Nieuwe bouwfouten op de website om herhaling te voorkomen

Impuls – augustus / september 2011

Nieuwe bouwfouten op de website om herhaling te voorkomen De afgelopen jaren hebben 25 organisaties (voornamelijk gemeenten en enkele woningcorporaties) ervaring opgedaan met BouwTransparant. Afwijkingen die tijdens de inspecties zijn geconstateerd en het vermelden waard zijn worden op de website gezet. Op de website staan nu 36 voorbeelden. De volgende vijf zijn hier recent aan toegevoegd. 1. Meerdere verstoringen in de gevel op rij 2. Naad door slechte aansluiting compriband op binnenblad 3. Ontbreken kierdichting tussendeur naar garage 4. In de EPC-berekening aangegeven zonneboiler is niet aangebracht 5. Schuifpui niet ingevoerd in de EPC-berekening De voorbeelden staan op de website www.bouwtransparant.nl zodat gemeenten en bouwende partijen kunnen leren van fouten van anderen. De aanvulling op de website is mogelijk gemaakt door gemeenten die het afgelopen half jaar BouwTransparant-metingen hebben laten uitvoeren. Dit levert vaak nieuwe inzichten en mooie praktijkvoorbeelden op. Gemeenten en corporaties met een BouwTransparant-account kunnen snel en eenvoudig nieuwe inspecties laten uitvoeren. Heeft u nog geen account, dan kunt u contact opnemen met Jaap Neeleman 06 - 224 034 28

Schnell bitte, weiter gehen! Het is mij, en misschien u ook wel, opgevallen dat er de komende tijd heel wat te winnen is voor gemeenten. Ik noem een greep uit de mogelijkheden: de OVL-awards 2011, het beste duurzame project van 2011, de duurzaamste gemeente 2011 en ongetwijfeld mis ik er nog enkele. Is er echt zo’n honger naar competitie? Het lijkt er bijna op alsof we het jaar rond awards en prijzen kunnen scoren. Het is net als op tv. Popstars is nog niet afgelopen of X-factor gaat van start, halverwege start Holland’s got talent en op reclame wordt alvast de oproep gedaan voor de the Voice of Holland. Gaat het nu om de continuïteit in prijzen of om een prijs voor de continuïteit? In mijn jonge levensjaren heb ik eens les gehad van een skileraar die de hele dag alleen maar riep: “Schnell bitte, weiter gehen”. Om gek van te worden. Hij riep het niet alleen, maar deed het ook. Je stond nog niet koud onderaan de helling of hij ging alweer naar boven. Het enige wat je kon doen was volgen, anders miste je de les. Hij kende ook maar één snelheid; verantwoord hard. Zon of regen, wind mee of tegen, het was gewoon een kwestie van doorgaan. In de hurken, skistokken onder de armen en glijden maar. Nog sneller die piste af, nog minder curves voor nog meer snelheid en nog korter op elkaar onderaan de helling. En het gekke is, ik ging het leuk vinden. Het ging niet om de beloning an sich, maar de beloning was de motivatie om het een volgende keer nog beter of sneller te doen; “Schnell bitte, weiter gehen”.

Ramses Shaffy maakt er een single van. We zullen doorgaan. We zullen doorgaan, met de stootkracht, met de wankelende zekerheid (hoe actueel), met het zweet op ons gezicht, telkens als we stil staan of als niemand verwacht. Ja, zo moet het zijn met prijzen of awards. Je wordt beloond voor wat je gedaan hebt, maar het is des te meer een motivatie om door te gaan. Of er straks nu wel of geen SLOK meer is, of duurzaamheid nu al of niet binnen uw gemeente in de breedte leeft, of het provinciale beleid nu mee of tegen werkt. We zullen doorgaan. @ckwint twitterde al “@fschuit doen we hier aan mee? RT @Gemeente: Is uw gemeente de duurzaamste van Nederland? http://goo.gl/fb/pYrJi #VNG #Gemeente”. @Noord-Hollandse gemeenten, doen jullie al mee? Wel doorgaan, prijs of geen prijs! En als CO2-servicepunt? Als CO2-servicepunt doen we er nog een schepje bovenop. Op 6 oktober maken we namelijk de genomineerden van de Noord-Hollandse duurzame energie award bekend. Op 9 november wordt ze uitgereikt op het bestuurlijk congres. Langs deze weg feliciteer ik alvast iedereen die de komende tijd op het podium staat om welke prijs of award ook in ontvangst te nemen. Het is verdiend, maar wel met resultaten uit het verleden … ik zeg: “Schnell bitte, weiter gehen”. Wilfred van der Plas, 06 - 52 39 01 31 of [email protected]

