Waarom? Waarom niet?!

februari 2013

Gymnasiumbulletin

Waarom? Waarom niet?! In dit nummer Prijsvraag Gymnasium! Oud leerling vertelt Verslag Romereis Profielwerkstuk

Voor je zie je het eerste van de hopelijk vele nummers van het gymnasiumbulletin. De afgelopen maanden heeft een groepje docenten nagedacht over een manier waarop we het gymnasium beter zichtbaar kunnen maken binnen en buiten Bogerman. Een van de ideeën lag al snel op tafel, namelijk het letterlijk zichtbaar maken van de opleiding. Op papier. Tenminste, op de digitale versie van het papier. We hopen dit bulletin in de komende jaren tenminste drie keer per jaar te laten verschijnen in de mailboxen van onze huidige en toekomstige gymnasiumleerlingen, hun ouders, hun docenten en alle andere belangstellenden die om wat voor reden dan ook affiniteit hebben met de opleiding gymnasium op het Bogerman.

Ken je klassieken MasterClassics VU Agenda

Wanneer je over het gymnasium begint, lijkt de waaromvraag een onvermijdelijke. Alsof je je moet verantwoorden voor je keuze om gymnasium te doen. Je hebt er toch immers niets aan, als je met een ‘gewoon’ vwo-diploma ook die ene universitaire studie kunt volgen? En Grieks en Latijn? Het heten toch niet voor niets ‘dode’ talen. Laten we alsjeblieft niet proberen ze weer tot leven te wekken. Het is een verzwaring van je profiel, kost extra werk en vooral heel veel tijd. En het is nu net tijd waar wij mensen tegenwoordig altijd tekort aan hebben. Een logische redenering toch? Toch niet. Gelukkig denkt een heel aantal mensen nog altijd anders over het gymnasium en dit bulletin geeft precies die mensen een platform. Zo zal Hielke Walinga in onze vaste rubriek “Gymnasium!” uitleggen waarom hij klassieke talen niet als verzwaring maar juist waardevolle toevoeging van de vwo-opleiding ziet en deelt oud-leerling Lisette Holm haar ervaringen als eerstejaarsstudente Griekse en Latijnse taal en cultuur. Daarnaast bestaat dit bulletin uit verslagen van verschillende leuke uitstapjes en eindigen we met een overzicht van de activiteiten die nog op de planning staan. Het gymnasium is namelijk veel méér dan ‘Vwo + Grieks en/of Latijn’. Ik hoop van harte we dat via deze weg een beetje meer duidelijk kunnen maken. Janneke Wassenaar (docent Engels & oud-gymnasiast Beyers Naudé Leeuwarden)

Prijsvraag Wij vinden de naam ‘Gymnasiumbulletin’ niet echt spetterend. Ben jij dat met ons eens en heb je een goed alternatief? Mail je idee voor vrijdag 26 april naar [email protected] en win twee bioscoopbonnen!

Redactie: M. Buma, P. Koornstra, J. Wassenaar & gymnasiumleerlingen Kopij naar [email protected]

februari 2013

Gymnasiumbulletin

Gymnasium! De beschaving en de wereld beter begrijpen Gymnasium is er niet om je Latijn of Grieks te leren. Gymnasium is er om de wereld beter te begrijpen. Romeinen en Grieken waren namelijk de grondleggers van de beschaving zoals we die nu kennen en dat heeft zo zijn sporen achtergelaten! Alle westerse talen zijn verwant, want ze zijn allemaal sterk beïnvloed door het Latijn. Romeinen hebben eeuwenlang heel Europa bezet en hebben zo de bestaande talen sterk beïnvloed. Niet alleen veel woorden werden overgebracht, maar ook grammatica. Romeinen hebben de grammatica zo´n beetje uitgevonden. Ze wilden namelijk Grieks leren! De beide talen hebben bovendien een uitgebreide grammatica waardoor je een veel beter inzicht krijgt in taal op zich. Niet alleen in het leren van een nieuwe taal, maar ook in het formuleren van de Nederlandse. In alle vervolgstudies is het

