ne ol ib e r a a l beleid verder -4% werden de verwachtingen verder naar beneden te zetten. Om de economie

Socialistisch Links nummer 286  Zomer 2009

maandblad van de Linkse Socialistische Partij w w w. s o c i a l i s m e . b e

s t r i j d  s o l i d a r i t e i t  s o c i a l i sm e

1€ steun: 2 €

België - Belgique PB 131, 1080 Molenbeek Sainctlette BC 4383 P2A6269 Afgiftekantoor 1081 Brussel 8 Ver. uitg. G. Cool, PB 131, 1080 Molenbeek Sainctelette

Regeringen willen besparen op onze kap

nood aan

eengemaakte

strijd!

Steeds slechtere voorspellingen

Waarom betalen wij voor hun crisis?

Groei Belgisch BBP (per kwartaal) 4% 3% 2% 1% 0% -1% -2%

Door Jon Sneyers, LBC KU L e u v e n

m i l i ta n t

A

ls je aan de burgerlijke commentatoren vraagt hoe lang deze economische crisis zal duren, dan is het antwoord altijd hetzelfde: nog even doorbijten, het ergste is al voorbij en binnen een half jaar zal de economie terug beginnen groeien. Alleen zijn ze dat nu al anderhalf jaar aan het zeggen. Ze hopen misschien om met hun optimistische prognoses het “vertrouwen” te herstellen, maar wie gelooft ondertussen die voorspellingen nog als ze telkens opnieuw zwaar naar beneden moeten worden bijgesteld? De realiteit is dat de crisis nog lang niet voorbij is. Het federaal planbureau ging uit van een herstel in 2010 om dan terug het groeiniveau van voor de crisis te bereiken vanaf 2011. Zelfs in dat eerder optimistische scenario zouden er tegen 2011 200.000 werklozen bijkomen. De

-3% werkloosheidsgraad zou daarmee een na-oorlog- pen om hun Als er se recordhoogte van 15% bereiken en minstens ne ol ib e r a a l bespaard tot 2014 op dat hoge niveau blijven. Intussen beleid verder -4% zal wor2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 werden de verwachtingen verder naar beneden te zetten. Om den, zal herzien: een negatieve groei van 0,2% in 2010 de economie men niet De volle lijn zijn de effectieve gegevens, de stippellijnen zijn gevolgd door een zwakke groei van 1,9% in “terug aan te willen voorspellingen die de Nationale Bank maakte in februari, 2011 (in plaats van 2,4% in de vorige prognose). z w e n g e l e n” raken maart, mei en juni. Wellicht zal dit niet de laatste herziening naar zal men het aan de beneden zijn. patronaat nog bedrijfsOndertussen groeit de overheidsschuld enorm. minder doen betalen, en de sociale zekerheid zal winsten, de grote fortuinen, de toplonen of de In 2008 nam de schuld al toe tot 89% van het men verder uithollen omdat die “onbetaalbaar” parlementaire weddes. Nee, als het aan het patroBBP omwille van de steunmaatregelen aan de wordt, nu zeker. Kortom, dezelfde recepten die naat en hun partijen ligt, zal er bespaard worden banksector. Tegen het einde van dit jaar zal de de crisis veroorzaakt hebben, zouden hem nu op de gewone lonen en uitkeringen, en op openoverheidsschuld wellicht groter zijn dan het moeten oplossen. bare diensten zoals gezondheidszorg, onderwijs, BBP. Jaar na jaar werd de productiviteit opgedre- sociale huisvesting en openbaar vervoer. De inkomsten van de overheid zijn de laatste ven en werden onze jobs flexibeler en onzekerHet zal dus nodig zijn om de strijd aan te gaan jaren uitgehold door de vele patronale lastenverla- der. De bedrijven boekten recordwinsten, maar voor het behoud van onze jobs en arbeidsvoorgingen. Bovendien zorgen de daling van de koop- dat vertaalde zich niet in hogere lonen - behal- waarden, openbare diensten en sociale zekerheid. kracht en de verhoogde werkloosheid voor minder ve dan de toplonen van sommige managers. In Om die sociale strijd te kunnen winnen, is een inkomsten uit belastingen. Anderzijds nemen de plaats van hun winsten te herinvesteren, ver- georganiseerde en eengemaakte beweging nodig. uitgaven toe voor de overheid: meer werkloos- koos het patronaat speculatie in allerlei lucra- We zullen de strijd samen moeten voeren, over heidsuitkeringen, allerlei herstelplannen,... tieve zeepbellen. En nu de zeepbellen gebarsten de grenzen heen van de verschillende sectoren, In plaats van te leren uit het verleden, zullen de zijn, zouden wij allemaal moeten opdraaien vakbondskleuren, huidskleuren, taalgebieden regeringspartijen de crisis proberen aan te grij- voor de crisis?! en landen. Samen sterk!

Begroting Ook “gematigde besparingen” zullen onze welvaart verder ondermijnen 3 automobiel Nationaliseren om jobs te redden 4 Iran Hoe verder met de Iraanse revolutie? 8 dossier Voorbij het anti - kapitalisme... opkomen voor een socialistisch alternatief 6-7

Socialistisch Links

Politiek

www.socialisme.be zomer 2009

Na de verkiezingen:

Een afgrond van crisis en besparingen Door Peter Delsing

D

e partijen die in beide landsdelen als grootste uit de stembusslag kwamen, de CD&V en de PS, voerden een verkiezingscampagne met in woorden “sociale accenten”. De PS mobiliseerde al haar krachten tegen het gevaar van een openlijk rechtse regering, met de liberale MR aan het roer. De CD&V, in de jaren ‘80 en ‘90 architect van een hard neoliberaal beleid, wierp een recept uit de koekendoos in de strijd. Ze stelde zich voor als de “ernstige beleidspartij” die van alle groepen - lees: economische klassen - in de maatschappij “een gelijke inspanning zou vergen”. Waarbij, volgens Kris Peeters, “de zwaksten zullen worden ontzien”. Zoiets heet: centrum-links campagne voeren om asociaal te gaan regeren. We beleven immers, alsof de politici dat tijdens de campagne niet wisten, de ergste economische crisis sinds de jaren ‘30. Volgens de OESO

bedraagt de economische groei dit jaar in België -4%. Het Planbureau gokt op -3,8%, de Nationale Bank van België op -3,5%. Dan moet je weten dat de regering-Van Rompuy, samen met haar economische specialisten, begin dit jaar nog uitging

van een inkrimping van slechts 1,9%. En wij mogen nu de rekening betalen van deze crisis van het kapitalisme, die sinds de jaren ‘80 steeds grotere groepen verarmde. Het aantal faillissementen in België zal volgens kredietverzekeraar Euler

Mensen-zonder-papieren: nood aan een andere strategie D o o r J e a n P e lt i e r

H

et is frustrerend om een art ikel over de mensen-zonder-papieren te schrijven. Niet omwille van de mensen-zonder-papieren zelf, hun vastberadenheid om een regularisatie af te dwingen en om te vechten voor een degelijke toekomst kan enkel maar bewonderd worden. Het probleem waarmee we echter worden geconfronteerd, is dat de situatie totaal vast lijkt te zitten zonder enige hoop op verandering. Minister Turtelboom werd door haar partij (Open VLD) aan de top van het “ministerie van asiel en migratie” geplaatst, maar dan wel met als enig doel om ervoor te zorgen dat er geen millimeter zou worden opgeschoven in het asieldossier. Turtelboom ver-

vult die rol met verve. Ze toont een misprijzen voor de mensen-zonderpapieren en blijft onverschillig tegenover het dagelijkse lijden van tienduizenden families. Een aantal kleine patroons in bijvoorbeeld de bouwsector, de horeca of de fruitpluk zullen blij zijn met de steun die zij krijgen van de liberale vrienden. Zij kunnen immers gewoon verder gaan met het uitbuiten van arbeidskrachten die zonder papieren goedkoper zijn dan met papieren. Er wordt voor zwartwerkers immers geen sociale zekerheid betaald en ze beschikken evenmin over mogelijkheden om rechten af te dwingen. De wanhopige situatie brengt er verschillende groepen van mensen-zonder-papieren toe om terug te grijpen naar wat ze als het laatste drukkingsmiddel zien: hongerstaking. Een aantal van die acties

leidden tot beperkte toegevingen waarbij een tijdelijke werkvergunning werd gegeven en waarbij de aanvrager nadien een nieuwe regularisatieprocedure moest beginnen. De Dienst Vreemdelingenzaken zet echter een rem op alle procedures en komt steevast terug op iedere toegeving die werd gedaan. De afgelopen periode hebben Turtelboom en de Dienst Vreemdelingenzaken hun positie nog verstrakt: ze zijn bereid om de hongerstakers te laten sterven zonder ook maar iets te doen. Ondanks de resultaten bij de regionale verkiezingen lijkt het er niet op dat de liberalen uit de federale regering zullen verdwijnen. De situatie dreigt nog lange tijd vast te zitten. De beweging voor de mensen-zonder-papieren moet dat aangrijpen om over haar strategie na te denken. Het zal niet volstaan om druk te zetten op de partijen in het parlement (dit is het enige perspectief dat door verschillende humanitaire organisaties naar voor wordt gebracht). De mensen-zonder-papieren moeten zich richten tot de enige kracht die een echte druk kan uitoefenen: de arbeiders en hun vakbonden. Door zich syndicaal te organiseren, deel te nemen aan de vakbondswerking en door de arbeiders “met papieren” te overtuigen dat een regularisatie ook in hun belang is, zou het mogelijk zijn om de solidariteit uit te breiden en grootschaliger acties op te zetten tegen de patroons die via zwartwerk mensen-zonder-papieren uitbuiten en de politieke bondgenoten van die patroons.

Hermes in 2009 met 27% stijgen. De Premier Van Rompuy zegt dat Nationale Bank stelt dat het aantal hij “de welvaartstaat wil veiligstelwerklozen in ons land tegen eind len”. Binnen enkele jaren zullen we 2010 zal aangroeien met 200.000, zien wat van die stelling overblijft. tot 9,2% van de bevolking. Het Volgens La Libre Belgique zou tePlanbureau meent dat die werkloos- gen 2015 “20 miljard euro” moeheid tegen eind 2011 zelfs zal geëx- ten worden bespaard. En als we dan plodeerd zijn tot 15,5%! Dramatische weten dat die sommen volgens Van cijfers. Rompuy behaald moeten worden met In tegenstelling tot de idee dat “structurele besparingen”, dan weten we eind dit jaar uit de crisis zullen we dat de sociale zekerheid verder zal komen, denkt de gedelegeerd be- uitgehold worden tot wat liefdadigstuurder van SD Worx, Jan van den heid voor de allerarmsten en dat in Nieuwenhuijzen, dat na de zomer de de openbare diensten veel jobs zulwerkloosheid nog fel zal stijgen. Nog len sneuvelen. altijd zijn er in ons land zo’n 250.000 De vraag is, gezien de moeilijkhetijdelijk werklozen. den die de nationale kwestie meeVolgens de Nationale Bank draaien brengt, of de burgerij door het in de fabrieken maar op 70% van hun september bij een “light” bespaproductiecapaciteit. Dat is volgens ringsplan te houden de staatsschuld Guy Quaden “in decennia niet meer zal laten exploderen. Ook dat is weiis gebeurd”. Als bedrijven merken nig “sociaal”, want hierna zullen ze dat de productie niet aantrekt na de ons opnieuw laten opdraaien voor die zomer, zegt Van den Nieuwenhuijzen, staatsschuld. zullen ze “de personeelsbudgetten Ook de regionale regeringen zullen voor 2010” gaan aanpassen. Volgens niet ontsnappen aan de besparingseen enquête bij HR Managers door woede. In Wallonië wil de geplande SD Worx zijn drie op de vier bedrij- coalitie van PS, CDH en Ecolo een ven nu bezig met “kostenbesparen- nieuw “Marshallplan” lanceren. de acties”. Maar de financiële ruimte zal daarVoor een deel bestaat dat uit massa- voor minimaal zijn, en enkel wat ontslagen, zoals bij Phillips Brugge symbolische maatregelen in de mar(191) of Aleris in Duffel (500). Bij ge - vooral cadeaus aan de patroons Agfa Gevaert in Antwerpen stelde - bevatten. Ook deze zogenaamd de directie een loondaling voor, wat “linkse” Olijfboomcoalitie zal uiteinde vakbonden weigerden. Bij Arcelor delijk door de crisis gedwongen worMittal in Luik worden 1500 bedienden om haar ware karakter te tonen, den en kaderleden gedwongen om als besparingscoalitie van het neo4/5 te gaan werken. Als de economie liberale kapitalisme. In Vlaanderen niet aantrekt, dreigt deze tijdelijke is de tijd van begrotingsevenwichwerkloosheid voor tienduizenden ten voorbij. Kris Peeters wil in 2010 arbeiders in volledige werkloosheid voor 1,9 miljard euro besparen, dat uit te monden. staat voor 8% van de uitgaven. En die inspanning zal voor meerdere jaren moeten worden aangehouden, Een budgettaire als men de staatsschuld niet wil lacatastrofe: wat wordt het ten ontsporen en geen nieuwe renteritme van de besparingen? sneeuwbal in gang wil zetten. In de mate waarin de burgerij erin De burgerij en haar politici den- slaagt “de regio’s financieel te resken nog altijd dat we binnen de twee ponsabiliseren” zullen pleidooien jaar weer naar een herstel gaan van voor splitsing van (delen) van de sode economie, maar een langdurige ciale zekerheid enkel dienen om boperiode van recessie met hoogstens venstaande besparingsplannen beter zeer zwakke periodes van herop- door te drukken. De arbeiders mogen leving (die niet genoeg zullen zijn zich niet laten misleiden: men wil om de werkloosheid te doen dalen) ons doen vechten voor een krimpenis veel waarschijnlijker. Heel het de koek. Degelijke jobs, betaalbare wereldkapitalisme zit in een crisis huisvesting, fatsoenlijk onderwijs en moet een kredietzeepbel die bui- en sociale zekerheid: de burgerij zal ten elke proportie is aangegroeid de komende jaren in het bot begineerst uitzieken. Massale werkloos- nen snijden. Arbeiders en jongeren heid, minder inkomsten, een ver- hebben strijdbare vakbonden en een ouderende bevolking: dit is, als de eigen, massale arbeiderspartij nodig arbeidersklasse het systeem niet om deze poging tot collectieve ververandert, een recept voor sociale arming tegen te houden. catastrofes.

