nieuwsbrief MAXIMAAL RESULTAAT DOOR BUNDELING e Professional Workstation serie van mpaq kenmerkt zich er de gehele breedte oor een veelzijdige inzet aarheid. it wordt bereikt door toeassing van hoogwaardige ysteemcomponenten als snelle processoren, arddisks en andere sysem-onderdelen. Naast eze voor de handliggende actoren spelen ook zaken ls dubbele busstructuren, obuuste voedingen en een rote uitbreidbaarheid een ol. Als Solution Partner van mpaq heeft Tritec de mogelijkheid deze krachtie apparatuur aan te bieen in combinatie met onze roducten. Deze combinagarandeert een maximaal resultaat in uw prouctontwikkeling.
D
oor onze productgroepen ftware ontwikkeltools, ardware ontwikkeltools en ndustrial design tools heben wij respectievelijk de rkstations AP200/250, P500/550 en de P700/750 geselecteerd. AP200, AP500 en P700 zijn allen gebaseerd 100 MHz geheugen chnologie, terwijl de P250, AP550 en SP750 dersteuning zullen bieen voor de snellere, 133 MHz geheugen bus. Voor edere toepassing is binnen t brede aanbod van ompaq het best passende rkstation geselecteerd eventueel van opties oorzien.
Time-To-Invest in Time-To-Market? oor u ligt onze meest recente nieuwsbrief waarin u een keur aan hulp middelen zult aantreffen die bij de ontwikkeling van een product een aanzienlijke tijdswinst zal opleveren. Kostbare tijd die zodoende beschikbaar kan komen voor andere belangrijke zaken.
V
Productontwikkeling vormt tegenwoordig, mede onder invloed van het internet, de ‘P’ van veel bedrijvigheid. Sinds 1988 is Tritec actief op het gebied van productontwikkeling door levering van ‘tooling’voor de ontwikkeling van embedded software. Terugkijkend kan er vastgesteld worden dat de opkomst en het gebruik van digitale elektronica in producten een enorme vlucht heeft genomen. Hierbij is het vanzelfsprekend geworden dat er bij de ontwikkeling ervan in het gehele traject, van specificatie- tot testfase, gebruik gemaakt wordt van een ‘state-of-the-art’set professionele hulpmiddelen. Genoemde trend heeft Tritec doen besluiten zich volledig op de levering van ‘tools’ te richten die vandaag de dag nodig zijn om op een doeltref fende
manier producten te ontwikkelen met een vooraf bepaalde kwaliteit en ontwikkeltijd. Tritec levert professionele hulpmiddelen die inmiddels de gehele ontwikkeling van een product centraal stel-
len: software-, hardwareen designtools. Van ontwerp- tot testfase wordt er, gebruikmakend van een werkstation, binnen deze drie groepen continu gestreefd naar een zo groot mogelijke productiviteit. Hierbij is het onze ‘mission’ om afnemers, zowel op bedrijfs- als op gebruikersniveau maximaal te laten profiteren van iedere investering om een aanzienlijke
verbetering van de ‘time-tomarket’ te bewerkstelligen. Om één en ander verregaand te kunnen integreren heeft Tritec een Solution Partner-overeenkomst gesloten met Compaq Computer Nederland om door middel van de lijn ‘Professional Workstations’ van Compaq een ‘pre-installed’ totaaloplossing te kunnen leveren. De te verwachten vraag vanuit de markt naar meer ‘dedicated’ producten en de groeiende concurrentie-strijd zorgen ervoor dat de factor tijd in toenemen de mate een centrale rol zal spelen tijdens de ontwikkeling van een product. Steeds kostbaarder wordende tijd die, bij een verstandige aanpak, voor een steeds groter deel besteed kan gaan worden aan strategische zaken waarbij de ‘klant van morgen’ steeds centraler kan komen te staan. Uiteraard helpen wij u graag als leverancier aan een totaaloplossing voor uw productontwikkeling. Hierdoor wordt een optimaal voordeel gegarandeerd…
IN DIT NUMMER • Maximaal resultaat door bundeling • Time-To-Invest in Time-To-Market? • Electronic commerce dichterbij dan u denkt!
1 1 5
SOFTWARE • Embedded Systems Conference ’99, San Jose • Software tools bundel • Phyton emulatoren, een nieuwe lijn • Een unieke combinatie • Rapid Development Kits van Phytec • De snelste ter wereld • LINUX een serieus alternatief
2
2 3 3 3 7 8
HARDWARE • Snel en flexibel een ASIC-Prototype • Twee architecturen • Hardware tools bundel
4 4 8
DESIGN • Cadmes en Tritec introduceren SolidWorks 99 • 3D Concept Modeling: tastbaar bewijs • Van 3D-concept naar eindproduct • Design tools bundel • Een prototype in ‘no time’...
Robbert de Voogt Directeur
5
6 7 7 8
COLOFON Oplage: 10.500 Druk: Giethoorn ten Brink, Meppel. Ontwerp en layout: Image Consult, Wassenaar.
TRITEC Benelux B.V. Stationspark 550 3364 DA Sliedrecht
I T E C B E N E L U X B . V.
