NIEUW PLEIN VOOR DE SCHEVENINGSE WATERTOREN

199 - dec '09 / jan / febr '10

JAARGANG 33, NR 6 DECEMBER 2009 / JANUARI / FEBRUARI 2010 W I J K B L A D V O O R B E L G I S C H PA R K W E S T B R O E K PA R K , S C H E V E N I N G E N - N O O R D R E N B A A N K WA RT I E R , D U T T E N D E L E N W I T T E B R U G

| 199

Gazet

Scheveningen-Bad

E M O C L WE Enngglliisshh E

ttoo tthhee onn !! sseeccttiio page 7

NIEUWBOUW DEO GRATIAS

—

BEELDEN AAN ZEE, DEEL 2

— CHIZONE IN LOURDESKERK

— OUD EN NIEUW 13 BADCRYPTO 35

—

NIEUW PLEIN VOOR DE SCHEVENINGSE WATERTOREN

de redactie wenst u allen een GEZOND EN VOORSPOEDIG

2010

Gazet

Scheveningen-Bad

jaargang 33, nr. 6 uitgave 199 december 2009/januari/februari 2010 WIJKBLAD VOOR BELGISCH PARK, WESTBROEKPARK, SCHEVENINGENNOORD, RENBAANKWARTIER, DUTTENDEL EN WITTEBRUG Verschijnt 6x per kalenderjaar en wordt huis-aan-huis bezorgd. Oplage ±7.500 stuks.

REDACTIONEEL De feestdagen van eind december staan voor de deur. Voor velen betekent dit: terugkijken op het voorbije en vooruitkijken naar de toekomst. Dat doen wij in deze aflevering ook. Wij hebben in ons verspreidingsgebied twee zeer actieve bewonersverenigingen die in 2009 veel namens u en mij hebben gedaan en die van plan zijn ook in 2010 van zich te doen spreken. Lees hun terug- en vooruitblik over senioren-, verkeers- en nieuwbouwzaken er maar op na.

De uitgave van de Scheveningen-Bad Gazet geschiedt op initiatief van de bewonersvereniging Noordelijk Scheveningen. [email protected] website: bns.myweb.nl Dat houdt niet in dat de in de Gazet opgenomen artikelen de mening van het bestuur weergeven. De redactie van de Gazet is verantwoordelijk voor de inhoud.

De Engelse sectie in dit blad, een initiatief van Duttendelbewoner Grant Maclachlan, verschijnt in deze aflevering voor de derde keer. Wij vertrouwen erop dat we de nietNederlandstalige wijkbewoners hiermee een dienst bewijzen en dat er voldoende aanmoediging zal worden ontvangen om door te gaan. Helaas heeft Grant zich inmiddels teruggetrokken.Wij zoeken een opvolger en houden u op de hoogte.

Redaktie Dick Leijnse (contactpersoon bestuur) Marit Berssenbrugge, Harry de Jongh, Jan van Pesch, Elly van der Pol, Erik Werner.

Het terugkijken krijgt ook vorm door artikelen die naar het verre verleden van de wijk verwijzen. De tijd van bakker Hus in de Stevinstraat, wie weet daar nog van? De tijd ook van de Lourdeskerk toen men daar nog naar de mis ging, lang voordat er een dependance van het Nationaal Toneel werd gevestigd. Bezoekers worden er nu ingewijd in de wondere wereld van de Chinese geneeskunde. En wie van ons herinnert zich nog de winkel van Simon de Wit in de Gentsestraat? Ik in ieder geval niet. Verder vindt u in deze aflevering het vervolg op artikelen uit de vorige gazet, over museum Beelden aan Zee en over de architectuur rond het Belgischeplein. Wist u dat de bouw van het museum in 1994 tot grote maar vergeefse protesten van omwonenden aanleiding heeft gegeven? Ik was verbaasd en een beetje bedroefd hiervan kennis te nemen.

Verschijningsdata in 2010 nr. 200 verschijnt omstreeks 26 februari 2010 (kopij inleveren vóór 3 februari 2010) als Wordbestand of per email

Redactie/inleveren kopij/gazetjes en bezorging Via de wijkwinkel: Gentsestraat 22a, 2587 HT telefoon/fax 3541081, of per email naar: redactie/kopij/bezorging: [email protected] Gazetjes : zie info rubriek Gazetjes achterin dit nummer. Abonnement Niet-bewoners van de wijk kunnen zich op dit blad abonneren door E 19,– (per jaar) over te maken op postbank nr. 6257688 t.n.v. Bewonersvereniging Noordelijk Scheveningen, o.v.v. 'abonnement Scheveningen-Bad Gazet'. Advertentietarieven 2010 (onder voorbehoud) Losse plaatsingen: 1/1 pag. E 440,– 1/2 pag. E 236,– 1/3 pag. E 166,– 1/6 pag. E 94,– Contractprijzen op aanvraag. Bedragen zijn exclusief pre-press werkzaamheden en BTW. Advertenties Robin Reule, Stevinstraat 108 2587 ER Scheveningen email: [email protected] telefoon 3502355 Drukwerk Drukkerij Lerowi Uitgever/bladmanagement Druk & Design Robin Reule Copyright Het auteursrecht t.a.v. de redactionele inhoud van deze uitgave wordt voorbehouden.

Het is hartje winter. Koester de lange nachten. Steek de kaarsen aan. Geniet van een klein glaasje en een mooi muziekje. En probeer tevreden te zijn met uw aanwezigheid op aarde en met wat deze wijk u te bieden heeft. Ik wens u, namens de redactie, prettige feestdagen en een voorspoedig 2010. Dick Leijnse

INHOUDSOPGAVE

o.a. ENGLISH SECTION . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7 VERKEERSVEILIGHEID IN SCHEVENINGEN / NIEUWBOUW ZORGCENTRUM DEO GRATIAS . . . . . . .8/9 OUD & NIEUW 13 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 ONZE BEZORGERS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 CHIZONE IN DE LOURDESKERK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 BEELDEN AAN ZEE, DEEL 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14/15 A LA RECHERCHE DU TEMPS PERDU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 BELGISCHEPLEIN, ARCHITECTUUR UIT TWEE EEUWEN (VERVOLG) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 NIEUW PLEIN VOOR DE SCHEVENINGSE WATERTOREN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 BADCRYPTO 35 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 SERVICE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25/26 3

HET JAARTJE WEL

WIJKAANGELEGENHEDEN

En als laatste zaten we op het puntje van onze stoel, toen Maaike Widdershoven, begeleid door Rob Stoop, ons ontroerde en deed glimlachen door nummers te zingen van Jasperina de Jong, Karin Bloemen, Toon Hermans en Wim Zonneveld. Wat heeft die vrouw een loepzuivere stem!

Het was me het jaartje wel! Enkele hoogtepunten noem ik hier uit een volgeladen jaarprogramma.

Het Oranjefeest op het Belgischeplein was weer een groot succes, zowel voor wijkbewoners, bezoekers van buiten als voor de leden van onze Oranjecommissie. Bij de bemanning van de koffie- en hotdogskraam heeft ook uw bestuur zich dit jaar weer uitstekend geweerd. In het voorjaar en de zomer hebben bestuur en wijkgenoten zich geweerd bij de verschillende samenspraakmomenten over de bouwplannen voor ons deel van Scheveningen. Namens u allen hebben enkele bewoners bijgedragen aan het zogenaamde BOBplatform (Bewoners, Ondernemers, Bezoekers), voor een alternatieve visie op de voorlopige plannen die door de gemeente in het concept Masterplan-kust waren aangereikt. In het uiteindelijke voorstel van het college van B&W was de inbreng van het BOB-platform goed herkenbaar. En dat bracht rust aan de kust! Eind november en begin december hebben de Huiskamerconcerten en de Kerstviering bij de boom voor Albert Heijn eveneens veel succes geoogst. Wijkbewoners stellen deze evenementen duidelijk op prijs. Wij gaan daar dan ook zeker mee door. Het kerstdiner in de Hogere Hotelschool met onze vrijwilligers is ook al zo’n niet meer weg te denken traditie. Tenslotte hebben onze oproepen voor nieuwe bestuurskandidaten niet tevergeefs geklonken: deze herfst hebben zich vier kandidaten gemeld, die bezig zijn zich in te werken. Mede dankzij hun inzet is de bestuurlijke toekomst van uw wijkvereniging verzekerd. En daar profiteren we allemaal van. Voor het nieuwe jaar staan weer een paar flinke klussen op de agenda: Zo wordt in januari het Concept Masterplan in de Commissie Stedelijke Ontwikkeling en Ruimtelijke Ordening besproken. Wij zullen er bij die gelegenheid op toezien of de door de gemeente uitgewerkte verkeersplannen zullen worden bijgesteld op de door ons voorgestelde wijze. Liefst nog voor de plannen in februari ter goedkeuring naar de Gemeenteraad worden gestuurd!

