MOVISIE Participatieprijs 2013

Juryrapport

MOVISIE Participatieprijs 2013 Jongerenparticipatie: Meedoen doe je zó!

Utrecht, 8 november 2013 Juryrapport MOVISIE Participatieprijs 2013

1

MOVISIE Kennis en aanpak van sociale vraagstukken MOVISIE is hét landelijke kennisinstituut en adviesbureau voor toepasbare kennis, adviezen en oplossingen bij de aanpak van sociale vraagstukken op het terrein van welzijn, participatie, sociale zorg en sociale veiligheid. Onze activiteiten zijn georganiseerd in vijf actuele programma’s: Effectiviteit en vakmanschap, Participatie en actief burgerschap, Sociale zorg, Huiselijk en seksueel geweld en Gebiedsgericht werken. We investeren in de kracht en de onderlinge verbinding van burgers. We doen dit door maatschappelijke organisaties, overheden, maatschappelijk betrokken bedrijven en burgerinitiatieven te ondersteunen, te adviseren én met hen samen te werken. Lokaal of landelijk, toegesneden op het vraagstuk en de organisatie. Zo kunnen deze organisaties en hun professionals hun werk voor de samenleving zo goed mogelijk doen. Kijk voor meer informatie op www.movisie.nl.

Auteur

Paul van Yperen, Notulist jury MOVISIE Participatieprijs 2013 Afdeling Communicatie MOVISIE

Utrecht, 8 november 2013


2

Juryrapport MOVISIE Participatieprijs 2013 Thema 2013 Meedoen doe je zó is het motto van de MOVISIE Participatieprijs 2013. Maatschappelijk actieve jongeren ‘doen hun ding’ in eigen projecten, in netwerken en organisaties. Hun vrijwillige inzet en participatie is van cruciaal belang voor de toekomst van onze samenleving. Jongeren staan daarom centraal bij de MOVISIE Participatieprijs 2013. Juryleden De jury van de MOVISIE Participatieprijs 2013 bestaat uit:  Hans Spekman (voorzitter jury, partijvoorzitter PvdA)  Fairouz Kaddour (zelfstandig onderzoeker en maatschappelijk ondernemer)  Bonita Kleefkens (hoofd Algemeen Jeugdbeleid Ministerie van VWS)  Ankie Verlaan (directeur De Ontmoeting en lid Raad van Toezicht bij Hogeschool Rotterdam)  Jaap Smit (voorzitter CNV)  Kees Bakker (Raad van Bestuur NJi)  Simone Kortbeek (directeur MOVISIE) 128 inzendingen Er zijn 128 projecten ingediend voor de MOVISIE Participatieprijs, een record. De jury spreekt haar waardering uit voor de gemiddelde kwaliteit van al die inzendingen die laten zien dat heel veel jongeren anno 2013 hun steentje bijdragen aan de maatschappij. Het gaat vaak om belangrijke onderwerpen. We zagen veel coachings- en mentorprojecten en veel projecten die voortkwamen uit de maatschappelijke stage. Het viel de jury ook op dat er nauwelijks nog multiculturele integratieprojecten tussen de inzendingen zaten. We vroegen ons af hoe dat komt. Een andere tendens die we zagen en die tot nadenken stemt, is dat sommige projecten doen wat onderwijsinstellingen gewoon behoren te doen en vaak laten liggen. Samen geven die 128 projecten een panorama van de jongerenparticipatie in Nederland: naast kleinschalige, ‘schattige’ initiatieven, zien we ook grotere regionaal en soms landelijk opererende projecten of programma’s die met financiële ondersteuning van grote fondsen worden gerealiseerd. De jury heeft er daarom voor gekozen om naast de drie nominaties drie aanmoedigingsprijzen te geven voor kleinere initiatieven en een eervolle vermelding voor een breed opererend project, dat navolging verdient. Eervolle vermelding De jury geeft de eervolle vermelding aan: Het VoorUit Project (stichting Studenten voor Samenleving) Het VoorUit Project is een integratieproject. Studenten van de Vrije Universiteit en Universiteit van Amsterdam krijgen gratis huisvesting in achterstandswijken in Amsterdam (Nieuw-)West. In ruil hiervoor besteden ze per persoon minstens 40 uur per maand aan het organiseren van diverse maatschappelijke activiteiten in dezelfde wijk. Activiteiten voor kinderen en jongeren, maar ook voor moeders, vaders en andere buurtbewoners. Het doel van het project is het bevorderen van integratie van de verschillende bevolkingsgroepen in aandachtswijken. Voeren. Door het organiseren van activiteiten in hun eigen buurt en creëren ze