Hier staan we halverwege 2011 Ook in tijden van bezuinigingen blijven klimaatambities van gemeenten overeind. Dat is een van de voorlopige conclusies uit gesprekken met Noord-Hollandse gemeenten door de regioconsulenten van het CO2-Servicepunt. Daarbij worden de ervaringen met (projecten van) het CO2-Servicepunt tot nu toe en wensen en verwachtingen voor de toekomst besproken. Een overzicht van de voortgang van alle projecten in de eerste helft van 2011 is nu beschikbaar in de tussenrapportage juli 2011. In de eerste helft van 2011 heeft het CO2-Servicepunt de vele succesvolle activiteiten en projecten van de afgelopen jaren voortgezet. In de tussenrapportage leest u per project wat er het afgelopen half jaar zoal is uitgevoerd en bereikt en wat de plannen en beoogde resultaten zijn voor de tweede helft van het jaar. Belangrijke successen in de eerste helft van dit jaar zijn onder andere het initiatief voor het opstellen van een raamovereenkomst voor prestatieafspraken tussen gemeenten en corporaties in NoordHolland Noord, de oprichting van het Eco-platform waarin een kleine twintig Noord-Hollandse corporaties verenigd zijn, het afronden van een drietal leertrajecten ‘Zuinig omgaan met openbare verlichting’, de regeling ‘Zon op het dak Noord-Holland’ en verschillende, goed gewaardeerde informatie- en uitwisselingsbijeenkomsten. In de CO2-monitor zijn inmiddels ruim 1200 projecten verzameld, op dit moment samen goed voor een CO2 besparing van 1.328600 ton per jaar. Download hieronder de Tussenrapportage juli 2011 in delen. 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Inhoudsopgave, 1. inleiding en leeswijzer Werkwijze, Visie, projectenoverzicht, voortgang op hoofdlijnen Voortgang projecten en activiteiten Planning Mediabijlage: wie de jeugd heeft, heeft zonne-energie Mediabijlage: EPC boeit maar weinig gemeenten

Nieuwe workshops CO21-monitoring in oktober In navolging van de succesvolle Masterclass Monitoring Klimaatbeleid van 19 april 2011 worden er in oktober een viertal nieuwe workshops CO2-monitoring ingepland. De workshops duren 1 dagdeel

(dus ochtend of middag) en worden op twee data gegeven op verschillende locaties (o.a. Weesp en Amsterdam op 18 oktober en in Heerhugowaard op 12 oktober). Het is al bekend dat de CO2-monitor een uitstekend hulpmiddel voor gemeenten is om inzicht te krijgen in alle initiatieven die op het gebied van duurzaamheid genomen zijn. Het uitdraaien van rapportages is geoptimaliseerd en het is mogelijk om programma’s te monitoren. Tijdens deze workshops wordt iedereen op de hoogte gebracht van de laatste ontwikkelingen, ervaringen worden gedeeld en we gaan met hernieuwde inzichten aan de slag met de CO2-monitor. Tijdens de masterclass is samen met de deelnemende gemeenten een programma gemaakt voor de workshops; dat ziet er als volgt uit: • • • • • •

Toelichting op de laatste ontwikkelingen in de CO2-monitor Monitoringsprotocol Agentschap NL/klimaatmonitor Inbedding van CO2-monitor in de gemeentelijke organisatie Verzamelen van informatie voor de CO2-monitor Praktijkvoorbeelden van gemeenten en hoe zij werken met de CO2-monitor Samen aan de slag met het invoeren van projecten en analyseren van resultaten

Voor meer informatie over dit onderwerp kunt u contact opnemen met Wilfred van der Plas, 06 - 52 39 01 31 of Gabrielle Uitbeijerse 088 - 16 35 397. Aanmelden kan bij Reny Juta 088 - 16 35 342 graag vóór 3 oktober 2011.

CO2-servicepunt levert ondersteuning bij biomassaprojecten In de provincie Noord Holland komt veel biomassa beschikbaar wat benut kan worden voor de opwekking van energie. Diverse studies tonen aan dat er binnen de provincie diverse kansen liggen voor het opzetten van biomassaprojecten. Rol gemeente Gemeenten spelen een belangrijke rol in de realisatie van biomassaprojecten door marktpartijen. Naast een stimulerende en faciliterende rol kan de gemeente zelf initiatiefnemer zijn. Al dan niet in samenwerking met andere partijen kan de gemeente een biomassacentrale realiseren, aangezien zij zelf ook beschikt over interessante biomassastromen, zoals snoeihout en bermgras. Rol CO2-servicepunt Tot op heden komen deze projecten moeizaam van de grond. Het CO2-servicepunt richt zich dan ook op initiatieven waarbij procesmatige en/of inhoudelijke ondersteuning gewenst is vanuit lokale overheden. Vaak worstelen gemeentes met vragen als: • • • • •

Welke biomassastromen heb ik beschikbaar en wat kan ik ermee? Hoe ziet een dergelijke installatie eruit en wat betekent dit voor de directe omgeving? Welke wet- en regelgeving is van toepassing voor de vergunningverlening? Is een biomassacentrale wel rendabel? Met welke vorm van financiering is het meest gunstig voor mijn biomassaproject?

