N I E U W S B R I E F

NIEUWSBRIEF Jeannette Noëlhuis Jaargang 27 • Nr. 2

Catholic Worker Amsterdam

Een huis van gastvrijheid bij elke kerk, in elke wijk

: 12 / 28 .0 2 op m a ee Bo in m e ag d p o n ie p o L Ba Z

13

Het Jeannette Noëlhuis is een leefgemeenschap in Amsterdam Zuidoost. Onze levensstijl is gebaseerd op eenvoud, gastvrijheid, gebed en directe actie voor een betere samenleving. De gemeenschap is ontstaan vanuit de Catholic Workerbeweging in de Verenigde Staten. De Catholic Worker is een beweging van radicale christenen en is pacifistisch en anarchistisch ingesteld: onze loyaliteit aan het Koninkrijk van God is groter dan onze loyaliteit aan het Koninkrijk der Nederlanden. Ons streven is om het evangelie handen en voeten te geven door vreedzame getuigenissen op plekken waar het wringt en door concrete hulp aan de armsten. In het evangelie van Matteüs (hoofdstuk 25) zegt Jezus: “Al wat jullie gedaan hebben voor een van de onaanzienlijksten van mijn broeders en zusters, hebben jullie voor Mij gedaan”. Tot de onaanzienlijksten anno 2015 horen ook de mensen in onze samenleving die wij het stempel ‘illegaal’ opdrukken. Daarom leven we samen met elf tot achttien mensen zonder papieren (afhankelijk van het aantal kinderen dat bij ons woont), die soms nog wel en soms ook niet uitzicht hebben op een verblijfsvergunning. We (proberen te!) delen wat we hebben met anderen die minder hebben. We vragen geen salaris voor wat we doen, maar ontvangen wel kost en inwoning. In onze kerngroep en gemeenschap werken christenanarchisten en democraten, vegetariërs en vleeseters, hardcore

2 • Jeannette Noëlhuis

protestanten en Latijn prevelende katholieken, jong en iets minder jong, man en vrouw, samen onder één dak. De Catholic Workerbeweging heeft geen partijprogramma of hoofdkantoor. Ieder binnen de beweging zoekt steeds opnieuw naar nieuwe en oude antwoorden op de vragen van de tijd. We zien het als een persoonlijke taak van ieder om te helpen wanneer iemand in nood is. We maken geen aanspraak op overheidsgeld. Dankzij de steun van veel mensen, engelen en heiligen en Gods erbarmen kan deze gemeenschap bloeien. De kerngroep (zittend van links naar rechts): Paul Hausmann, Margriet Bos, Frits ter Kuile en de andere leden van de gemeenschap (staand van links naar rechts): Gerard Moorman, Daan Savert, Maria Meinora, Mattias Brand, Siska Brand-Barth.

INHOUD 3

Woord vooraf

4

Huisnieuws – door Mattias

8

De groene vingers van Wen – door Gerard

10

Een oma voor velen - door Margriet

12

28 december: Ban de bom 2.0 - door Frits

14

Duizend kleine gebaren

16

Je bent zelf een vreemdeling! – door Daan

18

Laudate Papam – door Frits

20

Bedelnap

21

Geknipt voor u

22

Henri Perrin, priester en arbeider – door Gerard

25

Agenda

26

Spruitjes van Fatiha

27

Wakes her en der

WOORD VOORAF De Catholic Worker pleit al vanaf 1933 voor huizen van gastvrijheid in elke parochie. Wat zou er gebeuren als elke kerk in Europa een huis van gastvrijheid zou openen? Een plek waar vreemdelingen en mensen in nood welkom wordt geheten en waar zij voelen dat ze er niet alleen voor staan. Op 6 september jl. deed paus Franciscus precies deze oproep. “Nu wij geconfronteerd worden met de drama’s van tienduizenden vluchtelingen, doet het Evangelie een beroep op ons en vraagt ons de meest verlatenen nabij te zijn om hen echte hoop te geven”, sprak de Paus. De twee Vaticaanse parochies gaven alvast het goede voorbeeld en namen elk een vluchtelingenfamilie op. Wat als niet alleen alle kerken, maar ook alle vakbonden, voetbalverenigingen en wijkverenigingen het goede voorbeeld zouden volgen en ook drie of vier vluchtelingen onder hun hoede zouden nemen? Zouden we dan niet een voorproefje krijgen van het Rijk Gods op aarde?

Jeannette Noëlhuis • 3

Huisnieuws Mo is een van onze jongste huisgenoten, twee en een half jaar oud, en hij praat. Mo praat aan de lopende band. Hij heeft een mening en laat dat soms rustig en soms met enige overtuiging horen aan iedereen in de nabije omgeving. Nieuwe mensen komt hij een handje geven (meestal links in plaats van rechts) en dan zegt hij 'Mo' om zich voor te stellen. Ondanks dat hij een hele week 'mevrouw' gezegd heeft (meestal over je in plaats van direct tegen je), hij weet je naam. - door Mattias Tot voor kort hadden wij regelmatig problemen met Mo, omdat hij veel ge-

luid maakte en erg hard schreeuwde als hij zijn zin niet kreeg. Maar met het praten heeft hij nu een manier ontdekt die beter werkt: je kan gewoon om iets vra-

Met kleine surfplankjes verdwenen de grote kinderen elke dag uren in de branding


gen! Wij kijken onze ogen uit hoe deze kleine jongeman uit Ivoorkust groeit en bloeit. Soms kunnen we ons het leven niet voorstellen zonder de stemmetjes van de kleintjes.

Persoonlijke ontmoeting De stemmen van de 'grote-mensen-wereld' schreeuwen ook, volop. Het afgelopen half jaar stonden de kranten bol van de verhalen van vluchtelingen, van leed op de Middellandse Zee, van angst voor IS-strijders als wolven in schaapskleren tussen de asielzoekers. Al deze publiciteit zorgt voor aandacht voor de thema's die ons al jaren bezighouden. De telefoon gaat: weer een journalist, een voorlichtingsbijeenkomst voor mensen die meer willen weten over ongedocumenteerden, een afstudeerproject of een handtekeningenactie voor/tegen de komst van een AZC. Ik ben blij dat steeds meer mensen ontdekken hoe onze wereld werkt en inzien dat ons goede leven ook veel leed veroorzaakt. Waar kwamen de wapens in Libië ook al weer vandaan? Met welke dictatoriale leiders hadden wij afspraken over het 'terugdringen' van de vluchtelingenstroom? Meer en betere informatie is belangrijk,

vooral als er een paniekstemming dreigt over de ‘vloedgolf ’ van vluchtelingen die ons zou overspoelen. Maar meer informatie maakt ons geen betere mensen. De angst blijft en zij gaat alleen weg door persoonlijke en oprechte ontmoeting.

