Jaargang 19
MZ lanceert radio programma “Gosuntu leti” Zie blz. 3
Medische verzekering personeel MZ ondergebracht bij Assuria (Azpas) Zie blz. 5
Gezondheidsdag Brownsweg Zie blz. 10
nr. 2
AUGUSTUS 2015
Pagina 2
MZ Nieuwsbrief
Inhoudsopgave • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
Van de directie 2 MZ lanceert informatief radioprogramma “Gosuntu leti” 3 Kinderen doen mee aan MZ en Pepfar HV/Aids bewustwording 3 Personeelsnieuwtjes 4 Medische verzekering personeel MZ ondergebracht bij Assuria (Azpas) 5 Halfjaarlijks surveillance boek is uit 6 Digitale leer en werkomgeving 7 Vrouwen Ladoani en Goejaba bewust over goede voeding 7 Permanente arts in West Suriname 7 Datra mi wan sabi: Wat is een depressie 8 Gezondheidsdag Brownsweg 10 Uit de keuken van de lekkerbekken van het team van MZ 11 Woordzoeker om een hoek 12 WHO Health Kalender 13 Ladoani houdt voorlichting TBC en preventie programma 14 Hoe heet onze Mascotte 14 Semoisi geeft tienerzwangerschaps voorlichting 15 MZ op Malaria beurs 15 Gezondheidsdag te Powakka 16 Voorbereiding nieuw beleidsplan aan het rollen 16 GZA werving van start 17 Verkeerde vuilverwerking te Kajapati 17 De beste poetser van Nieuw Aurora 18 Folders in deze editie van de Nieuwsbrief 18 Kennismaking 19 Voedingskussens helpen bij het geven van borstvoeding 19
Van de directie De overheid heeft niet zo lang terug sociale wetten aangenomen die allemaal ten voordeel komen van de Surinaamse samenleving. De geest van de sociale wetten is meer dan duidelijk, maar echter heeft de uitvoering hiervan consequenties voor de Medische Zending. MZ is hierdoor genoodzaakt bepaalde ‘constructies’ in te bouwen in de bestaande regelingen. De Medische voorzieningen die voorheen rechtstreeks werden betaald door MZ aan de instellingen, artsen en specialisten, zijn nu aangepast. De betalingen vinden nu vanaf 1 juli 2015 plaats via de verzekeringsmaatschappij, Assuria NV, met wie MZ onlangs een overeenkomst heeft getekend. De afgelopen periode heeft u ook een circulaire hieromtrent mogen ontvangen. Gelieve rekening te houden met de aangepaste structuren. Ook voor de gepensioneerden is er een verandering gekomen. Ondanks dat MZ een bestaande pensioenregeling heeft, is MZ genoodzaakt om veranderingen hierin te
Woord van de redactie
Voor u ligt een dikke editie van de Nieuwsbrief dit komt mede door de toegevoegde folders, een hulpmiddel om onze beleidsdoelen beter te begrijpen. Uit de vele artikelen die gaan over het geven van voorlichting is te merken dat er op het gebied van gezondheidsbevordering flink wat activiteiten worden ontplooid. Ook bij het uitzoeken van de recepten is dit keer extra goed gelet op gezondheidsaspecten. Minder gebruik van vet en zout, en toch om te smullen. Mensen ik roep jullie allemaal op om een naam te bedenken voor de MZ mascotte, op blz 14 kun je er meer over lezen. Voor de mensen die met vakantie gaan, rust lekker uit en geniet van je vrije dagen. Veel leesplezier!-. mz
REDACTIE: Carola Veenman Krish Somai Mirjanne Alfons Derrick Beeldsnijder Amanda Palis
Krish Somai brengen. Personeelsleden die jaren voor MZ hebben gewerkt en een pensioen hebben opgebouwd moeten nu de pensioengelden op 2 locaties ontvangen. Assuria nv en Algemeen pensioenfonds Rekening zijn nu belast met het uitkeren van de pensioengelden. Alle opgebouwde pensioenen tot en met 31 december 2014 zijn ondergebracht bij Assuria nv. Vanaf 1 januari 2015 worden de pensioengelden van onze personeelsleden gestort bij het Algemeen pensioenfonds. Dit houdt in dat iemand die de pensioengerechtigde leeftijd van 60 jaar heeft bereikt en ook in 2015 in dienst was, op 2 plekken het pensioen ontvangt; een deel wordt ontvangen bij Assuria nv en een ander deel bij het pensioenfonds. De directie drukt de personeelsleden op het hart rekening te houden met de veranderde structuren en bij vragen of onduidelijkheden vooral niet te schromen om die kenbaar te maken.-. mz
Jaargang 19
nr. 2
Pagina 3
MZ lanceert informatief radioprogramma “Gosuntu leti” De verschillende gemeenschappen in ons binnenland, weten niet altijd welke diensten en werkzaamheden verricht worden door de Medische Zending Primary Health Care Suriname (MZ). Daarom is besloten een radioprogramma ‘GOSUNTU LETI’ te produceren. Jeremiah Adjako, gezondheid assistent (GZA) die het radioprogramma in het Saramaccaans presenteert, is zeer enthousiast over dit initiatief, “Ik ben blij dat we een radioprogramma hebben, dat nu mensen op de hoogte brengt van de werk-
