NIEUWSBRIEF Zomer 2016
Hospice voor Noord- en Midden-Drenthe
Van het bestuur Hospice Het Alteveer 10 jaar Dit jaar gedenken we dat het hospice in Assen tien jaar geleden werd geopend. Twee jaren van intensieve voorbereiding zijn daaraan voorafgegaan. Op 14 januari 2004 stapten 2 leden van het te vormen bestuur van de Stichting Hospice Noord en Midden Drenthe naar de notaris ter ondertekening van de stichtingsakte. In de betreffende akte staat: ‘De Stichting heeft ten doel het bieden van opvang en begeleiding van mensen in de stervenfase, zodat zij op een waardige wijze afscheid kunnen nemen van het leven en voorts al hetgeen met een en ander rechtstreeks of zijdelings verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn, alles in de ruimste zin van het woord.’ Het bestuur begon letterlijk met niets, we streefden het ideaal na op zo kortmogelijke termijn een hospice in Assen te realiseren. De praktijk leerde al snel dat in Assen en de vier samenwerkende gemeenten Aa en Hunze, Noordenveld, Midden Drenthe en Tynaarlo op medewerking van de gemeentebesturen kon worden gerekend. Het hospicebestuur werd opgedeeld in de werkgroepen Zorg, Huisvesting/Bouw en Financiën/P.R. Grote dank is in dit verband verschuldigd aan gedeputeerde staten van de provincie Drenthe.
Het voert te ver om alle werkzaamheden in detail te bespreken. De werkgroep Zorg legt in eerste instantie contacten met de plaatselijke huisartsen, thuiszorgorganisaties en de Stichting Vrijwilligers Terminale Zorg Drenthe (VTZD). De werkgroep Huisvesting/Bouw oriënteert zich op huur- of bouwmogelijkheden in Assen. De werkgroep Financiën/PR richt haar activiteiten op regionale serviceclubs, kerken, bedrijfsleven, landelijke fondsen en particulieren. De Stichting Vrienden van het hospice voert al in 2005 actie in het centrum van Assen, de Stenenactie levert € 7.500,- op. De voortgang verloopt voorspoedig. Op 22 december 2005 geeft de burgemeester van Assen, mevrouw D. van As-Kleijwegt, het startsein voor de bouw van het hospice aan de Burgemeester Agterstraat in het centrum van stad. Zij onthult een groot bord met de tekening van het hospice. Honderden ballonnen gaan de heldere winterlucht in. Een klein jaar later, op vrijdag 10 november 2006, is het hospice klaar voor gebruik. De officiële opening wordt verricht door mevrouw A. Haarsma, gedeputeerde van de provincie Drenthe. → → -1-
Tijdens de opening spreekt de voorzitter bijzondere dank uit aan de het bestuur van de SWA (Stichting Woningbeheer Assen, het huidige Actium), gemeente en alle sponsors. Terug naar 2016. Al tien jaar functioneert het hospice naar volle tevredenheid van gasten en hun familie. Het jaarverslag 2015 leert ons dat bezetting van de 4 gastenkamers het laatste jaar met ruim 10% is toegenomen. Moeten we gaan denken over uitbreiding van het aantal gastenkamers? In de komende maanden zal het bestuur zich daarop beraden. Via de driemaandelijkse Nieuwsbrief houden we u uiteraard op de hoogte. Viering van 10 jaar hospice, een heuglijk feit dat uitgebreid gevierd zal worden met alle betrokkenen: vrijwilligers, coördinatoren, zorgverleners, bestuurders, provincie, gemeenten, Stichting Vrienden en sponsors. De officiële viering zal plaatsvinden op vrijdag 18 november in theater De Nieuwe Kolk. De voorbereiding van een interessant, boeiend programma is in volle gang. Een bijeenkomst die u niet mag missen! De inwoners van Assen en de regio worden betrokken bij de viering door middel van een filmspecial. Ook de bibliotheek in Assen en boekhandel Iwema gaan aandacht besteden aan het jubileum. Regionale TV en pers zullen hierbij een belangrijke rol spelen. Meer informatie volgt uiteraard in de volgende Nieuwsbrief. Namens het bestuur, Karel Swager , secretaris
Ik ga naar huis Ik ga naar huis. Vandaag is het zover, ik laat mijn lichaam los, zeg het warm gedag. Bedankt lief voertuig. Dit is mijn grootste reis, terug naar jou, mijn lieve schoot. Ik ga niet dood, maar stap in een ander leven. Ik ga naar huis. Ik zeg je gedag, geen vaarwel. Ik zal nog dichter bij je zijn. Je zult me dieper voelen en begrijpen dat ik je nooit zal verlaten. Geen minuut, geen seconde. Alles wat ik nooit kon zeggen -woorden schieten altijd tekortzal je voelen tot in lengte van dagen. Ik ben dichter bij je dan ik bij ons leven kon zijn. Denk maar aan me, lief en veel. Dan zal ik je troosten aan de binnenkant van je huid. Nestel me als een warme kruik in het lover van je buik. Ik ga naar huis. Daar zal ik veilig zijn. Niet ver van je vandaan. Niet nodig meer. Het ego en mijn bestaan. Treur niet te lang om mij. Verstrengeld zit ik in je. Niet als last, zelfs niet als gedachte. Als liefde zit ik daar. omhels me maar. Iris van Haaren (winnares gedichten VtZ)