Geen idee wat u zondag 22 november deed, maar ik was die middag in elk geval een gelukkig mens! Want ik maakte voor de tweede maal deel uit van iets dat een geweldige traditie kan gaan worden: de huiskamerconcerten in het Belgisch Park! De middag begon met de pianist Nico de Rooij en violist Paulus Kruijssen. Met een flinke dosis humor lichtte Nico de stukken toe die gespeeld werden: Beethoven, Rachmaninoff en een bijzonder aangrijpend stuk van Ernest Bloch dat menigeen kippenvel gaf. Op het volgende adres luisterden we naar de violist Andrei Serban (van de bekende muzikale familie van Roemeense/Russische afkomst) en pianist Lo Blotkamp die ons verrasten met opzwepende Roemeense, Hongaarse en Russische folklore.

UITNODIGING AAN

Maaike Widdershoven, begeleid door Rob Stoop (In de weerspiegeling van de piano zijn een aantal enthousiaste luisteraars zichtbaar)

Ze liet ons tot slot een kleine voorbode horen van haar nieuwe theaterrevue en dat klonk erg goed! (www.detheaterrevue.nl) Dus: volgend jaar in november graag opnieuw huiskamerconcerten. We hebben talent genoeg in de buurt om nog jaren mee te vullen! Marit Berssenbrugge

ALLE WIJKBEWONERS

Het bestuur van de Bewoners- en Wijkvereniging Noordelijk Scheveningen heeft het genoegen u hierbij uit te nodigen voor de

NIEUWJAARSRECEPTIE in de Wijkwinkel, Gentsestraat 22a, op DINSDAG 19 JANUARI 2010 VAN 16.30-19.00 UUR U BENT VAN HARTE WELKOM

Verder zijn er in april gemeenteraadverkiezingen, waar een ieder zijn goed- of afkeuring kan doen blijken over de bestuurlijke arbeid van dit college in de afgelopen vier jaar. Dat geldt dan overigens ook voor uw wijkbestuur, want in april zal de Algemene Ledenvergadering zich over óns lot uitspreken.

5

Wij hopen dan weer op een grote opkomst. Namens het algemeen bestuur wens ik u goede, gezellige feestdagen en een voorspoedig 2010. Martin Bevers, voorzitter BNS

Englioshn ! secti

ENGLISH SECTION

WE NEED YOU!

Happy New Year!

Do you know that one out of every five recipients of this magazine is an international resident? In fact, you may be one! We understand that many of you find it difficult to speak or read Dutch. That is a pity for us Dutch residents, because we might miss your participation in our community. But it is a pity for you too, because you may not be aware of the history of this area and the interesting initiatives which are undertaken. Let’s start by covering a few of these aspects; your participation may then come as a result.

The two Resident Councils in our area ‘Wijkvereniging Noordelijk Scheveningen’and ‘Wijkvereniging Duttendel en Wittebrug’ invite you to their New Year receptions. Both receptions are announced elsewhere in this magazine; you will no doubt grasp the dates and places. A nice opportunity to meet people and have a free drink! The council members (all volunteers) will be there; perhaps an opportunity to ask them how we can benefit from each other. In other words, as we started off above: we need you!

History in a nutshell Around 1910 Scheveningen was ‘the place to be’ for the rich and powerful. The luxurious hotels along the beach hosted royalty, diplomats and bankers alike. Many of them were involved in the establishment of the Peace Palace (opened in 1913) which marked the start of The Hague as ‘capital of international justice’. Sixty years later the area was a complete shambles. Most of the great hotels were being demolished by entrepreneurs who were looking for a fast buck. The residential area nearby seemed to be their next target. The inhabitants revolted. They established a ‘Bewonersvereniging’ (Resident Council) to join forces in order to get influence on developments. And they started a magazine (then called ‘Parkgazet’) to inform and mobilize the residents. Thanks to these initiatives much of the historical architecture of the area has been preserved. But we must remain vigilant: during the last few years the town council has promoted some grandiose plans which would destroy the character of Scheveningen. The work of the Resident Council is as significant as ever!

TO BE CONTINUED? of the authors may even give you a short guided tour!

What is going on? Have you noticed the Xmas tree on Harstenhoekplein, in front of Albert Heijn? The lights were switched on during a festive gettogether on December 8th when the sponsors - the Resident Council and the local shopowners - served ‘glühwein’ and warm drinks to the visitors and their kids. Similar events are organised regularly. Last November, for instance, the yearly ‘house concerts’ were held whereby music was made in three private homes: a program of songs, a classical concert with piano and violin, and a concert of one of the best gypsy violinists of The Netherlands. All musicians live in our neighbourhood! They each played three times to allow visitors to attend all concerts. Similar musical events will take place next year; you can read about them in this magazine.

This is the 3rd edition of the Badgazet with an English section. Our intention is to find out if there is sufficient interest among the readers for English articles in this magazine. After this edition - and based on your reactions - we will decide if this initiative is to be continued or not. Initially Grant Maclachlan served as focal point for reactions; unfortunately he is unable to continue in this role. Please send your comments, support and suggestions to the addresses below. Up to now the number of (positive) reactions has been somewhat disappointing. Nevertheless we are not ready to give up as yet. All depends on your support. So: please let us know! By e-mail: [email protected] By mail: BNS, Gentsestraat 22a, 2587 HT, Scheveningen. By telephone: (070) 354 1081.

You want to know more? Earlier this year ‘125 Jaar Belgisch Park’ was published. This book, written by two neighbours, describes the origin and development of Scheveningen Noord. It is written in Dutch but also contains some 700 illustrations which may interest you. Several international residents have purchased it for their relatives back home to give them an impression of the beautiful area we are living in. This book is still available in all bookshops. If you would like to have more information about the buildings and persons described in it, please contact the Resident Council. One

De Wijkvereniging

The resident council of

DUTTENDEL EN WITTEBRUG nodigt alle wijkbewoners van harte uit voor de jaarlijkse NIEUWJAARSBORREL

cordially invites all residents for the annual NEW YEAR’S DRINKS

ZATERDAG 9 JANUARI 2010 VAN 16.00-18.00 UUR bent U van harte welkom voor een drankje en een hapje in het clubhuis van tennisvereniging Leimonias, Klatteweg 103 (Klein Zwitserland)

7

WIJKAANGELEGENHEDEN

VERKEERSVEILIGHEID IN SCHEVENINGEN Nederland kent een zeer hoge verkeersveiligheid. Toch tellen wij nog gemiddeld 15 doden per week en een veelvoud daarvan aan gewonden. Driekwart van alle ongevallen vindt plaats binnen de bebouwde kom. De VOR (Verkeers Ongevallen Registratie) is een instantie in Heerlen die alle locaties, omstandigheden en gevolgen van verkeersongevallen registreert. Een wegbeheerder kan gebruik van maken van deze gegevens en gevaarlijke situaties vaststellen en een oplossing bedenken.

De potentiële verkeersonveiligheid is moeilijker te registreren. Deze betreft de onveiligheid op locaties waar nog geen ongeval heeft plaatsgevonden. Zo’n locatie wordt als gevaarlijk ervaren omdat het er onoverzichtelijk is of omdat er sprake is van veel bijna-ongevallen.

Is de verkeersveiligheid hoog in Scheveningen? Binnen de commissie Verkeer en Ruimtelijke Ordening van de bewonersvereniging bestaat een werkgroep die zich bezighoudt met de verkeersveiligheid in Scheveningen. Deze groep zoekt gegevens over ongevallen bij officiële instanties zoals de politie. Aan de hand van deze gegevens wordt geprobeerd oplossingen te bedenken. Daarnaast kijkt die groep naar de potentieel gevaarlijke locaties om ongevallen te voorkomen. Deze laatstgenoemde locaties worden gemeld door de leden zelf of door weggebruikers en omwonenden die de bijna-ongelukken zien gebeuren. De werkgroep heeft veel contact met medewerkers van de Dienst Stadsontwikkeling om de verkeersonveiligheid te bespreken. De laatste tijd heeft een groot aantal locaties de aandacht van de werkgroep. Enkele voorbeelden: de kruising van de Zwolsestraat en de Harstenhoekweg waar grote vrachtauto’s en touringcars de bocht niet kunnen nemen; de kruising van de Nieuwe Parklaan en de Nieuwe Duinweg waar in 2008 veel ongevallen plaatsvonden; de kruising van de Stevinstraat en de Badhuisweg waar een onbegrijpelijke situatie bestaat; het fiets-voetpadgedeelte van de Harstenhoekweg naar de Watertoren waar een gevaarlijk menging van voetgangers en fietsers plaatsvindt. Over de onlangs gewijzigde fietsoversteek op de Arletta Jacobsweg bij Madurodam wordt

momenteel overleg gevoerd. De gemeente heeft inmiddels het bezwaar geaccepteerd dat BNS/Wittebrug heeft gemaakt tegen de wijziging van de situatie, die gevaarlijker is geworden voor overstekende fietsers.

