mogelijkheden voor een railverbinding tussen Amersfoort en Apeldoorn

gemeente

\ Barneveld

Nr. 573431

Aan het college van burgemeester en wethouders

Onderwerp: Voorstel Onderzoek Regiosprinter - ambities/mogelijkheden voor een railverbinding tussen Amersfoort en Apeldoorn

Gevraagde beslissing: 1. 2. 3.

Kennis nemen van het onderzoeksrapport 'Regiosprinter van onderzoeksbureau Royal Haskoning DHV - NPC te Utrecht. De conclusies van het rapport onderschrijven. Het rapport ter kennisname aanbieden aan de raad ter behandeling in het kader van het project Harselaartunnel tijdens de raadsvergadering van oktober. 1

eninge secretaris Akkoord/Aantek^Ulngen

Datum:

23-5-2013

Steller: R.Both Aantal bijlagen

Akkoord O F I N • •

BMO/Jur. •

P&O

Openbaarheid Besluit (voorblad) openbaar: Groentje openbaar: Bijlagen openbaar: Collegeleden

Bespreken

OR

0

BMO/Com.

DADF

E OWB

® Ja ® Ja ®Ja

O Nee, zie beslispunt: O Nee, zie beslispunt: O Nee, vermelden op bijlage

Aantekeningen

Burgemeester Wethouder A. de Kruijf Wethouder G.J. van den Hengel Wethouder G.W. Tijmensen Wethouder P.J.T. van Daalen Beslissing burgemeester en wethouders

1 7 JULI 2013

Nummer op besluitenlijst:

2o.

-2-

1. Inleiding Dit voorstel gaat over het gemeentelijk initiatief voor het onderzoek naar kansen en mogelijkheden voor een 'Regiosprinter" (hierna aangeduid met de term 'railverbinding') op de spoorlijn tussen Amersfoort en Apeldoorn, in samenwerking met de gemeente Nijkerk, Amersfoort en Apeldoorn en de regio Foodvalley (de 'partners'). Daarnaast wordt geadviseerd de conclusies uit het rapport te ondersteunen en met de 'partners' gezamenlijk op te trekken in de richting van de provincie. Na de raadsvergadering van 1 oktober 2013* zal een voorstel worden opgesteld om de uitkomst van de raadsvergadering te verwerken in het (schriftelijke) verzoek aan de provincie om een vervolgonderzoek te starten. (* vooralsnog is dit onderwerp op de agenda van de raad van 1 oktober gezet) Historie De aanleiding om dit initiatief te starten is het coalitieakkoord waarin gepleit wordt voor een halte op de lijn Amersfoort Apeldoorn, waardoor Barneveld -noord verder kan uitbreiden als een OV-knooppunt. Samen met de regio bestaat al langer de wens voor een directe verbinding van Barneveld met Apeldoorn, na het succes van de verbinding met Amersfoort - de Valleilijn. Amersfoort en Apeldoorn hebben ook ambities voor treinstations op de lijn. De gemeente Nijkerk, Amersfoort, Apeldoorn, de Regio FoodValley en de gemeente Bameveld werken samen om de 'bereikbaarheid' te verbeteren. In 2012 is de eerste stap gezet door de experts op het gebied van openbaar vervoer bijeen te brengen en te bespreken / debatteren over de mogelijkheden en onmogelijkheden van ov-verbindingen. Expertmeeting Op 20 november 2012 hebben verschillende partijen standpunten uitgewisseld in de Expertmeeting. Tijdens de Expertmeeting in Barneveld is aanleiding gevonden om een ambitiedocument 'Regiosprinter Amersfoort Apeldoorn' op te stellen, waarbij Bameveld zich wil inzetten voor een station Barneveld Noord als ov-knoopunt op die lijn. Naast het bestaande aanbod wordt vooral gekeken naar de door reizigers gewenste verbindingen en hoe die meer reizigers genereren (aanzuigende werking). De provincie ondersteunt de ambities van de 'partners', die voeding kunnen geven aan deze railverbinding. Dit ambitiedocument is tot stand gekomen door samenwerking met Nijkerk, Amersfoort, Apeldoorn, de regio FoodValley en door financiële steun van de provincie Gelderland. Dit onderzoek is uitgevoerd door Royal Haskoning DHV - NPC (verder aangeduid als NPC) en is vastgelegd in het Ambitiedocument. De belangrijkste conclusies zijn: 1. De groeiambities van de gemeente Bameveld en regio FoodValley en het op dit moment ontbreken van een directe, regionale, verbinding tussen Barneveld en Apeldoom, geven voor de partners voldoende voeding om de wens voor een regionale OV verbinding uit te dragen. Er zijn veel ontwikkelingen langs de corridor Amersfoort - Barneveld - Apeldoorn die baat hebben bij een goede regionale verbinding, waaronder knooppunt/ bedrijventerrein Barneveld Noord, Stroe, en ontwikkelingen rondom Amersfoort Oost en Apeldoorn West. 2. Op basis van een eerste vervoeranalyse kan de conclusie getrokken worden dat er verschillende (ontwikkel-) scenario's denkbaar zijn die, op termijn, haalbaar zijn, wanneer de kosten opwegen tegen de maatschappelijke baten. Er worden daarnaast een aantal subdoelstellingen aangegeven die onder de bovengenoemde ambitie vallen, zoals het verbeteren OV-toegankelijkheid, het faciliteren van het (middelbaar en hoger) onderwijs, alsmede de bereikbaarheid van de Foodvalley en de Veluwe met de toeristische en recrea- sector en het bieden van een alternatief voor het wegverkeer (lees: de ontlasting van de druk) op de A l . Een voorlopige oplossing zou een tijdelijke halte kunnen zijn aan het hoofdspoor. Met een aanpassing in de dienstregeling kan daardoor de verkeershinder op de A1 tijdens de 'verbouwing' aanzienlijk worden verminderd. NPC doet de volgende aanbevelingen. Om de haalbaarheid van een dergelijke verbinding te onderzoeken is het nodig om verder te onderbouwen: 1. welke aanzuigende werking een directe verbinding tussen Barneveld en Apeldoorn heeft voor de regio; 2. welke reizigerspotentie er is op deze verbinding (op basis van verkeersmodelstudie of huidige pendelrelaties) en in de toekomst mogelijk is. 3. welke mogelijkheden er zijn voor een tijdelijk station / stop te Barneveld Noord Tevens is het van belang dat de nu ingezette samenwerking wordt voortgezet om het belang van deze ambitie voor de regio te onderschrijven en te ondersteunen bij de verdere uitwerking. Daarbij wordt verdere samenwerking onderzocht met Defensie, de recreatiesector en het onderwijs. Eerste actie is het betrekken van de Provincie voor de volgende stap; daarin kan zowel de haalbaarheid van het lange termijn perspectief als van de korte termijn verbeteringen onderzocht worden, samen met NS (regiodirectie NoordOost). Zo kan samen in de breedte verder naar oplossingen worden gezocht voor deze regionale OV verbinding, waarin bus-, auto en trein bereikbaarheid in samenhang met elkaar worden ontwikkeld.

