Een muzikaal intermezzo in het weekend
NIEUWSBRIEF Bosch’ Nieuwjaarsconcert in het Theater aan de Parade - Spetterend muzikaal begin van 2015 met Bach -
Zaterdag 3 januari 2015 organiseert de Stichting Bach Cantates ’s-Hertogenbosch in samenwerking met het Internationaal Vocalisten Concours voor de eerste maal het Bosch’ Nieuwjaarsconcert. Een spetterend en muzikaal begin van 2015 in de grote zaal van het Theater aan de Parade, aanvang 17.00 uur. Een uitstekende gelegenheid om elkaar te ontmoeten en samen te klinken op het nieuwe jaar.
Uitgevoerd worden deel IV en V van het wereldberoemde Weihnachtsoratorium van Johann Sebastian Bach door het Bach Collegium ’s-Hertogenbosch en de IVC-solisten: Jeanine De Bique (sopraan), Carina Vinke (alt), Peter Gijsbertsen (tenor) en Krešimir Stražanac (bas-bariton). Het geheel staat onder de artistieke leiding van Jeroen Felix. Bach componeerde de cantates (BWV 248 IV) voor Nieuwjaarsdag en ‘ (BWV 248 V) voor de zondag er na. Precies 280 jaar nadat Johann Sebastian Bach zijn Weihnachtsoratorium heeft gecomponeerd (1734 / 35), vormen deze twee delen de bouwstenen voor het Nieuwjaarsconcert 2015. Het concert wordt geopend met een instrumentaal werk: uit de cantate BWV 146. ‘Fallt mit Danken, fallt mit Loben’
Ehre sei dir, Gott, gesungen’
‘Sinfonia’
solisten Jeanine De Bique (sopraan) is geboren in Trinidad. Zij behaalde haar ‘master degree’ aan de Manhattan School of Music In New York en kreeg master-classes van beroemde zangers als Renee Fleming, Marilyn Horne, Thomas Hampson en Mirella Freni. Na de operastudio in Basel (Zwitserland) was zij voor 2 seizoenen verbonden aan de Wiener Staatsoper waar zij de rollen zong van Gianetta in Donizetti’s L’elisir d’amore, Barbarina in Mozarts Le nozze di Figaro, Kate Pinkerton in Puccini’s Madama Butterfly en Ada in Wagners Die Feen. Op het 48ste Internationaal Vocalisten Concours 1
Een muzikaal intermezzo in het weekend
’s-Hertogenbosch in 2010 won Jeanine de Arleen Auger Prijs voor meest allround zanger. Verder won zij de derde prijs in de Viotti International Music Competition in Italië en de Gerda Lissner Vocal Competition in New York. Zij zong Barbarina in Le Nozze di Figaro bij de Opéra de Montpellier en andere rollen op haar repertoire zijn Adele in Die Fledermaus van Johan Strauss, de titelrol in Händels Semele, Lauretta in Puccini’s Gianni Schicchi en Soeur Constance in Dialogues des Carmelites van Francis Poulenc. Dit seizoen vertolkte zijn de rol van Clara in Gershwins Porgy and Bess bij de Koninklijke Deense Opera in Kopenhagen. Zij zong in concerten onder andere met het Symfonieorkest van Atlanta de Messiah van Händel en Bachs Weihnachtsoratorium in de Young Concert Artists Series in New York. Jeanine zong Mahlers Achtste Symfonie met de New York Philharmonic o.l.v. Lorin Maazel, Brahms’ Ein deutsches Requiem met het Münchner Philharmoniker. Ook werkte zij met de orkesten van Edmonton, New Jersey, Charlotte en Amarillo en met L’Orchestra della Svizzera Italiana in Lugano. Met Sinfonia Rotterdam o.l.v. Conrad van Alphen zong Jeanine vorig seizoen in een serie IVC laureatenconcerten in Het Concertgebouw te Amsterdam en het Wereldmuseum Rotterdam. Met het Noord Nederlands Orkest o.l.v. Benjamin Levy heeft Jeanine in 2014 een tournee door Nederland gemaakt. Op dit moment is Jeanine geëngageerd aan het Operatheater in Heidelberg voor opvoeringen van Fetonte van Niccolò Jommelli. Later in het seizoen