•
T - 0184 414131
•
F - 0184 423611
•
E -
[email protected]
•
I - w w w. t r i t e c . n l
1
Phyton emulatoren, een nieuwe lijn
Embedded Systems Conference ’99, San Jose pvallend is het dat een show als deze in vergelijking met de embedded Systems in Neurenberg maar ook andere shows in Europa, een heel andere enadering heeft tot het ubliek. Daar waar in Europese shows de techiek voorop staat, is de ESC meer een spektakel met goochelaars, shows en resentaties die eigenlijk maar weinig over de techiek zeggen. Op allerlei manieren worden mensen naar een presentatie gelokt met in het vooruitzicht mooie prijzen of leuke ‘hebedingetjes’. Inhoudelijk gaan de presentaties vaak alleen in op de voordelen an het gebruik van het product.
O
Tijdens de show zijn verder een paar dingen opgevallen. Er werd veel gesproken over het toepassen van Java als ontwikkeltaal voor embedded applicaties. Dit met name voor ontwikkelingen met high-end procesoren als Pentium en PowerPC. De vele kernel abrikanten waren prominent aanwezig. In meer en meer 16-bits applicaties wordt het gebruik van een kernel overwogen terwijl in het high-end gebied vrijwel ltijd een kernel wordt gebruikt. Daarom zie je dat een groeiend aantal kernel
Software tools bundel
V
oor onze producten in de groep software ontwikkeltools is de AP200/250 een uitstekende omgeving. 2D-case tools en debuggers met hun vele Windows profiteren van de snelle grafische 2D-controller in deze systemen.
Alweer voor de 10e keer werd van 26 t/m 28 september 1999 de Embedded Systems Conference gehouden in het Exhibition Centre van San Jose. Op het gebied van embedded ontwikkelingen is dit het grootste evenement ter wereld en trekt ieder jaar vele duizenden bezoekers uit heel de wereld. Tijdens deze conferentie zijn er dagelijks lezingen over de meest uiteenlopende zaken maar vrijwel allemaal met betrekking tot embedded ontwikkelingen. fabrikanten zelf een totaaloplossing willen bieden inclusief compilers en debuggers, hetzelfde geldt voor de chip fabrikanten. De show stond bol van gesprekken over overnames en wat de gevolgen daarvan zijn. Overnames van compiler en debugger
fabrikanten is dan ook aan de orde van de dag. Eén ding is duidelijk, door de vele strategische overnames kunt u als gebruiker van deze producten soms behoorlijk in de problemen komen en staan relaties met andere partners vaak op het spel.
.
Tot slot hebben wij op deze show, die absoluut de moeite waard is om te bezoeken, een aantal nieu we productlijnen bekeken die mogelijk een goede aanvulling zijn op het leveringspakket van Tritec.
De hoge bandbreedte van de wide-ultra SCSI-3 schijf, draaiend met 10.000 toeren per minuut, garandeert in combinatie met een snelle processor de beste responsetijd bij het compileren van grote projecten. Code generatie en verificatie profiteren van dezelfde eigenschappen. Het standaard werkgeheugen zorgt ervoor dat applicaties soepel draaien onder Windows NT4.0 of 2000 Professional. Een grote verscheidenheid aan randapparatuur kan worden aangesloten doordat voorzien is in serieel, parallel, ethernet en USB aansluitingen.
De budgetvriendelijke AP200/AP250 is derhalve een investering die ook qua grootte past bij de producten waarmee het systeem wordt gebundeld. Combinaties van casetools, compilers, debuggers en een AP200 of 250 zullen daardoor een maximaal rendement opleveren.
.
ritec is continue op zoek naar mogelijke uitbreiding van het pakket met nieuwe producten. Naast de bestaande emulatoren van Nohau, Noral en Lauterbach was er een behoefte aan een ‘low cost’oplossing voor een aantal populaire microcontrollers zoals de PIC familie van Microchip en de nog steeds groeiende 8051 familie.
T
Met de nieuwe vertegenwoordiging van Phyton is Tritec daar goed in geslaagd. Deze fabrikant van In-Circuit emulators en pro grammers en ook software producten als C-compilers en assemblers, biedt een zeer interessante emulator voor de wel bekende 8051 familie, de Intel MCS196 familie en de Microchip PIC familie. Met een ervaring van meer dan 10 jaar op dit gebied en door gebruik te maken van de nieuwste technologieën, is Phyton er in geslaagd een compacte emulator te maken die niet veel groter
is dan de palm van uw hand. De emulator voor de PIC familie is scherp geprijsd en komt in combinatie met de Hi-Tech C-Compiler op ongeveer Hfl.7.000,excl. BTW. Doordat de HiTech compiler volledig inte greert in de Windows debugger ontstaat zo een krachtig en goed geïntegreerd systeem dat eenvoudig te bedienen is. Wordt daar nog een ChipProg programmer aan toegevoegd dan ontstaat een volledig ontwikkelsysteem voor een aantrekkelij ke prijs.
Een unieke combinatie AR is een toonaangeven de leverancier op het gebied van C/C++ compi lers, assemblers en debug gers. De IAR Embedded Workbench is één van de meest complete geïnte greerde omgevingen voor een breed scala aan 8-, 16en 32-bits microproces soren. Mede door de ondersteuning van vele Aziatische microcontrollers heeft IAR een goede naamsbekendheid.
I
Toch heeft IAR de afgelopen jaren zich als doel gesteld te onderzoeken hoe het producten pakket verbreed zou kunnen worden, dus een completere oplossing zou kunnen bieden. Dit heeft ertoe geleid dat IAR eerder dit jaar het Zweedse bedrijf Stenkil Systems AB heeft overgenomen. Stenkil is de fabrikant van het product MakeApp, een ontwikkeltool dat ondersteuning biedt bij de ontwikkeling van nieuwe applicaties. Vanuit een makkelijk te bedienen gebruikers interface kunnen device drivers eenvoudig worden geconfi gureerd en wordt de Ccode daarna automatisch gegenereerd. Hierdoor kunnen mensen sneller een nieuwe ontwikkeling opstarten. Terwijl MakeApp zich richt op het ‘low level’stuk heeft IAR ook gekeken hoe zij op
•
T - 0184 414131
•
F - 0184 423611
•
E -
[email protected]
•
I - w w w. t r i t e c . n l
T R I T E C B E N E L U X B . V.