3

ontmoetingen tussen verschillende etnische groepen. Een voorbeeld is het PortiekCafé waarbij de kinderen en jongeren zelf de straat opgaan en koffie en thee verkopen om de buurt bij elkaar te brengen. De activiteiten zijn er op gericht om de studenten en de bewoners te stimuleren tot actief burgerschap, om de relaties tussen verschillende groepen duurzaam op te bouwen, elkaar te motiveren en te stimuleren. Na zes jaar kennen buurtbewoners elkaar beter door de vele ontmoetingsactiviteiten die georganiseerd worden, jongeren ontwikkelen meer sociale vaardigheden en ontdekken hun talenten. De leefbaarheid van de hele buurt gaat erop vooruit. Inmiddels is het project dan ook gegroeid van twee wijken en zestien studenten in 2007, tot zeven wijken en 64 studenten in 2013. De activiteiten hebben gemiddeld per week zo’n 500 deelnemers, waarvan 440 kinderen en jongeren. Per jaar bereikt het VoorUit Project bijna 1000 kinderen en jongeren. Het VoorUit project bevordert volgens de jury op een succesvolle manier de inclusie. Het Amsterdamse project verdient navolging en het moet naar onze mening uitgerold worden naar andere steden. Aanmoediging De jury spreekt extra waardering uit voor drie projecten. Het zijn goede voorbeelden die verder ontwikkeld en elders ook opgepakt kunnen worden: 1. Maatje voor de jonge mantelzorger in Friesland (Stichting ZaZazorg en Fawaka) In recente Jeugdmonitoren geeft ten minste een kwart van alle jongeren van 12 tot 15 jaar aan op te groeien in een gezin met een ouder, broer, zus, opa of oma met een chronische ziekte of beperking. Vaak zijn deze jongeren mantelzorger voor hun familielid. Dat is natuurlijk heel zwaar. Daarom is Stichting ZaZazorg vorig jaar samen met Fawaka begonnen om studenten van de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden te koppelen aan jonge mantelzorgers tussen 12 en 24 jaar. Alle jonge mantelzorgers in Friesland kunnen gebruik maken van zo’n maatje van de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden. Deze maatjes zijn studenten die de opleiding Pedagogiek, Cultureel of Maatschappelijk werk volgen. De jonge mantelzorger en het maatje spreken 1 keer per week af voor een periode van een studiejaar. Vraag en aanbod worden op elkaar afgestemd. Het maatje kan bijvoorbeeld ondersteunen bij: het erkennen en herkennen van emoties en gevoelens en helpen deze te duiden en te verwerken, of door belastende zaken weg te nemen of door de jongere mee op stap te nemen, weg uit de gezinssituatie, zodat hij of zij eens alle aandacht krijgt. In het vorige schooljaar hebben 5 jonge mantelzorgers gebruik gemaakt van een maatje voor 4 uur per week. Doel voor 2013/2014 is om 10 koppels te kunnen maken en meer bekendheid te krijgen. Maatje voor de jonge mantelzorger in Friesland ontvangt een aanmoediging vanwege de relevante problematiek en doelgroep (waar nog weinig aanbod voor is) en de organisatorische oplossing, de koppeling met het onderwijs. 2. #Wijdoenhetzelf! (gemeente Leeuwarden) Normaal gesproken bedenken gemeenteambtenaren de routes voor jongeren met een uitkering om weer aan het werk te komen / terug naar school te gaan. Hiervoor worden door beleidsmakers trajecten ingekocht waar jongeren voor worden aangemeld. Ze doorlopen dan een bestaand programma.