Lummelen aan zee Dankzij uw aller steun konden we ook dit jaar met elkaar een week op vakantie gaan. De afgelopen jaren gingen we steeds naar Zeeland. Maar dit jaar waren we in Egmond. Dat is dichter bij Amsterdam en scheelde dus flink in de reiskosten. Bovendien zijn daar twee bevriende kloostergemeenschappen. Heerlijk om af en toe de stilte in te kunnen duiken en aan het koorgebed deel te mogen nemen. Bovendien, zei Frits, is de zee op fietsafstand. Nu valt er te discussiëren over wat ‘fietsafstand’ precies wil zeggen en waren er huisgenoten die toch wel heel blij waren als ze met een auto mee konden naar het strand. Halima en haar vier kinderen kwamen een dagje met ons mee naar het strand om te vieren dat ze papieren gekregen hadden. Al snel stond ik te springen in de golven met twee kleine kinderen die om de dertig seconden opnieuw begonnen te twijfelen of ze de zee geweldig of een beetje eng vonden. Maria, Albert en Sofie stonden Frits, Margriet en Nina bij om alles in goede banen te leiden en de

21 volwassenen waren ook vol goede zin. Samen zorgden zij ervoor dat het voor iedereen, en voor de negen kinderen in het bijzonder, een heerlijke week werd. Een van de hoogtepunten was het door Gloria (de moeder van Mo) voorgestelde potje voetbal: de jongens (van tien tot 65+) tegen de meisjes (van tien tot ‘iets’ ouder). Het maakte onverwachte talenten en spontane vreugde in ieder los. Hoewel steeds meer uitgeputte heren zich aansloten bij de dames, triomfeerden de gebroeders Kaleb en Abu (11 en 13 jaar oud) met hun fantastische samenspel. En aan het strand liet de oude Sam eens een potje lummelen in zee ontstaan: geweldig!

Komen en gaan In de vorige nieuwsbrief deelden we het verhaal van Abdellah, een voorbeeld van hoe je van een situatie met papieren opeens weer kan vervallen in een situatie zonder papieren. Vol vreugde kunnen we melden dat de rechter ingegrepen heeft en hij weer papieren gekregen heeft. Datzelfde nieuws hoorden wij van Halima en haar vier kinderen. Ze huilde aan de telefoon toen ze ons het nieuws vertelde. We hopen dat ze een eigen leven kunnen gaan opbouwen tussen mensen die zich inzetten voor een mooie en betere wereld. We hopen dat Kaleb, Abu,

Mustafa en Fatumata op een school komen waar niemand schrikt van taalachterstand en waar de jongens lekker kunnen voetballen. Er zijn ook altijd mensen die ons verlaten om elders hun heil te gaan zoeken of om op zichzelf te gaan wonen. Jonathan, Irinei en Nmachi met Felicity hebben ons huis verlaten. Ook voor hen hopen we op een goede oplossing. Jaladhar woont tegenwoordig bij Gerard, boven het Noëlhuis. Ook Siska en ik zullen het Noelhuis verlaten, eerst voor een half jaar als ik voor mijn promotieonderzoek in Australië aan de slag ga. En na onze terugkomst zoeken we een nieuwe manier om betrokken te zijn en ons vanuit een ander huisje in te zetten voor een rechtvaardige wereld. Ik begon dit verhaal met Mo en het feit dat hij kan praten. Misschien kon hij al eerder wat praten, maar als hij dan sprak was het met Nina, onze Duitse ASF-vrijwilligster die zich tot haar laatste dag in de zomer volledig ingezet heeft. We zijn diep onder de indruk van haar veerkracht. Ze is begonnen aan haar derde tussenjaar: eerst bij een diakonaal vluchtelingenproject in Berlijn en dan in januari werken met Centraal Amerikaanse vluchtelingen bij Koinonia Partners in Georgia (VS) en dan naar haar vriend Leon om kaalgekapte vlaktes in de Amazone


Nina en Mo op de schommel in de tuin te herbebossen. Paul Hausmann volgde haar op en woont sinds half september bij ons als ASF-vrijwilliger. De kinderen hebben al helemaal door voor welke dingen ze 'Paul, Paul' moeten roepen. Mo’s favoriet van het moment is: ‘Paul, poep eten?!’ En dan trekt Paul een heel vies gezicht.

Sterke schouders gezocht In de vorige nieuwsbrief schreven we over zorgen en spanningen in de groep. Het


is niet eenvoudig om met zoveel mensen een gemeenschap te vormen. Margriet en Frits zoeken nog steeds naar voldoende energie en we zouden graag nog een stel sterke schouders in ons kernteam erbij verwelkomen. De harmonie is weer vrij aardig maar de zorgen blijven, ondanks het feit dat er vele mensen om ons heen staan en met ons mee denken en werken. Pieter logeert bijvoorbeeld regelmatig een aantal weken (!) in het Noëlhuis om mee te bidden en te werken. Maria is er tot redding van velen (geen gekheid!). Anna en Albert komen regelmatig met de kinderen spelen zodat de moeders wat lucht krijgen. Wim blijft heel trouw op de achtergrond onze boekhouding in goede banen leiden. Susan helpt mee om onze inzet voor een kernwapenvrije toekomst handen en voeten te geven en Gerritjan om de wakes bij het grensgevang vorm te geven. Gerritjan en zijn vrouw Wanda experimenteren nu met een dag Noëlhuis in de week en hun kinderen spelen vrolijk met onze kinderen op de gang. Helemaal nieuw is Daan, een gezellige en sociale kerel die met iedereen makkelijk contact maakt. Hij houdt ook van het gezamenlijke gebed. Hij heeft theologie gestudeerd, woonde een tijdje in de gemeenschap ‘Oudezijds 100’ en kent heel ‘jong Christelijk Amsterdam'. Hij doet nu een master aan de VU: Peace, Trauma and Religion. Deze thema's slui-

ten natuurlijk naadloos aan bij een leven in het Noëlhuis met mensen zonder papieren.

Vrede, gerechtigheid, milieu De inzet voor vrede en gerechtigheid is een kernthema van de Catholic Workerbeweging. We komen nog steeds met een groep mensen bij elkaar om niet alleen gastvrijheid te verlenen, maar ons ook uit te spreken voor verandering. Zo werkten we ook dit jaar weer mee aan de Allerzielenherdenking aan de Amstel. Samen met andere organisaties herdachten we alle mensen die omgekomen zijn aan de buitengrenzen van Europa. We hoorden verhalen over verdrinken in de Middellandse Zee of stikken in een overvol laadruim van een boot of vrachtwagen. Ook stonden we dit najaar weer stil bij de elf mensen die tijdens de brand in het cellencomplex op Schiphol in 2005 omkwamen. Bij het nieuwe grensgevang blijven we samen met vele kerken wakes houden om onszelf te confronteren met dit onrecht en om aan de mensen die daar gevangen zitten omdat ze geen papieren hebben, te laten zien dat we hen niet vergeten zijn. Daarnaast kunt u in deze nieuwsbrief meer lezen over een ‘Onnozele Actie’ tegen nieuwe kernwapens op de vlieg-

basis Volkel. In de katholieke traditie wordt na het Kerstfeest herdacht dat koning Herodes alle ‘onnozele kinderen’ (dat wil zeggen, jongetjes onder de twee jaar) liet vermoorden, omdat hij hoopte zo zijn troon veilig te stellen. De hedendaagse Herodessen in Washington, London, Parijs, Moskou, Peking en Den Haag zijn allen bezig met nieuwe generaties kernwapens om zo hun macht veilig te stellen. Hoe dat precies zit en hoe u zich kunt uitspreken valt verderop in deze nieuwsbrief te lezen.