Socialistisch Links

Politiek


SocialistischLinks Onze mening

V.U.: G. Cool, PB 131 1080 Molenbeek-Sainctelette

D o o r A n j a D e sc h o e m a ck e r

N

u de verkiezingen voorbij zijn, beginnen de cijfers over de verwachte begrotingstekorten duidelijk te worden: 19 miljard voor de federale overheid, 250 miljoen voor het Waals en 362 miljoen voor het Brussels Gewest, 500 miljoen voor de Franstalige Gemeenschap, 1 miljard voor Vlaanderen. Er wordt sussend aan toegevoegd dat er geen “harde” besparingsoperaties komen vooraleer de economie terug aantrekt. Dat zou volgens de laatste voorspellingen van het Planbureau pas in 2011 het geval zijn met een beperkte groei van 1,9%. Kunnen werkenden, jongeren en uitkeringsgerechtigden dan nog twee jaar op beide oren slapen? Neen! Niet alleen komt er van de vele verkiezingsbeloftes weinig in huis – zoals het wegwerken van de wachtlijs-

ten in zowat alle vormen van zorg. Alles wat hiervoor zou uitgegeven worden, zal op een andere plaats worden weggeknipt. En ja hoor, “de noodzakelijke ondersteuning van de economie tijdens de crisis” die een trager besparingsritme oplegt, betekent dat aan het patronaat niets gevraagd zal worden en dat sinterklaas daar verder zal blijven langskomen. Wie kan die besparingen dan dragen? Dezelfden als altijd: de werkenden, werklozen en gepensioneerden, jongeren, zieken,… En tal van kleine middenstanders zullen tijdens de komende jaren de rangen van deze laatsten vervoegen. De regering-Van Rompuy voorziet voor de begroting (van België, alle overheden samen) voor 2010 een besparingsoefening van 1,75 miljard euro, voor die van 2011 2,6 miljard. In de periode 2012-2015 (met een nieuwe federale regering) zou dat

Begrotingsbeleid 2010-2011

Ook “gematigde besparingen” zullen onze welvaart verder ondermijnen ritme dan opgedreven moeten worden tot 3,3 miljard euro per jaar. Zo zou dan het “structurele tekort” (dat losstaat van de conjunctuur, dus van de negatieve spiraal van minder inkomsten en meer uitgaven die voortvloeit uit de crisis) van 5% weggewerkt moeten worden. Om dit wat duidelijker te maken: de komende twee jaar zal een inspanning moeten geleverd worden als in 1986 met het Sint-Annaplan om gevolgd te worden door vier jaar waarin iets meer bespaard moet worden als met het Globaal Plan in 1993. Het Sint-Annaplan omvatte o.a. de beslissing tot het optrekken van de pensioenleeftijd tot 65 jaar voor iedereen (om recht te hebben op een volledig pensioen) en harde besparingen in het onderwijs en de openbare diensten. Het Globaal Plan voerde o.a. de gezondheidsindex en de loonnorm in.

Deze beide plannen hebben reeds diep gesneden in de welvaart van werkenden en mensen die het met een uitkering moeten doen (in de wetenschap dat alle uitkeringen in België schandalig laag zijn). Tegelijk hadden beide plannen een stijging van de bedrijfswinsten tot gevolg. We zullen waarschijnlijk nog even moeten wachten tot de maatregelen duidelijk worden, evenals de verdeling tussen de verschillende overheden. Maar hoe dan ook zal op alle niveaus bespaard moeten worden. Tekorten in de steden en gemeenten (alle 19 Brusselse gemeenten, 42% van de Waalse gemeenten en 57% van de Vlaamse gemeenten zullen in 2009 tekorten hebben geboekt) zullen moeten gedragen worden door de regionale overheden (die deze som dan bij hun besparingsinspanningen zullen moeten bijtellen). Het onderwijs moet niet rekenen op meer midde-

len, gezien ook de Gemeenschappen zullen moeten besparen. Dat kunnen ze bijna enkel in het onderwijs. Het ambtenarenapparaat zal geraakt worden met afvloeiingen en met nieuwe aanvallen op hun statuut. En de federale overheid zal de sociale zekerheid moeten aanpakken en nog maar eens de openbare diensten. Binnen de Franstalige onderwijsbonden wordt vandaag gesproken over de noodzaak om de militanten voor te bereiden op rampspoed. Dat zou in alle openbare diensten en in de zorgsector de boodschap moeten zijn. En ook in de privé-sectoren is het onheil pas begonnen – de Nationale Bank voorspelt meer jobverliezen in 2010 dan in 2009. Als we niet met zijn allen vastberaden de strijd plannen en aangaan, zullen wij de enigen zijn die opdraaien voor de crisis.

Edito

Het beste antwoord op de crisis:

een nieuwe arbeiderspartij! D o o r B a rt V a n d e r s t e e n e

V

an een economische crisis was er weinig sprake tijdens de verkiezingscampagne. Elke partij pakte uit met een reeks beloften zonder in te gaan op de financiering ervan. De meeste openlijke liberalen, VLD en MR, waren de grootste verliezers. Diegenen die beweerden een sociaal bloedbad te vermijden, konden de schade beperken. Maar in essentie kregen we telkens een variante van het neoliberalisme voorgeschoteld.

Rechts beleid

Ook Groen en Ecolo schaarden zich meer dan ooit achter de vrije marktlogica. Groen stelde zich zelfs letterlijk voor als de groene variant van het establishment. Ecolo en Groen verklaarden bereid te zijn in een coalitie te stappen met MR, CDH en VLD, CD&V. Daarmee werd een stem voor de groenen een stem in de richting van een rechtse coalitie. SP.a en PS zien geen graten in een nieuwe deelname aan de regionale regeringen, ook al zullen de regeerakkoorden meer dan ooit neoliberaal zijn.

De maatregelen die jaarlijks cadeau’s uitdeelden aan de grote bedrijven, zoals de vele lastenverlagingen, notionele intrest, fiscale amnestie,... zullen blijven bestaan. Het is integendeel in de sociale uitgaven en openbare diensten dat zal worden geschrapt. Een extra kinderbijslag in Vlaanderen kan misschien de illusie wekken van een sociaal regeerakkoord, maar het zal een mager schaamlapje vormen. Geen enkele partij in het parlement kiest resoluut de kant van de werkenden en hun gezinnen. In tegenstelling tot een heel wat Europese landen is er in België geen electoraal sterke linkse oppositie. Meer dan ooit is een politieke stem nodig voor diegenen niet verantwoordelijk zijn voor de crisis, maar er wel voor zullen opdraaien. Links bij de verkiezingen

Erik De Bruyn van SP.a Rood had electoraal de makkelijkste campagne te voeren. Hij riep op tot een stem voor het minste kwaad met een linkse toets in de vorm van een voorkeurstem voor hem. Hij haalde op de 11e plaats in de provincie Antwerpen de vijfde meeste voorkeurstemmen. Hij was het afgelopen jaar ook minstens de vijfde meest gemediatiseerde kandidaat op die lijst. De roep naar een linksere koers zal bij de partijleiding na de verkiezingen even weinig gehoor vinden als voor de verkiezingen. Waarom in een partij blijven die neoliberale dogma’s blijft verdedigen en uitvoeren? De PVDA wou electoraal scoren in deze verkiezingscampagne. Het verkiezingsbudget ging fors de hoogte in, onder meer om een reclamebureau in te schakelen en een ludieke campagne te voeren. De media-aandacht en reacties naar aanleiding van de clowneske campagne deden veel

PVDA’ers en linkse sympathisanten even zweven. De hoop op een doorbraak werd n iet wa a rgema a k t. In Vlaanderen ging PVDA+ met slechts 0,1% vooruit in vergelijking met 2007 en in enkele electorale bastions was er zelfs achteruitgang tegenover 2007. Langs Franstalige kant was er lichte vooruitgang. De PVDA heeft zichzelf overschat en verkeerde keuzes gemaakt. Het stalinistische discours van vroeger wordt overboord gegooid, maar tegelijk verdwijnen veel elementen van een fundamentele systeemkritiek om plaats te maken voor makkelijke goed klinkende populaire ideeën. Het valt af te wachten welke conclusies de PVDA uit het resultaat zal trekken. We vrezen echter dat de ingeslagen weg van electoralisme en “haalbare” ideeën gewoon zal worden verder gezet met het oog op de verkiezingen van 2011 en nadien 2012. Verder verloor de Parti Communiste langs Franstalige kant verder terrein. Regionaal was het beste resultaat dat van de Brusselse eenheidslijst PC-PSL-LCR-PH (0,5%). Europees haalde de PC minder stemmen dan het kartel LCR-PSL. LSP kon in deze campagne geen electorale score neerzetten. Dat wisten we op voorhand. Een aantal sympathisanten stemden PVDA vanuit de hoop dat daarmee een doorbraak voor een linkse lijst mogelijk werd. Anderen stemden voor CAP omdat we daar in 2007 zelf intensief campagne voor voerden. Op de media moesten we niet rekenen. Voor onze campagne beschikten we over enkele tienduizenden gesprekken, pamfletten en affiches. Op dat vlak was onze campagne succesvol: we hebben so-

cialistische ideeën gepropageerd, geïnteresseerden ontmoet,... Nieuwe arbeiderspartij blijft nodig

Een nieuwe arbeiderspartij blijft nodig. Een dergelijke partij kan enkel ontwikkelen na een belangrijke breuk tussen delen van de georganiseerde arbeidersbeweging en de “bevoorrechte” politieke partners van CD&V, SP.a, PS, CdH en Ecolo. Zo’n breuk kan zijn oorsprong vinden in een strijdbeweging tegen het asociale beleid van de politieke partners. LSP roept alle strijdbare syndicale militanten op om de discussie over de nood aan een nieuwe strijdbare politieke formatie voor de werkenden en hun gezinnen nu reeds op te starten in syndicale delegaties, centrales en andere syndicale middens. Zolang er geen nieuwe arbeiderspartij ontwikkelt, kan enkel een electoraal blok van bestaande linkse krachten voldoende geloofwaardigheid aan de dag leggen om op relatief korte termijn de uitdaging van de kiesdrempel aan te gaan. Een eerste stap in die richting zagen we met de eenheidslijsten PC-PSLLCR-PH in Brussel en LCR-PSL voor de Europese verkiezingen langs Franstalige zijde.

Socialistisch Links

syndicaal

Op 24 juni hield LSP-Antwerpen een meeting over de automobielsector. Een 30-tal aanwezigen luisterden naar Thomas, voormalige tijdelijke arbeider bij Opel-Antwerpen, en Brett Hoven, arbeider bij Ford in Minneapolis (VS). De artikels op deze pagina zijn gebaseerd op deze toespraken.

D

e cr isis slaat bijzonder hard toe in de automobielsector. General Motors, 77 jaar lang het grootste autobedrijf ter wereld, moest worden overgenomen door de Amerikaanse overheid. De afgelopen decennia waren automobielbedrijven iconen van het kapitalisme. Met het “Fordisme” deed de lopende band haar intrede in het productieproces. Met het “Toyotisme” werd de arbeids- en productieorganisatie gekenmerkt door een grotere flexibiliteit met uitbestedingen, onderaannemers, flexibele arbeidsu-


Automobiel in crisis

Neergang van iconen van het kapitalisme ren en just-in-time productie. Het gebruik van termen als Fordisme en Toyotisme waren een uitdrukking van het belang van de automobielsector in het kapitalisme.

Overproductie De crisis die vandaag toeslaat in de automobielsector is niet nieuw. De afgelopen tien jaar zijn er in ons land 11.000 directe jobs in de sector verloren gegaan, naast wellicht evenveel onrechtstreekse jobs. De economische crisis versnelt de fundamentele overproductiecrisis in de

sector. Met steeds minder arbeiders kunnen steeds meer wagens worden geproduceerd. Zelfs toen er in de VS jaarlijks 17 miljoen wagens werden verkocht, was er overproductie en gingen de automobielbedrijven over tot herstructureringen en ontslagen. Voor dit jaar wordt verwacht dat de verkoop rond 10 miljoen wagens zal liggen. Bovendien zijn de automobielbedrijven door de financiële crisis beperkt in hun zoektocht naar andere winstgevende activiteiten op de financiële markten. Dat vormde de basis voor het faillissement van Chrysler en GM en hun overname door de overheid. De gemeenschapsmiddelen die in de sector worden gepompt, zullen niet dienen om jobs te redden maar wel om een sociaal bloedbad aan te richten. Deze bedrijven werden eerst leeg gemolken, waarna de overheden (en de vakbonden) de brokken mogen lijmen. Ook in ons land is er een overproductie. Voor de crisis werd slechts 75% van de productiecapaciteit benut, met de crisis is dat al gedaald tot 60%. Het opdrijven van de flexibiliteit en de productiviteit in de sector wordt niet aangegrepen om minder lang te werken en evenveel te produceren, maar wel om met minder arbeiders evenveel of zelfs meer te produceren.

