NCDO 2011-2014 NCDO is het Nederlandse kennis- en adviescentrum voor duurzame ontwikkeling en burgerschap. In deze samenvatting van het beleidsplan presenteert NCDO haar plannen en werkzaamheden voor de komende periode (WAT). Ook staat de manier van werken van NCDO beschreven (HOE) en wordt ingegaan op de maatschappelijke ontwikkelingen op grond waarvan NCDO haar keuzes heeft gemaakt (WAAROM).
Waarom Grote ambitie Iedereen heeft recht op voldoende en gezond voedsel, op gezondheidszorg, op onderwijs, op schoon water, op een dak boven het hoofd. Het besef van mondiale verbondenheid is onontbeerlijk om een wereld waarin iedereen meedoet en op basis van gelijkwaardigheid meetelt, dichterbij te brengen. NCDO zet zich in om dat besef op gang te brengen. Dat was in 1970 hard nodig en nu, ruim veertig jaar later, harder dan ooit.
Wereldwijde verbondenheid Mensen, overal ter wereld, zijn op oneindig veel manieren met elkaar verbonden. De wereld is een systeem van onderlinge afhankelijkheid op vrijwel alle gebieden: economie en handel, ecologie, klimaat, vrede en veiligheid, gezondheid. De problemen en uitdagingen waar de wereld zich voor gesteld ziet zijn gemeenschappelijk. De mens drukt een enorm stempel op de wereld als ecologisch systeem. We doen een toenemend beroep op de hulpbronnen die de aarde biedt. De inhaalslag die opkomende landen, zoals China, India en Brazilië, nu maken zet een nóg grotere druk op het systeem. Tegelijkertijd kan niemand het recht ontzegd worden op ontwikkeling. Meer dan ooit dient de vraag zich aan hoe we ervoor kunnen zorgen dat iedereen een menswaardig bestaan kan hebben, op een manier die de aarde verzorgd achterlaat voor toekomstige generaties. We moeten een balans vinden tussen de bestrijding van armoede, economische groei en duurzaamheid?
Wereldwijde oplossingen Er is dringend behoefte aan een nieuwe internationale aanpak. Een internationale agenda die zich richt op het stimuleren van duurzame ontwikkeling in de meest brede betekenis van het woord: armoedebestrijding, het verbeteren van leefomstandigheden in arme landen, zorg voor mensenrechten maar ook het behouden en bevorderen van mondiale publieke goederen, zoals klimaat, ecosystemen en biodiversiteit, voedsel- en energiezekerheid, veiligheid en gelijkheid. Internationale samenwerking is niet langer een kwestie van ‘problemen daar en oplossingen hier’, van wij-zij denken. Mensen, gemeenschappen en landen moeten gezamenlijk verantwoordelijkheid nemen voor sociale, ecologische en economische duurzaamheid. De uitdagingen die voor ons liggen zijn nagenoeg allemaal ‘man-made’: bevolkingsdruk, schaarste aan water, voedsel, energie, mineralen en grondstoffen, klimaatverandering, vrede en veiligheid. Dat houdt in dat we er zelf ook wat aan kunnen doen, al betekent dat een andere manier van denken en doen: van korte termijn naar lange termijn, van kwantiteit naar kwaliteit, van ieder voor zich naar gezamenlijk. Het nemen van verantwoordelijkheid voor een duurzame en rechtvaardige mondiale samenleving is de essentie van mondiaal burgerschap.
1
Nieuw mandaat Met het nieuwe denken over internationale samenwerking verschuift ook het mandaat van NCDO. De afgelopen veertig jaar zag NCDO (eerst onder de naam NCO) het als haar primaire opdracht om het draagvlak voor ontwikkelingssamenwerking te bevorderen, vooral door activiteiten in Nederland op het gebied van ontwikkelingssamenwerking financieel mogelijk te maken. Het nieuwe mandaat van NCDO richt zich op het stimuleren van mondiaal burgerschap. De opdracht van het ministerie van Buitenlandse Zaken aan NCDO is als ‘kennis- en adviescentrum bij te dragen aan het vergroten van burgerschap in relatie tot internationale samenwerking’. Die opdracht strekt zich uit over vier domeinen:
Kennis over Mondiaal Burgerschap NCDO stimuleert professionals kennis over mondiaal burgerschap en mondiale vraagstukken te gebruiken in hun werkpraktijk en die kennis met elkaar te delen.
Verbreding en verdieping van het debat over mondiale vraagstukken NCDO betrekt nieuwe doelgroepen in het debat over mondiale vraagstukken en zorgt voor verdere verdieping van bestaande kennis.
