‘Nederland Stageland’: trends en ontwikkelingen op de Nederlandse stagemarkt in 2013
Stagemonitor 2013 Mei 2013
Stagemonitor 2013. | 1
Inhoudsopgave
Inleiding In de maand april 2013 werkten ruim 1.450 respondenten mee aan
- Wat is het gemiddelde cijfer dat een student krijgt voor een stage? En
de Nationale Stagemonitor 2013. Zowel studenten, medewerkers
welke factoren hebben een significante invloed op de hoogte van dit
uit het bedrijfsleven en medewerkers uit het hoger onderwijs hebben
cijfer?
de stagemonitor ingevuld. De vragen zijn tot stand gekomen
- Wat is het rendement van stagiairs?
Inleiding 3
door medewerking van zowel studenten, bedrijfsbegeleiders en
- Hoeveel procent van de stagiairs krijgt een baan aangeboden na een
Samenvatting 4
stagebegeleiders die vooraf hebben meegedacht over het onderwerp.
stage? En welke factoren zorgen ervoor dat een student meer kans
Onderzoek en respondenten 7
Daarnaast heeft dit jaar de Erasmus Universiteit input geleverd voor de
maakt in dienst te treden na een stage?
Stagezoektocht & selectie 10
vragenlijst en het rapport.
- Hoe kijken het hoger onderwijs en het bedrijfsleven naar de onderlinge samenwerking?
Begeleiding tijdens de stageperiode 13 Werkzaamheden, beloning en waardering 15
Het doel van de Nationale Stagemonitor is het in kaart brengen van
Ontwikkeling 19
de ontwikkelingen op de stagemarkt. Het is een jaarlijks terugkerend
Erasmus Universiteit en StudentenBureau
Factoren van invloed op bevlogenheid bij stagiairs
22
onderzoek, waarbij er vanuit drie invalshoeken een mening wordt
Dit jaar heeft StudentenBureau de samenwerking opgezocht met
Resultaat en beoordeling 25
gevraagd over de trends en ontwikkelingen op stagegebied. Hierdoor
de Erasmus Universiteit. Wij willen Chantal Rietveld en Jessica van
Stage succesverhalen 30
creëren we een compleet overzicht van de kansen en uitdagingen voor
Wingerden dan ook hartelijk bedanken voor hun intensieve bijdrage.
Een baan na een stage 31
stagiairs, stagebedrijven en het hoger onderwijs op dit gebied.
Binnen de Stagemonitor zijn stellingen opgenomen waarbij gekeken is
Invloed van de recessie 32
In dit onderzoek geven we antwoord op vragen zoals:
naar verschillende factoren die van invloed zijn op de bevlogenheid van
Samenwerking hoger onderwijs en werkveld
- Wat is de gemiddelde stagevergoeding die studenten in Nederland
stagiairs zoals waardering door collega’s, feedback vanuit het stagebedrijf
ontvangen? Hoe verschilt dit per regio en per studierichting?
en werkklimaat. De resultaten zijn te lezen in de Stagemonitor.
32
Conclusies en aanbevelingen 34 2 | Stagemonitor 2013.
Stagemonitor 2013. | 3
Samenvatting De zoektocht naar een stage is lastiger geworden
zij tijdens hun stage ontvangen van het stagebedrijf ten opzichte van
stage. 30% van de studenten geeft aan het (heel) lastig te vinden om
gefaciliteerd is. Ook halen zij meer enthousiasme uit hun stage wanneer
Opleidingen starten in 2013 gemiddeld 16 weken voorafgaand aan de
de begeleiding vanuit hun eigen opleiding. De begeleiding vanuit hun
financieel rond te komen tijdens de stageperiode. Gemiddeld wordt er
zij veel feedback ontvangen. Stagiairs waarderen hun stage zeer positief
stage met het geven van voorlichting aan studenten; vorig jaar was dit
stagebedrijf waarderen zij met een 7,3 (2012: 7,2) en de begeleiding
maar 6 uur gewerkt in een bijbaan naast een stage, wat laat zien dat
wanneer zij goede begeleiding vanuit het stagebedrijf ontvangen.
15 weken. Ook de studenten zelf starten eerder met het zoeken naar
vanuit hun opleiding met een 5,9 (2012: 5,8). Tweederde van de
het lastig is om naast een gemiddeld 35-urige werkweek extra bij te
Stagevergoeding is, in tegenstelling tot de algemene opvatting, in veel
een passende stage. Net als in 2012 is er een groot verschil tussen
stagebegeleiders vanuit de opleiding geeft aan niet voldoende tijd te
verdienen in een bijbaan.
mindere mate van belang als het gaat om de bevlogenheid van een
het moment waarop studenten en bedrijven starten met hun zoektocht:
kunnen besteden aan het begeleiden van hun stagiairs. Studenten zelf
studenten beginnen hier 14 weken van tevoren mee terwijl bedrijven
wensen meer begeleiding over de (stage)opdrachten en het stageverslag.
Stage relevanter voor eigen ontwikkeling dan opleiding
10 weken voor de start van een stage pas starten met het werfproces.
Logistieke studenten zijn het meest enthousiast over de begeleiding die
1 op de 2 studenten heeft het idee dat hun stagebedrijf niet of gedeeltelijk
Hoger eindcijfer voor studenten die omzet genereren
Studenten zijn niet tevreden met de hulp die zij vanuit school krijgen en
zij ontvangen tijdens hun stage; studenten personeel & organisatie en
op de hoogte is van de kennis die een stagiair bezit. Hier laten werkgevers
Studenten in Nederland ontvangen voor hun stage gemiddeld een
beoordelen deze hulp gemiddeld met een 5,3, een daling ten opzichte
commerciële studenten zijn het minst tevreden.
een belangrijke kans om de stagiair optimaal in te zetten liggen. Maar
7,8 als eindcijfer vanuit hun opleiding. Vanuit het stagebedrijf worden
stagiair tijdens stagewerkzaamheden.
liefst 91% van de studenten vindt een stage (heel) relevant voor zijn of
zij gemiddeld beoordeeld met een 7,6. Stagiairs die vaker begeleidt
tweederde van de bedrijven voert meer dan één sollicitatiegesprek met
Stagiairs in de Randstad verdienen het meest; 30% van de
haar eigen ontwikkeling. Hiermee is het lopen van een stage volgens
worden door hun stagebedrijf, krijgen gemiddeld gezien een hoger cijfer
een student. 1 op de 5 bedrijven zet ook aanvullende assessments in
studenten komt financieel lastig rond
studenten nuttiger dan de opleiding zelf. Uiteraard was het niet mogelijk
dan studenten die minder begeleiding ontvangen. Ook studenten die
om tot een goede beslissing te komen. De meeste stagiairs worden
De gemiddelde stagevergoeding is in 2013 gestegen van € 268,- per
geweest deze stage te lopen zonder de opleiding te volgen. Logistieke
frisse ideeën aanvoeren die doorgevoerd worden in het stagebedrijf
gevonden via opleidingen (59%) en stagebemiddelingsbureaus (52%).
maand naar € 288,- per maand. 20% van de studenten is hier zeer
studenten zijn het meest tevreden over hun stage; studenten Sociale
en studenten die resultaat opleveren door meer omzet te genereren
Marketing (46%) en technische studenten (39%) zijn het populairst onder
ontevreden over. Aan de andere kant is 80% van de bedrijven wel
Wetenschappen het minst tevreden.
ontvangen gemiddeld een hoger cijfer.
bedrijven.
tevreden met de gegeven stagevergoeding. Logistieke en ICT stagiairs verdienen het meest met € 336,- per maand. In Noord-Holland en Zuid-
Goede begeleiding, feedback geven en waardering laten blijken
Meer kans op een baan wanneer je bent bemiddeld via een
Studenten nog steeds matig tevreden over de begeleiding vanuit
Holland verdienen stagiairs gemiddeld € 66,- per maand meer dan in
van invloed op bevlogenheid
stagebemiddelingsbureau
hun opleiding
Drenthe, Groningen en Friesland. In het algemeen is de hoogte van
Stagiairs zijn meer bevlogen in hun stage wanneer zij van mening
In 2013 krijgt 41% van de stagiairs na afloop van de stage een
Ook dit jaar zijn studenten veel meer tevreden over de begeleiding die
een stagevergoeding niet belangrijk als het gaat om de keuze voor een
zijn dat het werkklimaat en leiderschap binnen het stagebedrijf goed
baan aangeboden. Ook dit jaar neemt slechts 50% van deze
van vorig jaar (5,5). Ook het selectieproces is zwaarder. Meer dan
4 | Stagemonitor 2013.
