Mogelijkheden zonne-energie. Maar t 2014

Mogelijkheden zonne-energie Maar t 2014

INTRODUCTIE GREEN SPREAD

Wat doet Green Spread • Onze missie: Het (helpen) realiseren van rendabele duurzame-energieprojecten. • Onze focus: Ontwikkeling en exploitatie van kleinschalige en grootschalige projecten op gebied van zon-PV, wind, waterkracht, warmte-koude-opslagsystemen en energiebesparing. • Onze kracht: Wij koppelen lokale productie van duurzame energie aan lokale afname en lokaal geld.

De mensen achter Green Spread Jan Willem Zwang (1971). Verantwoordelijk voor holdingactiviteiten en deelnames. Expertise in financiering, energiehandel en risicomanagement. Martin Marquering (1970). Verantwoordelijk voor Green Spread Advies & Ontwikkeling en InEnergie Projecten. Expertise in projectontwikkeling en consultancy. Michael Fraats (1974). Verantwoordelijk voor InEnergie Levering. Expertise in energiebedrijfsvoering. Jos Hovinga (1974). Verantwoordelijk voor Ecedo. Expertise in automatisering van bedrijfsprocessen en consultancy.

Jan Willem Zwang

Michael Fraats

Martin Marquering

Jos Hovinga

Samenwerkingen Green Spread Green Spread biedt ondersteuning aan lokale initiatieven bij de toetsing van de haalbaarheid van duurzame-energie-projecten

Klanten van Green Spread

MOGELIJKE ROLLEN GREEN SPREAD

Processtappen 1

2 3 4

5 Doorlooptijd

1. 2. 3. 4. 5.

Ideefase; wat wil je en waarom, wat kan er en mag er allemaal? Haalbaarheid; is het technisch en financieel wel haalbaar? Financiering; hoe ga je de investering betalen of laten betalen? Inkoop en realisatie; hoe besteed je uit en aan wie? Exploitatie; wie draagt de risico’s en hoe groot zijn deze? Wat levert het op?

Ideefase Duurzame energie levert meer op dan alleen energetisch of financieel rendement. Drijfveren om te verduurzamen zijn daardoor niet altijd enkel financieel van aard, maar soms ook ideëel of in het kader van een voorbeeldfunctie. Wanneer het idee is ontstaan met zonne-energie aan de slag te gaan, kan Green Spread een hele goed rol spelen om samen te kijken hoe een dergelijk project het beste gerealiseerd kan worden. Is het financieel wel aantrekkelijk om alles met eigen geld te doen of kan er beter een deel van de investering gefinancierd worden, al dan niet met crowdfunding? Of is het slimmer een ander juist de investering te laten doen en zelf alleen maar de kilowatturen af te nemen? Mogelijkheden om duurzame-energie-projecten te ontwikkelen, zijn er in overvloed. De kunst is om uit al deze mogelijkheden snel de technisch en economische haalbare projecten te selecteren, zodat daadwerkelijk invulling kan worden gegeven aan de doelstellingen. Green Spread denkt graag met u mee.

Ideefase Gemeente Coevorden De gemeente Coevorden had 146 duizend euro budget om in totaal 216 zonnepanelen te plaatsen, verdeeld over 28 scholen (gemiddeld 7 per school, voorstel van een marktpartij). Green Spread heeft het project anders gestructureerd waardoor niet 46 kWp is gerealiseerd, maar 551 kWp. Green Spread heeft voor de gemeente 488 duizend euro SDE-subsidie aangevraagd en gegund gekregen voor in totaal 20 panden. Het totale project is uitgevoerd door een lokale installateur en deze exploiteert de installaties voor 15 jaar. Gemeente Groningen De gemeente Groningen heeft meer dan 600 panden. Green Spread heeft de totale portefeuille geanalyseerd en opgeknipt in vier kavels: zelf investeren (60), investering door derden (180), icoon-projecten (3) en ongeschikt (350). Aan alle kavels is invulling gegeven waarbij het Euroborg-voetbalstadion momenteel het meest bekende icoon-project is.