Mondiaal burgerschap in het onderwijs en bij jeugd en jongeren NCDO werkt samen met scholen, met jongerenorganisaties en met bedrijven om te bewerkstelligen dat mondiaal burgerschap een vaste plaats krijgt in de schoollessen, in activiteiten voor jongeren in hun vrije tijd en in werkzaamheden van jonge professionals.
Interventiemethoden, effect en evaluatie NCDO ondersteunt professionals met kennis en trainingen betreffende effectiviteit van interventies en interventiemethoden op het gebied van mondiaal burgerschap.
Missie De missie van NCDO is het versterken van mondiaal burgerschap in Nederland. Om dat te bereiken wil NCDO het inzicht verspreiden dat we de beschikbaarheid van publieke goederen (voedsel, klimaat, veiligheid) alleen kunnen waarborgen als we dit vanuit mondiaal perspectief bekijken. Iedereen heeft hier een verantwoordelijkheid in. NCDO wil mensen de mogelijkheid bieden om bij te dragen een duurzame en rechtvaardige samenleving waarin we de schaarse publieke goederen eerlijk delen. NCDO realiseert haar missie op de volgende manieren:
NCDO doet eigen onderzoek naar thema’s rondom internationale samenwerking; NCDO verstrekt kennis en adviseert; NCDO initieert, stimuleert en voedt het publieke debat; NCDO is actief in onderwijs en educatie; NCDO is kennismakelaar, adviseur, strategisch ‘aanjager’ en facilitator; NCDO werkt samen met de overheid, met politieke organisaties en partijen, met maatschappelijke organisaties en burgerinitiatieven, met het bedrijfsleven en met de wetenschap.
Kernwaarde NCDO werkt vanuit de overtuiging dat mensen, overal ter wereld gelijkwaardig zijn. Gelijkwaardigheid heeft vooral te maken met gelijke rechten, gelijke kansen, met de gelegenheid krijgen om talenten maximaal in te zetten en met het recht op een evenredige verdeling van schaarse goederen en diensten. Daar zijn we nog ver van verwijderd. Ongelijkwaardigheid staat duurzame en rechtvaardige ontwikkeling in de weg. Zo zijn er een miljard mensen voor wie honger voortdurend op de loer ligt en tegelijkertijd kampt een miljard mensen met overgewicht. Het grote beslag dat sommige landen, waaronder Nederland, leggen op de natuurlijke hulpbronnen van deze aarde, belemmert de kansen van anderen.
2
Mondiaal burgerschap Mondiaal burgerschap is de centrale term binnen het NCDO-gedachtengoed. Maar wat is dat precies, mondiaal burgerschap? NCDO hanteert de volgende definitie: Mondiaal burgerschap uit zich in gedrag dat recht doet aan de principes van wederzijdse afhankelijkheid in de wereld, de gelijkwaardigheid van mensen en de gedeelde verantwoordelijkheid voor het oplossen van mondiale vraagstukken. Mondiaal burgerschap gaat niet alleen over besef, maar vooral ook over gedrag. Mondiaal burger zijn we door de dingen die we doen en door de keuzes die we maken. Keuzes voor duurzaamheid, voor spaarzaam omgaan met grondstoffen; keuzes waarbij de belangen van mensen ver weg en van toekomstige generaties worden meegewogen.
Thema’s Binnen het brede veld van internationale samenwerking, mondialisering en mondiaal burgerschap zijn verschillende thema’s te onderscheiden. De themakeuze bepaalt NCDO op basis van de politieke, maatschappelijke en bestuurlijke relevantie; de mogelijke meerwaarde die bij een bepaald thema te creëren valt; de interesse van de doelgroepen en de keuzes van andere organisaties. Voor de periode 2011-2014 heeft NCDO de volgende thema’s geïdentificeerd: Nieuwe schaarsten, zoals voedsel, water en energie. De ‘nieuwe agenda’: van millenniumdoelen naar sustainable development goals en de complementariteit tussen sociale en economische ontwikkeling. Burgerschap, sociale cohesie en de rol van de staat. In 2011 en 2012 staan voedselzekerheid en de groene economie op de voorgrond. Beide thema’s sluiten nauw aan bij de nieuwe agenda van mondiaal burgerschap: de zorg om de mondiale publieke goederen en schaarste aan een aantal belangrijke grondstoffen. Wat betreft voedselzekerheid is NCDO intensief betrokken bij de FoodFirst-coalitie (de FoodFirst Floriade Conferentie), samen met de ministeries van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, en van Buitenlandse Zaken, met Socires, de Rabo Foundation, de Floriade en de provincie Limburg. Lees meer: http://www.ncdo.nl/artikel/foodfirstfloriade-conference
Groene economie is een economie die welvaart en gelijkheid stimuleert en tegelijk het risico op schade aan het milieu en het opraken van schaarse hulpbronnen verkleint. Vraagstukken en initiatieven rondom de groene economie spelen een rol bij veel van de activiteiten van NCDO. Zo heeft NCDO een kennisdossier Groene Economie samengesteld en heeft zij rond Groene Economie een IS Live talkshow georganiseerd (nu OneWorld Live). Groene economie was ook een belangrijk thema van de internationale Rio+20 bijeenkomst in juni 2012. NCDO is een van de dragers van het Nationaal Platform Rio+20. Lees meer: http://www.ncdo.nl/artikel/nationaal-platform-rio20
Wat Weten, leren en doen NCDO heeft haar activiteiten inhoudelijk als volgt geclusterd: ‘Onderzoek en Publicaties’, ‘Opleiding, Training en Advies’, en ‘Meningsvorming en Events’. NCDO produceert ook de lesmethode samsam voor het primair onderwijs en het mediaplatform OneWorld. Gezamenlijk zorgen de betreffende afdelingen voor een balans tussen weten, leren en doen.