Het CO2-servicepunt heeft al diverse gemeentes ondersteund bij biomassaprojecten. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om beantwoorden van korte vragen op het gebied van vergunningverlening als het uitvoeren van een haalbaarheidsberekening voor een vergistingsinstallatie. Kortom: Loopt u tegen knelpunten aan bij een biomassaproject, neem contact op met het CO2-servicepunt! Neem daarvoor contact op met [email protected].

Bijeenkomst Kennisuitwisseling Duurzame Gebiedsontwikkeling Welkom bij de bijeenkomst Kennisuitwisseling Duurzame Gebiedsontwikkeling. Vandaag draait het om het delen van ervaringen, kennis en visie omtrent het duurzaam ontwikkelen van gebieden. Sinds de start van het Steunpunt Duurzame Gebiedsontwikkeling (SDG) in januari 2010 is het CO2Servicepunt betrokken bij een aantal ontwikkelingsprojecten in Noord-Holland. Tijdens de bijeenkomst van 7 juni 2011 is het tijd voor het delen van de ervaringen die we tot nu toe hebben opgedaan. Doel van de bijeenkomst is ervaringen uitwisselen, kennis delen en inspirerende gesprekken voeren. Lees hier het gehele verslag.

CO2-awards worden weer uitgereikt Op 9 november zullen de jaarlijkse CO2-Awards weer worden uitgereikt. Om de winnaars te bepalen gebruikt het CO2-Servicepunt de gegevens uit de CO2-Monitor. Zorg dus dat deze op 1 oktober voor uw gemeente up to date zijn. Daarnaast kunt u dit jaar voor het eerst ook een project of gemeente voordragen voor de Aanmoedigings Award. Sinds 2009 worden elk jaar de CO2-Awards uitgereikt. De gemeenten die het meeste CO2-besparing hebben gerealiseerd ontvangen een CO2-Award. Dit jaar is er voor het eerst ook een Aanmoedigings Award. Deze award is voor het project of de gemeente dat veelbelovend is, maar (nog) geen concrete resultaten in de monitor beschikbaar heeft. 1 oktober Jaarlijks wordt op basis van de gegevens in de CO2-monitor op een bepaalde datum een rapport opgemaakt in verschillende categorieën. Dit jaar is dat 1 oktober. De 3 gemeenten die het beste scoren in deze categorieën zijn de genomineerden in een bepaalde categorie. De beste scorende van deze 3 is de uiteindelijke winnaar. De winnaar ontvangt een wisselbeker. Om elk jaar een nieuwe winnaar aan te kunnen wijzen zijn een aantal voorwaarden van toepassing op de nominaties en uitreiking van de CO2-Awards: • Gemeenten kunnen niet twee jaar achtereen voor dezelfde Award in aanmerking komen; • Gemeenten kunnen jaarlijks maar 1 van 3 Awards in ontvangst nemen. Categorieën Elk jaar worden er in drie categorieën Awards uitgereikt. Dit jaar zijn dat de categorieën: 1. CO2-besparing per inwoner 2. CO2-besparing per inwoner in gebouwde omgeving 3. Aanmoediging Award Voor categorieën 1 en 2 wordt de winnaar bepaald door de gegevens die op 1 oktober 2011 vermeld staan in de CO2-monitor. Op basis van deze gegevens wordt een top 3 vastgesteld. Aanmoedigings Award Iedereen in Noord-Holland mag voor deze Award een gemeente voordragen. Deze gemeente werkt aan duurzaamheidsbeleid, energiebesparing, CO2-reductie of klimaatbeleid, maar staat nog aan het begin van uitvoering van dit beleid en verdient aanmoediging voor de initiatieven die ze ontplooit! Bij het bepalen van de genomineerden kijkt het CO2-Servicepunt o.a. naar: (geplande) Inspanning Ambitieniveau in vergelijking met huidig niveau Bereik U kunt een gemeente voordragen door een e-mail te sturen aan [email protected] met daarbij een korte toelichting waarom deze gemeente de Award verdiend. Tijdens het Bestuurlijk

Congres op 9 november zullen de 3 genomineerden zich presenteren. Op het congres wordt bepaald wie de uiteindelijke winnaar is. De winnaar van de Aanmoediging Award ontvangt, naast de wisselbeker, ook extra ondersteuning vanuit het CO2-Servicepunt om het potentieel waar te maken.