Stagemonitor 2013. | 5
Onderzoeksopzet en respondenten De respondenten
studenten de baan daadwerkelijk aan. Redenen hiervoor zijn slechte
Onderzoeksopzet
doorgroeimogelijkheden en oninteressante werkzaamheden. Studenten
Aan de Stagemonitor hebben 1.204 studenten, 162 medewerkers uit het
bemiddeld via een stagebemiddelingsbureau vergroten hiermee de kans
bedrijfsleven en 87 medewerkers uit het hoger onderwijs meegewerkt. In
Studenten
op een baan. Ook wanneer de stagiair kosten heeft bespaard, omzet
de maand april 2013 hebben zij de vragenlijst ingevuld en ingezonden.
Net als vorig jaar is het grootste gedeelte van de studenten die hebben
heeft gegenereerd of frisse ideeën heeft doorgevoerd is de kans op een
De vragenlijsten zijn tot stand gekomen door medewerking van meerdere
deelgenomen aan de monitor tussen de 20 en 23 jaar oud (65%). Zij
baan groter.
studenten, bedrijfsbegeleiders en stagebegeleiders die vooraf hebben
wonen verspreid door heel Nederland, met een concentratie in Noord-
meegedacht over de inhoud, vraagstelling en antwoordmogelijkheden.
Holland, Zuid-Holland, Noord-Brabant en Gelderland. Hier zijn tevens de grootste studentensteden gevestigd zoals Amsterdam, Delft, Den
Samenwerking opleiding en werkveld staat nog steeds op losse schroeven; maar de wil is er!
De vragenlijst bestaat uit zowel open als gesloten vragen. In het onderzoek
Haag, Rotterdam, Utrecht, Tilburg, Enschede en Eindhoven. 83%
1 op de 4 bedrijven heeft geen contact met de opleiding waar de
zijn statistische analyses gebruikt om een beeld te schetsen van de
van de respondenten heeft als hoogst genoten opleiding een HBO
stagiair vandaan komt. Stagebegeleiders en –coördinatoren vanuit het
factoren die het eindcijfer vanuit de opleiding en het eindcijfer vanuit het
opleiding; 14% volgt of volgde een universitaire studie. Alle vragen
hoger onderwijs geven aan meer marktinformatie vanuit het werkveld
stagebedrijf beïnvloeden en om nader te bekijken wat bepalend is in het
in de Stagemonitor gaan over de laatst gevolgde stage. In 43% van
te willen ontvangen. Vooral informatie over kansen op de arbeidsmarkt
krijgen van een baanaanbod voor de student na de stage.
de gevallen was dit een individuele afstudeerstage en in 47% een
voor starters en ontwikkeling op de arbeidsmarkt zijn gewild. Zowel
individuele meewerkstage. Dit jaar zijn er net zoveel studenten die hun
medewerkers uit het hoger onderwijs en het bedrijfsleven geven aan
stage of afstudeeropdracht in duo’s uitvoeren als vorig jaar: 10% van de
te willen werken aan een verbeterde samenwerking. Ruim 40% van
respondenten heeft een duo (afstudeer)stage gelopen. De studierichting
de onderwijzers geeft aan dat zij vaker de stagiairs en bijbehorende
van de respondenten is weergeven in onderstaande grafiek.
stagebedrijven zouden willen bezoeken, maar hier momenteel geen tijd voor hebben.
6 | Stagemonitor 2013.
Stagemonitor 2013. | 7
Bedrijven
Hoger onderwijs
De respondenten uit het bedrijfsleven zijn voornamelijk werkzaam als
Vanuit het hoger onderwijs hebben zowel stagecoördinatoren als
directielid (28%) of HR manager (31%).
stagebegeleiders deelgenomen. 25% van de respondenten is werkzaam
Het grootste gedeelte van de medewerkers uit het bedrijfsleven
als stagebegeleider, 25% heeft een rol als stagecoördinator en 36%
werkt in een organisatie met 20 tot 49 medewerkers (23%). De helft
heeft zowel taken in de coördinatie als in de begeleiding van stagiairs. 1
van de respondenten (49%) werkt in een organisatie met minder
op de 5 respondenten houdt zich voor 100% bezig met de coördinatie of
dan 50 medewerkers, de andere helft werkt in middelgrote tot grote
begeleiding van stages. Bijna tweederde van de respondenten is echter
organisaties. 8% van de respondenten werkt in een organisatie met
meer dan 9 uur per week betrokken bij andere werkzaamheden zoals
meer dan 500 medewerkers. In de Stagemonitor zijn bijna alle branches
lesgeven, projecten of intervisie.
vertegenwoordigd, echter is het grootste gedeelte van de respondenten werkzaam in de ICT branche (17%). Meer dan tweederde van de
De medewerkers uit het hoger onderwijs zijn werkzaam binnen
organisaties die mee hebben gewerkt aan de Stagemonitor neemt elk
verschillende vakgebieden; de meeste begeleiders en coördinatoren
jaar 1 tot 5 stagiairs aan. 26% van de bedrijven werkt met meer dan
houden zich bezig op het gebied van techniek (17%), bedrijfskunde
5 stagiairs per jaar waarvan 11% zelfs meer dan 20 stagiairs per jaar
(11%), finance (11%), marketing (11%) en communicatie (11%). Meer
aanneemt.
dan een derde van de respondenten heeft meer dan 10 jaar werkervaring als stagecoördinator/ begeleider. Bijna 1 op de 5 respondenten is zijn of haar carrière gestart in het onderwijs; meer dan 80% heeft ook werkervaring buiten het onderwijs opgedaan.
8 | Stagemonitor 2013.
Stagemonitor 2013. | 9
Stagezoektocht & selectie Stagevoorlichting vooraf
Zoeken naar een stage
Beoordeling hulp vanuit de opleiding
Het vinden van een stage
Opleidingen starten gemiddeld 16 weken voorafgaand aan de stage met
Studenten beginnen in 2013 gemiddeld 14 weken voorafgaand aan
Vorig jaar gaven studenten hun opleiding een 5,5 als rapportcijfer voor
Net als vorig jaar vinden de meeste studenten hun stage via
het geven van stagevoorlichting. Het grootste deel van de opleidingen
een stage met hun zoektocht. In 2012 was dit gemiddeld 11 weken.
de hulp bij de zoektocht naar een stage. In 2013 is dit cijfer gedaald
het eigen netwerk (29%). Daarnaast zijn de opleiding (21%),
(31%) begint hier langer dan 20 weken van tevoren mee. De perceptie
Net als in 2012 is er een verschil tussen wanneer bedrijven starten
naar gemiddeld een 5,3. Bijna 40% van de studenten waarderen de
stagebemiddelingsbureaus (17%) en via een open sollicitatie (17%)
van studenten over de voorlichting voorafgaand aan de stage is echter
met het werven van studenten en wanneer studenten starten met het
begeleiding in de zoektocht naar een stage vanuit school met een
populaire wegen om een stage te vinden. Stagiairs letten bij de keuze
anders. Studenten geven aan dat zij gemiddeld 13 weken voorafgaand
zoeken naar een stage. In 2013 starten bedrijven 10 weken voor de
onvoldoende. Echter, waar studenten hun opleiding zelf vorig jaar
voor een stage vooral op inhoud; de stageopdracht en bijbehorende
aan de stage hun eerste voorlichting kregen. 6% geeft aan geen
start van een stage met het werfproces; in 2012 was dit 8 weken.
beoordeelden met een gemiddeld cijfer van 6,8, is dat dit jaar licht
werkzaamheden wegen het zwaarst in hun keuze mee. Net als vorig jaar
informatie vooraf gekregen te hebben vanuit hun opleiding.