zaamheden en diensten van MZ. Er was hier duidelijk behoefte aan. De mensen zullen zeker hun tijd hiervoor willen uittrekken, want uiteindelijk gaat het om hun gezondheid.” Rachel Dapaloe van de afdeling Gezondheidsbevordering presenteert de Aucaanse versie van het radioprogramma. Haar enthousiasme was ook duidelijk te merken tijdens de opnames, “Ik vind het bijzonder dat er een radioprogramma komt voor de mensen in het binnenland. Behalve dat de mensen te weten komen voor welke diensten zij bij MZ terecht kunnen, krijgen zij tips, hoe zij hun eigen gezondheid kunnen bevorderen. Uit verschillende onderzoeken naar barrières in de gebieden is gebleken, dat de gemeenschap niet altijd bekend is met het werk van de GZA. Door de ra-
Amanda Palis dioprogramma’s wordt dit verhelderd, men komt te weten wat de verantwoordelijkheden zijn van de GZA en die van de arts,” vertelt de GB medewerker. Zij hoopt dat de radioprogramma’s positief worden ontvangen door de mensen in het binnenland waardoor verschillende barrières of onduidelijkheden overbrugd kunnen worden. De radioprogramma’s worden vanaf eind juni simultaan uitgezonden bij de verschillende radiostations in het binnenland en zijn nu nog te beluisteren in het Aucaans en Saramacaans. Het is de bedoeling om in de toekomst ook producties in andere talen die in het werkgebied van de medische zending gesproken worden, uit te zenden.-.mz
Kinderen doen mee aan MZ en Pepfar HV/Aids bewustwording Amanda Palis Op 27 juli was de officiële launch van ‘The U.S. President’s Emergency Plan for Aids Relief’ (PEPFAR) op het Nuclease Centrum van Brokopondo. De genodigden mochten de producties bekijken van de rolmodellen die door de gemeenschappen zelf zijn voorgedragen. Zoals bekend is MZ bij de uitvoering van haar werkzaamhe-
den vooral gericht op het samen met de gemeenschappen werken aan hun eigen gezondheid. Na de presentatie van de filmpjes mochten de jongeren mee doen aan een quiz over HIV/Aids. Uit hun enthousiaste reacties was duidelijk te zien dat ze de boodschappen uit de filmpjes goed hadden begrepen. Zij
wisten precies te vertellen hoe zij HIV/Aids besmetting kunnen voorkomen, dat men besmette personen niet moet discrimineren en hoe belangrijk het is om je te testen.-.mz
Pagina 4
MZ Nieuwsbrief
Mirjanne Alfons
Indiensttreding met tot en met juli 2015 Volgnr Naam 1 2
van Eden Jonathan
Voornaam
Datum Indienstreding
Functie
Standplaats
Cornelis Orveo
1-Apr-15 8-Jun-15
Ressortarts Chauffeur
Brownsweg CC
Welkom bij MZ !
Uitdiensttreding met tot en met juli 2015 Volgnr Naam
Voornaam
Datum uitdiensttreding Functie
Standplaats Debike
1
Lahera
Oscar
15 juli 2015
Ressortarts
2
Betterson
Roy
6 augustus 2015
Polihulp/Chauffeur Pokigron
3
Sumter
Tieneke
15 juli 2015
Manager IPHC
CC
4
Stedenburg
Jimmy
13 augustus 2015
Gza
Klaaskreek
Wij wensen u veel succes toe in uw nieuwe functie!
MZ Jubilarissen april tm juli 2015 Maand Naam
Jubileumdatum
Voornaam
Aantal dienstjaren Standplaats
juli
Adaiwa-Amantina
Hilly
3 juli 2000
15
juli
Djoekasan
Jimmy
20 juli 2000
15
CC
juli
Edwards
Mildred
4 juli 2005
10
Powakka
Van harte gefeliciteerd!
Met pensioen april tm juli 2015 Volgnr 1
Naam
Voornaam
Datum pensioen
Functie
Aantal dienstjaren
Adipi-Huur
Ardina
8 mei 2015
GZA
43
Geniet van uw welverdiende pensioen!
Overplaatsing april tm juli 2015 Volgnr 1
Naam
Voornaam
Functie Oude Standplaats Nieuwe standplaats Datum
Deel
David
GZA
Stoelmanseiland
Gonini
Veel succes op uw nieuwe standplaats!
Jaargang 19
nr. 2
Pagina 5
Overwerk, overnachtingen en beschikbare diensten
zullen in de daarop volgende maand worden verwerkt.
Voor de tijdige afhandeling en verwerking van de formulieren: • Beschikbare dienst, • Overwerk en • Overnachting vragen wij u om bovengenoemde formulieren uiterlijk de 5e van de maand op te sturen. Voorbeeld Overwerk-, overnachting- en beschikbare dienst formulieren van 1 t/m 31 juli 2015, moeten uiterlijk 5 augustus 2015 opgestuurd of gemaild worden. Beschikbare dienst-, overwerk- en overnachting formulieren die na de 5e van de maand worden opgestuurd
Sanering tandarts Wij willen alle medewerkers erop attenderen dat zij om de zes (6) maanden, dus twee keer per jaar, voor het halfjaarlijks onderzoek en controle een bezoek aan de tandarts moeten brengen. Indien dit niet gebeurt zal men opnieuw moeten saneren, omdat de controles ver uit elkaar liggen.
