LeefNu L
E E F
E N
EET
WIJ
®
(S)ZER
NAZOMERTIPS VIOW
Geneesmiddelen versus voedingssupplementen Melatonineproductie stimuleren Zijn fruitzuren veilig? Blind door aftakeling van gele vlek? Bomen natuurlijke airco PUBLIMEDIA: LEEFNU IS EEN BSOM PUBLICATIE AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN VERANTWOORDELIJKE UITGEVER: WALTER O.M. FACHÉ, KERKSTRAAT 101-103, 9270 LAARNE
B E LG I S C H
3,5
EURO
-
JAARGANG
3 - 2006 -
NUMMER
27
VOEDINGSMAGAZINE
27 VIOW
®
VERHOOGT JE ENERGIE EN WEERSTAND • VERMINDERT JE RISICO OP HART- EN VAATZIEKTEN • VERBETERT JE
UDO’S CHOICE®
ULTIMATE OIL BLEND
LEER- EN CONCENTRATIEVERMOGEN • DRAAGT BIJ TOT EEN BETERE GEMOEDSSTEMMING • HOUDT JE GEWRICHTEN SOEPEL • EN VERSTERKT JE BEENDEREN VERBETERT JE SPIJSVERTERING EN BLOEDSOMLOOP • HOUDT JE HUID ZACHT EN JONG • BEVORDERT JE CONDITIE EN SPORTPRESTATIES •
NIEUWE VERPAKKING � maar nog steeds correct en ecologisch verpakt in niet-reactief, amberkleurig glas en eromheen een lichtwerende kartonnen doos
Al jaren een juiste gezondheidskeuze. Dat vetzuren Omega-3 en Omega-6 cruciaal zijn voor onze gezondheid wordt ondertussen door alle gezondheidsspecialisten erkend. Maar ze moeten wél zuiver en in de juiste verhoudingen worden opgenomen. En precies dat maakt Udo’s Choice Ultimate Oil Blend zo uitzonderlijk. Niet alleen was het één van de eerste producten op de markt met Omega-3, Omega-6 en Omega-9 vetzuren, het is ook één van de weinige met plantaardige vetzuren in een optimale (2:1:1) verhouding. Meer nog: de olie is speciaal samengesteld om de goede werking van de aanwezige vetzuren te bevorderen, met veel aandacht voor de aanwezigheid van heilzame secundaire ingrediënten zoals teunisbloemolie, haverkiem- en rijstkiemolie, sojalecithine (zonder GGO) middellange vetzuurketens en natuurlijke vitamine E. De gezondheidsvoordelen van Udo’s Choice Ultimate Oil Blend werden bewezen door wetenschappelijk onderzoek. Daarom, als u kiest voor gezondheid, kies dan voor Udo’s Choice Ultimate Oil Blend.
voor meer info over Ultimate Oil Blend®
������������������ �������������������������
+32 (0)52 48 43 00
VERKRIJGBAAR IN DE BETERE NATUURVOEDINGSWINKEL OF APOTHEEK.
www.gezondevetten.be
Sovereign Silver
TM
De zuiverste keuzeTM Hoe Sovereign Silver je immuunsysteem ondersteunt ? Het zijn de zilverionen die het hem doen. Druppel voor druppel. Sovereign Silver heeft meer zilverionen dan elk ander supplement. En studies tonen aan dat zilverionen de aanwezigheid van witte bloedlichaampjes in je lichaam gevoelig doen toenemen. Recente tests bewijzen zelfs dat Sovereign Silver een efficiëntere werking heeft dan bijvoorbeeld Vitamine C of Echinacea. Naast superefficiënt, is Sovereign Silver ook veilig. Veilig voor volwassenen én voor kinderen. Sovereign Silver is verkrijgbaar in verschillende vormen en verpakkingen. (Neusspray, Keelspray, Druppelteller)
S o v e r e i g n S i l v e r, h e t w e r k t ! ! Bestel vandaag nog uw Sovereign Silver op het nummer 03 789 09 59. U ontvangt 5% korting indien u dit tijdschrift vermeldt.
[Our CHALLENGE is HEALTH]
The Netherlands Afrikaweg 14 • 4561 PA Hulst Tel. +31(0)114 32 14 61 Fax +31(0)114 31 93 97 Belgium Postkantoor St-Niklaas 1 Postbus 148 • 9100 St-Niklaas Tel. 03 789 09 59 Gratis Fax 0800 800 11
[email protected] www.energeticanatura.com
IN
DIT NUMMER De artikels worden onderbouwd met bruikbare orthoceutische producten, die onderzocht en goedgekeurd werden door de orthoceuticaraad van het VIOW.
Belgisch Voedingsmagazine VIOW Verschijnt 10 maal per jaar met concrete, nuttige dagelijkse voedingsadviezen en leeftips, voor mensen die bezorgd zijn voor hun eigen gezondheid of beroepsmatig met de voedingsproblematiek bezig zijn zoals natuur- en reformwinkels, gezondheidszorgwerkers, schoonheidspecialistes, sportcoaches, horecabedrijfsmensen, sportcentra, onderwijzend personeel, kortom voor iedereen die begaan is met de gezondheid. Met LEEFNU wil de redactie u als lezer grondig informeren over de laatste orthomoleculaire trends die uw leef- en eetwijze positief kunnen ondersteunen. De redactie brengt voor u artikelen samen over biologische voeding, voedingssupplementen, voedingsadviezen, fytotherapie, biologische kleding; lichaamsverzorging en woonomgeving, sporten zonder doping, toxische en ecologische problemen en kritische doorlichtingen van alles wat met gezondheid en ziekte te maken heeft.
REDACTIE UITGEVER Publimedia Orthos Instituut VIOW Walter OM Faché, Hoofdredacteur, Med. Journalist Eric Ost, Eindredacteur Kernredactie Walter OM Faché Orth. Bioch., HEOS Dirk Bogaert, Med. Journalist Geert Vergote, Dr. Apr. Sofie Noppe, Lic. Biom. Wet. Jozef Poppe, Prof. Dr. Ir. Nancy Scheyltjes, Master Economic Sportwetensch. Carine Van der Voort Ivanka Kaus
Vormgeving, productie en druk Walter OM Faché Coppens Wendy, drukkerij Bruyneel nv
Secretariaat/Publiciteit Carine Van der Voort Larenhoeve, Kerkstraat 101-103, 9270 Laarne. Tel 0032/(0)9/3690642 Fax 0032(0)9/3661838 E-mail:
[email protected] Website: www.viow.be
■ REDACTIONEEL pag
Geneesmiddelen versus voedingssupplementen
2. 3.
Zomertips Ontdek de orthotarische keuken
pag pag
4.
Stimuleer je melatonineproductie
pag
12
5. 6.
Voor een melatonine vriendelijke leefstijl Uit de slaappractijk van het VIOW. Hoe kan je de melatonine hoeveelheid in het bloed op peil houden?
pag
14
pag
15
pag pag
16 18
9. Blind door aftakeling van gele vlek? 10. Adviezen VIOW
pag pag
19 20
11.
pag
21
12. Groene thee verbetert cognitief functioneren 13. Natuurlijk vitamine E beter dan synthetisch
pag pag
23 23
14. Is barbecue ongezond? 15. Zijn smaakversterkers schadelijk voor de gezondheid?
pag pag
24 24
■ DOSSIER VOEDING ■ MEDISCH
■ ADVIESHOEKJE VAN FACHÉ
■ LEEFSTIJL 7. 8.
Hoe onschuldig zijn de nieuwe cosmetica? Zijn fruitzuren veilig? Het VIOW helpt
■ ANTI-AGING ■ MILIEU
7 10
Bomen als natuurlijke ‘airco’
■ VOOR U GELEZEN ■ LEZERSVRAGEN
Een gids achter de schermen van gezondheid, ziekte, voedselschandalen, toxiciteit in onze voeding, met concrete nuttige en dagelijkse voedingsadviezen. Een maandblad voor kritische en gezondheidsbewuste mensen.
Hoe abonneren? Betaling geldt als enige abonnering. Storting van € 30 op rek nr. Fortis 290-0308228-80 voor België en voor Nederland storting van € 33 op rek nr. Fortis IBAN BE 88290030760741 BIC code GEBABEBB
Prijs per nummer: € 3,5 ©Copyright 2006 Noch de uitgever, noch de redactie is aansprakelijk voor eventuele schade als gevolg van vermeende adviezen of eventuele onjuistheden, en/ of onvolledigheden in deze uitgave. ISSN-nummer: 1379-8383
4
1.
Elke dag het laatste nieuws. Bezoek onze gesloten website.
www.viow.be
Vraag uw paswoord aan.
Abonneer u onmiddellijk op Orthofyto en Leefnu
REDACTIONEEL
redactioneel
GENEESMIDDELEN VERSUS VOEDINGSSUPPLEMENTEN Studies die de 800 000 iatrogene doden per jaar aantonen
WALTER OM FACHÉ
Gedurende de afgelopen zomermaanden verschenen er in de wetenschappelijke literatuur een drietal documenten waaruit nog maar eens blijkt dat iedere man of vrouw er alle baat bij heeft om zelf zo lang mogelijk zorg te dragen voor de eigen levenskwaliteit. Uit de gepubliceerde studies blijkt dat de ‘medische industrie’ die rol zeker niet op zich neemt. Het winstaandeel van de aandeelhouders is veel belangrijker dan de gezondheid van de medemens.
1. Siu AL, Manning WG, Benjamin B. Patient, provider and hospital characteristics associated with inappropriate hospitalization. Am J Public Health. 1990 Oct;80(10):1253-6.
ENKELE VOORBEELDEN ILLUSTREREN DIE STELLING.
2. Eriksen BO, Kristiansen IS, Nord E, et al. The cost of inappropriate admissions: a study of health benefits and resource utilization in a department of internal medicine. J Intern Med. 1999 Oct;246(4):379-87.
De tot voor kort zeer hoog ingeschatte Amerikaanse ‘Food and Drug Administration’ (FDA) blijkt uit een rapport van de ‘Union of Concerned Scientists’ (UCS) te veel schadelijke connecties te hebben met de farmaceutische industrie. Ruim 60 % van de meer dan duizend wetenschappers, die verbonden zijn aan het FDA, zouden in de afgelopen twintig jaar onder druk van politici en andere lobbyisten wetenschappelijke studies, die betrekking hebben op nieuwe medicijnen, in die mate veranderd hebben dat gevaarlijke neveneffecten werden verzwegen. Voorbeeld 1 : Meteen wordt duidelijk waarom het FDA in 2004 in moeilijkheden kwam door het veelbesproken VIOXX-schandaal. VIOXX is een ontstekingswerend geneesmiddel dat echter ook het risico op hartklachten en herseninfarcten doet toenemen. Het werd dan ook uit de markt gehaald.
3. US National Center for Health Statistics. National Vital Statistics Report, vol. 51, no. 5, March 14, 2003.
Voorbeeld 2 : Hetzelfde geldt voor een nieuw antibioticum (Ketek) van de Franse groep Aventis. Ketek wordt in verband gebracht met ernstig leverfalen, zware oogaandoeningen en cardiovasculaire aandoeningen. Het FDA was op de hoogte van de levensbedreigende nevenwerkingen die Ketek kon veroorzaken, maar liet het geneesmiddel – onder druk van lobbyisten – toch toe.
4. US Congressional House Subcommittee Oversight Investigation. Cost and Quality of Health Care: Unnecessary Surgery. Washington, DC: Government Printing Office; 1976. Cited in: McClelland GB, Foundation for Chiropractic Education and Research. Testimony to the Department of Veterans Affairs’ Chiropractic Advisory Committee. March 25, 2003.
De FDA probeert haar gekwetste imago te ‘genezen’. De topmensen van de Food and Drug Administration verdedigen zich met de redenering dat men er tot op heden van uitging dat multinationals zelf alle onbetrouwbare data zouden verwijderen als ze de aanvraag indienden om een nieuw geneesmiddel op de markt te brengen. De werkelijkheid ligt dus anders. Dat is meteen ook de reden waarom mistoestanden rond een nieuw geneesmiddel pas het daglicht zien nadat het jaren via apotheken werd verkocht en meestal al voor de nodige slachtoffers heeft gezorgd.
FDA IN DE TOEKOMST
5. Nationwide poll on patient safety: 100 million Americans see medical mistakes directly touching them. McLean, VA: National Patient Safety Foundation; October 9, 1997.
4
Het Amerikaans congres wil de FDA in de toekomst verbieden om nog medische adviseurs aan te nemen die in loondienst werken voor de farmaceutische multinationals. De farmaceutische bedrijven hebben al verklaard gepaste maatregelen te zullen nemen tegen de nieuwe maatregelen. Het FDA wordt gefinancierd door overheidsfondsen. Dat geld is echter afkomstig van de multinationals. De farmaceutische industrie dreigt er nu mee een deel van de FDA-budgetten te schrappen. De multinationals zeggen dat de geplande maatregelen van het Amerikaanse congres veel te ver gaan. Onafhankelijke wetenschappers hebben volgens de multinationals nooit voldoende kennis over nieuwe medicijnen en kunnen er dus ook geen deskundig oordeel over uitbrengen.