Nationaliseren om jobs te redden

D

e nationalisaties die vandaag plaatsvinden, dienen om sociale bloedbaden aan te richten waarbij volledige lokale gemeenschappen hard worden getroffen. In vroegere automobielcentra in de VS, zoals Detroit of Flint, zijn volledige wijken in spooksteden veranderd. De gemeenschapsmiddelen die nu worden ingezet, zullen de sociale woestijn die het liberalisme achter zich laat enkel vergroten. Waarom zouden de arbeiders de crisis moeten betalen? Wij werken hard en verrichten in de automobielsector vaak monotoon werk. Een beetje besparen op ons loon zal de sluitingen niet tegenhouden. De vele toegevingen op het vlak van flexibiliteit en lonen de afgelopen jaren hebben dat aangetoond. Om onze jobs te redden, is er nood aan een offensief programma dat vertrekt van de reële behoeften van de samenleving en de arbeiders in de sector. Naast een arbeidsduurvermindering is er nood aan plannen voor een alternatieve productie met bijvoorbeeld meer nadruk op openbaar vervoer en groene technologie. Een omvorming van de volledige mobiliteitssector is nodig om jobs te redden, maar ook omwille van de ecologische noden. Met de bestaande technologie is een snelle omvorming van de sector mogelijk. Dat werd – onder andere historische omstandigheden en met andere doelstellingen – reeds aangetoond. Toen de VS betrokken raakte

in de Tweede Wereldoorlog werd de automobielsector op enkele maanden tijd omgevormd om tanks en legermaterieel te produceren. Om dit mogelijk te maken, zal er nood zijn aan een planmatige manier van werken. Dit botst met de kortzichtige winsthonger van private investeerders die vandaag de sector blijven domineren, zelfs waar er overheidsovernames waren. De overname van GM en Chrysler door de Amerikaanse overheid en de vakbonden had aangegrepen moeten worden om van deze bedrijven publieke ondernemingen te maken. Daarbij had een publieke raad van beheer de aanwezige kennis en technische mogelijkheden kunnen aanwenden om te werken aan veilig en milieuvriendelijk transport en mobiliteit. Een nationalisatie onder gemeenschapscontrole laat de controle over het aanwenden van de gemeenschapsmiddelen niet over aan private bestuurders, maar aan raden van arbeiders van de fabriek en de gemeenschap. Er is nood aan een nationale en zelfs internationale planning van wat nodig is op het vlak van mobiliteit, jobs, ecologie,... De nood aan goedkope en degelijke mobiliteit voor iedereen en de nood aan degelijke arbeidscondities moeten daarbij centraal staan. De nationalisatie van de automobielsector is verbonden aan een bredere discussie over de noden van de arbeiders en hun gezinnen, waaronder de nood aan mobiliteit en transport. Terwijl er vandaag

enerzijds overproductie is, worden een aantal noden op het vlak van mobiliteit niet ingelost wegens de hoge kosten voor transport (zowel openbaar vervoer als privé). De bestaande automobielfabrieken kunnen gebruikt worden in het kader van een nationaal mobiliteitsen transportplan. Het kapitalisme houdt vandaag een verdere ontwikkeling van de mensheid tegen, iedere verbetering van de productie wordt

Heeft Opel-Antwerpen nog een toekomst?

H

e t ove r n a m e b o d va n Magna omvat het plan om 2.500 jobs in Duitsland te schrappen, naast 8.500 in de rest van Europa. Met Sberbank beschikt Magna over een invloedrijke Russische partner. De arbeiders in Rusland en Oost-Europa hoeven wellicht niets te vrezen. De ontslagen zullen allemaal vallen bij de bijna 20.000 arbeiders in Spanje, Groot-Brittannië, België, Zweden en Frankrijk. Nu de Astra ten einde loopt, komt Antwerpen zeker in aanmerking voor een sluiting. In de discussie over de ontslagen mogen we ons niet laten vangen aan onderlinge concurrentie tussen de arbeiders van verschillende vestigingen. Het jobverlies afwenden op anderen biedt geen antwoord op de overproductiecrisis. Er is nood aan solidariteit van onderuit om op te komen tegen ieder jobverlies. Uiteraard zou een dergelijk verzet tegen jobverlies moeten gepaard gaan met alternatieven zowel op het vlak van wat er wordt geproduceerd als op het vlak van hoe er wordt gewerkt. Dit omvat een offensief programma inzake uitbreiding van openbaar vervoer en alternatieve mobiliteit naast eisen als een radicale arbeidsduurvermindering zonder loonsverlies en het behoud van het brugpensioen. Tijdens de Grote Depressie in de jaren 1930 kwam de Amerikaanse vakbond AFL reeds op voor de 30-urenweek, vijf werkdagen van zes uur (1). Die eis van 65 jaar geleden gaat verder vandaag ingezet tegen de arbeiders en tegen de gemeenschap. Dit zal niet zomaar tot stand komen, het zal het resultaat moeten zijn van arbeidersstrijd die vertrekt vanop de werkvloer. Wie strijdt kan verliezen, maar wie de strijd niet aangaat is reeds op voorhand verloren. In de automobielsector, jarenlang een icoon van het kapitalisme, botst iedere strijd voor het behoud van jobs en voor een toe-

dan wat vandaag wordt geëist, terwijl de productiviteit toch fors is opgevoerd. Een radicale arbeidsduurvermindering tot een 32-urenweek zonder loonsverlies zou het beschikbare werk verdelen in de plaats van het werklozenleger te laten aangroeien. Daarnaast is het behoud van het brugpensioen noodzakelijk als antwoord op de snel toenemende jongerenwerkloosheid. Een vakbondsstrategie tegenover de plannen voor sociale bloedbaden in de automobielsector moet ingaan tegen de logica van jobverlies en afdankingen. Indien GM-Europa de vestiging in Antwerpen zou sluiten, moet gepleit worden voor een nationalisatie, gekoppeld aan een vernieuwend mobiliteitsplan dat ook rekening houdt met ecologische behoeften. Hierbij kan het noodzakelijk zijn om personeel uit de automobielsector op andere vlakken in te zetten, bijvoorbeeld bij het openbaar vervoer. Noot (1) “Voor de vermindering der werkuren”, De Belgische vakbeweging 20 januari 1933. Het Amsab heeft een aantal oude vakbondsbladen online beschikbaar gemaakt op www. amsab.be

komst al snel met de logica van het kapitalisme. Een planmatige aanpak op het vlak van mobiliteit zal niet mogelijk zijn onder het kapitalisme, we zullen moeten opkomen voor een socialistische samenleving. Meer info over de automobielsector vind je op socialisme.be /lsp/autosector

Socialistisch Links

syndicaal


Syndicale rechten ook in ons land steeds meer met de voeten getreden D o o r S i m o n H upk e n s

H

et Internat ionaal Vak verbond publ i ceerde een verslag over de syndicale rechten in 2008. De internationale vakbondskoepel trekt daarbij aan de alarmbel. In tal van landen is het nog steeds levensbedreigend om syndicaal actief te zijn. Maar ook in landen als België is er een toename van het aantal aanvallen op het recht om syndicale actie te voeren. Als het over syndicale rechten gaat, wordt vaak gedacht aan de neokoloniale wereld. Dat is deels terecht. Ook nu weer verwijst het Internationaal Vakverbond naar de vele aanvallen op het recht om zich te organiseren, inmenging van regeringen in syndicale activiteiten en ontslagen omwille van vakbondsactiviteiten. En dat zijn dan nog maar lichte aanvallen op de syndicale rechten. In Colombia werden 49 activisten vermoord omwille van hun syndicale activiteiten. In Guatemala vielen 9 doden. Ook elders zijn er doden gevallen onder arbeiders die opkwamen voor hun rechten. In België gaan de aanvallen gelukkig niet zo ver, maar het

Internationaal Vak verbond acht het wel nodig om te wijzen op enkele zorgwekkende evoluties. Het Belgische patronaat organiseer t zich steeds beter om stakingen onmogelijk te maken. Ondanks het informele akkoord uit 2002 (het zogenaamde “herenakkoord”) om niet naar de r e cht e r s te stappen bij collectieve conflicten, zijn er toch steeds meer gerechtelijke procedures tegen stakers. De vakbonden kwamen hun verbintenissen uit het herenakkoord na, het patronaat niet. In 2008 waren er verschillende gerechtelijke procedures die erop gericht waren om stakersposten onmogelijk te maken. Procedures

Het beste antwoord op de aanvallen op onze syndicale rechten: “Solidariteit: krachtig wapen tegen agressief patronaat”

Actie aan Fiat te Brussel op eenzijdig verzoekschrift werden ingezet om dwangsommen te kunnen opleggen aan al wie deelnam aan een stakerspost. Daarbij werden gerechtsdeurwaarders ingezet en bij Carrefour ook de politie. Voor het eerst in jaren werd een stakingspiket door de politie fysiek aangevallen. Na Carrefour volgden anderen: Cytec, UCB, Elia,... In oktober 2008 was er een heuse golf van gerechtelijke procedures van het patronaat om stakersposten onmogelijk te maken (en stakingen dus te verbieden). Daarmee heeft het Belgische gerecht het stakingsrecht met de voeten getreden en gaat het in tegen onder meer Europese regels inzake syndicale rechten. Het rapport haalt ook uit naar de vele gevallen van delegees die worden afgedankt wegens hun syndicale activiteiten. Ondanks de bescherming van delegees wordt toch regelmatig tot ontslag overgegaan. Vaak zelfs zonder de procedure te respecteren. Daartegen wordt door het gerecht minder doortastend opgetreden. Misschien nog één frappant recent voorbeeld van een inbreuk

op de syndicale rechten in ons land. Bij IAC (Italian Automotive Center, de distributeur van Fiat in ons land) werd het bedrijf geherstructureerd. De 90 werknemers werden verdeeld in twee “zelfstandige” bedrijfseenheden. Eén daarvan met 24 werknemers werd met sluiten bedreigd. “Toevallig” betrof het de bedrijfseenheid waar de 12 beschermde syndicale militanten in werden ondergebracht. Toen de arbeiders in actie gingen tegen deze poging om de syndicale werking weg te herstructureren, riep de directie plots die acties in als “dringende reden” om de arbeiders af te danken. De economische crisis zal leiden tot patronale druk op de syndicale rechten. De angst voor jobverlies zal een rol spelen in het tegenhouden van mobilisaties. Maar om onze syndicale rechten te verdedigen, is het nodig om ons te organiseren en te mobiliseren. Solidariteit is het beste wapen tegen het agressieve patronaat. Die solidariteit moet worden georganiseerd bij iedere inbreuk op onze syndicale rechten.

█ KORT █ █ █ Syndicale rechten volgens LDD... Begin juni toonde de West-Vlaamse zaakvoerder Guido Dumarey, financier van Lijst-Dedecker, waar de partij van het “gezond verstand” staat op het vlak van syndicale rechten. Dumarey is ceo bij Punch International. Dochterbedrijf Punch Graphix in Lier kondigde aan dat 25 van de 230 jobs moesten verdwijnen. Die 25 moesten van de directie de volledige opzegtermijn presteren. Daarna zouden ze vertrekken zonder enige opzegvergoeding. De vakbonden protesteerden, waarop Dumarey woedend reageerde dat de dag nadien niemand nog moest komen werken. Het personeel aanvaardde die mondelinge eenzijdige wijziging van de arbeidsovereenkomst niet en kwam wel werken. Hierop sloeg Dumarey een vakbondssecretaris van LBC tegen de grond. Dat is het agressieve “sociaal” model waar de figuren achter Lijst-Dedecker blijkbaar voor staan: een toekomstbeeld dat meer aan de tijd van Daens doet denken.

Inpakken en wegwezen Bij Aleris in Duffel werd eerder dit jaar een herstructurering aangekondigd waarbij 770 jobs zouden verloren gaan. Dat aantal is bij onderhandelingen afgezwakt tot 510: 310 arbeiders en 200 bedienden. Alle personeelsleden moesten op 25 juni de persoonlijke spullen meenemen naar huis. Wie op vrijdag 26 juni te horen kreeg dat hij/zij mocht blijven, kon hierna deze spullen mee terug brengen. Op 26 juni werden alle werknemers in kleine groepjes naar het bedrijf geroepen, de directie had een volledige dag uitgetrokken om de ontslagen te “behandelen”. Per klein groepje werd de lijst van arbeiders en bedienden alfabetisch overlopen. Iedereen kreeg daarbij een brief waarin stond dat hij/zij ontslagen was, een job behield of op brugpensioen kon. Dat is een bizarre werkwijze die er vooral op gericht is om eengemaakt protest van de vertrekkers te vermijden. Het minste dat kan worden gezegd, is dat deze werkwijze getuigt van een totaal gebrek aan respect voor de jarenlange inzet van de 510 werknemers die in de loop van de dag een brief kregen waarin stond dat met onmiddellijke ingang alle banden met het bedrijf werden doorgeknipt.

Lindsey olieraffinaderij: mislukte poging tot totale confrontatie

D

e Franse multinational Total ging in Engeland een harde confrontatie aan met de arbeiders van de raffinaderij in Lindsey. Na solidariteitsacties tegen het ontslag van strijdbare militanten bij een onderaannemer, ging de directie over tot een lock-out. Alle arbeiders werden afgedankt. We laten Keith Gibson van het stakerscomité en lid van de Socialist Party aan het woord.