3
Weten De basis van NCDO als kennis- en adviescentrum is kennis over mondiale vraagstukken, internationale samenwerking en de mondiale dimensies van burgerschap. Deze kennis is relevant voor het werk van NCDO en andere Nederlandse actoren die zich bezighouden met deze thematiek: politiek en beleid, bedrijfsleven, onderwijs en wetenschap, maatschappelijke organisaties, journalistiek en media. NCDO voedt het debat in Nederland over internationale samenwerking met kennis en informatie. Betere informatie en kennis vergroten de effectiviteit van activiteiten op het gebied van mondiaal burgerschap. Een greep uit de NCDO-activiteiten: Barometer Mondiaal Burgerschap NCDO doet ieder jaar onderzoek naar kennis, meningen en gedrag ten aanzien van ontwikkelings- en internationale samenwerking. Vergeleken met de Barometer Internationale Samewerking die NCDO een aantal jaren achtereen heeft uitgevoerd, gaat het in de Barometer Mondiaal Burgerschap meer dan voorheen om de burger als deelnemer aan een globaliserende wereld. Dat is breder dan ontwikkelingssamenwerking; het gaat ook om de houding tegenover eerlijke handel, landbouwbeleid en migratie, en om het eigen gedrag met betrekking tot duurzaamheid. Er is een barometer voor kinderen, jeugd en jongeren, en volwassenen. Lees meer: http://www.ncdo.nl/artikel/archief-oudeonderzoeken Flitspeilingen In samenwerking met TNS-NIPO peilt NCDO de mening van de Nederlanders over relevante ontwikkelingen op het gebied van internationale samenwerking en mondiaal burgerschap. Zo zijn er flitspeilingen uitgevoerd met betrekking de hongersnood in de Hoorn van Afrika, meningen en gedrag ten aanzien van voedselconsumptie, duurzaam en fair consumentengedrag, en feitelijke kennis over de hoogte en besteding van de middelen voor ontwikkelingssamenwerking. Lees meer: http://www.ncdo.nl/weten/onderzoeksreeks Globaliseringsreeks De globaliseringsreeks bestaat uit ‘kennisdossiers’ over onderwerpen die onderdeel zijn van de ‘globaliseringsagenda’, zoals de Groene Economie, Water, Voedselzekerheid en energie. De dossiers geven een snelle, maar gedegen blik op de stand van zaken, de lopende discussies en de relevante actoren. Lees meer: http://www.ncdo.nl/weten/globaliseringsreeks Factsheets In korte documenten (2 pagina’s) zet NCDO de feiten op een rij over actuele onderwerpen op het gebied van internationale samenwerking en burgerschap. Er verschenen factsheets over, onder andere: duurzaam consumeren, het Nederlandse ontwikkelingsbeleid en de Occupy-beweging. Lees meer: http://www.ncdo.nl/weten/de-feiten-op-een-rij Evaluatiemethodieken en evaluatieonderzoek Om de effectiviteit van interventies gericht op het versterken van mondiaal burgerschap inzichtelijk te maken ontwikkelt NCDO een methodiek voor planning, monitoring en evaluatie van deze activiteiten in Nederland, en voor (Nederlandse) particuliere initiatieven in ontwikkelingslanden. Ook voert NCDO evaluatieonderzoek uit naar een aantal grote programma’s op het terrein van burgerschap en internationale samenwerking. Lees meer: http://www.ncdo.nl/weten/onderzoeksreeks Worldconnectors De Worldconnectors zijn mensen uit verschillende onderdelen van de Nederlandse samenleving (politiek, wetenschap, openbaar bestuur, bedrijfsleven, media, jongeren) die de internationale rol en oriëntatie van Nederland willen versterken. Gebaseerd op de VN-Millenniumverklaring en het Earth Charter voeren zij de dialoog over internationale vraagstukken en vragen binnen het publieke debat aandacht voor oplossingen en vernieuwende initiatieven. Statements en visiedocumenten van de Worldconnectors beïnvloeden het debat in Nederland. Lees meer: http://www.ncdo.nl/artikel/worldconnectors
4