Gastvrijheid, demonstraties, maar ook werken in de tuin. We waren al heel blij vorige herfst met de toestemming om in een wilde bramenhoek van de pastorietuin een vuurplaats aan te leggen. De kinderen timmerden er vrolijk een boomhut bij. Dit voorjaar mochten we een moestuin aanleggen die veel verse groenten opleverde. Ook Siska's moestuintje heeft een bloeiende en productieve zomer gehad. Frits verheugt zich op vele winterse vuurtjes met de kinderen, en met tieners Dora en Marrianna die het

Paul bij de bouw van de nieuwe composthoop plan hebben opgevat om in een bouwvallige schuur naast de tuin een ‘hang out-plek’ te maken. Met gezellig pratende kinderen, een hele vernieuwde tuin en steun van velen kijken we hoopvol de wereld in en zetten we ons in voor een rechtvaardigere samenleving voor mensen met en zonder papieren. Ω


De

groene vingers van Wen

Naast het woeste paradijsje dat Frits heeft gecreëerd achterin de tuin van de Urbanuskerk bebouwen we sinds mei van dit jaar ook een grote moestuin. Zonder Wen was deze onderneming waarschijnlijk hopeloos mislukt. door Gerard Al jaren loop ik rond met plannen om eigen groenten te verbouwen. Dat past in de visie van Peter Maurin over een ‘groene revolutie’, waarmee hij in de


jaren ’30 van de vorige eeuw ver vooruit liep op de ecologische beweging van nu. Ik ben sinds twee jaar aan het experimenteren geslagen met het verbouwen van groenten en kruiden op mijn balkon van vier vierkante meter. Dit voor-

jaar had ik veel te veel zaailingen opgekweekt. Hoog tijd voor de volgende fase van het experiment: een echte moestuin. De parochie in Duivendrecht gaf ons toestemming een stuk van de tuin achter de pastorie te gebruiken. Ik had bescheiden gevraagd om zo’n twaalf vierkante meter. Maar toen we op een zaterdag in mei met een ploegje mensen

Een nieuwe Catholic Worker gemeenschap?! Geïnspireerd door gemeenschappen als het Jeannette Noëlhuis, de Catholic Worker beweging en verbonden door een gezamenlijk verlangen naar gastvrijheid voor mensen zonder papieren, duurzaam leven, een gezamenlijk bezinningsritme en politieke actie waar nodig, hopen wij - vijf jonge mensen ergens volgend jaar een leefgemeenschap te beginnen in of in de omgeving van Amsterdam. De afgelopen tijd hebben we met elkaar nagedacht over onze dromen, inspiratie en plannen voor een woongroep. Enkele anderen overwegen met ons mee te doen. Nu zijn we ook begonnen met het zoeken van een huis. Ondertussen zijn we betrokken bij het Jeannette Noëlhuis en doen we inspiratie op bij verschillende gemeenschappen. Als u iets weet of hoort over een huis dat geschikt zou zijn voor een leefgemeenschap, horen wij dat graag! Ook als je misschien interesse hebt om mee te doen, kun je ons bereiken door te mailen naar [email protected]. Vrede en alle goeds, Anna, Herman, Willem, Sofie, Hester

een verwilderd stukje grond hadden omgespit, bleek dat toch al gauw het dubbele te zijn. En oud-huisgenote Wen, die door Ai Yun was opgetrommeld om te helpen, ging de dagen daarna gewoon door met omspitten. Als er geen natuurlijke begrenzingen waren geweest in de vorm van een sloot en een takkenbosje, hadden zij en haar vriendinnen ongetwijfeld een nog veel grotere moestuin aangelegd. Niks geen groene symboolpolitiek: productie draaien! Gelukkig zijn het parochiebestuur en de paters

SVD die in de pastorie wonen uiterst ruimhartig geweest en lieten ze ons onze gang gaan. Kleine Wen, altijd bescheiden, ontpopte zich als onvermoeibare en effectieve tuinierster. Elk probleem, van slakken tot mollen, werd meteen energiek door haar bestreden. Ondanks de late start, hebben we tot ver in oktober kunnen genieten van de overvloed aan sla en exotische groenten die de tuin voortbracht.

Mijn aandeel bestond grotendeels uit de zorg voor de acht pompoenplanten die ik had opgekweekt in mijn keuken. In september bleken die tot grote consternatie van Wen ook nog eens aangetast door meeldauw. De opbrengst was schamel: zegge en schrijve vier pompoenen. Ik heb mijn lesje geleerd: de ‘groene revolutie’ vergt hard werk en doorzettingsvermogen. Op naar een nieuw groeiseizoen! Ω


Een

Oma

voor

Maria is voor huisgenoten een bekend gezicht. Voor de kinderen is ze een omafiguur, door moeders in huis regelmatig ‘mama’ genoemd. Ze kent het Noëlhuis vanaf het allereerste begin en helpt al jaren mee. Toen we vorig jaar december heel wankel waren als kerngroep kwam Maria en bleef ruim een half jaar bij ons wonen om te helpen. Een van de stille, krachtige, warme harten die de gemeenschap helpen en steunen. - door Margriet Ik ken Maria als een opgewekte 59-jarige vrouw met een zacht gezicht die graag lacht. Geboren als vijfde van acht kinderen in een Zuid-Limburgs arbeidersgezin groeide ze op met een vader die het gezin onderhield als mijnwerker

tot de mijnen gesloten werden en hij werk als verzekeringsagent vond. Op zondag werd de katholieke kerk bezocht – daarna gingen de mannen veelal door naar het café. Maria’s van oorsprong Duitse moeder had het zwaar met de vele kinderen, weinig geld om het gezin van te onderhouden en geen familie in de buurt. Makkelijk was het lang niet altijd in het gezin en Maria kreeg het soms hard te verduren. Ze herinnert zich echter ook veel mooie momenten; met zes zussen op één kamer slapen, haar moeder voorlezen - wat moeder prachtig vond, met vader mee naar klanten.

Anker Van jongs af aan had Maria een innerlijke zekerheid van Gods aanwezigheid en liefde. Haar tweede naam Theodora, ‘geschenk van God’, gaf haar de innerlijke zekerheid: ik ben gewild door God.


velen Dit is een anker in haar bestaan geweest sinds ze drie jaar was. De kerkgang was voor haar een plezier. Vooral de muziek was hierbij heel belangrijk en heeft haar hele leven een grote rol gespeeld. Werken met (verstandelijk) gehandicapten heeft Maria altijd getrokken. Hiervoor volgde ze na de middelbare school de opleiding voor Assistente Motorische Ontwikkeling in de Zwakzinnigenzorg in Nijmegen. Na afronding van deze opleiding vond ze passend werk in Duitsland, in een omgeving die haar trok vanwege de prachtige natuur. Hoewel Maria goed was op haar vakgebied, werd ze in het diepe gegooid wat betreft de verantwoordelijkheden, werkuren en zelfstandigheid die van haar werden gevraagd.

Bijlmerramp Dit brak haar op en ze raakte overspannen. Na een aantal maanden keerde ze terug naar Nederland. Omdat haar opleiding in Nederland inmiddels weinig waard bleek besloot ze zich om te laten scholen tot verpleegkundige om op die manier weer terug te kunnen komen in de gehandicaptenzorg. Maria kon de opleiding in haar geboorteplaats volgen

en woonde de eerste tijd weer in haar ouderlijk huis. Tijdens de opleiding speelden in het gezin meerdere heftige situaties die voor Maria teveel werden. In een klooster vond ze een luisterend oor. (Klooster)gemeenschappen hebben in Maria’s leven sindsdien steeds een rol gespeeld. In de 80er jaren maakte ze intensief kennis met de Medische Missiezusters. Ze deed in ’86 haar professie voor drie jaar. In die periode deed ze divers verpleegkundig werk als uitzendkracht en kreeg later een baan als waarnemend afdelingshoofd in een verpleeghuis. Uiteindelijk bleek deze vorm van religieuze leven niet voor haar bestemd en vond ze een huisje in de Bijlmer. Mede door de Bijlmerramp die Maria van dichtbij meemaakte moest ze weer een stap achteruit doen en werken lukte niet meer. Maria volgde cursussen om zichzelf te blijven ontwikkelen en probeerde telkens of werken weer kon. Op andere manieren bleef ze actief met haar talenten; bijvoorbeeld met muziek in de kerk en helpend bij het jongerenwerk dat door de Salesianen van Don Bosco werd gedaan.