“Op maandag 22 juni gingen ontslagen arbeiders over tot een symbolische actie: ze verbrandden hun ontslagbrieven collectief voor de gebouwen van de olieraffinaderij. Daarmee werd een duidelijke boodschap gegeven aan de directie van Total: massale afdankingen zullen de arbeiders er niet toe brengen om de staking af te blazen. “Eerder was er een spontane en dus “illegale” stakingsactie op 11 juni. Die actie was gericht tegen het ontslag van 51 arbeiders bij een onderaannemer. Dat ontslag was een poging tot afrekening met strijdbare militanten. Total weigerde hierna om te onderhandelen over de 51 afdankingen en eiste een hervatting van het werk. Een personeelsvergadering besliste om de patronale chantage niet te aanvaarden en de acties verder te zetten. Total kondigde hierop via een persbericht aan dat 647 stakende arbeiders werden afgedankt. Er volgden solidariteitsac-

ties in meer dan 20 petrochemische fabrieken en energiebedrijven. “Total heeft de oorlog verklaard aan de vakbonden. Dit gaat niet meer over 51 arbeiders, maar over de toekomst van onze sector. Het patronaat wil de solidariteit onder de arbeiders breken en afraken van nationale akkoorden om zo de lonen en arbeidscondities naar beneden te halen. “We zullen dat niet toelaten. We moeten samen opkomen tegen de inhalige patroons. Zij zeggen dat ze niet willen onderhandelen zolang we staken. In februari zeiden ze dat ook, maar dwongen we hen uiteindelijk om te onderhandelen en toe te geven. Volgens de directie hadden we een referendum moeten houden vooraleer stakingsacties op te zetten, maar tegelijk willen de patroons het houden van referenda onmogelijk maken. We zullen niet ingaan op hun voorstel om opnieuw te solliciteren voor onze job, waarbij zij kunnen kiezen wie terug mag en wie niet. Delegee Phil Whitehurst stelde: “We kwamen samen naar buiten en we zullen dan ook samen terug naar binnen gaan.”

“We verzetten ons tegen werkloosheid en slecht betaald werk, tegen anti-vakbondswetten en tegen grote bedrijven als Total die ons willen laten betalen voor de kapitalistische crisis.” Op 26 juni werd een akkoord bereikt met de directie waarin werd vastgelegd dat alle ontslagen arbeiders terug aan het werk mochten. De impact van de snelle verspreiding van de staking en de vastberaden opstelling gaven de doorslag. Op basis van strijd en solidariteit zijn overwinningen mogelijk! ABVV-Antwerpen solidair Het congres van ABVV-Antwerpen nam op 19 juni unaniem een motie aan waarin het zich uitsprak tegen onder meer de ondermijning van syndicale rechten en vrijheden en tegen het ontslag van de collega’s in Engeland. In TotalAntwerpen werd een pamflet van het gemeenschappelijk vakbondsfront verspreid waarin de situatie in Engeland werd uitgelegd. De vakbonden hebben hun ongenoegen ook laten blijken bij de Franse directie van Total.

dossier

Tienanmen 1989 Zeven weken die de wereld deed daveren

D o ss i e r

O

Vincent Kolo, C h i n aw o r k e r . i n f o

door

p 15 april 1989 stierf Hu Yaobang, de voormalige secretaris-generaal van de Communistische Partij, aan een hartaanval. Dit was het signaal voor het begin van één van de grootste bewegingen in de moderne geschiedenis. Een beweging die groter werd dan de initiatiefnemers ooit hadden kunnen hopen en die dicht bij het omverwerpen van het dictatoriaal regime van de zogenaamde “Communistische Partij” kwam. Op 17 april stapten ongeveer 700 studenten en leraars 15 kilometer van hun universiteit naar het Tienanmen-plein (het “Plein van de Hemelse Vrede”) in het centrum van de Chinese hoofdstad. Ze riepen “Lang leve Hu Yaobang! Lang leve democratie! Weg met de corruptie! Weg met de autocratie!” In de weken die daarop volgden, zouden die slogans in de hele wereld weerklank vinden. Miljoenen mensen zouden zich aansluiten bij de demonstraties in Peking en meer dan 110 andere steden in China. De beweging werd uiteindelijk bloedig neergeslagen. Op de acties zongen de betogers vaak de Internationale en waren er slogans voor het socialisme. De stelling van het regime dat dit een burgerlijke contrarevolutie was, klopte niet. Vijf dagen na de eerste bescheiden beto-

Socialistisch Links


Nieuw boek over Tienanmen De website Chinaworker.org publiceerde een boek over de gebeurtenissen van Tienanmen 1989. De Engelstalige versie van dit boek is verkrijgbaar via de redactie van dit blad. Het boek kost 7 euro en telt een 80-tal bladzijden. Een aanrader voor wie wil weten wat er echt gebeurd is in 1989!

was een duidelijk programma, strate- opstand te hebben gepland tegen de regegie en tactiek” (Militant, 9 juni 1989). ring. De aanhangers van de arbeidersfeIn de nacht van 3 op 4 juni richtte Deng deratie werden massaal opgepakt. Intussen is er in China al meer dan 20 Xiaoping met zijn medestanders van de harde lijn een bloedbad aan om de con- jaar een verbod op berichtgeving over trole te herstellen. Deng mobiliseerde “liu si” (4 juni). Enkel de officiële vermeer dan 200.000 soldaten om de hoofd- sie van het regime mag aan bod komen. stad binnen te vallen. Dat aantal soldaten Volgens die versie vielen er geen doden en moest Deng ingrijpen om sociale chakomt ongeveer overeen met het aantal Amerikaanse soldaten dat werd gemobili- os te vermijden en de verdere ontwikkeling van China te beschermen. De snelle seerd om in 2003 Irak binnen te vallen. Mensenrechtenorganisatie Amnesty economische groei van China in de jaren International heeft het over minstens 1990 en het begin van deze eeuw vormde 1.000 doden bij confrontaties in het stads- de historische rechtvaardiging voor de tussenkomst van het regime. centrum. In de weken en maanden na het Het neerslaan van de opstand had niets neerslaan van de opstand werden meer te maken met een verzet tegen een terugdan 40.000 mensen opgepakt. Het waren vooral arbeiders die werden geviseerd, keer van het kapitalisme in China. Een aantal Chinese leiders probeerde dit zo veel meer dan de studenten. Arbeiders die stakingen hadden georganiseerd of voor te stellen, maar het was het regime zelf dat in toenemende mate neoliberale pogingen daartoe ondernamen, werden hervormingen doorvoerde in combinaveroordeeld tot lange gevangenisstraffen of werden zelfs geëxecuteerd. De auto- tie met een hernieuwd autoritair bewind. nome federatie van arbeiders van Peking Diegenen die stellen dat kapitalisme en had opgeroepen tot een algemene staking democratie hand in hand gaan, hebben het overigens niet makkelijk om te verin een poging om de militaire repressie klaren wat er in China gebeurd is in 1989 te stoppen. De groep werd er door het of waarom het Chinese model zo populair regime van beschuldigd een gewapende is bij Westerse multinationals. Dit jaar was het Chinese regime extra op haar hoede. Het was immers de 20ste Stalinistisch systeem in crisis verjaardag van de opstand en bovendien vond deze plaats tegen de achtergrond In het westen was het neoliberaal offensief tegen de arbeidersklasse al begonvan een economische crisis. Enkel in nen, maar dit proces werd versneld door de crisis en ineenstorting van de stalinisHong Kong kon vrij betoogd worden bij tische regimes. De stalinistische landen werden getroffen door aanhoudende en de herdenking van 4 juni. Dit jaar waopeenvolgende crisissen sinds eind jaren 1970. De snelle industrialisering in de ren er maar liefst 200.000 aanwezigen beginjaren – als gevolg van de voordelen van de centrale planning en het staatsop deze actie. In de rest van China werbezit van de productiemiddelen – begon te stagneren door de verstikkende rol den de veiligheidsmaatregelen opgedrevan de bureaucratie. Dat was onvermijdelijk omdat er geen actieve inbreng en ven en was er een hardere repressie tebetrokkenheid van bredere lagen was bij het organiseren van de samenleving en gen pro-democratie activisten maar ook de economie. De combinatie van economische crisis, de repressieve aard van de tegen linkse en socialistische oppositiestalinistische dictaturen en de aanvallen van de bureaucratie op de sociale verstemmen. worvenheden leidden tot een groeiende onverschilligheid tegenover het “socialisme” dat als term werd geclaimd door de regimes in het Oostblok. Een groot aantal intellectuelen en elementen binnen de bureaucratie begonnen zich af te keren van het “socialisme”. In heel het stalinistisch blok, zowel in China, Hongarije, Polen als Joegoslavië, begonnen delen van de bureaucratie uit te kijken naar het kapitalisme als mogelijke reddingsboei om de eigen macht en privileges te beschermen. De machtsovername van Deng Xiaoping in 1978 na de nederlaag van de maoïstische “Bende van Vier” vormde een cruciaal keerpunt in China. Er was geen volledig uitgewerkt plan om het kapitalisme in China te herstellen, maar wel een “pragmatische” poging om een aantal kapitalistische elementen te introduceren binnen een bureaucratisch geplande economie. Elementen als hogere vergoedingen voor managers, beperking van de sociale bescherming van arbeiders, meer ruimte voor private investeringen en rijkdom kregen steeds meer een vrijgeleide. In de loop van de jaren 1980 ontwikkelde een vrij openlijk kapitalistische vleugel in het Chinese regime. Deng en Zhao waren daar boegbeelden van. De economische veranderingen vormden de basis voor de ondermijning van de positie van de Chinese arbeiders. Hierna konden ze makkelijker als goedkope arSpandoek en stand van het Committee beidskrachten worden ingezet door buitenlandse multinationals. Elementen van for a Workers’ International (CWI) op sociale bescherming verdwenen steeds meer naar het achterplan. Dat was de bade herdenking van 20 jaar Tienanmen in sis voor de Chinese groei van de afgelopen jaren. De wereldwijde crisis van het Hong Kong. Daar namen 200.000 menkapitalisme slaat vandaag ook ongenadig toe in China. sen deel aan een herdenkingsactie.

ging negeerden meer dan 200.000 mensen een betogingverbod op de dag van de begrafenis van Hu. Er werd een studentenstaking van onbepaalde duur aangekondigd in meer dan 20 universiteiten en hogescholen in Peking. Er werd ook een organisatie opgezet om de beweging te coördineren. Half mei begonnen de arbeiders zich eveneens te organiseren en werd de basis gelegd voor onafhankelijke vakbonden. De Chinese leiders waren vooral daar bang van. De Russische revolutionair Trotski stelde destijds dat een revolutie plaatsgrijpt als de massa’s directe invloed krijgen en zich bewust worden van hun macht om die invloed uit te oefenen. Dat is inderdaad wat er in China gebeurde in 1989. Het Chinese regime van Deng Xiaoping kreeg vanuit het westen veel lof voor het doorvoeren van elementen van kapitalisme, maar bleek tegenover de beweging in eigen land verward en onmachtig te staan. Regering en leger waren verdeeld. Onze organisatie schreef op dat ogenblik: “Alle voorwaarden voor de vreedzame omverwerping van het regime waren aanwezig. Het enige wat ontbrak,

Kap M

et sis ee voor anti-kap Maar wat bet Dat volstaat crisis omdat h waar we tege de plaats wil methoden w Anti-kapitali stap, in dit a gende stappe De wereld is een economisc men die ons s komstbeeld v nochtans ande Iedereen zal d hebben, missc zullen eerder v gemeenschapp wordt gewerkt grote steden d wetenschappe lijkheden en t teren. Aan ide Maar hoe kun een andere sam

Zit het kap van de men

De heersend loven dat het samenleving h zijn van de me gie zal wel ee gedrag bepale natuur” is gee onveranderlijk op magische w vallen. De wijz ons verhouden en hoe de men over de wereld evolueert in ee de materiële vo ving en onze v Eeuwenlang menlevingen v dige jagers-ver al wat nodig w gedeeld in hee dividu wist da als de volledig Het is pas de jaren, na de la de nomadenst gen, dat er een welvaart was. over die oversc legde de basis biele heersend

Socialistisch Links

dossier


pitalisme in crisis... Welk alternatief?

een kapitalisme in criDe heersende klassen die elkaar ops is het logisch dat er volgden in verschillende historische peen groeiende openheid is rioden verklaarden steeds dat het in de pitalistische opvattingen. “menselijke natuur” lag dat de ene pertekent anti-kapitalisme? soon de andere kon bezitten als slaaf of niet als antwoord op de dat er een koning was die door een god het enkel duidelijk maakt was aangesteld om alle grond en haar en zijn en niet wat we in bewoners te controleren, of dat een pallen stellen en met welke troon honderd keer meer verdient dan we dat kunnen bereiken. zijn arbeiders. isme is een goede eerste artikel gaan we in op volen. Een socialistisch alternatief in een erg slechte staat met che crisis en milieuprobleNet als de slavenmaatschappij en de fesamen een erg somber toe- odaliteit voor haar, zijn ook het kapitavoorschotelen. Het zou er lisme, het privaat bezit van de productieers aan toe kunnen gaan. middelen en de winsthonger niet in steen daar wel wat ideeën over gebeiteld. Een andere samenleving is chien erg vaag. Sommigen mogelijk. Een socialistische maatschapvoorstander zijn van kleine pij baseert zich op het collectief bezit van pen waarbij met ruilhandel de grote bedrijven en een democratische t, anderen zien meer heil in planning van de productie. Indien de die gebruik maken van alle moderne technologie zou worden aangeelijke en technische moge- wend in het belang van de meerderheid tegelijk de natuur respec- van de bevolking, dan zouden we funeeën zal het niet ontbreken. damentele stappen vooruit kunnen zetnnen we daadwerkelijk tot ten. Het zou de materiële basis vormen menleving komen? waarop ook de menselijke cultuur fundamenteel zou kunnen veranderen. In de plaats van een samenleving die egoïsme pitalisme in de aard en inhaligheid beloont, zou een socialisns? tische samenleving zich baseren op gelijkheid en rechtvaardigheid. de klasse wil ons laten geDe beslissingen zouden democratisch kapitalisme of de klassen- kunnen worden genomen. Niet door zohet onvermijdelijke gevolg als vandaag om de vier jaar één of andere enselijke natuur. De biolo- politicus te verkiezen die volgzaam de en aantal aspecten van ons macht van de grote bedrijven en het esen, maar de “menselijke tablishment respecteert en versterkt. De en vaststaand gegeven dat arbeiders zouden de beslissingen zelf nek is omdat het nu eenmaal men via regelmatige vergaderingen op wijze uit de hemel is komen hun werken woonplaatsen. Er zouden ze waarop wij ons gedragen, afgevaardigden verkozen worden voor n tegenover andere mensen politieke posities, net als voor econominsheid zich verhoudt tegen- sche en administratieve posities. Deze d, is niet onveranderlijk. Het afgevaardigden zouden steeds afzetbaar en reactie op de veranderen- zijn door diegenen die hen verkozen hebvoorwaarden in de samenle- ben en ze zouden leven aan het gemidverhouding met de planeet. delde loon van diegenen die ze vertegenleefden de mensen in sa- woordigen. van nomaden en gelijkwaarDe arbeidsweek zou fors kunnen worrzamelaars. Het voedsel en den ingekort, het beschikbare werk zou was om te overleven, werd verdeeld worden zonder loonverlies. De el de gemeenschap. Ieder in- fundamentele behoeften van eenieder at het enkel kon overleven zouden gegarandeerd worden, waardoor ge gemeenschap overleefde. alle vrouwen en mannen controle over afgelopen paar duizenden hun eigen leven zouden kunnen uitoefeandbouwrevolutie waarbij nen waarbij er ook meer mogelijkheden tammen zich gingen vesti- zouden zijn om creatieve en intellectun duurzame overschot aan ele interesses te ontwikkelen. Dit zou de De strijd voor de controle deur openzetten om optimaal gebruik te chotten begon in die tijd en maken van het creatieve potentieel van s voor het ontstaan van sta- heel de mensheid. de klassen.