6. Leape LL. Error in medicine. JAMA. 1994 Dec 21;272(23):1851-7.
B E Z O E K
O N Z E
W E B S I T E
:
W W W
.
V I O W
.
B E
LEEFNU
J A A R G A N G
3 - N°27
REDACTIONEEL
RECENTE RAPPORT ‘NUTRITION INSTITUTE OF AMERICA’ De gezondheidstoestand voor de consument/patiënt ziet er nog een stuk minder rooskleurig uit als men het zeer recente rapport leest dat uitgegeven werd door het ‘Nutrition Institute of America’. Hieruit blijkt dat het totaal aantal dodelijke slachtoffers, dat jaarlijks veroorzaakt wordt door de klassieke geneeskunde in de Verenigde Staten bijna tot 800 000 is opgelopen. Men noemt dit iatrogene doden of personen die het slachtoffer worden van medisch falen. Ter vergelijking: Ieder jaar sterven er in de Verenigde Staten 697 000 patiënten aan cardiovasculaire aandoeningen en 553 000 mensen overlijden aan de gevolgen van kanker. De medische wereld is volgens de studie van het ‘Nutrition Institute of America’ zelf verantwoordelijk voor het meest aantal doden. De bronnen die het instituut gebruikt komen rechtstreeks uit de reguliere geneeskunde. Het VIOW beschikt over alle 152 referenties die voor dit onderzoek werden gebruikt. In de linkerkolom ontdekt u als lezer slechts enkele voorbeelden.
FARMACEUTISCHE
MULTINATIONALS VOLHARDEN IN
HUN BOOSHEID Ondertussen gaan de farmaceutische multinationals onverminderd verder om de natuurlijke geneeskunde en de orthomoleculaire wetenschap in een negatief daglicht te blijven plaatsen. Voedingssupplementen en natuurlijke geneeskunde vormen immers een bedreiging voor de verkoop van de peperduur ontwikkelde nieuwe medicijnen. Hetzelfde geldt voor de nieuwe dure investeringen die ziekenhuizen doen om de meest geavanceerde technologie ter beschikking te stellen van de zieke patiënt, die zijn rekening toch voor een groot deel betaald ziet door het ziekenfonds. De gevolgen zijn duidelijk. Studies die het nut van voedingssupplementen aantonen worden genegeerd of zo onvolledig en onjuist in de grote media weergegeven, dat de onwetende consument ervan overtuigd raakt dat natuurgeneeskunde ronduit gevaarlijk is. Veelbelovende, nieuwe geneesmiddelen daarentegen krijgen wel de volle aandacht en worden bij naam genoemd. Een bedrijf in de media-aandacht brengen dat een ‘revolutionair’ medicijn heeft ontwikkeld staat gelijk met vooruitgang van de wetenschap. Een voedingssupplement, dat mensen kan beschermen tegen verschillende ziektebeelden, bij het grote publiek meer bekendheid proberen te geven, staat gelijk met goedkope reclame. Deze redenering klopt niet. Steeds meer mensen weten dat ook. Nieuwe medicijnen zijn immers duur en blijken enkele maanden of jaren na hun ‘lancering’ toch nare nevenwerkingen te hebben. In verschillende landen, waaronder Nederland, worden mensen voortaan slechts geholpen in functie van hun financiële draagkracht. Wie veel geld heeft krijgt een optimale behandeling, mensen die financieel arm zijn ontvangen nog de hoogstnodige zorgen. Het gevecht tussen de farmaceutische multinationals, eerlijke zorgverstrekkers en producenten van voedingssupplementen gaat ondertussen onverminderd verder. Het meest recente bewijs is het feit dat lobbyisten en advocaten op dit ogenblik een regelrechte aanval richten op apothekers die – op doktersvoorschrift – bio-identieke hormoonpreparaten van plantaardige oorsprong magistraal bereiden op maat van iedere patiënt. De farmaceutische industrie poneert dat enkel de gestandaardiseerde, chemische hormonen mogen gebruikt worden. Wat heeft u, als lezer, aan dit verhaal?
7. Vincent C, Stanhope N, Crowley-Murphy M. Reasons for not reporting adverse incidents: an empirical study. J Eval Clin Pract. 1999 Feb;5(1):13-21. 8. Bates DW. Drugs and adverse drug reactions: how worried should we be? JAMA. 1998 Apr 15;279(15):1216-7. 9. Angell M. Is academic medicine for sale? N Engl J Med. 2000 May 18;342(20):1516-8. 10. Brennan TA, Leape LL, Laird NM, et al. Incidence of adverse events and negligence in hospitalized patients. Results of the Harvard Medical Practice Study I. N Engl J Med. 1991 Feb 7;324(6):370-6. 11. Kolata G. New York Times News Service. Who cares when our drugs fail? San Diego Union-Tribune. October 15, 1997:E-1,5. 12. Vastag B. Pay attention: ritalin acts much like cocaine. JAMA. 2001 Aug 22-29;286(8):905-6. 13. FDA Drug Review Postapproval Risks 1976-85. Washington, DC: US General Accounting Office; 1990:3. 14. MacMahon B. Prenatal x-ray exposure and childhood cancer. J Natl Cancer Inst. 1962 May;28:1173-91. 15. Cole C. Admission electronic fetal monitoring does not improve neonatal outcomes. J Fam Pract. 2003 Jun;52(6):443-4.
De feiten tonen aan dat het voor uw levenskwaliteit - het totaal van het aantal gezonde jaren op deze planeet – van cruciaal belang is om meer te lezen dan de massamedia. Mensen, die voldoende kennis en orthomoleculaire ervaring opdoen, kunnen zelf vaststellen of voedingssupplementen hen een betere of slechtere levenskwaliteit bieden.
LEEFNU
J A A R G A N G
3 - N°27
B E Z O E K
O N Z E
W E B S I T E
:
5
W W W
.
V I O W
.
B E
REDACTIONEEL
redactioneel Het komt er gewoon op aan ernstige ziekten zo lang mogelijk uit te stellen door gebruik te maken van de juiste voeding en supplementen en vooral de kennis van orthomoleculair geschoolde artsen correct in te schatten.
16. Anderson GL, Judd HL, Kaunitz AM, et al. Effects of estrogen plus progestin on gynecologic cancers and associated diagnostic procedures: the Women’s Health Initiative randomized trial. JAMA. 2003 Oct 1;290(13):1739-48.
NIET
OPGEWASSEN TEGEN DE FINANCIËLE (LOBBY) KRACHT VAN DE FARMACEUTISCHE INDUSTRIE De regelrechte ‘financieel-economische’ oorlog tussen producenten van voedingssupplementen, die jaarlijks honderden miljoenen euro kunnen besparen op het budget van ziekteverzekeringen en de farmaceutische multinationals zal echter onverminderd verder gaan. Regeringen zijn immers niet opgewassen tegen de financiële (lobby)kracht van de farmaceutische industrie.
17. Beral V; Million Women Study Collaborators. Breast cancer and hormone-replacement therapy in the Million Women Study. Lancet. 2003 Aug 9;362(9382):419-27.
VOEDINGSSUPPLEMENTEN
PLAATS DIE ZE VERDIENEN.
Alle mensen die willen weten hoe ze hun gezondheid kunnen optimaliseren, mogen deze gratis introductienamiddag niet missen.
Het is aan de goed geïnformeerde consument en patiënt om beter te weten en via objectieve lectuur en opleidingen zelf te kunnen oordelen of een voedingssupplement wel of niet kan bijdragen tot een langere optimale levenskwaliteit.
aties c i l b Nieuwe monografieën van Walter Faché pu e w u e i nr. 69 Kruidige geheimen, adviezen en recepten 30 euro + port N nr. 70 Burn-out 30 euro + port W VIO nr. 71 nr. 73
Iedereen is van harte welkom: artsen, apothekers, tandartsen, academici, kinesisten, diëtisten, paramedici, osteopaten, chiropractici, gezondheidswerkers en alle gezondheidsbewuste mensen.
O N Z E
DE
Verwacht dus van de meeste artsen niet dat ze voedingssupplementen ernstig zullen nemen. Ze kennen de echte waarde van de nutraceuticals meestal niet eens. Hun enige informatie hierover komt van de door de farmasector meegesponsorde massamedia en vaktijdschriften die voedingssupplementen in een negatief daglicht plaatsen omdat ze niet patenteerbaar zijn en bijgevolg geen superwinsten voor de aandeelhouders kunnen opleveren.
Gedurende de namiddag worden er gratis modellessen gegeven. Bezoekers kunnen kennis maken met het studiemateriaal dat het VIOW ter beschikking stelt én er zijn financiële voordelen te realiseren voor iedereen die zich tijdens die namiddag inschrijft voor een VIOW-activiteit.
B E Z O E K
EINDELIJK
Enkel het groeiend aantal degelijk opgeleide mensen, die voldoende kennis hebben verworven over de orthomoleculaire geneeskunde, nadat ze negatieve ervaringen hebben meegemaakt met de reguliere genezers en hun producten, kan er voor zorgen dat degelijk wetenschappelijk onderbouwde voedingssupplementen eindelijk de plaats krijgen die ze verdienen. Tot vandaag is de toestand zo dat orthomoleculaire artsen en producenten van voedingssupplementen wel bereid zijn om constructief samen te werken met de reguliere geneeskunde. Klassiek gevormde artsen en de farmaceutische industrie weigeren echter de uitgestoken hand uit schrik voor teveel financieel verlies.
Zaterdag, 30 september 2006 van 14 tot 18u De gratis orthomoleculaire opendeurnamiddag van het VIOW
6
KRIJGEN
nr. 74 nr. 75 nr. 76
Drankendriehoek, je bent wat je drinkt Nutriënten voor een optimale afslanking met producten van Country Life/Similia Nutriënten voor een optimale cardiovasculaire bescherming met Energetica Natura Het lichaam optimaal draineren met drainage-producten van de firma Decola Voedingssuppletiedriehoek Faché
30 euro + port 20 euro + port
20 euro + port 20 euro + port 20 euro + port
Volledig herwerkte monografieën van Walter Faché nr. 6 nr. 8 nr. 10 nr. 19
Melatonine, langer jong, korter oud Overgewicht orthomoleculair behandelen Chronisch vermoeidheidssyndroom Hartziekten of cardiovasculaire ziekten orthomoleculair behandelen
20 euro + port 20 euro + port 20 euro + port 20 euro + port
Deze monografieën kunnen besteld worden via de website www.viow.be of fax 09/366 18 38 of e-mail:
[email protected] W E B S I T E
:
W W W
.
V I O W
.
B E
LEEFNU
J A A R G A N G
3 - N°27
DOSSIER
VOEDING
DE ZALIGE NAZOMERTIPS VAN HET VIOW EEN MINIDOSSIER SAMENGESTELD DOOR WALTER OM FACHÉ EN DIRK BOGAERT
D
it nummer van LeefNu verschijnt bij het begin van ‘Indian summer’, de gouden nazomerdagen. In dit artikel werden de laatste nieuwe gezondheids- en voedingstips verzameld, om iedere LeefNu lezer in optimale en smakelijke omstandigheden, van de september- en oktoberdagen te laten genieten. De tips gelden voor iedere vakantiebestemming, waar ook op deze planeet.
HET ECHTE NAZOMERGEVOEL LEEFNU
J A A R G A N G
3 - N°27
B E Z O E K
O N Z E
W E B S I T E
:
7
W W W
.
V I O W
.
B E
DOSSIER
VOEDING Vakantie betekent voor de meeste mensen ontspanning en een vlucht uit de dagelijkse routine. Tijdens een verlofperiode stoppen veel mannen en vrouwen ook met het innemen van de dagelijks noodzakelijke hoeveelheden vitaminen en andere voedingssupplementen.
Gebufferde vitamine C helpt de huid beschermen tegen overmatig zonnen! Gebufferde vitamine C is een ontzuurde vitamine Cformule, die ook door mensen met een gevoelige maag goed wordt verdragen en bovendien gemakkelijk in het lichaam wordt opgenomen en minder snel wordt uitgescheiden.
Men vergeet daarbij dat giftige stoffen (de vrije radicalen), spijtig genoeg, nooit vakantie nemen. Vrije radicalen maken geen onderscheid tussen de seizoenen. Ze blijven doen waar ze ‘goed’ in zijn, dat is mensen langzaam maar zeker oxideren of ziek maken. Ook tijdens de maanden september en oktober ‘vieren’ de oxidanten (synoniem voor vrije radicalen) hun ‘hoogseizoen’. Behalve de klassieke aanslagen op ons afweersysteem, komen er in deze periode van het jaar nog hittegolven, voedselvergiftigingen en gezondheidsschade bij die veroorzaakt wordt door de zon. Meteorologen hebben het in dit laatste geval over een hoge UV-index.