Haalbaarheid Green Spread ontwikkelt en exploiteert zonne-energie-installaties, zowel voor eigen exploitatie als gedelegeerd voor anderen. Dat doet zij al sinds 2010. Hierdoor heeft Green Spread een groot netwerk opgebouwd onder importeurs en leveranciers van zonnepanelen, omvormers en bevestigingsmaterialen, maar ook onder zowel landelijke als regionale installateurs van zonnepanelen.

Quickscan Green Spread maakt een eerste inschatting van de haalbaarheid op basis van het energieverbruik van de locatie, de huidige energieprijzen en een inschatting van het vermogen op basis van Google Earth of de Zonatlas (indien aanwezig).

Green Spread is en wordt goed geïnformeerd over de prijsontwikkeling van de verschillende onderdelen van zonneenergie-installaties en krijgt van verschillende leveranciers maandelijks de nieuwe prijslijsten. Green Spread wordt door producenten ook geïnformeerd over hun nieuwste producten en over ontwikkelingen waar zij mee bezig zijn. Op basis hiervan houdt Green Spread zelf de trends in de gaten.

Locatieonderzoek Green Spread bezoekt de locatie om te bepalen hoe en hoeveel vermogen er geplaatst kan worden en wat de kwaliteit van het dak is.

In combinatie met haar kennis van de markt voor zonne-energie en haar kennis over wet- en regelgeving, subsidies en fiscale mogelijkheden is Green Spread snel in staat een goede inschatting te maken van de technische en economische haalbaarheid van een zonne-energie-project.

Business case Green Spread stelt een business case op die gebaseerd is op minimaal drie offertes van leveranciers en installateurs. Hierbij wordt gerekend met de actuele energiecontracten van de locatie en de financieringsvoorwaarden waaronder de gebruiker van de duurzame energie zelf kan financieren, inclusief eventuele subsidies en/of fiscale maatregelen.

Haalbaarheid Quickscan Referenties o.a. Doetinchem, Groesbeek, Haagse Scholen, Maasdriel, Nijkerk, Putten

Locatieonderzoek Referenties o.a. Aalsmeer, Arnhem, Bronckhorst, Huizen, Portaal, Woudenberg

Business case Referenties o.a. Amsterdam, Attero, Brabanthallen, Neder-Betuwe, Rijnstate, Wonion

Financiering Investeren in duurzame-energie-projecten moet worden vergeleken met investeren in kapitaalsgoederen. De technische levensduur varieert, afhankelijk van het type installatie, tussen de 15 en 30 jaar. Terugverdientijden tussen de 8 en 12 jaar zijn eerder regel dan uitzondering.

Op het gebied van financiering heeft Green Spread haar sporen ruimschoots verdiend; op het gebied van het aantrekken en verstrekken van eigen vermogen, maar ook op het gebied van het aantrekken van achtergesteld vermogen en van vreemd vermogen. Via stichting Greencrowd heeft Green Spread zelf al meer dan 275 duizend euro van haar eigen zonne-energie-projecten geherfinancierd. Green Spread ziet crowdfunding van duurzame energie dan ook als een perfect middel om meer draagvlak en betrokkenheid te creëren onder de lokale bevolking rondom een duurzaam project. Dankzij haar grote netwerk bij banken en (provinciale) fondsen, kredietverzekeraars en stichting Greencrowd is Green Spread in staat duurzame-energie-projecten snel en voordelig gefinancierd te krijgen.

Eigen vermogen De crux zit altijd in het eigen-vermogen-deel: het rendement op het eigen vermogen moet hoog genoeg zijn, maar een project moet ook in staat zijn rente en aflossingen richting de financiers voldoende te dekken. Vreemd vermogen Het organiseren van achtergesteld of vreemd vermogen is één van de kernkwaliteiten van Green Spread. Dankzij jarenlange ervaring met financieringen weet Green Spread exact waar financiers op letten. Risicomanagement is cruciaal. Fiscaliteiten en subsidies Fiscaliteiten of subsidies kunnen een behoorlijke impact hebben op het rendement van een project. Sterker nog: projecten zijn vaak niet rendabel wanneer geen gebruik kan worden gemaakt van fiscale voordelen of subsidies.