•
T - 0184 414131
complete ontwikkelomgeving dat speciaal ontwikkeld is voor het beheren van complexe projecten, met name in de embedded markt.
Diverse bedrijven in de Benelux hebben succesvolle ontwikkeltrajecten achter de rug waarin visualSTATE werd gebruikt . Met de overname van visualSTATE is de missie nu compleet, en het integratie proces van de tools is reeds in volle gang. De combinatie van de IAR Workbench, MakeApp en visualSTATE is uniek. Op
SCREENSHOT
VAN
MAKEAPP
het moment dat de integra tie is voltooid ontstaat er een ‘state-of-the-art’oplossing voor het ontwikkelen van embedded applicaties.
VisualSTATE beschikt over 5 geïntegreerde fasen: • Ontwerp • Prototype • Genereren van code • Test • Documentatie
Rapid Development Kits van Phytec
A
lvorens men met een nieuwe processor een nieuwe ontwikkeling start, willen steeds meer mensen deze architectuur evalu eren om te kijken of hij vol doet aan de specificaties die zij voor het project heb ben opgesteld. Daarbij wordt steeds vaker gebruik gemaakt van een ‘evaluation board’ voor een bepaalde architectuur. Phytec Messtechnik GmbH is een fabrikant van dergelijke evaluation boards voor verschillende microcontrollers en processoren. Door deze boards nu te bundelen met software van o.a. Keil en TASKING ontstaat een krachtig evaluatie systeem met de naam Rapid Development Kit. Doordat
R I T E C B E N E L U X B . V.
een hoger niveau een nieuwe ontwikkeling zouden kunnen opzetten door gebruik te maken van een CASE tool. Deze visie heeft geresulteerd in het feit dat de investeerder TurnIt het Deense bedrijf visualSTATE A/S van BAAN heeft overgenomen. Tritec is reeds enkele jaren exclusief distributeur van dit pro duct in de Benelux. Het pakket visualSTATE is een
•
F - 0184 423611
Phytec ervoor zorgt dat alles op elkaar is afgestemd kunt u binnen enkele minuten al aan de slag. De Rapid Development Kit bestaat uit de volgende onderdelen: • Basis board • Voeding • Seriële kabel naar PC • MiniMODUL(processor specifiek) • Phytec Spectrum CD • Monitor programma • Flashtools • Compiler en assembler (evaluatie versie) • Quickstarter manual Phytec biedt voornamelijk ondersteuning voor de 8051 familie van o.a. Infineon (voorheen Sie-
•
E -
[email protected]
mens) en Philips. Daarnaast is er ondersteuning voor de C167 familie van Infineon. Voor beide architecturen levert Infineon zelf ook een starterkit op basis van deze Phytec boards. Omdat Tritec ook leverancier is van de Keil en TASKING compilers voor beide architecturen kan Tritec u na een eerste evaluatie ook de volledige versie van de tools leveren, eventueel in combinatie met een In-Circuit emulator van Phyton, Nohau of Lauterbach. Zo heeft u gedurende het gehele evaluatie- en ontwikkelproces één aanspreekpunt.
•
I - w w w. t r i t e c . n l
Snel en flexibel een ASIC-Prototype
teeds grotere en com plexere elektronische systemen stellen engineers voor de immense taak de ehele functionaliteit van het systeem te testen. Dit maakt het vaak onmogelijk estaande simulatietechnieken te gebruiken. De tijd die daarmee verloren gaat, s onacceptabel in een wereld waar ‘(on)-time-tomarket’ het succes of mis ukken van een product bepaalt. Doordat het in veel gevallen gaat om een ‘sys tem-on-chip’(SoC), kunnen software engineers door de druk van ‘de markt’ niet langer wachten tot een pro otype van de hardware beschikbaar is om hun soft ware te integreren en tes ten. Dit zijn processen die, wil het product binnen de geplande tijd gereed voor productie zijn, parallel die nen te verlopen. Voor sys emen die ‘niet-digitale’
S
datastromen verwerken is het gewoonweg niet moge lijk de verwerking hiervan in een gesimuleerde wereld van énen en nullen te veri fiëren. Aptix biedt met de System Explorers een mogelijkheid om de eerder genoemde problemen op een struc turele manier op te lossen. Het bouwen van op FPGAgebaseerde prototypen wordt met de System Explorer, welke in twee verschillende architecturen beschikbaar is, een fase in het project die niet alleen tijd bespaart, maar ook de software engineer en sys-
teem test engineer in een vroeg stadium de mogelijkheid geeft de embedded software te integreren en te testen. Verificatie van audio-, video- of datacommunicatie systemen zou door de grote hoeveelheid data die daarbij is betrokken, weken of maanden simulatietijd betekenen. Met de her-configureerbare System Explorers zijn dezelfde resultaten te bereiken binnen een paar seconden. De prototype methode van de System Explorer is gebaseerd op het in blokken verdelen van het gehe-
.
le ontwerp. De basisblokken, zoals microprocessoren, geheugens, DSP’s, ASIC cores en I/O interfaces worden geëmuleerd door standaard beschikbare componenten. Alle nietstandaard logica wordt geëmuleerd door de nieuwste FPGA-technologie, welke een steeds hogere gate-dichtheid en snelheid heeft. Zodra er snellere of grotere FPGA's beschikbaar komen kan de gebruiker deze in de System Explorer toepassen, waardoor het systeem meegroeit met de behoefte. Alle blokken van het gehele systeem worden door individuele test-benches geverifieerd op het moment dat ze worden aangemaakt. Is het ontwerp eenmaal compleet, dan worden alle vooraf geteste blokken gekoppeld tot een werkend geheel. De System Explorer architectuur is gebaseerd op Aptix’s ‘Field Programmable Interconnect Architectuur’ (FPIC) en ‘Fields Programmable Circuit Board’ (FPCB) technologieën.