zal Jeanine rollen vertolken bij onder andere de operahuizen in Rome en Cincinnati. Carina Vinke (alt) wordt geprezen om de opvallende donkere kwaliteit van haar stem en haar dramatische talent. Ze zingt opera, oratoria, liederen en hedendaagse muziek. Carina behaalde haar master aan het Koninklijk Conservatorium te Den Haag en studeerde verder aan De Nederlandse Opera Academie. Van mezzo-sopraan Teresa Berganza ontving zij coaching. Als operazangeres heeft Carina de titelrol in La Tragédie de Carmen van Peter Brook gezongen en de rol van Orfeo in Glucks Orfeo ed Euridice. Ze vertolkte ook de rol van Hermia in Brittens A Midsummer Night’s Dream, Zita in Puccini's Gianni Schicchi, Bradamante in Händels Alcina, Fenena in Verdi's Nabucco en Schwertleite in Wagners Die Walküre. Haar geënsce-neerde optredens met het New European Ensemble van Pierrot Lunaire van Schönberg en de titelrol in Miss Donnithorne's Maggot van Peter Maxwell Davies werden door het Duitse tijdschrift Ensemble geprezen als “interpretaties van wereldklasse”. Carina is een frequent uitvoerder van oratoria. Zo zong ze talrijke uitvoeringen van 2
Een muzikaal intermezzo in het weekend
zowel de Matthäus Passion als de Johannes Passion van Bach, Verdi’s Requiem, A Child of our time van Tippet en daarnaast werken van Mozart, Händel, Haydn, Rossini, Dvořák en Mendelssohn. Samen met de Nederlandse Bachvereniging en dirigent Jos van Veldhoven toerde ze door Nederland met missen van Joseph en Michael Haydn. Haar sterke affiniteit voor het werk van Gustav Mahler heeft geleid tot uitvoeringen van al zijn vocale werken op tal van gelegenheden. Ze zong met veel van de Nederlandse orkesten, waaronder het Residentie Orkest, de Nieuwe Philharmonie Utrecht, het Radio Filharmonisch Orkest en het Nederlands Symfonieorkest, onder dirigenten als Vladimir Ashkenazy, Hans Leenders, Martin Sieghart, Ed Spanjaard, Xian Zhang en Jaap van Zweden. Veel hedendaagse muziek, inclusief talrijke wereldpremières, heeft ze uitgevoerd met dirigent Christian Karlsen en het New European Ensemble. Carina Vinke zong Pierre Boulez’ Le Marteau sans maître met het ASKO|Schönberg Ensemble in Het Concertgebouw te Amsterdam. In april 2013 bracht ze met pianiste Hanna Shybayeva haar eerste cd 'Silent Echoes' uit, met werk van Schumann, Sibelius, Skrjabin en Staern. Met pianiste Eke Simons was Carina geselecteerd voor deelname aan de ‘IVC Strauss | Mahler Masterclass & Symposium’ die eind oktober plaatsvond op het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. Beiden namen deel aan masterclasses en coachings door mezzosopraan Kammersängerin Christa Ludwig, mezzosopraan Jard van Nes en pianist David Selig. Peter Gijsbertsen (tenor) studeerde cum laude af aan het conservatorium van UtrechHij zette zijn studie voort bij zangleraar Gary Coward en vocal coach Gilbert den Broeder. Daarnaast volgde hij lessen bij Cristina Deutekom en Roberta Alexander.In 2007 is Peter Gijsbertsen de winnaar van de John Christie Award bij de Glydebourne Festival Opera. Tijdens het 49ste IVC in 2012 was Peter onder meer winnaar van de Margie Weideman Prijs voor het Lied en de Et Fit Lux Song Award voor de beste vertolking van de IVC opdrachtcompositie van Jeppe Moulijn. Onder zijn concert- en oratorium-repertoire behoren onder meer de tenorsolo’s in de Matthäus Passion van Bach (Koninklijk Concertgebouw Orkest), Kammermusik 1958 van H.W. Henze (NDR Sinfonieorchester Hamburg), Pulcinella van Stravinsky (Rotterdams Philharmonisch Orkest) en de Vigilia van Rautavaara (Groot Omroepkoor). Operarollen die Peter reeds zong in Glyndebourne zijn de principal tenor in The Fairy Queen van Purcell, Lucano/Liberto in L’incoronazione di Poppea van Monteverdi, der Junge Seemann in Wagners Tristan und Isolde en The Novice in Billy Budd van Britten