4

In het project #wijdoenhetzelf! bedenken jongeren zelf hoe zij binnen 4 maanden uit de bijstand kunnen komen. Vervolgens faciliteert de gemeente Leeuwarden hen hierbij door middel van begeleiding, meedenken, workshops en het leggen van contacten. Als extra stimulans is er een wedstrijdelement aan verbonden, waarbij het beste idee tot de winnaar wordt uitgeroepen. Wij doen het zelf krijgt van de jury een aanmoedigingsprijs omdat het een goede en mooie oplossing biedt voor werkeloosheid onder jongeren. Jongeren die geen netwerk hebben leren zo elkaar als netwerk te gebruiken. 3. Mijn Moeder, Mijn Vader’ (New Arts, Nijmegen) Er zijn in Nederland 1,6 miljoen jongeren waarvan met een of beide ouders iets mis is waardoor zij niet goed voor hun kind kunnen zorgen. ‘Mijn Moeder, Mijn Vader’ is een door, voor en met jongeren gemaakte multidisciplinaire theatervoorstelling over deze jongeren. Het doel is om andere jongeren die misschien wel hetzelfde hebben meegemaakt te laten zien dat ze niet de enige zijn en niet alleen zijn. De jonge theatermakers zijn zelf ook opgegroeid met ouders waar ‘iets’ mee is, bijvoorbeeld met een moeder met schizofrenie. Vaak hangt er een taboe over zulke gezinssituaties. Door een voorstelling over dit onderwerp te maken en te spelen hopen de makers dat taboe te doorbreken onder jongeren. Zij willen andere jongeren graag laten zien dat ze er niet alleen voor hoeven te staan. Ook willen ze graag de positieve kanten laten zien, bijvoorbeeld dat je veel zelfstandiger en sterker wordt dan jongeren die het thuis makkelijk hebben. De jury vindt dit project innovatief van onderwerp, het getuigt van lef een dergelijk taboe onderwerp vanuit eigen ervaring neer te zetten. De drie genomineerde projecten zijn: 1. Gelijk = Gelijk? (Diversion, Amsterdam) Gelijk=Gelijk? is een project vóór en dóór jongeren: een Jongerenparticipatieprogramma en onderwijsprogramma ineen. Joodse, islamitische en homoseksuele jongeren (van 17 tot 26 jaar) maken gezamenlijk religieuze, culturele en seksuele diversiteit bespreekbaar op scholen waar dit doorgaans een lastig onderwerp is. Deze peer educators doen dat niet alleen door kennis over te brengen, maar vooral door als rolmodel op te treden door hun eigen ervaringen met discriminatie, vooroordelen en verantwoordelijkheid nemen bespreekbaar te maken. Gelijk = Gelijk? is in 2008 opgezet met het doel om pesten en omgaan met verschillen op een laagdrempelige en taboedoorbrekende wijze bespreekbaar te maken en een attitudeverandering bij jongeren op deze thema’s te bewerkstelligen. Tegelijkertijd is het doel om jongeren die graag uiting willen geven aan hun maatschappelijke betrokkenheid, een actieve rol te geven in dit proces. Scholen zijn enthousiast over het programma omdat dit het zelfkritisch vermogen van leerlingen bevordert en zorgt voor meer corrigerend vermogen in de groep op het moment dat er uitsluiting dreigt. Voor veel leerlingen is het een enorme eye opener om te zien dat joodse, islamitische en homoseksuele jongeren samen voor de klas staan en op een respectvolle wijze met elkaar samenleven en -werken. De jury nomineert Gelijk = Gelijk? omdat het om een zeer actueel onderwerp gaat. Dat zien we bij het huidige debat rond de Olympische Spelen in Sotchi. Dat zien we ook bij al het nieuws over pestgedrag op scholen. Het gaat erom dat er een dialoog ontstaat tussen mensen van een verschillende