R I T E C B E N E L U X B . V.
•
T - 0184 414131
Twee architecturen
O
m een accurate emula tie van verschillende ontwerpen mogelijk te maken, heeft Aptix de System Explorer MP3C en MP4 ontwikkeld.
Doordat beide systemen een verschillende opzet hebben, verbreden zij het toepassingsgebied van de System Explorer technologie. De MP3C heeft de beschikking over 3 FPIC’s, ieder verbon den met een eigen sector in het systeem. Daarnaast zijn er vier modulaire databussen beschikbaar. De MP3C vindt zijn toepassing vooral in ontwerpen waar een ‘datapad’aanwezig is. Deze ontwerpen treffen we vaak aan in de telecommunicatiesector.
Verder beschikken beide systemen over een aantal eigenschappen welke voor het testen onontbeerlijk zijn. De embedded microprocessor, welke via Ethernet met de host communiceert, kan alle configureerbare onderdelen van het systeem besturen. Dit zijn bijvoorbeeld de 8 ‘low-skew’clockcircuits in de System Explorer.
Stationspark 550, 3364 DA SLIEDRECHT Postbus 223, 3360 AE SLIEDRECHT Telefoon +(31)(0)184 - 41 41 31 Telefax +(31)(0)184 - 42 36 11 http://www.tritec.nl • e-mail:
[email protected]
•
F - 0184 423611
•
E -
[email protected]
dichterbij dan u denkt!
Systeemblokken zoals FPGA, microprocessoren en geheugen worden op opsteeksprinten bevestigd en kunnen in de System Explorer worden geplaatst. Daarna worden de verbindingen tussen de verschillende componenten bepaald door de FPIC-programmering. Doordat deze programmering snel en gemakkelijk is aan te passen, is het mogelijk veranderingen in het ontwerp snel door te voeren terwijl het effect daarvan tijdens het debuggen meteen duidelijk wordt. Deze ‘realtime’terugkoppeling is van onschatbare waarde voor het welslagen van het gehele project.
De System Explorer MP4 heeft de beschikking over 4 FPIC’s welke allen zijn verbonden met alle sectoren in het systeem. Een elektronisch geschakelde, snelle 48-bits bus maakt het systeem compleet. Hierdoor is het mogelijk zeer complexe ontwerpen met veel interconnectie te emuleren of simuleren.
.
Electronic commerce
•
I - w w w. t r i t e c . n l
lectronic commerce is een term die u tegen woordig overal tegenkomt. Rond de term hangt een waas van technisch jargon en een groot ‘dit mag ik niet missen gevoel’.
E
Magnetrons op Internet Veel bedrijven doen al jaren zaken via computernetwer ken. Een veel gehoorde term hiervoor is Electronic Data Interchange (oftewel EDI). Dit houdt in dat bedrijfsprocessen automatisch processen bij toeleve ranciers aansturen tot en met de facturatie. De techniek en technologie voor electronic commerce bestaan dus al jaren. Het Internet voegt echt een extra dimensie toe aan EDI: interactie. Er worden bijna dagelijks nieuwe toepassingen verzonnen voor electronic commerce. Wat dacht u bijvoorbeeld van een magnetron op Internet ?! Ja, het klinkt onrealistisch. Maar het is praktischer dan u denkt! Wat denkt u er bijvoorbeeld van dat u, als de jus d’orange op is, de barcode voor het ‘leesoog’ in de magnetron houdt en de jus d’orange vervolgens automatisch voor u besteld wordt bij ‘Albert Heijn Online’?
T R I T E C B E N E L U X B . V.
Complexe producten ver kopen via Internet InfoCommerce heeft een applicatie ontwikkeld waarmee men een electronic commerce implementatie kan realiseren. Deze applicatie heet CommercePack. Met CommercePack kunt u uw klanten via Internet toe gang geven tot uw productcatalogus of productconfigurator. Hij kan zelfstandig een keuze maken uit alle producten en productopties die u hem aanbiedt. Het systeem is in staat direct een prijs en levertijd te berekenen. Zelfs 3D tekeningen kunnen, bijvoorbeeld in SolidWorks, gegenereerd worden. Uw logistieke systeem ontvangt de order, waarna u kunt beginnen met de productie en levering. Science or Fiction?