Behaalde resultaten Verder zijn vorig jaar de bushaltes en oversteekplaatsen in de Stevinstraat nabij de Namensestraat en de Luiksestraat met de gemeente besproken en inmiddels verbeterd. Ook de verkeersonveilige situatie rond de Willem de Zwijgerschool is in samenwerking met een aantal ouders met de gemeente besproken. De gemeente is bezig met het uitvoeren van de toegezegde maatregelen. De rijstrook voor het verkeer naar de parkeergarage aan de Nieuwe Parklaan wordt momenteel veranderd waarbij een betere opstelmogelijkheid ontstaat voor de voertuigen van de politie. Op die manier kan de politie bij calamiteiten altijd wegrijden. Als laatste kan genoemd worden de voortdurende aandacht van de werkgroep voor de werking van de verkeerslichten en het parkeerverwijssysteem. De verkeersveiligheid is nooit te hoog en zal altijd aandacht vergen van de wegbeheerder. U en wij kunnen daarbij helpen. De commissie Verkeer en Ruimtelijke Ordening zal daarom actief blijven toezien op verkeersveiligheid. Mocht u in uw omgeving verkeersonveilige situaties opmerken dan horen wij dat graag. U kunt hierover contact opnemen met de commissie (tel. 3548116) of een email sturen naar: [email protected] Aad Pronk, secretaris Commissie Verkeer en Ruimtelijke Ordening

NIEUWE COMMISSIE De commissie Senioren in de wijk is inmiddels al aardig uit de startblokken gekomen. Dankzij een goede respons op onze oproep in de Badgazet 196 van de afgelopen zomer zijn er inmiddels drie dames en drie heren druk bezig om de senioren in de wijk in kaart te brengen. Hierbij werken Bewonersorganisatie Duttendel & Wittebrug en de Wijkorganisatie Noordelijk Scheveningen goed samen. Wij hopen daarmee evenveel succes te krijgen als bij de commissie Verkeer en Ruimtelijke Ordening en de redactie van de Badgazet. Maar niet te vroeg gejuicht!! Er is nog veel werk aan de winkel voor we van “resultaat” kunnen spreken. Inmiddels is in de grote flats aan de Alkemadelaan een inventarisatieactie gaande met hulp van Misja Horsthuis van de Stichting Boog teneinde daar, waar nodig, burenhulp en het bezoeken van ouderen een goed gestructureerde vorm te geven. Nog dit jaar hopen wij een soortgelijk project te starten in de Oranjeflats met medewerking van de VVE-besturen. Bovendien wordt in de Deventersestraat en zijstraten een actie voorbereid met straatcoaches. Deze zullen een breed takenpakket krijgen waaronder het in kaart brengen van de behoefte aan ouderenhulp en het bezoeken van eenzame buurtbewoners. Deze initiatieven krijgen de volle medewerking van het Stadsdeelkantoor, dat ook financiële ondersteuning beschikbaar stelt. Dit onderstreept dat de gemeente het werk van de nieuwe commissie belangrijk vindt. Daar zijn wij blij mee. Martin Bevers

VVSL 1900 – 2010 30 januari vieren wij het 110-jarig bestaan van de Vereeniging voor Vrouwelijke Studenten te Leiden. Wij hopen alle èles te zien op deze bijzondere dag. Aanmelden kan door te mailen naar vvsldies@lsvminerva. nl en meer informatie is te vinden op de website www.lustrumvvsl.nl. Wij hopen U allen 30 januari te zien! De VVSL dies commissie 8

WIJKAANGELEGENHEDEN

Artist Impression. Mogelijke nieuwbouw, gezien vanaf de Nieuwe Parklaan

Artist Impression van de mogelijke nieuwbouw, gezien vanaf de Badhuisweg

NIEUWBOUW ZORGCENTRUM DEO GRATIAS Al geruime tijd is Respect Zorggroep Scheveningen bezig met plannen voor nieuwbouw van het verzorgingshuis Deo Gratias aan de Badhuisweg. Het huidige gebouw is nu ongeveer 35 jaar oud en voldoet volgens de directie niet meer aan de eisen van deze tijd. Dit staat vermeld op de website van Respect Zorggroep Scheveningen.

Deo Gratias heeft grote plannen bij eventuele nieuwbouw; Relatief kleine wooneenheden van 25 m2 zouden plaats moeten maken voor 2-kamer woningen van 47 m2 voor bewoners in de AWBZ tot 90 m2 in de vrije sector. Op de begane grond is een zorgboulevard gedacht met daarin Respect Thuiszorg, een apotheek, een huisartsencentrum, fysiotherapie en een kinderopvangcentrum. Deze zorgactiviteiten moeten hun uitstraling hebben op de aanliggende wijken Belgisch Park, Wittebrug en het Renbaankwartier. Onder de nieuwbouw is een Albert Heijn supermarkt van 1500 m2 gepland met daarbij een twee verdiepingen diepe parkeergarage voor 120 auto’s. Om al deze plannen te verwezenlijken zal het volume van de nieuwbouw fors stijgen. Het huidige gebouw bestaat uit verschillende torens tussen vier en zeven bouwlagen en inspringende gevels. Het nieuwe pand zal minimaal zes bouwlagen tellen met daarop een terug liggende zevende bouwlaag en aan de kant van de Cremerweg oplopend in een torentje van tien bouwlagen. Aan de zijde van de Badhuisweg komt er een rechte gevel met een gelijkvloerse entree. Aan de zijde van de Nieuwe Parklaan komt de entree van de supermarkt, de parkeergarage en een groot terras voor recreanten.

Nadrukkelijk is gesteld dat de nieuwbouw niet ten koste mag gaan van het groen in de omgeving. Om alle bestaande en nieuwe functies te kunnen verwezenlijken moet het bestemmingsplan worden aangepast. Deo Gratias is hierover in gesprek met de gemeente die zich nog beraadt op haar standpunt. De aanpassing van het bestemmingsplan zal naar verwachting een jaar gaan duren. De nieuwbouw staat gepland voor 2011. Bij deze nieuwbouw liggen bij de commissie Verkeer en Ruimtelijke Ordening (VRO) van de bewonersverenigingen Noordelijk Scheveningen en Duttendel / Wittebrug een aantal pijnpunten die we aan de bewoners in de omgeving willen voorleggen: 1. Met de bouw van een supermarkt (iets groter dan die in de Amsterdamsestraat / Gentsestraat) komen in de Nieuwe Parklaan een aantal nieuwe verkeersstromen op gang. Voor het bereiken van de parkeergarage moet telkens het veel gebruikte fietspad worden gekruist. Verkeersveiligheid moet hier natuurlijk voorop staan. 2. De ontwikkelingen in de omgeving mogen we niet uit het oog verliezen. Aan de andere kant van de Badhuisweg en

9

Nieuwe Parklaan is de gemeente bezig met het Masterplan Scheveningen Bad. Op de locatie van het Casino en het politiebureau staat hoogbouw gepland. Tussen deze locatie en Deo Gratias staat veel originele architectuur die door hoogbouw aan beide zijden op den duur wel eens van minder belang zou kunnen worden. 3. Deo Gratias is voor een groot deel omzoomd door bos. Het uitbreiden van zorgfuncties in de wijk is van groot belang, maar ook het aangezicht is belangrijk. De commissie VRO is hierover met Deo Gratias en de gemeente in gesprek. Samen met wijkbewoners wil de commissie, nu de nieuwbouw nog in een ontwerpfase zit, een werkgroep vormen om te onderzoeken of voor deze nieuwbouwplannen voldoende draagvlak bestaat. Uw reactie wordt dus zeer op prijs gesteld. Steven Witkam, voorzitter Commissie Verkeer en Ruimtelijke Ordening Email: [email protected]

OUD & NIEUW (13) ZONDER ONZE WINKELS KUNNEN WIJ NIET LEVEN In discussies over de economische malaise komt telkens ook de vorige crisis ter sprake, die van de jaren dertig. Waar bijna niemand het over heeft, zijn de mensen die zelfs in zulke barre tijden hun nek uitsteken. Zoals de winkeliers. Want het moet een gok geweest zijn voor kruidenier Simon de Wit om op 18 mei 1933 - midden in die eerdere crisis - aan de Gentsestraat 44a (hoek Haagsestraat) het 15e Haagse filiaal te openen. Filiaalchef Janse besefte dat promotie belangrijk was; het Vaderland schreef: “Midden in den winkel prijkt een electrisch verwarmde en van glazen wanden voorziene pindabus, een aardige reclame.” De winkel sloeg aan en bleef zelfs tijdens de oorlog (toen Scheveningen ontruimd was) open: op 15 februari 1944 werd Aad van den Berg benoemd tot bedrijfsleider. Hij was pas 23 jaar oud maar had al vijf jaar warm gelopen bij Simon de Wit in Rotterdam. Van den Berg ging in de kost bij de familie Hoogerheide aan de Zutfensestraat 31 en correspondeerde met zijn verloofde Corrie in Vlaardingen. Na de oorlog trouwden ze, gingen aan de Arnhemsestraat 39a wonen en kregen drie dochters. De zaak liep zo goed dat Simon de Wit het aandurfde om iets geheel nieuws te ondernemen: na een totale verbouwing werd de winkel op 28 juni 1956 heropend als de eerste zelfbedieningszaak van Scheveningen. Zeer modern allemaal; de inrichting was volgens de krant “een synthese van de Duitse en Amerikaanse systemen […] dat geheel op de aard van de Nederlandse huisvrouw is aangepast.” Maar traditie was er ook: op de foto van de feestelijke heropening (die wij u later misschien nog eens tonen) staat prominent vóór het gezin en de elf (!) personeelsleden de pindabus uit 1933 te pronken. De oude foto moet ongeveer uit die tijd zijn. Hij toont

een grote zaak met aan beide gevels twee etalages. Boven de winkel had de Joodse dames-coiffeur Isidore Hamburger zijn ruime kapsalon. Aad van den Berg is tot 1975 bedrijfsleider gebleven. In 1978 werd Simon de Wit overgenomen door Albert Heijn; omstreeks die tijd moet dus ook deze winkel naar de grote broer zijn overgegaan. Velen van u zullen zich dat volgepakte kruipdoor-sluipdoor zaakje nog wel herinneren. Nu staat het pand niet meer ten dienste van de inwendige mens maar van het uiterlijk: het wordt gebruikt door Sita’s Beauty Salon. Jan van Pesch / Paul Crefcoeur