Leren Een belangrijk aspect van de opdracht van NCDO is het versterken en adviseren van anderen die zich (willen) inzetten voor mondiaal burgerschap en internationale samenwerking. Daarmee wordt het effect van hun inspanningen groter. NCDO ontwikkelt en organiseert leertrajecten, trainingen en workshops. Het kan daarbij gaan om trainingen aan docenten om mondiaal burgerschap te integreren in hun lessen; aan jongeren en bedrijven om hen uit te dagen en in staat te stellen invulling te geven aan mondiale betrokkenheid; aan particuliere initiatieven en hulporganisaties om kennis over evalueerbaarheid van activiteiten te vergroten. Iedereen leert anders. Op basis van geïnventariseerde leerbehoeften ontwerpt NCDO leerinterventies variërend van een éénmalige workshop tot langer durende leertrajecten. We maken gebruik van de nieuwste leertheorieën en zijn doorlopend bezig met de vraag hoe we anderen het beste kunnen faciliteren en stimuleren om te leren. Een greep uit de NCDO-activiteiten: Mondiaal Burgerschap Academie Wat is mondiaal burgerschap precies en wat kunnen we ermee? Beïnvloedt het ons dagelijks werk? En hoe moeten we ermee omgaan? De Mondiaal Burgerschap Academie helpt scholen, jongerenorganisaties, bedrijven, politici en maatschappelijke organisaties bij het formuleren van een visie op mondiaal burgerschap en het vertalen van die visie naar concrete handelingsperspectieven. Lees meer: http://www.ncdo.nl/artikel/mondiaal-burgerschap-academie Trainingen Planning, Monitoring en Evaluatie (PME) Er wordt steeds meer belang gehecht aan goede evaluatie. Het meten van het effect van interventies gericht op het bevorderen van mondiaal burgerschap is niet gemakkelijk. NCDO biedt trainingsdagen en individueel advies over Planning, Monitoring en Evaluatie (PME). Hoe versterk je je eigen PMEaanpak? Hoe kom je van meetbare doelstellingen tot effectieve PME? Hoe veranker je PME binnen je organisatie? Hoe communiceer je over resultaten? Lees meer: http://www.ncdo.nl/artikel/trainingpme Masterclass politiek Deze masterclass is bedoeld voor actieve leden van politieke partijen. Zij krijgen inzicht in internationale samenwerking en mondiaal burgerschap; kennis over het Nederlandse beleid voor internationale samenwerking; en de gelegenheid te debatteren en te netwerken met experts en met leden van andere politieke partijen. Lees meer: http://www.ncdo.nl/artikel/masterclass-politiek Partnership Brokers Training Samenwerken met andere én andersoortige organisaties heeft grote meerwaarde binnen internationale samenwerking. Maar samenwerken heeft z’n eigen belemmeringen en uitdagingen: botsende belangen, verschillende drijfveren, afwijkende visies. Hoe kunnen partners het beste uit elkaar halen? Deze en andere vragen staan centraal binnen de Partnership Brokers Training. Lees meer: http://www.ncdo.nl/artikel/partnership-brokers-training De Jongeren Academie Zo’n 70 procent van de jongeren tussen de 14 en 27 jaar gelooft dat de eigen generatie voor een betere wereld kan zorgen. Maar hoe maak je daar actief werk van? De Jongeren Academie is bestemd voor medewerkers van (jongeren)organisaties die zich richten op het betrekken van jongeren bij een sociale en duurzame wereld, samen met jongeren uit de projecten van deze organisaties. Lees meer: http://www.ncdo.nl/artikel/training-en-advies-voor-jongeren Training Onderwijs Tijdens het leertraject ‘Van Burgerschap naar Actief Wereldburgerschap’ wordt uitvoerig ingegaan op burgerschap, internationalisering, het werken met competenties, methoden en lesmateriaal, bronnen en onderzoek. Deelnemers zoeken zelf naar hoe zij wereldburgerschap een vaste plek in hun onderwijs kunnen geven. Voor docenten en schoolleiders uit het lager en voortgezet onderwijs en docentenopleidingen. Lees meer: http://www.ncdo.nl/artikel/trainingen 5