De voordelen van CommercePack De voordelen van deze technologie zijn bijna vanzelfsprekend. Allereerst kunnen mogelijke fouten of misverstanden bij een bestelling voorkomen worden, omdat de klant aan de hand van gestandaardiseerde vragen het gewenste product kan samenstellen en controleren met het 3D-model. Verder ontstaat er een tijdbesparing in ontwerp en verkooptijd die kan oplopen tot enkele dagen per order, doordat het programma een deel van de engineering- en verkooptaken overneemt. Door een vraag- en aanbodspel kan de klant vrij eenvoudig een product configureren en eventueel bestellen dat voldoet aan zijn/haar wensen, met weinig of zelfs geen tussenkomst van de verkoopdienst. Hiermee is de klant niet meer aan openingstijden gebonden om zijn product te bestellen. Internet is namelijk 24 uur per dag bereikbaar en de klant kan dus op elk gewenst moment zijn/haar product samenstellen en bestellen bij uw firma. Strategisch onmisbaar De techniek gaat snel en is zo belangrijk dat netwerken, internet en electronic commerce niet (meer) mogen ontbreken op de strategische agenda. De vraag is niet of u er aan gaat meedoen maar wanneer en hoe? Tritec kan u samen met InfoCommerce begeleiden.
Cadmes en Tritec
introduceren SolidWorks 99. ritec is een samenwer kingsverband aange gaan met Cadmes. Als Solution Partner van COM PAQ en leverancier van de ThermoJet van 3D Systems kan Tritec nu een compleet geïntegreerde ontwerpomgeving voordelig aanbieden. Hierbij kan de de klant aanspraak blijven maken op de uitstekende ondersteuning van alle betrokken partijen.
T
SolidWorks 99 : Productiviteit in Optima Forma SolidWorks is een trendsetter in de CAD-industrie. Het systeem heeft een ongeëvenaarde prijs/prestatie verhouding en vormt een volledige 3D op features gebaseerde modelleeromgeving. Voor 2D-gebruikers die de overgang naar Solid modeling willen maken, biedt SolidWorks een makkelijke overstap met een zeer kort leertraject. Dit resulteert in minder ontwerpfouten, en een betere, snellere en meer efficiënte manier van ontwerpen. Ook voor de ervaren ontwerper heeft SolidWorks de benodigde tools in huis om u in recordtijd door de ontwerpcyclus te loodsen. Zekerheid door standaards SolidWorks biedt alle benodigde functies om 2D-tekeningen te maken, 3Donderdelen te ontwerpen en samenstellingen van onderdelen op te zetten. U kunt van 2D naar 3D werken en omgekeerd. Maar u kunt ook gemakkelijk tekeningen uitwisselen. Alle gebruikelijke formaten zoals DXF, DWG, SAT, IGES, STL etc. worden ondersteund. Makkelijk te leren door Windows In SolidWorks vindt u alle bekende Windows commando’s terug, zoals drag-
•
T - 0184 414131
•
F - 0184 423611
•
E -
[email protected]
and-drop en cut-and-paste. Uiteraard kunnen gegevens worden uitgewisseld met andere Windows applicaties zoals Excel en Word. U "voelt u onmiddellijk thuis" in SolidWorks als u bekend bent met andere Windows programma’ s. Hierdoor wordt de inleertijd zeer kort en kunt u zich direct met de productieve ontwerpmogelijkheden van SolidWorks gaan bezighouden. Communiceren met iedereen via Internet Met SolidWorks is het mogelijk om tekeningen en modellen gemeenschappe lijk te gebruiken via Internet. Modellen kunnen gemaakt worden op basis van VRML-bestanden. Het is zeer eenvoudig om met E-mail te communiceren met gebruikers op afstand. SolidWorks en het Internet zijn voor elkaar gemaakt zo lijkt het wel. SolidWorks is reeds een trendsetter op het gebied van solid modeling en heeft hiervoor 14 onderscheidingen ontvangen, waaronder die van meest gebruikersvriendelijke CAD-systeem. Met de 99 release zet SolidWorks deze traditie voort en introduceert unieke nieuwe mogelijkheden. Zo is het mogelijk om op dezelfde intuïtieve manier als waarop u met solids omgaat ook surfaces te manipuleren. Dit heeft tot op dit moment geresulteerd in >12.500 klanten en > 40.000 geïnstalleerde SolidWorks licenties (exclusief > 22.000 educational licenties) Partner in productiviteit Hogere productiviteit betekent kortere doorlooptijden en lagere kostprijzen. Cadmes heeft ruim tien jaar praktische kennis en ervaring opgebouwd met het implementeren en gebruiken van CAD/CAM/CAEsystemen, waaronder SolidWorks.
•
I - w w w. t r i t e c . n l
3D Concept Modeling: tastbaar bewijs roductontwikkeling begint in het brein van ntwerpers en ontwikke laars en eindigt voorlopig met het eerste fysieke model. Van de eerste fase tot het eindproduct is een lange weg. Uiteindelijk blijkt er dan ergens op die weg toch een wijziging nodig te zijn. En daarna misschien nog één. Men begon naar mogelijkheden te zoeken om het ontwerp van een onstructie in de vroegst mogelijke fase te kunnen bekijken, te controleren en o nodig te corrigeren: Concept modeling.
P
Om ontwerpfouten vroeg te kunnen identificeren, hebben zich inmiddels verschillende RP-technieken aanediend. Immers, ontwerers moeten over een geschikte methode en over geschikt materiaal kunnen beschikken om een eerste indruk van hun constructie te kunnen krijgen. Daarbij is ongecompliceerde apparauur nodig waarvan de ediening niet moeilijker zou moeten zijn dan die an ‘conventionele’ kantoormachines. Uitgangspunten In het onderzoek naar een eschikte technologie, bleek het principe van de
inkjet printer een goed uitgangspunt: ook bij rapid prototyping wordt het product punt voor punt met het materiaal opgebouwd. De methode bleek inderdaad uitstekend vertaalbaar, maar vragen rezen ten aanzien van een te verhitten materiaal en het samenspel van materiaal en printerkop. Het te ontwikkelen m a t e r ia a l moet een laag
smeltpunt en een lage viscositeit h e b b e n . Te g e l i j k e r t i j d moet het materiaal bestand zijn tegen hoge temperaturen. In eerste instantie gebruikte men paraffine. Alhoewel de nieuw ontwikkelde printkoppen tegen die temperaturen bestand waren, kon het materiaal niet snel genoeg vasthechten.