Hoe kunnen we zo ver geraken?

Iedere staking, iedere strijdbeweging heeft in zich een element van contestatie tegen een deel van de kapitalistische macht. Een stakingspiket maakt het de patroon onmogelijk om te doen wat hij wil in “zijn” bedrijf. Het stelt ook de burgerlijke ideologie in vraag, in die zin dat de onderwerping van de arbeiders aan het patronaat wordt betwist. Bij een staking wordt uitbuiting niet zomaar aanvaard. Als een staking uitbreiding kent en groter

wordt (een bedrijfsstaking die uitgroeit tot een lokale of zelfs nationale staking, van een 24-urenstaking naar een staking van onbepaalde duur), zal ook de contestatie toenemen. Dat kan leiden tot een cruciale vraag wie eigenlijk baas is over het bedrijf, over de economie en over de staat: de arbeiders of de burgerij? In een dergelijk proces is er niet alleen een confrontatie met de kapitalistische macht, er wordt ook een basis gelegd voor een nieuwe samenleving die haar wortels vindt in strijdbewegingen. Naarmate het sociaal conflict dieper wordt, zullen de

stakerscomités steeds meer taken moeten opnemen en zal dit leiden tot een situatie van dubbelmacht, waarbij er naast de burgerlijke staat ook een embryo van een nieuwe staat opstaat op basis van arbeidersraden en acties. Op basis van een overwinning in de strijd kan een nieuwe samenleving ontstaan waarin komaf wordt gemaakt met uitbuiting en onderdrukking. Dat is een democratisch geplande socialistische samenleving die zich baseert op de zelforganisatie van de arbeiders en de bevolking.

Maar hoe zat het dan in Rusland?

D

e bureaucratische dictaturen in Rusland, China, OostEuropa en elders hadden niets te maken met een echt democratisch socialisme. Het is wel belangrijk dat socialisten vandaag de ervaring van de Russische revolutie bestuderen om de redenen te kennen die aan de basis lagen van de bureaucratische degeneratie. Die redenen zijn te vinden in de specifieke historische voorwaarden en niet in het socialistisch alternatief op zich. De Russische Revolutie van 1917 was de eerste waarbij de arbeidersklasse een einde maakte aan het kapitalisme om een nieuwe socialistische samenleving op te bouwen. De Sovjetunie kende een tijdlang het meest democratische regime ter wereld: de arbeiders en boeren oefenden er de macht op democratische wijze uit via raden (het Russische woord voor raden is “sovjets”). Het was de eerste staat ter wereld die gelijke rechten voor vrouwen invoerde met stemrecht en ook het recht op abortus. De Sovjetunie legaliseerde homoseksualiteit. Lenin en Trotski, de leiders van deze revolutie, hebben altijd gesteld dat het niet mogelijk was om het socialisme op te bouwen in één enkel land, zeker niet in een land als Rusland dat voorheen nog semi-feodaal was. Voor Lenin en Trotski was de Russische revolutie slechts een stap die navolging moest kennen in de machtigste kapitalistische landen van West-Europa. De belangrijkste imperialistische machten beseften zelf ook dat de Russische revolutie geen puur lokale aangelegenheid was, maar dat het kapitalisme internationaal werd bedreigd. Er werd deelgenomen aan een bloedige burgeroorlog die werd opgezet door de kapitalisten en grootgrondbezitters in Rusland om de nieuwe sovjetregering ten val te brengen. Legers uit 21 landen, waaronder de VS, Frankrijk, GrootBrittannië, Duitsland en België, vielen Rusland binnen om de contrarevolutie te steunen.

De overwinning van de revolutionairen in de burgeroorlog (1918-1921) was enkel mogelijk omdat er in heel Europa een revolutionaire golf was. De uitstraling van de Russische revolutie en de oproep vanuit Rusland aan alle arbeiders om in verzet te gaan tegen de oorlog en het kapitalisme staken de lont in het kruitvat. Het kwam in 1918-19 tot revoluties in Hongarije en Duitsland en nadien tot arbeidersopstanden doorheen Europa. Dit leidde tot het einde van de oorlog en dwong de burgerij om de troepen uit Rusland terug te trekken om revoluties in de kapitalistische landen te vermijden. Jammer genoeg slaagden die revoluties in Europa er niet in om het kapitalisme omver te werpen. Het verschil met Rusland was het ontbreken van een massale revolutionaire partij die in staat was om de revoluties tot hun conclusies door te trekken. De massale arbeiderspartijen in Europa stonden onder de controle van reformistische leiders die er alles aan deden om de kapitalistische economie en de macht van de burgerij te redden.

De jonge Sovjetunie slaagde er in om de contrarevolutie te verslaan, maar bleef geïsoleerd. De bloedige burgeroorlog had het land in een verschrikkelijke staat van wanorde achtergelaten waarbij de massa’s uitgeput waren door werkloosheid en honger. De betrokkenheid bij de Sovjets nam af en deze raden kenden steeds minder debat of politieke macht. Dat was de basis waarop een bureaucratische kaste rond Stalin steeds meer macht naar zich toe kon trekken. Het stalinisme maakte in de jaren 1920 en 1930 een einde aan de democratische rechten die de arbeidersklasse had afgedwongen. In naam van het socialisme werd een dictatoriaal regime opgelegd aan de arbeiders en boeren. Tal van revoluties in de neokoloniale wereld en in Europa bleven naar Rusland kijken als het te volgen voorbeeld. De stalinistische regering in Moskou kon op die manier haar model exporteren naar China, Oost-Europa en andere landen. www.marxisme.net

8

Socialistisch Links

Internationaal Internationaal


Revolutionaire crisis in Iran arbeidersklasse moet centrale rol spelen! door

tegen het regime, was de beweging niet meer te stoppen. Het regime zelf was verdeeld over hoe de beweging moest worden aangepakt, in de conservatieve kringen van het bewind kwam het volgens de Britse journalist Robert Fisk zelfs tot dermate verhitte discussies dat enkele vuistslagen werden uitgedeeld. Op het ogenblik van het schrijven van dit artikel is het nog onduidelijk hoe de beweging verder zal ontwikkelen, een revolutionair proces ontwikkelt van uur tot uur en van dag tot dag. Voor actuele analyses en verslagen verwijzen we graag naar onze website socialisme.be. Intussen kunnen wel een aantal algemene lessen worden getrokken.

G e e rt C o o l

D

e afgelopen weken werd Iran getroffen door een revolut ionaire cr isis. Honderdduizenden, wellicht miljoenen, mensen kwamen op straat. De angst om te protesteren tegen het dictatoriale regime is weggevallen. De jarenlange opgekropte woede en het ongenoegen kwamen tot uitbarsting in een beweging die qua omvang niet meer gezien werd sinds de revolutie van 1979. De aanloop

De afgelopen 40 jaar kende Iran een bewogen geschiedenis. Het olierijke land profiteerde in de jaren 1970 van de verviervoudiging van de olieprijs. Tussen 1972 en 1975 steeg het bbp in het land gemiddeld met 34% per jaar. Het regime van de Sjah ontving miljarden die werden doorgesluisd naar een kleine toplaag. 45 families bezaten 85% van de middelgrote en grote bedrijven. De rijkste 10% was goed voor 40% van de inkomsten, terwijl meer dan een kwart van de bevolking in absolute armoede leefde. Het groeiende ongenoegen leidde tot een uitbarsting van woede die het voorheen stabiel geachte regime van de Sjah omver wierp in een beweging in 1979. De arbeiders stonden vooraan in de beweging tegen het regime. Het begon als een reactie op de repressie tegen één van de vele illegale betogingen tegen het regime. Het neerschieten van honderden betogers in Qom leidde tot een algemene staking met twee miljoen betogers in Teheran. Tijdens de algemene staking was de arbeidersklasse zich bewust van haar kracht, maar niet van hoe het deze macht moest organiseren. Het ontbrak de arbeiders aan een duidelijk programma en alternatief, onder meer door het falen van de voorheen machtige communistische partij (Tudeh). Die partij zocht toenadering met andere krachten, waaronder de clerus. Dat bood ruimte aan de reactionaire religieuze krachten rond Ayatollah Khomeini. De reactionaire religieuzen stelden een totalitair regime in dat uiteindelijk de arbeidersbeweging op brutale wijze zou onderdrukken. Er werd een einde gemaakt aan de gewapende arbeiderscomités die de controle hadden overgenomen in tal van fabrieken. Khomeini moest aanvankelijk voorzichtig te werk gaan, de repressie werd stap per stap opgedreven en ging gepaard met sociale toegevingen als gratis gezondheidszorg en openbaar vervoer. Er kwamen overheidssubsidies voor energie en basisgoederen. Dat vormde de

basis voor de uitbouw van het religieuze regime. Binnen het regime waren er verschillende stromingen. Enerzijds was er de groep rond Khomeini die de macht bij de religieuze leiding wou houden en het islamitisch fundamentalisme naar de rest van de wereld wou exporteren. Anderzijds was er een meer pragmatische vleugel die pleitte voor een moderne gecentraliseerde kapitalistische staat. Deze tegenstelling wordt vandaag nog steeds verder uitgevochten in de confrontatie tussen ayatollah Khamenei en “hervormer” Rafsanjani. In Iran is de kloof tussen rijk en arm niet verdwenen, de helft van de rijkdom is in handen van minder dan 20% van de bevolking. De religieuze inmenging in het leven van jongeren en vrouwen botst op steeds meer verzet. Dat leidde meermaals tot acties en bewegingen. Eind jaren 1990 waren er diverse studentenacties met een hoogtepunt in 1999. Die beweging beëindigde heel wat illusies in de toenmalige “hervormingsgezinde” president Khatami die zich niet uitsprak tegen de repressieve aanpak van de studentenbeweging. Vandaag is Khatami één van de centrale figuren achter Mousavi. Sinds 2004 is er een opleving van stakingen en arbeidersacties. Er werd gestaakt door het buspersoneel in Teheran (waar een onafhankelijke vakbond werd opgezet onder leiding van de inmiddels gevangen genomen Mansour Osanloo), in de suikerfabrieken van Haf Tapeh, door leraars, textielarbeiders en in de automobielsector in Iran Khodro. In 2005 was er zelfs een nationale dag van stakingen en acties. Op 1 mei van dit jaar waren er betogingen en acties. Het regime antwoordde met repressie: meer dan 80 activisten werden opgepakt. Deze acties vormden een voorbode voor de beweging die in juni losbarstte in Iran.

De opstand

Van de oorspronkelijke 475 kandidaten voor de Iraanse presidentsverkiezingen, mochten er uiteindelijk slechts vier effectief deelnemen. Het ging telkens om figuren van de gevestigde orde. De belangrijkste uitdager voor Ahmadinejad was Mousavi. Die staat voor een gematigder opstelling tegenover het Westen, maar was wel Iraans premier in de periode van de oorlog met Irak (1980-88) toen er een scherp repressief beleid werd gevoerd. In 2005 haalde Ahmadinejad nog een onverwachte overwinning op Rafsanjani op basis van beloften inzake een rechtvaardige verdeling van de olie-inkomsten en een verbetering van de levensstandaard van de armen. Hij sprak zelfs over een “republiek van de armen”. Ahmadinejad kwam die beloften niet na, maar bleef zich profileren als een figuur die ingaat tegen corrupte kapitalisten. Mousavi kon zich opwerpen als de kandidaat die Ahmadinejad kon verslagen. De resultaten werden twee uur na het sluiten van de kiesbureaus al bekendgemaakt en toen bleek meteen dat er sprake was van fraude. Ahmadinejad beweerde 64% van de stemmen te hebben behaald. De aankondiging van dat “resultaat” leidde meteen tot massale bijeenkomsten en betogingen van voornamelijk jongeren en vrouwen. 60% tot 70% van de bevolking in Iran is jonger dan dertig jaar. Het protest ging al snel niet meer enkel om de verkiezingsresultaten maar ook om het gebrek aan democratische rechten, de werkloosheid, huisvestingsproblemen,… De af keer tegenover het regime werd het centrale thema. Pogingen van het regime om de beweging te stoppen mislukten. Mousavi moest, na een aanvankelijke oproep om de acties te stoppen, opnieuw deelnemen aan de beweging. Eens de stap werd gezet om actief in verzet te gaan

Hoe een overwinning bereiken?