P.S. Veel van bovenstaande informatie is afkomstig van dochter Margriet van den Berg die nu in het Belgische Heusden woont. Zij heeft nog meer foto’s en verhalen; als u die ook hebt (èn ze aan Jan van Pesch stuurt) dan kunnen wij in een latere Gazet een nog completer verhaal vertellen over deze winkel, tijdens en nà de oorlog.

ONZE BEZORGERS Rondom de jaarwisseling kunt u de bezorgers van de Gazet weer aan de deur krijgen. Zij wensen u een voorspoedig jaar en hopen natuurlijk op een kleine fooi. Ik heb de indruk dat zij hun werk goed doen. Als u klachten hebt dan kunt u dat via het secretariaat van de Bewonersvereniging laten weten. Omdat in de afgelopen twee jaren één of meer anderen met valse Nieuwjaarskaartjes langs zijn gekomen, hebben wij een nieuw systeem ingevoerd. De hier getoonde bezorgers krijgen een pasje waarop hun foto en hun naam staat. Ik wil u vragen om alleen aan hen uw bijdrage te geven. Charlotte en Rouwan bezorgen in Duttendel / Wittebrug, de anderen in de overige wijken van Noordelijk Scheveningen.

Robin Dijkhuizen

Jeroen de Graaf

Youri Nadorp

Frank Pronk

Guus Pronk

Hugo Hoving

Jasper Bal

Pim Spierdijk

Yuri Nooordam

Jan van Pesch

11

Tymen Mos

Sander van Vliet

Bezorgers Duttendel-Wittebrug

Charlotte Knoester Rouwan de Hooge (Duttendel-Wittebrug) (Duttendel-Wittebrug)

KIJK OP DE WIJK

CHIZONE IN DE LOURDESKERK In een eerdere Gazet is een artikel gepubliceerd over de geschiedenis van de Onze Lieve Vrouwe van Lourdes kerk. Toen werd al geopperd dat de oude kerk uit 1925 een spiritueel centrum zou herbergen. Nu, ruim een jaar later, is het zover. Het Chizone centrum is geopend en ik ben er een kijkje gaan nemen.

Als kind zat ik regelmatig op de harde kerkbanken in de Lourdes kerk. Met ontzag staarde ik dan naar de muurschildering van de Drie Eenheid en naar de gigantische beelden van de profeet Malachias en de priesterkoning Melchisedech. Ik deed er mijn Eerste Communie, mijn Heilige Communie en later woonde ik er Kerstnachten, huwelijken en begrafenissen bij. Hoe had ik toen ooit kunnen bedenken dat deze zelfde Lourdes kerk ooit nog eens een spiritueel centrum zou worden, waar men terecht zou kunnen voor holistische massagetherapie, meditatie, pilates, yoga, Zen en Chinese geneeskunde ! Het was dan ook met gemengde gevoelens van zowel verbazing als nostalgie dat ik het spiritueel centrum bezocht, door de ingang aan de Tweede Messstraat.

zijn nooit toereikend om Zen te beschrijven. Zen moet je ervaren”. Als ik boven kom en de kerk zelf betreed, moet ik wel even slikken. De muurschildering, de beelden, de kruisweg en het altaar zijn afgeschermd door houten schotten. Dit is gebeurd in opdracht van het Bisdom Rotterdam. De kerkbanken zijn ver-

Bij Chizone worden therapievormen en behandelwijzen beoefend die in meer of mindere mate gebaseerd zijn op oosterse geneeswijzen of een vergelijkbare grondslag. Chi betekent energie, levenskracht. Als wij in de Chivorm bewegen ontstaat de Chi-energie, die de geestelijke en lichamelijke gezondheid versterkt. Beneden zijn diverse kleine ruimtes gecreëerd, waar o.a. holistische massage, Qigong Tuina massage en Yoga gegeven worden aan kleine groepen. De zachte oosterse muziek die ik hoor is kalmerend en ontspannend en de bewegingen die ik de mensen zie maken zijn subtiel en beheerst. Ook Zen wordt er beoefend. Dick Zirkzee is Zen Coach en vertelt: “Zen is een boeddhistische meditatievorm die vanuit India naar China is overgewaaid en daar vermengd is met Taoïsme en Confusionisme. Zen is helend. Zen vermindert het lijden van jouzelf en anderen. Zen is loslaten. Woorden

vig tegen de borst stuit. Wij gebruiken deze ruimte met alle respect voor de kerk. En we verhuren de ruimtes voor rustige, serieuze zaken als vergaderingen, lezingen, workshops, theeceremonies en nooit voor feesten en partijen”. Als ik later de enthousiaste eigenaar Noel de Bruin spreek, die samen met zijn broer Maarten de leiding heeft, verontschuldigt hij zich voor de kou in de kerkzaal. “Deze ruimte is op dit moment nog niet warm te stoken, daar hebben we ons eerlijk gezegd wel even op verkeken. De verbouwing van de oefenen trainingsruimte en praktijkruimtes is nu afgerond. In de loop van 2010 zal de grote kerkzaal uitgroeien tot een open activiteitencentrum en een inloopplek waar in rust genoten kan worden van een drankje, boekje, muziekje of alleen maar van de serene sfeer van deze prachtige ruimte, en tegen die tijd uiteraard verwarmd! Chizone is zeven dagen per week geopend. U mag gerust even binnenlopen voor meer informatie of voor een gratis proefles.

dwenen en in de enorme ruimte toont een Aziatische Thai-Chi leraar zijn sierlijke bewegingen. Ik zit in de kerkzaal met Susan Kuijlenburg vlak bij een straalkacheltje dat ons een beetje warm houdt en zij vertelt dat het in gebruik nemen van de kerk voor meditatieve zaken eigenlijk niet zo vreemd is. “De Katholieke kerk staat steeds meer open voor spirituele zaken en het verbinden van lichaam en geest door meditatie is niet iets wat gelovigen he-

13

Marit Berssenbrugge Chizone 2e Messstraat 108 www.chizone.nl

foto's: Han van Bommel

BEELDEN AAN ZEE (2)

beelden, gemaakt door bekende en onbekende beeldhouwers, afkomstig uit de hele wereld en uitgevoerd in de meest uiteenlopende materialen. De mens – het mensbeeld – is het leidmotief in de collectie van Beelden aan Zee.

In de vorige aflevering van de Badgazet hebt u een eerste bijdrage kunnen lezen over museum Beelden aan Zee. In deze aflevering ga ik in op de verzameling, de stichters en de begintijd van het museum.

De verzameling van het museum werd, in eerste instantie, bijeengebracht door het echtpaar Theo en Lida Scholten. In 1966 kochten Theo en Lida in een Haagse galerie hun eerste beeldje: een 42 centimeter hoge bronzen figuur van de Spaanse beeldhouwer Venancio Blanco.

Lida Scholten

eigen levensopvatting betekenen. Persoonlijk wil ik hier getuigen dat we veel van de bovenstaande wegen bewandeld hebben en dat het ons leven zeer verrijkt heeft.”