Welke gemeente helpt haar inwoners met energieneutraal renoveren? Energiesprong biedt 5X250.000 euro voor alle lichten op groen - Gemeenten met ambitieuze inwoners worden

uitgenodigd zich aan te melden bij Energiesprong voor support van maximaal 250.000 euro. Tot en met 1 oktober kunnen gemeenten zich inschrijven op het project Lokaal alle lichten op groen.

De opdracht: creëer een coalitie van particulieren en professionele partijen. Binnen deze coalitie moeten zich minimaal 20 eigenaar-bewoners bevinden die hun woning willen verbouwen naar energieneutraal. Daarnaast zijn ook lokale aannemers, installateurs en energieadviseurs vertegenwoordigd. De 20 renovaties zijn geen doel op zich; door kennis- en productontwikkeling moeten uiteindelijk de lokale marktcondities voor energieneutraal renoveren verbeteren. 5 experimenten X 250.000 euro De lokale coalitie maakt haar eigen activiteitenprogramma voor dit experiment, waarbij de gemeente de rol aanneemt van kwartiermaker. Energiesprong biedt procesondersteuning op basis van dit programma, voor een bedrag van maximaal 250.000 euro. De lokale coalitie, waarin eigenaarbewoners een centrale rol hebben, bepaalt hierbij zelf wat ze nodig heeft; Energiesprong daagt hen uit hierin creatief te zijn. Maximaal vijf experimenten zullen worden ondersteund. Koplopers gezocht Gemeenten wordt gevraagd een helder plan van aanpak in te dienen waaruit blijkt hoe ze het experiment gaan opzetten. De beste vijf plannen van aanpak ontvangen ondersteuning. Op de website van Energiesprong is meer informatie te vinden over ‘Lokaal alle lichten op groen’ en de bijbehorende criteria. inschrijven kan via de website van energiesprong:

Ambtelijk Café op 6 oktober 2011 in Haarlem Dit jaar staat het Ambtelijk Café in het teken van de toekomst. Momenteel is vrijwel zeker dat het CO2-Servicepunt na 2011 een vervolg krijgt. Tijdens het Ambtelijk Café willen wij graag met de NoordHollandse gemeentelijke klimaatcoördinatoren (en betrokken collega’s) in overleg en discussiëren over het klimaat- en energiebeleid van provincie en gemeenten in Noord-Holland na 2011, en de rol van het CO2-Servicepunt hierbij. Activiteiten Dit doen we in verschillende actieve werksessies en een plenair afsluitende discussie. Doel van de middag is input formuleren voor nieuwe energieafspraken tussen gemeenten en provincie. Op 9 november, tijdens het Bestuurlijke Congres van het CO2-Servicepunt, spreken wethouders van Noord-Hollandse gemeenten samen met gedeputeerde Jaap Bond de intentie uit tot de afsluiting van deze nieuwe energieafspraken. U ontvangt hier binnenkort meer informatie over. In de ochtend voorafgaand aan het Ambtelijk Café organiseert het CO2-Servicepunt ook de bijeenkomst Energiebesparing Gemeentelijke Gebouwen. Voor personen die aan beide bijeenkomsten deelnemen, wordt een lunch verzorgd. Wat: Ambtelijk Café 2011 Voor wie: o.a. klimaatcoördinatoren, milieubeleidsambtenaren, andere collega’s Wanneer: 6 oktober 2011 13:00 – 17:30 Waar: Grand Café XO te Haarlem

Direct aanmelden? Klik hier! Programma 12:30 – 13:00 Inloop en ontvangst 13:00 – 13:10 Welkom door dagvoorzitter René Jansen, coördinator CO2-Servicepunt 13:10 – 13:25 Opening door gedeputeerde Jaap Bond o.a. bekendmaking genomineerden CO2-Awards 13:30 – 14:30 Terugblikken en vooruitkijken In groepjes van verschillende samenstelling aandachtspunten benoemen voor het klimaat- en energiebeleid na 2011 en de rol van het CO2-Servicepunt daarbij. 14:30 – 15:00 Pauze 15:00 – 15:50 Keuze uit verschillende werksessies zie toelichting 15:50 – 16:20 Plenaire discussie Input voor de nieuwe energieafspraken 16:20 – 16:30 16:30 – 17:30