Zowel studenten als bedrijven zijn dit jaar dus eerder gestart met hun
gestegen naar een 6,9. Er is, net als in 2012, nog veel onduidelijkheid
zijn een gunstige reistijd/ locatie en de branche van het bedrijf daarna
zoektocht. Vanaf het moment van voorlichten ontstaat hierdoor een
vooraf over de eisen die school stelt aan de opdracht. Dit wordt door
het meest belangrijk. Opvallend is dat ook dit jaar de hoogte van de
Hulp bij het vinden van een stage
behoorlijke vertraging, studenten wachten eerst zelf een aantal weken
53% aangegeven. Ook de eisen die aan het stagebedrijf verbonden
stagevergoeding en flexibele werktijden onbelangrijk zijn voor studenten.
75% van de studenten krijgt hulp van de opleiding bij het vinden van
met het zoeken en vervolgens zijn bedrijven nog weinig bezig met het
zijn (bijvoorbeeld meer dan 5 medewerkers of een begeleider op HBO-
een stage, vooral in de vorm van informatieve stagebijeenkomsten, een
aantrekken van stagiairs.
niveau), onduidelijkheid wat er van de bedrijfsbegeleider wordt verwacht
handleiding en informatie op digitale informatieborden. Medewerkers uit
en de duur van de stage worden vaak genoemd.
het hoger onderwijs noemen ook andere vormen van hulp bij het vinden van een stage zoals netwerklunches, stagemarkten en bedrijvenmarkten waar studenten direct met bedrijven in contact kunnen treden.
10 | Stagemonitor 2013.
Stagemonitor 2013. | 11
Begeleiding tijdens de stageperiode Het vinden van een passende stagiair
In 2012 was er een groot verschil tussen het cijfer dat studenten geven
Bij organisaties komt de aanvraag naar een stagiair in 76% van de
voor de begeleiding tijdens een stage vanuit het stagebedrijf en dat
gevallen vanuit een bepaalde afdeling. Bedrijven selecteren in het
vanuit de opleiding. De bedrijfsbegeleiding waarderden zij toen met een
aannametraject vooral op de competenties verantwoordelijkheid tonen,
7,2; de opleidingsbegeleiding tijdens de stage met een 5,8.
zelfstandigheid, initiatief tonen en communiceren. Bijna tweederde van de bedrijven werkt alleen (of grotendeels) met stagiairs (59%) ten
Begeleiding vanuit het bedrijf
opzichte van afstudeerders (23%).
Dit jaar is het oordeel dat studenten over de begeleiding die een
“
Als bedrijf zorg dragen voor een goed intro programma binnen het bedrijf en daarnaast ook voor een goede afsluiting/evaluatie en vervolgsysteem.
organisatie geeft tijdens de stage licht gestegen. In 2011 was dit een 7,1,
”
Meer dan tweederde van de bedrijven voert meer dan één
in 2012 een 7,2 en in 2013 een 7,3. De begeleiding vanuit bedrijven kan
Begeleiding vanuit de opleiding
sollicitatiegesprek met de student. Dit is ten opzichte van 2012 gestegen
als intensief beschouwd worden: meer dan 1 op de 3 stagebegeleiders
Het oordeel van studenten over de begeleiding van hun opleiding tijdens
met meer dan 10%. 1 op de 5 organisaties zet ook aanvullende
vanuit het bedrijf besteden 0,5 tot 1 uur per dag aan de begeleiding van
de stage is eveneens licht gestegen ten opzichte van vorig jaar. In 2011
assessments in om tot een goede beslissing te komen en 21% voert een
hun stagiair. 64% van de studenten geeft dan ook aan dat alles werd
gaven studenten hun opleiding een 6,1 als rapportcijfer, in 2012 was
referentiecheck uit. Dit laat zien dat organisaties het belangrijk vinden om
besproken wat zij wilden bespreken met hun stagebegeleider waar 26%
dit sterk gedaald naar een 5,8 en in 2013 is dit licht gestegen naar een
tot een juiste keuze te komen.
meer had willen bespreken over de stageopdracht of -werkzaamheden.
5,9. 62% van de studenten had slechts enkele keren contact met de opleiding (minder dan vier keer) tijdens de stageperiode. Vooral meer
Wanneer we aan bedrijven vragen waarom zij met stagiairs werken,
Ook dit jaar is dit meer tijd die bedrijven in een student steken dan dat
begeleiding over de opdrachten die voor school uitgevoerd moeten
geeft 83% aan dat stagiairs zorgen voor een frisse blik binnen een
opleidingen van hen verwachten: 80% van de medewerkers uit het hoger
worden (50%) en over de stageopdracht of –werkzaamheden (62%) is
organisatie. Daarnaast is specifieke kennis van een bepaald vakgebied
onderwijs vindt dat 1 uur per week begeleiding vanuit het bedrijf voldoet. 1
vanuit de studenten gewenst.
een belangrijke reden om met stagiairs te werken (40%).
op de 3 respondenten geeft wel aan dat zij meer persoonlijke begeleiding aan hun stagiair willen bieden wanneer zij hier ongelimiteerd de tijd voor
Tweederde van de stagebegeleiders geven dan ook aan dat zij niet
Als we kijken naar de instroomkanalen bij bedrijven, dan worden stagiairs
zouden hebben. Meer persoonlijke begeleiding en 1-op-1 coaching heeft
voldoende tijd kunnen besteden aan het begeleiden van stagiairs.
voornamelijk geworven via scholen en stagebemiddelingsorganisaties. In
hierin hun voorkeur. Dat bedrijven een verantwoordelijkheid hebben in de
Wellicht dat het aantal stagiairs die een stagebegeleider begeleidt
15% van de gevallen komt het voor dat de stagiair zelf verantwoordelijk
begeleiding van stagiairs, blijkt onder andere uit onderstaande quote van
hiermee te maken heeft: 50% van de stagebegeleiders begeleidt per
is voor het vinden van zijn of haar opvolger.
een organisatie die de Stagemonitor heeft ingevuld:
stageperiode tussen de 6 en 20 stagiairs.
12 | Stagemonitor 2013.
Stagemonitor 2013. | 13
7,4. Hiermee behoort deze groep studenten nog steeds tot de groep die het meest positief over de begeleiding vanuit het stagebedrijf is samen met studenten gezondheidszorg en ICT. Stagiairs op het gebied van personeel & arbeid geven één van de laagste cijfers en zijn hiermee ook de grootste daler t.o.v. vorig jaar: zij gaven vorig jaar een 7,5 en dit jaar een 7,1, nog steeds een ruime voldoende. Studenten logistiek zijn ook het meest positief over de begeleiding die zij vanuit hun studie ontvangen. Waar zij vorig jaar deze begeleiding Bijna drie op de vier studenten heeft tijdens de stage een
beoordeelden met een 6,0, is dat dit jaar gestegen naar een 6,2. De
stageterugkomdag, een dag waarop doorgaans de mogelijkheid is om
laagste cijfers worden gegeven door commerciële en communicatie
bij te praten met medestagiairs, uitleg wordt gegeven over de te behalen
studenten: met een 5,6 zitten zij ruim onder het gemiddelde van een 5,9.