van belang duidelijk te formuleren en zul je ook lange teksten moeten lezen met ongetwijfeld lastige zinnen. Met een beter taalinzicht ben je hier beter in. Je wereld wordt beperkt door je taalschat. Elk woord is namelijk een nieuw concept in jouw wereld. De wetenschap heeft de laatste millennia heel wat nieuwe concepten geïntroduceerd en laten ze nu juist het Latijn en het Grieks hebben gebruikt als inspiratiebron voor benamingen hiervoor. Neem alleen al de geneeskunde met al haar Latijnse benamingen voor delen van het menselijke lichaam en Griekse benamingen voor de ziektes die het kan krijgen. Niet alleen daar maar ook in de filosofische en juridische hoek is de taal verrijkt met Romeinse en Griekse invloeden, net zoals vele andere hoeken van onze samenleving, zoals bijvoorbeeld de kunst.

De invloeden strekken niet tot alleen dat wat tussen de mensen vloeit, de taal, maar ook wat in de mensen vloeit, hun ideeën. Onze denkbeelden over bijvoorbeeld hoe samen te leven of hoe te regeren zijn namelijk ontstaan bij de Romeinse en voornamelijk Griekse denkers. In de op het gymnasium gelezen teksten zal dat duidelijk naar voren komen. De teksten hebben nog lang niet hun nut verloren! Zoals de Grieken de Romeinen beïnvloedden, de Romeinen de Europeanen, de Europeanen de wereld, zo beïnvloeden de Gymnasiasten de samenleving door deze invloeden te zien, te begrijpen en in stand te houden, omdat deze de beschaving creëerden zoals we die nu kennen.

Hielke Walinga (5V1)

Oud leerling vertelt: Lisette Holm Ik ben Lisette Holm en vorig jaar heb ik eindexamen in zowel Grieks als Latijn gedaan op het Bogerman. Net als jullie nu, stond ook ik voor de keuze wat ik na het gymnasium voor opleiding wilde gaan doen. Dat het universiteit werd, stond voor mij al heel lang vast, maar ik had niet bepaald een toekomstdroom… Toen ik in klas vijf zat, las ik een aantal online informatiebrochures van de RUG


door en zo kwam ik ‘per ongeluk’ bij de studie ‘Griekse en Latijnse taal en cultuur’. In eze talen was ik op school erg geïnteresseerd (en de cultuur inmiddels ook) met als gevolg dat ik een meeloopdag van deze opleiding heb gevolgd. Ik had totaal geen idee wat ik later wilde worden, maar ik had er uiteindelijk voor gekozen Grieks en Latijn te studeren, omdat deze studie mij leuk en interessant leek. En dat is het zeker!

februari 2013

Gymnasiumbulletin Het is een universitaire studie wat inhoudt dat je vooral veel zelfstandig aan de slag moet. In een gemiddelde week heb ik 13 uren college en verder zelfstudie. Het eerste jaar volg je de twee vakken ‘Griekse’ en ‘Latijnse grammatica en vertaalpracticum’, waarin je zowel de grammatica als de woorden van begin af aan herhaalt en je geheugen weer opfrist. Voor Grieks hebben we in een half jaar tijd dan ook de 578 genummerde woorden van Logos plus de ongenummerde woorden geleerd, wat eens in de twee weken werd getoetst. Maar geen zorgen, je hebt genoeg tijd om dit te leren en bovendien heb je ze voorgaande jaren al eens geleerd. Ook zijn we meteen bezig met teksten vertalen, alleen dan zonder de vertaling voluit in je schrift te schrijven. Je merkt dus wel dat het niveau meteen al hoger ligt, maar het is goed te volgen.