Venancio Blanco

In 1969 volgde hun tweede beeldje. Daarna ging het steeds sneller. Lida zelf schrijft in 2009 hierover: “Verzamelen, vooral kunst verzamelen, verloopt volgens een bepaald patroon: men krijgt belangstelling voor kunstzinnige objecten zoals sieraden, foto’s, prenten, schilderijen, beelden. (…) Als er de tijd en de middelen voor zijn kan die belangstelling langzamerhand een passie worden. De ervaring van velen is dat het, hoe dan ook, als een verrijking van het leven ervaren wordt. Men kan zich verdiepen in de kunstgeschiedenis of naar musea en tentoonstellingen gaan. Men kan zijn vakantie- of zakenreizen erop inrichten. Soms probeert men kunstenaars persoonlijk te ontmoeten en ook dat geeft een extra dimensie aan het verzamelen. De manier ontdekken waarop veel kunstenaars in het leven staan kan een verrijking van de

Ergens in de jaren ’80 was hun verzameling gegroeid tot zo’n 600 beelden en was hun ruime villa te klein om alles goed te kunnen plaatsen. Zo kwam bij hen het idee op om, uit eigen middelen, een museum te stichten waar hun almaar groeiende verzameling kon worden ondergebracht. In eerste instantie zou dit in hun toenmalige woonplaats Bilthoven komen. Dat ging niet door, onder andere vanwege protesten van omwonenden. Maar gelukkig bood Den Haag een alternatief. Ook hier waren er tegenstanders (zie kader), maar de uitkomst was gunstiger. In september 1994 opende koningin Beatrix het nieuwe museum en kwam een eind aan meer dan tien jaar van plannen, procedures en strijd. Thans omvat de collectie van museum Beelden aan Zee bijna 1000 beelden en enkele honderden penningen. Het merendeel van de werken dateert uit de tweede helft van de twintigste eeuw. Er zijn grote en kleine

14

De organisatie van het museum is uniek in Nederland. Naar voorbeeld van enkele particuliere musea in de Verenigde Staten wordt het museum gedragen door vrijwilligers, in Beelden aan Zee Partners genoemd. Onder leiding van een kleine professionele staf zijn de Partners verantwoordelijk voor het dagelijkse bedrijf (entree, café, winkel, zaaldienst, enz.). Een beperkt aantal Partners zet zijn voormalige professionele expertise in voor het museum (boekhouding, keuze winkelassortiment, vertalingen, tekstredactie, enz.). De opleiding voor nieuwe Partners duurt een jaar. Gezien de leeftijdsopbouw van de vrijwilligersorganisatie ( een groot deel is 60+ ) is het noodzakelijk jaarlijks 20 à 25 nieuwe Partners op te leiden. Daarvoor hoeft niet apart te worden geworven want het bestaande legioen genereert zelf de nieuwe aanwas. Van 1994 tot 2002 leidde het echtpaar Scholten zelf het bedrijf, in artistiek en in zakelijk opzicht. Sinds hun terugtreding kent het museum een betaalde staf – inmiddels gegroeid tot 5 parttime medewerkers - die wordt ondersteund door de ca. 150 Partners. Het sculptuur Instituut, dat met zo’n 25 vrijwilligers werkt, heeft een betaalde staf van drie parttime medewerkers. Theo Scholten overleed in 2005, 78 jaar oud. Lida Scholten is nog steeds zeer betrokken bij het museum. Zij komt nog bijna elke week over uit haar nieuwe woonplaats Bunnik om een dagje in het museum te werken. Ik vraag haar op welk aspect van het

museum zij met de meeste tevredenheid terugkijkt. Zij aarzelt geen moment. “Ik ben blij met de manier waarop de verzameling wordt beheerd en getoond. Ik ben ook blij met de aandacht voor de vele Nederlandse beeldhouwers, die hebben nu een “eigen huis”. Maar zonder twijfel ben ik het meest ingenomen met het feit dat het nog steeds lukt om met de hulp van zoveel, zeer gemotiveerde Partners de museumformule te realiseren.” Nederland mag blij zijn met de aanwezigheid van dit eerste en belangrijkste beeldenmuseum in ons land. Wij zijn als inwoners van Scheveningen natuurlijk al bevoorrecht met de nabijheid van de zee, de duinen en het strand. En dan hebben we ook nog dit museum op wandelafstand. Ik citeer Gerard Reve die schreef: “Je vraagt je wel eens af: Waar hebben we het aan verdiend”. Welnu, wij hebben dit museum vooral te danken aan het echtpaar Scholten. In een volgend nummer zal ik de directeur aan u voorstellen en iets schrijven over de plannen voor de toekomst.

Dubbelportret van het echtpaar Scholten, Mario Martinelli

Dick Leijnse

DE OMWONENDEN De oorspronkelijke intentie was een museum in Bilthoven, de woonplaats van de familie Scholten. Het jaar: 1983. De gemeente wilde meewerken en Wim Quist werd in de arm genomen als architect. Bezorgde omwonenden verzetten zich echter met hand en tand tegen de komst van een museum in hun chique villawijk. Zij vreesden dat hun rust zou worden verstoord. En omdat de gemeente nogal slordig met de procedures omsprong werd het plan na acht jaar strijd door de Raad van State afgewezen. Terwijl de strijd in Bilthoven nog in volle gang was, verlegde Theo Scholten zijn aandacht naar de huidige locatie. In 1986 begon hij gesprekken met het bestuur van de Sociëteit De Witte (de eigenaar van Paviljoen Von Wied en het stuk duin eromheen), de Rijksdienst voor de Monumentenzorg, de gemeente en het waterschap Delfland (belangrijk omdat het duin onderdeel is van de zeewering). De vasthoudendheid van Theo Scholten in combinatie met de steun van het gemeentebestuur leidde tot toestemming van alle bevoegde instanties

in 1991. Toch moest nog twee jaar worden gewacht voordat de schop de grond in ging want inmiddels waren omwonenden wakker geworden. En zoals u al zult vermoeden: die waren niet blij met het plan om voor hun deur een museum te doen verrijzen. Zij vormden de “Inspraakgroep Seinpostduin” die zich voorzag van juridische bijstand en met grote creativiteit voortdurend nieuwe argumenten tegen het plan naar voren bracht. Eerst beschouwden zij het museum als te hoog, daarna zou het visueel vloeken met het paviljoen Von Wied. Vervolgens werd rondstuivend zand erbij gehaald als angstbeeld en tenslotte lieten zij drie advocaten argumenteren dat niet alleen het paviljoen maar ook het duin zelf een rijksmonument was waarop beslist niet mocht worden gebouwd. En dan is deze opsomming ongetwijfeld niet volledig. Het procederen hield pas op toen de Raad van State de laatste bezwaren van de Inspraakgroep verwierp. Het was inmiddels juli 1993. Een week later, op 13 juli 1993 begon het eigenlijke werk met het afgraven van het duin en het verwijderen van een

15

paar bunkers uit de Tweede Wereldoorlog. De Inspraakgroep was nog steeds niet blij maar hield zich verder redelijk stil. Naschrift. Nu weet ik wel dat wij, in onze rechtsstaat, mogen protesteren tegen alle plannen van de overheid. En dat doen we dan ook. Toch moet het mij van het hart dat dit protest, tegen een cadeau van het echtpaar Scholten aan de samenleving, niet van ruimdenkendheid getuigt. Ik betwijfel of de ruim 1700 ondertekenaars van toen er slechter op zijn geworden. En mocht dit toch zo zijn dan wens ik hen de wijsheid toe dat zij niet langer hun onvrede koesteren, maar ook aan het esthetische plezier van zeer vele museumbezoekers denken. En aan de economische waarde van een instituut dat bezoekers uit een wijde omgeving naar Scheveningen trekt zonder dat het de samenleving een stuiver aan subsidie heeft gekost.

A LA RECHERCHE DU TEMPS PERDU U kent het wel hè, dat madeleine-koekje van Proust, waarmee hij zich helemaal kon overgeven aan zoete herinneringen uit zijn jeugd. Mij overkwam een beetje hetzelfde, toen ik twee jaar geleden, na 45 jaar, weer in deze regio neerstreek. Mijn madeleine-koekje was de Mechelsestraat, waar ik vanaf mijn zevende tot aan mijn studententijd gewoond heb en van waaruit ik ook getrouwd ben.

Als ik nu door de wijk fiets komen de herinneringen aan mijn jeugd als vanzelf naar boven. Het was een kinderrijke straat, die Mechelsestraat, met weinig auto’s en door zijn aparte brede vorm een paradijs voor kinderen. Er werd naar hartenlust gespeeld, gerolschaatst, getennist en gehockeyd, gejojood, gehinkeld en geknikkerd. En ’s zomers, als het heel warm was geweest, gebeurde het wel eens dat je schoenen in het asfalt bleven plakken. Op die zelfde warme dagen kwam ’s avonds rond zevenen, als wij nog even, na het eten, buiten mochten spelen, de ”Italiaan” de straat inrijden, zijn belletje kondigde hem al van verre aan: ”Ach toe, mogen we een ijsje? Eén bolletje maar.” Maar het was niet alle dagen feest ook al kostte dat ene bolletje in dat lekkere hoorntje maar één dubbeltje! En ’s zomers ging je natuurlijk zwemmen in zee: wij in het volksbad, mijn moeder in het luxe bad een eindje verder op, want ja, je leerde al vroeg: onderscheid moet er zijn in het leven!

En dan de Stevinstraat, die zo’n grote rol speelde in het leven van iedere dag. Hus op de hoek met de Namensestraat voor het dagelijkse broodje bruin en wit, het grote postkantoor daar schuin tegenover voor de postzegels, de brieven en de pakjes. Banketbakker De Vries op de hoek met de Gentsestraat, hét adres voor de lekkerste verjaardagstaart, als je tenminste niet je zinnen gezet had op de hazelnoot taart van Kelder. En, oh ja, het einde van de Vasten, om twaalf uur op Paaszaterdag, werd ook altijd gevierd met een taartje van De Vries. Vlak naast De Vries, in de Stevinstraat had je dan de fantastische boekwinkel van Juffrouw Stegman, waar steevast, ieder jaar, alle boeken voor onder de kerstboom gekocht werden. En dan tenslotte Fongers, de fietsenwinkel, weer schuin tegenover Stegman, waar we soms kwamen voor een nieuwe fiets maar vaker met een gebroken ketting of een lekke band: banden plakken , daar waren we niet handig in. Maar voor de ’echte’ boodschappen gingen we met bus 22, halte Doorniksestraat, Brusselselaan, naar de stad.