Werkzaamheden, beloning en waardering
competenties en het vervolg van je stage wordt besproken. 24% van
Net
op
hun stage, ligt dit bedrag in 2013 gemiddeld op € 288,- per maand.
de studenten geeft in het onderzoek aan dat zij deze dag als niet nuttig
marketingafdelingen; 46% van de bedrijven heeft hier stageplekken
Vragen we studenten een cijfer te geven voor de stagevergoeding die
beschouwen t.o.v. 19% die dit als nuttig ziet. De overige studenten staan
beschikbaar. IT en technische stageplekken zijn ten opzichte van vorig
zij ontvangen, dan waarderen zij deze in 2013 met een 7,8. Echter
hier neutraal in. Wordt aan studenten gevraagd wat voor begeleiding
jaar populairder geworden: het aantal bedrijven die plek heeft voor IT
beoordeelt ook 20% van de studenten hun stagevergoeding met een
zij dan wel willen ontvangen vanuit hun opleiding, dan geeft 42% aan
studenten is gestegen van 23% naar 26%; bij techniek steeg dit van
5 of lager.
meer uitleg over het stageverslag te willen. Ook betere communicatie
32% naar 39%.
als
in
2012
worden
stagiairs
het
meeste
ingezet
Stagevergoeding per studierichting en regio
tussen school en het stagebedrijf wordt door 31% van de studenten aanbevolen. Cijfer per studierichting voor de begeleiding
Het grootste aantal studenten reist gemiddeld een half tot 1 uur naar
Dit jaar verdienen logistieke en ICT stagiairs beide met € 336,- per maand
het stageadres. Slechts 2% moet voor een enkele reis langer dan 2 uur
gemiddeld de hoogste stagevergoeding. Ook technische studenten
reizen om zijn of haar stage te bereiken.
staan in de top-3 van meest verdienende studenten met € 329,- per maand. Net als in 2012 ontvangen studenten in de gezondheidszorg
Anders dan vorig jaar zijn in 2013 logistieke studenten het meest enthousiast over de begeleiding die ze ontvangen vanuit hun
Stagevergoeding
de laagste stagevergoeding (gemiddeld € 178,- per maand). Kijken
stagebedrijf. Zij waarderen deze begeleiding met een 7,7. Vorig jaar
De gemiddelde stagevergoeding in Nederland voor HBO en WO studenten
we naar de verschillende regio’s, dan valt op dat studenten in Noord-
waren technische studenten het meest positief: de 7,7 die zij in 2012
is in de afgelopen jaren redelijk stabiel gebleven. Waar hoogopgeleide
Holland en Zuid-Holland gemiddeld € 66,- per maand meer verdienen
gaven voor de begeleiding vanuit het bedrijf is dit jaar gezakt naar een
studenten in 2012 gemiddeld € 268,- per maand ontvingen tijdens
dan studenten uit Drenthe, Groningen en Friesland.
14 | Stagemonitor 2013.
Stagemonitor 2013. | 15
Andere taken tijdens de stage
Stage en een bijbaan
Een kwart van de stagebegeleiders vanuit het hoger onderwijs merkt
Bij de vraag hoeveel uur studenten per week bij hun stagebedrijf
dat stagiairs worden ingezet voor klussen onder het niveau van
aanwezig waren, werd gemiddeld 35 uur per week ingevuld. Sommige
de stagiair. De helft van de studenten geeft aan dat zij naast hun
studenten werkten daarbuiten nog aan opdrachten voor hun stage.
reguliere stagewerkzaamheden, geen andere taken hoefden uit te
Bijna de helft van de studenten had naast het lopen van een stage geen
voeren. De meest genoemde andere taken waren koffie halen (20%)
tijd om een bijbaan uit te voeren. Gemiddeld wordt er 6 uur gewerkt in
en kopiëren (14%). Daarnaast gaf 11% van de studenten aan dat zij
een bijbaan naast een stage, wat laat zien dat het lastig is om naast een
meer werkzaamheden moesten uitvoeren dan was afgesproken en
gemiddeld 35-urige werkweek extra bij te verdienen in een bijbaan. 30%
eenzelfde percentage gaf aan dat zij grote projecten hebben opgepakt
van de studenten gaf dan ook aan dat zij het (heel) lastig vonden om
tijdens hun stage. Tweederde van de studenten heeft daarnaast veel
financieel rond te komen tijdens de stageperiode.
verantwoordelijkheden gekregen en vond dit leuk om te hebben, slechts bij 9% leverde dit stress of druk op. Tijdens een stagedag houdt 68% van de studenten zich regelmatig tot vaak bezig met zaken zoals Facebook, Whatsapp, kletsen, gamen of nieuws lezen. Zoals we straks Stagevergoeding volgens bedrijven
in de regressie analyses kunnen zien hebben deze ‘afleidende’ zaken
Aan de deelnemende bedrijven is dezelfde vraag gesteld over
6% van de bedrijven hanteert geen vergoeding. Wanneer we vragen
geen significante invloed op het eindcijfer dat studenten krijgen na de
de stagevergoeding die zij studenten bieden tijdens een stage of
of HBO studenten meer stagevergoeding krijgen van WO studenten,
stage.
afstudeerstage. Hieruit blijkt dat bedrijven hoogopgeleide afstudeerders
geeft 56% van de bedrijven aan dat zij gelijke betalingen ontvangen.
gemiddeld meer betalen dan hoogopgeleide stagiairs. Afstudeerders
14% van de bedrijven geeft WO studenten meer stagevergoeding dan
verdienen voor een stage gemiddeld € 316,- per maand; stagiairs
HBO studenten. Meer dan 80% van de bedrijven vindt deze beloning
€ 281,-. Ook zijn er nog steeds bedrijven die geen stagevergoeding
voldoende voor een stagiair.
bieden:
16 | Stagemonitor 2013.
Stagemonitor 2013. | 17
Ontwikkeling Studiekennis inzetten
7,5. Vooral logistieke studenten zijn meer tevreden over hun stage dan
1 op de 5 studenten geeft, net als in 2012, aan last te hebben van
In een open vraag vroeger wij studenten naar hun grootste fout, of blunder,
Vrijwel alle studenten (95%) vinden dat ze hun kennis en vaardigheden
in 2012; het cijfer dat zij gaven steeg van een 7,0 naar een 7,7 in 2013.
pesterijen tijdens de stage zoals nare taal (zoals uitschelden of kleinerend
die zij tijdens hun stage begaan hebben. Veel van de respondenten
van de studie hebben kunnen toepassen tijdens de stageperiode. Echter
Hiermee zijn zij het meest enthousiast over hun stage ten opzichte van
praten), genegeerd worden, machtsmisbruik of roddelen. Stellen we
geven aan dat zij het tijdens hun stage erg lastig vinden om feedback
hebben niet alle studenten het idee dat hun stagebedrijf op de hoogte
andere studenten. Andere studierichtingen die hun stage een gemiddeld
deze zelfde vraag aan stagebegeleiders uit het hoger onderwijs, dan
te vragen aan hun begeleider of collega’s en zien dit achteraf als de
was van deze kennis: 1 op de 2 studenten geeft aan dat zij het idee
hoog cijfer geven, zijn studenten techniek en gezondheidszorg.
ervaren zij (op afstand) deze pesterijen op het stageadres niet onder de
grootste blunder. Enkele studenten geven in de Stagemonitor aan:
hadden dat hun stagebedrijf niet of gedeeltelijk van dit kennisbezit op
Studenten in de sociale wetenschappen geven hun stage het ‘laagste’
de hoogte was. Hier ligt, net als in 2012, een kans om stagiairs beter
cijfer, een 7,2.
