MUSEUM
“Hert fan Fryslân” GROU
JAARVERSLAG 2014
1
Inhoudsopgave
Pagina
Inleiding van de voorzitter
3
Bestuur
4
Personeel en vrijwilligers
4
Tentoonstellingen
5
Educatie
6
Activiteiten
6
Bezoekersaantallen
7
Openingstijden
7
Toegangsprijzen
7
Arrangementen
7
Programmering en museale inrichting
7
P.R., communicatie en marketing
8
Baliemedewerkers en rondleiders
8
Huisvesting en inrichting
8
Schenkingen
9
Financieel overzicht 2014
10
Exploitatiebegroting 2015
12
2
Inleiding van de voorzitter Dit jaar is de nieuwe inrichting van het museum bijna afgerond en de plannen voor de laatste zaal, de Skipkeseal, liggen klaar om uitgewerkt te worden. De grote klus is dan geklaard! Wat een werk en wat geweldig dat praktisch alles door vrijwilligers is gerealiseerd. Van stilzitten is echter nog geen sprake. Tijdens de herinrichting heeft een groep, bestaande uit leden van het Stichtingsbestuur en leden van de Freonen fan it museum alsmede enkele „meedenkers‟, een doelstelling geformuleerd. Samen zijn ze tot de volgende missie gekomen. Museum Hert fan Fryslân wil een regionaal centrum zijn, dat zich richt op voor Fryslân karakteristiek erfgoed. Daarbij gaat het om cultuur, cultuurhistorie, volksaard en fysieke verschijningsvormen, voor zover deze in Midden Fryslân voorkomen en ook een relatie hebben met Grou, dat immers gelegen is in het „hart‟ van Fryslân. Wij verzamelen materiële en immateriële getuigenissen die hierop betrekking hebben. Enerzijds om ze te behouden en anderzijds om ze op een eigentijdse wijze te presenteren, zowel aan de inwoners van Midden Fryslân, als daarbuiten. Als eerste moest de organisatie worden vernieuwd. Er diende dus een nieuw beleidsplan geschreven te worden, wat inmiddels bijna afgerond is. Ook wordt een nieuw collectieplan gemaakt en een drietal dames is bezig met de registratie. Na de verbouwing heeft het museum minder depotruimte en als gevolg daarvan heeft bijna de gehele collectie een andere plaats gekregen. Dit alles moet ook in de registratie worden verwerkt. Met ondersteuning van de Museum Federatie Fryslân zijn deze dames bezig onze collectie in het digitale Adlib systeem te verwerken naar de huidige normen. Bovendien zijn wij door depotruimtegebrek genoodzaakt een verantwoord afstotingsbeleid uit te voeren. Door de naamsverandering van het museum en de opheffing van Boarnsterhim moesten ook de Statuten worden gewijzigd en een Huishoudelijk Reglement worden opgesteld. Ook dit is bijna afgerond. Tussen al deze beslommeringen door gaan ook de andere activiteiten gewoon verder. Werd de wisseltentoonstellingsruimte nog geruime tijd gebruikt voor “klusruimte”, deze is nu ook klaar, compleet met nieuwe LED-verlichting. Naast exposities is het de bedoeling deze ruimte ook voor andere activiteiten te gebruiken. In de herfstvakantie konden 12 kinderen in een weekend, onder leiding van een echte architect en constructeur, een complete brug bouwen. Een groot succes! Wij willen ons graag ook op de jeugd richten. Dit is prima geslaagd met het „Lytse Eeltsje‟projekt voor de oudste groepen van de basisscholen. Niet alleen samenwerking met de scholen is belangrijk, ook willen wij met andere organisaties in het dorp samenwerken . Hierdoor kunnen we in het dorp een grotere groep mensen bij het museum betrekken, waardoor er een breder draagvlak ontstaat. Ons museum steunt op een grote groep vrijwilligers, die zich enthousiast inzetten. Het bestuur is hen daar veel dank voor verschuldigd. Met hun steun hopen wij de vooruitgang die in de afgelopen jaren is geboekt ook in de toekomst door te zetten. Ook zijn wij heel blij met de steun die wij ondervinden van de medewerkers van de Museum Federatie Fryslân. J. Visser-Poppinga
3
Bestuur De samenstelling van het bestuur op 31 december 2014: Voorzitter: Mevrouw J. Visser – Poppinga Secretaris:
De heer T. Kuipers
Penningmeester:
De heer H. Korf
Lid, tevens vertegenwoordiger Gemeente Leeuwarden
De heer A. Tuinhout
De aandachtsgebieden die er zijn voor de invulling van werkzaamheden naast de bestuursfunctie werden als volgt verdeeld: Dokumintaasje Stifting Boarnsterhim: Federatie Musea Midden Fryslân: Freonen fan Museum Hert fan Fryslân:
H. Korf H. Korf J. Visser – Poppinga T. Kuipers
Een werkgroepje, bestaande uit Akke Miedema-Tjallema, Matheus Posthumus en Emiel Wegman heeft een wijziging van de statuten voorbereid. Deze wijziging was noodzakelijk geworden door de naamsverandering van het museum van “De Trije Gritenijen” naar “Hert fan Fryslân” en de gemeentelijke herindeling. Tevens is deze gelegenheid aangegrepen om de statuten in overeenstemming te brengen met de actualiteit. Aan het eind van het jaar kon het ontwerp ter controle worden voorgelegd aan de notaris. Op 20 maart werd afscheid genomen van Henny de Leeuw als adviseur van het bestuur. Het bestuur kwam elf maal in reguliere vergadering bijeen. Daarnaast werd diverse malen in kleiner verband of werkgroepsverband overleg gevoerd en met derden gesproken. Er werd nog eenmaal een coördinatiebijeenkomst gehouden om de afronding van de exposities Pronkjen, Sint Piter en Kropholler in goede banen te leiden. De Evaluatiegroep kwam drie maal bijeen. De Federatie Musea Midden Fryslân vergaderde twee maal. De vertegenwoordigers waren aanwezig bij vier bestuursvergaderingen en de Algemene Leden Vergadering van de Feriening fan Freonen fan Museum Hert fan Fryslân. Een conceptbeleidsplan werd enige malen besproken. Het museum verwierf de status van Algemeen Nut Beogende Instelling. Personeel en vrijwilligers Personeel: Het museum heeft geen betaalde krachten in dienst. Het drijft helemaal op vrijwilligers. In speciale gevallen worden beroepskrachten ingehuurd. Stagiaires: Hielke-Wieger van Duuren doorliep zijn Maatschappelijke stage voor de OSG.
4
Vrijwilligers: Een groep van rond de 30 vrijwilligers zorgt er voor dat het museum kan draaien. Zij zijn een grote steun voor het bestuur. Zij hebben zich met veel enthousiasme ingezet bij baliewerk, huisvesting en inrichting museale ruimten, programmering, Pr, communicatie en marketing, collectiebeheer en registratie, educatieve projecten, Toeristisch Informatie Punt, herinrichting depots en andere, niet met name genoemde activiteiten. Voor hen is, als dank voor hun inzet, nadat de exposities “Pronkjen”, Sint Piter”en “Kropholler” waren ingericht, in samenwerking met de Feriening fan Freonen fan it Museum, een buffet georganiseerd in het Thaise restaurant te Grou.
Tentoonstellingen 2014: Pronkjen, Sint Piter en Kropholler (permanente exposities): Op 14 februari vond de opening plaats in het riedshûs met een korte inleiding van Jan en Teatske Jongsma over de rijkdom van het Fries kostuum. Sint Piter noemde de exposities in de toespraak bij zijn aankomst en vereerde op zaterdag 15 februari met Swarte Pyt het museum met een kort bezoek. Spiegelingen, foto‟s van Jikkie Cats, 4 juli tot en met 31 augustus: De eerste expositie in de gerenoveerde WER (Wisselexpositieruimte) Hierbij geeft Jikkie Cats in fraaie foto‟s op een heel oorspronkelijke manier haar kijk weer op gebeurtenissen en situaties die betrekking hebben op het water. Sintsprinten en stripboeken: 12 september tot en met 28 september Hier wordt op overzichtelijke manier een interessant inzicht gegeven over de ontwikkeling van stripboeken, met als voorloper de centsprenten. De expositie ondersteunt de verkoop van Friese boeken in het kader van de Moanne fan it Fryske Boek. Jubileumexpositie Watersportvereniging Jong Frisia in de zomerperiode. Aan dit jubileum is in de Skipkeseal extra aandacht besteed aan het “skipkesilen” en het feit dat dit nu al 90 jaar in georganiseerd verband plaats vindt. Expomeer 2014, 20 en 21 september: In het kader van Kunstroute Grou is een kleine expositie ingericht in de hal van het museum met werk van de beeldend kunstenares Oesje Zegel Bruggen bouwen op 18 en 19 oktober Onder leiding van architect Rein Hofstra en constructeur Oebele van der Veen is onder grote belangstelling voor kinderen een workshop Bruggen Bouwen gegeven. Het resultaat, een brug die precies in de WER paste, is nog enkele weken blijven staan voor bezichtiging. Aan deze workshop konden door de beperkte ruimte 12 kinderen meedoen.