Financiering Eigen vermogen Referenties o.a. Leeuwarden (210 duizend eigen vermogen Green Spread), Zonnig Onderwijs (1 miljoen eigen vermogen Green Spread). Vreemd vermogen Referenties o.a. Zonnig Onderwijs (1,5 miljoen achtergesteld PPM Oost, 2,5 miljoen vreemd Triodos), Rijnstate (93 duizend crowdfunding). Fiscaliteiten en subsidies Referenties o.a. Brabanthallen (SDE 715 duizend), Rijnstate (77 duizend provinciale subsidie), gemeentehuis Opheusden (EIA en SDE).

Inkoop en realisatie Het inkopen en laten installeren van zonne-energie-installaties is geen sinecure. Green Spread komt regelmatig voorbeelden tegen van projecten waar te veel is betaald of waarbij het energetisch, en dus financiële, rendement lager is dan verwacht. Green Spread gebruikt voor haar projecten alleen materialen die ‘bankable’ zijn, oftewel materialen waarvan de banken zeggen dat zij deze wel willen financieren. Hierdoor is de kwaliteit van de onderdelen al geborgd. Bij de locatiestudie wordt goed naar de omgeving gekeken om onnodige beschaduwing te voorkomen. Oriëntatie en hellingshoek zijn van grote invloed op het rendement van het systeem en hiermee wordt daarom ook uitdrukkelijk rekening gehouden. Green Spread werkt bij voorkeur samen met lokale installateurs van zonnepanelen. Niet alleen wordt hiermee de lokale economie gestimuleerd, de installateur kan ook sneller ter plaatse zijn en er is sprake van minder uitstoot als gevolg van transport. De installateur moet uiteraard wel gekwalificeerd zijn om zonnepanelen te installeren en een track-record hebben.

Materialen Green Spread ontwerpt zelf het systeem en vraagt op basis van haar eigen bestek minimaal drie offertes aan bij importeurs. Door haar grote volume kan Green Spread forse kortingen bedingen. Installatie Green Spread heeft een landelijk dekkend netwerk van erkende installateurs, maar werkt bij voorkeur samen met lokale partijen, mits deze gekwalificeerd zijn en marktconform aanbieden. Ook hier geldt dat minimaal drie offertes worden aangevraagd. Projectmanagement Green Spread voert het projectmanagement uit tijdens de gehele realisatiefase, zelfs wanneer er turn-key is gegund aan een partij. Bij oplevering laat Green Spread een proces-verbaal tekenen door zowel de installateur als de gebouweigenaar.

Inkoop en realisatie Materialen Referenties o.a. Arnhem, Herveld, Houten, Huizen, Ochten, Tiel.

Installatie Referenties o.a. Rozet in Arnhem, brandweer Kesteren, sporthal Elderveld in Arnhem.

Projectmanagement Referenties o.a. Coevorden (Green Spread heeft PvE aanbesteding geschreven, aanbiedingen beoordeeld en opleveringen gedaan), Arnhem.

Exploitatie Green Spread loopt continu voorop in de ontwikkeling van duurzameenergie-exploitatieconcepten waarbij steeds weer wordt ingespeeld op de veranderende wet- en regelgeving rondom duurzame energie. Green Spread is uitermate goed geïnformeerd over de verschillende regelingen rondom duurzame energie. Hierbij moet worden gedacht aan de landelijke Stimulering Duurzame Energie-subsidie (SDE+), de Wet belastingen op milieugrondslag (WBM), fiscale regelingen zoals de Energie-investeringsaftrek (EIA) maar bijvoorbeeld ook van de uitwerking van het in 2013 gesloten Energieakkoord. Dankzij een actieve samenwerking met organisaties als E-Decentraal, HIER opgewekt, de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) en de Belastingdienst is Green Spread ook goed geïnformeerd over de te verwachten wijzigingen in bestaande subsidieregelingen, belastingmaatregelen of andere relevante wet- en regelgeving. Dankzij dit hoge kennisniveau in combinatie met de expertise op het gebied van de exploitatie van duurzame energie, heeft Green Spread al verschillende exploitatieconcepten kunnen ontwikkelen.