-2-
Ik ben inmiddels overleden . . . (over de neuromusculaire aandoening ALS, door Jan Kragt)
Amyotrofische Laterale Sclerose (ALS) is een ziekte van de zenuwcellen die de spieren aansturen. De spieren functioneren onvoldoende door het afsterven van de motorische zenuwcellen in het ruggenmerg en het onderste deel van de hersenen. Signalen vanuit de hersenen komen niet meer aan bij de spieren, de hersenen kunnen dus geen spierbewegingen meer op gang brengen. Isaac Bos, verpleegkundig consulent neuromusculaire aandoeningen van het UMCG, heeft onlangs over deze slopende ziekte een inleiding verzorgd voor de vrijwilligers van het hospice en de thuisvrijwilligers. Enkele belangrijke onderdelen daarvan leest u in dit artikel. In Nederland leven ongeveer 1.500 mensen met ALS, elk jaar komen er zo’n 500 patiënten bij, elk jaar overlijden er ongeveer evenveel. ALS ontstaat meestal in de leeftijdsfase van 45 tot 75 jaar, meer mannen dan vrouwen lijden eraan. De exacte oorzaak van ALS is niet bekend. Bulbaire ALS begint met spraak- en slikstoornissen, speekselvloed, dwanglachen en -huilen. Spinale ALS begint met spierzwakte in armen en benen. Thoracale ALS begint met spierzwakte in de romp. Het verder verloop van krachtsverlies, zowel in tijd als in de plek in het lichaam, verloopt geheel willekeurig. Veel voorkomende symptomen tijdens het ziekteverloop zijn: • • • • • • • • •
krachtsverlies spraak- en slikstoornissen slijmvorming en speekselvloed kortademigheid / benauwdheid krampen / spasmen slaapstoornis gedragsproblemen / veranderende rollen dwanghuilen en -lachen pijn
ALS-patiënten overlijden gemiddeld ongeveer 3 jaar na het begin van de klachten door toenemende zwakte van de ademhalingsspieren. Opmerkelijk is dat gevoel, oogspier, hartspier, blaas- en darmfunctie niet door ALS worden aangedaan. In de terminale fase ontstaat door onvoldoende werking van de longen een kooldioxidestapeling; ruim 90% van de patiënten overlijdt hierdoor rustig, vaak in de slaap. De angst om te stikken komt bij veel patiënten voor, maar dit gebeurt echter heel zelden. De meeste patiënten overlijden thuis of in een hospice, dankzij de inzet van mantelzorg en thuiszorg. Ongeveer 17% van de patiënten besluit tot euthanasie, vooral vanwege toenemende afhankelijkheid en het ervaren verlies van waardigheid van het leven. Wie meer wil weten over ALS, bijvoorbeeld ook over de zorgverlening, kan terecht op www.als.nl
-3-
Ik was haar naam vergeten . . . (terugblik op VPTZ-training over omgaan met dementie, door Henny Mast)
Samen met twee collega’s reisden we op 7 april rond half negen af naar Dwingeloo voor de VPTZ-training over dementie. We werden ontvangen met koffie en krentenwegge en dat viel erg in de smaak bij de deelnemers. Na een korte kennismaking werd er begonnen met een kleine oefening. Zodoende kreeg je gelijk in de gaten dat het niet fijn is als je het opeens niet meer weet. Daarna volgde de theorie over de werking van de hersenen en de verschillende soorten en vormen van dementie, met volop ruimte voor vragen. Na een heerlijke lunch kwam er een actrice die zelf ‘dement’ was. Zo konden wij inspelen op bepaalde situaties. Iedereen reageerde weer anders, heel leuk om te doen. Daarna weer in groepjes een opdracht uitvoeren en uiteindelijk met een voldaan gevoel naar huis. Deze training is zeer de moeite waard, je steekt er heel wat van op. Dementie is echt een ziekte waar je niets tegen kunt doen, je kunt wel leren er op een goede manier mee om te gaan. Als familie en als vrijwilligers moet je echt heel veel geduld hebben en rustig blijven en proberen af te leiden als het moeilijk wordt. Heel mooi en bijzonder aan alle VPTZ-trainingen is het uitwisselen van de eigen ervaringen met die van collega’s uit andere hospices en thuisvrijwilligers uit het hele land.
