Naar sterke lokale netwerken tegen armoede Over het belang van netwerken en generalistische hulpverleningsorganisaties
[email protected] OASeS-UA HUB
0
Structuur • Netwerken • Wanneer werken netwerken? • Belang van generalistische organisaties
1
Waarom netwerken? • ‘… promoten of verdedigen van het welzijn van de burger. (…) en staan in voor de verdeling van diensten zoals inkomen, voeding, gezondheid, huisvesting en educatie (Hasenfeld, 1983:2)’ • Organisaties in verschillende soorten en maten: sociale huisvestingsmaatschappijen, OCMW’s, woonbegeleiding, drugshulpverlening
• Aan de frontlinie van een complexe en turbulente samenleving
2
Waarom netwerken?
Domein
Cliënt
3
Waarom netwerken? • “Een netwerk is een systeem van sociale dienstverlening dat een meerwaarde kan bieden aan een populatie geconfronteerd met diverse noden, op een manier die niet kan bereikt worden door één enkele organisatie” (Provan & Milward, 2001)
4
Wanneer werken netwerken? • Integratie van netwerken • Elke organisatie: - Is met elke andere organisatie in het netwerk verbonden - Verkrijgt informatie, kan vlot cliënten doorverwijzen en ondervindt meerdere mogelijkheden om te overleggen rond concrete cliëntcases • Op -
het cliëntniveau: Continuïteit Toegankelijkheid Hogere responsiviteit naar specifieke cliëntsituatie
5
Wanneer werken netwerken?
6
Onderzoeksvragen 1. In welke mate zijn netwerken tussen hulpverleningsorganisaties geïntegreerd? 2. Hoe kunnen we de integratie van netwerken tussen hulpverleningsorganisaties verklaren?
7
Afbakening • Afbakening van netwerken - Geografisch: op het niveau van Antwerpse districten (Deurne, Berchem, Borgerhout & Antwerpen-Noord) - Functioneel: organisaties die werken met cliënten met een leefloon - Relationeel: informatie uitwisselen, cliënten doorverwijzen en caseoverleg
8
Resultaten 1. In welke mate zijn netwerken tussen hulpverleningsorganisaties geïntegreerd?
9
10
16
Resultaten
+ +/-
• Deurne • Antwerpen-Noord • Borgerhout
• Berchem
12
Resultaten 2. Hoe kunnen we de integratie van netwerken tussen hulpverleningsorganisaties verklaren? - Verklarende sociale netwerkanalyse - Kwalitatieve interviews
13
Governance • Governance (Klijn, 2008) • Drie types van netwerkgovernance (Kenis & Provan, 2008) - Leidende organisatie - Netwerk administratieve organisatie - Gedeeld-participerende vorm van governance
14
15
Governance • Formele Netwerken die gestuurd worden door één enkele ‘leidende organisatie’ of ‘NAO’ • Het meest effectieve netwerk = lage densiteit en hoge centraliteit • Hoe meer gecentraliseerd leidende organisatie en hoe minder contacten tussen perifere organisaties, hoe meer effectiever het netwerk • Besluit: Belang van van leidende organisatie en formalisering van relaties •
Zie ook: Provan & Milward (1995): Provan & Sebastian (1995); Lemieux-Charles e.a. (2005) Rosenheck, e.a. (1998; 2001); Morrissey e.a. (1985)
16
Governance • In Antwerpse districten: welzijnsoverleg als een zelfregulerend netwerk - Overlegmomenten tussen verantwoordelijken van organisaties - Informatie uitwisselen tussen organisaties - Bevorderen van ‘samenwerking’ tussen organisaties in verschillende districten
17
Governance • Formele netwerken die gestuurd worden door één enkele ‘leidende organisatie’ of ‘NAO’ • Het meest effectieve netwerk = lage densiteit en hoge centraliteit • Hoe meer gecentraliseerd leidende organisatie en hoe minder contacten tussen perifere organisaties, hoe meer effectiever het netwerk • Besluit: Belang van van leidende organisatie en formalisering van relaties •
Zie ook: Provan & Milward (1995): Provan & Sebastian (1995); Lemieux-Charles e.a. (2005) Rosenheck, e.a. (1998; 2001); Morrissey e.a. (1985)
18
Netwerk
Integratie
Governance
Deurne
Sterk
+
Berchem
Zwak
-
Borgerhout
Gemiddeld
+
AntwerpenNoord
Sterk
Geen
?
19
Sleutelorganisaties • Wat is de invloed van sleutelorganisaties op de integratie van een netwerk tussen hulpverleningsorganisaties?
20
Sleutelorganisaties • Sleutelorganisaties: op strategische en invloedrijke posities in het netwerk
• Onderscheid tussen organisaties met een generalistische of een specialistische domeinafbakening - Generalisten: holistisch perspectief op cliënten, werken op verschillende probleemdomeinen of hulpvragen - Specialisten: specialiseren zich in één probleemdomein of hulpvraag
21
Sleutelorganisaties • Generalistische netwerkers - Laagdrempelig onthaal, vraagverheldering, doorverwijzing en toeleiding naar specialistische organisatie - Sociaal infopunt, intakers van sociale centra, buurthuizen met onthaal, Mutualiteiten
• Generalistische begeleidende organisaties: - Netwerkers + intensieve begeleiding - Modem
22
23
Sleutelorganisaties • Coöperatieve strategieën - Contextualiseren
- Ondersteunen van de cliënt - Onderhandelen
24
Besluit Sleutelorganisaties
Generalisten: netwerkers en ondernemende organisaties
Coördinatie Welzijnsoverleg
Integratie
25
• Bedankt! •
[email protected]
26