Afsluiting door dagvoorzitter Borrel

Voorlopige indeling werksessies 1. Energieloket: ondersteuning CO2-Servicepunt Uit de gesprekken van de regioconsulenten met klimaatcoördinatoren blijkt dat wensen en behoeften rondom een lokaal/regionaal energieloket niet eenduidig zijn. Verschillende gemeenten hebben andere wensen en deze sluiten niet altijd aan bij de huidige vorm van BespaarDaar, het energieloket dat het CO2-Servicepunt gratis aanbiedt. Graag willen we met u in overleg hoe de ondersteuning van het CO2-Servicepunt aan kan sluiten bij de wensen van alle gemeenten. Wat zijn uw wensen bij het inrichten van een Energieloket (al dan niet middels BespaarDaar)? En welke hulp kunnen wij u daarbij bieden? 2. Klimaatbeleid in uw gemeente: Omgaan met bezuinigingen In deze sessie gaan we in op de gevolgen van bezuinigingen op het klimaatbeleid. Blijft uw klimaatbeleid overeind? Hoe kunt u ook met minder budget toch werken aan het behalen van klimaatdoelstellingen? Hoe kunt u door interne en externe samenwerking met andere beleidsterreinen ook met eventueel minder budget dezelfde resultaten behalen? We bespreken met elkaar of er al veel wordt samengewerkt met andere afdelingen, wat zijn onderdelen waar collega’s van andere afdelingen op aan kunnen haken, of andersom, hoe kan klimaatbeleid aanhaken bij uitvoering van ander beleid? 3. Delen van successen: communicatie Met de CO2-monitor kunt u al bijhouden hoeveel CO2-besparing projecten opleveren. Denkt u hierbij ook aan delen van de resultaten en successen? In deze sessie gaan we aan de slag met duurzaamheidscommunicatie: Hoe kun je communicatie rondom klimaatprojecten gebruiken om een goed PR-moment voor de gemeente te creëren. Door meerwaarde van klimaatbeleid te laten zien wordt het draagvlak (intern) groter met als neveneffect bewuste burgers die weten dat hun gemeente actief werkt aan klimaat- en/of duurzaamheidsbeleid. 4. Invulling vervolg DE-regeling De Provincie Noord-Holland wil de DE-regeling in 2012 continueren. Om ervoor te zorgen dat deze subsidieregeling aansluit bij uw behoefte willen we graag in gesprek over verbeterpunten en een

aanpak voor komend jaar. Wat zijn verbeterpunten? Waar is behoefte aan? Wordt de subsidie alleen ingezet voor concrete maatregelen of bijvoorbeeld ook voor een organisatie van een energiebeurs voor bewoners? Uitgangspunt van de werksessie zijn de uitkomsten van de evaluatie van de DEregeling. Klik hier voor een printversie van het programma.

Bijeenkomst energiebesparing gemeentelijke gebouwen Graag nodigt het CO2-Servicepunt alle gebouwbeheerders en klimaatcoördinatoren van NoordHollandse gemeenten uit op donderdagochtend 6 oktober voor de tweede bijeenkomst energiebesparing gemeentelijke gebouwen in 2011, ‘Van monitoring naar maatregelen’. Tijdens de ochtend komen twee thema’s aan de orde: monitoring van energieverbruik en financiering van maatregelen en beheer. Direct inschrijven? Klik hier. Monitoring energieprestaties Inzicht krijgen in het energieverbruik van gebouwen is van groot belang om te weten hoeveel energie u kunt besparen. In het eerste deel van de ochtend presenteert het CO2-Servicepunt de resultaten van de benchmark energieverbruik gemeentelijke gebouwen. Hoe scoren verschillende NoordHollandse gemeenten ten opzichte van landelijke gemiddelden en elkaar? Daarna geeft Machiel Karels (CO2-Servicepunt) antwoord op de vragen: Hoe draagt monitoring van energieverbruik van gemeentelijke gebouwen bij aan gebouwbeheer? Hoe geeft u als beheerder uitvoering aan monitoringsresultaten? En hoe kunt u een installateur hiermee aansturen of hem hiervoor zelfs afrekenen? Tot slot kijken we voor de pauze kort terug op de bijeenkomst van januari. Financiering Na de pauze staan twee onderdelen op het programma. Eerst gaat Eloi Burdorf (CO2-Servicepunt) met u het gesprek aan over de stap van monitoring van prestaties naar prestatiecontracten. Hoe kunt u investeringen en exploitatie bij elkaar brengen? Wat zijn de mogelijkheden van een ESCo (Energy Service Company) in gebouwbeheer? Daarna gaat u zelf aan de slag. Aan de hand van een actorenanalyse gaat u na hoe u in uw eigen situatie aan de slag kunt met de informatie die u tijdens de bijeenkomst heeft gehoord. U gaat nadenken over vragen als: Waar ga ik morgen beginnen? Wie kan ik bellen? Welke stappen moet in ondernemen om in mijn gemeente aan de slag te gaan? En welke maatregelen zijn in mijn situatie toepasbaar? Programma 9.00 Inloop 9.30 Opening 9.40 Uitkomsten benchmark – Anne de Klerk 9.55 Presentatie monitoring – Machiel Karelse 10.20 Bijeenkomst januari – Gabrielle Uitbeijerse 10.45 Pauze 11.00 Presentatie financiering – Eloi Burdorf 11.30 Aan de slag 12.00 Afsluiting en evaluatie 12:30 Lunch (alleen voor wie ook aanwezig is bij het Ambtelijk Café)

