NederlandseSamenvatttng joint Patterns in the development of Japanese Indonesian venturesin Indonesia.A matter of domination or cooperation? Deze studie concentreert' zich op de problematiek van internationale joint ventures vanuit een cultuur maatschappel4k optiek. De nadruk ligt op de toepassingvan het 7 S raamwerk (strategy, structure, systems,style, super-ordinate goals' staff' skills)' Dit raamwerk is geschikt voor een vergehjkend onderzoekmiddels een aantalcasestudies.In het bijzonderbesteeddeze studieaandacht aan de elementenstyle, super-ordinategoals, staff, en sftil/s van het onderhavige raamwerk. In het bijzonder wordt gekeken naar besluitvormingsprocessenen personeelsbeleid.Het onderhavige in raamwerkis niet speciaalbedoeldom de situatieen besluitvorming joint ventureste analyseren.Het is eerderbedoeldals een kadervoor en het bestuderenvan organisatiesdie in de problemenzijn gekomen Enige voorzichtigheidis het aandragenvan aanpassingsstrategie€n. gaatutt derhalveop zijn plaatsbr.1onze toepassing'Onze aandacht naar processenen beleidsvormingop het snijvlak van twee culturen (Japanenlndonesie)zoalsdezegestaltelrijgtbinnenjointventure ondernemingen.
studie.
Er zijn twee motieven die ten grondslag liggen aan deze het In de eersteplaats, de rol van buitenlandseinvesteringenin
plaats, ontwikkelingsproces van Indonesie is zeer groot. In de tweede mijn bezoek aan en studie in Japanheeft mijn interessevoor Japanse joint management praktijken aangewakkerd, in het bijzonder voor venrures.
??l
322 Deze studie concenffeertzich op besluitvormingsprocessen en personeelsbeleid jornt ventures.In het in eenaantalIndonesisch- Japanse bijzonderis er gekekennaar de invloed van respectievelijkde Japanseen lndonesischepartnersop de besluitendie worden genomen.Verder is er aandacht voor
de
mate
van
harmonie
of
conflict
in
De onderzoekswagen besluitvormingsprocessen. van de studieluiden als volgt: 1. Wat zijn de kenmerkenen trends in de ontwikkeling van joint ventures? Japans-Indonesische a. Wat
zijn
de overeenkomsten en verschillen met
betrekking tot strategl', structure, systems,style, superordinate goals, stzff, en skills? b. Hoe komt besluitvormingtot standbinnenjoint ventures en hoe worden besluitenuitgevoerd? c. Hoe komt personeelsbeleidtot stand en hoe wordt het uitgevoerd? d. Wat is de samenhang tussen het 7 S raamwerk, besluitvormingsbeleiden personeelsbeleidin JapansIndonesischejoint ventures'/ 2. Welke cultuuris dominantin de ontwikkelingvan dejoint ventures.Hoe is deze dominantie tot stand sekomen en wat z1n hiervan de gevolgen?