Werkgeversverklaringen Een werkgeversverklaring dient u uiterlijk 2 werkdagen vooraf aan te vragen. De aanvraag kan ook per mail geschieden.-. mz
Medische verzekering personeel MZ ondergebracht bij Assuria (Azpas) Mirjanne Alfons Het is al bijna bij een ieder bekend dat we een ‘nieuw’ Adressen waar u terecht kunt voor declaraties: verzekeringsbeleid hebben. Medische Zending heeft een · Assuria Insurance Walk In Zuid overeenkomst getekend met verzekeringsmaatschappij Lalla Rookhweg 79, Unit 9 Assuria NV. U bent nu in het bezit van een AZPAS. Alles Telefoon: 473400 ext. 512, 513, 514, 515 blijft gewoon hetzelfde, maar er zijn een paar kleine veranderingen. Zo kunt u een garantiebrief voor opname in · Assuria Insurance Walk In Noord het ziekenhuis nu bij de huisarts ophalen. Ook hoeft u Jozef Israelstraat 35, Unit 9-10 voor medische declaraties niet meer naar het coördinatieTelefoon: 473400 ext. 519, 520, 521, 522 centrum, deze worden bij Assuria nv gedaan. Bepaalde onderzoekingen of medicijnen komen niet voor in de klap· Assuria Insurance Walk In Lelydorp per van Assuria. Hiervoor zou u dus wel moeten betalen. Hoek Indira Gandhiweg/ De Craneweg 2 De gelden die zijn betaald hiervoor, kunt u gerust weer Telefoon: 473400 ext. 610, 611, 612, 613 declareren bij de verzekeringsmaatschappij. Ouders wilt u letten op het verzekeringsbewijs van uw · Assuria Medische Verzekering N.V. kind. 2 Weken voor hij/zij 17 jaar oud wordt, geeft u dat Henck Arronstraat 5-7 door aan HRM. Indien er vragen of onduidelijkheden zijn Telefoon: 473400 / 477955 over ons nieuwe verzekeringsbeleid, staat onze HRMafdeling altijd voor u open.-. mz · Assuria Levensverzekering N.V. Grote Combéweg 37 Telefoon: 473400 / 477955
Pagina 6
MZ Nieuwsbrief
Halfjaarlijks surveillanceboek is uit
Afd. MESO
Elk halfjaar wordt er een nieuw boek uitgegeven door de afdeling MESO. In het nieuwe surveillanceboek zijn formulieren opgenomen die de GZA invult. De informatie uit de formulieren wordt door MESO verzameld en verwerkt. Hierdoor hebben wij als organisatie een beter beeld van de gezondheidssituatie binnen het verzorgingsgebied van MZ. Onze organisatie kan daardoor haar werk beter uitvoeren. Enkele standaardformulieren die voorkomen in het surveillanceboek.-. mz Data/ formulier
Frequentie
Bolletjes controle formulier
Elke 4-weken
Maandrapport
Elke maand
Rapportage chronische aandoeningen
Elke maand
Inschrijvingen
Elke maand
Aangifte van geboorte
Bij elke geboorte
Uitschrijvingen
Elke maand
Aangifte van overlijden
Voor elke overledene
C-formulier
Voor elke overledene
Naamsverandering
Voor elke naamsverandering
Formulier Perinatale gegevens
Voor elke zwangerschap
Leishmania registratie formulier
Voor elke leishmaniasis patiënt
MZ HIV formulier*
Voor elke geprikte
NIP verslagen*
Maandelijks
Vaccinatie registratie*
Maandelijks
Dikke druppel formulier*
Elke maand
Foto:Edward van Eer proeft het door de vrouwen van Ladoani en Goejaba klaargemaakte eten tijdens het kookwedstrijd festival
Jaargang 19
nr. 2
Pagina 7
Digitale leer en werkomgeving In maart 2015 zijn er een startsymposium en twee masterclasses gehouden door Noordhoff uitgevers, infolearn, over de digitale leer- en werkomgeving. Dit initiatief komt van het Ministerie van Volksgezondheid die dit project geheel zal financieren voor de verschillende gezondheidsinstellingen. In april 2015 heeft Noordhoff een bezoek gebracht aan de verschillende gezondheidsinstellingen, waaronder ook de Medische Zending PHCS. De Medische Zending staat positief ten opzichte van dit project. Enkelen van u zijn tijdens de bijscholing geïnformeerd hierover. Tijdens de bijscholing, waar het onderdeel computervaardigheden is verzorgd, zijn er voor dit initiatief reeds enkele gezondheidsassistenten geïdentificeerd en hebben enkelen zich spontaan opgegeven.
Gepland was eind juni te starten met een pilotgroep van 10 – 20 medewerkers die 1 - 2 trainingen konden volgen met als doel ervaring met elearning (online opleiden) op te doen. Deze groep medewerkers moet ervoor zorgen dat er binnen de organisatie meer draagvlak wordt gecreëerd met betrekking tot deze vorm van opleiden. Wegens omstandigheden vanuit de overheid is dit project on hold gezet. Het toezichthoudend orgaan vanuit het Ministerie van Volksgezondheid is de Inspectie der Verplegende en Verzorgende beroepen (IVV), welke ook in dit traject een rol zal spelen. Er is vanuit dit orgaan besloten dat er elke 3 jaren bijgeschoold moet worden. De controle op de nascholingspaspoorten blijft van kracht en deze zullen voorlopig dus niet vervallen. Via de digitale leerweg kunt u zich in de toekomst laten bijscholen.
