MR REGTER STRAFADVOCAAT
Gepakt met een hennepplantage – wat nu? U bent als verdachte aangehouden door de politie op verdenking van het kweken van hennep, een overtreding van art. 3 Opiumwet. Wat hangt u allemaal boven het hoofd? Wat kan er worden gedaan om de schade zoveel mogelijk te beperken? Ik probeer hieronder een duidelijk overzicht te maken. Het is beleid van de (centrale en plaatselijke) overheid om zo hard en zo uitgebreid mogelijk op te treden tegen illegale hennepplantages en verdachten zo hard mogelijk aan te pakken. Speerpunt is dat illegale inkomsten zoveel mogelijk worden afgepakt. Informatie-uitwisseling Op basis van convenanten wisselen de verschillende overheidsdiensten informatie uit, ook met particuliere organisaties als de Bond van verzekeraars en huurverenigingen. Het is de vraag of de overheidsdiensten, die meestal een wettelijke geheimhoudingsplicht hebben, op basis van deze convenanten informatie mogen uitwisselen. Er zijn rechters die aannemen dat door middel van het sluiten van convenanten de wettelijke geheimhoudingsplicht niet aan de kant kan worden geschoven. Het is echter niet automatisch zo, dat, onbevoegd of onrechtmatig verkregen informatie, niet gebruikt mag worden. U moet er dus rekening mee houden dat de informatie tegen u gebruikt wordt. De politie De politie kan naar aanleiding van binnengekomen informatie onderzoek doen of iemand zich schuldig heeft gemaakt aan overtreding van de Opiumwet. De politie verzamelt de feiten en stelt daarvan een dossier samen, het proces-verbaal. Onderdeel van het onderzoek van de politie is het horen van de verdachte. U kunt daartoe worden aangehouden of worden uitgenodigd om op het bureau te komen. Als het onderzoek is afgerond, stuurt de politie het proces-verbaal naar het Openbaar Ministerie. Het onderzoek van politie houdt kort samengevat in dat wordt onderzocht of er inderdaad sprake is van hennep, hoe lang al werd gekweekt, of er elektriciteit werd gestolen en hoeveel er met het kweken van hennep werd verdiend. Er kan een buurtonderzoek plaatsvinden, getuigen en betrokkenen kunnen worden gehoord en er kan onderzoek naar administratie plaatsvinden. Beslag op voorwerpen De politie kan gebruik maken van haar bevoegdheid voorwerpen in beslag te nemen. Er zijn twee soorten beslag: Bewijsbeslag. Dit beslag dient om de waarheid aan het licht te brengen met betrekking tot het strafbare feit, maar ook om het pagina 1
MR REGTER STRAFADVOCAAT
wederrechtelijk verkregen voordeel (WVV, waarover straks meer) aan te tonen. Conservatoir beslag: de politie mag, onder bepaalde voorwaarden, ook beslag leggen om verhaalsmogelijkheden veilig te stellen om er zeker van te zijn dat een boete of een bedrag aan WWV betaald zal worden. Er kan beslag gelegd worden op alle voorwerpen (zaken en vermogensrechten) van de verdachte, maar ook op voorwerpen, die geheel of voor een deel aan een ander zijn gaan toebehoren met het kennelijk doel de uitwinning van voorwerpen te bemoeilijken of te verhinderen en die ander dat redelijkerwijze kon vermoeden.