2. Door de raad gestelde kaders. De structuurvisie van Barneveld.

-3-

Het Gemeentelijk Verkeer en vervoerplan. Het coalitieakkoord 2011-2014. Begroting 2013.

3. Effect a) Meetbaar effect b) Maatschappelijk effect Geen

4. Argumenten 2.1 Er zijn mogelijkheden vooreen railverbinding. Het rapport geeft aan dat er mogelijkheden zijn voor een railverbinding met een stop bij Barneveld Noord. Er zijn verschillende (ontwikkel)scenario's denkbaar, die op termijn haalbaar zijn, wanneer kosten opwegen tegen de maatschappelijke baten. 2.2 Ambities sluiten aan op het provinciaal beleid. Eén van de groeiregio's in de provincie Gelderland is de Valleiregio. Een groei naar ruim 300.000 inwoners tussen Amersfoort (ca 148.000) en Apeldoorn (ca 157.000). Om aan de verwachting dat de komende jaren de Valleiregio een verdere toename van zowel inwoners, werkgelegenheid als mobiliteit te voldoen, heeft Barneveld (en de 'partners') de taak om de gemeente en de regio bereikbaar te houden om zodoende de economische groei te stimuleren. De regio is goed bereikbaar met de auto over de snelwegen A l , A30 en A12, maar kan ook prima bereikbaar zijn met het openbaar vervoer. De Valleilijn, met een kwartiersdienst naar Amersfoort Centraal, stopt middenin het centrum van Barneveld. Echter is er een lacune tussen de Valleiregio en het oosten (op de lijn Amersfoort -Apeldoorn). Deze spoorverbinding past in de beleidslijn van de provincie Gelderland. 2.3 Barneveld kan haar ambities gedeeltelijk of in z'n geheel niet waarmaken zonder een directe railverbinding met halte. In het Ambitiedocument wordt duidelijk aangegeven dat Barneveld haar ambities niet kan waarmaken zonder een directe en hoogwaardige OV-verbinding tussen Barneveld en Apeldoom. 2.4 'Partners' werken samen aan bereikbaarheid. Op 11 juli is een bestuurlijk overleg georganiseerd met de gemeente Nijkerk, Amersfoort, Apeldoorn en de regio FoodValley over dit onderwerp. Tijdens dit bestuurlijk overleg hebben de gemeente Nijkerk, Amersfoort en Apeldoorn en de regio FoodValley, afgesproken aan te sluiten bij het standpunt van Barneveld om de provincie te verzoeken een haalbaarheidsstudie uit te voeren op basis van het ambitiedocument. 3.1 Het rapport aan te bieden aan de raad tbv de vergadering van 1 oktober*. De komst van een railverbinding met een halte is afhankelijk van de overweg Baron van Nagellstraat. Anders gezegd: De overweg ligt erg dicht bij de halte aan dit spoor. Daarom worden beide onderwerpen (overweg en 'regiosprinter') met elkaar in verband gebracht tijdens de raadsbehandeling van de Harselaartunnel. Er wordt voorgesteld de uitkomst van het rapport mee te laten wegen in de raadsbehandeling van 1 oktober 2013* tijdens het onderwerp 'afweging voor de realisatie van de Harselaartunnel'. Na de raadsbehandeling zal de provincie worden geïnformeerd. (* vooralsnog is dit onderwerp op de agenda van de raad van 1 oktober gezet)

