NHG‐Stendardo Obesità
Begripsomschrijving • Obesitas: BMI( kg/m2) ≥ 30 • Overgewicht (Sovrappeso): BMI 25 en 30 én een ernstig vergrote buikomvang, ≥ 102 cm bij mannen en ≥ 88 cm bij vrouwen. • Sluit aan bij Multisciplinaire richtlijn, NHG standaarden DM, CVRM en PreventieConsult
Vooral in rijke landen wordt men dikker!
Is superdik zijn leuk?
Obesitas = chronische ziekte hoger risico op HVZ‐ziekte en – sterfte hoger risico op diabetes hoger risico op galstenen, kanker, slaapapnoe, knieklachten, subfertiliteit , zwangerschapscomplicaties lagere kwaliteit van leven meer ziekteverzuim
Gaat de huisarts er wat aan doen… • of kopen we alleen nieuwe stoelen?
Het begint met positiviteit!! veel negativiteit rondom obesitas persone grasse zijn pigro en indisciplinato, dik zijn is je eigen schuld, dikke mensen worden vaker gepest of ontweken • voelen zich vaak niet begrepen door artsen en diëtisten • • • •
Dus ... • mensen met obesitas hebben onze sympathie, steun en begeleiding nodig!
actief/reactief • Obese mensen zonder comorbiditeit met vragen over hun gewicht • Obese mensen met comorbiditeit én kinderen:actief benaderen.
Komt een dikke man bij de dokter… • meneer Bol, 48 jaar, voelt zich gezond, rookt niet, heeft een leuke baan en gezin. Hij wil zijn suiker weten en wat aan zijn gewicht doen.
Anamnese (i.v.m. overgewicht) • • • • • •
klachten van zijn overgewicht? hoe lang al dik? familie? snurken? psychische klachten, werkverzuim? medische voorgeschiedenis, alcoholgebruik, roken
Lichamelijk onderzoek • lengte en gewicht, BMI uitrekenen • buikomvang • RR, gebruik de juiste manchet
Aanvullend onderzoek • • • •
glucose lipidenspectrum ev. TSH bepaal cardiovasculair risico ( standaard CVRM)
Gewichts Gerelateerd Gezondheidsrisico • Het gezondheidsrisico van overgewicht en obesitas is gerelateerd aan: • aandoeningen: HVZ en/of DM, beinvloeden ziekte en sterfte; artrose en slaapapnoe beinvloeden ziekte/kwaliteit van leven. • en risicofactoren
Behandeling: doel? • het uiteindelijke doel van de behandeling is gezondheidswinst en een verbetering van de kwaliteit van leven van de patiënt.
Enkele uitgangspunten voor goede obesitaszorg • gecombineerde leefstijlinterventie ( GLI) is de eerste keus van behandeling • behandeling beschreven in een individueel zorgplan • Eén centraal aanspreekpunt: de centrale zorgverlener
Gecombineerde leefstijlinterventie, vooraf • • • • •
wat vindt meneer Bol zelf van zijn gewicht? heeft hij ooit afvalpogingen gedaan wil en kan hij er nu iets aan doen ? schulden, armoede? eetstoornis?
Gecombineerde leefstijlinterventie: voorlichting • 5‐10% gewichtsverlies geeft aanzienlijke gezondheidswinst • samenhang eten, bewegen, gewicht • risico op ziekte en vroege sterfte • weer of meer bewegen geeft verbetering van gezondheid en kwaliteit van leven • NHG patientenbrieven
Individueel zorgplan : Gezond en matiger eten • Lagere energie‐ inname op basis • Richtlijn Goede Voeding (600kcal < dagelijks energiegebruik)
Maar…. • zorg dat je voedingsadviezen aansluiten bij de wereld van de patient. • adviseer gezond én lekker voedsel. • verwijs naar een dietiste
Eet Gezond! Minder vet! Meer bewegen! • murw gebeukt door Postbus 51 • dát gezeur over gezond: we zijn het zat • een grote groep vooral laagopgeleiden heeft er geen boodschap aan.
én bewegen • minimaal 1 uur per dag matig intensief • wandelen ( koop een hond), fietsen, je huis schoonmaken, tuinieren, zwemmen, sportschool • laat de auto staan, • neem de trap
én (zonodig) cognitieve therapie • 18‐01‐2010 ‐ 'Behandeling obesitas moet in GGZ’ onder de diagnose ‘eetstoornis NAO' (Niet Anderszins Omschreven).
Eén centrale zorgverlener • • • • •
de huisarts enPOH? de dietiste? de specialist? de fysiotherapeut? de GGD?
preventie/behandeling
Zorg dichtbij huis? • Huisarts en POH gaan zich bemoeien met de te dikke mens.. • HZNK ( Diazon, Hafank en Kennemerlucht zijn inmiddels breed geworteld) omvat POH‐ ondersteuners, DM‐verpleegkundigen, dietisten, kaderartsen. • Module’s Gezond Gewicht en Goede Voeding
Behandelen • Behandel uiteraard ziektes als DM en HVZ • Overweeg op basis van het SCORE‐risico of de aanwezigheid van obesitas reden is voor medicamenteuze behandeling
Obesogene maatschappij • Overheid denkt: voorlichting helpt. Dat is niet zo. • je kunt overal dik‐ makend voedsel kopen • aangeboren voorkeur heeft voor zoete, zoute en vette etenswaren • bewegen wordt ontmoedigd. Maatschappij ingericht op steeds meer convenience= minder bewegen
• Vettax • Zoutbeperking door industrie • snoep, snacks, zoete frisdranken duurder maken • openbare leven meer inrichten op bewegen • EPODE