Tegen het in beslag nemen en/of houden kan een klaagschrift worden ingediend bij de rechtbank. De rechtbank beslist of de in beslag genomen voorwerpen aan u teruggegeven zullen worden. Uit de praktijk blijkt dat u niet te lang moet wachten met het indienen van zo’n klaagschrift, daar voorwerpen van beperkte waarde na korte tijd worden vernietigd om te voorkomen dat de kosten van bewaring voor de overheid erg oplopen. U moet daarbij denken aan telefoontoestellen en (oudere) auto’s. Als de rechter teruggave gelast van de in beslag genomen voorwerpen, maar die zijn al vernietigd, dan kunt u slechts een zeer bescheiden bedrag aan schadevergoeding tegemoet zien. Bijvoorbeeld foto’s en adresboeken op een gsm-toestel bent u dan definitief kwijt. Die krijgt u bovendien ook niet meer terug met vergoeding van schade. Openbaar Ministerie Nadat de Officier van Justitie het proces-verbaal van politie heeft ontvangen, neemt de Officier van Justitie een beslissing over eventuele strafrechtelijke vervolging van de verdachte. De Officier van Justitie kan, afhankelijk van de precieze feiten, voor bijvoorbeeld de volgende feiten vervolgen: a. Het kweken van hennep is in art. 3 Opiumwet verboden. In art. 11 Opiumwet is bepaalde welke straf staat op het kweken van hennep; b. Diefstal van elektriciteit; c. vernieling van een elektrische installatie en/of d. Het niet doen van een juiste of volledige aangifte Inkomstenbelasting Als de Officier van Justitie besluit u te vervolgen kan een transactievoorstel worden gedaan, een strafbeschikking worden uitgevaardigd of kan een dagvaarding worden uitgebracht. Als een dagvaarding is uitgebracht beslist de rechter of en zo ja, welke straf u krijgt. In de andere gevallen beslist de Officier van Justitie dat.
pagina 2
MR REGTER STRAFADVOCAAT
De hoogte van de straf hangt onder meer af de periode waarin hennep werd gekweekt, hoeveel planten zijn aangetroffen en de hoeveelheid elektriciteit die is weggenomen. Ook speelt mij of u voor dergelijke feiten al eerder bent veroordeeld. De Officier van Justitie is daarbij gebonden aan richtlijnen. De rechtbank past bij de beoordeling van dit soort zaken eigen richtlijnen toe. Ontneming van wederrechtelijk verkregen voordeel Ook kan de Officier van Justitie bepalen of er een vordering tot ontneming van wederrechtelijk verkregen voordeel (verder: WVV) wordt ingediend. Met zo’n vordering wil het OM van de verdachte afnemen wat hij met zijn criminele activiteiten heeft verdiend. De rechter moet dan vaststellen welk bedrag aan WVV is gegenereerd en welk bedrag moet worden terugbetaald aan de Staat. De rechter mag dat WVV schatten. De bewijslast is voor het OM veel minder zwaar dan in een strafprocedure. De politie zal ook informatie verzamelen om te berekenen welk bedrag aan wederrechtelijk verkregen voordeel verdiend zou kunnen zijn met de criminele activiteiten. Soms wordt daarvoor een soort gerechtelijke vooronderzoek gehouden. De politie probeert aan de hand van aanwijzingen te bepalen hoe lang al hennep werd gekweekt en hoeveel er verdiend zou kunnen zijn. Geeft de verdachte onvoldoende concrete gegevens, dan kan de hoogte van de verdiensten geschat worden op basis van tabellen om de opbrengst per plant in grammen, de prijs per gram en de gemaakte kosten vast te stellen. Er wordt graag en dankbaar gebruik gemaakt van de verklaring van een verdachte, als die verklaart over de periode van kweken, de verdiende bedragen en de kosten die ten behoeve van het kweken zijn gemaakt. Wordt de vordering toegewezen, dan zal de Staat (het CJIB) haar best doen om het toegewezen bedrag te innen. Het CJIB kan daar heel lang over doen. Wordt niet tijdig betaald, dan kan de Officier van Justitie een