Bijbelgroepje Toen haar flat in de Bijlmer gerenoveerd werd vond ze een woning in Wormer-

veer waar ze nu nog woont. Inmiddels was Maria een eigen praktijk begonnen in psychosynthese en natuurgeneeskundige therapieën om onder andere lichamelijk en meervoudig gehandicapte kinderen aan huis te helpen en zodoende de ouders te ondersteunen of te ontlasten. Ze werd volledig goedgekeurd, wilde dolgraag weer normaal functioneren en nam aan wat ze kon. Door de druk om te solliciteren naast haar eigen praktijk stortte Maria toch weer in, de goedkeuring werd een volledige afkeuring. Later lukte het Maria weer om haar eigen praktijk voort te zetten. Door haar uiteenlopende opleidingen en aanvullende cursussen kon ze mensen op een brede manier helpen op weg naar herstel. Ook in het Noëlhuis heeft Maria menig huisgenoot en kerngroepslid rust en nieuwe energie gegeven met een massage. In de tijd dat Maria in de Bijlmer woonde leerde ze via de kerk Gerard kennen. Ze vormden met een groepje een bijbelstudiekring en op die manier was Maria regelmatig in het toenmalige Noëlhuis

op Florijn te vinden. Na de verhuizing naar Klieverink raakte Maria vanaf eind 2002 betrokken bij een vluchtelingengezin met een klein jongetje, David. Het driejarige jongetje volgde Maria waar ze maar ging. Na de geboorte van zijn zusje kwam David de halve week bij Maria wonen om de ouders wat te ontzien.

Steunpilaar Sindsdien is Maria in het Noëlhuis betrokken op met name de moeders en kinderen en is een enorme steunpilaar en vraagbaak voor hen. Bijzonder is haar band met Yang, een Chinese vrouw die eind 2008 zwanger in het Noëlhuis kwam. Maria ging mee naar de afspraken met de verloskundige en Yang vroeg Maria bij de bevalling aanwezig te zijn. Yang noemt haar vanaf die tijd ‘mam’ en zo werd Maria oma van Leo. Overal waar Maria komt raakt ze verbonden met mensen om haar heen, biedt een luisterend oor en weet mensen op allerlei manieren te helpen. Ze onderhoudt veel contact met oud-huisgenoten, zoekt hen op waar ze ook zijn en helpt met raad en daad. Maria neemt kinderen mee voor een dagje uit, ze weet de juiste hulpinstanties voor mensen te vinden – en blijft deze bellen tot ze krijgt wat nodig is – en geeft voetmassages bij de Kledingbank van Wormerveer. Ze is een zegen voor velen. Ω


BAN de BOM 2.0 In de zestiger jaren van de vorige eeuw werden Amerikaanse B61-kernbommen zonder medeweten van het Nederlandse parlement op vliegbasis Volkel gestationeerd, waar ze sindsdien permanent worden bewaakt door Amerikaanse soldaten. Nederlandse piloten met Nederlandse jachtbommenwerpers staan rond de klok paraat om op te stijgen en deze kernbommen ergens in of rond Europa af te werpen. - door Frits Door het vernietigen van de Japanse steden Hiroshima en Nagasaki in 1945 met atoombommen, werd de verschrikkelijke kracht van dit nieuwe wapen duidelijk en groeide het inzicht in de minstens zo ellendige gevolgen van de radioactieve straling. Zo groeide er vanaf de vijftiger jaren van de vorige eeuw een

actieve ‘Ban de Bom’-beweging. Dat was hard nodig, want tijdens de koude oorlog kwamen er steeds meer kernbommen.

Arme Aarde In de tachtiger jaren toen ik mij aansloot bij deze beweging, waren er wereldwijd 70.000 kernwapens. Ik heb het mee mogen maken dat de geplande statio-

Nooit heeft de mensheid zoveel macht over zichzelf gehad en niets garandeert dat zij deze goed zal gebruiken, vooral als men kijkt naar de wijze waarop zij er gebruik van maakt. Het is voldoende te herinneren aan de atoombommen die midden in de twintigste eeuw zijn geworpen, evenals aan de grote inzet van de technologie die door het nazisme, het communisme en andere totalitaire regimes ten toon werd gespreid ten dienste van het afslachten van miljoenen mensen, zonder te vergeten dat vandaag de oorlog beschikt over steeds dodelijkere instrumenten. In welke handen bevindt zich zoveel macht en in welke kan ze komen? Uit de encycliek LAUDATO SI’


nering van kruisraketten op de vliegbasis Woensdrecht niet doorging en dat enkele jaren later het testen van kernwapens met onderaardse explosies (arme Aarde) stopte. Deze ‘Ban de Bom’-beweging droeg er toe bij dat er nu nog ‘maar’ 16.000 kernwapens op Aarde zijn. Vele daarvan kunnen binnen enkele minuten ingezet worden, nog steeds genoeg om het menselijke leven op Aarde en heel veel ander leven te verwoesten met vuur, drukgolven, radioactieve straling en een nucleaire winter door al het stof dat de atmosfeer in wordt geblazen. In 1968 werd het non-proliferatieverdrag (NPV) door de vijf permanente leden van de VN-Veiligheidsraad en ruim 180 andere landen ondertekend. De permanente leden Rusland, Amerika, China, Frankrijk en Engeland (allemaal landen die toen kernwapens hadden) beloofden te zullen werken aan de volledige ontmanteling van hun nucleaire arsenalen. Ook beloofden zij de technologische kennis om kernenergie op te wekken met de rest van de wereld te delen. De andere landen beloofden om met die kennis geen kernwapens te ont-

wikkelen of van andere landen aan te nemen.

Steeds groter risico Inmiddels hebben ook Israel, India, Pakistan en Noord-Korea kernwapens en hebben ruim veertig andere landen het radioactieve materiaal en de kennis in huis om ook kernwapens te maken. En erger nog, de vijf kernwapenstaten zijn allen bezig om nieuwe generaties kernwapens te ontwikkelen. Zo heeft President Obama opdracht gegeven om de komende jaren voor 355 miljard dollar de kernbewapening met raketten, bommenwerpers en (onderzee-)boten te ‘moderniseren’. Elf miljard dollar daarvan is voor nieuwe B61-12 kernbommen, onder andere voor de vliegbasis Volkel. Deze nieuwe bommen kunnen precies naar hun doel gestuurd worden en makkelijk ingesteld worden op verschillende vernietigingskracht: megakracht om legers en steden van de aardbodem te vagen, gereduceerde kracht om ondergrondse commandobunkers uit te schakelen. Zo wordt deze nieuwe generatie kernwapens beter inzetbaar en daarmee wordt het risico van de daadwerkelijke inzet groter. Kortom: het plan van de kernwapenstaten is niet het afbouwen van de bestaande nucleaire arsenalen zoals ze in

het NPV hebben toegezegd, maar het produceren van een generatie nieuwe kernwapens in een wereld met nog veel meer staten die kernwapens kunnen gaan maken. Wat voor toekomstperspectief bieden wij onze kinderen en kindskinderen? De ‘wereldgemeenschap’ kan elk grammetje uranium van een land als Iran administreren om nauwkeurig toe te zien dat dat land geen kernwapens maakt. Er is ook afgesproken hoe er wordt ingegrepen bij twijfel om er daadwerkelijk voor te zorgen dat dit land geen kernwapens ontwikkelt. Dan moet het toch ook mogelijk zijn om zulke afspraken en controle en handhavingmechanismen voor àlle landen te maken? Tijd voor een internationale ‘Ban-de-Bom 2.0’-beweging die daaraan gaat trekken.