5

geaardheid en mensen met een diverse religieuze achtergrond. Dat pakt dit project aan door ervaringsdeskundigen voor de klas te laten vertellen over hoe zij dit hebben ervaren en wat je er op een positieve manier mee kunt doen. Wij hopen dat dit project straks uitgedragen wordt over heel Nederland. 2. Jongerencentrum Level Z (Travers Welzijn, Zwolle) Level Z is in 2006 door 6 jongeren opgericht met het doel om een jongerencentrum te realiseren dat zo veel mogelijk door jongeren zelf wordt ‘gerund’. Tijdens de ontwerp- en bouwfase hebben jongeren alle beslissingen genomen, binnen de kaders die door de architect en de opdrachtgever (de gemeente Zwolle) werden vastgesteld. Dit resulteerde in een actieve bijdrage van 860 jongeren; 57% van de totale doelgroep. In april 2009 werd het jongerencentrum geopend en tot de dag van vandaag beslissen jongeren gelijkwaardig aan professionals. Level Z streeft naar 100% jongerenparticipatie. Het doel van het jongerencentrum is om jongeren in staat te stellen sociaal-maatschappelijke competenties aan te leren. Het uitgangspunt is dat jongeren het meest leren door te doen of te ervaren en het meest beïnvloed worden door leeftijdsgenoten. Daarom stelt Level Z jongeren in staat om vanuit hun eigen verantwoordelijkheid samen te werken met andere jongeren en op die manier van elkaar te leren. De jury nomineert Level Z omdat het project al jarenlang gedragen wordt door een hele grote groep enthousiaste jongeren, die hebben bewezen dat hun initiatief echt werkt en daarmee ook gelijk zichzelf hebben bewezen. Ook vindt de jury het belangrijk dat de jongeren werken met de ABC-methodiek, een methodiek die makkelijk overdraagbaar is naar jongerencentra in andere gemeenten. We willen met deze nominatie daarom andere gemeenten stimuleren om eenzelfde initiatief op te zetten. De jury hoopt ook dat de jongeren in Zwolle met hun activiteiten blijven doorgaan en dat Level Z zo nog heel lang kan blijven bestaan. 3. Upgraden (COS Gelderland/ COS Limburg/ NJR / Switch Brabant/ Switch Zeeland /Tûmba / Jong in de wereld (regiokantoor COS Gelderland)) Jongeren bedenken samen met professionals Upgrades, korte, positieve acties waarmee de wereld direct een stukje beter wordt gemaakt. De acties zijn vaak ludiek en prikkelend en gebeuren op openbare plaatsen. Vaak benaderen de jongeren zelf de pers en betrekken interessante personen of partijen bij hun actie - zoals wethouders of statenleden. Zo zetten jongeren tussen de 12 en 26 jaar zich in voor een betere wereld en vragen zij aandacht voor de Millenniumdoelen of mensenrechten. Deze jongeren zijn Upgraders! Upgraders hebben al diverse blijvende successen behaald, zoals de komst van een tassenbol in enkele supermarkten en de komst van een eerlijke winkelroute in Veldhoven en Valkenswaard. Ook zijn er mooie projecten in ontwikkelingslanden en goede doelen ondersteund. Bovendien hebben deze jongeren ook veel anderen overtuigd om wél duurzamer te gaan leven of bijvoorbeeld voor fair trade of streekproducten te kiezen. De jury nomineert Upgraden omdat het een activerend en creatief project is dat jongeren stimuleert om te werken aan een betere wereld. Dat gebeurt met heel concrete acties, uitgevoerd in het hele land. De jongeren bedenken zelf concrete acties over duurzaamheid, fair trade en de consumptiemaatschappij. Met name het gebruik van sociale media hierbij sprak de jury aan.


6

En de winnaar van de MOVISIE Participatieprijs 2013 is: Gelijk = Gelijk? (Diversion, Amsterdam) Gelijk = Gelijk? van Diversion is winnaar van de MOVISIE Participatieprijs omdat het onderwerp van het project actueler is dan ooit. Pesten komt schrikbarend veel voor onder jongeren en het is belangrijk iedereen hier vroeg bewust van te maken. Dat doet dit project al vanaf groep 7 op de basisschool via een persoonlijke benadering, voor en door jongeren. Nu in grote delen van Amsterdam en straks hopelijk in veel meer steden. Alle prijswinnaars: van harte gefeliciteerd!


7

MOVISIE Participatieprijs 2013

Recommend Documents