Vitamine C is als antioxidant van groot belang voor de bescherming van lichaamscellen tegen vrije radicalen. Vitamine C is eveneens goed voor bindweefselstructuren. Wetenschappelijk is aangetoond dat hoge doseringen vitamine C (twee tot tien gram per dag) krachtig het immuunsysteem ondersteunt. Iedereen kan daarom met de gebufferde vit C formule het natuurlijke afweersysteem van de cellen stimuleren.
zonneschade omtoveren tot puur Opletten zonneplezier met antioxidanten voor de hoge UVindex van de nazomer
Rozenbottels bevatten natuurlijke Vitamine C en tevens bioflavonoïden bestanddelen die de werking van Vitamine C in het lichaam ondersteunen. Van bioflavonoïden is bekend dat deze goed zijn voor het behoud van sterke vaatwanden. Dit heeft een gunstige invloed op de bloedcirculatie en het transport van voedingsstoffen door de haarvaatjes. Dit is belangrijk bij langdurig staand werk, bij het sporten of bij een hoge werkdruk.
Meer dan tien minuten zonnegenot zonder bescherming resulteert al in een opeenstapeling van vrije radicalen op en in onze huidlagen. Gelukkig bestaan er eenvoudige en smakelijke nutriënten die de zonneschade omtovert tot puur zonneplezier.
VITAMINE C, VITAMINE E EN OMEGA-3 ALS EFFEC-
De gebufferde vit C combineert de krachtige antioxidantwerking van zuiver vitamine C met extra bioflavonoïden die versterkend werken voor het behoud van een optimale gezondheid.
8 B E Z O E K
O N Z E
TIEVE HUIDBESCHERMERS Gedurende de afgelopen twee decennia werden er talloze wetenschappelijke studies gepubliceerd waaruit blijkt dat twee gram vitamine C per dag, in combinatie met 1000 internationale eenheden vitamine E extra bescherming biedt tegen de schadelijke gevolgen van ultraviolet licht. De meest bekende studie hieromtrent werd in Duitsland uitgevoerd. De resultaten zijn terug te vinden in het januari 1998 nummer van de ‘Journal of the American Academy of Dermatology’. Spijtig genoeg vond geen enkele van de klassieke massamedia het de afgelopen acht jaar nodig om de mensen hierover te informeren. Men zal – zoals dat meestal het geval is met voedingssupplementen - onvoldoende ‘objectieve interesse’ hebben getoond bij gebrek aan publicitaire, betaalde advertentieondersteuning en schrik hebben om rijke farmaceutische adverteerders te verliezen. Voedingssupplementen houden mensen im-
W E B S I T E
:
W W W
.
V I O W
.
B E
LEEFNU
J A A R G A N G
3 - N°27
DOSSIER mers gezonder. Er worden daardoor minder geneesmiddelen verkocht. Vitaminen en mineralen zijn bijgevolg “schadelijk” voor de farmaceutische industrie. De massamedia zullen wel ieder bericht plaatsen die voedingssupplementen in een negatief daglicht plaatsen of ze helemaal overbodig maken. Precies hetzelfde kan geschreven worden over omega--3 vetzuren In mei 2003 verscheen in het tijdschrift ‘Carcinogenesis’ een studie die aantoonde dat vier gram omega--3 vetzuur (EPA) per dag oraal ingenomen, bescherming biedt tegen DNA schade die veroorzaakt wordt door blootstelling aan teveel zonlicht. Voldoende vitamine C en omega--3 vetzuren zijn dus eenvoudige en gemakkelijk te gebruiken nutriënten, die van binnenuit, het immuunsysteem versterken om beter en veiliger van de zon te kunnen genieten.
VOEDING Opgelet van zonnecrèmes Deense onderzoekers raden aan geen zonnecrème te gebruiken waarin de verdachte stoffen 4-methyl-benzylideenkamfer, octyl methoxycinnamaat of benzofenon-3 zitten. Scandinavische wetenschappers hebben aanwijzingen dat deze stoffen kankerverwekkend zouden zijn. Zwitserse onderzoekers noemen die beweringen voorbarig.
Laat duidelijk zijn dat het hier om supplementaire bescherming gaat. De huid moet ieder uur ook ingesmeerd worden met een kwalitatief sterke zonnecrème die een hoge beschermingsfactor biedt tegen UVA en UVB zonnestralen. De omega--3 vetzuren en de vitamine C moeten – indien regelmatig ingenomen – een bijna 100 % bescherming bieden tegen zonnebrand en huidkanker. Dat is iets wat een zonnecrème alleen niet kan.
Volgens het VIOW is het toch aan te raden te zoeken naar een zonnecrème, waarin de genoemde stoffen niet voorkomen.
ORTHOTARISCH ETEN
Drink 1,5 à 2 liter water per dag
Bij zomerse temperaturen gebruikt men best licht verteerbare maaltijden. Ons lichaam heeft voeding nodig die rijk is aan water, vezels, vitaminen en mineralen. Geniet dus volop van fruit en groenten, maar vermijd de zware Vlaamse, Bourgondische keuken. Opteer liever voor de Zuid-Europese, culinaire heerlijkheden. De orthotarische keuken is trouwens niet alleen lekker en gezondmakend tijdens de zomerperiode. Het is een gastronomische levensstijl die de levenskwaliteit van iedereen sterk verbetert. U leest hierna waarom.
Nuttige nazomertips
Vermijd alcohol. Alcohol – in al zijn vormen droogt het lichaam uit! Bij extreme hitte, temperaturen van om en bij de 30 graden C° en hoger, is het aan te bevelen om iedere 30 minuten wat water te drinken of wat sappig fruit te eten.
Geen andere keuken weet genot en gezondheid zo te combineren als de orthotarische keuken. Nagenoeg alle heerlijkheden worden er bereid met olijfolie De orthotarische keuken kenmerkt zich door een optimale balans van gezonde voedingsmiddelen. Er staat regelmatig vis en gevogelte met veel groenten op het menu. Vooral gerechten klaargemaakt met look en andere kruiden zijn tijdens de zomer en nazomer een weldaad. Zij bouwen een goede immuniteit op als preventie tegen de herfst en winterkwaaltjes! Zuivelproducten en rundvlees worden slechts in zeer matige hoeveelheden gebruikt. Zie de “Voedingsdriehoek Faché”
Laat de kamertemperatuur niet hoger oplopen dan 26 graden Celsius.
Olijfolie en vlaszaadolie (of perilla-olie) zijn de voornaamste vetbronnen. Zij zijn zowel een voedingsmiddel als een geneesmiddel, want zij bevatten veel essentiële onverzadigde vetzuren, die heilzaam zijn voor het lichaam, in tegenstelling tot dierlijke vetten die veel verzadigde vetzuren bevatten.
De ventilator heeft geen zin meer indien de temperatuur in de kamer meer dan 31 C° bedraagt. De binnenlucht wordt dan niet meer verfrist, enkel verplaatst door de ventilator.
J A A R G A N G
3 - N°27
Zorg met een klassieke ventilator voor de nodige, verfrissende luchtcirculatie.
Airconditioning is in dat geval het beste alternatief.
9
Verfris uw polsen, voorhoofd, slapen en hals met een koude natte doek. Dit laat de lichaamstemperatuur dalen. Doe dit om het half uur in geval van extreme hitte.
Vis, groenten en olijfolie vormen de basis van alle orthotariche gerechten LEEFNU
Sluit daarom – tijdens warme dagen (méér dan 26 C°) ramen, gordijnen en deuren.
B E Z O E K
O N Z E
W E B S I T E
:
W W W
.
V I O W
.
B E
DOSSIER Meer informatie over olijfolie 1. In Leefnu nr 17 p 10: “Dossier olijfolie” 2. In Leefnu nr 11 p 19: “Olijfolie tegen kanker en hart- en bloedvaatziekten” 3. In Orthofyto nr 27 p 96 p 101: “Olijfbomen een goddelijk geschenk”, “Olijfolie een ongeraffineerdf gezond natuurproduct” 4. In Orthofyto nr 20 p 256: “Olijven,olijfolie en hartziekten”
VOEDING
WAAROM
IS OLIJFOLIE ZO BELANGRIJK?
De olijfboom, groene bron van gezondheid
TIPS VIOW ➨ Tip 1. De olijfolie van Kreta is de beste van de wereld. Goede merken zijn: 1. Olijfolie van Lima 2. Olijfolie van Omega-Kreta ➨ Tip 2. Orthotarische voeding is een overkoepelde naam van natuurlijke biologische voeding zonder extra synthetische toevoegingen. Deze voeding beoogt een orthomoleculaire functionele voeding, d.w.z. zij oefent een preventieve en een ondersteunende functie uit. Met de “Voedingsdriehoek Faché” kan je leren hoe je een orthomoleculaire functionele voeding kan integreren in je dagelijks leven. Deze driehoek kan je bestellen bij het VIOW.
De olie is een belangrijke factor bij het voorkomen van hart- en vaatziekten. Het beschermt het hart en de bloedsomloop, verdunt het bloed en verlaagt de bloeddruk, reguleert het cholesterolgehalte. Van alle vetten wordt olijfolie het beste verdragen door de maag, beschermt het maagslijmvlies en vermindert overtollig maagzuur. Olijfolie zorgt voor een regelmatige spijsvertering en voorkomt darmproblemen. Het vermindert de kans op galstenen, versterkt en maakt de lever schoon. De olie beschermt hersenen en zenuwen tegen vervroegde veroudering. Het is het enige vet dat de botdichtheid bij volwassenen bevordert. Het voorkomt suikerziekte en doordat olijfolie de bloedsuikerspiegel verlaagt is ze ideaal voor diabetici.
ONTDEK
DE ORTHOTARISCHE KEUKEN In de orthotarische keuken vormen plantaardige voedingsmiddelen de basis van elke maaltijd: groenten, cepaënen, kruiden, fruit, peulvruchten, noten, zaden, pitten, kiemen, scheuten en aardappelen. Groenten, bij voorkeur dagverse seizoensgroenten, zijn altijd overvloedig aanwezig, zowel rauw als gekookt. Noten of zaden zoals pistachenoten, amandelen en zonnebloempitten geven salades iets extra’s. Er worden ook veel peulvruchten zoals linzen of kikkererwten gebruikt in onze dagelijkse praktijk? Eet elke dag ongeveer 10 porties (één portie is een halve tas) groenten en 2 tot 3 stukken fruit en geef daarbij de voorkeur aan seizoensproducten. Herontdek ook eens peulvruchten, zoals alle soorten bonen, linzen, kikkererwten. Die zijn rijk aan eiwitten, zetmeel, vitaminen, mineralen en voedingsvezels en bevatten weinig vetten. Tal van wetenschappelijke studies tonen aan dat voeding, die rijk is aan vis (omega-3 vetzuren), olijfolie, groenten, fruit en kruiden, die boordevol natuurlijke antioxidanten (gezondheidsbevorderende stoffen) bezitten, het leven van gezonde mensen verlengen en dat zieke mannen en vrouwen terug herstellen. De orthotarische keuken verlaagt de kans op het ontstaan van harten vaataandoeningen, maar beschermt ook tegen vele vormen van kanker. LEEFNU JAARGANG 3 - N°27
DOSSIER
WAAROM
BIEDT HET DIE BESCHERMING?
Het antwoord is de eenvoud zelf. In Zuideuropese keukens worden vooral omega--3 vetzuren gebruikt en veel minder omega-6, zoals dat bij ons het geval is.
VOEDING ➨ Tip 3. Gebruik kruiden in plaats van zout.
In de mediterrane gerechten ligt de verhouding tussen omega-6 en omega--3 vetzuren op 2 over 1. In België en Nederland zien we dat er tienmaal meer omega-6 wordt geconsumeerd dan de gezondmakende omega--3. De terechte ‘hype’ rond het omega--3 gebeuren in de Benelux wordt hiermee eenvoudig verklaard. De acht jaar durende EPIC-studie (European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition.), waar 74 000 gezonde senioren uit negen Europese landen aan deelnamen die ouder waren dan 60 jaar, toonde heel duidelijk aan dat meer dan 25 % van alle kankergeEnergetica Natura vallen in West-Europa rechtstreeks in verband kon gebracht worden met de verschillende eetgewoonten die bestaan aan de Noordzee en het Middellandse zeegebied. De mediterrane mensen hebben in hun bloedbanen een bijna ideale verhouding tussen omega-6 en omega--3 vetzuren, ze gebruiken veel meer olijfolie. In hun dagelijks eetpatroon van groenten en fruit komen dertig maal meer antioxidanten voor dan bij ons. Dat maakt het verschil. Misschien moeten we ook na de vakantiemaanden meer blijven gebruik maken van de lichte zomerse gerechten die hun oorsprong vonden langs de boorden van de ‘Méditerrané’, en die door het Voedingsinstituut VIOW een veel ruimere wetenschappelijke en praktische dimensie hebben gekregen.