3
Een muzikaal intermezzo in het weekend
(ook in Brooklyn Academy of Music). Daarnaast zong hij Tamino in Die Zauberflöte van Mozart (Opera Oviedo), o.a. Le petit Vieillard in L’enfant et les sortilèges van Ravel, Licone in Orlando Paladino van Haydn en Strozzi/Cavaliere in Caterina Cornaro van Donizetti (Zaterdag-matinee), Alméric in Iolanta van Tsjaikovksi (London Philhar-monic Orchestra), Gernando in L’isola disabitata van Haydn (Nationale Reisopera), Kaherdin/3de tenor in Le vin herbé van Martin (Staatsoper Berlin) en Eurimaco/Giove in Il ritorno d’Ulisse in patria van Monteverdi (Opera Keulen). Op de agenda staan o.a. de tenoraria’s in de Matthäus Passion van Bach (Camerata Amsterdam), understudy van Belmonte in Die Entführung aus dem Serail van Mozart (Glyndeboure Opera Festival) en CD opnames van Schubert en Van Hoof (Phaedra) evenals recitals in Nederland, België en Duitsland. Krešimir Stražanac (bas-bariton) werd geboren in Kroatië. Na zijn afstuderen werd hij een vast ensemblelid van het operahuis van Zürich, waar hij rollen zong als Ping (Turandot), Harlekijn (Ariadne auf Naxos), Don Fernando (Fidelio), Morales (Carmen) Baron Tusenbach (Three Sisters) en Principe Yamadori (Madama Butterfly) onder leiding van vele vooraanstaande dirigenten. Hij is de winnaar van het internationale ‘La Voce’ liedconcours van de Beierse Radio, de Internationale Cantilena Competitie in Bayreuth (opera en operette) en het Hugo Wolf Concours, gehouden in diens geboortehuis in Slovenië. Meer prijzen won Krešimir tijdens de Paula Salomon Lindberg Competitie in Berlijn (Lied) en de Opera Competitie van het Nationaal Theater van Zagreb. Hij was ook finalist in de Richard Wagner Competitie in het Teatro La Fenice in Venetië en finalist van het Belvedère Concours in 2013 te Amsterdam. Afgelopen september nam Krešimir deel aan het 50ste Internationaal Vocalisten Concours in ’s-Hertogenbosch en werd geselecteerd om in de finale de IVC opdrachtcompo-sitie Quale coniugium! van componist des vaderlands Willem Jeths te vertolken met de philharmonie zuidnederland. Bijzonder graag wijdt Kresimir zich aan het lied- en concertrepertoire. Hij heeft talrijke oratoria uitgevoerd en liedrecitals gegevens in heel Europa. Onlangs zong hij Bachs cantate “Ich habe genug”, BWV 82 en diens Magnificat, BWV 243 met het "La Scintilla" Orkest onder leiding van Christopher Moulds in het operahuis van Zürich. In november 2014 maakte hij zijn debuut bij het WDR Symfonieorkest (Bachcantates “Gott fähret auf mit Jauchzen”, BWV 43 en “Wachet auf, ruft uns die Stimme”, BWV 140). In december 2014 zingt hij Bachs Weihnachtsoratorium, BWV 248 met ditzelfde orkest. In 2015 debuteert hij met het Beierse 4
Een muzikaal intermezzo in het weekend
Radio-orkest en Concerto Köln (Johannes Passion) en de Bamberger Symphoniker (Schuberts Mis in A-groot). Op CD / Blu-Ray / DVD is Krešimir te horen in de Decca productie van Bizets Carmen (Morales), BBC Opus Arte productie van Beethovens Fidelio (Don Fernando) en de Quattro live-productie van Wagners Die Meistersinger von Nürnberg (Konrad Nachtigall).