heid die goed op elkaar aansluiten. Het vak was een mengsel van de vakken ‘Oude Geschiedenis’, ‘Filosofie’ en ‘Archeologie’ en werd dit jaar voor het eerst op deze manier gegeven. Hiervoor moesten we, naar mijn mening, zeer veel in de boeken duiken als voorbereiding op het college waarin een overzichtelijke samenvatting van de gelezen stof werd gegeven. Bij mij ontbrak dan ook wel Behalve de talen zelf behandelen we ook eens de motivatie om zoveel teksten te de tekstachtergronden, zodat we gelezen lezen. teksten beter kunnen begrijpen. Dit begint met ‘Literatuurgeschiedenis’ van de Toch kan ik wel zeggen dat ik in dit halve Griekse en Latijnse literatuur, elk apart, jaar al veel heb geleerd. Wat de talen over de verschillende genres en auteurs betreft was het voor mij puur herhaling in bepaalde perioden. Ik vind dat deze van de grammatica (en het leren van informatie erg overzichtelijk wordt weer- vele uitzonderingen), maar de cultuur gegeven en dat het vak goed te volgen is. staat nu ook duidelijk in mijn geheugen We moesten elke week een vertaalde gegrift, vooral na het leren van een hertekst van een auteur uit de oudheid letentamen ;) Want ja, het behalen van je zen en daarover een korte essay schrijtentamens is toch wel een must om te ven om tevens je schrijfvaardigheid te slagen. oefenen. De studie vind ik nog steeds erg interesTot slot hadden we nog het vak sant, maar de zeer gezellige en hechte ‘Cultuurhistorie van de Oudheid’ voor groep met wie ik colleges volg, helpt zowel de Griekse als de Romeinse Ouddaar ook aan mee. We zitten in een klas


met totaal 15 mensen en op Facebook posten we regelmatig vragen waardoor we elkaar met de studie kunnen helpen. Maar ook gezelligheid speelt een grote rol, want we hebben al een aantal feesten met elkaar gehad en ook een gezellige, zelfgeorganiseerde ‘spelletjesmiddag’ kan daarbij niet ontbreken. Zelf woon ik vanaf het begin van mijn studie in Groningen en dat is zeker een aanrader! Omdat ik er studeer en ik er vrienden heb leren kennen, is het handig om op deze manier bij de groep betrokken te blijven. Ik heb ook werk gevonden in Groningen en daarmee komt het wonen daar zeer van pas. Het leek me wel erg wennen om alleen op kamers te wonen, maar omdat ik vele huisgenoten heb, werd ik niet meteen in het diepe gegooid. Ik voel me er helemaal thuis en zowel de studie ‘Griekse en Latijnse taal en cultuur’ als de studentenstad Groningen kan ik zeker bij jullie aanbevelen! Lisette Holm (Eerstejaarsstudente ‘Griekse en Latijnse taal en cultuur’ te Groningen)

februari 2013

Gymnasiumbulletin

Verslag Romereis Vijf jaar lang hebben we er naar uitgekeken: de excursie naar Rome. Nu we eindelijk uitgegroeid waren tot volwaardige 6-gymnasiumleerlingen, kon de reis beginnen. Met een groep waarin het testosterongehalte vrij laag lag (20 meiden, 2 jongens), vertrokken we 13 september samen met mevrouw Buma, mevrouw Koornstra en meneer Dekker naar Rotterdam Airport. Ondanks het feit dat we half 3 ‘s nachts vertrokken, zaten we opgewekt in de bus, vol spanning wat ons te wachten stond.

’s Zondags deden we een speurtocht. Een middag mochten we (zonder begeleiding!) door Rome toeren. Elk vijftal kreeg een tomaat mee om deze te verhandelen met de Romeinen. Zo wist Emmelien Gercama met haar groepje een hartjespizza te veroveren!