Juli Small Vereist zal zijn een score van 8 te behalen voor de testen. Verder is aangegeven dat er creditpoints gegeven zullen worden. Het aantal uren moet nog worden uitgezet. Met andere woorden; hoeveel uren moet u een bijscholingsactiviteit hebben gevolgd om een bepaald aantal creditpoints te krijgen. Bij het niet behalen van deze vereiste zullen er maatregelen getroffen worden. Degenen die nog geen computervaardigheden hebben gehad tijdens de bijscholing komen zeker nog aan de beurt. Wij stimuleren u daarom om mee te blijven doen en degenen die reeds deze kennis hebben, ondersteun elkaar. Pas toe wat u hebt geleerd om uw vaardigheid te vergroten. Laat uw nascholingspaspoort niet slechts een boekje zijn waarin u handtekeningen verzamelt, maar pas ook daadwerkelijk de geleerde competenties toe waarover u beschikt en die van belang zijn binnen uw beroep als gezondheidsassistent.-. mz
Vrouwen uit Ladoani en Goejaba bewust over gezonde voeding. Amanda Palis Voeding voorziet in de nodige energie voor uw lichaam, daarom eten we elke dag. Maar gezonde voeding is de beste bron, waaruit je lichaam beter energie kan putten. Dat bleek goed naar voren te komen tijdens het kookwedstrijd festival gehouden op 16 juli te Ladoani en 23 juli te Goejaba. De vrouwengroepen uit deze dorpen hebben zich tijdens deze activiteit van hun beste zijde laten zien. Samen met de Medische Zending mochten de vrouwen leren hoe zij de voeding juist konden bereiden. De gehouden activiteit heeft als doel ondervoeding te voorkomen bij de kinderen in de leeftijd 0-5 jaar. Er werd vooral gewerkt met de lokale voeding uit de dorpen. Met dit initiatief streeft de MZ naar
een toegenomen bewustzijn onder de gemeenschappen met betrekking tot het belang van gezonde voeding en zij hoopt verder dat de vrouwengroepen met hetgeen geleerd is, ondervoeding binnen de gemeenschappen zal terugdringen. Vrouwen die kinderen hebben van 0 5 jaar namen vooral deel aan dit kookwedstrijd festival. Vijf vrouwengroepen uit de verschillende dorpen waren vertegenwoordigd. In de ochtend begonnen de vrouwen al met de voorbereiding van hun voedsel en keukengerei. Zij lieten zien hoe zij veilig en gezond hun voedsel bereiden. Het klaargemaakte voedsel werd gepresenteerd aan een proefpanel. Dit panel moest kijken of de gerechten volde-
den aan de vastgestelde eisen: is er gebruik gemaakt van lokale voedselproducten, kost het niet teveel, betreft het een volledige voedzame 4 kleuren maaltijd (volgens de voedingspiramide moet een 4 kleuren maaltijd bestaan uit brandstof, bouwstof en beschermende stoffen) en natuurlijk of het lekker en veilig is voorbereid. Het proefpanel bestond uit Drs. Gaitree Baldewsingh, Drs. Edward van Eer en Derrick Beeldsnijder. De deelnemers van het kookwedstrijd festival kregen certificaten uitgereikt. De dag werd afgesloten met een gezonde fitness oefening.-. mz
Pagina 8
MZ Nieuwsbrief
Datra, mi wan sabi.……... Gaitree Baldewsingh
Wat is een depressie? Depressie is een van de meest voorkomende psychische stoornissen. Deze onderscheidt zich van ‘normale’ somberheid door de aard en duur van de symptomen. Depressie komt vaker bij vrouwen voor dan bij mannen.
een serieuze psychische stoornis waar • Gedachten over schuld, zelfmensen van alle leeftijden last van verwijt, waardeloosheid en verkunnen hebben. Meer dan de helft van lies van zelfrespect de mensen met een depressie ondervindt ernstige beperkingen in het soci- Gedrag: aal functioneren. Zij hebben vaak een • verlies van interesse in de omverhoogd ziekteverzuim, minder socigeving; zijn vaak teruggetrokale contacten en ze functioneren ken slechter in het gezin of binnen een relatie. In veel gevallen leidt het ziekteverzuim tot tijdelijke of definitieve arbeidsongeschiktheid. Symptomen van depressie Mensen die depressief zijn, voelen, denken en gedragen zich op een bepaalde manier. Dit kan ook lichamelijke klachten geven. Deze symptomen bestaan langer dan 2 weken alvorens je spreekt van depressie. Gevoel: • Bedroefd zijn, somber en hopeloos voelen • vermoeidheid, verlies van energie, initiatief en kracht • angst is vaak een kenmerkend gevoel bij een depressie • men voelt niets meer, geen verdriet, vreugde, angst of blijheid.
Niet iedere depressieve, sombere of Denken: verdrietige stemming is een psychi- • problemen met concentreren en sche aandoening. Echter is depressie geheugen en vaak besluiteloosniet zomaar een stemming waar je heid gemakkelijk weer uit komt. Het is
• • • •
kunnen geen plezier maken weinig actief Suïcidaal (zelfmoord gedachten) Vaak huilbuien
Lichamelijk: • Eetstoornissen: afgenomen of toegenomen eetlust • Slaapstoornissen: in- en of doorslaapstoornissen, vroeg wakker worden, of juist slaapzucht • Seksuele stoornissen: verminderde behoefte (libidoverlies) • obstipatie of diarree
Jaargang 19
nr. 2
Pagina 9
Oorzaken van depressie Depressie kan verschillen de oorzaken hebben, vaak is het een combinatie:
•
•
•
•
Ingrijpende of stressvolle gebeurtenissen zoals een echtscheiding, overlijden, ontslag, maar ook het krijgen van een kind en promotie. Deze gebeurtenissen kunnen erg veel spanning en stress veroorzaken, waardoor je het niet meer ziet zitten. Erfelijkheid speelt ook een rol. Kinderen van ouders met een depressie hebben driemaal zoveel kans om zelf depressief te worden, dan kinderen van ouders die niet depressief zijn. Een doorgemaakt ernstig trauma zoals een ziekte of seksuele mishandeling Gebruik van bepaalde drugs zoals cocaïne en bepaalde medicatie zoals slaapmiddelen
Behandeling van depressie Depressie kan behandeld worden met medicatie en ook met behulp van therapieën. Een van deze therapieën is de Cognitieve Gedragstherapie. Deze is erop gericht een einde te maken aan hulpeloos en hopeloos makende denkgewoonten. Verder kan het sociale leven een helende werking hebben op depressie. Een stabiele relatie, vrienden die je steunen en helpen en een fijne baan kunnen zorgen voor een goede structuur in je leven. Wat kunt u zelf doen indien u deze klachten heeft • Eet gezond en zorg voor voldoende lichaamsbeweging. Bijvoorbeeld zwemmen, rennen,
• •
• •
fietsen, aerobics, of gewoon regelmatig wandelen. Verminder het gebruik van alcohol en drugs Zoek contact met mensen met wie je kunt praten of leuke dingen doen, ook al kost dat veel moeite. Ontken in ieder geval niet dat je somber bent. Ga op tijd naar bed en sta op tijd op Zorg dat je bezig bent
Indien u geen verbetering merkt, maak contact met de dichtstbij zijnde polikliniek..-.mz
Pagina 10
Gezondheidsdag Brownsweg Meten is weten Op zaterdag 18 april 2015 was de gezondheidsdag van Brownsweg. Het gloednieuwe kroetoe oso was net op tijd klaar en bood een dak boven het hoofd van de ruim 100 geïnteresseerde uit Brownsweg en omgeving. Bezoekers van de gezondheidsdag konden als ze dat wilden hun HB, glucose, BMI en bloeddruk laten bepalen. 73 van de ruim 100 aanwezigen lieten zich geheel vrijwillig opmeten, wegen en in hun vinger prikken door de daar aanwezige GZA’s en dokters van de poli Brownsweg. Vaak is het interessant om de data die op zo’n dag wordt verzameld later nog eens goed te bekijken en overzichtelijk weer te geven. Voor de gezondheidsdag in Brownsweg heb ik een overzicht gemaakt. Bij het kijken naar onderstaande figuren is het wel belangrijk om te onthouden dat deze informatie niets kan zeggen over de gemiddelde bewoner in Brownsweg en omstreken, maar alleen over de bezoekers die zich hebben laten meten. Er gaan bijvoorbeeld vooral mensen naar de gezondheidsdag die gezond genoeg zijn om naar de kroetoe af te reizen. Het zijn mogelijk mensen die interesse hebben in gezondheid en er misschien meer mee bezig zijn dan de gemiddelde inwoner van Brownsweg. Of het zijn mensen die door een GZA geadviseerd zijn om op de dag aanwezig te zijn of zelf denken iets te mankeren. Dit zijn allemaal redenen die de data beïnvloeden, maar dat maakt de data niet minder leuk om eens te bestuderen.