Een onnozele tocht tegen nieuwe kernwapens Op 28 december wordt de moord op de onnozele kinderen door de soldaten van Herodes in Bethlehem herdacht. Een goed moment om ons in te zetten om de snode plannen van de hedendaagse Herodessen te verhinderen: geen nieuwe kernbommen in Brabant! Daarom lopen we op maandag 28 december 2015 om 11:57 uur een Onno-

zele Tocht vanaf het Dorpsplein in Volkel naar de vliegbasis voor een kernwapenvrije toekomst. Breng je (klein-) kinderen mee en/of oud speelgoed om in het prikkeldraad van de basis te hangen, of stoepkrijt voor een hinkelbaantje bij de slagboom...: alles wat duidelijk maakt dat niet een nieuwe generatie kernbommen, maar kinderen de toekomst hebben!

Als er voldoende animo is, kunnen we met de Theaterstraatbus van Amsterdam naar Volkel en terug rijden, met instapstoppen in Utrecht en Den Bosch. Ga naar http://noelhuis.nl/contact/ om aan te geven dat je mee wilt rijden. Je kunt daar ook aangeven dat je een stuk van de vier kilometer van de Onnozele Tocht mee wilt rijden als je benen nog aan de jonge of al wat aan de oude kant zijn. Kijk voor meer informatie, en zeker voordat je komt voor het laatste nieuws, op www.noelhuis.nl/no-nukes Ω


“Deze arme en berooide mensen, vastbesloten in hun waardigheid en diepe vrijheid, leren mij ‘naar diep water te varen’, dat van de solidariteit, van de gemeenschap, van vreugde en verdriet. Zij gaan voorbij. Onze Heer ‘gaat voorbij’ in hen, met hen, door hen. Hij klopt aan onze deur en… hoe jammer is het als we niet voor Hem open doen. Ze lieten hun reddingsvest achter op de kusten van Griekenland, Italië, Spanje… Wij kunnen voor hen een levend reddingsvest zijn door duizend kleine gebaren die iedereen kan stellen. Op hun ontstellende tocht door Europa kunnen zij door onze gebaren, woorden en giften ‘drijvend’ gehouden worden in de oceaan van onverschilligheid, angst of nationalistisch geweld.


Dui

g

izend kleine gebaren

Laten we ons inspannen om de zwaarte van hun tocht over land en zee lichter te maken. Laten we onszelf lichter maken door ons te ontdoen van het teveel aan ‘goederen’ die ons hinderen en die op ons wegen als zware kruisen. Laten we ook degenen die al op zee gestorven zijn weer vlot trekken door de adem van ons gebed, door de zachte bries van onze affectie. Nee, we vergeten hen niet. U wilt bij deze mensen en volkeren onderscheid maken tussen onkruid en tarwe? Let op, laten we voorkomen dat we niet alles uittrekken door de arrogantie waarmee we ons als rechters opwerpen.” Maurice Joyeux S.J., werkzaam voor de Jesuit Refugee Service op Lesbos


Je bent

zelf een vreemd

Sinds september woon ik in het Jeannette Noëlhuis. Het was tijdens een van mijn eerste weken hier dat ik kennis maakte met een lerares Nederlands die regelmatig over de vloer komt. ‘Maar jij spreekt al goed Nederlands zeg’, zei ze. Ik bedankte haar voor dit compliment, maar vertelde er meteen bij dat ik dan ook een Nederlander ben. ‘Ah, zit jij in het kernteam van het Noëlhuis?’ Nee, ook dat niet. Ze keek wat vreemd. - door Daan Savert Toen ik in het Noëlhuis kwam wonen, ben ik ook meteen begonnen met een nieuwe masteropleiding aan de VU die Peace, Trauma & Religion heet. Dit als vervolg op mijn theologieopleiding. Wat je daarmee dan kunt worden, vragen mensen weleens. ‘Vredestichter’, zeg ik dan. Zo was het bosje bloemen dat ik bij de buren bracht, nadat ik met veel lawaai was verhuisd, een goed begin van mijn carrière. Maar de opleiding is intensief en ik probeer het studeren serieus aan te pakken. Meedoen in het kernteam leek zowel mij als het kernteam zelf wat veel van het goede. Wat dan wel?

Een beetje vreemd… Laat ik iets over mijzelf vertellen. Mijn favoriete frisdrank is Rivella. De onbestemde smaak van dit goedje bezorgt me altijd een prettige tinteling of zoiets. Ik weet niet wat er allemaal in zit, ik heb


geen idee waar dit spul vandaan komt, hoe duurzaam het geproduceerd wordt en hoe (on-) gezond het eigenlijk is. Als iemand die diep van binnen Catholic Worker wil worden, vind ik deze zaken relevant en ga ik dit nog tot op de bodem uitzoeken. Vergeef me als blijkt dat dit een fout drankje is. Maar wat je ook van Rivella vindt, de slogan blijft erg pakkend: ‘Een beetje

vreemd, maar wel lekker.’ Volgens mij had deze slogan ook een motto uit de Bijbel kunnen zijn. Ik bedoel maar: Jezus droeg zijn volgelingen op om het zout der aarde te zijn. Waarmee hij niet ‘zoutzakken’ bedoelde, maar ‘smaakmakers’. Lekker dus! (Over ‘smaakmaken’ gesproken: ik oefen nog een beetje met het koken voor grote groepen). Verderop in de Bijbel in de eerste Petrusbrief staat: ‘Geliefden, ik roep u op als bijwoners en vreemdelingen u te onthouden van de vleselijke begeerten, die strijd voeren tegen de ziel.’ (1 Petrus 2: 11) Vreemd dus. Of dat mij zeer geliefde glaasje Rivella ook bij de hier bedoelde vleselijke begeerten hoort, laat ik even in het midden. Maar het idee dat de vroege christenen in deze brief als ‘bijwoner en vreemdeling’ (de Engelse vertaling resident aliens vind ik ook erg mooi) werden gezien, is boeiend. Volgelingen van Christus worden opgeroepen om onderdeel van een ander Koninkrijk te zijn, dienaars van een alternatieve overheid, een ander feestje: smaakmakers en vreemdelingen. Een beetje vreemd, maar wel lekker!

deling! ling bent, is het begin van het feest: het Koninkrijk van God. Sinds september ben ik een bijwoner van het Noëlhuis. Wonen in het Noëlhuis is voor mij het vieren van vreemd-

Altijd al te gast ‘Ook u moet vreemdelingen met liefde behandelen, want u bent zelf vreemdelingen geweest in Egypte.’ (Deuteronomium 10: 19) In het Oude Testament wordt als reden voor het liefhebben van de vreemdeling genoemd: je bent zelf ooit vreemdeling geweest. In het Nieuwe Testament wordt je opgeroepen zelf wéér een vreemdeling te zijn. Is de Bijbel ten diepste een soort van-de-regenin-de-drup-verhaal? Ik denk het niet. Volgens mij is het gewoon een heel reële conclusie: de vreemdeling ben je zelf. Je bent altijd al te gast geweest op deze planeet. Geef het maar gewoon toe. Het ontdekken dat je een vreemde-

Geknipt voor u!

