SONVBS Stichting Ondersteuning Nationale Vrouwen Beweging in Suriname
Ni e u ws br i e f
U i t gave 1 , •1 ,0 0
I
maar t 2 0 0 3
R edact i oneel
N H OU D
Beste lezers, Hier is hij dan! De nieuwe nieuwsbrief. Deze keer uitgebracht door de Stichting Ondersteuning Nationale Vrouwen Beweging Suriname (SONVBS). Om U regelmatig op de hoogte te houden van de werkzaamheden van de Nationale Vrouwen Beweging (NVB) en de activiteiten van de SONVBS, hebben wij besloten om deze taak uit handen te nemen van de NVB, omdat deze niet altijd in staat is om de nieuwsbrief regelmatig te laten uitkomen vanwege verschillende redenen.
1
Redactioneel
2
Internationale Vrouwendag
3
Viering 20 jaar NVB
4
20 jaar samenwerking NVB
5
Artikel: Women in Business Beurs
6
Ingezonden stukken: FNV en VVS bezoeken NVB Ingezonden stukken:
7
Postbus 22693 1100 DD Amsterdam Telefoon: 020-6001410 KvK 34121023 ABNAMRO 56.87.13.745
In dit nummer komen o.a. aan bod: een verslag van het feestprogramma van de SONVBS op 16 juni; een korte samenvatting over de samenwerkingsverbanden van de NVB opgebouwd over 20 jaar; enkele artikelen over projecten van de NVB en ..... nog veel meer!! Wij hopen dat u na het lezen van deze nieuwsbrief inziet dat de NVB een sterke schakel is en blijft in de Surinaamse gemeenschap, maar dat we elkaar nodig hebben om iets groots te bereiken. We hopen natuurlijk ook dat u een goed gevoel krijgt bij het lezen over al deze positieve ontwikkelingen in Suriname. Dus kortom: veel leesplezier!!
Een maand in Masiakriki
8 maar t : I nt er nat i onal e Dag Van De Vr ouw Enkele belangrijke historische data 1902
Oprichting opleiding voor Vroedvrouwen
1969
1916
Mevrouw Dieulifit slaagt als eerste vrouw voor de Hoofdakte voor onderwijzers Marie Le Fevre wordt voorgedragen voor de Volksvertegenwoordiging
1973
1980
1939
Grace Schneiders-Howard wordt benoemd in de Volksvertegenwoordiging Oprichting Surinaamse Werkvrouwenbond
1942
Oprichting Irene Brigade
1991
1942
Oprichting Young Women Christian Association (YWCA Eleanor Roosevelt bezoekt Suriname
1992
Sophie Redmond en Tine Putscher voeren campagne voor algemeen kiesrecht Isabella Richaards wordt gekozen in de Staten van Suriname
1997
1933 1938
1943 1948 1963
1980
1985
1996
2002
Elfriede Alexander-Vanenburg wordt in de Staten van Suriname gekozen Elizabeth Clarke wordt gekozen in de Staten van Suriname Nel Stadwijk-Kappel en Siegmien Staphorst benoemd tot resp. onderminister van Cultuur en van Arbeid en Volkshuisvesting Siegmien Staphorst wordt Minister van Sociale Zaken en Volkshuisvesting Irma Loemban Tobing-Klein wordt gekozen tot lid van het Parlement Ruth Wijdenbosch wordt ondervoorzitter van De Nationale Assemblee Oprichting Johanna Schouten-Elsenhout Vrouwendocumentatiecentrum Marijke Djwalapersad wordt voorzitter van de Nationale Assemblee Bureau Rechtshulp voor Vrouwen wordt vernoemd naar Ilse Henar-Hewitt NVB bestaat 20 jaar
De NVB heeft, in het verband van het Platform NGO’s Vrouwen en Ontwikkeling i.v.m. 8 maart, aandacht
besteed aan het thema reproductieve gezondheid en seksualiteit. Aan de hand hiervan heeft zij een petitie opgesteld die binnenkort aangeboden zal worden aan het ministerie van Volksgezondheid.