5
Educatie; Museum Hert fan Fryslân heeft naast de vaste educatieve programma‟s ook educatieve programma‟s ontwikkeld voor speciale gelegenheden. Doel hierbij is om op speelse wijze jongeren hun eigen woonomgeving te laten beleven en ervaren, middels een gericht museumbezoek. Het project “Lytse Eeltsje” is een educatief programma voor de basisschoolleerling bovenbouw, het bestaat uit een binnenroute en een buitenroute. Voor groepen wordt begeleiding aangeboden. Individuele deelname is zonder begeleiding. Aan het project werd door acht schoolklassen deelgenomen, met in totaal 186 leerlingen. In het kader van “Lytse Eeltsje” werd een wedstrijd in verhalen vertelen gehouden. Het verhaal was bedacht door onze stagiaire Hylke van Duuren. Van de Radboutskoalle te Jirnsum won Marijke de Vos en van de Twa Fisken te Grou won Sinne van der Ploeg. De prijzen werden uitgereikt door Hielke-Wieger van Duuren en Janneke Wegman. Voor de Friese Dag van de OSG-Sevenwolden is een speciaal programma ontwikkeld. Bij de permanente exposities is een educatieve speurtocht voor kinderen beschikbaar.
Activiteiten: In 2013 zijn er een aantal activiteiten georganiseerd. Deze activiteiten vonden veelal plaats in de weekeinden of tijdens vakantieperioden. 15 februari: bezoek van Sint Piter en Swarte Pyt aan het museum en in het bijzonder aan de aan hen gewijde permanente expositie. In de voorjaarsvakantie werd meegedaan aan “Help pake en beppe de vakantie door”. 5 en 6 april: museumweekend. Op 31 augustus nam het museum met een stand deel aan de Uit-markt in Leeuwarden. Daar zijn enkele banners voor aangeschaft. Deze kunnen ook bij andere gelegenheden gebruikt worden. 13 september (en als extra 14 september) Open Monumentendag in samenwerking met de commissie open monumentendag van de gemeente Leeuwarden. Op beide dagen was er veel belangstelling. Er werden rondleidingen verzorgd in het Riedshûs. Totaal trokken deze dagen 258 bezoekers en deden 75 personen de rondleiding in it Riedshûs. 12 september tot en met 28 september verkoop van Friese boeken in het kader van SWALK. De nadruk lag op de verkoop van kinderboeken. Deze actie werd ondersteund door de expositie over centsprenten en stripverhalen. Het museum was met een stand vertegenwoordigd op het Museumplein in het Aquaverium te Grou. Op initiatief van bureau PENN van Klaas Jansma konden musea uit Friesland zich hier met een stand presenteren. Museumplein trok veel minder belangstelling dan door de organisatoren was verwacht. Als gevolg van het failliet gaan van bureau PENN eindigde Museumplein en werd de presentatie begin oktober opgeruimd.
6
Bezoekersaantallen: Bezoekers betalend Volwassenen Kinderen Leden Ver. Van Freonen Gasten Begeleiders Totaal bezoekers
2012
2013
2014
236 8 16 30
417 31 65 235
290
748
848 266 86 152 26 1378
Dorpswandelingen Rondleidingen in Riedshûs Totaal rondleidingen Totaal
81
290
81
134 102 236
829
1614
Openingstijden: Het museum was het gehele jaar geopend op woensdag tot en met zondag van 13.30 tot 17.00 uur. Toegangsprijzen: Volwassenen € 3,00, Kinderen van 6 tot en met 12 jaar: € 1,00, Groepen groter dan 10 personen € 2,50 per persoon. Rondleidingen € 10,00. Arrangementen: Met een aantal instellingen zijn afspraken gemaakt voor korting bij een bezoek aan het museum. In het verslagjaar waren dat: - Hotel “Oostergoo”; - Hostel “Oer it Hout”; - B. en B. “De Thuiskamer”; - houders van de “Biebpas”; - Restaurant “Trije Hûs”. Programmering en museale inrichting: Door de werkgroep, bestaande uit Akke Miedema, Gieneke Verhoeven, Jantsje Visser en Janneke Wegman, is een jaarplanning gemaakt van de activiteiten. Bij de programmering van activiteiten rond “Lytse Eeltsje” en “Help Pake en Beppe de voorjaarsvakantie door” is samengewerkt met Kunstkade Aan het begin van het jaar is hard gewerkt om voor de aankomst van Sint Piter deze exposities in te richten. Met veel inzet en enthousiasme van de vrijwilligers is dit gelukt. Met behulp van anderen zijn de wisselexposities in de WER ingericht. De voorbereidingen om de Skipkeseal definitief in te richten koste veel tijd, moeite en geduld. Uiteindelijk is een goed plan ontstaan. De werkgroep heeft een aanzet gemaakt voor een collectieplan.