Mevrouw Buma zegt altijd: ’Ga niet gymHet weer zat bijna de hele week mee en nasium doen met de excursie als reden.’ we konden daarom vaak met z’n allen Maar stiekem, nu we hebben ervaren picknicken. Eén middag hebben we zelfs hoe geweldig het was, vinden we dat op het strand gelegen. iedereen gymnasium zou moeten doen. Het was al die jaren wachten meer dan Als we ’s avonds afgepeigerd van het waard! zware, doch leuke programma het hotel binnenkwamen en eigenlijk regelrecht Voor veel mensen was de vliegreis al een ons bed in wilden, waren mevrouw Buhele ervaring. Afgemat kwamen we bij ma en Koornstra nog wel in voor wat ons hotel ‘Dei Mille’ in het centrum van plezier. Met een klein groepje meiden Femke Groenveld (6V3) Rome aan. Tijd om bij te komen hadden gingen we soms mee, het terras op. Teunia Stilma (6V2) we niet: het programma was strak. We begonnen met een schitterend museum: Villa Borghese, dat vol stond met kunst van grootheden als Bernini en Caravaggio. Er volgden die week nog vele andere musea, allemaal even indrukwekkend. Het bleef niet bij musea, we hebben meer kerken bezocht dan we aankonden. Al die pracht en praal! De SintPieter sloeg alles: zó massaal, zó enorm, zó groot. Een paar leerlingen waagden zich aan de klim naar boven. Daar stonden we dan, boven op de grootste basiliek van Rome met uitzicht over de hele stad.


februari 2013

Gymnasiumbulletin

Profielwerkstuk De kunst van de retorica: Obama en Romney volgens Cicero Voor ons profielwerkstuk wisten we al snel dat we iets met Latijn wilden gaan doen, maar wat? Hele teksten uitpluizen of toch iets met cultuur? Al snel kwamen we op het idee om onze eindexamenschrijver voor Latijn, Seneca, te gaan vergelijken met de eisen van Cicero. Deze redenaar heeft namelijk zelf een boek geschreven over de redenaarskunst, De oratore, ofwel over de redenaar. Hierin beschrijft hij uitgebreid de ideale redenaar. Hoewel het erg interessant was, wilden we toch iets actuelers. Op dat moment waren de verkiezingen De Amerikaanse presidentsverkiezingen in Amerika bezig en we wisten eigenlijk en Latijn. Wat hebben Obama en Rommeteen dat dit het moest zijn! We hebney gemeen met de politiek in Rome, ben ervoor gekozen om een aantal spee2000 jaar geleden? In werkelijkheid ligches van Obama en Romney te testen, gen ze dichter bij elkaar dan je zou denzowel op inhoud als op uitvoering. Hierken. Spreken in het openbaar is niet bij kun je bijvoorbeeld denken aan stemalleen van nu, de grote leiders van Rogebruik en gezichtsexpressie. We hebben me wisten maar al te goed hoe zij hun gekeken of ze voldeden aan de eisen van toeschouwers moesten overtuigen.

Volgens de docent...

Cicero. Op elk onderdeel konden de heren punten verdienen: hoe meer punten, des te beter ze in een bepaald onderdeel waren. Degene die in totaal de meeste punten had verdiend, zou een betere redenaar zijn volgens de eisen van Cicero. Uiteindelijk hebben we alles bij elkaar op geteld en kwam naar voren dat Obama een betere redenaar is dan zijn tegenstander Romney, een terechte winnaar dus van de Amerikaanse presidentsverkiezingen! We willen hiermee laten zien dat een profielwerkstuk van de klassieke talen ook erg actueel kan worden gemaakt. Dus interesseer jij je voor de klassieke talen en zou je graag eens op een andere manier bezig willen zijn met Latijn of Grieks, grijp dan je kans, want alles is mogelijk! Femke Groenveld(6V3) Tine Folkertsma (6V3)