Lezingen en debatten NCDO initieert op verschillende podia debatten over internationale samenwerking en duurzaamheid. In samenwerking met een zestal debatcentra organiseert NCDO, onder andere, een reeks debatten over het (gebrek aan) vertrouwen van de burger in ontwikkelingssamenwerking. Daarnaast is NCDO een partner in de SID-lezingen (samen met SID) en de Globaliseringslezing (in samenwerking met Sandra Rottenberg, Tegenlicht, De Volkskrant, Felix Meritis, Uitgeverij Lemniscaat en Radio Nederland Wereldomroep). Lees meer: http://www.ncdo.nl/artikel/globaliseringslezing en http://www.ncdo.nl/artikel/sid-lezingen
Millenniumatlas/Atlas Mondiale Ontwikkeling Welke landen liggen op schema om de millenniumdoelen in 2015 te halen? En waar moet nog veel gebeuren? In de Millenniumdoelen Atlas staan recente cijfers over de voortgang per millenniumdoel per land. Voor gebruik in het onderwijs is een speciale versie van de atlas ontwikkeld, met bijbehorend lesmateriaal. Lees meer: http://www.ncdo.nl/artikel/millenniumdoelen-atlas Open data Enorm veel gegevens over internationale samenwerking zijn beschikbaar bij, onder andere, de Wereldbank, het ministerie van Buitenlandse Zaken en andere organisaties. Voor het grote publiek (maar ook voor journalisten en andere professionals) zijn deze data nauwelijks inzichtelijk. Samen met andere organisaties zoals ‘Hack de Overheid’ en via de app Where does my aid go? maakt NCDO gegevens toegankelijk. Daarmee wordt internationale samenwerking transparanter en beter controleerbaar. Lees meer: http://www.ncdo.nl/artikel/app-where-does-my-aid-go
Doen Mondiaal burgerschap uit zich, zoals gezegd, vooral in ons gedrag. Kennis, informatie, trainingen, masterclasses zijn dan ook geen doel op zichzelf, maar middelen om keuzes te kunnen maken om de uitdagingen het hoofd te bieden. De oplossingen die we kiezen zijn soms op mondiaal niveau, soms blijft het bij een individuele actie. Dat geldt voor het bedrijfsleven, de wetenschap, de consument, de politiek en het beleid, en maatschappelijke organisaties. Soms zal de een, dan weer de ander het voortouw nemen om verandering te bewerkstelligen. In de meeste gevallen zullen verschillende partijen het samen (moeten) doen. Een greep uit de NCDO-activiteiten: VoiceOver 2015 Het debat over ontwikkelings- en internationale samenwerking is maar al te vaak een ‘praten over’ in plaats van ‘praten met’. VoiceOver 2015 bestaat uit meer dan 900 mensen uit lage- en midden inkomenslanden. Zij dragen bij aan het debat door middel van blogs en artikelen of via live chat en skypeverbindingen. In sommige gevallen zijn leden van dit netwerk in Nederland en beschikbaar voor bijvoorbeeld gastlessen op scholen. Lees meer: http://www.ncdo.nl/artikel/voiceover-2015
MyWorld In Nederland werken ongeveer 8.000 vrijwilligersorganisaties - van eenmansacties tot kleine stichtingen, Rotary’s en kerkelijke werkgroepen - aan een betere wereld. NCDO heeft met Partos het initiatief genomen tot een platform voor deze initiatieven, waar mensen kennis en ervaringen kunnen uitwisselen. Het platform, dat bestaat uit een website (MyWorld.nl) en magazine wordt gedragen door een grote groep organisaties: Aqua for All, Cordaid, COS, Impulsis, NCDO, Oxfam Novib, Partin, Partos, PSO, Simavi en Wilde Ganzen. Lees meer: http://www.ncdo.nl/artikel/myworld Ondernemen Zonder Grenzen Door duurzame handel en investeringen hebben Nederlandse bedrijven direct en indirect positieve impact op de economie van ontwikkelingslanden. Economische ontwikkeling en armoedebestrijding gaan dan hand in hand. Ondernemen zonder Grenzen organiseert een jaarlijkse businessplancompetitie voor Nederlandse ondernemers die zaken willen doen in Afrika, Azië of Latijns Amerika. Ondernemen Zonder Grenzen is een initiatief van NCDO en BiD Network. Ernst & Young en
6