Look, bron van gezondheid In de orthotarische keuken worden maaltijden op smaak gebracht met kruiden, zoals look, uien, rozemarijn, salie, tijm, peterselie, basilicum en oregano. Laat het zout of zoutmengsels dus eens achterwege ten voordele van deze gezondere kruiden die voor die typisch zuiderse toets zorgen.
Info Deze orthotarische voeding volgens het seizoen kan je raadplegen op onze gesloten website, waarvoor je nog tot 30 nov 2006 slechts € 150 betaald voor het volledig orthospakket VIOW. Vanaf 1 dec 2006 kost het orthospakket €180. Alle voordelen van dit orthospakket vind je op de open website van het VIOW.
Veel mediterrane gerechten worden met verse, gebakken, of gestoofde uien op smaak gebracht.
Info
Bezoek onze website met de meest actuele zoekmachine op trefwoord van ziektebeelden.
Het VIOW heeft een prachtige kruidengids in de keuken uitgegeven door Walter OM Faché.
www.viow.be Lente, zomer en herfst adviezen en binnenkort LEEFNU
J A A R G A N G
3 - N°27
B E Z O E K
O N Z E
Bestelling; Secretariaat VIOW, Kerkstraat 101, Laarne. T 09/3690642 Email:
[email protected]
11
W E B S I T E
:
W W W
.
V I O W
.
B E
DOSSIER
MEDISCH
STIMULEER JE MELATONINEPRODUCTE DIRK BOGAERT
België is het enige land op deze blauwe planeet dat in de nachtelijke uren vanuit een vliegtuig zichtbaar is. Vlaanderen, Brussel en Wallonië baden in een ‘zee’ van (ziekmakend) licht. De Hoge Gezondheidsraad en een aantal politici maken zich zorgen over het feit dat de Belgen koploper zijn in het dagelijkse gebruik van slaappillen. Elke dag gebruiken minstens één miljoen Belgen slaap- of kalmeringspillen. Ons land is daarmee het trieste nummer 1 in Europa. Op jaarbasis schrijven artsen 9,5 miljoen voorschriften voor. In 2002 pleitte de Hoge Gezondheidsraad al voor doortastende maatregelen om het overmatige gebruik van slaap- en kalmeringspillen aan banden te leggen. Politiek werd aan dit advies nooit gevolg gegeven. Dat het Ziektefonds niet tussenkomt in de kostprijs van dit soort medicatie, zit daar voor veel tussen. Volgens een aantal neurologen is het antwoord op het slaapprobleem van de Belgen relatief eenvoudig. Handel zoals in het leger. Doof de lichten om 22u30. Dankzij deze discipline leren mensen de eigen melatonineproductie terug te verbeteren. Wat in theorie eenvoudig lijkt, is in de praktijk bijna onmogelijk om te realiseren. Precies daarom pleitten wetenschappers voor melatonine toe te dienen.
Advieshoekje van Walter Faché voor eigen melatonine aanmaak Als je lange tijd slecht slaapt, is de kans groot dat je het slaapritme aan dat slechte slapen hebt aangepast. Het is belangrijk je eigen ritme terug te krijgen. Herstel je slaapritme door de volgende tips op te volgen van het VIOW (zie verder in dit artikel)
Info
DUISTERNIS
Wie meer wil weten over melatonine en sllaapproblemen kan de monografie nr 59 bestellen “Slaapproblemen behandelen met orthomoleculaire stoffen: tryptofaan, melatonine, inositol, valeriaan,...” bij het secretariaat van het VIOW, email:
[email protected] of fax 09 366 18 38.
PRODUCEERT MELATONINE
Wanneer licht via onze ogen binnenkomt, zorgen fotoreceptorcellen er voor dat het omgezet wordt in zenuwimpulsen die via de oogzenuw naar de hersenen gaan. Licht geeft ons dus niet enkel een zichtvermogen. De zenuwimpulsen, veroorzaakt door licht gaan ook naar twee groepen (clusters) neuronen in de hypothalamus die de suprachiasmatische nucleus (SCN), of eenvoudig de ‘biologische klok’ wordt genoemd. Deze nucleus is een belangrijke schakelfactor voor het bioritme. De suprachiasmatische nucleus krijgt via visuele stimuli informatie over de omgeving, bijvoorbeeld over het tijdstip van de dag. Hierop stimuleert deze kern de epifyse die op haar beurt weer het hormoon melatonine gaat afgeven. Gedurende de dag is de productie van melatonine minimaal. De melatonine bloedwaarden blijven laag. Wanneer de natuurlijke duisternis valt, en de mens respecteert het einde van de dag door geen kunstmatige lichtbronnen te gebruiken, zorgt het gebrek aan licht voor biochemische veranderingen die er borg voor staat dat de eigen melatonineproductie binnen twee uur sterk stijgt. Op dat ogenblik beginnen we ons slaperig te voelen en wordt het natuurlijke teken gegeven dat het tijd is om te slapen.
WE
NEGEREN DE NATUUR, GEBRUIKEN MEER KUNSTLICHT EN SLAAPMIDDELEN
12 B E Z O E K
O N Z E
W E B S I T E
In een ideale wereld, zonder slaap- en kalmeermiddelen, zou ieder mens, net als onze voorouders, het ritme van duisternis en licht volgen. Veel mensen die in het Afrikaanse binnenland verblijven ervaren nog ‘die andere wereld’, waar het eenvoudig is om rustig en natuurlijk in slaap te vallen. Bij ons, in het hectische Westen, leven we in een samenleving die 24 uur op 24 actief wil zijn. Kunstlicht zorgt voor die mogelijkheid. De prijs die daarvoor wordt aangerekend zijn de vele extra zieken die ontstaan door een chronisch slaapgebrek. Kunstlicht, computers en televisieschermen zorgen er voor dat onze biologische klok totaal op hol slaat. We bedriegen bewust de natuur en denken dit probleemloos te kunnen doen. In werkelijkheid maken we ons via het kunstlicht langzaam maar zeker ziek, omdat
:
W W W
.
V I O W
.
B E
LEEFNU
J A A R G A N G
3 - N°27
DOSSIER de melatonineproductie in ons lichaam uitblijft zolang onze ogen een lichtbron (zon of kunstmatige bron) detecteren. Een chronisch gebrek aan melatonine zorgt niet enkel voor slapeloosheid, maar ook voor een gebrekkig geheugen…en op iets latere leeftijd voor het ontstaan van dementie en andere degeneratieve ziektebeelden.
Avondwerk op het computerscherm met bovenop nog kunstlicht resulteert niet enkel in een slechtere slaap, maar verzwakt de immuniteit waardoor ziekten gemakkelijker kunnen toeslaan
MELATONINE
IS ÉÉN VAN DE STERKSTE ANTIOXIDANTEN EN BESCHERMT DE HERSENEN Uit een recente Argentijnse studie (1) blijkt dat mensen die 2,5 tot 10 milligram melatonine per dag innemen in staat zijn veel langer hersenfit te blijven omdat ze van een natuurlijk, versterkende en regenererende slaap (remslaap!) kunnen genieten.
OPMERKELIJK! MELATONINE
ONDERDRUKT
Blinde vrouwen hebben hoge gemiddelde waarden van melatonine in hun bloed. Ze ontwikkelen- in verhouding - zeer weinig borstkanker. Vrouwen met hoge melatoninespiegels worden ook bijna nooit geconfronteerd met borstkanker. Op zich bewijst dit niets, maar het is wel intrigerend. Vrouwen die nachtwerk verrichten hebben doorgaans zeer lage melatoninewaarden omdat ze voortdurend met kunstlicht worden geconfronteerd. Hun risico op borstkanker ligt 50% hoger dan bij vrouwen die tijdens het natuurlijke daglicht presteren (2). Ook dat zou louter toeval kunnen zijn, maar het is ook wel een opmerkelijk feit. J A A R G A N G
3 - N°27
B E Z O E K
Referentie: (1) Cardinali DP, Furio AM, Reyes MP. Clinical perspectives for the use of melatonin as a chronobiotic and cytoprotective agent. Ann NY Acad Sci 2005; 1057:327-36. (2) Schernhammer E, Schulmeister K. Light at night and cancer risk. Photochem Photobiol. 2004 Apr;79(4):316-8.
Realiteit Tientallen producenten van voedingssupplementen leveren melatoninepreparaten. Spijtig dat Vlamingen naar Nederland moeten gaan om melatonine op voorschrift te kunnen kopen. Wij vermoeden dat bepaalde farmaceutische ondernemingen lobbyisten inschakelen om de verkoop van melatonine in ons land te voorkomen. Dit moet volgens hen om o.a. de verkoop van slaapen kalmeerpillen te ‘beveiligen’.
Hoop
BORSTKANKER
LEEFNU
MEDISCH
O N Z E
Wanneer wordt de verkoop van melatonine op voorschrift in België mogelijk? Juridisch is de Belgische overheid begin dit jaar in het ongelijk gesteld geworden door de rechtbank en zou melatonine binnenkort op voorschrift moeten kunnen afgeleverd worden.
13
W E B S I T E
:
W W W
.
V I O W
.
B E
ADVIESHOEKJE WALTER FACHE Een recent artikel dat verscheen in Science News levert het bewijs wat vele experimentele studies al hadden laten vermoeden. (Harder B. Bright lights, big cancer. Science News, Jan. 7, 2006, pp 8-10.)
Referentie Harder B. Bright lights, big cancer. Science News, Jan. 7, 2006, pp8-10.
In het Amerikaanse Bassett Research Institute in Coopertown (New York) kregen ratten menselijke borstkankertumoren op een zodanige wijze ingeplant, dat de bloedtoevoer naar de tumor tijdelijk kon afgesloten worden, teneinde extern bloed naar de tumor te brengen via de enige ader die de tumor voedde. Op deze wijze werd de levende tumor biologisch geïsoleerd van het knaagdier. De evolutie van de tumor werd dus volledig afhankelijk gemaakt van het bloed dat via de externe bron werd toegediend. Het bloed dat naar de tumor werd gevoerd kwam van twaalf gezonde vrouwen. Eerst kreeg de tumor bloed met een laag melatoninegehalte, dat gedurende de dag van de vrouwen werd afgenomen. Vervolgens werd de tumor gevoed met bloed met een hoog melatonineniveau, dat ’s nachts door de slapende vrouwen werd geleverd. De resultaten waren spectaculair. De tumorcellen groeiden het snelst op het ogenblik dat er bloed met weinig of geen melatonine werd aangevoerd. De tumorcelproliferatie stopte echter op het ogenblik dat er bloed in de tumor werd gebracht dat rijk was aan melatonine. Hieruit besluiten dat een bestaande borstkanker kan genezen met melatonine is onzin. De tumorcellen beschikken immers over werkingsmechanismen die de melatonine activiteit kan blokkeren. Dit experiment toont wel aan dat onvoldoende melatonineconcentraties in het bloed van nog gezonde vrouwen een ernstige risicofactor is die tot borstkanker kan leiden.
Advieshoekjevan Walter Faché
VOOR EEN MELATONINE VRIENDELIJKE LEEFSTIJL 1. Teveel licht tijdens de donkere uren maakt mensen ziek! Vermijd ’s nachts alle licht tijdens
je slaap en bij eventuele toiletbehoefte. Een paar stopcontactlichtjes zijn ideaal! Sterk verlichte klokradio’s, andere apparatuur of afkomstig van de straat moeten vermeden worden. 2. Ga op vaste tijdstippen naar bed en sta vooral op vaste tijdstippen op. Ook als je nog niet uitgeslapen bent! Het is bekend dat de remslaap iets wordt verlengd telkens er slaaptekorten optreden zodat de patiënt zijn slaaptekorten langzaam kan inhalen. Voldoende regelmatige slapen is een preventieve maatregel om beter te slapen. Nachtwerkers hebben veel slaapproblemen! 3. Sta op vrije dagen niet meer dan anderhalf uur later op dan op doordeweekse dagen. 4. Activeer je biologische klok bij het opstaan door flink te bewegen, bijv. de hond uitlaten, enkele turnoefeningen, hometrainer, op de fiets naar het werk. 5. Kijk bewust ‘s morgens even in het daglicht of laat je strelen met gesloten ogen door de morgenzon. Verhoog de duur van blootstelling aan zonlicht of helder artificieel licht, vooral ‘s morgens. 6. Probeer een betere slaap te induceren door overdag op vaste tijden te mediteren! 7. Eet ’s avonds niet te laat, liefst nog voor 6 à 7 uur. Het maag- darmkanaal moet liefst leeg zijn om goed te slapen. 8. Ga niet extra vroeg naar bed om slaap in te halen. Doe, alleen als je dat echt nodig vindt, een kort middagdutje van maximaal een half uur op een vaste tijd om te rusten. 9. Probeer elke dag minstens een half uurtje de zon te zien al wandelend of sportend. 10. Draag zo weinig mogelijk zonnebrillen, zit zo weinig mogelijk achter glas want de ulraviolette stralen worden tegengehouden, zodat overdag te weinig serotonine wordt aangemaakt. Het is uit serotonine dat de epifyse ’s nachts melatonine genereert.