Pesterijen, discriminatie en blunders
studenten die zij begeleiden. Op het gebied van discriminatie wordt door de meeste studenten aangegeven zowel tijdens het solliciteren als tijdens de stage zelf dat zij hier niet mee te maken hebben gehad. Een kleine 3% geeft aan gediscrimineerd te zijn tijdens het sollicitatieproces; 2% voelde zich gediscrimineerd tijdens de stage zelf. Stagebegeleiders uit het hoger onderwijs denken hier hetzelfde over.
“ Ik heb geen echte blunder begaan, maar
een blunder zou kunnen zijn dat je juist bang bent om een blunder te begaan en zo dus niet de werkvloer op gaat om collega’s vragen te stellen.
te laten functioneren, ontwikkelen en uiteindelijk meer rendement laten opleveren voor zowel de student als het stagebedrijf.
Als we studenten vragen naar wat hen het meest heeft tegengezeten tijdens hun stage, dan wordt in bijna 40% van de gevallen aangegeven
Beoordeling van de stage
dat zij niet blij waren met de verplichte schoolopdrachten die zij tijdens
In vergelijking met vorig jaar beoordelen studenten hun stage met een
hun stage moesten uitvoeren. Ook een slechte begeleiding vanuit de
hoger cijfer: in 2012 was dit een 7,3 en in 2013 is dit gestegen naar een
studie wordt vaak genoemd (29%).
”
“ Niet op tijd om hulp gevraagd van mijn collega’s of begeleider. ” “ Mijn tijdsplanning liep in de soep doordat
ik niet op tijd aan de bel heb getrokken bij problemen en onduidelijkheden.
”
18 | Stagemonitor 2013.
Stagemonitor 2013. | 19
Beoordeling van de studie
Medewerkers uit het hoger onderwijs kregen in een open vraag de
Zoals eerder aangegeven beoordelen studenten hun eigen opleiding dit
Studenten beoordelen de relevantie van hun bijbaan het laagst als het
mogelijkheid om aan te geven wat volgens hen de belangrijkste bijdrage
jaar met een 6,9, een lichte stijging ten opzichte van vorig jaar (6,8).
gaat om hun ontwikkeling: 49% van de studenten vindt hun bijbaan
van een stage aan de ontwikkeling van studenten is. De helft van de
Studenten logistiek, gezondheidszorg en sociale wetenschappen
relevant voor hun ontwikkeling. Vergeleken met studie en stage echter,
respondenten gaf aan dat stagiairs tijdens een stage veel praktijkervaring
waarderen hun opleiding met het hoogste cijfer, een 7,3. Studenten
zijn er veel meer studenten die hun bijbaan als (helemaal) niet relevant
opdoen en zelfstandig worden gedurende de stageperiode. Ook krijgen
ICT en commercie/ communicatie beoordelen hun opleiding gemiddeld
achten voor hun ontwikkeling. Maar liefst 19% geeft dit aan. In de
studenten de mogelijkheid om theorie in de praktijk toe te passen, zo
met het laagste cijfer (6,8). Ook hier is te zien dat studenten logistiek
BijBanen Monitor 2013 gaf maar liefst 75% van de jongeren aan dat
blijkt ook uit onderstaande quote:
niet alleen positiever zijn geworden over hun stage, maar ook over hun
hun bijbaan niet aansloot op hun opleiding. 64% van de jongeren zou dit
opleiding. Zij zijn de grootste stijger op beide vlakken.
wel willen. Dit laat zien dat jongeren graag aan hun ontwikkeling willen werken, niet alleen via hun opleiding maar ook in studiegerelateerde
Belangrijk voor ontwikkeling
bijbanen. Met een arbeidsmarkt waarop het lastig is voor starters om
Ook dit jaar vinden hoogopgeleide studenten dat het lopen van een
een baan te vinden, starten studenten steeds eerder met het verrijken
stage meer effect heeft op de eigen ontwikkeling dan de opleiding die zij
van hun CV in de hoop op een passende functie.
volgen. Maar liefst 91% van de studenten vindt een stage heel relevant of relevant.
20 | Stagemonitor 2013.
“
Ze leren daar hoe het er in de echte wereld toegaat. Vergelijk het maar met leren golf spelen: het slaan van honderden ballen op de driving range is op den duur doodsaai. Pas als je echt de baan op mag wordt het interessant!
”
Stagemonitor 2013. | 21
Factoren van invloed op bevlogenheid bij stagiairs
“
Werkklimaat en leiderschap
Feedback, begeleiding en waardering door stagebegeleiders
Een stage is voor veel jong opgeleide starters het moment dat ze voor het eerst te maken krijgen met een werkomgeving waarin collega’s en de te verrichten werkzaamheden een grote rol spelen. De werkomgeving is van grote invloed op de werkbeleving en bevlogenheid van stagiairs. Bevlogen en gepassioneerde stagiairs inspireren en innoveren in hun werk, wat een positief resultaat heeft voor de leeropbrengsten. Bevlogen stagiairs leveren daarmee ook een belangrijke bijdrage aan het stagebedrijf door vernieuwde inzichten te creëren.
Verder werden er stellingen aan de studenten voorgelegd met betrekking
Studenten hebben in de Stagemonitor hun mening gegeven over de
tot de vraag of de directie van het stagebedrijf een goed werkklimaat en
mate waarin ze feedback vanuit het stagebedrijf ervaren. Hierbij ging
Een manier waarop stagebedrijven op bevlogenheid kunnen sturen, is door middel van een goed werkklimaat. Begeleiders kunnen met leiderschap faciliteren en stimuleren en het mogelijk maken om een balans te creëren tussen wat energie vraagt in het werk (taakeisen) en wat energie geeft in het werk (energiebronnen). Hierdoor ervaren stagiairs meer werkplezier. Tevens kan er een link naar kwaliteit en prestaties gelegd worden. Om die reden is het interessant om te onderzoeken hoe bevlogen stagiairs zijn en of de bevlogenheid positief dan wel negatief samenhangt met factoren zoals werkklimaat, feedback, begeleiding, en waardering; zowel door collega’s als door financiële prikkels. In deze rapportage wordt dit vraagstuk vanuit verschillende perspectieven belicht.
het onder andere over het feit of studenten voldoende mogelijkheden leiderschap faciliteren. Zoals in de grafiek te zien is, is 48,7% het met
hadden om erachter te komen of zij hun werk goed uitvoerden en of zij
deze stellingen eens. Slechts 5,2% van de stagiairs kan zich hier niet in
voldoende informatie kregen over het doel en resultaat van hun werk.
vinden.
Het grootste deel van de stagiairs (55,8%) ervaart een gemiddelde feedback en 31,6% ervaart veel feedback vanuit het stagebedrijf.
Bevlogenheid
”
- Chantal Rietveld & Jessica van Wingerden, Erasmus Universiteit Bevlogenheid
Bevlogenheid per studierichting
Voor het onderzoek van de Erasmus Universiteit is de bevlogenheid
In vergelijking met andere studierichtingen is het aantal respondenten met
bij stagiairs onderzocht door studenten aan te laten geven in hoeverre
de studierichting personeel en arbeid & sociale wetenschappen dat laag
zij bijvoorbeeld enthousiast zijn over hun stage, geïnspireerd worden
scoort op bevlogenheid hoog te noemen (16,3%). De percentages voor
door hun stage, trots zijn op het werk dat zij hebben verricht en of ze ’s
de andere studierichtingen zijn lager dan deze 16,3%. Respondenten
morgens opstaan met zin om aan de slag te gaan. In vergelijking met
uit de studierichting techniek zijn voornamelijk gemiddeld bevlogen of
een benchmark onderzoek blijkt dat stagiairs qua bevlogenheid ruim
bevlogen. Slechts 5,3% van deze groep respondenten scoort laag op
boven de benchmark scoren. Er zijn beduidend meer bevlogen stagiairs
bevlogenheid.