De bosjes van de Brusselselaan waren er voor het regelmatig terugkerende ommetje. Het doel was steevast de koepel, de grote, houten paddestoel met rieten dak, met een bank er omheen gemonteerd, op een heuvel, vanwaar je soms een glimp van de zee kon opvangen.

Mechelsestraat

Heerlijke dierbare herinneringen, zij komen en gaan als ik op mijn fietsje door het Belgisch Park rijd. En terwijl ik me realiseer dat vele van deze plekken een andere bestemming hebben gekregen, dat er niet meer gejojood wordt op straat, dat de badhokjes op het strand hun plaats hebben moeten afstaan aan diverse strandtenten, waar het ruisen van de zee niet meer boven het muziekgeschal uitkomt .En dat de ”Koepel” allang niet meer het doel van een gezellig ommetje is. Dat je nu in de Lourdeskerk voor geest én lichaam terecht kunt, dat die bushalte er niet meer is: Andere tijden, andere behoeften, nieuwe uitdagingen! Het Belgisch Park gaat met z’n tijd mee en het is het nog steeds fijn om er te wonen! Ik prijs me gelukkig dat ik weer terug ben! Elly van der Pol

NIEUWE REDACTEUR Veertig jaar heb ik de zee gemist! In het Brabantse land, hoe prachtig ook, bleef toch de weidsheid van het golvende water maar lokken. Daarom ben ik nu, na 40 jaar , teruggekeerd naar Scheveningen. Op de vraag of ik me zou willen inzetten voor de Badgazet en voor het bestuur van de wijkvereniging Duttendel-Wittebrug heb ik zonder aarzeling ja gezegd, omdat ik graag iets wil doen voor deze wijk, waar het zo goed toeven is!

En in de winter, als er een dik pak sneeuw lag, vermaakten we ons uren met de slee op de berg van de Brusselselaan: het geploeter omhoog met de slee achter je aan werd ruim beloond, vonden wij, met een glijvlucht van een paar seconden naar beneden. En dan was er de kerstnacht. Om half vijf ’s morgens met je slaperige hoofd de vrieskoude in naar de nachtmis van 5 uur in de Lourdeskerk. Het had iets spannends, vooral wanneer de neervallende sneeuw de geluiden dempte en de straten er verstild bij lagen.

Elly van der Pol

17

BELGISCHEPLEIN, ARCHITECTUUR UIT TWEE EEUWEN DEEL 2

(vervolg van het artikel BadGazet 198) Met name onder invloed van Berlage is in Nederland lang negatief geoordeeld over de architectuur van de negentiende eeuw, d.w.z. de “verfoeilijke” neostijlen en het eclecticisme. Daarom zijn er zo gemakkelijk veel bouwwerken uit die tijd in de twintigste eeuw gesloopt om plaats te maken voor “modernistische” gebouwen. Scheveningen is daar een duidelijk voorbeeld van! Eén van de eclectische gebouwen dat al vroeg (1937) is gesloopt, is Regina Maris aan het Belgischeplein om vervangen te worden door een flat in de stijl van de Nieuwe Haagse School. Nieuwe Haagse School aan de Brusselselaan met vele Wright-elementen

horizontale gevelindeling geaccentueerd door betonnen lijnen, overhangende dakranden, gemetselde terrassen, tuinmuurtjes en pergola’s die de overgang tussen binnen en buiten vormgeven zijn typische kenmerken van Wrights beroemdste huis en ook van de bouwwerken van de Nieuwe Haagse School. Daarnaast hebben de gebouwen in Den Haag meestal stalen raamkozijnen. Overigens vertonen huizen aan bijvoorbeeld de Brusselselaan en Doorniksestraat meer de typische kenmerken van de architectuur van Wright dan de flat Regina Maris aan het Belgischeplein. Na de Tweede Wereldoorlog kreeg het herstel van havens, industrie en infrastructuur de eerste prioriteit. Pas in de jaren vijftig kwam de woningbouw op gang. De overheid speelde daarbij een grote rol als finan-

cier of subsidiegever. Een voorbeeld van gesubsidieerde wederopbouwarchitectuur is de flat uit 1953, die gedeeltelijk aan het Belgischeplein en gedeeltelijk aan de Leuvensestraat/Hasseltsestraat ligt. Het gebouw toont de invloeden van zowel de wat meer traditionalistische als de modernere functionalistische bouwstijl, iets wat men in die tijd bij vele bouwwerken ziet. Naar mijn mening ziet men ook nog enkele kenmerken van de Nieuwe Haagse School terug in deze flat. Niet alleen op het Belgischeplein, maar bijna overal in de wijken, waarin de lezers van dit blad wonen, kunnen we genieten van prachtige gevels, die een overzicht geven van architectuur uit twee eeuwen. Erik Werner

Tweemaal Regina Maris aan het Belgischeplein

Grote delen van Den Haag zijn in de jaren ’30 van de twintigste eeuw in de stijl van de Nieuwe Haagse School gebouwd, bijvoorbeeld de Vogelwijk, het Benoordenhout en Marlot. De architecten van deze stijl waren sterker dan architecten van andere Nederlandse architectuurscholen, beïnvloed door Frank Lloyd Wright, Amerika’s grootste architect. Tussen 1900 en 1910 was met Wright voor het eerst een Amerikaan in plaats van een Europeaan dominant binnen een kunstvorm (iets wat we ons met de huidige Amerikaanse dominantie binnen bijna alle kunstvormen nauwelijks meer kunnen voorstellen)! Kubistische vormen in baksteen, een

Het beroemde Robbie House van F.L.Wright, Chicago, 1907-1909

19

EEN NIEUW PLEIN VOOR DE SCHEVENINGSE WATERTOREN In januari van dit jaar is het duinwaterbedrijf Dunea begonnen met de herinrichting van het gebied rondom de Scheveningse watertoren. De werkzaamheden moesten onderbroken worden bij aanvang van het broedseizoen in maart en men kon pas weer verder in september. Een groot aantal bomen en struiken heeft het veld moeten ruimen. Wat komt ervoor in de plaats en wat is de stand van zaken? We zijn eens gaan informeren.

Horeca, informatie en uitzicht Direct naast de watertoren, waar Harstenhoekweg, Pompstationweg en fietspad Prinsenweg samenkomen, stond altijd die oude vertrouwde snackkar. Zoals bekend is deze vorig jaar door brand volledig verwoest. Met name de kleinschaligheid gaf het kruispunt een ietwat gemoedelijke en landelijke aanblik. Het is een geruststellende gedachte dat Dunea zowel kleinschaligheid als mogelijkheden om snacks te verorberen tracht voort te zetten in de vorm van een kiosk. Dezelfde uitbater van de uitgebrande snackkar zal de nieuwe ruimte exploiteren. "De kaart is in overleg met Dunea vastgesteld," aldus persvoorlichtster Sandra Zittersteijn, "en zal, naast het gebruikelijke patatje, ook gezonde producten bevatten." Een saillant detail is wel, zo werd mij toevertrouwd, dat het de exploitant niet is toegestaan om pal naast één van de grootste waterproducenten van Nederland de bekende blauwe en rode flesjes water te verkopen. De horecavoorziening wordt geïntegreerd in een kunstmatig aan te leggen stuk duin; de gedachte is dat de constructie op deze

wijze naadloos in het landschap opgaat. Een impressie hiervan is te zien op http:// www.martensgroep.nl/index.php waarbij u klikt op projecten. Behalve snacks zal men in de kiosk ook informatie kunnen krijgen over Meijendel en het duinwaterbedrijf. Tevens zullen er toegangskaartjes te koop zijn voor het ondernemen van wandelingen in bijvoorbeeld de unieke natuurgebieden Kijfhoek en Bierlap. Onder begeleiding van de projectleider van het watertorenplein, Frans van Miltenburg, beklimmen we via een talud het dak van de betonnen kiosk in aanbouw. De contouren van het duin waarin dit bouwwerk uiteindelijk moet opgaan worden al enigszins zichtbaar. Ook in de definitieve vorm zal het dak betreden kunnen worden om bezoekers uitzicht op het natuurgebied te geven.