Teveel licht tijdens de donkere uren maakt mensen ziek!
14
Meditatie verhoogt de productie van melatonine ‘s nachts
B E Z O E K
O N Z E
W E B S I T E
:
W W W
.
V I O W
.
B E
LEEFNU
J A A R G A N G
3 - N°27
ADVIESHOEKJE WALTER FACHE 11. Eet ’s avonds tryptofaanrijke voedingsmiddelen: platte kaas, banaan, glas rauwe melk, cottage kaas, vis, kalkoen, gevogelte.
12. Vitamine B3 of niacine is een cofactor in de synthese van melatonine. Je kan vit B3 in de
voeding verhogen met abrikoos, biergist, kip, zalm, zonnepitten, granen, heilbot, lever. Extra 100 mg B3 is aan te raden! 13. Vitamine B6 of pyridoxine is ook een cofactor in de synthese van melatonine. Risicogroepen behoren tot ouderen, rokers, drinkers, depressieve pilgebruiksters en consumenten van geraffineerde voeding. Je kan B6 in de voeding vinden zoals avocado, banaan, gist, wortels, rijst, lever, zalm, garnaal, sojabonen, zonnebloempitten, volle granen, linzen of extra 20 à 50 mg B6 innemen. 14. Calcium- en magnesiumrijke voeding is zeer belangrijk voor een optimale synthese vanmelatonine uit serotonine ’s nachts. Calcium zit voldoende in een orthomoleculaire gevarieerde en ongeraffineerde voeding maar een extra hoeveelheid magnesium van minstens 500 mg kan best worden bijgenomen. 15. Reduceer blootstelling aan electromagnetische straling en velden tijdens zowel de dag maar zeker ’s nachts. Een hoog electromagnetisme doet de aanmaak van melatonine sterk dalen en reduceert bovendien sterk de immuniteit. Een relaissysteem in het electrisch netwerk schakelt ‘s nachts volledig de stroom uit! 16. Een gezonde leefstijl verhoogt ook de aanmaak van melatonine: niet roken, matig met alcohol en koffie. 17. Vermijd melatonine verlagende medicijnen: aspirine, slaappillen, ibuprofen, tranquilizers, bèta-blokkers,antidepressiva, calcium-blokkers en NSAID’s (niet steroïde anti inflammatie).
UIT DE SLAAPPRACTIJK VAN HET VIOW HOE KAN JE DE MELATONINE HOEVEELHEID IN HET BLOED OP PEIL HOUDEN? 1.
Zorg voor een regelmatig dag-nacht ritme. Dit betekent vroeg gaan slapen en vroeg opstaan! Lange TV programma’s zijn vooral voor ouderen een slechte aanloop voor een verkwikkende slaap. 2. Neem ‘s avonds zoveel mogelijk tryptofaanrijke voeding. 3. Een goed synergetische werking verkrijg je met 500 mg tryptofaan of 100 à 300 mg 5hydroxytryptofaan en een mega vitamine B-complex (vit B6, B5, B3) zijn nodig voor de omzetting van tryptofaan in melatonine ’s nachts!). Neem slechts deze suppletie alleen indien je een stresserende of een “extra slechte dag” achter de rug hebt. Maak aldus geen misbruik van tryptofaan. 4. Melatonine 1 mg à 3 mg individueel te bepalen: probeer vooreerst met 1 mg voor het slapen gaan. Indien geen of te weinig resultaat, neem dan 2 of 3 mg of meer melatonine en opkauwen in de mond. Uit tientallen wetenschappelijke studies blijkt, dat naargelang de biochemische identiteit van de patiënt 0,3 tot 5 milligram melatonine per dag voldoende is om tot een beter en meer natuurlijk slaappatroon te komen. Melatonine verhoogt de remslaap. 5. Vermijd donkere behuizing, kunstlicht, onnodig dragen van zonnebrillen, de hele dag achter glas zitten (auto, veranda, …). Probeer regelmatig tijdens de dag de zon reëel te zien. Misschien kan je dan de eventuele voorgeschreven MAO-remmers (mono-amino-oxydase) missen of afbouwen, zodat het serotonine, de precursor voor de synthese van melatonine, minder wordt afgebroken. 6. Wissel zoveel mogelijk de eventuele noodzakelijke biologische slaapmedicatie af met de volgende mogelijkheden: melatonine 1 à 3 mg, tryptofaan 500 à 1000 mg met een vit B complex, 5-hydroxytryptofaan 100 à 300 mg, valeriaancomplex, inositol 500 à 1000 mg, thee van slaapkruidenmengsel. 7. Vermijd elk slaapbevorderend medicijn, vooral benzodiazopinen die verslavend werken.
LEEFNU
J A A R G A N G
3 - N°27
B E Z O E K
O N Z E
Tryptofaanrijke voeding Voeding
Melatonine in picogram/gram
haver zoete mais rijst gember tomaten (rijpe) bananen gerst (bier) Japanse radijs
1,796 1,366 1,006 583 500 460 378 657
Goed om weten! De drug marihuana verhoogt melatonine aanmaak via het prostaglandine mechanisme van de tweede serie (PGE2) maar liefst met 4000% na reeds 20 min. Dit is de reden dat drugverslaafden overmatig slapen en steeds de intentie hebben alles te verduisteren en duister te leven.
VIOW TIP 1.Tryptosim van Similia bevat o.a. 400 mg tryptofaan. 2.Maxi B ccaps van Similia bevat alle vit B’s 3.Choline-Inositol Complex van Similia bevat 500 mg inositol 4.Sleep Tight Factors Maximized van Similia. 5.SLEEP-FIT van Biostar, Boone Naturals bevat 128 mg o.a. valeriaan en andere fyto. Melatonine is niet toxisch en veiliger dan de massaal voorgeschreven slaappillen! De meeste woonhuizen, zeker de klaslokalen in scholen en allerlei labo’s en werkruimtes hebben gedurende de dag veel te weinig licht zodat velen onder ons risicopatiënten worden van slechte slapers.
15
W E B S I T E
:
W W W
.
V I O W
.
B E
DOSSIER
LEEFSTIJL
HOE ONSCHULDIG ZIJN DE WE COSMETICA? ZIJN FRUITZUREN VEILIG? DIRK BOGAERT
I
n bijna elke gezichtscrème zit tegenwoordig wel een of ander veelbelovend wonderstofje. Fruitzuren bijvoorbeeld, of vitamines die veroudering en rimpels moeten tegengaan. In Amerika noemt men zulke schoonheidsproducten cosmeceuticals, een samentrekking van de Engelse woorden cosmetics en pharmaceutics. Maar dat ze een ‘farmaceutische’ werking hebben, wil helaas niet zeggen dat de veiligheid en werkzaamheid ervan ook aangetoond is. De redactie van LeefNu sprak met specialisten.
16
Kies zoveel mogelijk voor biologische cosmeticaproducten met antioxidanten
B E Z O E K
O N Z E
W E B S I T E
:
W W W
.
V I O W
.
B E
LEEFNU
J A A R G A N G
3 - N°27
DOSSIER Een belangrijk deel van de nieuwe cosmeceuticals heeft als werkzame stof één van de fruitzuren (alfa-hydroxyzuren). De verpakkingen van crèmes en lotions met deze plantaardige zuren beloven meestal dat de middelen veroudering tegengaan en de huid glad en zacht maken. Maar hoe de zuren precies werken, wordt niet op de verpakking vermeld. Fruitzuren wekken namelijk in de huid een milde ontsteking op, waardoor het afschilferen van de huid aanzienlijk wordt versneld. Hierdoor komen de nieuwe, zachtere huidcellen dus eerder boven en zal het gezicht inderdaad prettiger aanvoelen. Bij (verkeerd) gebruik kunnen fruitzuren echter vervelende bijwerkingen geven: cosmeceuticals veroorzaken jaarlijks binnen de Europese Gemeenschap en de Verenigde Staten bij zo’n 10.000 mensen gezondheidsproblemen.
POLITIEK
STRIJDPUNT
In Amerika heeft de Food and Drug Administration (FDA) een aparte onderzoekscommissie opgericht om alle klachten over cosmeceuticals in kaart te kunnen brengen. In de Verenigde Staten is de discussie over cosmeceuticals namelijk zo hoog opgelopen, dat deze cosmetica zelfs een probleem zijn bij de komende presidentsverkiezingen. Cosmetica op de politieke agenda, het is wellicht een unicum in de geschiedenis. Het standpunt van de democraten staat lijnrecht tegenover dat van de republikeinen. De democraten willen scherp toezicht op schoonheidsproducten en eisen dat nieuwe toevoegingen een even streng voorbereidingsonderzoek ondergaan als nieuwe geneesmiddelen. De republikeinen staan echter achter de cosmeticaproducenten en willen dat de huidige wetgeving gehandhaafd blijft. Zij vinden als mensen hinder ondervinden van een bepaald product, dan moeten ze het gewoon niet meer gebruiken. Voorlopig zijn dus, ook bij ons, cosmeticaproducenten niet verplicht om nieuwe producten te laten testen voor ze op de markt komen. Verder hoeft men geen houdbaarheidsdatum en de volledige samenstelling van crèmes of lotions op de verpakking te vermelden. De consument kan daardoor slechts raden naar mogelijke bijwerkingen.
NIET
TE VAAK, NIET TE VEEL
Het gebruik van teveel fruitzuren kan de huid irriteren en voor blijvende schade zorgen
J A A R G A N G
3 - N°27
Drie categorieën cosmeceuticals Cosmeceuticals zijn onder te verdelen in drie categorieën. Van elke categorie leest u hieronder de werking en de mogelijke bijwerkingen.
Categorie Vitamine A Een aantal wetenschappelijke studies laten zien dat preparaten met vitamine A de huidcelvernieuwing beter en sneller laten plaatsvinden. Vitamine A zorgt tevens voor de aanmaak van nieuwe bloedvaten, die essentieel zijn voor een gezonde huid. Positieve effecten De preparaten kunnen helpen tegen acne bij jonge mensen met een vettige huid. Bij volwassenen die gedurende verschillende maanden dagelijks Retin-A (tretinoine) op hun gezicht aanbrengen, kunnen kleine tot middelgrote rimpels verdwijnen of minder diep worden. Negatieve effecten
Kun je dan voor de zekerheid maar beter helemaal geen cosmeceuticals gebruiken? Professor John Bailey, een vooraanstaande dermatoloog van de Food and Drug Administration: “Veel van deze middelen zijn goed bruikbaar, mits de behandeling door huiddeskundigen wordt begeleid. Door het ontbreken van bijsluiters worden heel wat producten te frequent en in een te hoge dosis op de huid aangebracht. En wordt het beloofde spectaculaire resultaat niet bereikt, dan gaat men nog vaker smeren. Dit kan heel ongezond zijn.” Professor Bailey zou graag zien dat de wetgeving werd aangepast, zodat negatieve effecten tot een minimum beperkt kunnen worden. “Ik heb er in principe geen moeite mee dat deze producten vrij worden verkocht, maar er moeten dan wel duidelijke waarschuwingen op de verpakkingen komen, zodat consumenten weten dat er gezondheidsrisico’s bestaan.”
LEEFNU
LEEFSTIJL
B E Z O E K
O N Z E
Personen met een gevoelige huid klagen soms over irritaties, een grotere gevoeligheid voor zon of een erg droge en strakke huid.
Categorie Antioxidanten (vitamine C en E) Autogassen, nicotinerook, UV-straling, ozon en luchtvervuiling in het algemeen zorgen voor een grotere concentratie negatieve vrije radicalen in en op ons lichaam. Daardoor kunnen gezonde cellen beschadigen en zal het biologische verouderingsproces versnellen. Antioxidanten zoals de vitaminen C en E zijn de aartsvijanden van de vrije radicalen. Alleen bij dagelijks gebruik van zeer hoge concentraties van deze vitaminen in de vorm van voeding of supplementen hebben deze een positieve werking voor de huid. Met een crème met deze vitaminen bereikt u het gewenste effect makkelijker.
17
W E B S I T E
:
W W W
.
V I O W
.