Stagiairs
Benchmark
9,7%
25%
Gemiddeld
54,0%
50%
Hoog
36,6%
25%
Laag
en minder niet-bevlogen stagiairs dan in het vergelijkbare onderzoek. 22 | Stagemonitor 2013.
Stagemonitor 2013. | 23
Resultaat en beoordeling Verder is er in de Stagemonitor gekeken naar of studenten zich
Conclusies over bevlogenheid
Zoals we net zagen zien studenten hun stage als zeer relevant voor
gewaardeerd voelen door collega’s van het stagebedrijf tijdens hun
Naast werkklimaat, leiderschap, feedback en waardering door collega’s,
hun eigen ontwikkeling. In dit onderzoek wordt het succes van een
stage. 6,1% van de stagiairs geeft aan zich niet gewaardeerd te voelen.
is ook gekeken naar het cijfer dat studenten geven voor de begeleiding
stage gemeten op drie manieren: het eindcijfer dat een student vanuit
19% heeft een neutrale mening en het overgrote merendeel voelt zich
die studenten vanuit het stagebedrijf ontvangen (zoals eerder besproken)
de opleiding heeft ontvangen, het eindcijfer dat een student vanuit het
gewaardeerd door de collega’s van het stagebedrijf (74,8%).
en het cijfer dat studenten geven voor de door hun ontvangen
stagebedrijf heeft ontvangen en of de student een baanaanbod heeft
stagevergoeding. Uit de resultaten van het onderzoek van de Erasmus
ontvangen na afloop van de stage.
Universiteit komt naar voren dat werkklimaat, feedback, begeleiding en waardering van belang zijn voor de bevlogenheid van stagiairs. De stagevergoeding is in tegenstelling tot de algemene opvatting in veel mindere mate van belang. Uit de verdiepende analyse is gebleken dat stagiairs meer bevlogen in hun stage zijn wanneer zij van mening zijn dat het werkklimaat en leiderschap binnen het stagebedrijf goed gefaciliteerd is en zij veel feedback ontvangen. Verder blijkt uit de resultaten dat stagiairs hun stage zeer positief waarderen wanneer zij goede begeleiding vanuit het stagebedrijf krijgen. Organisaties die goede begeleiding bieden, frequent constructieve
stagiairs hebben onderzoek gedaan naar “ Twee wonen en zorg. Dit rapport is overgenomen door de
Gemeente en de afstudeerders zijn genomineerd voor het beste afstudeerrapport van het jaar.
“
”
Vanuit een stageperiode van één van onze medewerkers is een traineeschap ontstaan voor 3 nieuwe studenten.
”
feedback geven, waardering laten blijken en een positief werkklimaat stimuleren, creëren een optimale setting voor stagiairs en starters op de arbeidsmarkt. Deze positieve werkomgeving geeft niet alleen directe opbrengsten vanuit de activiteiten van de stagiair, maar zorgt ook voor een sterk imago van het bedrijf. 24 | Stagemonitor 2013.
Stagemonitor 2013. | 25
Eindcijfers
Succesfactoren
Studenten ontvangen aan het einde van hun stage een cijfer, zowel
Wanneer we de gemiddelde cijfers per studierichting naast elkaar zetten,
Wanneer we het studenten vragen, zijn de eigen inzet (51%), begeleiding
vanuit het stagebedrijf als vanuit de opleiding. Het gemiddelde eindcijfer
valt op dat studenten ICT de hoogste cijfers ontvangen met gemiddeld
vanuit het bedrijf (20%) en de naaste collega’s (18%) het belangrijkste
dat een student in 2013 vanuit zijn of haar opleiding krijgt, is een 7,8. In
een 8,4 vanuit school en een 8,0 vanuit het stagebedrijf. Het grootste
om het beste uit een stage te halen. Verplichte schoolopdrachten
vergelijking met 2012 is dit hoger, toen ontvingen studenten gemiddeld
deel van de studenten, ongeveer 3 op de 4, zijn het eens met het cijfer
tijdens de stage (37%) en een slechte begeleiding vanuit de opleiding
een 7,3 voor hun stage vanuit school. Net als vorig jaar ontvangen
dat zij vanuit school en het stagebedrijf hebben ontvangen. 15% was het
(29%) hebben studenten het meest tegen gezeten in de stage. Zowel
studenten vanuit hun stagebedrijf gemiddeld een 7,6. Het verschil
alleen eens met het bedrijfscijfer, 6% alleen met het opleidingscijfer en
bedrijven (88%) als opleidingen (89%) geven ook aan dat persoonlijke
tussen het eindcijfer vanuit school en vanuit het stagebedrijf, kan te
6% was het met beide cijfers niet eens.
inzet van de student de belangrijkste succesfactor is als het gaat om
maken hebben met de criteria die beide hanteren.
het bovengemiddeld succesvol afronden van de stage. Net als vorig jaar
Eindcijfer stagebedrijf
geven bedrijven aan dat toepasbare onderzoeksresultaten (59%) erg
Bij het eindcijfer dat studenten van het stagebedrijf ontvangen, hebben
belangrijk zijn.
er meerdere factoren een significante relatie met de hoogte van het eindcijfer. Wanneer studenten vaker contact- en begeleidingsmomenten
Factoren van invloed op het eindcijfer
met het stagebedrijf hebben, krijgen zij gemiddeld een hoger cijfer vanuit
Door middel van lineaire regressieanalyses is gekeken welke factoren
het bedrijf.
van invloed zijn op het eindcijfer dat een student ontvangt vanuit school en het stagebedrijf. Ook dit jaar heeft de kwaliteit van de begeleiding
De student heeft ook dit jaar zelf een aantal troeven in handen. Indien
vanuit de opleiding en het stagebedrijf een significante relatie met het
studenten de kans aangrijpen om zelf met verfrissende ideeën te
eindcijfer dat de student van de opleiding krijgt. Wanneer de kwaliteit
komen tijdens een stage, krijgen zij gemiddeld een hoger eindcijfer
van de begeleiding hoger is, zal de student daadwerkelijk een hoger
van het stagebedrijf. Ook de flexibiliteit die een student brengt binnen
eindcijfer van de opleiding krijgen – en andersom, bij een lage kwaliteit
een organisatie is van positieve invloed op het uiteindelijke cijfer: hoe
van begeleiding wordt het eindcijfer van de student minder hoog.
meer flexibiliteit de student brengt, des te hoger het eindcijfer. Voeren studenten de reguliere werkzaamheden uit, ook dan ontvangen zij gemiddeld een hoger cijfer dan wanneer zij dit niet doen. Hiermee kan een link worden gelegd met de huidige recessie, hetzelfde geldt voor de laatste significante relatie: omzet. Wanneer een student omzet
26 | Stagemonitor 2013.
Stagemonitor 2013. | 27
gegenereerd voor het stagebedrijf, ontvangt hij of zij gemiddeld een
Hoe rendeert een stagiair?
Studenten en bedrijven geven in de Stagemonitor ook voorbeelden van
Studenten geven ook aan dat zij kosten bespaard hebben doordat zij de
hoger cijfer dan medestudenten die geen omzet hebben binnengehaald
84% van de bedrijven geeft aan dat zij, wanneer de kosten en baten
kostenbesparingen of extra omzet door een stagiair. Enkele voorbeelden:
werkzaamheden van een fulltimer hebben uitgevoerd.
tijdens de stage.
naast elkaar zijn gezet, een stagiair rendabel vinden voor een organisatie.
Besparing van enkele tien duizenden “ euro’s per jaar. Ik ben ingezet als extra
In 7% van de gevallen heeft de stagiair extra omzet gegenereerd. Stellen we deze zelfde vraag aan studenten, dan geeft 14% aan extra omzet te hebben binnengehaald. Het inbrengen en doorvoeren van frisse ideeën door een stagiair wordt door zowel studenten als bedrijven gezien als meest voorkomende manier waarop stagiairs resultaat leveren. Bedrijven zien, meer dan studenten, de toegevoegde waarde van stagiairs in het kader van flexibiliteit. Volgens hen leveren stagiairs een positieve bijdrage aan de flexibiliteit van een bedrijf qua werkzaamheden.