vordering tot gijzeling indienen. De veroordeelde kan dan in een Huis van Bewaring worden opgesloten om hem te dwingen tot betaling over te gaan. Deze geldvordering blijft staan, daar het uitzitten van deze hechtenis niet mogelijk is. Energieleverancier. In veel gevallen wordt allerlei elektrische apparatuur aangelegd ten behoeve van een hennepplantage. Wordt de stroom over de meter afgenomen, dan zal de afrekening van de energieleverancier hoog zijn, maar is er geen elektriciteit gestolen. Wordt de elektriciteit wel buiten de meter afgenomen, of als de meter is gesaboteerd, dan worden er wel strafbare feiten gepleegd. De netbeheerder zal in geval van fraude de pagina 3
MR REGTER STRAFADVOCAAT
energiemeter weghalen en een rekening sturen voor de kosten van onderzoek, weghalen van de meter, heraansluiting en voor de weggenomen elektriciteit etc. De netwerkbeheerder kan op basis van het verbruik van elektrische apparatuur per plantage en/of kweekschema’s en/of tabellen berekenen hoeveel kWh elektriciteit werd afgenomen. U zult enkele dagen na de inval een factuurbedrag ontvangen en vervolgens weer worden voorzien (na betaling) van een nieuwe meter en opnieuw worden aangesloten. Betaalt u de rekening niet, omdat u het bijvoorbeeld niet eens bent over de hoogte van het bedrag, dan wordt geen nieuwe meter geplaatst en wordt u dus niet opnieuw aangesloten. U wordt dus geweldig onder druk gezet om te betalen. De netbeheerder kan proberen de schade vergoed te krijgen door een vordering daartoe als benadeelde partij in te dienen in de strafprocedure. De netbeheerder kan ook wachten totdat u eventueel veroordeeld bent en dan een civiele procedure beginnen; een uitspraak van de strafrechter wordt door de burgerlijke rechter als bewijs beschouwd. Het loont beslist de moeite een duidelijke en kloppende specificatie op te vragen van de rekening die u krijgt van de netbeheerder en die zeer kritisch na te rekenen. Het komt voor dat teveel posten in rekening worden gebracht. Soms wordt te veel stroom berekend of wordt de vordering over een te lange periode berekend. Wordt u het met de netbeheerder niet eens over een te betalen bedrag, dan dient u er rekening mee te houden dat de netbeheerder u in een civiele procedure zal betrekken om de weggenomen elektriciteit alsnog betaald te krijgen. De belastingdienst. De belastingdienst zal een ambtshalve navorderingsaanslag inkomstenbelasting kunnen opleggen in verband met de genoten criminele inkomsten, die niet in de aangifte inkomsten- of loonbelasting werd opgegeven. Als u in loondienst werkzaam bent, dan zullen deze inkomsten als resultaat uit overige werkzaamheden (verder: row) worden beschouwd en bij uw al bekende inkomen worden opgeteld, waarna berekend wordt welk bedrag of welke bedragen aan Inkomstenbelasting u nog extra moet betalen. Naast de navorderingsaanslag kan de belastingdienst een boete opleggen, omdat opzettelijk inkomsten niet werden opgegeven en (dus) te weinig belasting werd geheven. Deze boete kan tot 100% oplopen. Om een boete te voorkomen kunt u (over het jaar dat de plantage is aangetroffen) de verdiensten als row opgeven bij uw aangifte Inkomstenbelasting voor 1 april het volgende jaar. pagina 4
MR REGTER STRAFADVOCAAT
