N I E U W S B R I E F

N I E U W S B R I E F december 2014

Geachte leden, Met deze Nieuwsbrief informeren wij u over een aantal actuele zaken die onze Heemkundekring betreffen. De meesten van u ontvangen de Nieuwsbrief maandelijks via hun e-mailadres. Dat bespaart onze heemkundekring veel kosten! Op degenen die de Nieuwsbrief nog op papier bezorgd krijgen, door vrijwilligers of via de post, doen wij een zeer dringend beroep om hun e-mailadres aan ons door te geven. Dat kan eenvoudig door een mailtje te sturen naar [email protected]. Ook adreswijzigingen kunt u aan haar doorgeven. Wij garanderen u van onze kant dat wij zorgvuldig met uw adres om zullen gaan! Bij voorbaat onze dank. Snel geïnformeerd: leden, die hun e-mailadres aan ons doorgegeven hebben, kunnen wij sinds een paar maanden ook tussentijds via een snelmailmodule op de hoogte brengen van actuele zaken. Zoals van het fantastische resultaat voor onze heemkundekring in de Rabobank Clubkas Campagne of van eventuele wijzigingen en aanvullingen in ons programma. Wij willen u er verder op attenderen dat onze Nieuwsbrieven en laatste nieuws ook te lezen zijn op onze website www.heemkundekringdeurne.nl. Onze website heeft bovendien een speciale fotopagina, waarop extra foto’s te zien zijn van onze activiteiten en excursies. Met een klik op die foto’s kunt u de betreffende foto vergroot weergeven. Uw eventuele suggesties om onze communicatie te verbeteren kunt u sturen naar [email protected]

Dank u wel! Met deze laatste Nieuwsbrief van 2014 willen wij ook graag onze vele actieve leden bedanken voor hun inspanningen om onze vereniging met tal van activiteiten bloeiend te houden. Wij zijn dankzij hen een vereniging die tal van aspecten van de lokale, en dus eigen, geschiedenis kan onderzoeken, vastleggen en voor een groot publiek toegankelijk kan maken. 1

Onze heemkundekring wordt daarin mede financieel ondersteund door onze Vrienden: Driessen Logistics, Voltstraat 5, 5753 RL Deurne; Juwelier van Hooff, Stationsstraat 4, 5751 HE Deurne; Isoprofs bv, Tiendschuur 14, 5768 SB Meijel; Assurantie- en Makelaarskantoor Swinkels bv, Kerkstraat 17, 5751 BG Deurne; Autobedrijf van Tilburg, Dukaat 1, 5751 PW Deurne; Mieke en Gerard van Houdt, Deurne; Eetcafé De Potdeksel, Markt 4, 5751 BE Deurne; React online media, Jan Tooropstraat 3, 5753 DK Deurne; Zalen van Bussel, St. Jozefstraat 77, 5753 AS Deurne; Restaurant De Eeterij, Stationsstraat 17, 5751 HA Deurne; P. v.d. Wal, BPG Holten van de Wal, Veldstraat 37, 5751 AA Deurne; Brands Beheer bv, Wiegershof 21, 5751 XJ Deurne; Keurslager Antoine van Baars, Stationsstraat 20, 5751 HE Deurne. Ook hen willen wij graag bedanken!

Wij wensen u allen aan het begin van deze maand een mooie voorbereiding op de Kerst en de Jaarwisseling. En tijdens de feestdagen waardevolle momenten met diegenen die u lief zijn! Namens het bestuur Rob Berkvens, voorzitter

Inhoud van deze Nieuwsbrief:  Grote belangstelling voor jaarlijkse foto- en filmavond  Elektriciteitshuisje verfraaid met historische foto’s heemkundekring  Oproep van werkgroep Tentoonstellingen  Lezingen verhuizen van De Wieger naar Parochiecentrum  Lezing over de Koningshoeven en Helenaveen