m h un oor kiest o rv e n e g in meer leerl re manier n groepje e e d e n r a e f e o n n n e a Tine verijzonder w at het op e Femke en aken, omd et al best b n h m e is te to jk d jn li g ti n u a e e Eig ig dat ak L erh het geweld r van het v us was ik v e D d d . in a n v k t ze Ik e ie . h k n ke PWS in l zijn. nder vak te den betrek nog actuee d ligt een a erzoek wil u n d n a n h k o o e o n d u r n h o e k vo Latijn bij Die regels t de klassie ze het vak t voldoen. ten zien da e la o n m e r b e telden dat b k e nier h goede spre en om mooie ma aaraan een bruikt word e w g , ze op een g ld o e iertoe n st u e g n VS bood h gels op en ook e n re d n ft u in k e e e n h n e g n a Cicero iet verlore eel degelijk zingscamp . De verkie werkt en h n waarde n n e u e g h st n ig e d te b n b a te e h lfst sprekers en zeer ze ngen van) Tine hebb n e e restatie! k u ma (redevoeri m p e S een to p nheid. F mevrouw B e W g P le it e d g d ie in o v o n m e n ts e e ben tro gedaan. Ik onderzoek


februari 2013

Gymnasiumbulletin

Volgens de jury... Gezien de kwaliteit van het profielwerkstuk had mevrouw Buma Tine en Femke genomineerd voor de PWS-award. Op 13 februari besliste ook de jury dat de dames het beste werkstuk van het vwo hadden geschreven. Vanaf deze plaats nogmaals van harte gefeliciteerd!

Ken je klassieken Dit stukje gaat over de Ken-je-Klassiekenquiz. Dit is een quiz voor mensen uit 4 en 5 gymnasium. Deze quiz werd gehouden op 9 februari en onze school werd vertegenwoordigd door vier enthousiaste mensen. Maaike Faber (4V3), Ids Boonstra (4V1), Grite Abma (5V2) en Jordi Scholten (5V2). De wedstrijd was voor heel Noord-Nederland en er deden dit noemd waarna we een bordje met waar of niet waar omhoog jaar tien teams aan mee. moesten houden. Dit was voor ons ook een goede ronde. Daarna was het tweede deel van de doorvraagronde. Toen we allemaal in Tresoar waren en het introductiepraatje was afgerond, ging elk team aan een tafel zitten en begonnen we aan de eerste ronde. Dit was een invulronde. Deze ging ons erg goed af en we hadden zelf onze bonus “sestertie” ingezet voor extra punten. We maakten veel plezier en volgens mij had de helft van de andere teams met ons meegeluisterd. Daarna kwam er een zogenoemde doorvraagronde. Hier moest elk team om de beurt een vraag beantwoorden, was deze vraag goed dan mocht je de tweede vraag proberen en ten slotte een derde, als alle voorgaande vragen goed waren. De helft van de teams werd ondervraagd, vervolgens was het tijd voor de waar/nietwaarronde. Er werden stellingen ge-

We wisten alle drie de vragen goed te beantwoorden. Zeg nou zelf, wie weet niet dat de goden die om de stad Athene streden Athene en Poseidon waren en dat Athene een olijfboom gaf aan de stad en Poseidon een “poeltje”(met zout water) schonk? We waren vol goede moed en bleken zelfs vierde te staan in de tussenronde. Vervolgens kwam er een meerkeuzeronde, waarbij je bordjes met letters op moest steken. Die ging nog redelijk, maar toen kwam de openvraagronde. Deze ronde bleek voor ons nog vrij lastig en langzamerhand maakte we aardig wat fouten; we hielden de moed erin en luisterden aandachtig naar de vragen. Helaas maakten de andere teams niet zoveel geluid als wij, toch wisten we zelf nog vragen goed te beantwoorden en toen was het moment zover, nadat de jury alle punten had opgeteld. Het was tijd voor de prijsuitreiking. Helaas zijn we achteraf achtste geworden en helaas gingen alleen de eerste drie door naar de landelijke Ken-je-Klassiekenquiz in Leiden. Het team dat eerste werd, moest nog onderling strijden om de Bumabokaal. Dit is een grote wisselbeker voor de school. Hierna was het festijn afgelopen en zijn we allemaal weer op huis aan gegaan. Jordi Scholten (5V2)