S ONVB S N I E U WS B R I E F MAAR T
1
S ONVB S vi er t 2 0 -j ar i g bes t aan N VB SONVBS maakt er een gezellige en informatieve dag van Op 16 juni 2002 vierde de Nationale Vrouwen Beweging (NVB) haar 20-jarig bestaan. In het kader van deze viering was een uitgebreid programma samengesteld met vele sprekers en vertegenwoordigers van samenwerkingspartners in Nederland. Het thema van dit jaar was ‘Uma na du’(vrouwen in beweging), wat perfect weergeeft waar de vrouwenbeweging in Suriname voor staat. Op deze bijzondere dag gaf Steffy Burgos, voorzitter van de Stichting Ondersteuning NVB in Suriname, een historisch overzicht van de afgelopen 20 jaar. In het hoofdprogramma bracht Romeo Kotzebue het gedicht ‘Duman’ van Johanna Schouten-Elsenhout op muziek gezet ten gehore. Romeo is een trouwe donateur van de NVB. Femke Schipper, bestuurslid van de SONVBS en 10 jaar actief lid van de NVB in Suriname, hield een life e interview met Elsey Blijd, bestuurslid van het 1 bestuur van de NVB. Elsey gaf als boodschap mee dat “vrouwenwerk iets is wat je overal tegenkomt en dat emancipatie niet alleen vrouwen, maar zeker ook mannen betreft, vooral de Surinaamse man”. Een recent gemaakte videopresentatie door Cordaid -financieringsorganisatie van verschillende activiteiten van de NVB- over de activiteiten van de NVB in Suriname gaf een goed beeld van de betekenis van de NVB voor Suriname. Met een declamatie uit eigen werk gaf de dichteres Gladys Waterberg met sprekende gedichten stem aan de vrouw en haar krachten. Leisha Dithmer, die nauwe banden heeft met de NVB kwam met een mooie verassing. De NVB kreeg namelijk een fotocamera. Maisja Mohamed, jongste lid van het SONVBS en tevens presentatrice van het programma hield ook een interview met mevrouw Ina Lede, een deelneemster van het IVVO. Ina die zuurgoed maakt van birambi’s leerde van het IVVO effectiever en efficiënter werken. Tendaye Matimba van Mama Cash vertelde over de samenwerking tussen de NVB en Mama Cash. Mama Cash is een organisatie die vrouwen helpt bij het opstarten van initiatieven in de vorm van geldverstrekkingen en borgstellingen. In de pauze konden de bezoekers nogmaals genieten van een prachtige fototentoonstelling.
de zaal konden rechtstreeks vragen gesteld worden aan Siegmien, die met veel enthousiasme antwoord gaf. Memre TheaterAmsterdam bracht een sketch, dat via zang en lach duidelijk maakte hoe belangrijk het is dat ook vrouwen deelnemen aan niet traditionele vrouwenberoepen en waarom vooral mannen dit behoren te ondersteunen. De boodschap was duidelijk: ‘vrouwen en mannen moeten gelijkwaardig zijn om zo een betere toekomst te kunnen creëren voor de nieuwe generatie. Hierbij hebben ze elkaar nodig.’ In aansluiting op dit onderdeel vertelde Marie Antoinette de Veth van de vrouwenvakschool Midden Nederland over haar activiteiten en samenwerking met de NVB. In Suriname is er een 3-jarig programma waarin vrouwen worden opgeleid en begeleid in niet-traditionele vrouwenberoepen. Met het model dat in Suriname wordt ontwikkeld zal in de toekomst verder in het Caraïbisch gebied gewerkt worden. De heer Telting, bestuurslid van de organisatie Wan’ Atti, vertelde over zijn ervaringen in Suriname met een project voor het opleiden van vrouwen tot imker, mede gefinancierd door Wan’ Atti. Ook in dit niettraditionele beroep bleken vrouwen het zeer goed te doen, soms zelfs beter dan mannen. Astrid Spier, lid van het SONVBS, vertelde over het WEEP, het Women Economic Empowerment Program, dat vrouwen in het binnenland van Suriname begeleidt in het ontwikkelen en winstgevend maken van hun grond. Deze vrouwen krijgen ook een cursus alfabetisering en leren vaardigheden om hun financiën beter te beheren. Dankzij de activiteiten van Weep kunnen ze nu zelfstandig ondernemen. Voor de opvang van hun kinderen tijdens het werk wilden de vrouwen zelf een kinderdagverblijf bouwen. Wilco Pelgrom die met 3 andere studenten van de Hogeschool Windesheim in Zwolle op het feest was vertelde dat de studentenvereniging van deze hogeschool besloten had om met de bewoners van Masiakriki de eerste crèche te bouwen. Het feestprogramma werd afgesloten met een prachtig optreden van de danseres Dulcita Dors. Een spontane veiling van een Surinaamse bruine cake bracht 50 euro op. De viering van 20 jaar NVB maakte vooral duidelijk dat de Beweging van Vrouwen in Suriname enorm is.