In hoofdstuk 2 van deze studie behandelenwe relevante theorieen concepten.We bestedenaandachtaan de motievenvoor het vorrnen van joint ventures. Tevens kijken we naar de specifieke problematiekvan joint ventures.Verder is er uitgebreidaandachtvoor het S- 7 raamwerk van de studie. Er is ook aandacht voor de
karakteristiekenvan Japansmanagementen de verschuivingendie daar binnen optreden. Aan het slot van hoofdstuk 2 bestedenwe aandachtaan de concepten"Japanisation'en "Indonesianisation'in het kader van de dynamiek van joint ventures.We gebruiken deze termendoelbewustom de invloed van de diversepartnersbinnenjoint ventureste analyseren. In
hoofdstuk
3
besteden we
aandacht aan
de
onderzoeksmethodologie. We hebben gekozen voor de case studie benadering.Dit hoofdstukbesteedook aandachtaande selectievan de bedrijven; de wijze waarop data zijn verzameld,en de methodevan analyse.Deze studieis gebaseerdop veldwerk dat is uitgevoerdin vrjf bedrijven in Semarang(centraalJava),Tangerang,en Jakarta.In de hoofdstukken 4 tot en met 8 van deze studie worden de diverse case studiesbehandeld.In hoofdstuk 9 wordt een generalisatieuitgevoerd op grond van de empirische hoofdstukken. Hoofdstuk l0 betreft de conclusievan de studieen tevensis er aandachtvoor de beleidsimplicaties.Deze studie toont aan dat er verschillenen overeenkomstenzijn tussenbedrijven voor wat betreft de uitvoering en toepassingvan het bovengenoemderaamwerk.De verschillen zijn verklaarbaaren hangen samen met verschillen in achtergrond, omvang en output van de bestudeerde bedrijven. Daarnaast
zijn er verschillen in bedrijven met betrekking tot
bedrijfsethiek, waarden en nonnen die ook een stempel zetten op de uitvoering en toepassing van het raamwerk. We vonden verder dat gekenmerktworden door een 'bottom up' besluitvormingsprocessen benaderingwaarin de volwassenheiden achtergrondvan werknemers een positieve invloed hebbenop de kwaliteit van de besluitvorming. De participatie van werknemers in de besluitvorming kan worden
324 verhoogd wanneerwerknemersworden verzocht actief te participeren. Zo kunnen werknemersverzocht worden om alle alternatieveninzake specifieke besluiten te formuleien als basis voor evenwichtige besluitvorming. Strategischebesluitvorming vindt plaats hoog in de ondememing terwijl besluitvorming omtrent de dagelijksegang van zaken veel lager in de hierarchie wordt genomen. Besluiworming vindt plaats middels diverse vorrnen van vergaderingen in de onderneming. Op het gebied van personeelsbeleidheeft deze studie onderzoek gedaannaar de het belang van de herkomst van werknemers, de wijze waarop ze gernitieerd worden in de bedrijfscultuur, training en enpromotieen carriereplanning. opleidingstrajecten,beoordelingsprocessan, Daamaastheeft de studieaandachtbesteedaande wSzewaaropbedrijven gestaltegeven aan het conceptvan 'de grote familie'. Middels sportieve activiteiten,uitstapjesen bedrijfskledingwordt gewerkt aan een cre€ren van familie cultuur onder de werknemers. Deze studie vindt dat Japansemanagers een grote invloed hebben op het dagelijkse managementvan het bedrijf. Dit hangt samen met het feit dat in de bestudeerdejoint venturesde meerderheidvan de aandelenin Japansehandenis. Daamaastspeelthier mee dat technologie en know-how ook voomamelijk uit Japan afkomstig zijn. Deze feiten hebben grote invloed
op
de
besluitvormingsprocessenbrrten
ondernemingen.In zekeremate is er sprakevan "Japanisation'hoewel de mate waarin dit plaatsvind per bedrijf verschilt. Het optreden van cultureel maatschappelijkverschillen tussen bedrijven
leidt
tot
verschillen met
betrekking
tot
sociale
Aanpassingvindt plaats om de verschillentussen aanpassingprocessen. mensendie in een bedrijf werken te minimaliseren.Opvallendis verder
325 dat deze studie vond dat managementveel aandachtschenkt aan de religieuze beleving van het personeel.Een moskee is aanwezigop het bedrijfsterrein,en werknemers wordt de mogelijkheid geboden om 5 maal per dag te bidden.De ruime mogelijkhedenvoor religieuzebeleving van het personeel heeft bqgedragen tot een tolerante sfeer tussen werknemersen werkgevers. Het is van belangdat training van werknemersinzakecultuur en taal plaats vindt. Dit heeft een positieve invloed op het bedrijfsresultaat van internationalejoint ventures.Japansemanagersen personeelsleden onwangenreedseen dergelijkehaining om de cultuurkloof te verkleinen. Voor Indonesischemanagersen werknemersis er geenanderekeuzedan het volgen van een leerprocesdat leidt tot inzicht in de technologiedie is geintroduceerddoor het Japansemoederbedrijf . Dit zal op termijn leiden tot overbruggingvan de technologiemanagementkloof in bedrijven.