Wij volgen Leo Lucassen met plezier op twitter

!

heid! Een gemeenschap van vreemdelingen, bijwoners, smaakmakers: een beetje vreemd, maar wel lekker. Daar mag wat mij betreft op gedronken worden. Een glaasje Rivella. Of iets anders. Ω


Laudate Papam Politici en burgers twisten wat te doen met de vluchtelingen en migranten die bij ons hun heil zoeken. ‘Rechts’ bepleit een hek om NL/Europa en het illegaliseren, ‘uitroken’ en zo snel mogelijk deporteren van wie toch hier komt. ‘Links’ vindt dat de overheid moet zorgen voor de al dan niet legale migranten en vluchtelingen die op haar grondgebied zijn. En wij zien dat ook linkse politici al jaren migranten en vluchtelingen tot een illegaal bestaan verdoemen of deporteren en werken aan een stevig, slechts mondjesmaat doorlaatbaar hek om Europa. - door Frits Ondertussen kunnen geïllegaliseerde migranten erg makkelijk misbruikt worden door hun (huur-) baas of partner en


door ieder die dreigt hen aan te geven. Een klasse van geïllegaliseerde Untermenschen is ook niet goed voor de sa-

menleving. Het holt de arbeidsomstandigheden, lonen en rechten van iedereen uit.

Stapsgewijs Terwijl deze twist woedt, horen we af en toe ook een pleidooi voor een andere benadering en zien die ook al werkelijkheid worden in ons midden: laat vluchtelingen, migranten en burgers vrij om voor zichzelf en elkaar te zorgen, met een stapsgewijze toegang tot de collec-

tieve voorzieningen en burgerrechten, waarbij mensen terug of verder kunnen migreren als het hier tegenvalt of als thuis de situatie opklaart. Bovendien ga je zo uitbuiting van deze vrije migranten tegen omdat zij niet meer bang hoeven te zijn voor de overheid en net als alle burgers hun recht durven en kunnen halen als hen onrecht wordt aangedaan. We zijn verheugd dat Paus Franciscus op 6 september jl. alle parochies en religieuze gemeenschappen in Europa opgeroepen heeft een vluchtelingengezin op te nemen, “te beginnen in mijn eigen bisdom Rome.” Hij zei: “Als ik spreek over het verwelkomen van een gezin in een parochie dan bedoel ik niet dat dit gezin op de pastorie moet gaan wonen. Maar wel dat de parochiegemeenschap een plek voor hen vindt, in een school of een klein appartement. In het ergste geval kan er een bescheiden appartement voor het gezin worden gehuurd. Het gaat erom dat ze een dak boven hun hoofd hebben, dat ze verwelkomd worden en dat ze integreren in de gemeenschap.” Het is prachtig om te zien dat deze oproep deel uitmaakt van een grote beweging van bewogen mensen die lang niet allemaal katholiek of zelfs maar gelovig zijn, maar die allen in samenwerking met vrienden, familie en andere bond-

genoten gastvrijheid gaan bieden aan mensen op de vlucht.

Ommekeer Tegelijk horen we ook een pleidooi, niet om migranten tot ommekeer te dwingen met hekken en wetten, maar om zelf om te keren op heilloze wegen door er naar te streven ons aandeel in de ellende die mensen tot vluchten noopt aan te pakken. Welke producten koop ik en hoeveel onderdrukking van de arbeiders/ bevolking of verwoesting van het milieu kleeft daaraan? Of wordt er een rechtvaardig loon betaald, worden de mensenrechten gerespecteerd en

zorgt de fabriek/ mijn boer/ plantage/ oliepomper goed voor het milieu? Paus Franciscus herinnert ons in zijn encycliek LAUDATO SI’ aan de maatschappelijke verantwoordelijkheid van ons consumenten. “Kopen is te allen tijde niet alleen een economische, maar ook een morele handeling.” En wie ondersteunen of onderdrukken mijn banken, pensioenfondsen, verzekeraars, regering, politiek, universiteiten met investeringen, kennis, bancaire en fiscale diensten of met onze wapenexport? Complexe zaken. Paus Franciscus helpt deze bezinning op gang te


!

Geknipt voor u! Paus spreekt over Dorothy Day en Thomas Merton

Op 24 september jl. sprak paus Franciscus het Amerikaanse Congres toe. Tot stomme verbazing van alle Catholic Worker-gemeenschappen ter wereld, noemde de paus de namen van Dorothy Day en Thomas Merton in één adem met die van Abraham Lincoln en Martin Luther King. ‘Wie zijn die eerste twee?’, vroegen velen zich af. Ook in de VS zijn Day en Merton eigenlijk alleen bekend onder christenen die zich inzetten voor sociale gerechtigheid. Binnen de Catholic Worker-beweging is met grote vreugde gereageerd op de toespraak; niet alleen omdat hij twee mensen voor het voetlicht bracht die ons dierbaar zijn, maar ook omdat hij zich onvoorwaardelijk uitsprak voor sociale gerechtigheid en tegen de doodstraf en wapenhandel. Over de vier grote Amerikaanse voorbeelden, zei hij: “Hun gedachtenis erend, worden we geïnspireerd, zelfs te midden van conflicten, om uit onze diepste culturele reserves te putten. […] Een natie kan als groot worden beschouwd wanneer zij vrijheid verdedigt, zoals Lincoln deed; wanneer zij een cultuur aanmoedigt die mensen in staat stelt te ‘dromen’ van volledige rechten voor al hun broeders en zusters, zoals Martin Luther King probeerde te doen; wanneer zij streeft naar rechtvaardigheid en haar best doet voor de zaak van de onderdrukten, zoals Dorothy Day deed door haar onvermoeibare werk; wanneer zij in dialoog treedt met andere religies en vrede zaait, in de contemplatieve stijl van Thomas Merton.”


brengen, als hij in LAUDATO SI’ zegt: “Velen zullen zeggen dat zij zich niet ervan bewust zijn dat zij immorele daden stellen, omdat de constante verstrooiing ons de moed ontneemt om de werkelijkheid […] gewaar te worden.” Kortom, naast het bieden van concrete gastvrijheid en een roep om meer vrijheid en verantwoordelijkheid voor migranten en burgers, komt er ook een bezinnen en handelen op gang, zodat onze samenleving en ikzelf zo min mogelijk bijdragen aan onrecht, oorlog en milieuvernietiging die mensen noopt tot vluchten en migreren. Dat stemt ons optimistisch en wij sluiten ons graag aan bij deze beweging en bij de oproep van de Paus in LAUDATO SI: “Nog nooit eerder in de geschiedenis heeft ons gemeenschappelijke lot ons zo duidelijk en nadrukkelijk opgeroepen om een nieuw begin te zoeken [...]. Laat onze tijd de geschiedenis ingaan als een tijdperk van de omslag naar een nieuwe eerbied voor het leven, de vastbeslotenheid om duurzame ontwikkeling te realiseren, een intensivering van de strijd voor rechtvaardigheid en vrede en de vreugdevolle viering van het leven.” Amen! Ω

BEDELNAP

BEDELNAP We zijn niet kieskeurig, maar wel extra blij met fair trade/ biologische producten. • Voor het huis komen (riet-) suiker, aardappels, tomatensaus, kaas, afwasmiddel, UHT (soja-) melk, zeep, shampoo, (kinder) tandpasta en tandenborstels altijd van pas. • Een goed werkende laptop met Windows 7 voor digitale Noëlhuisbezigheden. • Kinderkleertjes voor een meisje en een jongetje van 2,5 en 3 jaar. • We gebruiken papier graag optimaal. Eenzijdig bedrukt A4-papier is daarom welkom. • We zoeken een beamer om samen naar films te kunnen kijken of een presentatie te kunnen geven. • Voor de nieuwe tuin zijn we blij met nog een tuinbankje, een forsythia, een groot soort azalea, een hand grasmaaier, een hand grasknipper en een grondboor. • Uw aller gebed en financiële steun blijven natuurlijk ook onontbeerlijk!


