma met preventiemaatregelen in te voeren. Dat is immers wat de nieuwe regelgeving over thermische omgevingsfactoren oplegt! Het koninklijk besluit (KB) van 4 juni 2012 betreffende de thermische omgevingsfactoren is verschenen in het Belgisch Staatsblad van 21 juni 2012. Dit KB heft bepaalde artikels uit het ARAB op en legt nieuwe bepalingen op:

• De werkgever moet een risicoanalyse uitvoeren van de thermische omgevingsfactoren van technologische en klimatologische oorsprong en daarbij rekening houden met bepaalde factoren, zoals de luchttemperatuur, de relatieve luchtvochtigheid, de luchtstroomsnelheid, ... • Vervolgens moet de werkgever een programma met technische en organisatorische preventiemaatregelen opstellen in functie van deze factoren en moet hij rekening houden met de actiewaarden die in dit KB bepaald worden. Hij moet dit programma toevoegen aan het globaal preventieplan. • Het KB bevat minimale voorschriften met betrekking tot de maatregelen die toegepast moeten worden bij overmatige warmte of koude.

• Vervolgens legt het KB een passend gezondheidstoezicht op voor werknemers die gewoonlijk buiten tewerkgesteld zijn. • De werknemers moeten opgeleid en geïnformeerd worden over de resultaten van de risicoanalyse, de actiewaarden, de uitgevoerde metingen, ... Voor bepaalde maatregelen, zoals de meetmethodes, de afwisseling op de werkpost, de rusttijden en het preventieprogramma, moet de werkgever het advies van de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer en/of het akkoord van het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk (in de bouwsector: de vakbondsafvaardiging) vragen. Meer inlichtingen vindt u in navb dossier nr. 134 “Werken bij warm of koud weer” op navb. constructiv.be > Welzijnsinfo > Publicaties.

I

I


Het adviesverslag van het navb in een nieuw jasje In november 2011 werd Preventieatlas II in gebruik genomen, een vernieuwde webapplicatie die het navb gebruikt om diverse gegevens over bouwondernemingen, werven en bezoeken te verzamelen en te beheren. Deze Preventieatlas bevat ook de unieke werfmeldingen van bouwbedrijven en vormt het centrale werkinstrument van de navb-adviseurs tijdens hun bouwplaatsbezoeken en bij de opmaak van hun bezoekverslagen. De unieke werfmelding (UWM) Gelijktijdig met Preventieatlas II werd de verplichte elektronische melding van werven via het portaal van de Sociale Zekerheid ingevoerd en werd de melding van bouwwerken aan het navb sterk vereenvoudigd. Het vroegere luik “Melding inzake veiligheid en hygiëne” is geschrapt en in de meeste gevallen volstaat het om het luik “Werken 30bis” in te vullen. Ondernemingen die de UWM daarenboven via de beveiligde zone (met login en wachtwoord) invullen, beschikken over bijkomende functionaliteiten en kunnen de UWM aanvullen, corrigeren en beheren. Dagelijks worden de UWM’s die de aangevers invoeren via het portaal van de Sociale Zekerheid, overgenomen in de Preventieatlas. Op die manier hebben de navb-adviseurs er toegang toe en kunnen

De adviezen in de Preventieatlas zijn georganiseerd volgens de MUOPO-structuur.

I

I


ze hun werfbezoeken programmeren. Het navb ontvangt enkel de aangiftes van werven waar bouwactiviteiten worden uitgevoerd door bouwondernemingen die behoren tot het Paritair Comité 124.