7
Met hulp van de vrijwilligers Stiny Monkelbaan en Trees Mulder werkt Akke Miedema aan het verfijnen van de Adlib-registratie. Zij worden hierbij ondersteund door Marjan Brouwer en Mirjam Pragt van de Museum Federatie Fryslân. Janneke Wegman richtte depots opnieuw in met Meintje Brock en Patricia Roeten. P.R., communicatie en marketing: Ook dit jaar heeft deze werkgroep weer veel tijd en energie besteed om bekendheid te geven aan het museum en haar activiteiten, als openingen van exposities, het bijhouden van de website, het afsluiten van arrangementen, het deelnemen aan de Uitmarkt te Leeuwarden, het inrichten en bijhouden van een Toeristisch Informatie Punt (TIP) en het voorbereiden van een heruitgave van het boekje “Wandelroute door Grou”. Het Toeristisch Informatie Punt is in samenwerking met VVV-Leeuwarden in de hal van het museum ingericht. Toeristen kunnen hier informatiefolders over de streek inzien en afhalen. De baliemedewerkers kunnen hierbij behulpzaam zijn. 206 belangstellenden kwamen hier voor naar het museum. Het TIP wordt beheerd door Emiel Wegman.
Baliemedewerkers en rondleiders: Een groep van ongeveer 20 vrijwilligers bezet bij toerbeurt de balie. Zij geven zo nodig een toelichting bij de exposities en zijn behulpzaam bij het TIP. Af en toe verrichten zij licht huishoudelijk werk of andere klusjes. Het begeleiden van de dorpswandelingen werd verzorgd door Fenna Bijlstra, Hepke Hiemstra en Jantsje Visser. Bezetting van de balie en verzorgen van wandelingen werd gecoördineerd door Jantsje Visser-Poppinga. Huisvesting en inrichting: Voor de ruimten die het museum in gebruik heeft geldt een huurovereenkomst met “Aangenaam Notarissen” tot 1 november 2018. De verbruikte energie wordt met de verhuurder verrekend. Over de afrekening heeft deze, ondanks herhaald verzoek daartoe door het bestuur, nog geen duidelijkheid gegeven. Voor de exposities “Pronkjen”, “Sint Piter” en “Kropholler” is het ontwerp weer gemaakt door Dorien van de Beukel. De daarvoor bestemde ruimten moesten opnieuw worden ingericht, moest een deur met kozijn worden verplaatst, verfwerk gedaan worden, vitrines gemaakt en geplaatst worden en de verlichting moest aangepast. Ondanks de wat moeilijke ruimten is het resultaat zeer de moeite van het bekijken waard. De WER (Wisselexpositieruimte) is opnieuw gesausd en voorzien van LED-verlichting en ziet er weer keurig uit. De uitvoerende werkzaamheden van dit alles werden gedaan door vrijwilligers. Het gebouw voldoet aan redelijke eisen voor wat betreft temperatuur en luchtvochtigheid. Deze waarden werden het gehele jaar door steekproefsgewijs in de expositieruimten en depots gemeten.