5. Kanttekeningen 2.1 De ambitie van Gelderland richt zich vooral op andere railverbindingen. In de lijst van de OV-ambities van de provincie wordt de Regiosprinter genoemd (sprinterverbinding tussen Barneveld en Apeldoorn). De provincie heeft dit jaar vanwege beschikbare budgetten een prioritering moeten maken in alle OV ambities. De Regiosprinter staat op dit moment op de lijst van projecten waarvoor geen geld beschikbaar is voor een verkenning. Geconstateerd kan worden dat de ambitie van Gelderland zich vooral richt op de andere lijnen en zich minder richt op de verbinding Apeldoorn - Barneveld. Opgave voor de 'partners' is om door middel van dit ambitiedocument (en de Omgevingsvisie) er voor te zorgen dat deze railverbinding hoger op de prioriteitenlijst van de provincie komt te staan, vooral binnen het segment waarvoor financiële middelen beschikbaar worden gesteld. 2.2 Het ('NS-')Proces'om te komen tot een halte op de railverbinding Amersfoort-Apeldoorn Dit document geeft de ambitie weer op basis waarvan de beslissing genomen kan worden om samen met NS, ProRail en de Overheid (provincie Gelderland) een zogenaamde 'Quickscan' (een fase volgens schema NS; zie rapport) te doen. Het document moet de basisargumentatie vormen om in een later stadium vervolgafspraken met de provincie mogelijk te maken en moet daarom op hoofdlijnen antwoord geven op de ruimtelijke kansen en mogelijkheden die een regiosprinter biedt, de inpasbaarheid en de exploitatieve consequenties voor de huidige vervoersverbindingen tussen Amersfoort en Apeldoorn. 2.3 Realisatie A1-A30 combineren met de komst van een (tijdelijke) halte. Er worden een aantal subdoelstellingen aangegeven die onder de bovengenoemde ambitie vallen, zoals het bieden van een alternatief voor het wegverkeer (lees: de ontlasting van de druk) op de A l . Een voorlopige oplossing zou een

-4tijdelijke halte kunnen zijn aan het hoofdspoor ter plaatse van het Transferium Barneveld Noord. Met een aanpassing in de dienstregeling kan daardoor de verkeershinder op de A1 tijdens de 'verbouwing' aanzienlijk worden verminderd.

6. Uitvoering Afhankelijk van de bespreking in de raad wordt het Ambitiedocument aangeboden namens de 'partners' aan de provincie met verzoek een onderzoek te starten naar de haalbaarheid van een dergelijke railverbinding.

7. Risico's, kosten, baten en dekking Geen.

Verslag Expertmeeting Regiosprinter tussen Apeldoorn en Amersfoort Datum: Tijd: Locatie:

20 november 2012 13.00 tot 17.00uur gemeentehuis Barneveld

Inleiding Deze expertmeeting is een initiatief van de gemeente Barneveld. Reinoud Dirksen (OVnetwerk B.V.) is dagvoorzitter en vraagt de deelnemers om tijdens de introductieronde aan te geven wat hun verwachting is bij hun deelname aan deze middag. De verslaglegging wordt verzorgd door Thea Soetendaal (SOETcase Rhenen). Onderstaand verslag is ter accordering aan alle deelnemers toegestuurd. De gemaakte opmerkingen zijn in onderstaande definitieve versie verwerkt Aanwezig: Gemeente Amersfoort Mevrouw A. vd Aker Gemeente Apeldoorn Mevrouw H. Bolt (v.a. 2e plenaire sessie)

Gemeente Nijkerk Mevrouw C. Prins Provincie Gelderland De heer C. Bieker Provincie Utrecht De heer E. Fennis NS De heer B. Kluin

Prorail De heer J. Baartman Connexxion /FMN/Hermes De heer C. Storm Mede namens F. Van Setten Gemeente Barneveld De heer B. Quaak Gemeente Barneveld De heer J. Berkvens Gemeente Barneveld De heer R. Both