Nieuws van de Vrienden van het Hospice . . . Naast onze donateurs proberen wij als Vrienden ook aan andere inkomsten te komen. Onlangs hadden we een gesprek met de Stichting Drôme Tour die dit jaar voor de zesde maal in de maand juni een toertocht organiseert in het Franse Drôme-gebied. Gedurende een week worden er dagelijks afstanden afgelegd van 40, 70 of 100 km. Op de slotdag beklimmen alle deelnemers de beruchte Mont Ventoux, de zogenaamde Kale Berg. De netto-opbrengst van deze tour wordt beschikbaar gesteld aan een goed doel en wij zijn verheugd te kunnen melden dat voor de komende 2 jaar Hospice het Alteveer daarvoor is uitgekozen. Om ook in de toekomst ondersteuning te kunnen blijven verlenen aan Hospice het Alteveer hopen wij meer van dergelijke initiatieven te mogen begroeten. Voor meer informatie over deze Drôme Tour verwijzen wij u naar hun website www.drometour.com Namens de Vrienden, Wim Bosch
Ja, ik word Vriend van… Van donateurs heb je nooit genoeg, dus leest u dit en bent u nog geen vriend, meld u dan aan. U wordt met open armen ontvangen. En misschien kent u nog wel meer mensen die vriend willen worden en maakt u ze attent op de Stichting Vrienden. Ook dan zijn wij u zeer dankbaar. Aanmelden kan bij de secretaris van de Vrienden: Marijke Edzes Tussenbree 7, 9403 JC Assen tel. 0592 34 21 65, e-mail:
[email protected] Een aanmeldingsformulier kunt u ophalen bij het hospice of kijk op: www.hospice-assen.nl/vrienden-van-het-hospice Geeft u liever een eenmalig bedrag? Ook dat is welkom op rekeningnummer NL31 INGB 0004 9171 68 -4-
Even voorstellen, …… Mijn naam is Els van Kleef en ik ben werkzaam bij het specialistische team van Icare. Sinds 1 april vervang ik Didy van Kampen bij het multidisciplinair overleg op de woensdagmiddagen. Didy is met pensioen gegaan. Sinds 2001 woon ik in Assen en ben ik werkzaam bij het specialistisch team van Icare. Daarvoor heb ik gewoond en gewerkt in de provincie Groningen, in Zwitserland en in Brabant. Ik woon samen met mijn partner, onze kinderen zijn sinds een jaar zelfstandig. Het hospice is naar mijn mening een belangrijke maatschappelijke voorziening, waar met veel inzet en compassie wordt gewerkt door professionals, maar met name door vrijwilligers. Ik hoop daaraan een positieve bijdrage te kunnen leveren. Ik kijk uit naar een prettige samenwerking en sta altijd open voor vragen en/of opmerkingen. Met vriendelijke groet, Els van Kleef
Column Mijn boom der wijsheid hangt vredig tegen de muur. Dit object raakt me in de winkel en soms, heel soms, heb ik het geluk om zoiets ook in mijn bezit te krijgen. Het geluk ook te mogen genieten van de organische vormen, zo te mogen genieten van de symbolen van het leven. Voor ‘ieder’ heel persoonlijk. ‘Ieder’ zal ook zijn eigenheid eruit halen of misschien eraan willen hangen. Maak zelf je keuze, een bewuste keuze. Het mag en kan gelukkig en geniet ervan. De vrijheid van denken en doen. De vrijheid van kunnen, mogen en willen. Het is onrustig in de wereld. ‘Je kunt niet alle problemen op je schouders dragen’, is een zin die ik thuis vaak hoorde uit de mond van een bezorgde wijze moeder. Wereldse problemen die al sinds mensenheugenis bestaan. Je zou elke ‘ieder’ een boom der wijsheid willen geven en gunnen. We dragen ons steentje bij in onze eigen leefomgeving, onze habitat zo vredig, zo puur. Als ‘ieder’ nou eens oprecht kijkt naar zijn of haar noaber, de interesses daadwerkelijk toont . . . wat zou het dan . . . Misschien, heel misschien, gaan we elke dag een stapje vooruit naar een wereldse vrede. Wijsheid in optima forma. Soms mag ik hopen dat er iets uitkomt van mijn dromen . . . Ik duim heel hard . . . wie weet, ooit. Yvonne