B E
DOSSIER
LEEFSTIJL
HANDIGE
Positieve effecten van antioxidanten
Het Amerikaanse National Toxicology Institute en de Food and Drug Administration zijn gestart met een onderzoek naar de invloed van fruitzuren op het volledige organisme. In afwachting van de resultaten raadt de FDA iedereen die cosmeceuticals gebruikt aan om de volgende regels in acht te nemen: • Bescherm bij het naar buiten gaan uw huid met een zonnecrème (factor 15-20). • Draag een hoed of een pet en gebruik kledij met lange mouwen. • Gebruik alleen cosmetica met duidelijke productinformatie. Sommige, voorlopig nog zeldzame, producenten van schoonheidsproducten geven de samenstelling van de crème of de lotion weer op de verpakking. Ze vermelden tevens een adres waar mensen met problemen zich kunnen wenden. • Op consumentvriendelijke cosmetica staat tevens in welke concentratie de fruitzuren aanwezig zijn, en met welke pH-waarde (zuurgraad) de huid in aanraking zal komen. • Indien de informatie op de verpakking is vermeld: koop geen producten met een fruitzuur concentratie die hoger ligt dan tien procent. De pH-waarde moet 3,5 of hoger zijn. (Bron: Cosmetic Ingredient Review).
Van ascorbinezuur – vitamine C – is aangetoond dat het de huid verjongt en verzorgt. Vitamine C verhoogt de collageenproductie en vermindert de rimpelvorming. Deze vitamine is verwerkt in crème te koop in cosmeticazaken. Ascorbinezuur wordt toegevoegd aan meer en meer producten voor de dagelijkse lichaamsverzorging. Met een geconcentreerde vit C oplossing in zuiver water kan men zelfs de huid bevochtigen voor en na het zonnebad. Twijfels
Gebruik de cosmeceuticals niet meer als u ook maar geringste nevenwerking vaststelt. Het product is dan niet geschikt voor uw huid.
Wetenschappers betwijfelen of het gebruik van vitamine E de kwaliteit van de huid wel verbetert.
Raadpleeg een dermatoloog of arts in het geval de irritatie niet binnen vierentwintig uur verdwenen is. De meest voorkomende problemen met cosmeceuticals zijn roodheid van de huid, vervelende prikkelingen, jeuk, pijnlijke steken op de plaats waar de cosmetica werd aangebracht, huidbloeding en sneller verbranden in de zon
VIOW TIP Bio-Antioxidant van Pharma Nord
FRUITZUREN
Categorie Fruitzuren
De verpakkingen van cosmetica met fruitzuren beloven dat ze de veroudering tegengaan en de huid zacht en glad maken. De twee bekendste fruitzuren worden gewonnen uit voedingsmiddelen: glycolzuur (uit suikerriet) en melkzuur (uit zure melk). Maar er zijn meer dan honderd verschillende fruitzuren, die worden verwerkt door 35 cosmeticaproducenten. Zelfs een dermatoloog heeft moeite met het onderscheiden van alle eigenschappen ervan. Behalve de soort fruitzuur, is de concentratie ervan in een verzorgingsproduct van belang. In cosmetica uit de winkel zit meestal vijf tot tien procent fruitzuren.
Positieve effecten van fruitzuren Gediplomeerde huidspecialisten gebruiken, gedurende een behandelingstijd van één tot vijf minuten, fruitzuur concentraties van dertig tot zeventig procent.
HET VIOW
Ze bereiken op een veilige manier snelle en betere resultaten dan de consument die de producten zelf koopt en aanbrengt. Een concentratie van slechts vijf procent kan niet de resultaten geven zoals die in reclamecampagnes worden beloofd.
Het Bio-Antioxidant van PharmaNord een volledige formule met 12 vitamines en 5 mineralen en spoorelementen VIOW Monografie 36 handelt over het thema: “Huidproblemen voorkomen en orthomoleculair behandelen’” (bijdrage in de kosten 30€). Deze monografie geeft een zeer duidelijk overzicht wat men kan doen om de huid gezond te houden of bestaande huidproblemen orthomoleculair op te lossen.
Producten die een concentratie van tien procent of iets meer bevatten en in de winkel worden verkocht, zorgen bij een gevoelige huid voor irritaties.
Het VIOW organiseert in 2007 ook een bistroreeks van 5 avonden over lichaamschoonheid. Walter Faché vertelt u alles over orthomoleculaire huidverzorging, huidverjonging door collageenstimulering , welke cosmetica producten gebruiken voor de huid, huiddrainages en behandelingen: maskers, lymfedrainage, hydro- en fythotherapie, sapkuren en huidproblemen zoals allergie, cellulitis, oedeem en spataders voorkomen of orthomoleculair genezen. Surf naar http://www.v iow.be/program/index.html voor meer informatie of deze 5 bundeltjes kunnen eventueel besteld worden.
Op lange termijn kunnen chronische huidirritaties, allergieën en zelfs huidkanker ontstaan. Bespreek eventuele klachten met een arts of dermatoloog B E Z O E K
O N Z E
W E B S I T E
HELPT
Lezers, die na het doornemen van dit artikel vragen hebben hoe ze hun huid optimaal en veilig kunnen verzorgen, krijgen door het VIOW drie zeer doeltreffende oplossingen aangeboden.
Negatieve effecten van fruitzuren
18
TIPS
:
W W W
.
V I O W
.
B E
LEEFNU
J A A R G A N G
3 - N°27
DOSSIER
BLIND DOOR AFTAKELING VAN GELE VLEK?
ANTI-AGING
SOFIE NOPPE
D
e ‘gele vlek’ of ‘macula lutea’ is een spotje op het netvlies dat aan de achterkant van onze ogen is gelegen. Ze dankt haar naam aan de aanwezigheid van gele pigmenten zoals luteïne en zeaxanthine. Dit zijn antioxidanten die de schadelijke impact van binnenvallende ultraviolette lichtstralen neutraliseren. Het is een kostbaar onderdeel van onze ogen. Net op die plaats worden voorwerpen met de grootste scherpte waargenomen, contrasten en kleuren worden er gevormd.
AFTAKELING
SNELLER BIJ ROKERS
De pigmentcellen van de gele vlek zouden een leven lang moeten meegaan, want ze kunnen zich niet hernieuwen. Maar met de leeftijd takelt de gele vlek echter wel af, de zogenaamde maculaire degeneratie. Het is de meest voorkomende oorzaak van zichtverlies na de leeftijd van 60 jaar. Het is genetisch bepaald wie er sneller last van krijgt. Deze aftakeling gaat ook rapper bij rokers. In de ‘Blue Mountain Eye’ studie ontdekte men dat rokers minstens 4 maal meer geconfronteerd worden met een ernstige aftakeling van hun gele vlek dan personen die nooit gerookt hebben.
GELE
VLEK GEBAAD BIJ GELE LENS
Drie soorten licht bereiken onze ogen (UV-licht, zichtbaar licht en infrarood licht). Zichtbaar en infrarood licht stralen door tot op het netvlies, tot helemaal achteraan het oog. Met UV-licht is het anders gesteld. Slechts een fractie van het UV-licht bereikt het netvlies. Het oog weert de UV-stralen af: Het grootste deel wordt afgeblokt door het hoornvlies (< 295 nanometer), terwijl de lens ervoor zorgt dat zo weinig mogelijk UVB-stralen (280-315 nm) en UVA-stralen (315-400 nm) het netvlies bereiken. Bij oudere personen raakt de lens in het oog minder helder (= cataract) waardoor méér UVstralen worden tegengehouden. Zolang het zicht doorheen deze troebeler lens niet te veel wordt aangetast, is dit in feite een goede zaak. Het gehalte aan UV-beschermende luteïne en zeaxanthine in de gele vlek gaat er bij het ouder worden immers op achteruit. Krijgen oudere mensen met ernstige cataract een standaard kunstlens ingeplant, dan wordt de
Anatomie van het oog, de gele vlek bevindt zich in het midden van het netvlies (gelegen aan de achterzijde van het oog). aanval van UV-stralen op het netvlies opnieuw groter en staan ze bloot aan een snellere aftakeling van hun gele vlek. Tenzij,… ze een minder heldere kunstlens met een gele kleur krijgen ingeplant. Dit gebeurt dan ook meer en meer. Deze gele kunstlenzen beschermen niet alleen tegen UVstralen, maar ook tegen het binnenvallen van blauw licht. Dit blauwe gedeelte van het zichtbare lichtspectrum is immers ook mee verantwoordelijk voor schade berokkend aan de gele vlek van bejaarde personen.
LEEFNU
J A A R G A N G
3 - N°27
B E Z O E K
O N Z E
De gele vlek of macula lutea, die zich aan de achterzijde van onze ogen bevindt, zorgt ervoor dat we scherp zien.
Absorptie van licht door jonge en oude ogen: ■ jonge ogen laten veel lichtstralen door. Gelukkig bevat de gele vlek van jonge ogen veel beschermende luteïne en zeaxanthine ■ oude ogen laten minder lichtstralen door (omdat de lens minder helder wordt met de leeftijd). Dit is een ‘goede’ zaak, want de gele vlek van oude ogen bevat steeds minder beschermende luteïne en zeaxanthine
VIOW TIP 1. Optic-Plus van Energetica Natura bevat o.a. luteïne, vit A, blauwe bosbes, oogconcentraat 2. Beta Caroteen van Similia bevat luteïne, zeaxanthine, vit A, E en sojalecithine. 3. Super Zeaxanthin Lutein van Aeon gezondheidswinkel Sijsele, T 050/ 27 05 75 Golflengtes van licht: UV-licht:100-400 nanometer (nm) Zichtbaar licht: 400-750 nm Infrarood licht: 750-10000 nm
19
W E B S I T E
:
W W W
.
V I O W
.
B E
DOSSIER
ANTI-AGING
TWEE
Voor de ‘droge’ vorm van maculaire degeneratie bestaat momenteel geen enkele behandeling. Het enige wat kan geprobeerd worden is met voedingssupplementen de aftakeling af te remmen en te vermijden dat ze evolueert naar de ‘natte’ vorm.
SOORTEN AFTAKELING DOOR OUDERDOM
Er bestaan twee types van leeftijdsgebonden maculaire degeneratie: • De ‘droge’ vorm is de meest voorkomende. De ziekte wordt gekenmerkt door de vorming van witte vlekjes onder het netvlies (het zogenaamde drusen = stukjes dode cellen), opstapeling van lipofuscine in het netvlies en plaatsen van overdreven en ondoeltreffende pigmentatie t.h.v. het netvlies. Het verlies aan gezichtsscherpte gebeurt traag en geleidelijk. Op termijn kan deze vorm van maculaire degeneratie evolueren naar de tweede, ‘natte’ vorm. • De ‘natte’ vorm komt in ongeveer 10-25% van de gevallen voor. Het is het gevolg van een ingroei van abnormale bloedvaten onder het netvlies. Deze toestand gaat gepaard met ontstekingsreacties. De nieuwe bloedvaten veroorzaken een uitsijpeling van vocht (soms van bloed) dat het centraal zicht verstoord. Dit kan leiden tot littekenvorming in de gele vlek. Het verlies van de gezichtsscherpte kan dan snel intreden (binnen enkele maanden) en zeer uitgesproken zijn.
De ‘natte’ vorm van maculaire degeneratie wordt meestal behandeld met: ■ Laser Fotocoagulatie = dichtbranden van de lekkende bloedvaten met laserstralen ■ Foto Dynamische Therapie = bij deze techniek wordt een lichtgevoelige kleurstof ingespoten die daarna geactiveerd wordt met een laser om de lekkende bloedvaten te dichten ■ Anti-VEGF-geneesmiddelen = blokkeren de aanmaak van VEGF (een groeifactor voor nieuwe bloedvaten), ze remmen dus de vorming van nieuwe bloedvaten ■
VROEGE
DETECTIE MET
AMSLER
ROOSTER
Fletser wordende kleuren, dansende of ontbrekende letters, slecht zien als de schemering invalt of bij fel licht, het zien van een zwarte vlek in het centrum van het beeld, vervormingen van rechte lijnen, onscherp zien, … zijn de typische symptomen van deze ziekte. In het gevorderde stadium kunnen de patiënten niet meer lezen of schrijven, niet meer met de auto rijden of geen gezichten meer herkennen. Aan de hand van het Amsler rooster kunt u de kwaliteit van uw zicht zelf beoordelen. Hierbij moet u afwisselend met elk oog naar het centrale punt op het raster kijken, terwijl het andere oog wordt afgedekt. Draag hiervoor uw leesbril en houd het raster bij een goede belichting op leesafstand. Let erop of u het volledige raster waarneemt, of alle lijnen recht lopen, of er zwarte stukken (vlekken) zijn. Kortom, als u een verstoord zicht opmerkt, neemt u best onmiddellijk contact op met de oogarts. U lijdt mogelijk aan een aftakeling van uw gele vlek.
Referenties 1. Kulkarni AD, Kuppermann BD. Wet age-related macular degeneration. Adv Drug Deliv Rev 2005; 57(14):1994-2009. 2. McConnell V, Silvestri G. Age-related macular degeneration. Ulster Med J 2005; 74(2):82-92. 3. Algvere PV, Marshall J, Seregard S. Age-related maculopathy and the impact of blue light hazard. Acta Ophthalmol Scand 2006; 84(1):4-15. 4. Bylsma GW, Guymer RH. Treatment of age-related macular degeneration. Clin Exp Optom 2005; 88(5):32234.