Het is duidelijk dat een nieuw tijdperk is aangebroken in Iran en dat de opstand en revolutie zullen ontwikkelen over een langere periode met tal van crisissen en keerpunten in de situatie. De centrale vraag is hoe de arbeidersklasse een centrale rol in de strijd kan opnemen om deze vooruit te brengen. Lenin had het over vier belangrijke voorwaarden opdat een socialistische revolutie zou ontwikkelen. Ten eerste verdeeldheid en splitsingen in de heersende klasse en haar politieke vertegenwoordigers. Ten tweede moet een aanzienlijk deel van de middenklasse aangestoken zijn door de revolutie en deze ondersteunen. Ten derde moet de arbeidersklasse georganiseerd zijn en bereid zijn om de strijd aan te gaan

waarbij het zichzelf aan het hoofd plaatst van het revolutionaire proces. Ten vierde is er nood aan een massale revolutionaire socialistische partij met een duidelijke leiding en steun onder bredere lagen van de massa’s, in het bijzonder de actieve lagen van de arbeidersklasse. De eerste twee voorwaarden zijn aanwezig in Iran. Maar het zou voorbarig en onverantwoordelijk zijn om op simplistische wijze te argumenteren dat deze voorwaarden op dit ogenblik voldoende ontwikkeld zijn in Iran. De derde voorwaarde – bereidheid van de arbeidersklasse om de strijd aan te gaan – is niet volledig duidelijk op dit ogenblik. De arbeidersklasse heeft haar stempel nog niet voldoende op de beweging kunnen zetten, toch niet als onafhankelijke kracht. De vierde voorwaarde van Lenin, de nood aan een massale revolutionaire socialistische partij en leiding, moet nog worden gerealiseerd. De bereidheid van de arbeiders om de strijd aan te gaan, moet uitgetest worden in verkozen strijdcomités en onafhankelijke vakbonden die moeten worden uitgebouwd. De afwezigheid van een sterk verspreid bewustzijn onder de arbeidersklasse van haar onafhankelijke rol en de afwezigheid van een revolutionaire leiding vormen objectieve hinderpalen voor de revolutie. Anderzijds is de beweging in Iran mogelijk slechts een voorloper van een veel belangrijker beweging. Zelfs indien het regime nog een tijdlang kan standhouden, zullen de sociale crisis en de tegenstellingen aanwezig blijven en leiden tot nieuwe revolutionaire opstoten.

Internationale solidariteit LSP nam reeds deel aan verschillende solidariteitsacties in ons land. We publiceerden een solidariteitsboodschap die werd verspreid in het Nederlands, Frans, Engels en Perzisch. We werken samen met linkse activisten uit Iran die zich verzetten tegen het reactionaire regime van Ahmadinejad zonder enige illusies te koesteren in Mousavi of het westers imperialisme.

Socialistisch Links

Partijnieuws


Doe mee aan de zomer van verzet

D

eze zomer trekt LSP opnieuw naar tal van festivals om er met jongeren in discussie te treden, campagnes bekend te maken, steun op te halen en het najaar voor te bereiden. We doen dat rond een aantal thema’s die centraal staan in onze werking: het verzet tegen de gevolgen van de crisis, tegen onderwijsbesparingen, tegen racisme en seksisme, tegen milieuvervuiling. We willen in het najaar onder jongeren een ideologische campagne voeren om de methode en ideeën van het marxisme bekender te maken en om op die basis de discussie aan te vatten over een socialistisch alternatief. De terugkeer van Marx in het publieke debat zal niet onopgemerkt voorbijgaan onder jongeren! De afgelopen maanden zijn heel wat nieuwe mensen in contact gekomen met LSP en kwamen er een pak nieuwe leden bij. We zullen dan ook nadruk leggen op de vorming en de werking van onze afdelingen. LSP is geen partij als de andere, waar er reclamebureau’s worden ingehuurd voor de belangrijke beslissingen terwijl de leden er enkel dienen als voetvolk. De werking van LSP is er op gericht om de politieke kennis en het begrip van hoe strijd ontwikkelt bij alle leden te versterken. Als individu sta je sterker als je mee kan profiteren van de ervaring van anderen en van collectieve ervaringen. De basis van onze werking wordt gevormd door de afdelingen. In zowat alle grote steden in dit land zijn er LSP-afdelingen. In principe vergaderen die elke week met een politieke discussie die wordt toegelicht door een spreker waarna er ruimte voor discussie is. Zo’n afdelingsvergadering wordt afgesloten met een korte praktische agenda. We vergaderen

LSP/PSL

wekelijks om verschillende thema’s Daarnaast zullen we natuurlijk ook uit de actualiteit en de geschiede- verder actief zijn op andere vlakken: nis te kunnen bespreken. Uiteraard op de werkvloer en in de vakbonden is het niet voor iedereen mogelijk bijvoorbeeld. Daar staan we vooraan om altijd iedere week aanwezig te in de strijd tegen aanvallen op onze zijn, maar een wekelijkse discussie syndicale vrijheden (zie ook pagina is geen overbodige luxe als tegengif 5), maar nemen onze militanten ook tegen de dagelijkse propaganda van deel aan de dagelijkse strijd voor dede burgerij via onder meer de tradi- gelijke arbeidsvoorwaarden en lonen. tionele media. Specifieke campagnes tegen werkWe vragen van leden een actieve be- loosheid zullen zich opdringen naartrokkenheid op een ritme dat zij zien mate de crisis verder toeslaat. zitten: deelnemen aan vergaderingen Als onderdeel van een internatioen campagnemomenten, deelnemen nale organisatie, het Committee for aan politieke discussie, verspreiden a Workers’ International (CWI, actief van onze opvattingen, betalen van in meer dan 35 landen), zien wij onze lidgeld,... Leden bepalen zelf hoe- strijd voor een socialistische samenveel lidgeld ze maandelijks kunnen leving in een internationaal kader. en willen betalen. We beschikken Waarop wacht je om onze rangen te niet over externe financiële steun, vervoegen en samen met ons op te dus alles komt van leden en sympa- komen voor een socialistisch antthisanten. woord op het rotte kapitalisme? Na de zomer zullen we klaar staan om scholieren Nieuw T-shirt politiek te organiHoe kan je beter van de zomerse warmte genieten dan in een s e r e n i n nieuw links-socialistisch T-shirt met een wijze boodschap van de Actief Marx op? De T-shirts kosten 12 euro en kunnen besteld worden L i n k s e via de lokale afdelingen, het nationale secretariaat of uiteraard Scholieren. op een festival bij jou in de buurt. D e s cho “ Les philosophes n’ont fait qu’interpréter lierenvleule monde de différentes manières, gel van ce qui importe c’est de le transformer ” de Actief Linkse “ De filosofen hebben de wereld Studenten slechts verschillend kan de trageïnterpreteerd, d it ie d ie het komt er op aan we de afhaar te veranderen ” gelopen jaren onder Karl Marx studenten hebben opge b ouwd ook onder www.socialisme.be scholieren vestigen.

Voor arbeiderseenheid Voor socialisme

De technische en wetenschappelijke mogelijkheden van de mens zijn nog nooit zo uitgebreid geweest. De jongste 50 jaar verdrievoudigde het gemiddelde inkomen per hoofd van de wereldbevolking. Er is voldoende rijkdom om iedereen een degelijke levensstandaard te garanderen. België vormt hierop geen uitzondering. Zelfs na de gouden jaren ‘50 en ‘60 bleef de totale werkelijke waarde van alles wat we samen produceren toenemen. In ‘96 bedroeg dit dubbel zoveel als in ‘83. Deze toename van de rijkdom heeft echter niet geleid tot een algemene stijging van de welvaart. Integendeel: terwijl bedrijven recordwinsten boeken en speculanten hun kapitaal vertienvoudigen, gaat de voormalige koloniale wereld gebukt onder oorlog en hongersnood, is de economie van de ex-stalinistische staten ineengestuikt en heerst in het Westen massale structurele werkloosheid. De globale stijging van de rijkdom is aan de overgrote meerderheid van de wereldbevolking voorbijgegaan. Pensioenen, werkloosheids- en ziekteuitkeStop de privatiseringen ringen staan op de helling door de uitholling Hoewel de arbeiders deze rijkdom producevan de sociale zekerheid. ren, hebben ze niet de minste inspraak in de LSP/PSL is voor het volledig herstel van aanwending ervan. Heel de productie staat de index en een minimumloon van 1500 euro in functie van de winsthonger van een handnetto, tegen de afbraak van de sociale zekervol kapitalisten. Dit leidt tot schrijnende teheid en de uitholling van het arbeidscontract. genstellingen. Wij verzetten ons tegen iedere bedrijfssluiEr is nood aan betaalbare en comfortabele ting omdat dit onder het kapitalisme enkel sociale woningen, aan gratis openbaar verleidt tot werkloosheid en armoede. voer, aan onderwijs toegankelijk voor iederDe enige maatregel die de massale werkeen, aan speelterreinen en recreatiecentra, loosheid kan oplossen is de onmiddellijke inaan een nationale gezondheidsdienst die gravoering van de 32-urenweek, zonder loonvertis en publiek is. lies en met evenredige aanwervingen. De middelen hiervoor zijn voorhanden. Op dit ogenblik gaat het echter de andere kant Een nieuwe arbeiderspartij uit. Openbare diensten worden gerentabiliDe vakbondsleidingen hebben de kapitalisseerd en opgesplitst. De winstgevende delen tische afbraaklogica aanvaard. Ze beperken worden verkocht aan de hoogste bieder, de onrendabele worden afgestoten. Er is al lang zich tot het “sociaal” begeleiden van de herstructureringen. geen sprake meer van diensten. De marktloDaartegenover stellen wij het strijdsyndicagica heeft ook in de openbare sector toegelisme: vechten voor iedere job en het behoud slaan. Voortaan spreekt men van openbare van alle verworvenheden. bedrijven in afwachting van de volgende De arbeidersklasse heeft een partij nodig privatisering. die deze strategie politiek kan en wil vertalen. 32-urenweek Zo’n partij moet openstaan voor iedereen die wil vechten tegen de sociale afbraak. In de private sector richt de “vrije” markt Ze moet zich verzetten tegen iedere vereen ravage aan. Alle verworvenheden wordeling van de arbeiders, of het nu is op baden afgebroken in naam van de competitivisis van racisme, seksisme of geloof. Dit kan teit. Arbeidscontracten ruimen plaats voor het best door op te komen voor volledige geonderaanneming, uitzendarbeid en andere lijke rechten. nepjobs. Ze moet de strijd aanbinden tegen het imEen miljoen arbeiders in België wordt reperialisme en vechten tegen de vernietiging gelmatig geconfronteerd met werkloosheid. Dit heeft geleid tot de verpaupering van van het milieu. Ze moet het zelfbeschikkingsrecht van Vlamingen, Walen en Brusselaars een deel van de arbeiders en hun gezinnen.

waar wij voor staan

respecteren, zonder in de val te trappen van diegenen die de arbeiders door communautair opbod willen verzwakken (cfr. splitsing sociale zekerheid). Ze zou moeten ageren voor de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder rechtstreekse arbeiderscontrole. Revolutie

Dit programma is enkel uitvoerbaar indien de arbeidersbeweging de macht uit handen neemt van de kleine minderheid van kapitalisten. De heersende klasse zal haar privileges echter niet zomaar afstaan. Het breken van de kapitalistische staat zal een revolutie vereisen. Daarom bouwen wij aan een revolutionaire marxistische partij.

s l u i t a a n s o c i a l i s m e

Waarom ik lid werd “Ik ken de partij intussen al twee jaar. Ik moet wel toegeven dat toen ik voor het eerst een pamflet kreeg van een vriend, ik niet direct erg geïnteresseerd was of me betrokken voelde. Ik dacht dat het inzake politiek één pot nat was: ze zijn allemaal rot. Na enige tijd begon ik wel steeds meer te beseffen dat de wereld niet rond mij draait en dat de wereld er niet zo goed aan toe is. Ik bleef steeds in contact met enkele vrienden die lid zijn van de partij. Begin dit jaar kocht ik het maandblad, de artikels spraken me hard aan. Maar ik wou nog meer weten om de standpunten van de partij te begrijpen. Daarom ging ik naar een vergadering waar ik warm onthaald werd en waar iedereen probeerde om op mijn vragen te antwoorden. Ik ben meer dan ooit overtuigd van de noodzaak om iets te doen, niet alleen voor mezelf maar voor een betere wereld waar we niet moeten vechten om te overleven, maar gewoon tout court kunnen leven.” Leila, Bergen

24-25 oktober: Socialisme 2009! Hou nu je agenda al vrij voor het weekend van 24 en 25 oktober. Dan vindt immers ons nationaal vormingsweekend Socialisme 2009 plaats in Brussel. We plannen twee dagen van discussie en debat rond diverse thema’s en met internationale sprekers. Joe Higgins en de Socialist Party haalden een opvallende overwinning bij de Europese verkiezingen in Ierland. Het nieuw verkozen Europees parlementslid wordt uitgenodigd op Socialisme 2009. We hopen ook sprekers uit Oost-Duitsland en Zuid-Afrika te hebben die zullen ingaan op de 20ste verjaardag van de van de Berlijnse Muur en over de val van de Zuid-Afrikaanse apartheid. De agenda en het propagandamateriaal voor Socialisme 2009 wordt tegen het einde van de zomer verwacht.