Hospice als gastbedrijf Ladies Night in De Nieuwe Kolk (een terugblik, door Carmen Welink)
Op 8 juni was het hospice als gastbedrijf uitgenodigd om een korte presentatie te geven op de bij velen inmiddels bekende Ladies Night. Het was bijzonder dat we daar konden vertellen over de zorg die we verlenen in een (t)huis zo dicht bij het Asser centrum en dicht bij De Nieuwe Kolk. Coördinator Elly sloot met haar 5 minuten durende presentatie aan bij de film die een volle bioscoopzaal Assense vrouwen die avond te zien kreeg. De film You before Me, waarin de eigenzinnige en creatieve Louisa wordt ingehuurd om de zorg op zich te nemen van Will Traynor, een welgestelde jonge bankier wiens leven na een ongeluk compleet is veranderd, gaat over een bijzondere band die door mantelzorg tot stand komt. We konden vertellen dat we ‘er zijn’ in Assen, dat we al 10 jaar naast mensen in hun laatste levensfase mogen staan en zo de mantelzorgers ontzorgen. → → -5-
Tijdens de pauze was er gelegenheid om bij diverse kraampjes wat gezelligs, leuks of lekkers te kopen. Als hospice mochten we daar ook staan met een stand, verzorgd door vrijwilligster Sigrid. Naast het verkrijgen van voorlichting en flyers konden de ladies ook fotokaarten - voor de gelegenheid extra geproduceerd door vrijwilligster Karien - kopen bij onze stand. Al met al een mooie gelegenheid om het hospice onder de aandacht te brengen.
Wie is daar? Er zijn is de taak van iedere vrijwilliger in het hospice. We zijn allemaal anders, we zijn er op onze eigen manier. In deze nieuwsbrief vertelt Carmen Welink wat het voor haar betekent om in het hospice te werken en om de redactie van deze Nieuwsbrief te komen versterken. Carmen is vrijwilligster sinds het afronden van de cursus eind november 2015. Paspoort • geboren op 10 augustus 1972 in Roden, getrouwd met Alfred (ondernemer), 2 prachtige parels: Loïs (14) en Lynn (9). • runt twee webshops: spiritcards.nl en manchetknopenenmeer.nl • koopt woningen aan en verhuurt deze onder de naam (t)huis in Assen aan mensen die urgent woonruimte nodig hebben. Helaas is de vraag veel groter dan het aanbod. • hobby’s: koken, bakken, knutselen, kaarten maken • nevenactiviteiten: hospicevrijwilligster en klassenmoeder Hoe omschrijf jij jezelf in vijf kernwoorden? Tja, dat is lastig. Ik check de kernwoorden ook even door ze te ‘dumpen’ in mijn gezin, mijns inziens een prima graadmeter. (De meesten van hen geven normaliter ook gerust ongezouten hun kritiek.) De volgende kernwoorden houden stand: enthousiast, creatief, spontaan, energiek en zorgzaam. Natuurlijk ben ik geen miss perfect, dus kernwoorden als ongeduldig, perfectionisme met een rigide sausje en soms teveel hooi op m’n vork nemen zouden ook prima in het rijtje passen. Wat maakt jou geschikt als hospice-vrijwilliger? Ik denk dat ik zelf nog naar dat antwoord op zoek ben! De combinatie van mijn zorgzaamheid, mijn passie voor mensen en mijn drive om te leren zijn volgens mij belangrijke ingrediënten om in het hospice aan de slag te gaan. Wat was jouw reden om dit werk te gaan doen? Ik ben in de bevoorrechte positie dat ik mijn eigen werktijden kan indelen. Ik wilde me graag inzetten voor mensen door er voor ze te zijn, onbaatzuchtig. Ik zag ooit het programma De Reünie waarin een vrouw gevolgd werd die als vrijwilliger in een hospice werkte. Ik dacht: dat zou ik ook willen doen. Uit mijn comfortzone, en toch van grote waarde. Voor een ander, voor collega’s, voor de gast. Wat vind je er moeilijk aan? Ik vind het moeilijk om mensen soms letterlijk te zien aftakelen. Ik waardeer daarom ook zo de collega’s van Icare. Als een gast is overleden en ik kom dan ineens in een lege keurig opgemaakte kamer heb ik even tijd nodig om te rouwen, om stil te zijn, om te herdenken. -6-