Van werfbezoek tot adviesverslag De navb-adviseur komt langs op een werf en doet een rondgang in het bijzijn van de werfverantwoordelijke. Na deze rondgang neemt de adviseur zijn vaststellingen op in een adviesverslag dat hij online kan opmaken in de Preventieatlas. Hiervoor kan hij putten uit de adviezen uit de Preventieatlas, die georganiseerd zijn volgens de MUOPO-structuur. Aan ieder advies kan ter verduidelijking een foto van het risico toegevoegd worden en, indien nodig, extra commentaar (plaatsbeschrijving, soort materiaal of werfmachine, …). Ter ondersteuning van de adviezen kan de adviseur ook preventiefiches, toolboxfiches, goedepraktijkvoorbeelden en wetteksten aan het adviesverslag toevoegen of online tonen. Aan ieder advies wordt een status toegekend. Bij een eerste bezoek is de status ‘nieuw’ of ‘opgelost ter plaatse’. Bij een herhaald bezoek zijn er vijf statussen mogelijk: ‘nieuw’, ‘niet van toepassing’, ‘blijvend’, ‘opgelost ter plaatse’ of ‘opgelost’. Adviezen die de status ‘nieuw’ of ‘blijvend’ hebben, staan vooraan in het adviesverslag. Daarna volgen de adviezen met de status ‘opgelost ter plaatse’, onder de titel “Volgende vaststellingen werden ter plaatse opgelost” en de adviezen met de status ‘opgelost’, onder de titel “Volgende vaststellingen werden sinds vorig bezoek opgelost”. Adviezen met de status ‘niet van toepassing’ na een herhaald bezoek worden niet weergegeven in het adviesverslag. Als het adviesverslag op de werf werd opgemaakt, kan de werfverantwoordelijke onmiddellijk een kopie krijgen. Het adviesverslag wordt achteraf ook altijd verstuurd naar de onderneming in kwestie, ter attentie van de zaakvoerder, de preventieadviseur of beiden.

Voor iedere onderneming die activiteiten uitvoert op het tijdstip van het bezoek, maakt de navb-adviseur een adviesverslag op. Naast het adviesverslag van zijn eigen onderneming ontvangt de hoofdaannemer ook alle adviesverslagen van zijn onderaannemers. Als er buitenlandse ondernemingen actief zijn op de werf, wordt het adviesverslag naar de Belgische mandataris verstuurd. Als die mandataris niet gekend is, wordt het adviesverslag naar de hoofdaannemer verstuurd, met de vraag om de vaststellingen met de verantwoordelijke van de onderneming te bespreken. Een adviesverslag kan ook ter informatie verstuurd worden naar andere bouwbetrokkenen, zoals de veiligheidscoördinator, de bouwheer of de architect. In het adviesverslag worden altijd de contactgegevens van de adviseur en onze diensten in Brussel vermeld. U kan het navb altijd contacteren om bijkomende informatie te vragen over de adviezen of om een afspraak te maken voor een nieuw werfbezoek. Verder kan u de adviseur van uw regio uitnodigen voor een gesprek in het kantoor van uw onderneming, om het preventiebeleid op uw werven te bespreken.

Nieuwe

preventiehulpmiddelen ONLINE PREVENTIEFICHES EN TOOLBOXFICHES Sinds kort zijn er twee nieuwe soorten documenten beschikbaar op de website van het navb. Ze kunnen erg goed van pas komen, zowel op kantoor als op het terrein: de preventiefiches en de toolboxfiches.

D

e preventiefiches zijn overzichtsdocumenten van specifieke thema's voor de preventieadviseur en de leden van de hiërarchische lijn. Ze kunnen ook nuttig zijn voor de werknemers en zijn opgesplitst in drie hoofddelen. Eerst bevatten ze een overzicht van de terugkerende risico's waar rekening mee gehouden moet worden bij de risicoanalyse. Vervolgens komt de regelgeving aan bod en worden de wettelijke verplichtingen die van kracht zijn, in herinnering gebracht en ten slotte worden in een laatste punt praktische preventiemaatregelen aangereikt om efficiënte oplossingen te kunnen voorstellen. Er bestaan al preventiefiches over verschillende persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen. Deze fiches vindt u in de zoekmodule voor publicaties op constructiv.be > Publicaties. Het volgende onderwerp dat aan bod zal komen, is de stabiliteit van uitgravingen en taluds.