MZ Nieuwsbrief
Carola Poley Algemene informatie Veel meer vrouwen dan mannen kwamen af op de metingen. We hebben 58 vrouwen en 15 mannen geteld. De gemiddelde leeftijd was 46 jaar. De meeste bezoekers kwamen uit Brownsweg maar ook een flinke delegatie uit Marchalkreek heeft zich laten meten.
Foto:Tijdens de gezondheidsdag werd er ook met succes een cookout gehouden door cursisten van de cursus gezonde voeding gegeven door voedingsdeskundige Jennifer Plein.
Glucose De gezondheidsdag begon later dan in de planning stond dus een nuchtere meting voor glucose zat er niet meer in. Daarbij hadden we net geleerd van de aanwezige diëtiste dat ontbijten erg belangrijk is. Op een niet (Vervolg op blz. 13)
Pagina 1119 Jaargang
nr. 2
Pagina 11
Uit de keuken van de lekkerbekken van het team van MZ
Casave soep
Cassave soep is een creoolse soep die vaak gegeten wordt. Het is heel simpel te maken en je kan het variëren qua vlees ingrediënten. De meeste mensen gebruiken zoutvlees en soepvlees. Echter je kan ook variëren met ander vlees in de soep zoals kip of je kan er zelf een vegetarische versie van maken. Omdat wij een gezond recept willen aanbieden zijn zoutvlees en kokosmelk uit het recept gelaten
Benodigdheden: 250 gram soepvlees (ribbesoep of poelet) 5 pimentkorrels (lontai) Laurierblad 3 takjes soepgroeten 6 a 8 stuks cassave 1 ui 1 tomaat 2 liter water Zout (1 mespunt) 1 madamme jeanette peper
Groente muffins (12 stuks)
Bereiding: Als eerste gaan we het soepvlees even zacht koken anders blijft het taai in de soep. Heb je een snelkookpan ( presure cooker) kook dan het soepvlees hierin zacht. De cassave stukjes in blokjes snijden. Bij het snijden de eventuele draad die in het midden zit verwijderen. Breng dan 2 liter water aan de kook. ( ik gebruik niet hetzelfde kookwater waar het soepvlees in heeft gezeten dat vind ik niet lekker en te vettig). In het water gaat vervolgens de ui schil; deze en snij hem in stukjes. Eveneens de tomaat in stukjes snijden en erbij doen. Voeg nu ook toe de cassave, pimentkorrels, gesneden soepgroente en zout. Breng de soep aan de kook. Het vlees gaat er nog niet in. Kook dit circa 20 minuten. Tomaat is niet echt een must voor dit recept maar ik vind het erg lekker erbij! Na 20 minuten roer je de soep en als het goed is, is de cassave iets zachter geworden. Nu kan het vlees erbij, kook de soep nog ongeveer 20 minuten in ieder geval totdat de cassave lekker zacht wordt en de soep iets dikker wordt. Tijdens het roeren maak je de cassave ook een beetje fijn door er met je lepel even op te drukken. Blijf wel af en toe roeren en zet de soep niet op een al te hoog vuur anders brand het aan de onderkant aan. De laatste 10 minuten kook je een madamme jeanette peper mee. Haal deze na 10 minuten eruit en leg op een schaaltje. Proef nu of de soep voldoende smaak heeft en indien gewenst kan er nog een mespunt zout erbij. Tip: – In de cassavesoep kan je ook een beetje tayerblad doen. Dit vinden de meeste mensen lekker en geeft de soep wat meer kleur.
Benodigdheden: 1 groene paprika 1 rode paprika 1 courgette (andere groentes zoals worteltjes en doppertjes zijn ook geschikt) olijfolie 1 ruime theelepel komijn zwarte peper
Andere kruiden naar smaak Zout of maggiblok 75 g belegen kaas geraspt 150 magere yoghurt 3 eieren 200 g blom 2 theelepels bakpoeder
Bereiding: Bak de in kleine stukjes gesneden groenten in wat olie onder toevoeging van de komijn, peper en zout . Zeef de blom met bakpoeder. Klop de eieren los samen met de yoghurt. Schep deze twee mengsels goed door elkaar. Meng hier de groente en de kaas doorheen. Verdeel het beslag in de muffinvorm. Baktijd 20 a 25 minuten
SMAKELIJK ETEN!!!!!!!!!