 Vrijwilligersrooster open zondagen heemhuis. Nieuw

2

Grote belangstelling voor jaarlijkse foto- en filmavond

Hans van Hoek van de werkgroep Beeld en Geluid gaf een toelichting op de gepresenteerde foto’s. (Foto Pieter Koolen) De foto – en filmavond van de werkgroep Beeld en Geluid in het Gerardushuis stond op donderdag 20 november 2014 in het teken van de mobilisatie, de Tweede Wereldoorlog en de bevrijding van Deurne zeventig jaar geleden. De zaal was gevuld met bijna honderd belangstellenden voor dit interessante thema. De avond werd geleid door Hans van Hoek van de werkgroep Beeld en Geluid van onze heemkundekring. Voor de pauze werden verschillende korte films vertoond. Die brachten ondermeer de mobilisatie in Deurne met de vordering van paarden in 1939 in beeld, het over het ijs van het Buntven zwieren van schaatsende militairen en burgers, inclusief een partijtje sneeuwballen gooien, en de Elfstedentocht in 1941. In een oudere film vertelden toenmalige inwoners van Deurne, o.a. Jan van Beek, Pieter Wiegersma, Willie van de Einden en Peter Vink, en Harrie Reijnders uit Liessel over hun ervaringen tijdens de gevechten tussen de Duitsers en Engelsen in de laatste dagen voor de bevrijding van Deurne en Liessel. Na de pauze werden foto’s vertoond van de vrolijkheid en feestelijkheden rond de bevrijding, zoals de bevrijdingsoptochten in Deurne en Liessel. Maar ook van de oorlogsschade in het centrum van Deurne en in de kerkdorpen. Liessel, Neerkant en Helenaveen. De bevrijdingsoptocht in Deurne en Liessel. Hans gaf toelichting op de foto’s van namen van personen. Er waren verschillende aanwezigen die zich zelf als kind terug zagen of familieleden en personen die zij kenden. Hans van Hoek gaf een toelichting bij de foto’s en noemde de namen van de gefotografeerde personen. Meerdere aanwezigen zagen zichzelf als kind terug of herkenden familieleden en anderen. De foto’s waren afkomstig uit het eigen archief van de heemkundekring en uit een fotoalbum met foto’s van de bevrijding van Deurne van het Imperial War Museum in Londen. De werkgroep kreeg via RHC Eindhoven de beschikking over deze foto’s. Organisatie en bezoekers kunnen terugkijken op een zeer geslaagde filmen fotoavond.

3

Elektriciteitshuisje Spoorlaan verfraaid met twee foto’s heemkundekring

Deze historische foto is tussen de majestueuze bomen vanaf de Spoorlaan te zien. (Foto: Theo Vosmeer) Het elektriciteitshuisje aan de Spoorlaan in Deurne is sinds maandag 24 november jl. aan vier zijden voorzien van wandgrote decoratieve foto’s. Twee van de foto’s zijn historische foto’s uit het archief van Heemkundekring H.N. Ouwerling. Daarmee wordt een bijdrage geleverd aan verfraaiing van het stationsgebied. De omgeving van het N.S. station in Deurne maakt al jaren een troosteloze indruk. Michel Lintermans heeft enkele jaren geleden het initiatief genomen om daar iets aan te doen. Onderdeel van zijn plan was het grijze elektriciteitshuisje een meer aantrekkelijke uitstraling te geven. Hij wist Prorail te overtuigen van zijn idee en sprokkelde het benodigde geld bij elkaar. Ook nam hij contact op met heemkundekring H.N. Ouwerling, die via de werkgroep Beeld en Geluid voor dat doel twee historische foto's ter beschikking stelde. Op de andere twee wanden zijn hedendaagse foto’s te zien van de Deurnese fotograaf Liane Manders.

Vanuit een rijdende trein en vanaf het in aanleg zijnde P + R-terrein aan de Fabriekstraat is deze historische foto te zien. (Foto: Theo Vosmeer).

4

Oproep voor foto’s , informatie en materialen voor:

Expositie over de komst van elektriciteit naar Deurne De tentoonstelling Deurne 70 jaar Bevrijd in het heemhuis is verlengd tot en met 25 januari 2015. De werkgroep Tentoonstellingen is al druk bezig met de voorbereiding van de volgende tentoonstelling. Deze zal gaan over de komst van de elektriciteit naar de gemeente Deurne. Naast ons eigen speurwerk zou het fijn zijn als u ons verder op weg kunt helpen. Hebt u (oude) foto’s, informatie of materialen die passen bij ons onderwerp dan horen wij dit graag. Het zou leuk en interessant zijn om juist ook dat andere te laten zien, dan dat wat we zelf al verzameld hebben. Kunt u ons helpen, dan kunt u contact opnemen met: Josée van der Loo via [email protected] of tel. 0492-341479.