De Investeerdersclub zijn partners van de competitie. Lees meer: http://www.ncdo.nl/artikel/doemee-met-businessplan-competitie MKB-bedrijvenportal Er liggen kansen in ontwikkelingslanden, maar Nederlandse ondernemers uit het midden-en kleinbedrijf kunnen de weg naar deze markten nog nauwelijks vinden. Kennis over zaken doen in deze landen ontbreekt, evenals de risico’s die met dit soort investeringen samenhangen. Doel van de MKBbedrijvenportal is het stimuleren van ondernemen in ontwikkelingslanden door informatievoorziening te verbeteren en door vooroordelen weg te nemen. De portal bevat ook informatie over ngo’s die in de landen actief zijn en wellicht partner kunnen zijn voor bedrijven. In de MKB-Bedrijvenportal werken VNO-NCW, Partos, Agentschap NL, NCDO en het ministerie van Buitenlandse Zaken samen. De MKBbedrijvenportal wordt in het najaar van 2012 gelanceerd. Lees meer: http://www.ncdo.nl/artikel/bedrijvenportal-mkb-ers De Partnershipverkiezing De Partnershipverkiezing is een competitie voor young professionals (voornamelijk uit het bedrijfsleven) met als doel betrokkenheid te stimuleren bij het geven van vorm en inhoud aan ontwikkelingssamenwerking. NCDO werkt hierbij samen met diverse partners: Behold, het ministerie van Buitenlandse Zaken, NUzakelijk en diverse organisaties van young professionals. Lees meer: E-motive: kennis en kunde uit het Zuiden E-Motive verbindt kennis en kunde uit ontwikkelingslanden aan Nederlandse professionals. Daarbij gaat het om methodes die burgers stimuleren zelf hun leefomgeving te verbeteren. Het zien van deze succesvolle oplossingen is niet alleen inspirerend, het stelt ook het traditionele beeld van mensen over professionaliteit in ontwikkelingslanden bij. Binnen E-Motive werken Oxfam Novib, de Hogeschool van Amsterdam, Movisie en NCDO samen. Lees meer: http://www.ncdo.nl/artikel/e-motive The True Price The True Price is een startende beweging die wil bijdragen aan een duurzame economie, door transparantie over echte prijzen naar consumenten te bevorderen. De echte prijs is de winkelprijs plus onbetaalde sociale en ecologische externe kosten (denk bijvoorbeeld aan onderbetaling van arbeiders en milieuvervuiling). Als producten hun echte prijs gaan dragen, kun je precies zien welke producten het duurzaamst zijn. Lees hier meer: http://www.ncdo.nl/thetrueprice UN&me UN&me betrekt jongeren bij de VN. NCDO organiseert samen met NJR, UNICEF, UNHCR, NVVN, het Regionaal Informatiecentrum van de Verenigde Naties voor West-Europa (UNRIC) en het Ministerie van Buitenlandse Zaken het traject UN&me. Een half jaar lang worden jongeren betrokken bij het werk van de VN. Hoe zit de VN in elkaar, wat doen al die verschillende organen en programma’s eigenlijk en wat kun je zelf doen om samen met de VN bij te dragen aan een eerlijke en duurzame samenleving? Lees meer: http://www.ncdo.nl/artikel/unme
samsam samsam is een lesmethode bedoeld voor het basisonderwijs in Nederland en Suriname. De methode bestaat uit een tijdschrift met bijbehorende lesbrieven, een website en een webexpeditie voor de bovenbouw van het basisonderwijs (groepen 6, 7 en 8) en een tijdschrift voor de middenbouw (groepen 4 en 5). samsam maakt de ‘grote’ onderwerpen klein en concreet en passend bij de belevingswereld van kinderen. Het materiaal wordt gemaakt met, voor en door kinderen. Accenten liggen op kritisch informatie verzamelen en verwerken, nadenken over dilemma’s en een mening formuleren, aandacht voor normen en waarden, coöperatief leren en sociale competenties ontwikkelen. Daarbij sluit samsam aan bij de kerndoelen binnen het onderwijsveld. De lesbrieven helpen de leerkrachten om het materiaal in het lescurriculum in te passen. Op de website www.samsam.net staan voorbeelden van good practices en andere tips voor docenten om samsam optimaal in de les te kunnen gebruiken. Een didactisch gadget bij elke nieuwe editie van samsam moet het gebruik in de klas bevorderen en de nieuwsgierigheid wekken bij leerlingen voor het geboden thema. samsam meet de effectiviteit van de inspanningen onder andere door de tweejaarlijkse Kinderbarometer, dit is een onderzoek naar mondiaal burgerschap onder kinderen.