“ Meer dan € 10.000,- op jaarbasis
werkvoorbereider die normaal € 2000 per maand kost.
wegens volledige herstructuratie van kostprijsmodel.
”
”
Met de uitkomsten van het onderzoek “ gaat onze salesafdeling een strategisch accountplan maken. een bedrag van onschatbare “ Ik denk waarde: het bedrijf maakte na mijn stage kennis met hackersgroep Anonymous en hebben daarna mijn beveilingsaanbevelingen doorgevoerd, waardoor Anonymous ze met rust liet! Ik durf de gevolgen indien anders niet te overzien.
”
”
Toegevoegde waarde Als we naar zaken kijken die de stagiair van nog grotere toegevoegde waarde voor de organisatie kan laten zijn, geeft 44% aan dat het aanblijven in een baan deze toegevoegde waarde aanzienlijk kan verbeteren. Verder zijn vooraf duidelijke doelstellingen geven (44%) en betere sturing op planning en time management (23%) belangrijke zaken om de stagiair meer toegevoegde waarde te laten hebben. Wanneer bedrijven niet tevreden zijn over de stagiair, ligt dit voornamelijk aan de inzet van de stagiair (59%) en het kennisniveau van de stagiair (55%). Wanneer een student zijn stage niet haalt, wordt dit door opleidingen voornamelijk geweten aan de inzet van de student (87%). Waar vorig jaar in 40% van de gevallen ook werd genoemd dat bedrijven studenten te weinig begeleiden, is dat dit jaar niet meer aan de orde. In 2013 vinden stagecoördinatoren en –begeleiders vaker dat de (stage) opdracht niet passend was voor de student (26%).
28 | Stagemonitor 2013.
Stagemonitor 2013. | 29
Stage succesverhalen
Een baan na een stage
Ook in de open vraag wordt vaak aangegeven dat stagiairs na een
Maar ook het rendement dat een stagiair heeft opgeleverd tijdens een
In 2013 krijgen studenten net iets minder vaak een parttime of fulltime
stageperiode een vast dienstverband krijgen aangeboden bij het bedrijf.
stage, kan nog lang profijt opleveren bij organisaties. Zo stelt een bedrijf
baan aangeboden na hun studie. Waar in 2012 47% van de studenten
Dat veel ‘aanblijvers’ vervolgens laten zien wat ze waard zijn, blijkt wel uit
in de Stagemonitor:
mocht blijven na de stage, is nu dit 41%. Echter, in 2011 was dit slechts
onderstaande quote’s:
28%. Belangrijkste redenen om de baan aan te nemen zijn interessante werkzaamheden (80%) en leuke collega’s (70%). Van de studenten
“
Onze oud-stagiaire is twee jaar geleden begonnen als medewerker Online Sales. Deze topper groeit nu door naar de functie van Sales Account Manager.
“
”
Ik ben als stagiair begonnen in het bedrijf waar ik nu directeur ben.
die een baan aangeboden kregen na hun stage, neemt de helft de
“
Stagiairs hebben onderzoek gedaan naar de invoering van een bepaalde manier van doorlooptijdverkorting in onze productie en hebben dit ook daadwerkelijk ingevoerd. Na 5 jaar hebben we hier nog steeds profijt van.
”
”
aangeboden baan niet aan. Bij redenen om de baan af te slaan, staan slechte doorgroeimogelijkheden en oninteressante werkzaamheden bovenaan. Kans op een baan vergroten Om te onderzoeken welke factoren een rol spelen bij het krijgen van een baanaanbod na een stage, is er een logistische regressieanalyse
Verder valt op dat de kans op een baan wordt vergroot wanneer je als
uitgevoerd. Het valt op dat de kans op een baanaanbod wordt
stagiair kosten hebt bespaard, extra omzet hebt gegenereerd of de
vergroot wanneer de student zijn of haar stage heeft gevonden via een
flexibiliteit binnen het bedrijf hebt vergroot. Als je je als student zijnde
Ook medewerkers uit het hoger onderwijs geven aan dat de stagiairs die
Het belang van de instroom van jong hoogopgeleid talent zal in de
stagebemiddelingsbureau. Hierbij kan er een link worden gelegd met
tijdens je stage op deze manier kan bewijzen, geeft dit bedrijven het
zij begeleiden, in 55% van de situaties een baan aangeboden krijgen bij
komende vijf jaar steeds meer cruciaal worden als het gaat om een
het feit dat stagebureaus aandacht besteden aan een passende match
vertrouwen om je te willen behouden. Het inbrengen van frisse ideeën die
het bedrijf waar zij stage hebben gelopen.
goede aanpak voor de opkomende vergrijzing. Zowel studenten,
tussen een student en een stagebedrijf. Zo wordt er gekeken naar de
doorgevoerd worden binnen het bedrijf is ook een factor die van invloed
bedrijven en medewerkers uit het hoger onderwijs geloven erin dat
kwaliteiten van de student in combinatie met een uitdagende opdracht en
is bij het bepalen of een student mag blijven. Reguliere werkzaamheden,
bedrijven er over vijf jaar beter aan toe zijn als ze nu jong talent binnen
eventueel aanvullende trainingen en opleidingen. Bedrijven hebben dus
die voor het eindcijfer wel van invloed waren, zijn bij de keuze voor
brengen, opleidingen en trainen.
meer vertrouwen in de studenten die zij via een stagebemiddelingsbureau
het aanbieden van een baan na de stage niet van invloed. Bedrijven
hebben leren kennen en bieden hen vaker een baan aan, dan studenten
zien dit dus als een positief resultaat voor een stage, maar voor een
die zij op een andere wijze hebben aangenomen.
dienstverband zijn andere zaken belangrijker. Voor studenten die hun
steeds (ondanks de recessie) vinden veel studenten “ Nog een baan bij de organisatie waar ze hun stage hebben doorlopen. Ook daar waar bedrijven eigenlijk een vacaturestop hebben, weten ze voor een goede starter vaak nog wel een plekje te regelen. 30 | Stagemonitor 2013.
”
stage afronden met een hoog eindcijfer vanuit hun stagebedrijf, is het meer waarschijnlijk dat ze een aanbod krijgen om te mogen blijven. Stagemonitor 2013. | 31
Invloed van de recessie 1 op de 3 studenten heeft binnen het stagebedrijf gemerkt dat Nederland
Samenwerking hoger onderwijs en werkveld
in een recessie zit. Ook stagecoördinatoren en stagebegeleiders vanuit
Over één ding zijn zowel studenten, bedrijven als medewerkers uit het
het hoger onderwijs geven overwegend aan te merken dat we in een
hoger onderwijs het eens: de ideale duur van een stageperiode is 5
recessie zitten. Zo geeft ruim 70% aan hier mee te maken te hebben
maanden. Toch zijn er veel scholen die de afgelopen jaren 10-weken
op stagegebied. 56% van de medewerkers uit het hoger onderwijs
stageperiodes hebben geïntroduceerd, volgens bedrijven én studenten
geven aan het idee te hebben dat er minder stages beschikbaar zijn
een te korte periode om echt iets te leren.
Zowel medewerkers uit het hoger onderwijs als het bedrijfsleven geven aan te willen werken aan een verbeterde samenwerking. Ook in 2013 komt deze feedback in de meeste gevallen echter niet bij de andere partij terecht. Ruim 40% van de onderwijzers geeft aan dat zij vaker de stagiairs en bijbehorende stagebedrijven zouden willen bezoeken. Ook willen ze graag al voorafgaand aan de stage meer contact met het stagebedrijf. Zo geeft een stagebegeleider vanuit het onderwijs aan:
en dat stagiairs worden ingezet als goedkope oplossing voor nietstagegerelateerde taken. Ook zijn er volgens hen door de recessie meer
Contact met elkaar
studenten die geen stage kunnen vinden en hierdoor studievertraging
1 op de 4 bedrijven heeft geen contact met Hogescholen of
oplopen, 25% geeft dit aan.