Amsler rooster (links) ter controle van uw gezichtsvermogen. De rechtse figuur toont een beeld dat typisch is voor patiënten met maculaire degeneratie.
ADVIEZEN VIOW
20 B E Z O E K
O N Z E
W E B S I T E
Tip 1 Om de ogen en het netvlies optimaal preventief en curatief te beschermen kunnen volgende orthomoleculaire producten in aanmerking komen: Luteïne, Zeaxanthine, Carnosine, Antioxant formule, Silicium, Selenium, Vitamine A en C, Blauwe Bosbes (Blueberry extract), Ginkgo Biloba, en natuurlijk de omega--3 vetzuren ALA, EPA en DHA. Tip 2 Je kan deze producten vinden bij de firma’s van de Orthoceutische Firmaraad van het VIOW waar alle adressen en coördinaten vermeld staan achteraan in dit tijdschrift of op onze open website www.viow.be. In deze website kan de surfer de linken leggen met de orthoceutische firma’s van de firmaraad om meer informatie te verkrijgen over de respectievelijke producten. :
W W W
.
V I O W
.
B E
LEEFNU
J A A R G A N G
3 - N°27
DOSSIER
MILIEU
BOMEN ALS NATUURLIJKE ‘AIRCO’
DIRK BOGAERT
D
e meeste mensen hebben een haat/liefde verhouding met bomen. De zuurstofleveranciers van de aarde zijn voor veel automobilisten gevaarlijk. Ze staan gewoon in de weg. Voor bezitters van huizen vormen ze een bedreiging en een meerwaarde. Bomen kunnen bij stormweer omvallen en schade berokkenen. Men vergeet daarbij dat een stormwind in een vlakte zonder bomen volledige daken kan vernielen. Bomen betekenen voor bezitters van onroerende goederen ook een financiële meerwaarde. Ze verhogen immers de verkoopprijs van het huis. Bomen zijn essentieel voor het leven op aarde. Volgend beknopt artikel geeft een overzicht van wat bomen echt iedere dag voor mensen doen.
Bomen brengen natuurlijke verkoeling in de zomer en bieden bescherming tegen de gure winterwind LEEFNU
J A A R G A N G
3 - N°27
B E Z O E K
O N Z E
21
W E B S I T E
:
W W W
.
V I O W
.
B E
DOSSIER
MILIEU
BOMEN
Bossen zijn excellente zuurstofleveranciers, enkel mits het respecteren van bepaalde voorwaarden!
BESCHERMEN ONS VOLLEDIG
Bomen in de buurt van een woning geven een natuurlijke koeling. Als ze hun bladerdek in de herfst verliezen, laten ze de begeerde winterzon wel binnen. De schaduw van bomen vermindert de behoefte aan airconditioning in de zomer. In de winter, breken de bomen de kracht van de ijskoude wind. Ze realiseren zo een besparing op de verwarmingskosten. Studies van het Amerikaanse ruimteagentschap NASA hebben aangetoond dat stadsdelen zonder schaduw van bomen letterlijk betonnen ‘hitte-eilanden’ zijn. Men noteert er temperaturen die tot 10 graden Celsius hoger kunnen liggen dan in de met groen omringende gebieden.
Vaak wordt beweerd of gedacht dat bossen een belangrijke leverancier van zuurstof zijn, waarvan alle leven op onze aarde afhankelijk is. Dat is slechts correct onder bepaalde voorwaarden.
Bomen zorgen voor extra zuurstof: Een grote, volwassen, gezonde bladboom produceert genoeg zuurstof om 10 mensen een jaar lang van gezonde lucht te voorzien. De bomen worden voor niet voor niets als de longen van een stad beschouwd. De overheid van gemeenten en steden zien nog veel te weinig deze krachtige zuurstof bron als de meest gratis gezondmakende maatregel van haar bevolking. In de stad hebben wij met zijn allen tekort aan zuurstof. De joggers en de sporters voelen dit zeker goed aan en kiezen te lopen langs bossen, landwegen of langs waterwegen met bomenrijen. Ook wandelaars en spelende kinderen zouden dit moeten kunnen doen in een oase van planten en bomen. Wanneer zullen stadsarchitecten en schepenen voor milieu meer parken, kleine groene zones, groene sportaccommodaties aanleggen, kortom hun stad of gemeente niet alleen in de bloemen zetten maar ook in de bomen.
Een boom maakt zuurstof vrij als hij koolzuur gebruikt om koolstof te binden voor zijn groei. Als de boom echter doodgaat, kunnen er een paar dingen gebeuren: hij wordt gekapt voor bouwhout, brandhout of papier, hij rot ter plaatse weg of hij wordt verbrand. Bij het verbranden en wegrotten wordt precies evenveel zuurstof verbruikt als bij de groei is afgegeven.
Bomen zijn efficiënte geluiddempers. Bomen vormen een heerlijk geluidscherm en verminderen lawaai meer dan stenen muren in de stedelijke agglomeraties. Meer en meer wordt geluidsoverlast één van de grote oorzaken van negatieve stress, psychische ziektenbeelden en gehoorproblemen.
Alleen zolang het hout intact blijft is er een nettoverschil op de zuurstofbalans, dat wil zeggen zolang het bouwhout blijft bestaan of als de boom of vegetatie fossiliseert tot veen, bruinkool of steenkool.
Bomen zijn luchtzuiveraars. Bomen reinigen de lucht door het onderscheppen van toxische deeltjes in de lucht. Ze verminderen hitte en neutraliseren verontreinigende stoffen zoals koolmonoxide, zwaveldioxide, en stikstofdioxide. De stedelijke agglomeraties in Vlaanderen zijn één van de vuilste van Europa. Wij scoren eveneens hoog in allerlei degeneratieziekten! De lucht in de steden, gemeenten en platteland zou permanent dienen gezuiverd te worden door een massa bomen vooraleer wij deze lucht inademen.
Als men een bos plant op een plaats waar het er voor die tijd niet was, is er een netto zuurstofeffect, maar alleen zolang tot het bos in evenwicht is en er meer groeit dan er wegrot.
Bomen doen ook dienst als windschermen. Tijdens de koude periodes van het jaar zorgen juist geplante bomen ervoor dat de energierekening tot 30% kan dalen. Dit is een niet onbelangrijk gegeven in een tijdperk van peperdure brandstoffen. Bomen bestrijden gronderosie en beletten de verarming of uitputting van bodems.
Bosonderhoud is bijgevolg even belangrijk als nieuwe bomen planten om niet te zeggen van het allergrootste belang om de natuurlijke zuurstofproductie in ons land te verhogen. ➨ Bosbeheer zou één van de grootste prioriteiten van elke overheid moeten zijn! ➨ Voor elk huis zouden minstens 20 bomen moeten bijgeplant worden.
22 B E Z O E K
O N Z E
W E B S I T E
Bomen verhogen tenslotte de waarde van huizen en villa’s. De kostprijs van onroerende goederen stijgt wanneer huizen in een groene buurt gelegen zijn. Economische studies tonen aan dat bomen de waarde van uw huis met minimum 15% kunnen verhogen
:
W W W
.
V I O W
.
B E
LEEFNU
J A A R G A N G
3 - N°27
VOOR U
GELEZEN
VOOR U GELEZEN
D
eze rubriek wordt samengesteld door de orthomoleculaire voedingsdeskundige Walter OM Faché, wetenschapsjournalist Dirk Bogaert, Nancy Scheyltjes, Carine Van der Voort en Ivanka Kaus. Wij gaan op zoek naar de meest actuele en praktische informatie over gezonde voeding. Hierbij kan de lezer vragen stellen, die de voedingsraad van het VIOW kan onderzoeken en in deze rubriek beantwoorden.
ORTHOTRENDS LEEFNU ORTHOTRENDS Groene thee verbetert cognitief functioneren
thee. Het cognitief functioneren werd gemeten middels een examen. Conclusie: hoe meer genuttigde koppen groene thee, hoe beter de cognitie. Consumptie van groene thee kan zodoende bescherming bieden tegen neurologische aandoeningen, zoals dementie en Parkinson. (IK) American Journal of Clinical Nutrition, Vol. 83, No. 2, 355-361, Februari 2006.
Natuurlijk vitamine E beter dan synthetisch Groene thee blijkt niet alleen ontstekingsremmende en huidbeschermende eigenschappen te bezitten (Orthofyto met Orthotrends, nummer 57), maar heeft ook een gunstig effect op het cognitief functioneren. Dit verklaart mogelijk het feit dat dementie - en dan met name Alzheimer - in Japan minder frequent voorkomt dan in Europa. Al eerder bleek uit experimentele onderzoeken en dierstudies dat de polyfenolen (catechines, met name epigallocatechine-3-gallaat) in groene thee verantwoordelijk zijn voor celprocessen die een beschermende werking hebben op de neuronen. Een nieuwe studie toont voor het eerst deze positieve effecten bij mensen aan. In een cross-sectionele studie in het ‘land van de groene thee’ werden de gegevens van 1003 Japanse mensen van 70 jaar of ouder geanalyseerd. De personen vulden een vragenlijst in, onder andere over de consumptie van groene
LEEFNU
J A A R G A N G
3 - N°27
Het is al geruime tijd geweten dat de natuurlijke vorm van vitamine E verschilt van de synthetische, vooral doordat hun moleculaire structuur niet identiek is. Uit diverse studies is gebleken dat natuurlijk vitamine E, dat als voedingssupplement ingenomen wordt, aanzienlijk beter in het menselijk lichaam geabsorbeerd en opgeslagen wordt dan synthetische vitamine E. Voor het eerst hebben onderzoekers nu alle bewijzen samengebracht, waaruit blijkt dat natuurlijk vitamine E duidelijk krachtiger is dan zijn synthetische tegenhanger. De onderzoekers hebben meer dan 30 wetenschappelijke studies met vitamine E geëvalueerd en kwamen tot bovenstaande conclusie, die vorig jaar verscheen in het American Journal of Natural Medicine. Het overzichtsartikel werd geschreven door Robert V. Acuff, Ph. D, die als één
van de toonaangevende vitamine E- specialisten in de wereld beschouwd wordt. “Er is niet alleen een chemisch verschil in de moleculaire structuur. Het onderzoek heeft ook aangetoond dat mensen natuurlijk en synthetisch alfa-tocoferol op een verschillende manier opnemen en opslaan,” zegt Dr. Acuff, professor en directeur van het Center for Nutrition Research aan de East Tennessee State University in Johnson city, USA. (Tocoferol is de wetenschappelijke benaming van vitamine E. Alfa-tocoferol is de vorm van vitamine E die de grootste bio-beschikbaarheid in de mens uitoefent). Het komt erop neer dat natuurlijk vitamine E identiek is aan de vorm die het menselijk lichaam kent van de opname uit voedsel. Synthetisch vitamine E wordt afgeleid van petrochemische producten, terwijl natuurlijk vitamine E uit plataardige olie, met name sojaolie, gewonnen wordt. Uit de studies is duidelijk gebleken dat het lichaam een onderscheid maakt tussen deze twee vormen en een voorkeur heeft voor de natuurlijke vorm. Om deze reden zijn wetenschappers tot de conclusie gekomen dat 400 IU (internationale eenheden) natuurlijk vitamine E gelijkwaardig is aan 800 IU synthetisch vitamine E en dus tweemaal krachtiger is. (WF)
23
American Journal of Natural Medicine, november 1998
B E Z O E K
O N Z E
W E B S I T E
:
W W W
.
V I O W
.
B E
LEZERS
VRAGEN
LEZERSVRAGEN LEEFNU LEZERSVRAGEN Is barbecue ongezond?
Tot zover het slechte nieuws.
Het VIOW-antwoord:
Samen met familie en vrienden organiseren we regelmatig een barbecue. In de media en in LeefNu van vorig jaar verschenen er verschillende artikelen over de ongezonde aspecten die hieraan verbonden zijn. Zijn er ondertussen nieuwigheden ontdekt om van een barbecue toch een gezond familiefeest te maken?
Iedereen kan van een barbecue ook een gezond, zomers festijn maken. Het volstaat hiervoor het vlees vooraf bijna gaar te koken zodat het enkel heel even ‘afgewerkt’ moet worden op de elektrische barbecue. Gemarineerd vlees (en zeker kip) zorgt ook voor een sterk verminderde HCA vorming. Gebruik in de marinade look, gember en kurkuma.
Smaakversterkers zijn niet schadelijk indien ze in heel kleine hoeveelheden worden gebruikt. Het VIOW raadt ze om verschillende redenen af. Smaakversterkers worden meestal gebruikt in lage kwaliteitsproducten en geven niet de echte smaak weer.