Met enige moeite werd er een telefonische verbinding gemaakt met Suriname en sprak Marlène Babel met Siegmien Staphorst, directeur van de NVB. Vanuit
S ONVB S N I E U WS B R I E F MAAR T
2
2 0 j aar s amenw er k i ngs -
Ni euw s fl i t s en
ver banden met de N VB JUNI 1982 – JUNI 2003 De NVB levert sinds 1982 een bijdrage aan de integratie van vrouwen in het ontwikkelingsproces van Suriname en aan het bestrijden van de negatieve gevolgen van de reeds jarenlang heersende nationale financieel-economische crisis. De projecten die zij hiertoe opzet, zijn vaak in samenwerking met verschillende overheidsinstanties, NGO’s en verschillende internationale hulporganisaties. Een impressie over de samenwerkingsverbanden opgebouwd over 20 jaar: Ministerie van onderwijs en volksontwikkeling Het ministerie van onderwijs en volksontwikkeling werkt nauw samen met de NVB aan projecten voor vrouwen in niet-traditionele vrouwenberoepen. Ook ondersteunt ze de NVB bij haar bewustzijnscampagne door deelname aan uitzendingen van het radioprogramma van het ministerie getiteld “Teleskoro afersi”. Met de ADEK universiteit van Suriname wordt het programma voor economische versterking van vrouwen in het binnenland uitgevoerd. Ministerie van binnenlandse zaken Deze samenwerking beslaat vooral het gebied van genderbeleid en gendermainstreaming. De NVB participeert verder via het Bureau Rechtshulp in het Netwerk Stop Geweld tegen Vrouwen, dat vanuit dit ministerie wordt geleid. Ministerie van sociale zaken en volkshuisvesting Hier gaat het om projecten die bijdragen aan verbetering van het erfrecht. Verdere samenwerking beslaat ook activiteiten ter promotie van kinderrechten in Suriname. Samenwerking met andere ministeries Het ministerie van volksgezondheid en het ministerie van justitie en politie ondersteunen het NVB project ‘vrouwen en drugs’. Het ministerie van regionale ontwikkeling ondersteunt ontwikkelingsprojecten en projecten voor duurzame ontwikkeling die de NVB o.a. in het binnenland van Suriname uitvoert. Met het ministerie van arbeid, technologie en milieu is er een samenwerking in het kader van het scholings- en trainingsprogramma van vrouwen in niet traditionele vrouwenberoepen. Het ministerie van transport, handel en industrie heeft contact gezocht met de NVB om het vrouwelijk ondernemerschap verder te ontwikkelen. Samenwerking met NGO’S De NVB heeft samen met een aantal intermediaire vrouwenorganisaties in juli 2001 het Platform ‘Vrouwen en Ontwikkeling ‘ opgericht om belangen van vrouwen te behartigen. Het gaat hierbij om de ondersteuning van activiteiten zoals geweld tegen vrouwen, opzetten van een kredietfonds voor vrouwelijke ondernemers, gezondheidsvoorlichting voor vrouwen, programma’s voor zelfbouw van woningen en specifieke gendertrainingen voor vrouwen. Samenwerking met internationale organisaties/ambassades Dank zij de goede samenwerking met verschillende ambassades in Suriname en deelname aan verschillende internationale vrouwenorganisaties geniet de NVB ook buiten Suriname bekendheid. Met het doorgeven van opgedane kennis en het uitwisselen van ervaringen op het gebied van vrouwenontwikkeling heeft de NVB een zekere faam verworven.
Website: werk in uitvoering!! De NVB is binnenkort de trotse eigenaar van een eigen website. Het adres wordt www.nvbsuriname.com. Op deze website kunt u allerlei informatie over de NVB en haar activiteiten vinden.
Postbus Sinds kort heeft de SONVBS een eigen postbus adres: Postbus 22693, 1100 DD Amsterdam.
Folder Binnenkort brengt de SONVBS een folder uit met informatie over de activiteiten en doelstellingen van de NVB.
Nieuwe medewerker Lilien Wilson heeft zich aangemeld om de activiteiten van de SONVBS te steunen. We zijn heel blij met deze aanvulling. Wilt u ook meehelpen? Maak contact met de SONVBS.
Clipmicrofoon De SONVBS heeft mede dankzij haar donateurs een clipmicrofoon geschonken aan de NVB.