Universiteiten. Van de bedrijven die wel contact hebben met scholen, vindt het grootste deel het nuttig. Als het gaat om de tevredenheid over
Echter, bedrijven geven in de Stagemonitor aan tijdens de recessie juist
het contact, blijkt dat bijna 2 op de 3 bedrijven hier neutraal in staat: 11%
meer (11%) of evenveel als in betere tijden (82%) gebruik te maken van
is niet tevreden ten opzichte van 30% die wel tevreden is. Opvallend is
stagiairs. Slechts 7% geeft aan minder stagiairs in te zetten in deze tijden.
dat bij de medewerkers vanuit het hoger onderwijs wordt aangegeven dat slechts 2% geen contact heeft met het werkveld. De betekenis van het begrip ‘contact’ kan hier van invloed op zijn. Behoefte aan marktinformatie Verreweg
het
grootste
deel
van
de
stagecoördinatoren
en
stagebegeleiders, 86%, geeft aan behoefte te hebben aan meer marktinformatie vanuit het werkveld. Zij hebben vooral behoefte aan informatie over kansen op de arbeidsmarkt voor starters (58%), ontwikkelingen op de arbeidsmarkt (62%) en de tevredenheid van studenten over hun stage of afstuderen (62%). Dit is vergelijkbaar met vorig jaar en blijft dus een terugkerende behoefte die nog niet vervuld is. 32 | Stagemonitor 2013.
zou meer tijd willen hebben voor het beoordelen van “ Ikstageplaatsen (ofwel studenten sneller van dienst zijn Feedback tussen bedrijven en opleidingen Wanneer we bedrijven vragen waar zij punten ter verbetering zien
in de laatste weken voor de zomervakantie) en meer contactmomenten met het werkveld.
”
voor de begeleiding van een stagiair vanuit school, geeft het gros van de bedrijven aan dat er meer inhoudelijke feedback (37%) en betere
Aansluiting onderwijs op de arbeidsmarkt
communicatie tussen school en het stagebedrijf dient te zijn (39%). Ook
Als het gaat om de aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt,
een betere voorlichting wordt door 23% onderstreept. Er zijn daarnaast
komen bedrijven met nuttige tips. Zo geeft 17% van de respondenten
ook procentueel gezien meer bedrijven negatief dan positief over de
aan dat stagiairs te veel vanuit de theorie les krijgen tijdens hun opleiding
begeleiding vanuit school tijdens de stage: 27% vindt dat stagiairs
en te weinig vanuit de praktijk, zo stelt ook onderstaande medewerker
onvoldoende begeleid worden door school t.o.v. 17% die dit wel
van een organisatie:
voldoende vindt. Als we kijken naar het beeld dat bedrijven van scholen hebben, dan is dit overwegend positief. 42% van de bedrijven heeft een positieve algemene indruk van Hogescholen of Universiteiten ten opzichte van 13% negatief. Bedrijven zijn vaak op de hoogte van de begeleiding die scholen studenten bieden maar ook van wat de school van stagebegeleiders verwacht.
soms te veel vanuit de theorie gekeken naar “ Ereenwordt stage, terwijl de student juist in contact gebracht wordt met de praktijk. Theorie is niet altijd 1-op-1 toe te passen in het bedrijfsleven.
”
Stagemonitor 2013. | 33
Conclusies en aanbevelingen In het onderzoek zijn een flink aantal grafieken, cijfers en conclusies
Studenten
Bedrijven
Opleidingen
langsgekomen. Hierbij zetten we de belangrijkste aanbevelingen per
•
•
•
belangengroep op een rij, zodat u deze kunt meenemen. •
Om een hoger eindcijfer te krijgen van je opleiding voor de stage, is
stagiair niet slaagt, ligt het vaak hier aan of aan het kennisniveau
Daarnaast heeft het zin om bij de keuze voor je stage ook door
van de student. Bij de selectie van de stagiairs is het belangrijk om
stageverslag en de eisen voor het stagebedrijf is gewenst in de
te vragen op de begeleiding van je stagebedrijf, wie gaat je daar
met deze zaken rekening te houden.
stagevoorlichting.
•
doorgevoerd kunnen worden, geef stagiairs hier doelstellingen op.
Daarnaast hangt de inhoud van de begeleiding sterk samen met het eindcijfer dat de stagiair van de opleiding krijgt.
•
Het werkveld en de studenten hebben belangrijke suggesties voor een betere afstemming en willen graag samenwerken, deze
Het bedrijf is extra tevreden over je wanneer je met frisse ideeën
geven, waardering laten blijken en een positief werkklimaat
samenwerking opzoeken kan voor alle partijen tot een beter succes
komt tijdens je stage die ook doorgevoerd kunnen worden, ook
stimuleren, zorgen voor meer bevlogen stagiairs. Dit geeft directe
van stagiairs leiden.
van je te laten horen!
opbrengsten maar ook een sterk imago van uw bedrijf! •
De kwaliteit van de begeleiding vanuit de organisatie hangt sterk
Feedback ontvangen vanuit je stagebedrijf gaat er uiteindelijk
samen met het eindcijfer dat de student haalt en de kans dat de
voor zorgen dat je meer uit je stage haalt voor jezelf. Stimuleer je
stagiair behouden kan worden. Wanneer je als organisatie graag wil
stagebegeleider dus om jou feedback te geven.
dat de student ingaat op de aanbieding om te blijven na de stage,
Het aandragen van kostenbesparingen of het genereren van extra
is het belangrijk dat de functie inhoudelijk voldoende uitdaging biedt en er doorgroeimogelijkheden zijn.
omzet zorgt voor een grotere kans op een aanbieding voor een baan na je stage. •
•
Meer duidelijkheid over de eisen aan de stageopdracht, het
Organisaties die goede begeleiding bieden, frequent feedback
•
dan maak je kans op een hoger cijfer. Wees dus niet bang om wat
•
Stagiairs worden door het werkveld als extra waardevol ervaren
•
wanneer zij frisse ideeën en kostenbesparingen aandragen die
Ook heb je meer kans op een hoog cijfer als je jezelf van je meest worden, geef dan aan dat jij deze wel wil oppakken.
•
voorafgaand en tijdens de stage kan tot belangrijke inzichten leiden.
zaken voor een succesvolle afronding van de stage. Wanneer een
in gesprek te gaan over de inhoud van de begeleiding.
flexibele kant laat zien. Moeten er projecten of taken verdeeld •
Een gesprek met studenten over de wensen voor begeleiding
het verstandig om met je stagebegeleider vanuit je opleiding vooraf
begeleiden en wat voor afspraken kan je daarover maken? •
Persoonlijke inzet van de stagiair is één van de allerbelangrijkste
•
Wanneer
u
in
contact
komt
met
uw
stagiair
via
een
Je maakt meer kans op een baan na je stage wanneer je door
stagebemiddelingsbureau, dan is de kans groter dat u deze student
een stagebemiddelingsbureau bent bemiddeld, zij besteden tijd en
een baan wil aanbieden.
aandacht aan het maken een goede match tussen jou en geschikte bedrijven. 34 | Stagemonitor 2013.
Stagemonitor 2013. | 35
www.studentenbureau.nl ‘s-Hertogenbosch Julianaplein 15 - 17 5211 BA 073 612 16 14
36 | Stagemonitor 2013.
Amsterdam Prins Hendrikkade 21-3 1012 TL 020 612 75 63
Rotterdam Wijnhaven 3 3011 WG 010 244 93 27