7
Magazine samsam Het magazine samsam wordt gebruikt op zo’n 6.500 basisscholen in Nederland door ruim 450.000 kinderen. In het primair onderwijs wordt grote waarde gehecht aan het ontvangen van het blad. Dankzij het magazine worden de leerlingen en de leraren zeven keer per jaar tastbaar betrokken bij wereldburgerschap en krijgen ze handvatten aangereikt om daar daadwerkelijk iets mee te doen binnen en buiten de klas. Lees meer: http://www.ncdo.nl/artikel/samsam samsam junior Sinds schooljaar 2011-2012 heeft samsam ook een programma voor de middenbouw ontwikkeld: samsam junior. Dit magazine wordt twee maal per jaar onder 134.000 leerlingen verspreid op scholen die zich geabonneerd hebben. Bij samsam junior wordt ook een lesbrief voor leerkrachten geleverd. Website samsam Kinderen communiceren in toenemende mate via moderne media. De website www.samsam.net biedt een kans om samsam in het computeronderwijs en op digitale lesborden te presenteren. De website bevat veel foto- en filmmateriaal, nu al een zeer gewenst onderdeel in de lespraktijk. Ook is een website ideaal voor interactieve werkvormen bij kennisvergaring en -verwerking. samsam webexpeditie Om communicatie tussen kinderen in themalanden, Nederland (en Suriname) te vergemakkelijken organiseert samsam één maal per jaar gedurende drie weken een webexpeditie op internet. Kinderen reageren op elkaar aan de hand van geregisseerde discussieonderwerpen. Bij deze webexpeditie hoort filmmateriaal voor de website, gemaakt in opdracht van samsam. De webfilmpjes en het magazine vormen het uitgangspunt van de webexpeditie en leveren de basisinformatie voor de internetcommunicatie.
OneWorld OneWorld is het platform voor iedereen voor wie de wereld niet ophoudt bij de landsgrenzen. Het legt de verbinding tussen ons leven hier en dat van andere mensen wereldwijd, met aandacht voor mondiale ontwikkelingen, duurzame levensstijl en carrière, achtergronden bij actuele onderwerpen, spraakmakende essays, diepgravende interviews en reportages uit ontwikkelingslanden. OneWorld biedt ruimte aan debat en meningsvorming, zowel in het blad als online en via talkshows, en is daarmee een platform waar betrokken burgers elkaar ontmoeten. Het multimediale karakter van OneWorld wordt ondersteund door de app Where does my aid go? die op basis van open data de Nederlandse uitgaven aan ontwikkelingshulp overzichtelijk presenteert. Het platform OneWorld is het resultaat van het samengaan van het tijdschrift IS (Internationale Samenwerking) met de mediatak van Global Village Media, dat onder meer het tijdschrift onzeWereld uitgaf en de website oneworld.nl beheerde. OneWorld is onderdeel van het internationale OneWorldnetwerk. Doel van het netwerk is om te informeren over internationale samenwerking en duurzaamheid, om handvatten en inspiratie te bieden aan geïnteresseerden die de wereld rechtvaardiger en duurzamer willen maken, en om de discussie over deze thema’s te stimuleren. Magazine OneWorld Het magazine OneWorld wordt tien keer per jaar verzonden naar 130.000 abonnees. Het geeft achtergrond, analyse en actualiteit van ontwikkelingssamenwerking en geeft daarnaast aandacht aan de inspanningen van bedrijven en burgers op het gebied van mondiaal burgerschap. De verdieping van het debat wordt versterkt door de langere artikelen, interviews, essays en reportages. Website OneWorld Op de website Oneworld.nl staan tips, blogs, discussies en nieuwsberichten. De site ontwikkelt zich steeds meer tot zelfstandig publicatiemedium. Daarnaast is het een ontmoetings- en debatplaats voor de OneWorld gemeenschap die daar ook toegang heeft tot het magazine in digitale vorm. Lees meer: http://www.ncdo.nl/artikel/oneworld
8
OneWorld live! Vier keer per jaar vindt de talkshow OneWorld Live! plaats. Een formule, losjes gebaseerd op het programma De Wereld Draait Door, met wisselende gasten uit binnen- en buitenland en gelardeerd met filmpjes en muzikale intermezzi. OneWorld Live! zal zo veel mogelijk op locatie plaatsvinden, dicht bij de doelgroep. Via twitter en een livestream wordt het bereik van de talkshow vergroot. Lees meer: http://www.ncdo.nl/artikel/oneworld-live
OneWorld verdiepingsspecials Deze themakaternen bieden de mogelijkheid onderwerpen op de publieke agenda te zetten. De specials hebben een dossierachtig karakter, waarbij de OneWorld-lezer snel thuis kan raken in de laatste ontwikkelingen op het betreffende thema, altijd vanuit mondiaal perspectief benaderd. Tegelijkertijd is gekozen voor een toegankelijke, journalistieke aanpak.