De langste bank van Nederland De ingang van Dunea is nu naar achteren verplaatst in de richting van de fabriek. De oude portiersloge, waaraan tevens de slagboom was gekoppeld, is inmiddels gesloopt. De nieuwe huisvesting voor de portier annex toegangspoort van het drinkwaterwaterbedrijf is momenteel in aanbouw. Op deze manier komt de watertoren in zijn geheel vrij te staan en ontstaat rondom de toren het beoogde ruime plein. Een deel van de rand van het plein wordt geaccentueerd door een lange cirkelvormige bank van hardhout die ongetwijfeld bestand is tegen het weer van Scheveningen. "Deze bank," zo claimt van Miltenburg, "is de langste van Nederland." Om bezoekers alvast een voorproefje te geven van wat er allemaal in het natuurgebied kan te zien is, is aan de overzijde van het fietspad een mini natte duinvallei aangelegd. Overigens kan ik uit eigen waarneming bevestigen dat dit plasje soms ook gebruikt wordt om er honden en zelfs kinderen in te laten zwemmen. Het moge duidelijk zijn dat dit nimmer de bedoeling van Dunea is geweest. Het is daarom te hopen dat het drinkwaterbedrijf zich niet door dergelijk ondisciplinair gedrag gedwongen ziet ook hier weer hekwerken en borden met een verwijzing naar artikel 461 te plaatsen. Enfin, alle werkzaamheden aan het watertorenplein moeten in maart 2010 zijn afgerond; immers, er begint dan weer een nieuw broedseizoen. Harry de Jongh

21

BADCRYPTO nr. 35 Horizontaal

1

4. Drinkgerei dat door de orthodontist wordt voorgeschreven (10) 6. Zo zuiver zijn melktanden nooit (4) 6 7. Geen munt (3) 8. Dat resultaat van een visagiste is geen prettig gezicht (9) 11. Visje om (op) te bijten als je je moet beheersen (4) 8 13. Verplicht kusjes geven terwijl je het niet meent (12) 15. Is uitgekookt half gek (4) 16. Daarin bewaren specialisten hun conserven (11) 11 12 17. Zit op een domme slaapwandelaar (6) 15 20. Kijkt over de schouder van de tandarts mee 16 (12) 21. 11111111 (4) 22. Niet kiezen voor zo’n Italiaans gerecht! (9) 23. Gekke ploertendoder (5)

Verticaal

3

2

4

5

7 9 10 13

14

17 18

19

20

21

1. Foto’s van Januskoppen (16) 2. Een medaille voor tanden waar dit niet op zit 22 (4) 3. Niet erg ondernemende kijker (3+3) 4. Hiermee dient men het toilet eerst grondig te reinigen voordat de WC-eend wordt toegepast (9) 5. Daarmee slaan hockeyers de tegenstanders op hun bek (9) 8. Haar dat in orde zit (4) 9. Zit in het gebroken hart van een zwetser (9) 10. Dat rijwiel van een baardaap is vast gestolen (9) 11. Ingrediënt van 22 hor (4) 12. Die onzinnige krullen doe je de das om (8) 14. Stomme studiebegeleiders hebben er twee aan hun kop (7) 18. Om iemand onfatsoenlijk voor het lapje te houden (4) 19. Kijkers die er goed uitzien (4)

23

OPLOSSING BADCRYPTO NR. 34: Horizontaal: 1.Proef; 5.Blauwdruk; 7.Zonsverduistering; 12.Wortelbehandeling; 14.Ik kijk wel uit; 16.Enorm; 18.Vogelaarwijk; 21.Lol; 22.Baden; 24,Dienen; 26.Nablijven; 28.Hemd; 29.Blauwe maandag; 31.Icetea; 32.Sporen; 33.Evenals. Verticaal: 2.Ruw; 3.Fluitconcert; 4.Jaartal; 5.Bevalt; 6.Duit; 8.Ontwikkeld; 9.Rekenopgave; 10.Grond; 11.Bezinken; 13.Vioolsolo’s; 15.Waarnemen; 17.Malend; 19.Go; 20.Wandaden; 22.Bijhuis; 23.Dempen; 25.Inworp; 27.Bigband; 30.Wel.

Oplossingen uiterlijk 10 januari 2010 sturen naar: Leuvensestraat 81, 2587GD Den Haag, of naar [email protected] Tijdens de redactievergadering op 12 januari worden de winnaars van de competitie bepaald (of geloot bij gelijke scores). ‘Goud’ is een Restaurant-cheque ter waarde van € 40 voor Restaurant Le Début of Brasserie Zinq in de Hotelschool; de twee andere prijzen worden door de Wijkvereniging aangeboden. Ik dank de gulle gevers!

Jan van Pesch

Het ‘competitie-systeem’ is in goede aarde gevallen: er wordt goed gebruik van gemaakt. We gaan er daarom mee door met Badcrypto’s nrs. 36 t/m 41. Blijf dus uw oplossingen insturen, óók als u er niet helemaal uitgekomen bent!

Training voor honden, ook puppy’s

Spullen te vervoeren (in bestelbus)? Een klusje in of om het huis? Een (laminaat)vloer gelegd? Een kast of meubel (bijv. van Ikea) in elkaar gezet? Maar ontbreekt het u aan mogelijkheden, tijd, of twee rechterhanden? Misschien dat ik u kan helpen (tegen een redelijk tarief). Robin 350 23 55 / 06 - 55 748 149

Wilt u bepaalde gedragingen van uw hond verbeteren, zoals trekken, opspringen, veel blaffen, niet luisteren? Bel dan Anneke Lambert 06-23 929 227. 23

SERVICE Voor meer informatie kunt u zich per e-mail of telefoon wenden tot de wijkwinkel WIJKVERENIGING EN BEWONERSVERENIGING NOORDELIJK SCHEVENINGEN Martin Bevers Voorzitter Vacature Secretaris Phil van der Zalm Penningmeester Rob den Heijer Wijkmedia en Communicatie Steven Witkam Verkeer en Ruimtelijke Ordening Rob Visser Groen

AVOND- EN WEEKENDDIENSTEN APOTHEKEN tel. 345 10 00 DOKTERSNACHTDIENST tel. 346 96 69 TANDARTSENDIENST (spoedgevallen avond- en weekend) tel. 311 03 05

APOTHEKEN Duinapotheek, mevr. T. Vlietstra, Stevinstraat 203, tel. 355 18 66 Seinpostapotheek, dhr. L.S. Hu, Gevers Deynootweg 57 E, tel. 358 55 34

SECRETARIAAT Wijkwinkel Gentsestraat 22a, 2587 HT Scheveningen, tel. 354 10 81 E-mail: [email protected] , Website: bns.myweb.nl Giro Bewonersvereniging (BNS) 6257688, Giro Wijkvereniging 544261

ARTSEN H.C. Baak, Stevinstraat 66, tel. 355 50 00 R.J.D.de Groot/mevr. J.H. Berkhout-de Groot, Kapelweg 2, tel. 355 41 19 mevr. C. Heitkamp-v.d. Dungen/mevr. P. van den Berg, (regulier en/of antroposofisch), Gentsestraat 111, tel. 352 22 50 W. Libeton, Badhuisweg 12a, tel. 355 65 64

WIJKWINKEL: geopend maandag, donderdag, vrijdag 10.00 - 14.00 u; dinsdag 9.00 - 14.00 u. Tel. 354 10 81 VERHUUR: Wijkwinkel per uur of dagdeel te huur voor vergaderingen, familiefeestjes e.d. Prijs op aanvraag.

TANDARTSEN G.B.v.d.Berkhof, Luiksestraat 24, tel. 355 17 67 P.P.L.Crefcoeur, P.M. Crefcoeur-v.d. Bussche, Luiksestraat 15, tel. 354 30 57 E.C. Hildernisse, Stevinstraat 178, tel. 358 83 83 Mevr. H.E.A.Kamminga-Bredero, Nieuwe Parklaan 7, tel. 355 56 31 Praktijk Gentsestraat 30: tandarts - R.M. Fledderus, tel. 358 77 21; orthodontie - R. Maijer (orthodontist), B.E. Becking, tel. 322 38 67 J.H.B. Verbeek, Stevinstraat 191, tel. 355 64 55

ACTIVITEITEN IN DE WIJKWINKEL Dinsdag 9.15 - 9.45 trombosedienst 10.00 - 12.00 inloop koffie-ochtend Woensdag 14.00 - 17.00 elke 3e week v.d. maand juridisch spreekuur op afspraak dhr. Setz 20.00 - 22.00 BINGO, 2e en 4e week van de maand Donderdag 14.00 - 16.00 SOOS voor ouderen (klaverjassen, bingo, rummikub, praatje) Cursussen: Maandag - Frans; Woensdag - Tekenen; Vrijdag - Engels, Hongaars, Nederlands, Spaans

BURENHULP Belgisch Park en omgeving Ans Postma, tel: 354 12 59 BURENHULP Duttendel en Wittebrug Nynke Boots, tel: 352 08 50, Els Wouterlood, tel: 350 67 51 CENTRAAL MELDPUNT TIJDELIJKE VERZORGING Oldeslo, tel. 352 10 41

WIJKVERENIGING DUTTENDEL EN WITTEBRUG Rolf van Nauta Lemke Voorzitter Erik Werner Secretaris, Bad Gazet Æde Schoustra Penningmeester, Bouwvergunningen en Lokaal Verkeer Tom Ensink (vice-voorzitter) Ruimtelijke Ordening en Verkeer Walter Dekkers Ruimtelijke Ordening en Verkeer, APS Pita Heusdens-Boelens Groen en Water Lia Vermeer Groen en Water Grant Maclachlan Veiligheid, Expatriates, Welzijn(Jeugd) Ellen Zevenbergen Welzijn (Ouderenzorg) Correspondentie-adres E-mail