Myriam Vervaeke - Beerse
Een andere mogelijkheid om de HCA vorming op hamburgers te verminderen is ze te combineren met kersen. Het lekkere fruit verlaagt niet alleen de concentratie kankerverwekkende stoffen, maar voegt beschermende antioxidanten aan het eten toe. De verhouding vlees/kersen moet 90/10 zijn.
Het VIOW-antwoord Een klassieke barbecue kan spijtig genoeg niet als een gezonde culinaire gebeurtenis beschouwd worden. De rook die ontstaat bij een gewone barbecue is giftig en kankerverwekkend. De enige optie - om de toxische rook voor een zeer groot deel te elimineren - is een elektrische barbecue of de oklahoma barbecue aan te schaffen.
Geloof het of niet, maar een hamburger met kersen is heerlijk. Een barbecuehappening heeft vanzelfsprekend ook nog andere goede kanten. Het is de gelegenheid bij uitstek om je familie meer groenten te laten eten. We hebben het dan vooral over gemarineerde groenten die op de gril gaar worden gemaakt. De groenten veroorzaken geen HCA vorming. Maak veel gebruik van uien, wortelen, paddestoelen en rode en groene pepers. Leg ze op de barbecue en laat ze net zacht tot lichtbruin worden.
Er bestaan natuurlijke en chemische smaakversterkers. Voedingsproducenten verkiezen de chemische variant omdat die veel goedkoper zijn dan de natuurlijke. Gebruik geen voedingsproducten of drankjes waarin HFCS zit. HFCS staat voor ‘High Fructose Corn Syrup’ en wordt vooral gebruikt in softdrinks en fruitsappen. HFCS is niet giftig maar veroorzaakt zwaarlijvigheid bij veel mensen. Kijk ook uit voor kunstmatige kleurstoffen zoals FD & C red nr.3 of een kleur gevolgd door een nummer. Ook kunstmatige zoetstoffen en monosodium glutamaat (MSG) zijn te vermijden. Deze stoffen bevatten moleculen die een interactie vertonen met het menselijk DNA. Ze verhogen de kans op ongezonde celmutaties.
Door meer groenten te serveren zullen de gasten minder vlees verorberen. Daardoor wordt de barbecue een stuk gezonder en meer gevarieerd van smaak. Elektrische barbecue geniet de voorkeur Verder zijn er de schadelijke heterocyclische amines (HCAs) die ontstaan wanneer vlees tot op zeer hoge temperaturen worden verwarmd tot het bijna verbrand is. Er bestaan wetenschappelijke bewijzen dat de HCAs kankerverwekkend zijn. Het Amerikaanse ‘National Cancer Instistute’ ontdekte een duidelijk verband tussen maagkanker en te hard gebakken barbecuevlees. Barbecuevlees wordt ook in verband gebracht met darm-, pancreas- en borstkanker.
24 B E Z O E K
O N Z E
W E B S I T E
:
W W W
.
Het orthomoleculair stofje bij uitstek om de schadelijke efecten van een barbecue te neutraliseren is 100 à 500 mg carnosine. (Similia en Aeon hebben dit stofje in huis)
Zijn smaakversterkers schadelijk voor de gezondheid? Ik heb verschillende artikelen gelezen over smaakversterkers. Zijn ze schadelijk voor de gezondheid? Patrick Vervecken - Aalst
V I O W
.
B E
Kunstmatige smaakversterkers, zoetstoffen en kleurstoffen kunnen het menselijk DNA langzaam maar zeker beschadigen. Lees de etiketten en vermijd deze stoffen. LEEFNU
J A A R G A N G
3 - N°27
De VZW van het VIOW zoekt drie kandidaten voor vrijwilligerswerk om de werkende leden van de beheerraad bij te staan. Er is nood aan volgende functies: 1) Bibliothecaris om alle gegevens van het VIOW te inventariseren 2) Public relations Manager om de cursussen te promoten en de administratieve follow-up te verzorgen. 3) Organisator voor culturele en sociale activiteiten, beurzen en congressen Contacteer zo snel mogelijk Walter Faché via e-mail of telefoon om uw kandidatuur en de voordelen te bespreken. tel.: 09/369 06 42
[email protected]
Doe jij ook aan
gezondheidspreventie? volg dan gezondheidsbistro deel 3 Vijf dinsdagen van ’s avonds 19u-22u door Walter OM Faché 1. Constipatie voorkomen. Hoe de dam saneren? 2. Kanker en diëten (Moerman, Houtsmuller, …) 3. Orthomoleculairr psychische ondersteuning 4. Wondgenezing - operatiepreventie 5. Osteoporose voorkomen en behandelen Bijdrage
3 okt 10 okt 17 okt 24 okt 14 nov
2006 2006 2006 2006 2006
30 euro per avond of 130 euro voor de volledige reeks van 5 avonden.
Waar?
Congreszaal Larenhoeve Kerkstraat 101-103, B-9270 Laarne Met opleidingscheques Vlaamse Regering kost deze opleiding minder! Info: www.vdab.be/opleidingscheques Gepensioneerden en huisvrouwen hebben recht op 10 euro korting.
Reservatie is noodzakelijk: Tel. 09/369 06 42 of Fax 09/366 18 38 of e-mail:
[email protected]
Voor een goede concentratie en een heldere geest. Gunstig bij koude handen en voeten. Bio-Biloba - de eerste keuze met de laagste kost - voldoet aan zuiverheidstest - beste antioxidante vermogen Goede redenen om te kiezen voor Bio-Biloba Consumenten en adviseurs vinden minstens twee aspecten het belangrijkst bij de aanschaf van een voedingssupplement: zuiverheid/veiligheid en werkzaamheid. Daarnaast telt de kost per werkzame dagdosering mee. Het meest aktieve Britse onderzoekers publiceerden de resultaten van een vergelijkend onderzoek tussen verschillende Ginkgo biloba producten op hun antioxiderend vermogen. Van de 18 geteste merken bleken er slechts enkele preparaten werkzaam te zijn. Bio-Biloba van Pharma Nord bleek hier de winnaar te zijn.
Antioxidant activiteit in ginkgo biloba preparaten - Britse markt 1400 1200 1000 800 600 400
Bio-Biloba
NIEUWS VAN HET VIOW
200 0 18 verschillende producten
Zowel de consumenten als de adviseurs moeten zich kritisch opstellen tegenover Ginkgo bilobabereidingen die ze kopen of aanraden. Het etiket op het product kan een zeer hoge inhoud van Ginkgo-extract claimen, maar dat is geen waarborg voor zuiverheid of de werkzaamheid van dat extract. Op basis van onafhankelijke Ginkgotests kan er veilig gesteld worden dat Bio-Biloba beter presteert op gebied van werkzaamheid, prijs/kwaliteit én zuiverheid. Bio-Biloba is dan ook duidelijk de beste keuze voor diegenen die waarde hechten aan de voordelen van de gezondheidskwaliteiten van Ginkgo biloba.
Wie gezond is heeft duizend dromen. Zij die ziek zijn hebben er maar één! De kennis, die het VIOW je aanbiedt, is de beste garantie op een langer en vitaler leven.
UNIEK IN DE BENELUX Abonneer je voor slechts 0,49 Ð per dag op het Orthospakket van het VIOW ✔ de meest uitgebreide informatiebron voor Orthomoleculaire geneeskunde ✔ uitgebreide zoekfunctie op ziektebeeld ✔ online abonnement op LeefNu® en Orthofyto® ✔ toegang tot het VIOW databestand ✔ voedingsadviezen & tips ✔ Orthotrends ✔…
Meer info over ORTHOSPAKKET? www.v iow.be
Bio-Biloba is verkrijgbaar in apotheken in verpakkingen van 30, 60 en 150 tabletten
Pharma Nord, Minervastraat 14, 1930 Zaventem
Bio-Biloba wordt vervaardigd door het Deens farmaceutisch bedrijf
BE_Biloba_add_Orthofyto&Leeft_Nu_0206
Meest dynamische Orthomoleculaire website
Gebruik EM Natuurlijk Actief ! EM is de afkorting voor Effectieve Micro-organismen
De laatste exemplaren van
“EM Natuurlijk Actief”, is een nieuw concept om te gebruiken in huis & tuin. Geen chemische toevoegingen meer.
ORTHOCEUTICA COMPENDIUM
Laat de Effectieve Microorganismen maar het werk verrichten: ze verhogen de natuurlijke weerstand van bodem, plant, mens en dier en dragen voor de gebruiker bij tot een aangenamere en gezondere leefomgeving. Met een actief mengsel van menslievende microorganismen maak je een fris huis, een mooie tuin, prachtige planten, smakelijke groenten, zuiver water en gezondere dieren. Zet Groenten-, Fruiten Tuinafval (GFT) om tot waardevolle Bokashi !
Er is een alternatief, gebruik EM Natuurlijk Actief”!
EM Natuurlijk Actief Weststraat 55/1 8800 Roeselare [t] 051 72 77 73
[email protected]
Met alle orthoceutische firma’s Een primeur in Europa!
5 euro + portkosten, te bestellen bij VIOW Tel.: 09 369 06 42 Fax: 09 366 18 38 E-mail:
[email protected]
Mis de introductiedag van het VIOW niet op 30 september 2006 van 14u tot 18u. ✔ gratis modellessen voor professionals en voor leken ✔ cursussen inkijken ✔ financiële voordelen bij inschrijving cursussen ✔ drankjes, cake en een verrassing Waar: VIOW, Kerkstraat 101, Laarne
www.em-natuurlijk-actief.com
Inschrijven is noodzakelijk via email
[email protected] of fax 09 366 18 38
UNIEK NASLAGWERK OVER GENEESKRACHTIGE KRUIDEN : Met de basisprincipes van de fytotherapie (inhoudsstoffen van kruiden, fysiologische werking, verwerkingsvormen) Met 162 uitgebreide monografieën van de belangrijkste geneeskrachtige planten Met duidelijke link tussen de inhoudsstoffen, therapeutische eigenschappen en indicaties Met extra aandacht voor veilig gebruik : nevenwerkingen, waarschuwingen, contraindicaties, interacties met geneesmiddelen Met de belangrijkste verwerkingsvormen en de aangewezen doses Met kleurenfoto's, een grondige beschrijving, historische achtergronden en keukengebruik Met een handig en praktisch repertorium
543 bladzijden, prijs : 135 euro
Door Dr. Geert Verhelst
TE KOOP IN ELKE GOEDE NATUURVOEDINGSWINKEL
Verdeler : MANNAVITA · Zuidstraat 10 · 8560 Wevelgem · Tel 056 43 98 51
SIMFIDUS
Voor een optimale intestinale flora • brengt evenwicht tussen gunstige en ongunstige intestinale bacteriën in de darmen • verhoogt de weerstand • heeft een unieke samenstelling van 5 geregistreerde probiotica stammen • werkt regulerend bij gebruik van antibiotica 1 à 3 vegecapsule(s) per dag.
Deuzeldlaan 34-36, B-2900 Schoten Tel. +32(0)3-641.81.00, Fax +32(0)3-641.81.10
[email protected] Simfidus_148x297_Q.indd 1
Simfidus-capsules zijn vrij te verkrijgen bij uw apotheker!
Your health is our mission! 12-04-2006 10:05:00
Donkere wolken in uw hoofd? Stemmingsschommelingen? Een druk kind? Lusteloos? Moe?
MorEPA omega-3 voor het behoud van het emotionele en fysieke welzijn TM
verbetert de concentratie vermindert stress verhoogt de immuniteit beschermt de huid tegen veroudering Zijn hoge zuiverheid maakt MorEPA™ uniek in Europa. Het bevat minstens 75% omega-3 per capsule voor uw comfort. Dat is de aanbevolen dagelijkse dosis. In plaats van tien visoliecapsules per dag, neemt u voortaan slechts één enkele MorEPA-capsule. Meer weten? Surf naar www.MorEPA.com Bel Minami Nutrition op 03 458 79 54
MorEPA™- Mini-Junior voor kinderen vanaf 5 jaar
MorEPA™ voor iedereen, van 10 tot 110 jaar
Natuurlijke aardbeiensmaak
Natuurlijke citroensmaak
(245 mg EPA/capsule,
(580 mg EPA/capsule,
EPA/DHA ratio 7/1)
EPA/DHA ratio 7/1)
€ 19,95/60 capsules
€ 29,95/60 capsules
Partner van de Belgische Cardiologische Liga Donateur Europese Organisatie voor Kankerpreventie (www.ECPO.org) Aanbevolen supplement via boek: “Van Freud tot Omega-3 - Een revolutionaire aanpak van depressie, ADHD, chronische vermoeidheid en chronische pijnen” door Prof.dr. Michael Maes
of OCE BIO op 03 366 21 21. MorEPA™ is verkrijgbaar via de apotheek en betere reformwinkel, of in de MorOmegaShop (Koudeberg 62, Brussel, 02 503 58 17).
MINAMI NUTRITION O M E G A - 3
T H E R A P Y