De ontwerpers slaagden er uiteindelijk in een thermopolymeer te ontwikkelen die tot temperaturen van 120° Celsius verhit kan worden en onmiddellijk vasthecht bij contact met d e
ondergrond. Dit was het begin van een verdergaande ontwikkeling, die nu bij de vierde generatie van resins is aangekomen. De solide basis voor Multi Jet Modeling (MJM) is thans een feit.
.
Systeemsoftware Zoals in alle rapid prototyping methodes, heeft ook de Solid Object Printer de data in STL-formaat nodig – momenteel de standaard in alle driedimensionale systemen. Om het proces voor te bereiden wordt vaak gebruik gemaakt van speciaal hiervoor ontwikkelde software, dat kan worden gebruikt op elk commercieel UNIX- platform of o n d e r Wi n d o w s NT. De software kan geïnstalleerd worden binnen het netwerk op diverse pc’s die daarmee, dus vanuit ver schillende werkplekken, toegang hebben tot de Solid Object Printer. De software is verder in staat diverse kopieën van verschillende ontwerpen vanuit die verschillende werkplekken tegelijkertijd te bewerken. De software positioneert het model in de opbouwruimte en genereert een ‘support grid geometry’. Dit proces is nodig om
.
•
T - 0184 414131
het model gemakkelijker te kunnen verwijderen van het platform nadat de opbouwcyclus is doorlopen. De werking Zodra de startknop is ingedrukt, beginnen de printkoppen over de opbouwplaat te bewegen, die tijdens het proces het model in één slag laag voor laag opbouwen. Een dergelijke ruimte heeft bijvoorbeeld als afmeting 250 mm x 190 mm x 200 mm. Een MJM-machine heeft een cartridge met vast materiaal. Dit materiaal is gedeeltelijk gesmolten en bereikt de printkop via een verwarmde tank. Het vloeibare materiaal in de tank bereikt een hoge temperatuur. Van daaruit wordt het naar de printkop gestuurd, die 352 ‘jets’ bevat. Het materiaal wordt punt voor punt aangebracht: de data worden vertaald en individuele jets worden getrigge red via piëzo-elektrische signalen – net als bij een inkjet printer. Na het afronden wordt het gehele platform verwijderd tezamen met het component. De ‘support grid geometry’ wordt verwijderd met behulp van een glazen borstel en het model is gereed.
Met de huidige mogelijkheden wordt deze apparatuur vandaag de dag een belangrijke schakel in productontwikkeling op de ontwerp- en engineeringafdelingen in uiteenlopende industrieën. Met een ongecompliceerde bediening, een steeds hogere snelheid c.q. nauwkeurigheid en een steeds scherpere prijs, is een dergelijke 3D Solid Object Printer een onmisbare schakel in de product ontwikkeling geworden.
•
een groei gaan
ndré Reijnen Electronica te Amsterdam is een autoriteit op het gebied van de pro ductie van gegoten behui zingen voor de elektronica industrie. Een behuizing die de vorm van de print per fect volgt zodat minimale afmetingen gegarandeerd zijn vormt hierbij in veel gevallen het uitgangspunt.
A
baar kunnen worden aangebracht.
Vaak is het eveneens de wens van de afnemer om een onbeperkte mogelijkheid te hebben om connectoren, LED’s, e.d. vocht- en stofdicht te kunnen monteren op elke gewenste plaats. Hierbij wordt er tevens gestreefd naar een bepaalde herkenbaarheid door een integratie van logo, firmanaam, type- en serienummers te bewerkstelligen, waarbij eventuele type- en serienummers goed leesbaar en onuitwis-
Vroeger werd er veel gewerkt met behulp van modellen welke geruime tijd op een authenthieke doch tijdrovende en arbeidsintensieve manier werden geproduceerd. De sterk toegenomen vraag, waarbij de flexibiliteit van het ontwerp zich eveneens aandient, heeft het bedrijf doen besluiten te investeren in een technologie welke het mogelijk maakt om aanzienlijk sneller dan voorheen van concept-fase naar productie te komen. André Reijnen, directeur en tevens eigenaar van de firma, zegt h i e r over: "We zochten al geruime tijd naar een oplossing om de filevorming van onze opdrachtgevers, waarbij er ongewenste wachttijden ontstonden, te elimineren. We zagen een dreiging van een situatie waarbij wij, mede door een toegenomen wens om het ontwerp qua vorm flexibel te variëren,
T R I T E C B E N E L U X B . V.
•
Kantooromgeving Iedereen die een groot apparaat verwacht staat een verrassing te wachten: dit soort apparatuur heeft tegenwoordig dezelfde afmetingen als een kopieermachine en produceert geen vervelende geur of een naar geluid. Omdat er geen speciale vereisten zijn, past zo’n apparaat in elk kantoor.
Stationspark 550, 3364 DA SLIEDRECHT Postbus 223, 3360 AE SLIEDRECHT Telefoon +(31)(0)184 - 41 41 31 Telefax +(31)(0)184 - 42 36 11 http://www.tritec.nl • e-mail:
[email protected]
R I T E C B E N E L U X B . V.