8
Schenkingen: Object:
Geschonken door:
Spiegel der Zeilvaart, tijdschrift
De heer Joh. Wiedema, Grou
Mapjes met prentbriefkaarten van Grou
De heer K. Zetzema, Grou
Koperen asbak relatiegeschenk Fa. V.d.Ploeg, Grou
Aankoop
Koperen erepenning
Nalatenschap Dokter A.S.Schoustra
Rimen en Teltsjes, 2e druk
De heer P. Dauvelier, Grou
Kekke, Mekke, Mije, kinderboek
Mevrouw F. Bijlstra, Grou
„k Wit ien dei yn ‟t jier, Sint Piter ferskes en ferhalen
Mevrouw T. Mulder, Grou
Pipernútsankjes, Sint Piterliedjes
Mevrouw F. Bijlstra, Grou
Rimen en Teltsjes, 4e druk Reglement voor de Koninklijke Zeilvereniging Oostergoo 1870 Oud spelletje dat gespeeld werd in een café
De heer J. de Jong, Grou
Zestig jaar levenservaring door W. Drees
Mevrouw A. Zijlstra, Jirnsum
In skoalmaster yn de Fryske Wâlden door A. Wadman 75 jaar Grouwster Watersport door J.P.Rottiné
De heer H. de Jong, Grou
Dit is Friesland, Toeristisch maandblad in Friesland
De heer Ypma, Grou
9
Financieel overzicht 2014 Saldo Rabobank betaalrekening Saldo Rabobank spaarrekening
31-12-2013 € 8063,53 € 1,66 € 8065,99
31-12-2014 € 1847,79 € 19898,33 € 21746,12
Ontvangsten Entreegelden
€ 2636
Verhuur paspoppen/panelen
€
0
Verkoop artikelen
€
92
Giften en sponsoren
€ 47821
Rente
€
Subsidies (WCF,RVO DLG, Gem Leeuwarden)
€ 18234
Bijdrage Freonen
€
Terug ontvangen BTW
€ 8415
Verkoop koffie en thee
€
30
Diversen
€
905
Advertenties in kuierboekje
€
475
47
0
€ 78655
10
€ 13680 pos.
Uitgaven Baliekosten en vergaderkosten
€
81
Telefoonlijn en bewaking, beveiliging
€
845
Bankkosten
€
74
Verzekeringen / lidmaatschappen
€
836
Reiskosten
€
101
Energiekosten
€
0
Representatie en Sint Pietersattentie
€
975
Inkoop algemeen
€
155
Aanschaf doorverkoop
€ 1043
Vernieuwing HFF
€ 15927
Betaalde BTW
€ 4178
Tentoonstellingskosten
€ 1252
Educatieve projecten
€
718
Baliemedewerkster
€
923
Deskundigheidsbevordering
€
280
Computer / internet / website
€
358
Promotionele activiteiten
€ 1287
Belasting
€
492
Onderhoud en inventaris
€
433
Afgeloste lening Freonen
€ 35000 € 64974
Inkomsten ( € 78655 ) – Uitgaven ( € 64975), verschil geeft een positief saldo ( € 13680), zie bovengenoemde, overeenkomstige bankrekeningen. De kaskommissie ( Tjerk Okkema en Emiel Wegman ) heeft op 9 april alles nagekeken en in orde bevonden, waarvoor mijn dank ! De penningmeester, Henk Korf.
11
Exploitatiebegroting voor het jaar 2015
Ontvangsten Entreegelden
€ 3000
Verhuur paspoppen/ panelen
€
0
Verkoop artikelen
€
250
Giften en donaties
€
100
Rente
€
150
Subsidies en verzekeringsbijdragen
€
350
Bijdragen sponsoren
€ P.M.
Bijdrage Freonen ( incl. 2014 )
€ 3000
Terug ontvangen BTW
€ 1500
Verkoop koffie / thee
€
Tekort
€ 1400 #
Totaal
€ 9800
12
50
Uitgaven Baliekosten en vergaderkosten
€
200
Telefoon, telefoonlijnbewaking, beveiliging
€
850
Bankkosten
€
100
Verzekeringen/lidmaatschappen
€
700
Reiskosten vrijwilligers
€
100
Energiekosten en huisvesting
€ 1000
Representatie en Sint Pietersattentie
€
350
Aanschaf materialen conservering en inrichting
€
100
Promotionele activiteiten Betaalde BTW Onkosten baliemedewerkster en schoonmaak Educatief project Onderhoud en vernieuwing Led-verlichting in de resterende ruimten Adlib, onderhoud en licentie en website Kosten wisselexposities Inkoop algemeen Inkoop doorverkoop, TIP Deskundigheidsbevordering Totaal
€ 1000 €
600
€ 1000 €
400
€
500
€
P.M.
€
450
€ 1000 €
150
€ 1000 €
300
€ 9800
# Voor het tekort zal dekking worden gezocht bij sponsoren of subsidiënten, mocht dat niet slagen, dan zullen de reserves worden aangesproken. Ten aanzien van de inrichtingskosten over het gehele jaar 2014, gemaakt door bureau Van den Beukel, is nog niets bekend. Ook deze rekening dient uit de reserves te worden betaald.
13