DIENSTENWINKEL St. Van de Kolk, Elandstraat 154, tel. 360 14 65 www.dienstenwinkel.nl, Werkzaamheden in en om het huis. MAALTIJDENSERVICE Verzorgingstehuizen Deo Gratias, tel. 350 30 31 en Oldeslo, tel. 352 10 41 OUDER- EN KINDCENTRUM SCHEVENINGEN, Harstenhoekstr 29b, tel. 358 88 81

Postbus 84475, 2508 AL Den Haag [email protected]

OUDERENADVISEURS SCHEVENINGEN Informatie en advies voor 55+ over wonen, zorg en welzijn, tel. 350 06 94, op werkdagen van 9.00 - 16.00 uur Welzijn Scheveningen, Keizerstraat 71c, tel. 416 20 20 www.welzijnscheveningen.nl

WIJKAGENTEN BUREAU NIEUWE PARKLAAN Telefoonnummer: 070-424 50 11

VERTROUWENSLIJN tel. 360 14 65

Verzorgingsgebied Boulevard Wijkagent Renske Kroese Verzorgingsgebied Harstenhoekkwartier / Belgisch Park / Duttendel Wijkagent Cees Varkevisser Verzorgingsgebied Renbaankwartier / Westbroekpark / Wittebrug Wijkagent Pjotr Vreeswijk

WIJKBUS SCHEVENINGEN tel. 338 54 95 DIERENARTSEN Dierenkliniek Stevinstraat, I.M. de Maesschalck, Namensestraat 13 (hoek Stevinstraat), tel. 355 55 31

STADSDEELKANTOOR, Scheveningseweg 303, 2584 AA, tel. 353 56 00 KLACHTENLIJN GEMEENTE tel. 14070 KLACHTENLIJN GELUIDSOVERLAST tel. 14070

DIERENDOKTERSNACHTTELEFOON tel. 311 03 07 DIERENAMBULANCE Den Haag, Tel. 328 28 28, De Wijs, tel. 366 09 09

25

BABYSITTERS

GAZETJES

Voor meer informatie kunt u zich per e-mail of telefoon wenden tot de wijkwinkel BOEKEN GEVRAAGD: Antiquariaat ”Bij Nader Inzien” vraagt boeken te koop. Adres: Heemraadstraat 219, tel. 345 22 07 / 350 04 30. Openingstijden: donderdag 12.00-17.30 uur, vrijdag 12.00-17.30 uur en zaterdag 11.00-17.00 uur.

Naam geb.jaar Estelle Strijers (06-15268926) '95 Floris van Dreven '94 Bas Zaalberg (06-51289960) '94 Sarah van Soldt '94 Patricia Bitter ‘93 Loek Crefcoeur '93 Emma Herschberg '93 Lotus Knobbout (06-30789850) '93 Leonard Oirbans (06-30214150) '93 Micky Schepers (06-33626500) '93 Sanne van Beek (06-50438500) '92 Claudia Dorigo (06-21435039) '92 Roderik Oosterholt '92 Ellen Plugge ‘92 Stephanie Vulcano(06-50884260) '92 Alona Yermakova '92 Kim den Heijer '91 Niels Verschuren ‘91 Hans Crefcoeur '90 Eveline van Haaften '90 Marieke Nieuwstraten ‘90 Grace Patry ‘90 Shirani Spaans '90 Batja Springer ‘90 Carlijn van der Werf '90 Renske van Beek (06-20014922) ‘89 Lucie Cotte ‘89 Kirby Jopp (06-24431973) ‘88 Mariana Fonseca Cardoso '87 Carina Müller (06-24126357) '87 Marileen Krom ‘86 Shelly Linssen '83 Suzanne Wigmans ‘83 Quirine Pronk (06-24550341) ‘75 Paulien El Hajj ‘74 Margriet Stafleu '63

CHIROPRACTOREN Erik Stegeman DC, Kai Verena Stoffers DC, Margreet Leemhuis DC. Zwolsestraat 197, tel. 350 26 38, www.chiropractie-stegeman.nl DRU CENTRE Yoga, meditation & wellbeing. English and Dutch classes. Phone, mail or visit us at Stevinstraat 260. tel 3319182, [email protected], www.drucentre.nl For health, balance and relaxation. HUISWERK, GOED GEREGELD! Dagelijkse huiswerkbegeleiding – bijlessen in alle vakken – eindexamentrainingen – taal-en rekentrainingen voor brugklassers en bijna-brugklassers. AFTER’S COOL Pansierstraat 17 – 19, 070-3589930. www.afterscool.nl, email: [email protected] of [email protected] OPPAS GEZOCHT VOOR 2 JONGE DAMES VAN 4 EN 5. Tijden van 15.00 tot 18.00 uur, dagen in overleg. In de buurt van de Willem de Zwijgerschool.Tel. 06-20112029. PEDICURE/VOETVERZORGING – (ook gediplomeerd voor diabetici), M.H.G. de Graaf-Koppelman. Stevinstraat 298, tel. 358 54 38 PIANOLESSEN – Dhr. R.A. Rakier; dipl. Kon. Conservatorium. Harstenhoekweg 135. Voor alle leeftijden zowel voor beginners als vergevorderden. Inlichtingen: 354 02 94 SCOUTING ST. JORISGROEP 5, Brugsestraat 49 – Elke zaterdag voor jongens en meisjes van 5 tot 23 jaar. Kom ook eens kijken! Inlichtingen: 355 41 64 of (355 63 42 op zaterdag) SPEELTUIN KAATJE MOSSEL – Harstenhoekstraat achter de Poort, voor kinderen van 4 tot 10 jaar is van maandag tot en met zaterdag open van 9 uur tot zonsondergang.

telefoon 306 18 65 e. 350 70 87 e. 358 94 68 +. e. 06-14512743 e. d. 06-10 82 96 49 x. e. 355 79 57 e. d. 06-14 41 77 72 e.! d. 338 82 30 e. 322 31 67 e. f. d. 322 92 63 e.! 365 23 39 e. f. d. 201 15 06 e. f. d. sp. 355 47 23 x. 355 13 40 e. 351 27 09 e. 06-41 85 49 73 e. russ. 06-41 50 11 75 e. 350 91 94 e. f. 355 79 57 e. d. 06-44 05 74 46 e. 351 47 72 e. 354 00 22 e. f. sp. 06-24 41 66 51 e. 358 65 58 06-15 89 09 39 e.f.d. it 365 23 39 e. 350 79 82 e. f. 306 33 24 e. f. d. 306 18 44 e. sp. p. 324 64 32 e. f. d. 06-45 94 20 69 e. d. 351 45 05 e. f. 06-47 67 16 63 e. 350 54 09 e. 351 45 05 e. f. arab. 06-41 25 11 06 e. f. d.

WERELDWINKEL SCHEVENINGEN, Stevinstraat 149 – Voor: originele cadeaus, een goede fles wijn, leuk speelgoed en prachtige sieraden. Maar ook voor: geurige wierook, heerlijke koffie, thee en chocolade. Kortom voor al uw wensen!”

e : ook engelstalig - english spoken f : ook franstalig - parle français d : ook duitstalig - spricht deutsch z : ook zweedstalig sp : ook spaanstalig-hablar español x : alleen in het weekend

ZEESPIEGEL. Praktijk voor Kinesiologie en Hotstone Massage Kinesiologie; een natuurlijke oplossing voor vele klachten. Hotstone massage; een weldadige manier om zowel lichaam als geest volledig te ontspannen. Haal meer uit het leven! Meer info: www.zeespiegel.nl , Brugsestraat 43 , 070-3062963

Wijzigingen in deze lijst kunnen gemeld worden via het e-mailadres: [email protected] of per telefoon op het antwoordapparaat van de Wijkwinkel tel. 354 10 81. Het bestuur van de Bewonersvereniging Noordelijk Scheveningen kan geen verantwoordelijkheid aanvaarden voor samenstelling en gebruik van deze namenlijst.

russ : russisch it : Italiaans p : portugees + : niet in het weekend

WANDELEN MET DE HOND. Wie wil op maandag tussen de middag mijn Jack Russel uitlaten in de Nieuwe Scheveningse bosjes aan de Badhuisweg? Tel. 06 53 33 40 96. WISKUNDE/REKEN-BIJLESSEN door ervaren wiskundedocente. Ook voor kinderen met dyscalculie. 06-36079848 of email [email protected]

De prijs voor Gazetjes bedraagt E 9,– voor maximaal 35 woorden. Contante betaling kan in de wijkwinkel, maar alleen gepast, of per postgiro 625 76 88 t.n.v. Bewonersvereniging(BNS) te Den Haag. Gazetjes worden uitsluitend na ontvangst van betaling geplaatst. Plaatsing van Gazetjes geschiedt onder de ‘Voorwaarden Gazetjes ScheveningenBad Gazet’, gedeponeerd bij het secretariaat van de Bewonersvereniging Noor-

26