februari 2013

Gymnasiumbulletin

MasterClassics VU Amsterdam Ik ben naar een open dag op de VU in Amsterdam geweest. Het was een algemene MasterClassics open dag, waarin alle verschillende klassieke opleidingen worden aangeboden: Griekse en Latijnse Taal en Cultuur, Oudheidkunde en Archeologie. Zelf ben ik niet naar de Latijnse workshop geweest, maar van anderen heb ik wel gehoord dat het heel erg leuk was. Anders dan op school ga je hier veel dieper in op de teksten en de betekenissen daarvan, zowel bij Latijn als bij Grieks. GLTC (afkorting voor Griekse en Latijnse Taal en Cultuur) is een volledige studie en voor deze opleiding moet je meters maken. Je zult voor zowel Grieks als Latijn zo’n 60 regels vertalen, dus in totaal 120 per week. Dit lijkt misschien niet zoveel, maar al het werk dat je daarnaast krijgt, is op zich al genoeg voor een volledige werkweek. Zo ga je alle grammatica nog een keer herhalen en moet je alle accenten op de Griekse woorden leren te herkennen. Bij Oudheidkunde ga je meer in op de culturele kenmerken van de klassieken en de volkeren daaromheen, o.a. dus de Etrusken en de Macedoniërs. Aan de hand van deze kenmerken kun je verha-

len plaatsen. Verder houd je je bezig met verschillende periodes die de Romeinen en de Grieken hebben meegemaakt, zoals de bronstijd en de ijzertijd. Met de kennis die je daar uit haalt, kun je verhalen dateren. Als laatste kijk je naar de beschrijvingen van de omgeving die worden gegeven en de tijd waarin het verhaal is geschreven. Zo kun je een compleet beeld krijgen van een klassiek verhaal en er misschien zelfs achterkomen, dat het verhaal niet helemaal verzonnen is of juist wel. Helaas viel de workshop Archeologie samen met Grieks, deze heb ik dus niet kunnen volgen. De studies GLTC, Oudheidkunde en Archeologie zijn alle drie volledige studies. Dit betekent dus dat je er de hele week mee bezig bent en elke dag meerdere colleges hebt. De meeste andere bachelorstudies zijn volledige studies, dus klassieke oudheid vormt geen uitzondering. Dit zou dus geen reden mogen zijn om niet voor de klassieken te kiezen. Wat me opviel aan de mensen, de professoren en de studenten, is dat er op een heel informele manier met elkaar wordt omgegaan. De oudere studenten


en de eerstejaarsstudenten zitten in dezelfde ‘hangout’ zoals zij die noemden en de leraren doen gezellig mee met georganiseerde spelletjes en excursies. Verder heeft de klassieke afdeling op de VU een heel gezellige studentenvereniging, die iedere maand iets organiseert (een feestje of een gezellige picknick). Houdt er rekening mee, dat de VU in Amsterdam staat en dat dat, vanuit Friesland, lang reizen is met de trein. Ik zou iedereen aanraden (ook mensen die niet voor de klassieken gaan) zich op tijd in te schrijven voor kamers (sommige eerstejaarsstudenten hadden nog steeds geen kamer door het grote gebrek aan studentenhuizen). Al met al is GLTC of een andere klassieke opleiding in Amsterdam een heel goede keuze. De onderwerpen zijn interessant, de onderlinge verhoudingen tussen de studenten en de professoren zijn informeel en, hoewel het gebouw er van buiten een beetje groezelig uitziet, de lokalen zijn heel knus.

Daniëlle Kraak (5v2)

februari 2013

Gymnasiumbulletin

Agenda Wat?

Waar?

Open dag

Hemdijk 2 & 47

Tûke Rakkers Tûke Rakkers Profielkeuze klas 3

Hemdijk 47 Hemdijk 47 Hemdijk 2

Excursie klas 2-6 Start meivakantie

Utrecht Heel Nederland

Februari 27 Maart 6 13 18-22 April 23 27


Waarom? Waarom niet?!

Recommend Documents