Loterij SONVBS helpt met de verkoop van loten voor een ontspanningsoord voor minder draagkrachtige vrouwen in Suriname. De prijs is een sleutelklare woning van $10.500. Prijs:•2,50/lot. Trekking: 15 juni 2003. Info:020-6951810/ 0206090245
S ONVB S N I E U WS B R I E F MAAR T
3
Vol k r eageer t ent hous i as t op Women i n B i s ni s B eur s (Uit het ochtendblad De Ware Tijd, nov.2002) De Nationale Vrouwen Beweging heeft met haar Instituut Voor Vrouwelijke Ondernemers van 31 oktober tot 3 november 2002 een zeer geslaagde Women in Bisnis Beurs in haar opzet. De beurs was dit jaar in de Hal van het Bedrijfsleven van de Kamer van Koophandel en Fabrieken, die beter geschikt voor dergelijke evenementen. Van de KKF heeft IVVO ook bijzondere ondersteuning gehad voor de inrichting en de financiële kosten verbonden aan het huren van de hal. Het doel was om vrouwelijke ondernemers voor het voetlicht te plaatsen, die gericht een bijdrage leveren aan de armoedebestrijding en versterking van hun economische positie. Op de WIB hebben verschillende vrouwelijke ondernemers de gelegenheid gekregen hun producten of diensten te exposeren en de gelegenheid gekregen ze te promoten onder lokale en buitenlandse afnemers en het grote publiek. De beurs werkt stimulerend. Ruim vijftien duizend volwassenen en drie duizend kinderen bleven bij de stands vaak verbaasd staan kijken naar producten die de Surinaamse vrouwen leveren. In vergelijking met voorgaande beursen is er een duidelijke groei te merken van vrouwelijke ondernemers. President Ronald Venetiaan gaf tijdens zijn openingstoespraak van deze beurs aan dat het succes van de microonderneming onontbeerlijk is "voor de ontplooiingskansen van de vrouw, haar gezin en het volk." Joyce Ooft, voorzitter van de beurscommissie WIB 2002 en tevens coördinator van het Instituut Voor Vrouwelijke Ondernemers van de Nationale Vrouwen Beweging, zei ons dat de micro-ondernemers bang waren om mee te doen.
Omdat de koopkracht in het land enorm is gedaald en de prijzen van grondstoffen enorm zijn gestegen waren deze vrouwen bang dat de opkomst van het publiek niet massaal zou zijn. Gebleken is dat het publiek de beurs juist heeft gewaardeerd. Het IVVO zal daarom de dienstverlening uitbreiden en in stand houden. Vooral voor nieuwkomers speelt zij een belangrijke rol, terwijl de overige onderneemsters verdere ondersteuning genieten. Voorafgaand aan de beurs zijn er diverse trainingen verzorgd, onder andere om te komen tot het berekenen van een kostprijs. Met andere woorden " met welke prijs kom ik op de beurs". De WIB dient verder ondersteund te worden, omdat het om vrouwen gaat die productie en inkomstengenererende activiteiten ontwikkelen. Meer vrouwen moeten in het micro- of klein ondernemerschap naar voren treden. Volgens Siegmien Staphorst, directeur van de NVB zijn alleen de Niet Gouvernementele Organisaties, NGO's, bezig met het ondersteunen van vrouwelijke ondernemers. Ze zegt dat vrouwen in het ondernemerschap heel weinig in het vizier komen bij de overheid.
F NV en Vr ouw envak s chol en op w er k bez oek bi j NVB Op 6 januari jl. vertrok een delegatie vanuit de FNV Vrouwenbond, FNV-mondiaal en Vrouwenvakscholen (VVS) naar Paramaribo. Doel van het werkbezoek was o.a. om informatie te verkrijgen over het lopende Programma voor NietTraditionele Vrouwenberoepen van de NVB. Dit programma wordt uitgevoerd onder auspiciën van de Nationale Vrouwen Beweging en de Vrouwenvakschool Alida de Jong in Utrecht. De vrouwen die deelnemen aan de ICT, Electra en Gas-,Water- en Loodgietersopleiding gaven uitgebreide presentaties en vertelden enthousiast over hun stage-ervaringen, Het was het levende bewijs dat de keuze voor een NTVB-VVS programma goede kansen biedt voor vrouwen op de arbeidsmarkt in Suriname. Verder heeft er een oriëntatie plaatsgevonden op het komende, nieuwe NTVB- VVS programma: een project Automontage. Dit project zal dit jaar van start gaan met de uitvoering. Het project is een samenwerkingsverband tussen NVB en Stichting Arbeidsmobilisatie en Ontwikkeling. Financiering voor dit project is door SAO aangevraagd bij Novib.