Zomerschool en meeting Van 12 tot en met 17 juli is er onze jaarlijkse Europese zomerschool in Gent met zowat 350 linkse socialisten uit Europa en bezoekers van daarbuiten. Het hoofdthema van de discussies en vormingen dit jaar is de kapitalistische crisis. Verder is er aandacht voor de 20ste verjaardag van de val van de Muur. Over het verdwijnen van het stalinisme plannen we een openbare bijeenkomst tijdens de zomerschool: op donderd agavond 16 juli vanaf 19u in auditorium E van de Blandijn (Gent).

s t e u n

Arbeidersdemocratie

De productie moet in functie staan van de reële behoeften van de bevolking. Ze moet georganiseerd worden via een democratisch productieplan, opgesteld en gecontroleerd door raden, samengesteld uit vertegenwoordigers van de arbeiders van het bedrijf, van de nationale vakbonden en van de arbeidersregering. Iedere functionaris moet verkozen en permanent afzetbaar zijn. Hij/zij mag niet beschikken over een hoger loon dan het gemiddelde loon van de arbeiders die hij/zij vertegenwoordigt. Op die manier kan het wanbeheer vermeden worden zoals dit in de planeconomieën in het ex-Oostblok bestond. Voor socialisme en internationalisme

De socialistische revolutie breekt altijd uit op het nationale vlak, maar eindigt in de internationale arena. Arbeidersdemocratie en socialistische planning kunnen niet beperkt blijven tot één land. Het isolement van Sovjet-Rusland heeft tot haar degeneratie vanaf 1924 geleid. LSP/PSL maakt deel uit van het Comité voor een Arbeidersinternationale (CWI), dat actief is op alle continenten. Onze strijd in België zien wij in het kader van een arbeidersstrijd in de hele wereld voor een socialistische maatschappij.

c o n t a c t

Kiesfonds – strijdfonds De campagne voor het kiesfonds zit er bij het ter perse gaan van dit blad net op. In de loop van de eerste zes maanden van dit jaar wilden we 30.000 euro financiële steun ophalen, onder meer om onze verkiezingscampagne te financieren. Naast ons gewone strijdfonds, haalden we ook extra giften op voor ons kiesfonds. In het tweede trimester van 2009 haalden we 10.664,40 euro strijdfonds op. De afdelingen Keerbergen, Brugge, Turnhout, Bergen, Aalst, Gent en Luik haalden allemaal hun doelstelling. Voor giften aan ons kiesfonds kregen we niet de verhoopte 9.000 euro binnen, maar werd 13.015,50 euro beloofd! Nog niet alles daarvan is ook al effectief binnen, maar in totaal hebben we in de eerste zes maanden 30.610,60 euro opgehaald. Dat is 102% van ons streefdoel! In de zomer beginnen we een nieuwe periode voor ons strijdfonds. We zullen onder meer aan de festivals steun ophalen om onze campagnes te kunnen voeren. Zoals je in deze krant kan merken, is LSP actief op heel wat vlakken: van jongerenstrijd over internationale solidariteit tot syndicale strijd. Om die werking te kunnen organiseren en versterken, hebben we geld nodig. Wij zijn volledig onafhankelijk van subsidies of bijdragen door rijke geldschieters. We kunnen enkel beroep doen op kleine en grote bijdragen van gewone werkenden en jongeren zoals de lezers van dit blad. Aarzel niet om ons een duwtje in de rug te geven met een bijdrage op 001-2260393-78 van LSP. Luik-Namen-Lux.: 4.338 € Vlaanderen: 9.459€ Vl. Brab.- Limburg 4.123 € Henegouwen: 1.562€ Brussel - W. Brab.5.403 € Antwerpen: 3.710,63 € Nationaal: 2.015 €

110% 107% 106% 101% 91% 77% 201%

TOTAAL: 30.610,60 €

102%

Contactadressen:

Nationaal: PB131, 1080 Molenbeek-Sainctelette Tel/fax: 02:345 61 81. E-mail:info@ socialisme.be Aalst: [email protected], 0477/38 73 26; Antwerpen: [email protected], 0472/87 05 88; Brugge: [email protected], 0494/82 53 58, Brussel: [email protected], 0494/08.91.35; Gent: 0488 47 85 17, [email protected]; Hasselt: [email protected]; Keerbergen: [email protected]; La Louvière; Leuven: [email protected], 0494/70.30.73; Lokeren; Luik: [email protected], 0485/05 86 39; Mechelen: [email protected], 0476/38 09 17; Mons: mons@ socialisme.be, 0477/75 21 49; Oostende: [email protected]; Sint-Niklaas: [email protected]; Turnhout: [email protected], 0485/47.46.28; Verviers: [email protected]; Waver: [email protected], 072/51.33.47

Socialistisch Links

10 Jongeren


Jobs, geen racisme! D o o r G e e rt C o o l ,

H

woordvoerder

B l o kbus t e r

et Vlaams Belang en het Front National kregen een opdoffer bij de verkiezingen van juni. Dat betekent echter niet dat het gevaar is geweken of dat anti-racistische campagnes overbodig worden. Elders in Europa, zeker in die landen waar de crisis het hardste is toegeslagen, konden neo-fascisten wel scoren bij de verkiezingen. De neo-nazistische partij Jobbik haalde in Hongarije zelfs 14%. De Britse BNP haalde 6% en won haar twee eerste zetels in het Europees parlement. Daarnaast waren er tal van rechts-populistische krachten die een goed resultaat neerzetten, onder meer de Nederlandse PVV van Wilders, de Deense Volkspartij of het Finse Perussuomalaiset (“Ware Finnen”). De afkeer tegenover de traditionele partijen en het beleid waar ze voor staan, biedt ruimte voor allerhande neo-fascistische en rechts-populistische partijen bij de verkiezingen. Het verschil tussen beide is dat neofascisten proberen om een kader uit te bouwen waarmee ze hun fascistische ideeën ook op straat willen brengen. De achteruitgang van het VB kwam er enkel omdat deze partij niet langer de enige is die beroep doet op een populistische retoriek en campagnes. Het politieke establishment probeert zelf ook in te spelen op de afkeer tegenover politiek door zelf apolitieke gepersonaliseerde campagnes op te zetten. Het

VB heeft het terrein niet langer voor zich alleen en moet noodgedwongen aan stemmen inleveren. Het zou echter verkeerd zijn om het VB af te schrijven. Met 15% blijft het de tweede partij van Vlaanderen en de electorale positie van zowel Lijst-Dedecker als N-VA is verre van stabiel. Daarnaast moeten we waarschuwen dat een periode van crisis ruimte biedt aan racistische vooroordelen en er ook toe zal leiden dat er steeds meer losgeslagen elementen zijn die totaal geen voeling of band meer hebben met de maatschappij. Dat kan leiden tot meer zinloos geweld, ook op racistische basis. In Rusland en Oost-Europa zagen we de afgelopen jaren op dat vlak al wat er kan gebeuren bij een scherpere sociale polarisering. Het is mogelijk om extreem-rechts te stoppen met een sterke linkse formatie. Het verschil tussen de Britse en Ierse Europese verkiezingen is op dat vlak veelzeggend. Beide regeringen werden zwaar afgestraft, maar waar er een sterke linkse formatie bestond, de Socialist Party in Ierland, kwamen er geen neo-fascisten of rechtse populisten aan te pas. Extreem-rechts bestrijden, kan met een collectief antwoord van de arbeidersbeweging op de voedingsbodem van racisme, geweld en extreem-rechts. Door samen op te komen voor jobs en een toekomst, kunnen we de aanwezige woede inzetten in een project van echte verandering in socialistische zin.

Stop seksisme stop geweld op vrouwen

D

D o o r M a r g a r e t C o l l i n s (VS)

e roddelboekjes hadden er een vette kluif aan: popster Chris Brown (19) sloeg zijn vriendin en collegapopster Rihanna (21) tijdens een gewelddadige ruzie. Uit een onderzoek van de Boston Public Health Commission bij 200 tieners bleek dat bijna de helft dacht dat Rihanna zelf verantwoordelijk was voor dat geweld. 71% vond dat het gebruik van geweld een “normaal” onderdeel van een relatie is. Geweld binnen het gezin komt vaak voor. Het American Journal of Preventive Medicine stelt dat naar schatting 25,5% tot 53,6% van

Alles wat ons verdeelt, verzwakt ons!

LSP is actief in het verzet tegen verdeeldheid: racisme, seksisme, homofobie,... We voeren campagnes en organiseren activiteiten rond deze thema’s. De kapitalistische crisis zorgt ervoor dat een groeiend aantal mensen uit de boot valt. Onder jongeren is dat bijzonder hard voelbaar. Er zal worden bespaard op onderwijs, de jongerenwerkloosheid neemt fors toe, geld voor ontspanningsmogelijkheden is er niet. Tegen die achtergrond kunnen elementen van verdeeldheid sterker op de voorgrond treden. Wij verzetten ons daartegen met een socialistisch programma dat ingaat tegen de voedingsbodem van racisme, seksisme en homofobie.

Neen aan het hoofddoekenverbod

E

ind juni kondigde de directie van het atheneum aan de Rooseveltplaats te Antwerpen aan dat de hoofddoek vanaf volgend jaar verboden is op de school. Alle religieuze en politieke symbolen worden verbannen in naam van “meer gelijke kansen”. De directie spreekt ook over de “noodzaak aan respect tegenover andersdenkenden” die moslimmeisjes met hoofddoek moeten opbrengen. Respect vanwege de directie - die zonder discussie de hoofddoek opeens verbiedt - voor de leerlingen met hoofddoek is blijkbaar minder nodig. Er wordt vooral gemikt op de hoofddoeken van moslima’s, maar ook anderen kunnen getroffen worden. Mag straks een T-shirt met Che Guevara op nog? Wat met wie een halsketting heeft met een kruisje aan? Voor veel meisjes is een hoofddoek geen religieus symbool, maar een onderdeel van hun identiteit die blijkbaar niet aanvaard wordt. Dit is niet het eerste discussiepunt, eerder was er al discussie rond piercings en in het Antwerpse Xaveriuscollege was er eerder dit jaar zelfs even sprake dat twee gothic scholieren wegens hun uiterlijk van school zouden vliegen. Wij verzetten ons tegen diegenen die een hoofddoek willen verbieden, maar even goed tegen diegenen die het willen opleggen in de migrantengemeenschap of in moslimlanden. Er zijn problemen op concentratiescholen zoals het atheneum aan

de Rooseveltplaats, maar het zijn niet de jongeren die daar verantwoordelijk voor zijn. Een verbod op hoofddoeken, is geen teken van “neutraliteit” of “objectiviteit”. In een eerdere discussie over de hoofddoek stelde mensenrechtenprofessor Eva Brems: “Voorstanders van een verbod vinden actieve vijandigheid blijkbaar ‘neutraler’ dan passief tolereren”. Ze noemde een hoofddoekenverbod “pseudo-objectiviteit die onverdraagzaamheid in de kaart speelt”. Wij zien de hoofddoek als een individuele keuze waarbij de meisjes zelf baas moeten zijn over eigen hoofd.

de vrouwen ooit met intrafamiliaal geweld te maken krijgt. Er is natuurlijk ook geweld tegen mannen, maar geweld op vrouwen komt veel meer voor. Dergelijk geweld is de belangrijkste doodsoorzaak onder zwarte Amerikaanse vrouwen tussen 15 en 45 jaar in de VS. Het is zevende belangrijkste doodsoorzaak voor Amerikaanse vrouwen in het algemeen. Zwarte vrouwen zijn goed voor 8% van de Amerikaanse bevolking, maar ze zijn wel goed voor 42% van de partnermoorden. Uit onderzoek blijkt dat niet zozeer de huidskleur een rol speelt, maar wel de sociale positie. In de armste wijken is er meer geweld op vrouwen. Sociaal-economische druk leidt natuurlijk niet altijd tot geweld, maar het is wel opvallend dat geweld vaker voorkomt in de armste regio’s en wijken. Sinds het begin van de economische crisis neemt het probleem verder toe. In de eerste drie maanden van 2009 nam het aantal partnermoorden in de VS toe met 40% tegenover dezelfde periode in 2007. Bij een hulplijn voor slachtoffers van partnergeweld kwamen er in het derde kwartaal van 2008 21% meer oproepen dan in dezelfde periode een jaar voorheen, veel bellers gaven aan dat hun financiële situatie was veranderd. De strijd tegen geweld op vrouwen is onderdeel van de strijd tegen het kapitalisme dat ons enkel crisis heeft aan te bieden. Door op te komen voor goede jobs met een degelijk inkomen, huisvesting, gezondheidszorg, sociale zekerheid en dienstverlening (onder meer op het vlak van kinderopvang), zouden we reeds een groot deel van de problemen kunnen aanpakken.

Rode kaart voor homofobie

D

e holebibeweging heeft de afgelopen jaren op het vlak van wettelijke gelijkheid belangrijke stappen vooruit gezet in ons land. Maar dat volstaat niet om een einde te maken aan homofobie. Dit bleek nog maar eens uit een discussie over holebi’s in de topsport. Er is geen enkele gekende topvoetballer die “uit de kast” durft te komen uit angst voor negatieve reacties van medespelers en publiek. Topsporters die wel voor hun geaardheid uitkomen, krijgen snel af te rekenen met problemen bij het zoeken van sponsors. De commerciële druk maakt dat holebi’s in de topsport zich moeten verstoppen. Onder jongeren is er in het algemeen een toename van homofobie en wantrouwen tegenover holebi’s. In de media wordt dat vaak toegeschreven aan de jongeren zelf die “minder tolerant” zouden zijn. Wij zijn het daar niet mee eens. Het gebrek aan toekomstperspectieven en de mogelijkheid om een beter leven uit te bouwen, is de voornaamste oorzaak voor een opmars van verdelende opvattingen en vooroordelen. Wij verzetten ons tegen iedere vorm van racisme, seksisme of homofobie. De problemen waarmee holebi’s worden geconfronteerd, zijn verbonden met de wijze waarop deze samenleving is georganiseerd. Zolang alle rijkdom wordt geconcentreerd in handen van een kleine minderheid, terwijl de rest tekorten kent, zullen er steeds fenomenen als racisme en homofobie zijn.