Pagina 12
MZ Nieuwsbrief
WOORDZOEKER OM EEN HOEK Alle verborgen woorden maken één of twee knikken en kunnen elkaar kruisen. Als voorbeeld is het laatste puzzel woord al ingevuld
G D R O O M W E B J
E E V V E N N S U G
V N E E L S S S S I
F O L D K I B I R D
Z D L D E E E O E S
ATTRACTIE BOULEVARD BUSREIS DROOMWENS DUIKBRIL FOLDER FRANKRIJK
Z W E M B R O G U D
D O N S D N E K V L
H A C T I E N E N E
E R B E I Z O E N V
N T R E S U R W O A
N T L K N A R F Z R
O A R Z O N N L E D
HITTEGOLF NACHTRUST NASEIZOEN REISGIDS SURFEN TREINREIS VERVELLEN
Z IJ C K B R I L T N
K E I H T R U S T L
O U I V B E N N O Z
D T T E G O L F I
VLIEGVELD WEEKENDS ZONNEBAD ZONNEBRIL ZONNEHOED ZONNEN ZWEMBROEK
Zend uw oplossing vóór 15 november 2015 naar de redactie van de Nieuwsbrief en u maakt kans op een prijs. De te winnen prijs is een belkaart van Srd. 30,- ongeacht welke provider. (geef uw provider aan bij het opsturen van de oplossing van de puzzel) De winnaar van de vorige puzzel is: Urmila Tilak Van harte gefeliciteerd!
Pagina 1319 Jaargang
nr. 2
Pagina 13
(Vervolg van blz. 10)
nuchtere maag is de glucose te hoog (hyperglycaemy) bij een waarde hoger dan 11.
WHO Health Kalender Augustus 1-7 Wereld Borstvoeding week 9 Internationale dag van Inheemsen
September 10 Wereld Suïcide preventiedag Bij 7 personen is de glucose waarde te hoog bevonden, 6 daarvan waren bekend met suikerziekte, 1 is gevraagd terug te komen voor een nuchtere meting.
12 Caribbean gezondheidsdag 12-18 Gezondheidsweek in de Amerika’s 28 Wereld Rabiësdag
Bloeddruk Bij 14 van de gemeten personen konden we spreken van hypertensie. Dat wil zeggen een bloeddruk hoger dan 140/90.
29 Wereld Hartdag
Oktober 3 Inter-American Waterdag 8 Wereld zichtdag 10 Wereld mental Health day 15 Dag van handenwassen 16 Wereld voedsel dag 24 Wereld Polio dag
November Een aantal zijn meteen doorgestuurd naar de poli voor een onderzoek, een aantal andere waren slordig omgesprongen met hun al reeds voorgeschreven medicijnen. HB HB staat voor hemoglobine, bij deze meting wordt gekeken hoeveel rode bloedcellen er in het bloed aanwezig zijn. Een te laag HB geeft aan dat iemand bloedarmoede heeft. Door bloedarmoede voelt men zich sneller slap en vermoeid. Een groot deel van de gemeten personen had een laag HB. Voor mannen en vrouwen worden verschillende waarden aangehouden vandaar dat hier twee figuren staan. Voor vrouwen geldt een gezond HB mmol/l tussen de 7.5 en 10, bij mannen tussen de 8.5 en 11.-. mz
14 Wereld diabetes dag
December 3 Internationale dag van mensen met een Handicap 12 Universele gezondheidszorg dekking dag
Pagina 14
MZ Nieuwsbrief
Ladoani houdt TBC controle en preventie programma Amanda Palis In verband met Wereld gezondheidsdag werd op Ladoani een tuberculose (TBC) controle en preventie programma gehouden van 10 tot en met 13 april 2015. De gemeenschap van Ladoani kon zich op de aangegeven dagen laten onderzoeken op TBC. Zij
kregen ook informatie hoe je deze ziekte kan voorkomen. Deze activiteit had als doel het bewustzijn over TBC binnen de gemeenschap op Ladoani te vergroten. Ook is er een inventarisatie gemaakt van het aantal TBC patiënten onder de gemeenschap.
Ruim 50 mensen waren aanwezig bij de voorlichtingssessie over TBC. Hiervan hebben 45 mensen een Mantoux test gedaan. Verder bleek dat het sputum van 4 van de 15 onderzochten, positief was op TBC.-. mz
Pagina 1519 Jaargang
nr. 2
Pagina 15
Semoisi geeft tienerzwangerschap voorlichting Derrick Beeldsnijder Semoisi geeft tienerzwangerschap
voorlichting
Hoe wordt de pil gebruikt? Wat kun je doen als je seksuele gevoelens krijgt? Dit zijn de vragen die zijn besproken tijdens de tienerzwangerschap voorlichtingsessie op de Kapitein Mango school, te Semoisi. De leerlingen van de vierde, vijfde en zesde klas deden enthousiast mee tijdens de voorlichting. Hun kennis over tienerzwangerschap werd getoetst tijdens een vragenronde. Andere onderwerpen waren: hoe oud moet je zijn om de pil of voorbehoedsmiddelen te kunnen gebruiken en kan je bij de eerste keer seks al zwanger raken.-. mz
Medische Zending op de Malaria Beurs De Medische Zending Primary Health Care Suriname (MZ), heeft op 25 april meegedaan aan een malaria beurs. Op deze beurs, die gehouden werd in Sana Budaya, heeft MZ haar ervaring
Derrick Beeldsnijder
met het wegwerken van malaria kun- men. Natuurlijk hebben wij als MZ nen delen met de samenleving. Er is ook veel verteld over het werk dat ook veel informatie verschaft over we doen in het binnenland.-.mz hoe malaria besmetting is te voorko-
Pagina 16
MZ Nieuwsbrief