Henri Perrin, priester en a In de jaren ’40 van de vorige eeuw gaf een groep idealistische priesters in Parijs vorm aan een nieuwe manier van missie. Hun doel was om, net als klassieke missionarissen, het evangelie te verkondigen ‘in een vreemd land’. Alleen was dat in hun geval de wereld van de arbeiders in Frankrijk. Tussen de wereld van de arbeiders en de Kerk gaapte al sinds het eind van de 19e eeuw een steeds grotere kloof. De ‘priester-arbeiders’ zoals zij werden genoemd werden gedreven door een groot verlangen om uit het ‘katholieke getto’ te breken en contact te maken met de arbeiders, die in veel gevallen niets meer met de kerk te maken wilden hebben. Ze gingen werken in fabrieken en gingen wonen in dezelfde wijken waar hun collega’s woonden.

Kameraadschap Henri Perrin was een van de pioniers van deze beweging. Hij werd geboren op 13 april 1914. Tijdens de Tweede Wereldoorlog meldden hij en enkele andere jonge priesters zich vrijwillig aan om mee te gaan met de Franse arbeiders die gedwongen werden te werken in Duitse fabrieken. Hij werkte er zij aan zij met zijn landgenoten, en diende tegelijk in het verborgene als hun kapelaan. Binnen een jaar echter ontdekten de Duitsers dat hij priester was. Na een korte gevan-


genisstraf keerde hij terug in Frankrijk. Maar de ervaring had een diepe impact op hem. In de fabriek had hij ervaren hoe vervreemd de arbeiders waren van de Kerk. Deze betekende niets meer voor hen; velen zagen haar als handlanger van de gevestigde orde. Terug in Parijs droomden Perrin en geestverwanten van een nieuw apostolaat dat de obstakels tussen arbeiders en Kerk

moest wegnemen. De Kerk moest wat hen betreft uit haar comfortabele positie treden en binnen treden in de wereld van de fabrieken en van de ongeschoolde arbeid. Het was deze groep priesters duidelijk dat het om veel meer moest gaan dan het gebruikelijke pastorale werk. Ze waren ervan overtuigd dat ze geheel en al het leven moesten delen van hun mede-arbeiders. In 1947 kregen Perrin en een aantal andere priesters toestemming van hun bisschoppen en religieuze oversten om hun plannen uit te voeren. Perrin vond werk in een fabriek. In het begin deed

arbeider (1914–1954) hij moeite zijn priesterschap verborgen te houden. Maar toen zij ontdekten dat hij priester was, ervoer Perrin vooral acceptatie en respect van zijn collega’s. De kameraadschap die hij voelde had hij in zijn leven als parochiepriester nooit gekend. Veel collega’s vertelden hem dat zijn aanwezigheid een reden was geweest om eindelijk interesse te tonen in de boodschap van het evangelie.

Dilemma’s Hoewel de Franse bisschoppen over het algemeen verheugd waren over het experiment, was het Vaticaan terughoudender. Een van de problemen was dat de vakbonden grotendeels door de communistische partij werden gedomineerd. In 1949 bracht het Vaticaan een decreet uit dat katholieken veroordeelde die lid waren van de communistische partij of ermee samenwerkten. De arbeiderspriesters stonden voor een onoplosbaar dilemma. Ze konden niet werken zonder lid te zijn van een vakbond; velen onder hen hadden zelfs posities van leiderschap op zich genomen in vakbonden – een teken van het respect van hun collega’s. De priesters vonden dat het niet genoeg was om hetzelfde werk te doen als de arbeiders, maar dat ze ook moesten deel-

nemen aan de strijd van de arbeiders. Enkele onder hen, waaronder Perrin, waren betrokken bij felle stakingsacties. Zij werden ervan beschuldigd hun priesterlijke roeping ondergeschikt te hebben gemaakt aan hun identiteit als vakbondsmilitanten. Perrin van zijn kant toonde zich gefrustreerd over kerkelijke autoriteiten die “zich terugtrekken zodra ze worden geconfronteerd met de echte problemen van de wereld der arbeiders… Een ding is zeker: men luistert niet naar de stem van de armen.” Begin 1954 trokken de bisschoppen, onder zware druk van Rome, de stekker uit

het experiment. Voor Perrin en de andere arbeiderspriesters was dit een enorme slag: “Alles waarmee we de afgelopen tien jaar bezig zijn geweest heeft men verworpen.” Hoewel zij gekwetst waren, schreef Perrin “dat dit niets voorstelde in vergelijking met de miljoenen arbeiders die het gevoel hebben dat zij bedrogen en in de steek gelaten zijn door de Kerk van Christus.” De priesters stonden volgens Perrin voor een “onmogelijke keuze.” De meesten gehoorzaamden, anderen vonden dat dit een verraad zou betekenen aan hun kameraden en daartoe waren ze niet bereid. Ze bleven waar ze waren.


Met ons of zonder ons Perrin zelf worstelde met de keuzes waarvoor hij stond. Hij had zo vaak gesproken over de noodzaak om ‘het katholieke getto’ te verlaten en ‘het verlangen om te midden van anderen te leven’, dat het voor hem vast stond: “Het is onmogelijk dat ik terugkeer naar het getto.” Een optie was om afstand te doen van het priesterschap, maar dat wilde hij ook niet. Nog voordat hij tot een keuze had kunnen komen, kwam Perrin om bij een verkeersongeluk op 25 oktober 1954.

De uitdaging die de priester-arbeiders aan de Kerk stelden werd echter niet vergeten. In zekere zin onderstreepte de pastorale constitutie uit 1965 over de Kerk in de wereld van vandaag, Gaudium et Spes, het belang van het experiment van de priester-arbeiders. “De vreugde en de hoop, het leed en de angst van de hedendaagse mens, vooral van de armen en van alle lijdenden, zijn ook de vreugde en de hoop, het leed en de angst van Christus’ leerlingen.” Gedurende de donkere nacht van de ziel waarin Per-

rin worstelde met zijn geweten, twijfelde hij er toch geen moment aan dat anderen zich ooit weer zouden inzetten om de kloof tussen de Kerk en de armen te dichten. Hij schreef: “ Met ons, zonder ons, of ondanks ons, zal God die kloof overbruggen – hopelijk stellen we niet teveel obstakels op.” Bron: ‘All Saints’, red. Robert Ellsberg

Eigentijdse vormen van radicale solidariteit Wie zijn de hedendaagse opvolgers van priester-arbeiders? Opmerkelijk genoeg zijn die vooral te vinden in orthodox-protestantse kringen. Eenzelfde combinatie van christelijk geloof en solidariteit met de armsten die leidt tot concrete nabijheid, is te vinden in de beweging van New Monasticism. De bekendste vertegenwoordigers van deze beweging zijn Shane Claiborne, die eind jaren ’90 met een groep vrienden ging wonen in een arme zwarte buurt van Philadelphia, en Jonathan Wilson-Hartgrove, die in North Carolina in een gemeenschap woont en uitgebreid heeft geschreven over de beweegredenen om zich te vestigen in de maatschappelijke marge. Hij wijst o.a. op de ideeën van Dietrich