De toolboxfiches richten zich dan weerr rechtstreeks tot het personeel op de werf.f. Deze fiches bieden een goede visuelee ondersteuning die tijdens minivergade-ringen op de werf gebruikt kan wordenn om alle veiligheidsaanbevelingen enn inlichtingen over een specifiek thema tee overlopen die zeker gekend moeten zijnn (veiligheidskwartiertje). Momenteel is er maar één toolboxfiche beschikbaar op onze website, namelijk over het gebruik van een filterend ademhalingsmasker. U vindt ze via dezelfde zoekmodule voor publicaties (constructiv.be > Publicaties). Er volgen nog andere fiches over uiteenlopende thema's als werken in besloten ruimtes of bescherming tegen zonnestraling. De toolboxfiche “Gebruik van een filterend ademhalingsmasker”

I

I


Stofafzuiging als bescherming tegen kwartsstof

H

et afgelopen jaar heeft het navb een intensieve campagne gevoerd in verband met de blootstelling aan kwartsstof op de bouwplaatsen. Eén van de belangrijkste beschermingsmaatregelen bestaat erin arbeidsmiddelen te gebruiken die voorzien zijn van aangepaste afzuigapparatuur. Een aspect dat hierbij dikwijls uit het oog wordt verloren, is dat arbeiders vaak op een bouwplaats aankomen waar al heel wat stof ligt of rondzweeft. Arbeiders kunnen met andere woorden perfect aangepaste arbeidsmiddelen gebruiken en toch nog blootgesteld worden aan een hoge concentratie kwartsstof omdat er al heel wat stof op de werf aanwezig is voordat ze zelf aan het werk gaan. Bovendien kunnen kwartsstofdeeltjes tot vier uur lang in een ruimte blijven zweven voor ze de grond bereiken. Dat betekent dat er tot drie à vier uur na het slijpen nog altijd inadembaar kwartsstof in de lucht kan

hangen, ook al zijn de deeltjes niet zichtbaar met het blote oog.

Mogelijke oplossing Een mogelijke oplossing bestaat erin om via een flexibele leiding een algemene stofafzuiging in het lokaal aan te brengen. Hierdoor wordt het stof dat in het lokaal ligt, grotendeels verwijderd. Metingen tijdens slijpwerkzaamheden in een afgesloten lokaal hebben aangetoond dat de achtergrondblootstelling daalt met een factor 7,2 als er een algemene stofafzuiging wordt gebruikt. Het is belangrijk om aan te stippen dat dit niet volstaat: wanneer er enkel gebruik wordt gemaakt van algemene stofafzuiging, wordt de toegelaten grenswaarde overschreden met een factor 11,7 bij de persoon die de slijpwerkzaamheden uitvoert, en met een factor 4,4 bij een arbeider die in het lokaal aanwezig is, maar zelf niet slijpt.

Besluit Uit de metingen blijkt dat het gebruik van algemene stofafzuiging alleen onvoldoende is om de persoonlijke blootstelling aan kwartsstof onder controle te houden. Algemene stofafzuiging kan het gebruik van een bronafzuiging op de slijpmachine zeker niet vervangen, maar vermindert wel sterk de blootstelling aan liggend stof op de bouwplaats.

NIET TE VERGETEN: KWARTSSTOF! Tijdens de handhavingsgolf van de campagne “Kwartsstof”, die gedurende de eerste helft van dit jaar werd gevoerd, is gebleken dat er op de bouwplaatsen onvoldoende preventiemaatregelen worden getroffen. Op meer dan de helft van de werven wordt geen stofafzuiging gebruikt of worden geen gepaste stofmaskers (P3) gedragen. Daarom werd beslist om de sensibilisering verder te zetten en ook de komende maanden aandacht te blijven besteden aan het promoten van preventiemaatregelen om de blootstelling aan schadelijk kwartsstof te beperken.

I

I


Een veilige behandeling van bouwmaterialen,

van de fabriek tot op de werf BINNENKORT GRATIS OP ONZE WEBSITE: NAVB DOSSIER 135 “VEILIGE LEVERING VAN BOUWMATERIALEN”

D

e levering van bouwmaterialen kan uit verschillende stappen bestaan: van de productie en de opslag in de fabriek over de levering langs de openbare weg tot de plaatsing op de bouwplaats. Bij elke stap heeft de uitvoerder zijn specifieke taken en verantwoordelijkheden. Helaas sluiten de contractueel duidelijk omschreven taken in de praktijk niet altijd op elkaar aan. Er ontbreken met andere woorden schakels in de keten, wat op de werf voor problemen kan zorgen. Dat maakt het moeilijk om een degelijk ongevallenpreventiebeleid te voeren dat het volledige leveringsproces omvat. Dit is een belangrijk punt, omdat het ook juridische en dus financiële gevolgen kan hebben. Waar eindigt de ‘levering’ en waar begint de ‘verwerking’? Anders gezegd: waar eindigt de verantwoordelijkheid van de ‘leverancier’ en begint die van de ‘aannemer’? Wie kan aansprakelijk gesteld worden als er iets misloopt? Het is dan ook van groot belang om de verschillende tussenkomende partijen duidelijk te onderscheiden en na te gaan wat hun taken en verantwoordelijkheden zijn. Dit zijn de belangrijkste partijen:

• • • • •

de producent of fabrikant; de handelaar; de transporteur; de aannemer of klant (degene die de materialen aankoopt); de aannemer of uitvoerder (degene die de materialen verwerkt of plaatst). Preventief te werk gaan is een must. Het moet bijvoorbeeld vooraf duidelijk zijn wat de aannemer op voorhand in orde moet maken zodat de leverancier veilig kan leveren, en wat de leverancier moet voorzien zodat de aannemer de materialen veilig kan verwerken. Zowel de bouwmaterialen als de leveringsomstandigheden, de werfsituaties en de uit te voeren taken kunnen zeer verscheiden zijn. In dit navb dossier vindt u een aantal situatiebeschrijvingen en aanbevelingen om de levering van bouwmaterialen veiliger te maken.

Advertentie

I

I


EXAMEN EN OPLEIDINGSAGENDA MAANDELIJKSE EXAMENSESSIES VOOR VCA “BASISVEILIGHEID” EN VCA “OPERATIONEEL LEIDINGGEVENDEN” 17/09/2012 om 9u 22/10/2012 om 9u 19/11/2012 om 9u 17/12/2012 om 9u 21/01/2013 om 9u 18/02/2013 om 9u 18/03/2013 om 9u 22/04/2013 om 9u 13/05/2013 om 9u 10/06/2013 om 9u

Frans:

SESSIES VOOR COÖRDINATOREN  NIVEAU B

23-24/10/2012 04-05/12/2012

Nederlands:

OPEN OPLEIDINGSSESSIES VCA “OPERATIONEEL LEIDINGGEVENDEN”

momenteel geen sessies gepland Frans:

van 12/09/2012 tot 19/12/2012

Nederlands:

13-20/09/2012 examen 20/09/2012 om 15u 24-31/01/2013 examen 31/01/2013 om 15u

Deze sessie vindt plaats in samenwerking met IFAPME, rue Saucin 66, 5032 Gembloux (Les Isnes) ([email protected]).

Frans:

OPEN OPLEIDINGSSESSIES VCA “BASISVEILIGHEID”

16-17/10/2012 examen 17/10/2012 om 15u 15-16/01/2013 examen 16/01/2013 om 15u

Info: [email protected]

Nederlands:

10-11/09/2012 10-11/12/2012 Alle VCA-sessies (examens en opleidingen) vinden plaats in de gebouwen van Constructiv, Koningsstraat 45, 1000 Brussel.

PUBLICATIES NAVB  VERDELINGSMODALITEITEN De verdelingsmodaliteiten en de volledige lijst met onze publicaties staan op constructiv.be Gratis in pdf op constructiv.be

Prijs op papier*

navb dossier

ja

€ 9,00*

navb info (per nummer)

ja

€ 5,00*

jaarabonnement navb info

-

€ 15,00*

navb info voor bouwvakkers

ja

-

nee

variabel

ja

-

Publicaties

navb vademecum preventiefiches

GRATIS OP ONZE WEBSITE: het nieuwe navb dossier

* Verzendingskosten inbegrepen. Bepaalde doelgroepen krijgen korting.

NAVB DOSSIER

NAVB VADEMECUM

Laatste nummers: • dl. 131: Persoonlijke beschermingsmiddelen in de bouw • dl. 132: Aangepast werk voor fysiek arbeidsongeschikte arbeiders • dl. 133: Stagegids voor de aannemer, de school en de stagiair • dl. 134: Werken bij koud of warm weer

• De signalisatie van de bouwplaatsen • De veiligheidsen gezondheidscoördinatie van tijdelijke of mobiele bouwplaatsen – Toelichting bij de regelgeving • Gids voor de preventieadviseur van een KMO in de bouwsector

Nr 135

Veilige levering van bouwmaterialen Zie artikel p.19

constructiv.be

I

I


Nieuwe campagne Lever veilig

Recommend Documents