Ook kunt u door alsnog een suppletie-aangifte in verband met het genoten inkomen doen en zo proberen te voorkomen dat de belastingdienst alsnog een boete oplegt. Als u naar aanleiding van een uitspraak van de strafrechter WVV hebt betaald, kunt u die betaalde bedragen in aftrek brengen bij het doen van aangifte Inkomstenbeslasting in het jaar waarin die bedragen zijn betaald. Kosten die u hebt gemaakt om de row te verwezenlijken, komen niet voor aftrek in aanmerking. Het bedrag dat de belastingdienst ambtshalve bij uw inkomen optelt, kunt u mogelijk middelen met komende jaren of verrekenen met inkomsten uit de drie voorgaande jaren. Over de afgelopen jaren kan een verzoek om vermindering worden ingediend. Bespreek de fiscaal te treffen voorzieningen/maatregelen met een belastingkundige. De gemeente Ook de gemeente kan verschillende maatregelen nemen en wel de volgende: Bestuursdwang en verhaal van kosten. Als de gemeente vaststelt dat er sprake is van een gevaarlijke situatie en/of een gebruik van de woning/het pand in strijd met de bestemming of het bouwbesluit kan de gemeente spoedmaatregelen nemen om daar een einde aan te maken. U moet dan denken aan het volstorten van een kelder met beton, waar die kelder illegaal is aangelegd. De kosten die dan gemaakt worden, zal de gemeente willen verhalen op de verantwoordelijke. De gemeente moet hiertoe een besluit nemen, waartegen u bezwaar (en beroep) kunt indienen. Last onder dwangsom. o De gemeente kan verder bepalen dat u de woning/het pand in overeenstemming met bestemmingsplan en het bouwbesluit gebruikt en blijft gebruiken en als u dat niet doet dat u dan een dwangsom verschuldigd bent. Doet u dat niet, dat wil zeggen: u gaat opnieuw hennep kweken, dan zult u een dwangsom moeten betalen. Tegen deze beslissing kunt u bezwaar (en beroep) instellen. o Sluiting pand. De burgemeester heeft verder de bevoegdheid op grond van de Opiumwet een woning of een lokaal voor bepaalde tijd te sluiten als in, op of bij woningen verdovende middelen (hard- en/of softdrugs) worden
pagina 5
MR REGTER STRAFADVOCAAT
verkocht, afgeleverd of verstrekt dan wel daartoe aanwezig is. De burgemeester kan deze bevoegdheid aanwenden als meer dan een gebruikershoeveelheid drugs wordt aangetroffen1. Meestal krijgt u eerst een schriftelijke waarschuwing en zal pas na recidive tot sluiting van uw woning/pand worden overgegaan. Of u een waarschuwing krijgt hangt af van het beleid van de burgemeester van uw gemeente. De burgemeester moet een besluit nemen, waartegen u bezwaar en beroep kunt instellen. De verhuurder De verhuurder heeft de bevoegdheid de huurovereenkomst te ontbinden op basis van het burgerlijk wetboek als de burgemeester de woning op grond van de Opiumwet heeft gesloten. De verhuurder hoeft daarvoor niet eens naar de rechter; het volstaat dat hij een brief stuurt. Bond van verzekeraars Ik schreef al dat de Bond van verzekeraars wordt geïnformeerd dat er een hennepplantage is aangetroffen. U wordt opgenomen in een register en zult merken dat het moeilijker wordt om een verzekering af te sluiten. Of de premie voor een nieuwe verzekering wordt hoger. Als u verzuimd te vermelden bij het aangaan van een nieuwe verzekering dat u verdacht bent geweest van een strafbaar feit (en mogelijk zelfs al veroordeeld) dan biedt de verzekering geen dekking, hoe lang u ook premie hebt betaald. Die premie krijgt u dan ook niet terug. Conclusie U ziet, dat er stevige en vergaande maatregelen genomen kunnen worden door de overheid, het Openbaar Ministerie en particuliere organisaties. Het is zaak goed te weten wat uw rechten zijn en welke mogelijkheden u heeft om uw schade te beperken. In elke fase en tegen elke ander overheidsorgaan zijn andere rechtsmiddelen mogelijk. Meer informatie kunt u krijgen bij mr Regter Strafadvocaat te Heerlen. Aarzel niet contact op te nemen als u deskundig advies nodig hebt. 1
Een gebruikershoeveelheid is maximaal 1 bolletje, 1 wikkel, 1 pil of 0,5 gram harddrugs, 5 ml GHB, 0,5 gram gedroogde of 5 gram verse paddo’s of 5 gram hennep. Bij een combinatie van deze stoffen of een grotere hoeveelheid is er volgens de Opiumwet sprake van een handelshoeveelheid.
pagina 6