Zonder Zorgen Green Spread investeert zelf in de zonnepanelen op daken van maatschappelijk vastgoed en rekent af per duurzaam geproduceerde kilowattuur. Zonnig Onderwijs Green Spread investeert zelf maximaal 90% in de zonnepanelen op daken van scholen en rekent af per duurzaam geproduceerde kilowattuur of tegen een vast bedrag per maand (lease). Green Spread heeft een eigen les- en knutselpakket ontwikkeld dat zij hierbij aanbiedt.

CoopDeZon Green Spread ontwikkelt een zonne-energieinstallatie op gemeentelijk vastgoed waarin inwoners van de gemeente kunnen investeren op basis van de postcoderoosregeling uit het Energieakkoord. Indien gewenst kan Green Spread ook de benodigde lokale coöperatie oprichten.

Exploitatie Zonder Zorgen Referenties o.a. Neder-Betuwe (6 panden 201 kWp), Ziekenhuis Rijnstate (157 kWp), Leeuwarden (38 panden, 800 kWp). Zonnig Onderwijs Nederland Referenties o.a. St. Willibrordusschool (29,5 kWp) in Herveld en De Achtbaan in Tiel (8,5 kWp). CoopDeZon Referenties o.a. Woudenberg (3 panden, 278 kWp), Amsterdam (2 panden, 235 kWp), Prins Bernardhoeve (ca. 2 MWp).

VOORBEELDEN REFERENTIEPROJECTEN

Pluslening SVn Gemeente Arnhem Green Spread heeft in september 2012 een aanvraag ingediend voor een Pluslening van 750 duizend euro bij het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting (SVn) voor de gemeente Arnhem. In de ronde van 2012 werd er 4 miljoen euro beschikbaar gesteld door SVn. De gemeente Arnhem gebruikt de Pluslening voor het realiseren van een lokale en duurzame energievoorziening door zes verschillende projecten. De gemeente wil samen met de Rijn en IJssel Energie Coöperatie een lokale en schone energievoorziening realiseren, met duurzame energie van eigen bodem. Dit wordt gerealiseerd met klein- en grootschalige projecten die aantoonbaar tot verduurzaming leiden. In totaal gaat het om zes projecten, waaronder het plaatsen van zonnepanelen op het dak van sporthal Elderveld en het aanbrengen van isolerend nanofolie. In 2013 heeft Green Spread het project op de sporthal Elderveld gerealiseerd.

Gemeente Putten Green Spread heeft voor de gemeente Putten het project ‘Ondernemer Zoekt Zon’ uitgevoerd. In dit project heeft Green Spread in samenwerking met lokale accountantskantoren een shortlist gemaakt van bedrijven die een geschikt dakoppervlak hebben en voldoende winst maken om gebruik te maken van bepaalde fiscale voordelen. Green Spread heeft ruim 40 bedrijven bezocht en de business cases uitgerekend. Een groot aantal bedrijven is overgegaan tot investering waarbij gebruik is gemaakt van een lokale leverancier. Green Spread heeft voor de gemeente Putten tevens het Energieloket opgericht en onderhouden om inwoners op objectieve wijze te informeren over energiebesparing en duurzame opwek.

Gemeente Huizen Aanbesteding In 2013 heeft Green Spread de aanbesteding van de gemeente Huizen gewonnen om op zes van haargebouwen zonnepanelen te plaatsen, met een totaal vermogen van 112 kWp. De gemeente heeft de investering voor eigen rekening genomen. De panelen zijn inmiddels geplaatst.

Gemeente Leeuwarden Zonder Zorgen In 2013 heeft Green Spread de aanbesteding van de gemeente Leeuwarden gewonnen om 38 van haar panden voor een periode van tien jaar te voorzien van zonne-energie, waarna het eigendom van de zonne-energie-installatie aan de gemeente wordt overgedragen. Van de zes inschrijvers is Green Spread als meest voordelige uit de aanbesteding gekomen; de installaties gaan na tien jaar voor een symbolisch bedrag over naar de gemeente.