toelichting nieuwjaarsconcert Bach schreef zijn Weihnachtsoratorium voor de jaarwisseling 1734/35 d.w.z. lang nadat hij met zijn regelmatige, wekelijkse cantateproduktie was gestopt. Wij hebben het Weihnachtsoratorium ook niet te danken aan zijn herlevende belangstelling voor de kerkcantate, maar eerder aan het tegendeel: Bach wilde wel weg uit Leipzig en had zijn oog laten vallen op de functie van kapelmeester aan het hof van Dresden. Daartoe bood hij de nieuwe koning/keurvorst het Weihnachtsoratorium aan voor een groot bestaande uit in begin jaren 30 gecomponeerde cantates voor feestelijke gebeurtenissen. De vierde cantate ‘ (BWV 248 IV) neemt in het Weihnachts-oratorium een wat speciale positie in. Het omvat slechts één vers, Lucas 2:21, dat verhaalt van de besnijdenis van het kind Jezus in de tempel, naar Joodse gewoonte 8 dagen na zijn geboorte, en de daaraan verbonden naamgeving. Het openingskoor en de beide aria's zijn bewerkingen (parodieën) van drie delen van de verjaardags-cantate voor Prins Friedrich Christian van Sachsen, 5 september 1733 (BWV 213). De vijfde cantate (BWV 248 V) werd gezongen op de zondag na Nieuwjaarsdag. In deze cantate wordt het bezoek van de drie wijzen uit het oosten aan koning Herodes behandeld. De cantate vertelt over het licht dat de wijzen hebben gezien. Fallt mit Danken, fallt mit Loben’
’Ehre sei dir, Gott, gesungen’
van harte welkom! De entree voor dit Nieuwjaarsconcert 2015 bedraagt slechts € 8,- , kinderen tot 18 jaar en studenten met een geldige collegekaart hebben gratis toegang. De toegangsbewijzen zijn verkrijgbaar bij Bosch Ticket, de kassa van het Theater aan de Parade, of via www.theateraandeparade.nl (Niet voor de Vrienden!)
5
Een muzikaal intermezzo in het weekend
wijziging locatie In verband met de verbouwing van de Grote Kerk aan de Kerkstraat kunnen we daar in de eerste helft van 2015
niet terecht. In goed overleg met onze artistiek leider Jeroen Felix en IVC-directeur Annett Andriesen heeft het
bestuur besloten tijdelijk uit te wijken naar het Theater aan de Parade. De voorkeur ging uit naar deze locatie
vanwege de ligging van het Theater in het hart van de Bossche binnenstad. Het Nieuwjaarsconcert vindt plaats in
de Grote Zaal, de andere twee uitvoeringen in de Pleinzaal. Vanaf september hopen wij u weer te kunnen
ontvangen in een verbouwde en beter uitgeruste Grote Kerk.
Programma 2015
vrienden van de bach cantate Geniet u ook keer op keer van de Bach Cantate
uitvoering. Meld u dan aan als vriend van de
• •
Stichting Bach Cantates! En help op deze manier
mee om de Bach Cantates in ’s-Hertogenbosch als
muzikale traditie voort te zetten. Er zijn meerdere
mogelijkheden, vanaf slechts € 25,- bent u al vriend.
•
•
Graag geven wij u een uitgebreide toelichting over de
mogelijkheden. Stuur een mailtje naar:
•
[email protected] en wij nemen contact met
• u op. Daar heb je vrienden voor!
Zaterdag 7 maart (Theater aan de Parade) Aus der Tiefen rufe ich, Herr, zu dir (BWV 131) Der Geist hilft unser Schwachheit auf (motet) (BWV 226) Zaterdag 6 juni (Theater aan de Parade) Die Elenden sollen Essen (BWV 75) Zaterdag 19 september (Grote Kerk) Aus tiefer Not schrei ich zu dir (BWV 38) Jesu, meine Freude (motet) (BWV 227)
•
Zaterdag 31 oktober (Grote Kerk) Ein feste Burg ist unser Gott (BWV 80)
•
Zaterdag 19 december (Grote Kerk) Herz und Mund und Tat und Leben (BWV 147a)
6
Een muzikaal intermezzo in het weekend
Het bestuur van de Stichting Bach Cantates ’s-Hertogenbosch en de directie van het Internationaal Vocalisten Concours wensen u:
Prettige kerstdagen en een voorspoedig 2015
7