Provincienieuws Zonnepanelen op St. Antoniusschool NIEUW-VENNEP - Als eerste heeft de St. Antoniusschool op vrijdag 29 juli zonnepanelen gekregen. Na de zomervakantie volgen nog ruim 140 scholen in Noord-Holland. Begin dit jaar heeft de provincie hiervoor één miljoen euro subsidie beschikbaar gesteld. Er was veel animo voor de regeling. Bijna 150 scholen hebben 7000 euro subsidie gekregen. Een systeem bestaat uit 15 panelen, een opbrengstmonitor en een ‘web-box om de opbrengst op internet te zetten. ,,We gaan in het nieuwe schooljaar les geven over zonne-energie’’, zegt Aren van Muijen van De Zonnefabriek die de panelen heeft geplaatst.

North Sea Energy Event in Den Helder North Sea Energy stelt kennis beschikbaar - Tijdens de conferentie North Sea Energy op 21 en 22 september 2011 in het congrescentrum Willemsoord in Den Helder dragen prominente inleiders hun kennis van ‘oude’ en ‘nieuwe’ energie over aan de congresbezoekers. Vooral de ‘groene’ energietechnologieën krijgen veel aandacht naast zaken als opleidingen, (veiligheids) trainingen, onderhoudsystemen en efficiënter onderhoud alsmede de logistiek van offshore olie- en gaswinning. DEN HELDER – De tweedaagse conferentie staat bol van de hoogwaardige presentaties. Zo komt al meteen de eerste dag het Dutch Top Team Renewable Energy aan de orde met een presentatie over Offshore Wind mogelijkheden. Maar ook de ontwikkelingen in de R&D van de offshore technologie in brede zin worden besproken. De eerste conferentiedag biedt trouwens toch al veel ruimte aan offshore Wind, met sprekers als Joanne Meyboom (directeur Joulz Green Tec) en Chris Westra, algemeen directeur van we@sea en voorzitter van de Stichting Haveneiland Duurzame Energie Noordzee. Van ECN Wind Energy en tevens verbonden aan de TU Delft/Wind Research komen Ben Hendriks van Garrad Hassan als spreker naar de conferentie, evenals Jip Lenstra van ECN. De tweede dag is voor dit onderwerp het woord aan professor G. van Bussel (TU Delft, NEWIN, EWEA en EUREC). De olie- en gassectordeelnemers komen ook ruimschoots aan bod. Sprekers zijn: Roelof Platenkamp van Tulip Oil (voorheen commercieel directeur en directeur bij Shell Int EP), Roy Bilbé, algemeen directeur van Lubbers-RTH Transport Group/KLP Rigmoves en lid van de Raad van Bestuur van Argos Oil, Lindsay Young (directeur Offshore Solutions) en Reinout Prins van P & R Systems alsmede Ed Schmidt van GdF SUEZ E&P Nederland BV. Daarnaast wordt de voorziene ontwikkeling van de haven van Den Helder aan de orde gesteld. Behalve de voorgenomen privatisering en de positieve consequenties daarvan voor de offshore operationele bedrijven, betreft het ook de verdere mogelijkheden van Den Helder als hub voor zowel de offshore olie- en gasindustrie als de offshore windindustrie én de mogelijkheden voor de levensmiddelenproductie op zee. De Helderse havenwethouder Visser zal de plannen en hun uitvoering toelichten en Kodok-directeur Joep van Doorn alsmede dr.ir. Luc van Hoof van het Centre for Marine Policy zullen ook hun oordeel geven. Van Hoof is onder meer expert in ‘fisheries management’ en secretaris van EFARO/IMARES. Vanuit de investeerdershoek zal Dirk Berkhout van Typhoon Capital een inleiding verzorgen. De Conferentie wordt ondersteund door een inloop vakbeurs waar een groot aantal bedrijven, die op enigerlei wijze actief zijn in één van de offshore industrieën en/of de zee-levensmiddelenproductie hun kennis en producten aan de deelnemers presenteren. Meer informatie: www.northsea-energy.com klik hier voor de flyer. Bron: ATO - Sustainable Business Engineers