Van 3D-concept naar eindproduct
F - 0184 423611
•
E -
[email protected]
•
I - w w w. t r i t e c . n l
T - 0184 414131
negatieve zouden bereiken".
twee fysieke eisen zijn een 220V- en UTP-ethernet aansluiting.
De oplossing werd uiteindelijk gevonden in het opzetten van een 3D ontwerpomge ving, waarbij er naar werd gestreefd het model in eigen huis ‘uitgeprint’ te krijgen. Hierbij stond het behoud van de kwaliteit van het model, een van de pijlers van het bedrijf, voorop. Uitgangspunt in de ontwerpfase wordt gevormd door het CADpakket SolidWorks’99, waar de ontwerpers gebruik van maken op hun SP700 Professional Workstation van COMPAQ. Deze combinatie geeft een perfect op elkaar afgestemd geheel om op een verantwoorde en snelle manier tot een ontwerp te komen. De ‘3Dprinter’ van 3D Systems, ThermoJet, is geselecteerd om uiteindelijk na het ontwerp in enkele uren tot het 3D concept model te komen. "Gezien de verbluffende kwaliteit van het model, maximaal 600 DPI, lag de keuze van deze printer voor de hand" stelt André Reijnen. "3D Systems is er werkelijk in geslaagd om een apparaat te maken om 3D objecten te genereren waarbij je als gebruiker dezelfde ‘lookand-feel’ hebt als bij de bediening van een kopieer machine en een printer." De ThermoJet is bedoeld voor kantooromgevingen en stelt geen speciale eisen aan de omgeving. De enige
"Over de keuze van de oplossing zijn wij op dit moment al meer dan tevre den." De doorlooptijd van de projecten is gemiddeld met een maand verkort, waarbij de aanzienlijke tijdswinst significant ten goede komt aan het eindproduct. "Uiteraard kan ik niet ontkennen dat er eveneens meer dan voorheen gelegenheid is om uitgebreider met onze afnemers te communiceren om zodoende nog beter op de wensen in te spelen. Hierbij krijgen wij meer gelegenheid om de toepassing centraal te stellen in de discussie, waarbij wij onze jarenlange ervaring kunnen gebruiken om tot een optimaal eindproduct te komen".
De snelste ter wereld eeds geruime tijd biedt Nohau ondersteuning voor de populaire Infineon C167 microcontroller fami lie.
R
Deze emulator is ontwikkeld op basis van de 167E2 bondout chip die speciaal voor fabrikanten van InCircuit emulatoren is ontwikkeld en toegang geeft
tot alle interne signalen. Op basis van de huidige technologie biedt deze emulator ondersteuning tot 50 MHz. Door toepassing van de nieuwe ST 202 bondout chip van STMicroelectronics is het nu mogelijk tot een snelheid van 80 MHz te emuleren. Daarmee is het de snelste emulator ter we reld voor zowel de Infineon C167-familie als de ST-
•
F - 0184 423611
•
E -
[email protected]
Design tools bundel
B
ij 3D grafisch ontwerpen is maximale performance van zowel het systeem (processor, geheugen en harddisk) als de grafische kaart gewenst voor een optimaal resultaat. Het roteren van een 3D-model dient te worden gerealiseerd door hardware ondersteuning voor de openGL standaard, welke door de verschillende 3Dgrafische kaarten in de SP700 wordt ondersteund. Het genereren van de juiste bestandsformaten voor prototyping en productie, de koppeling van CAD naar CAM, betekent vaak het genereren van bestanden van vele megabytes. Dit legt niet alleen beslag op de ruimte van de harddisk, maar zal tijdens het genereren van deze bestanden ook een grote hoeveelheid intern geheugen vergen. In de SP700 en SP750 is de toegang tot het geheugen dubbel uitgevoerd, zodat hier een maximale performance gegarandeerd is. Daar een toenemend aantal applicaties in staat is een tweede processor te benutten, behoort het plaatsen van een extra processor ook tot de mogelijkheden. De SP700 is de ideale machine voor een CADtoepassing én het aansturen van de ThermoJet van 3D-systems.
Microelectronics derivaten op basis van de C167 core De afgelopen tijd is er verder gewerkt aan meer uitgebreide trigger mogelijkheden via de SeeHau interface. Daarnaast biedt SeeHau nu kernel awareness voor kernels als CMXRTX van CMX en RTXC van EmPower (voorheen Embedded System products.
•
I - w w w. t r i t e c . n l
LINUX teeds vaker valt de naam Linux als alter natief operating systeem naast Windows 95/98/NT voor PCs. Met name op universiteiten wordt het operating systeem reeds vaak toegepast vanwege de lage kosten en grote betrouwbaarheid.
S
In het "World Market Report or Embedded Operating Systems and Software Development Tools" dat gepubliceerd wordt door VDC wordt zelfs gemeld dat het aantal klanten dat Linux zal gaan gebruiken als ontwikkel platform de komende twee jaar met 150% zal toenemen. Mede door deze uitspraak maar ook door de vraag uit de markt, hebben diverse leveranciers van development tools hun afwachtende houding omgezet in een actief beleid en de o n d e r s t e uning van Linux
een serieus alternatief toegevoegd aan hun lijst van operating systemen die reeds ondersteund worden. Eén van de eerste leveran ciers uit het product aanbod van Tritec, naast Compaq, die ondersteuning heeft voor Linux is Lauterbach. Deze fabrikant van InCircuit emulatoren heeft de PowerView debugger die onderdeel uitmaakt van de TRACE32 familie reeds enige tijd beschikbaar op Xwindows. Daarnaast hebben Hi-Tech en TASKING nu ook aangekondigd hun compilers en debuggers onder Linux te gaan leveren. Voor actuele informatie over welke tools reeds beschikbaar zijn kunt u het beste contact met ons opnemen.