Nieuwe locatie voor de lezingen van onze heemkundekring De lezingen van onze heemkundekring worden met ingang van 2015 in een andere locatie gehouden: het Parochiecentrum, Visser 2 in Deurne. Hiervoor is gekozen omdat de beschikbare ruimte bij De Wieger vaak te klein bleek voor het aantal belangstellenden. Het Parochiecentrum ligt enigszins ‘verborgen’. Het is gevestigd in hetzelfde pand als Zorgcentrum De Nieuwenhof, maar heeft een eigen ingang aan het einde van de parkeerplaats met slagbomen van het zorgcentrum. Aan het begin van die parkeerplaats staat een bord ‘Parochiecentrum’. Lopend of met de fiets kunt u het Parochiecentrum via die parkeerplaats probleemloos bereiken. Met de auto niet! Uw auto kunt u parkeren op de openbare parkeerplaats tussen het oude kerkhof naast de kerk en de parkeerplaats met slagbomen van De Nieuwenhof. Loop vervolgens naar het einde van die openbare parkeerplaats en bereik via een poortje links de ingang van het Parochiecentrum. Let op: niet parkeren op de parkeerplaats met de slagbomen! Lezing op 22 januari 2015:

De Koningshoeven van Helenaveen Donderdag 22 januari 2015 zal Hans van de Laarschot in het Parochiecentrum aan de Visser 2 een lezing verzorgen met het thema: de Koningshoeve in Helenaveen. Aanvang 20.00 uur. Als Koning Willem III in 1888 beschermheer wordt van de Maatschappij Helenaveen, is het bedrijf niet enkel een verveningsmaatschappij. De verveende gronden in het concessiegebied van 1853 worden bemest en geschikt gemaakt voor tuinbouw, akkerbouw 5

en weiland. De eerste boerderijen die in het nieuwe land van de ´Oude Peel´ verschijnen zijn eigenlijk niet meer dan keuterboerderijtjes. Vanaf 1908 wordt dat anders. Dan wordt door de Maatschappij de Wilhelminahoeve gebouwd. Een boerderij die sterk afwijkt van de traditionele boerderijvormen in OostBrabant. Een op het gezicht klein huis met daaraan vast een enorme stal. Als de inventariseerders van de provincie rond 1990 bezig zijn met het opsporen van monumenten, bestempelen ze de Wilhelmina als een koprompboerderij. Met enige regelmaat bouwt de Maatschappij aan beide kanten van de Helenavaart koprompboerderijen. Vanwege de band tussen het bedrijf en het koningshuis krijgen de hoeven allemaal namen die verwijzen naar ‘Oranje’. In de volksmond worden ze al snel de Koningshoeven genoemd; niet te verwarren met de Koningshuizen van het Fonds Koning Willem III. De Maatschappij verpacht de Koningshoeven aan boeren uit alle delen van het land, zoals Drenthe, Noord-Holland en Utrecht. De ene pachter lukt het er een rendabel bedrijf van te maken, een ander is genoodzaakt al snel uit Helenaveen te vertrekken. De boerderijen zelf hebben ook niet allemaal de geschiedenis overleefd. De plaats waar eens de Hendrikhoeve, bijna identiek aan de Willem III Hoeve, stond is al bijna driekwart eeuw geen boerderijplaats meer. Hans van de Laarschot zal tijdens zijn lezing diverse aspecten van de geschiedenis van de Koningshoeven belichten. Hans was tot voor kort werkzaam bij het Regionaal Historisch Centrum Eindhoven als consulent cultuurhistorie voor de Peel. Midden jaren ‘80 van de vorige eeuw heeft hij het omvangrijke archief van de Maatschappij Helenaveen toegankelijk gemaakt.

Vrijwilligersrooster Tijdens de open zondagen van het heemhuis aan de Stationsstraat 73 zijn telkens drie vrijwilligers van 14.00 tot 17.00 uur aanwezig als gastvrouw en gastheer. Het rooster voor de komende weken ziet er als volgt uit: 2014 14 december 28 december

: Theo van Daele — Pieter Koolen — Nelly Smets : Thom v.d. Straaten—Jan Bekkers—Door Albers

2015 11 januari 25 januari

: Leny Hendriks – Gerard Goossens – Piet Jegerings : Nico Vosmeer – Liesbeth v. Veghel – Anneke Boonstra

Zet alvast de datum van de jaarvergadering in uw agenda: 23 februari 2015!

6