S ONVB S N I E U WS B R I E F MAAR T
Tijdens dit werkbezoek is ook uitgebreid besproken hoe de NTVB-VVS formule “geëxporteerd” kan worden naar overige landen, te beginnen bij landen in de regio zoals de Nederlandse Antillen. Een ander belangrijk doel van het werkbezoek was: kennismaking met vrouwen in de vakbeweging in Suriname. Er zijn afspraken gemaakt tussen de FNV Vrouwenbond en een aantal vrouwen binnen C47 om te komen tot een project om het Vrouwenwerk binnen de bonden in Suriname te ondersteunen. Behalve het werkbezoek aan Suriname is er ook een bezoek gebracht aan een platformbijeenkomst van NOVIB. Voor de delegatie van FNV en VVS was dit een goede manier om kennis te maken met een aantal Surinaamse organisaties en projecten die allen actief zijn op het terrein van duurzame ontwikkeling. Enthousiast en vol goede ideeën over voortzetting van de samenwerking is de delegatie half januari weer naar Nederland teruggekeerd. 4
.
K i nder dagver bl i j f Mas i ak r i k i In samenwerking met 7 bouwkundestudenten van de Hogeschool Windesheim te Zwolle en de vrouwenorganisatie Hati Ke, heeft de NVB de bouw en inrichting van een kindercrèche te Masiakriki gerealiseerd. Dit project ging in september2001 van start en was noodzakelijk, omdat de Marronvrouwen uit dit dorp behoefte hadden aan kinderopvang als zij ver van huis arbeid verrichten. De vrouwen maakten deel uit van het WEEP (Women Economic Empowerment Program), dat vrouwen in het binnenland van Suriname begeleid bij het ontwikkelen en winstgevend maken van hun grond. In het volgende stuk geeft Carry-Ann Tjong-Ayong een verslag van haar verblijf te Masiakriki. Zij was ook nauw betrokken bij de realisatie van deze crèche.
Een maand in Masiakriki De maand oktober 2002 bracht ik door in Masiakriki, een Marrondorp aan de Boven-Suriname, waar ik de 1 vrouwen heb ondersteund bij het inhoud geven aan hun crèche. De komende maanden zullen ze in een prachtig gebouw werken. De crèche is gebouwd in een samenwerking met de vrouwenorganisatie Hati Kè, studenten bouwkunde van de Hogeschool Windesheim te Zwolle, en de NVB. De elf vrouwen die een korte training kregen zijn zeer gemotiveerd om de nu reeds 45 kinderen dagelijks op te vangen en activiteiten aan te bieden, die onder meer hun ontwikkeling stimuleren en hen voorbereiden op de kleuterschool. Omdat het crèchegebouw zo groot is, heb ik voorgesteld een deel van de ruimte als kleuterschool te gaan gebruiken. Dit is de nog ontbrekende schakel tussen crèche en basisschool. De vrouwen hebben uit hun midden Rosa en Selma aangewezen om de externe contacten te onderhouden en de dagelijkse gang van zaken te coördineren. Ter ondersteuning zal ik een praktisch handboek opstellen met veel beeldmateriaal, want de meerderheid is nog analfabeet. Overigens wordt daar wel wat aan gedaan. De leidsters kozen de naam “Kuyake” (toekan) voor hun crèche. Dit is een mooie bosvogel. De 4 crèchegroepen hebben we “tomati,” “pada”, “fisi” en “hamaka” genoemd, omdat deze voor hen aansprekende namen ook gemakkelijk als beeldmerk te tekenen zijn. Inmiddels heeft stichting Vice Versa wat ontwikkelingsmateriaal en speelgoed bij elkaar gebracht, maar er is nog veel nodig. Andere donateurs hebben weliswaar kleding, knuffels etc. opgestuurd, maar veel er van is niet bruikbaar voor het binnenland. Ik zal dus een gerichte inzameling van liefst houten speelgoed en duurzaam ontwikkelingsmateriaal houden bij crèches en particulieren in Nederland en er op toezien dat de binnengekomen spullen ter plaatse komen. Ik verheug me nu al op een weerzien met de moeders, “crèchemama’s “en de kinderen. Carry-Ann Tjong-Ayong, oktober 2002 1
Ik had contact met de NVB, met de vrouwenorganisatie Hati-Kè, met zuster Margreet van de medische post in een naburig dorp en later ook met medewerksters van BOG
Afzender: SONVBS Postbus 22693 1100 DD Amsterdam
PORT BETAALD PORT PAYÉ AMSTERDAM PAYS-BAS
BIJ ONJUISTE ADRESSERING GAARNE BERICHT
S ONVB S N I E U WS B R I E F MAAR T
Adres Straat, huisnummer Postcode Plaats
5