Hoe Doelgroepen NCDO richt zich niet alleen op mensen voor wie wereldburgerschap vanzelfsprekend is. Het gaat ook om de ‘gewone’ Nederlander die greep probeert te houden op wat er in zijn of haar omgeving gebeurt. NCDO brengt internationale samenwerking naar de (online) leefomgeving van Nederlanders. Zij slaat de brug tussen het gesprek onder experts en het gesprek ‘op straat’. Burgers die betrokken zijn bij duurzame ontwikkeling vinden we in veel geledingen van de Nederlandse samenleving. In het onderwijs, in het bedrijfsleven, in de welzijnssector en in het maatschappelijk middenveld geven mensen op allerlei manieren vorm aan mondiaal burgerschap. Via hen, via de 'change agents' binnen die sectoren, en ook rechtstreeks, bereiken we de 'gewone' burger. Jeugd en jongeren hebben daarbij specifiek de aandacht van NCDO. Deze doelgroep wordt onder andere aangesproken via het onderwijs en via inspirerende personen uit hun eigen netwerk of leefomgeving.
Samenwerken Om mondiaal burgerschap bij zo veel mogelijk Nederlanders onder de aandacht te brengen werkt NCDO samen met andere organisaties, bedrijven en instituten. Het gaat hierbij zowel om partnerschappen binnen de sector als om cross-sectorale samenwerking. Aandacht voor mondiaal burgerschap is relevant én mogelijk voor iedereen. NCDO streeft naar systematische en effectieve partnerships met uiteenlopende organisaties om uitdagingen voor duurzame ontwikkeling te adresseren. NCDO ziet een rol voor zichzelf in het bij elkaar brengen van diverse organisaties en het op elkaar laten aansluiten van hun agenda’s. NCDO wil deze initiatieven tot samenwerking ook ondersteunen, onder meer via training en advies. Ten slotte biedt NCDO deze organisaties informatie en kennis gebaseerd op het eigen onderzoek van NCDO en steun bij het evalueren van de eigen activiteiten.
Communicatie Om mensen effectief te bereiken moet je hen aanspreken op de manier, de plaats, de toon en vanuit de rol die hen past. Hoe oud is hij/zij? Welk opleidingsniveau? Welk beroep? Welke maatschappelijke positie? Welke lifestyle? Politieke voorkeur? Wat is zijn of haar religie of etnische achtergrond? Waar woont hij/zij? NCDO wil zich in de komende periode verbeteren in het ‘segmenteren’ van de doelgroep om daarmee de communicatie effectiever te maken. Bij NCDO vindt de informatieoverdracht dan ook steeds gerichter plaats; gericht op specifieke sectoren zoals sport, bedrijfsleven en onderwijs, of gericht op specifieke doelgroepen als young professionals, politiek talent of praktisch idealistische jongeren. NCDO wil mondialiseringsvraagstukken laten aansluiten bij de interesses van verschillende doelgroepen. Die interesses kunnen inhoudelijk fors verschillen: sommige groepen zijn geïnteresseerd in de bijdrage van het bedrijfsleven aan ontwikkeling, andere in internationale politieke en 9
economische vraagstukken als handelsbarrières en klimaatverdragen. Interesses verschillen ook in de voorkeur voor communicatievormen: de ene doelgroep houdt van debatteren en persoonlijke interactie, de andere groep verwerkt vrijwel alleen informatie die haar bereikt via sociale media. Sommige mensen bereikt men het best via intermediairs, anderen waarderen persoonlijk contact. Steeds gaat het om interactieve communicatie die ontvangergericht is.
Innovatie De snelle ontwikkelingen in het denken over internationale samenwerking en de betrokkenheid van diverse partijen - overheden, bedrijfsleven, wetenschap en maatschappelijke organisaties - bij duurzame ontwikkeling, vragen van NCDO innovatieve kracht en flexibel inspelen op nieuwe ontwikkelingen. NCDO heeft een radarfunctie om trends op lokaal en mondiaal niveau op te vangen en daar op een vernieuwende wijze mee om te gaan. Ze maakt nieuwe verbindingen, faciliteert nieuwe platforms en draagt oplossingen aan. Het is daarbij belangrijk om voortdurend te beoordelen of producten en diensten van NCDO nog aansluiten bij de behoeften van opdrachtgevers, partners en klanten. In hoeverre is de omgeving veranderd? Wat is de nieuwe stand van zaken? Wat is er veranderd bij diverse stakeholders? Welke nieuwe mogelijkheden biedt de techniek (bijvoorbeeld op het gebied van sociale media)? Wat is in, wat is uit? NCDO onderzoekt dit door middel van inventarisaties, scans, haalbaarheidsstudies, consultaties, klanttevredenheidsonderzoek en monitoring. NCDO is aanjager van voortdurende innovatie en verandering.
Tot slot Aan de wieg van verandering naar een duurzame en rechtvaardige samenleving staan actieve, betrokken burgers die hun verantwoordelijkheid nemen. Daarom ontwikkelt en verspreidt NCDO kennis, stimuleert initiatieven van burgers om hun mondiale verantwoordelijkheid te nemen en biedt perspectief op verandering. Want mondiaal burger zijn, dat kan iedereen.
Juli, 2012.
10