Gezondheidsdag te Powakka De gemeenschap van Powakka heeft samen met MZ op 20 juni 2015 een gezondheidsdag georganiseerd. Ook omliggende dorpen Klein Powakka, Pierre Kondre en Redi Doti hebben mee gedaan aan deze gezondheidsactiviteit. 155 deelnemers hebben zich laten prikken om hun glucose gehalte en BMI te laten bepalen, gewicht en lengte te laten meten. Voor de kinderen vond er een sportactiviteit
plaats, terwijl door het Ministerie van Volksgezondheid voorlichting over gezonde voeding werd gegeven. Chris Ebbicilio, een van de Basja’s tevens lid van Overleg Platvorm Powakka is blij met de participatie en de ondersteuning van MZ.“We zijn heel blij dat we zo een samenwerking hebben met de Medische Zending. Het is mooi om te zien dat we goed ondersteund worden en naar ons is geluisterd. We hebben echt
Amanda Palis behoefte aan zulke informatie dagen. De boodschap is meer dan duidelijk, ga op tijd naar de poli om je te checken en bewegen is heel belangrijk.” Het Overleg Platvorm gaf ook voorlichting door middel van toneel. Daarbij kwamen effecten van diabetes en suikerziekte aan de orde. HEM Suriname zorgde voor een gezonde cake en gemberbier gemaakt met Splenda suiker.-..mz
Voorbereiding nieuw beleidsplan aan het rollen Amanda Palis Onze strategisch beleidsplan 20122015 loopt ten einde. Samen met de consultant Filia Kramp wordt het nieuwe beleidsplan 2016-2018 voorbereid en samengesteld. Maar alvorens dit kan gebeuren moest het oude beleidsplan eerst geëvalueerd worden. Er zijn daarom gesprekken geweest met diverse stakeholders; zoals medewerkers van MZ, bedrij-
ven waarmee MZ samenwerkt en vertegenwoordigers uit de gemeenschappen. Ook met verzekeringsmaatschappijen en ministeries is er gesproken. Het doel van de gehouden hearings was om een duidelijk beeld te krijgen aan welke gezondheidsvragen MZ in de komende beleidsperiode zal moeten werken. Ook is er nagegaan in
welke mate de betrokken gemeenschappen kunnen of willen participeren. Samen met de werkgroep van het beleidsplan, bestaande uit Derrick Beeldsnijder, Tieneke Sumter en Galaxy Meerberg worden de gesprekken geïnventariseerd.-. mz
Pagina 1719 Jaargang
nr. 2
Pagina 17
GZA werving van start! Het is weer tijd dat de afdeling Opleiding haar deuren opengooit voor mensen die geïnteresseerd zijn om de opleiding van Gezondheids assistent te volgen. De wervingscampagne van de Medische Zending Primary Healt Care met als slogan “MZ e Gi Okasi, fu leri libi Gonsuntu Fasi”, roept enthousiastelingen op, die zich willen inzetten voor de gezondheidszorg in het binnenland. Een belangrijke voorwaarde daarbij is dat gegadigden bereid moeten zijn om te wonen en te werken in het binnenland. De optimale dienstverlening in het binnenland is voornamelijk in handen van de Gezondheidsassistenten. Uit de slogan is te halen dat de cursisten gedurende de opleiding alles leren over een gezonde levensstijl. Het is de bedoeling dat zij dit weer overbrengen naar de gemeenschap, waar zij werken na de opleiding afgemaakt te hebben. Het is een vierjarige opleiding waarvan het schoolprogramma per leerjaar is onderverdeeld in een theoretische en praktische fase. Deze 4 jaren worden afgesloten met een schriftelijk en mondeling examen. Wan-
neer dit succesvol is afgelegd komt de cursist in aanmerking voor het diploma van Gezondheidsassistent, erkent door het ministerie van Volksgezondheid. Om als GZA te fungeren in het binnenland moeten diverse competenties verworven worden zoals samenwerken, communicatieve vaardigheden, discipline, plannen en organiseren. De GZA moet ook omgevingsbewust zijn. Gemeenschapsparticipatie en gezondheidsbevorderende activiteiten, het geven van educatie op de polikliniek en op locatie, prenatale en postnatale consultatie, het verrichten van ongecompliceerde baringen, uitvoeren van paramedische en verpleeg technische werkzaamheden, consultatie en immunisatie en tandheelkundige dienstverlening en preventie zijn beroepsactiviteiten die in de opleiding aan de orde komen. Degenen die belangstelling hebben voor deze opleiding moeten in het bezit zijn van een bewijs van overgang van MULO 3 naar 4 (dagopleiding) of een LBGO diploma op zak hebben. Degenen die dat niet hebben, moeten dan over een opleidingsbewijs beschikken dat naar
Verkeerde vuilverwerking te Kajapati Medische Zending heeft als doel het bevorderen en waarborgen van het lichamelijke, geestelijke, sociale en emotioneel welzijn van de bevolking in het binnenland van Suriname, volgens de primary health care principes. Ook is in het beleid
van MZ uitgestippeld dat gemeenschappen door health promotion en health education de tools krijgen om hun eigen omgeving te controleren en te beïnvloeden. Diverse activiteiten worden uitgevoerd, om deze bewustwording teweeg te brengen.