Bonhoeffer, die in 1935 schreef: “De hervorming van de kerk zal komen vanuit een nieuwe vorm van monastiek leven, die niet zal lijken op de oude, maar die wel net zo compromisloos leeft volgens de Bergrede, in navolging van Christus.” In 2004 vond in Durham, North Carolina, een bijeenkomst plaats van diverse gemeenschappen die een soort ‘levensregel’ opstelden: de ‘twaalf tekenen’ van New Monasticism. De ‘nieuwe monastieken’ nemen afstand van een cultuur van consumptie. Ze kiezen voor een leven in gemeenschap, in solidariteit met de armsten en vanuit een maatschappij-kritische houding. En dat alles niet binnen de vier muren

van een klooster, maar midden in de armste buurten, midden in het leven van alledag.

Het ochtendgebed bidden wij met vreugde uit dit brevier

A

AGENDA NOËLHUIS AGENDA GEBEDSVIERINGEN

Elke woensdagavond is er een oecumenisch avondgebed, om 20.00 uur. Speciale vieringen zijn er op: Woensdag 3 februari: viering rond H. Aelred van Rievaulx (1110 – 1167), cisterciënzer monnik, schrijver over de geestelijke vriendschap Woensdag 13 april: viering rond Henri Perrin (1914 – 1954), Franse priester-arbeider Woensdag 8 juni: viering rond H. Columbanus van Iona (521 – 597)

Ronde Tafel Gesprek over actieve geweldloosheid Op donderdag 26 mei 2016 om 19:30 uur deelt Frits wat inzichten over actieve geweldloosheid naar aanleiding van zijn ervaringen hiermee rond het verhinderen van de plaatsing van nieuwe kernraketten in Europa in de tachtiger jaren van de vorige eeuw, het stoppen van het testen van kernwapens, het uitbannen van swastika’s uit de winkeltjes in Assisi en het niet kunnen verhinderen van de oorlog in Kosovo.

Round Table Cinema Zo af en toe bekijken we hier in huis een film of documentaire die een goed nagesprek verdient. De serie in het voorjaar 2016 staat in het teken van de zorg voor de schepping. De films beginnen om 20.00 u. Vrijdag 15 januari: Taking Root (regie: Alan Dater, Lisa Merton, 2008) – documentaire over Wangari Maathai (Keniaanse milieuactiviste die in 2004 Nobelprijs voor Vrede won) Vrijdag 19 februari: There once was an island (regie: Briar March, 2010) – documentaire over Takuu, een klein eiland in de Stille Oceaan dat ten onder dreigt te gaan. Vrijdag 18 maart: Chasing Ice (regie: Mark Monroe, 2012) – bekroonde documentaire over smeltende poolkappen Van harte welkom om voorafgaand aan een viering, ronde tafel gesprek of filmavond bij onze maaltijd aan te schuiven (om 18.00 uur). Bel wel even van tevoren om je aan te melden. Jeannette Noëlhuis • 25

Recept: Fatiha’s spruitjes Onze Marokkaanse huisgenote Fatiha woont alweer een tijdje elders met haar twee dochtertjes. Maar haar recept voor spruitjes zal ons altijd bij blijven: zelfs mensen die normaal gesproken geen spruitjes lusten, weten deze exotische variant te waarderen. • • • • • • • • •

1 kg. spruiten 3 grote wortels 500 gr. sperziebonen 2 kleine blikjes tomatenpuree 1 ui 300-400 ml. water witte peper gemberpoeder bouillon naar smaak

1. Rasp de ui met olie in de pan. 2. Gemberpoeder, witte peper, 50 ml. water en bouillon toevoegen. Van de kruiden en de bouillon zoveel gebruiken als je zelf lekker vindt. 3. Alle groenten wassen, vervolgens klein snijden en in het water doen. 4. Sperziebonen en 200 ml. water in de pan doen en 10 minuten laten koken. 5. Wortels en spruiten toevoegen en laten koken. 6. Tomatenpuree met 50 ml. water vermengen en toevoegen. 7. Let op dat er genoeg water in de pan is, zodat de groenten niet verbranden. 8. Laten koken totdat de groenten gaar zijn.


JEANNETTE NOËLHUIS Dantestraat 202 Postbus 12622 1100 AP Amsterdam tel. 020 – 699 8 996 NL91 INGB 0002 7258 28 e-mail: [email protected] (NB e-mail alleen voor niet-spoedeisende zaken!) www.noelhuis.nl Wij zijn ook op facebook &

twitter te vinden!

WAKES HER EN DER Elke tweede zondag van de maand is er van 14.00 – 15.30 uur een wake bij het Justitieel Complex Schiphol (Duizendbladweg 100, 1171 VA Badhoevedorp). Van Aswoensdag tot en met Pasen is er een extra serie wakes in de Lijdenstijd (zie achterpagina). Het JC is met bus 185 vanaf Schiphol goed bereikbaar. En om 13.30 uur vertrekken we naar het grensgevang met auto's vanaf de parkeerplaats naast restaurant Wagamama, Zuidplein 12, NS station Zuid. Meer info over deze wakes en over de wakes bij de migrantengevangenis Kamp Zeist vindt u op: www.schipholwakes.nl NB Goed nieuws: het migranten gevang op Rotterdam Airport, waar 'onze' Adom als 11-jarige een winter gevangen zat (hij is nu 3e jaars in Delft), is gesloten. Op 28 december lopen we een Onnozele Tocht tegen de komst van nieuwe kernwapens en voor een kernwapenvrije toekomst voor onze (kinds-) kinderen. De tocht gaat naar de hoofdpoort van vliegbasis Volkel. Meer info vindt u op pagina 13 in deze nieuwsbrief en op www.noelhuis.nl/no-nukes


Want Ik was vreemdeling en jullie hebben Me opgevangen. ES K A W L HO

P I H SC 16 20

10 februari: Aswoensdag: Religieuzen & Catholic Worker 14 februari: Dominicuskerk & Keizersgrachtkerk & Studentenekklesia (A’dam) 21 februari: Via Nova & Stroom & PopUpKerk 28 februari: Evangelische Broedergemeente & Doopsgezinden & Lutheranen 6 maart: Kerken uit Amsterdam-Oost 13 maart: Stem in de Stad (Haarlem) & kerken uit de Haarlemmermeer 20 maart: Palmzondag: SPA020 & Navigators Amsterdam 25 maart: Goede Vrijdag: Franciscaanse Vredeswacht 27 maart: Pasen: Oecumenisch Vuur

Ik zat in de gevangenis en jullie kwamen naar Me toe. De wakes zijn bij het JC Schiphol, Duizendbladweg 100, Badhoevedorp van 14.00 – 15:30 uur. Dit gevang is per openbaar vervoer bereikbaar. Er wordt ook gezamenlijk naartoe gereden met auto’s. Vertrek om 13.30 uur vanaf NS Station Amsterdam-Zuid (naast restaurant Wagamama, Zuidplein 12). Kijk voor u komt eerst voor het laatste nieuws op www.schipholwakes.nl of bel 06 - 3029 5461.

N I E U W S B R I E F

Recommend Documents