De totale investering is begroot op 900 duizend euro. Hiervan wordt 210 duizend euro gefinancierd met eigen vermogen van Green Spread. De overige 690 duizend euro is al gegarandeerd door Triodos, maar een deel hiervan wordt momenteel nog gecrowdfund, met medeweten van Triodos. Green Spread mag maximaal 190 duizend euro crowdfunden, zodat Triodos minimaal 500 duizend euro kan financieren.

Gemeente Neder-Betuwe Zonder Zorgen In 2012 heeft Green Spread een zonnepaneleninstallatie op het dak van het gemeentehuis in Opheusden gerealiseerd. Dit project heeft Green Spread in eerste instantie met eigen vermogen gefinancierd en na oplevering geherfinancierd middels crowdfunding via Greencrowd. Met het geld dat weer beschikbaar is gekomen, heeft Green Spread vervolgens zonnepanelen op de brandweerkazerne in Kesteren gelegd en deze weer via Greencrowd geherfinancierd. Met dat geld zijn vervolgens zonnepanelen op de brandweerkazerne in Ochten gelegd. De gemeente betaalt per kilowattuur en is volledig ontzorgd door Green Spread. Recent heeft Green Spread 73 duizend euro opgehaald middels crowdfunding om ook nog de daken van drie sporthallen in de gemeente vol te leggen met zonnepanelen. Voor dit project is ook een provinciale subsidie aangevraagd.

Ziekenhuis Rijnstate Zonder Zorgen Green Spread heeft in oktober 2013 660 zonnepanelen op ziekenhuis Rijnstate laten installeren. Green Spread levert 10 jaar lang zonne-energie aan het ziekenhuis, waarna het eigendom van de installatie over wordt gedragen aan Rijnstate. Er wordt per kilowattuur afgerekend tegen de ‘Niet Meer Dan Anders-prijs’ die Rijnstate in 2013 betaalde aan haar energieleverancier. De duurzaam opgewekte elektriciteit uit de zonnepanelen kost het ziekenhuis dus niets meer dan de elektriciteit die zij via het landelijke elektriciteitsnet afneemt van haar energieleverancier. Green Spread heeft een deel van de investering gefinancierd met eigen vermogen, een deel (93 duizend euro) met crowdfunding onder het personeel en omwonenden en een deel met de aanbetaling van Rijnstate voor de overname van het systeem na 10 jaar. Green Spread heeft tevens een provinciale subsidie aangevraagd en gegund gekregen. Via de Garanties van Oorsprong (GvO) wordt de duurzame stroom via de Rijn en IJssel Energie Coöperatie geleverd aan omwonenden van het ziekenhuis.

Woudenberg CoopDeZon Green Spread heeft CoopDeZon ontwikkeld; een concept waarmee invulling wordt gegeven aan de regeling Coöperatief Eigendom van het Energieakkoord. In Woudenberg kunnen in totaal 1.112 zonnepanelen gerealiseerd worden op drie locaties, waarmee op jaarbasis een reductie van circa 114 ton CO2-uitstoot wordt gerealiseerd en jaarlijks ongeveer 250.000 kilowattuur duurzaam wordt opgewekt. De eerste locatie (het Cultuurhuis) wordt op dit moment uitgewerkt als pilotobject om te zien hoeveel Woudenbergers geïnteresseerd zijn om voor 365 euro een zonnepaneel aan te schaffen via de energiecoöperatie.

Zonkwekerij Grondgebonden zonneparken Green Spread heeft voor grondgebonden zonneparken het concept ‘de Zonkwekerij’ ontwikkeld. De Zonkwekerij is een plan van aanpak op basis waarvan braakliggende gronden ontwikkeld kunnen worden tot zonneparken waarin alle aspecten, zoals omgevingsvergunning, flora en fauna, beveiliging, aansluiting op het net en de energielevering, aan bod komen. Het uitgangspunt van het concept is lokale afname van de duurzaam opgewekte stroom in combinatie met lokale financiering zoals crowdfunding. Referentieprojecten zijn woningcorporatie Wonion en Attero (Wijster).

Contact Green Spread Advies & Ontwikkeling BV Utrechtseweg 310, gebouw H02 (Energyclub) 6812 AR Arnhem 085 - 4013 470 www.greenspread.nl [email protected]