Amanda Palis het oordeel van het Ministerie van Onderwijs en de directie van de Medische Zending gelijk gesteld kan worden aan bovengenoemde opleidingsvereisten. Verder moeten gegadigden een bewijs van goed gedrag kunnen overleggen De voorkeur van de Medische Zending voor de opleiding tot GZA gaat uit naar personen met affiniteit voor het binnenland. De campagne wordt in zowel het binnenland als Paramaribo uitgevoerd en duurt tot 14 augustus 2015. De beroepsactiviteiten die al in de opleiding aan de orde komen zijn onder andere: Gemeenschapsparticipatie in gezondheidsbevorderende activiteiten; • Het geven van educatie op de polikliniek en op locatie; • Prenatale en postnatale consultatie; • Het verrichten van ongecompliceerde baringen; • Uitvoeren van paramedische en verpleeg technische werkzaamheden; • Consultatie en immunisatie; • Tandheelkundige dienstverlening en preventie.-. mz
Amanda Palis Hiertoe behoren zeker het bevorderen van een schoon leefmilieu. Ondanks de inzet van de gezondheidswerkers van MZ om samen met de gemeenschap te werken aan een schoon leefmilieu, houdt helaas niet iedereen zich hieraan. Dichtbij de Rooms Katholieke school te Kajapatie bijvoorbeeld, wordt er op een heel onverantwoordelijke manier vuil langs de rivier gedumpt, met alle gevolgen van dien. Ondanks de vele verzoeken van de GZA, is er helaas niet veel aan de situatie veranderd. Wij hopen dat dit zo gauw als mogelijk wordt opgepakt door de verantwoordelijke instanties.-. mz
Pagina 18
MZ Nieuwsbrief
De beste poetser van Nieuw Aurora Amanda Palis De beste poetser van Nieuw Aurora De kinderen van OS Nieuw Aurora hebben samen met de Medische Zending Primary Health Care (MZ) op 7 mei 2015 Wereld gezondheidsdag gevierd. Dit deden zij met een hele leuke poetswedstrijd. De enthousiaste kinderen kregen eerst poetsinstructies en hoe zij hun gebit moeten onderhouden. Hierna mochten zij meedoen aan een quiz waarbij zij vragen moesten beantwoorden over wat zij hebben geleerd over tanden goed poetsen. Met deze activiteit leert MZ de leerlingen van OS Nieuw Aurora beter voor hun tanden te zorgen. De kinderen die hebben deelgenomen aan de poetswedstrijd kregen allemaal een armbandje, de beste poetser kreeg een trofee.-. mz
Folders in deze editie van de Nieuwsbrief Derrick Beeldsnijder Collega’s Wij hebben bij de Medische Zending Primary Health Care Suriname (MZ) voor de periode 2012-2015 een beleidsplan opgesteld waarin doelen zijn opgenomen die wij willen realiseren. Hoewel wij met zijn allen de doelen hebben opgesteld lijkt het er vaak op dat deze niet door iedereen zijn begrepen. In deze editie zijn er folders opgenomen om het allemaal duidelijker moeten maken. Er zijn vier thema’s vastgesteld. Dit zijn de zaken die wij van MZ gedaan willen hebben in deze beleidsperiode.
Het gaat om: Thema 1 Versterking en innovatie van het MZ gezondheidszorgsysteem. Thema 2 Algemene toegang tot zorg en beschikbaarheid van zorg op basis van behoefte is verbeterd. Thema 3 Gemeenschapsparticipatie en gezondheidseducatie en promotie. Thema 4 Externe communicatie, relatiebeheer en Partnerships
Om dit allemaal te bereiken zijn er doelen vastgesteld en activiteiten gepland. Wij hopen van u te horen wat u ervan vindt.-. mz
Jaargang 19
nr. 2
Pagina 19
Kennismaking Mijn naam is Duco van Eden en ben sinds 1 april werkzaam bij de Medische Zending. Na een stageperiode van 3 maanden zal ik werkzaam zijn als ressortarts op poli Brownsweg, waar ik samenwoon met mijn vrouw Carola Poleij. Ik heb gestudeerd in Amsterdam aan de Vrije Universiteit, waarbij ik buitenlandstages heb gevolgd in Afrika en Mexico. Tijdens mijn geneeskundestudie ben ik mij steeds meer gaan interesseren voor andere landen, culturen en werken in tropische omstandigheden. Dit deed mij besluiten de tropenopleiding te gaan volgen, waarbij ik gedurende 3 jaar werkzaam ben geweest bij de chirurgie, verloskunde en gynaecologie, kindergeneeskunde en een tropencursus heb gevolgd. Door Mariska van Heijdoorn van stichting B&R zorg(t), werd ik benaderd en in contact gebracht met Medische Zending, wat ons direct al een interessante organisatie leek om voor te werken. Suriname was voor zowel Carola als voor mij nog een onbekende bestemming. Inmiddels zijn we er al ruim 3 maanden, waarvan we 5 weken in Brownsweg hebben doorgebracht en dat beviel ons erg goed! Het weer, de vriendelijke mensen, de vele culturen, het heerlijke eten, de prachtige natuur en het enthousiasme van de collega’s op Brownsweg en in de stad, maken dat wij verwachten een hele mooie tijd tegemoet gaan in Suriname bij MZ!
Voedingskussens helpen bij het geven van borstvoeding Amanda Palis Het voeden van de baby’s gaat nu stukken makkelijker in ons binnenland. Stichting Samen zorgen voor Suriname heeft hiervoor ruim 450 voedingskussens gedoneerd. De kussens moeten moeders stimuleren om de kinderen borstvoeding te geven. Zo een voedingskussen ondersteunt de onderarm zodat het voeden lekker comfortabel kan verlopen. Daarnaast wordt een voedingskussen door veel mensen ook gebruikt als ‘nestje’ waar je kleine lekker geborgen in kan liggen.
Dat de voedingskussens goed zijn ontvangen door de moeders in het binnenland, was duidelijk te merken uit de reactie van broeder Arthur Huur, Streekpolihoofd (SPH) van Brownsweg: “Voor de moeders is het een prettig gevoel om gebruik te maken van een voedingskussen bij het geven van borstvoeding”, geeft hij aan. Ook is het volgens broeder Arthur voor de GZA’s stukken makkelijker om de mama’s, met behulp van de kussens, instructies te geven hoe zij het best borstvoeding kunnen geven aan hun kind.-. mz
MZ nieuws in beeld
Allen die meededen aan de cursus gezonde voeding te Brownsweg ontvingen een certificaat Zie ook blz. 10
Tijdens de voorlichting over tandenpoetsen werd gebruik gemaakt van dit grote gebit. Zie blz. 18
Verkeerde vuilverwerking te Kajapatie zie ook blz.17
Medische Zending Zonnebloemstraat 45—47 Postbus 4086 Paramaribo Suriname Tel: (597) 499466 Fax: (597) 432655 Email:
[email protected] Website: www.medischezending.sr