Subsidieberichten Europese Commissie lanceert Europees Energie Efficiëntie Fonds De Europese Commissie heeft op 1 juli 2011 een fonds gelanceerd voor investeringen in energiebesparing, energie efficiëntie- en hernieuwbare energie projecten. Decentrale overheden kunnen aanspraak maken op het fonds voor het promoten van investeringen in duurzame energie. Het Europees Energie Efficiëntie Fonds (EEE-F) is onderdeel van het Europees energieprogramma voor herstel. Naar aanleiding van de financiële en energiecrisis van 2008 is de Europese Commissie dit laatste programma gestart om de energiesector financieel te ondersteunen. Het EEE-F zal 265 miljoen euro ter beschikking stellen. Een gedeelte van de fondsen is afkomstig uit Europese gelden. Daarnaast zullen ook Europese Investeringsbank (EIB), de Italiaanse Cassa Depositi e Prestiti en Deutsche Bank een bijdrage leveren. Ook andere financiële instellingen zijn gevraagd bij te dragen aan het EEE-F en kunnen op een later moment in het fonds stappen. De projecten die in aanmerking komen voor investeringen uit het EEE-F moeten met name zijn gericht op stedelijke gebieden, waar minstens 20% energie bezuinigd zal worden of de CO2-emissie worden verlaagd. Onder andere decentrale overheden kunnen gelden ontvangen voor investeringen in de verduurzaming van gebouwen, hernieuwbare energiebronnen en modernisering van de infrastructuur. Door: Lisanne Boer, Kenniscentrum Europa decentraal Bron: Nieuwsbericht Europese Commissie, ‘European Energy Efficiency fund: sustainable energy investments at the local and regional level’, 01-07-2011 Meer informatie: Dossier Klimaat, energie en duurzaamheid > Mitigatie > Richtlijn energie-efficiëntie, Europa decentraal Nieuwsbericht Europese Ster, ‘Nieuwe richtlijn inzake energie-efficiëntie’, 27-06-2011 Europese Commissie, Veel gestelde vragen over EEE-F, 01-07-2011 Europese Commissie, Europees energieprogramma voor herstel Nieuwsbericht EurActiv, ‘Public sector rescues energy savings fund from ‘grey zone’’, 04-07-2011

Evaluatie Duurzame Energieregeling Gedurende de jaren 2008 tot en met 2011 heeft Provincie Noord-Holland de ‘Uitvoeringsregeling duurzame energiepakket Noord-Holland’ (DE-pakket) uitgevoerd. De Noord-Hollandse gemeenten en stadsdelen, die een klimaatafspraak hebben met de provincie, hebben particulieren hiermee gestimuleerd tot het treffen van energiebesparende en duurzame maatregelen voor hun bestaande woning. De DE-regeling heeft bijgedragen aan het beperken van de negatieve effecten van klimaatverandering in Noord-Holland. In deze context is de afgelopen periode het DE-pakket geëvalueerd. Deze evaluatie is tweeledig uitgevoerd. Via een enquête en persoonlijke gesprekken met gemeenten is de kwaliteit van de DEregeling getoetst. Anderzijds is een kwantitatieve evaluatie uitgevoerd om de impact van de DEregeling vast te stellen gedurende de periode 2008-2011. Hiervoor werd de CO2-monitor ingezet. Evaluatie De enquête is gehouden onder alle gemeenten die een klimaatafspraak hebben met de provincie Noord-Holland. Uit de reacties van de respondenten blijkt voldoende bereidwilligheid om mee te denken en er zijn bruikbare tips uitgerold. 80% van de respondenten heeft de regeling in de periode