H a rd w a r e tools bundel ij het ontwerpen en verifiëren van ASICdesigns is het belangrijk dat het werkstation is voorzien van een ruime hoeveelheid processorkracht. In de AP500/AP550 is om deze reden plaats voor een extra processor. Het werk geeugen is desgewenst uit te breiden ot 1 GB. De standaard ethernet-controller biedt de mogelijkheid het systeem aan te sluiten op bijvooreeld de Aptix System
B
R I T E C B E N E L U X B . V.
Explorer, zodat een snelle verbinding en download is gegarandeerd. Snelle grafische 2D-controllers en ruim bemeten, snelle harddisks maken dit systeem tot een aantrekke lijke investering.
•
T - 0184 414131
Een prototype in ‘no time’…
2
1 p een eenvoudige en snelle manier een 3Dconceptmodel in eigen huis vervaardigen behoort sinds kort voor veel bedrijven tot de mogelijkheden. Om op basis van een concept model met een grote nauw keurigheid via een extra technologieslag te komen tot een kunststof- of metaal prototype- of zelfs produc tiemodel opent mogelijk nog meer perspectieven.
O
Conceptmodel Conceptmodellen kunnen op verschillende manieren worden verkregen. ‘Stateof-the-art’ is het om dit model rechtstreeks vanuit de CAD-omgeving te ‘printen’ met bijvoorbeeld de ThermoJet van 3D Systems. Thermopolymeer is een materiaal wat zich momenteel door middel van deze techniek met de naam ‘Multi-Jet Modeling’ (MJM) erg goed laat vervormen tot een conceptmodel met uitstekende eigenschappen. De zeer hoge resolutie van het model (max. 600 DPI) gecombineerd met de materiaal-eigenschappen zorgen er uiteindelijk voor dat deze modellen zich tevens erg goed lenen voor een zogeheten ‘verloren-was techniek’ ook wel ‘investment casting’genaamd. Prototype in plastic of metaal. De firma MCP-HEK brengt een complete oplossing op de markt om in eigen huis op basis van een conceptmodel, binnen één á twee dagen, een functioneel model te produceren van kunststof of metaal. Grofweg bestaan de oplos singen van MCP-HEK uit een eindproduct in twee materialen, nl. kunststof en metaal. De relatief eenvou dige ‘Vacuum Casting’ techniek wordt gebruikt om via een siliconenmal een plastic model te ‘gieten’. In
•
F - 0184 423611
3
dit artikel willen we met name dieper ingaan op de ‘MCP Metal Part Casting’ techniek (ook wel ‘investment casting’ genoemd), welke in een aantal stappen uiteenvalt. Investment casting Zoals gezegd het uitgangs punt wordt gevormd door een thermopolymeer- of wasmodel welke direct ( via de ThermoJet van 3D Systems) of indirect (via ‘Vacuum Casting’ techniek van MCP- HEK) wordt verkregen. Na het aanbrengen van enkele toevoerkanalen voor het ‘in te schieten’ metaal wordt het model voorzien van een metalen ‘casting flask’, een omhulling waarbinnen een hoeveelheid gipsmengsel op haar plaats gehouden zal worden tijdens het verblijf in de oven. (ill.1: Flask) Het gipsmengsel wordt middels de MCP-vacuümmixer toegevoegd aan de ‘flask’ waarin zich het model bevindt. Het vacuüm zorgt er voor dat het gips zich perfect rond het model vormt.(ill.2: Vacuummixer) In de oven volgt er een trapsgewijze verhitting, waardoor het model (thermopolymeer) er wordt ‘uitgebrand’zonder dat de gipsmal breekt. Na deze handeling blijft de gipsmal over waarin zich toevoerkanalen bevinden. De ‘flask’ wordt nu overgebracht naar de ‘Metal Part Casting Unit’
4
5
van MCP. (ill.3:onderste kamer MPA). Dit apparaat is voorzien van twee compartimenten waarin een verschillende druk kan worden opgebouwd. In het onderste compartiment wordt de ‘flask’geplaatst waarna het bovenste compartiment, waarin zich de ‘smeltkroes’ bevindt, hier recht boven wordt gedraaid. Deze smeltkroes wordt nu gevuld met ‘broodjes’ materiaal (bijvoorbeeld aluminium). (ill.4:bovenste kamer MPA) Het geheel wordt nu met enkele hendels vast getrokken zodat er een luchtdicht geheel ontstaat met twee verschillende drukkamers. Middels de ‘touch-screen’ PLC-besturing worden de belangrijke parameters voor het proces ingegeven, waarna het proces plaatsvindt. Het smelten duurt tussen de vijf en tien minuten, waarna de automatische ‘casting’zich in enkele seconden voltrekt. (ill.5: MPA) Na dertig tot zestig minuten kan het metaal-afgietsel uit het gips worden verwijderd. Na het verwijderen van de toevoerkanalen blijft een exacte kopie van het origineel over. De kwaliteit van het oorspronkelijke (concept-)model blijkt hierbij bepalend te zijn voor de kwaliteit van het prototype…
VLNR: THERMOPOLYMEER, METAAL, PLASTIC.
•
E -
[email protected]
•
I - w w w. t r i t e c . n l