Socialistisch Links

Jongeren


11

Milieu en de schokstrategie

Castrofes voor ons, “opportuniteiten” voor hen Door Nicolas Croes

D

e afgelopen maanden bleven er tal van rampberichten verschijnen over de toestand van ons milieu. Zo wordt verwacht dat er tegen 2050 maar liefst 700 miljoen klimaatvluchtelingen zullen zijn (1). Dat betekent dat zowat 10% van de wereldbevolking op de vlucht zal moeten voor overstromingen, droogte,... Terwijl de ramp zich voltrekt, wordt niets gedaan aan de vervuiling of de klimaatveranderingen.

We kunnen er niet op rekenen dat de regeringen zomaar iets zullen ondernemen. Ze zijn immers met handen en voeten gebonden aan de belangen van diegenen die zij vertegenwoordigen. En dat zijn niet wij allemaal, maar een kleine minderheid van multinationals, grote aandeelhouders en grote patroons. Voor hen vormen natuurrampen geen catastrofes, maar “opportuniteiten”. Het zijn momenten die kunnen worden aangegrepen om projecten door te voeren die anders op te veel weerstand zouden botsten. Die vaststelling wordt uitgewerkt in het boek “De shockdoctrine. De opkomst van

rampenkapitalisme” van Naomi Klein. Twee voorbeelden uit dat boek hebben specifiek betrekking op de gevolgen van natuurrampen in een wereld die in handen is van een kleine groep superrijken. Katrina en de tsunami van 2004: gouden kansen voor investeerders

In 2005 liet de orkaan Katrina een spoor van vernieling achter zich in New Orleans (VS). De orkaan leidde officieel tot 1.836 do- hadden het over “het toepassen van den en 705 vermisten. Het huizenspeculatie in de onderwijswas een echte ramp, maar wereld.” niet voor de zakenwereld. Eind 2004 werd Zuidoost-Azië geEén van de rijkste immo- troffen door een tsunami die 250.000 biliënmakelaars uit de stad slachtoffers eiste en 2,5 miljoen menverklaarde: “We vertrekken sen dakloos maakte. “De tsunami opnieuw van nul af aan en heeft het kustgebied vernietigd als beginnen met een leeg blad. een grote bulldozer. Dat biedt onDat biedt ons enorme kan- verhoopte kansen voor de bouwprosen.” (2). Hij was niet de motoren die geen ogenblik hebben enige die zo dacht. getwijfeld om van de kansen te proDe grote goeroe van het fiteren”, schreef een journaliste in neoliberalisme, Milton de International Herald Tribune. Er Friedman, schreef in de Wall werden nieuwe vakantiecentra geStreet Journal: “De meeste bouwd voor buitenlandse toeristen, scholen in New Orleans zijn maar intussen waren er geen middemet de grond gelijk gemaakt, len voor de heropbouw van de dornet als de huizen van de pen van honderdduizenden vissers kinderen die er school lie- langs de kust. pen (...). Dat is een tragedie. Maar het biedt ook een kans De winsthonger doodt de om het onderwijssysteem planeet ingrijpend te veranderen.” (2) De term “ingrijpend” Dat zijn slechts twee voorbeelden was nog zwak uitgedrukt. waarbij de regeringen medeplichtig Anderhalf jaar later waren waren aan de plundering door bouwbijna alle publieke scholen promotoren en andere bouwbedrijin New Orleans vervangen ven die daarbij konden rekenen op door private scholen. Deze belastingsverminderingen, soepele Het oorlogszuchtige beleid van minis- privéscholen zijn natuur- regels inzake arbeidsvoorwaarden,... ter De Crem, alias Crembo, wordt in de lijk duurder, het personeel Als er wordt gesteld dat we bij moeipraktijk gesteund door alle regeringspar- kent er minder rechten en lijke situaties allemaal de buikriem tijen. Op de één of andere wijze waren krijgt een beperkter loon. moeten aanhalen, wordt het begrip alle traditionele partijen reeds betrokken De leraars in New Orleans “allemaal” beperkt tot de werkenden bij een oorlogspolitiek. Zelfs de groenen stemden destijds vanuit de regering in met wapenleveringen aan het onrustige Nepal dat toen een “prille democratie” werd genoemd. Als vandaag onder meer de PS van voormalig defensieminister Flahaut kritiek geeft op De Crem, is dat hypocriet. Op 8 juni, een dag na de verkiezingen, kondigde Rudy Demotte (PS) aan dat er een grote wapenlevering aan Libië zou worden verricht. Ecolo stelde terecht dat dit een weinig verdoken steun aan een autoritair regime vormt. Maar zouden andere landen de wapens dan minder autoritair en vreedzamer inzetten? Als we naar de aanpak van het Amerikaanse leger kijken, kunnen we dat betwijfelen. Het verzet tegen de oorlogszuchtige politiek en de wapenwedloop moet de discussie aangaan over een reconversie van de wapenindustrie. Zo moet er een alternatieve job zijn voor alle arbeiders van FN-Herstal. Dat is mogelijk, vroeger produceerde FN ook moto’s, onderdelen voor trolleybussen,... De technologie die vandaag wordt benut om de wapenwedloop te versterken, kan mogelijk op andere terreinen worden ingezet om de belangen van de gemeenschap te dienen. Om dat mogelijk te maken, is een reconversie onder gemeenschapscontrole nodig.

Oorlog in Afghanistan – wapenleveringen aan Libië

Stop de oorlogspolitiek!

Door Damien, Luik

E

en groep Belgische soldaten die het reguliere Afghaanse leger moet opleiden, werd recent onder vuur genomen in de buurt van Kunduz in het noorden van Afghanistan. Het incident leidde niet tot doden onder de Belgische soldaten, er kwam wel een Afghaan om. Dit incident stelt opnieuw de vraag naar de aanwezigheid van troepen in Afghanistan. Officieel gaat het om het verdrijven van de Taliban en het heropbouwen van het land op basis van democratische waarden. Na acht jaar oorlog is de Taliban effectief van de macht verdreven, maar blijft deze extremistische organisatie over heel wat steun beschikken. De afkeer tegen de bezettingsmacht en de rampzalige economische situatie in het land drijven brede lagen van de bevolking terug in de handen van de Taliban. Van heropbouw is er niet veel in huis gekomen. De “bevrijdingstroepen” moeten zich verschuilen en genieten geen steun onder de bevolking. De 70.000 buitenlandse soldaten in Afghanistan (die binnenkort nog eens vervoegd worden door 21.000 bijkomende Amerikaanse soldaten) hebben er niets bereikt. Drugs blijft de belangrijkste bron van inkomen in het verwoeste land. De provincie Helmand alleen staat in voor meer dan 90% van de wereldwijde productie van opium.

en hun gezinnen. De bedrijven maakten recordwinsten en zagen rampen als kansen. Zolang de bedrijfswereld het voor het zeggen heeft, zal de bescherming van het milieu altijd ondergeschikt zijn aan de winsten. De economische crisis versterkt dit enkel nog meer. In 2008 daalde het aantal ecologische investeringen (die overigens niet echt ecologisch zijn) met maar liefst 50% (3). Bij de overheid ligt de situatie een beetje anders, maar ook daar zien we dat zogenaamd ecologische maatregelen vaak neerkomen op verdekte steun aan bedrijven in moeilijkheden (bijvoorbeeld met steun aan de automobielbedrijven om milieuvriendelijker wagens te produceren). Als we willen strijden tegen de snelle ondermijning van ons milieu, dan moeten we de controle op de samenleving uit de private handen halen. De sleutelsectoren van de economie moeten onder gemeenschapscontrole worden geplaatst en de economische productie moet het resultaat zijn van een democratische planning die wordt opgemaakt door de arbeiders en de gemeenschap om zo de bestaande rijkdommen optimaal te kunnen benutten in het belang van de meerderheid van de bevolking en niet in het belang van een kleine minderheid zoals nu het geval is. Dat zou de enige manier zijn om ieders talenten en de immense mogelijkheden op wetenschappelijk en technisch vlak in te zetten voor de gemeenschap. www.socialisme.be /lsp/ecologie

Noten

(1) In search of Shelter, studie van CareInternational, United Nations University Institute for Environment and Human Security (UNU-EHS) en de universiteit Columbia in New York (2) Naomi Klein, De shockdoctrine. De opkomst van rampenkapitalisme.2008, 15 euro (3) Studie van Deloitte & Touch en Cleantech Group

Socialistisch Links

maandblad van de Linkse Socialistische Partij

nummer

www.socialisme.be

strijd



286  Z omer 2009

solidariteit



socialisme

Neem een abonnement

B en

je de propaganda van de

traditionele media beu?

Wil

Neem

1€ steun: 2 €

dan een abonnement op dit

12 euro op 001-3907596-27.

blad en stort

! e m s i l a t i p a k t e h n e g e t t e z r e v t e h n i Met ALS

x r a M n a v r kee g u r e t De Door Tibauld (Luik)

H

et is intussen al meer dan 150 jaar geleden dat Karl Marx analyseerde hoe het kapitalistisch systeem enkel voordelen biedt voor een kleine minderheid, terwijl de grote meerderheid van de bevolking armoede, werkloosheid en miserie kent als gevolg van de overproductiecrisissen. Veel economen hebben geprobeerd om de analyses van Marx te weerleggen, maar slagen daar niet in. We horen tegenwoordig vaak dat we in de ergste economische crisis sinds de jaren 1930 zitten. Bovendien wordt die aangevuld met een nooit geziene ecologische crisis. Marx was één van de eersten om de nefaste impact van het kapitalisme op het milieu te erkennen: “Iedere vooruitgang van de kapitalistische landbouw is niet alleen een vooruitgang in de kunst de arbeiders te beroven, maar tegelijk in de kunst van het beroven van de bodem,” stelde Marx nog voor de moderne agro-industrie tot ontwikkeling kwam. De krant Financial Times stelde dat de “breed verspreide en diepe woede tegenover het financieel kapitalisme

en het kapitalisme... het nieuwe en dominante feit vormen in het politieke leven.” Steeds meer jongeren en arbeiders gaan op zoek naar een alternatief op een samenleving die hen niets aan te bieden heeft. Voor 1 miljard mensen betekent het kapitalisme een realiteit van honger. Terwijl er miljarden werden gevonden om de banken en de aandeelhouders te redden, steeg het aantal hongerigen voor het eerst over de kaap van 1 miljard. Voor hen wordt er evenwel geen reddingsplan opgemaakt. Dat gebeurt evenmin voor de honderdduizenden werkenden die hun job verliezen als gevolg van de crisis. In de 16 landen van de Eurozone gingen er in de eerste drie maanden van dit jaar 1,22 miljoen jobs verloren. Jongeren worden daarbij hard getroffen. Onder de Vlaamse -25 jarigen lag de werkloosheid in mei 44% hoger dan een jaar eerder. Wat zal er met de generatie gebeuren die dit jaar afstudeert? Jongeren vinden amper werk en als ze al een job vinden, is het dikwijls een tijdelijke superflexibele mini-job. Een mini-job als uitdrukking van een mini-toekomst? De komende maanden zal verder bespaard worden op de kap van de

Wil je meer info? Aarzel niet om ons te contacteren Linkse Socialistische Partij Pb 131, 1080 Molenbeek Sainctelette tel/fax: 02/345.61.81. e-mail: [email protected] http://www.socialisme.be Committee for a Workers’ International http://www.socialistworld.net

werkenden en hun gezinnen. Ook jongeren zullen worden getroffen, onder meer door besparingen in het onderwijs. Verder zullen we geconfronteerd worden met groeiende spanningen in de samenleving: zinloos geweld, racisme,... Op een rot systeem vindt een breed gamma aan schimmels een vruchtbare voedingsbodem! De ALS (Actief Linkse Studenten/ Scholieren) aanvaardt deze logica niet. Wij gaan in verzet tegen een systeem dat ons geen toekomst te bieden heeft. In ons verzet baseren we ons op het marxisme: een wetenschappelijk methode om de samenleving en vooral de verandering ervan te begrijpen. Die theoretische grondslag dient om onze campagnes en acties te versterken. Marx en Engels stelden reeds dat theorie een gids tot actie moet zijn. Wij zijn actief betrokken in onder meer campagnes tegen dure studiekosten (met een betoging in Brussel in april), tegen racisme (met onder meer de Blokbuster-betoging in Leuven met 1.000 jongeren dit jaar), tegen seksisme, tegen milieuvervuiling, tegen werkloosheid,... We willen bouwen aan een sterk anti-kapitalistisch verzet door dit te

verbinden aan een socialistisch alternatief. Die socialistische toekomst moeten we vandaag beginnen voor te bereiden.

Sluit aan bij ALS, neem deel aan onze campagnes. www.actieflinks.be

Sluit aan bij LSP dit strookje opsturen naar PB 131, 1080 Molenbeek Sainctelette

Naam: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Adres: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................................................... Tel / E-mail: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Steun LSP:

stort op

O Wil lid worden van de LSP O Wil meer info (een discussie)

O Wil uitgenodigd worden voor LSP-activiteiten in mijn buurt O wil een abonnement op Socialistisch Links O gewoon abonnement: 12 Euro /12 nummers O steunabonnement: 25 Euro/ 12 nummers Stort op rekeningnummer 001-3907596-27 van Socialist Press

001-2260393-78

je

wel eens een andere visie lezen?

ne ol ib e r a a l beleid verder -4% werden de verwachtingen verder naar beneden te zetten. Om de economie

Recommend Documents