van 2008-2011 alle jaren uitgevoerd. Rechtszekerheid, transparantie, duidelijkheid en vrijheid in de uitvoering werden als voordelen genoemd. Als nadelen worden gezien de administratieve lasten en het feit dat het te besteden budget te laag is in verhouding tot de tijdsinvestering. Voor zover bekend wordt het DE-pakket door bewoners als zinvol tot zeer zinvol beschouwd. Doelgroep De doelgroep in de periode 2008 tot 2011 betrof eigenaar-bewoners. Daarnaast worden vereniging van eigenaren en woningcorporaties als belangrijke doelgroepen beschouwd, huurders en middenen kleinbedrijven in mindere mate. Organisatie Ongeveer de helft van de respondenten geeft de voorkeur aan een subsidieregeling die georganiseerd wordt vanuit gemeenten boven een bundeling van gemeenten of een regeling direct vanuit de provincie, zonder tussenkomst van gemeenten en stadsdelen. Het bijleggen van budget door gemeenten en stadsdelen wordt als een belangrijke bijdrage gezien aan het succes van het DEpakket Meer informatie: Laurens Jongepier 088 – 16 35 527

Aanvragen InnoWATOR Garantiefaciliteit Het Innovatieprogramma Watertechnologie biedt (mkb) bedrijven en kennisinstellingen ondersteuning bij innovatie. Het programma richt zich op het sneller in praktijk brengen en exporteren van nieuwe technologie binnen het thema water. Om de hele innovatiecyclus te versnellen verbetert het programma de samenwerking bij onderzoek, ontwikkeling, toepassing op de thuismarkt en uiteindelijk export van Nederlandse watertechnologie. innoWATOR Garantiefaciliteit De innoWATOR Garantiefaciliteit biedt de mogelijkheid een aanvraag te doen vóór de levering van een nieuw proces, product of dienst voor de kosten van noodzakelijke aanpassingen aan dit product, dit proces of die dienst na ingebruikname door de afnemer. Thema’s Om in aanmerking te komen moeten projecten passen binnen de thema’s zoals benoemd in het Innovatieprogramma Watertechnologie: - drink- en industriewatervoorziening; - afvalwatertechnologie; - sensoring en monitoring; - interactie met natuurlijke systemen. Aanvragen kunnen worden ingediend van 1 juni tot en met 16 november 2011 en er is een budget van € 2 miljoen beschikbaar. Lees hier meer.

Agenda Samen sneller duurzaam WAT: Duurzaamheidssymposium 'Samen sneller duurzaam' WAAR: Studio 62 Den Helder WANNEER: 29 september van 12.00-17.00 uur

Op dit symposium kunt u vrijblijvend kennis maken met de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van duurzaam ondernemen. Zo kunt u een testrit maken in diverse modellen elektrische auto’s, kennis nemen van de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van zonne-, wind- en getijdenenergie, lokale energiebedrijven, e-glass, waterzuivering, natuurverven, energetische maatregelen en nog veel meer. Meer informatie vindt u bij de organisator van het symposium: http://www.schilderwerkendenhelder.nl/

MVO in de bouw WAT: MVO in de bouw WAAR: ICDuBo Rotterdam WANNNEER: 21 september 2011 12.00-18.00 uur MEER INFORMATIE: http://www.duurzaamgebouwd.nl/home/praktijkseminar MVO is een breed begrip… Uw opdrachtgevers vragen hier ook naar… Maar op welke manier heeft u belang en profijt bij MVO in uw dagelijkse werk? Specifiek in de bouw-, installatie- en schildersbranche. Op welke manier kan ik MVO in mijn beleid opnemen? En hoe profiteer ik en anderen hier vervolgens van? Kom voor antwoorden, visie, aansprekende praktijkvoorbeelden en discussie op woensdagmiddag 21 september naar het 4e Duurzaam Gebouwd Praktijkseminar met dit keer als thema: MVO in de bouw. Bekijk hier het volledige programma [email protected]

North Sea event in Den Helder WAT: North Sea Energy Event WAAR: Congrescentrum Willemsoord Den Helder WANNEER: 21 en 22 september 2011 MEER INFO: http://www.northsea-energy.com/ Lees ook het artikel op onze website

Infobijeenkomst lokaal alle lichten op groen WAT: Infobijeenkomst Lokaal alle lichten op groen WAAR: Utrecht WANNEER: 7 september 2011 van 10-12 uur DOELGROEP: gemeenten Meer informatie kunt u vinden in dit artikel

Bijeenkomst ECO platform WAT: Bijeenkomst ECO Platform Corporaties Bestaande bouw KvNH WAAR: Intermaris Hoorn WANNEER: 3 september 13.00 uur WIE: alleen voor leden

Indien gemeenten belangstelling hebben voor deze bijeenkomst kunnen zij contact opnemen met Jaap Neeleman 06 - 224 034 28

Contact CO2-Servicepunt Noord-Holland Postbus 3005 2001 DA HAARLEM T (023) 514 31 11 E [email protected] I www.co2-servicepunt.nl