Verwachting (insteek) De gemeente Amersfoort geeft aan dat zij openstaat voor een betere verbinding tussen Amersfoort en Apeldoorn Apeldoorn is op zich goed verbonden is met het achterland. Apeldoorn wil het spoor zoveel mogelijk benutten om de druk te verminderen op de A1. De gemeente Apeldoorn heeft als speerpunt benoemd dat het spoor moet worden opgewaardeerd en dat gekeken moet worden naar mogelijkheden om de verbindingen met steden rondom Apeldoorn te optimaliseren. De gemeente verkeert echter wel in een positie dat er geen ruimte is voor investeringen. Als vertegenwoordiger van Food Valley is zij benieuwd naar nieuwe verbindingsmogelijkheden binnen de regio nu station Hoevelaken een feit is. De provincie Gelderland is vooral benieuwd naar een SWOTanalyse voor de Regiosprinter. De provincie Utrecht wil graag meer duidelijkheid over de probleemstelling. Is er een probleem? Zo ja, wordt de Regiosprinter dan als oplossing gezien? Kortom: staat de nieuwe lijn als doel of als middel centraal? NS is als vanzelfsprekend een fervent voorstander van OV. Hij hoopt vanmiddag een antwoord te krijgen op de vragen c.q. verwachtingen die tijdens deze introductieronde worden voorgelegd. NS is opdrachtnemer en besluit niet zelf tot het rijden van een verbinding. De rol van Prorail is in deze fase vooral faciliterend; het aangeven van het beleid, de knelpunten en de mogelijkheden. Pas na een goede businesscase zal Prorail op verzoek gedetailleerde studies gaan uitvoeren. Connexxion geeft aan gemengde gevoelens te hebben over de komst van de Regiosprinter, omdat er sprake is van tegengestelde belangen. Hij vraagt zich af of het zin heeft op dit onderwerp door te gaan als NS in het verleden al heeft aangegeven dat zij de komst van een stoptrein niet ziet zitten. Dhr Quaak is aanwezig in de hoedanigheid van projectleider ‘Ondertunneling’. Dhr Berkvens onderschrijft het economische en strategische belang van de ontwikkeling van een OV-knoop in Barneveld Noord. Dhr Both onderschrijft het belang van een OV-knooppunt Barneveld-Noord in de OV-as van de Gelderse Vallei en tussen Amersfoort en Apeldoorn.

Definitief verslag expertmeeting Regiosprinter 20-11-2012 OVnetwerk bv Rhenen

1

Afwezig: Arriva, de heer F. van Setten

Wordt vertegenwoordigd door dhr C. Storm

Welkomstwoord Wethouder van Daalen Wethouder Van Daalen geeft in zijn welkomstwoord aan dat er geen sprake is van een probleem, maar dat er een nadrukkelijke wens ligt om een OV-knooppunt te realiseren in Barneveld Noord. De gemeente Barneveld is volop in ontwikkeling. Bedrijventerrein Harselaar wordt uitgebreid, er worden nieuwe woningen gebouwd. Om de aantrekkingskracht van Barneveld te vergroten is een goede verbinding met omliggende regio’s noodzakelijk. De infrastructuur is aanwezig, de spoorlijn ligt er. De wethouder ziet graag als resultaat van de expertmeeting van vanmiddag een antwoord op de volgende vragen: 1. Aan welke voorwaarden moet worden voldaan om station Barneveld Noord te realiseren? 2. Op welke termijn is deze realisatie haalbaar? De wethouder geeft nog een voorbeeld als boodschap mee, namelijk dat de toekomst er voor de Valleilijn in het verleden niet erg rooskleurig uitzag. De verwachtingen waren niet hoog gespannen, de NS zag er geen brood in. Anno 2012 is het aantal reizigers boven verwachting en blijkt deze lijn nog altijd van toegevoegde waarde voor de gemeente Barneveld en verder (Ede). Inleiding Gerjan Crebolder Columnist Gerjan Crebolder neemt een ieder mee terug in de tijd en vertelt over de geschiedenis van de Kippenlijn. De heer Crebolder heeft ruim 40 jaar bij de gemeente Barneveld gewerkt, waarvan 30 jaar als gemeentearchivaris. Als auteur van het boekje ‘Een eeuw Kippenlijn’ weet hij de deelnemers te boeien met zijn historische bijdrage.

De expertmeeting De expertmeeting is opgebouwd uit een 3-tal plenaire sessies, tijdens welke een aantal vragen wordt voorgelegd aan de aanwezigen. De behandeling van de vraagstelling vindt plaats aan de hand van een gedachtenwisseling.

Plenaire sessie I: visie op Regiosprinters in de Vallei De dagvoorzitter benadrukt dat het vanmiddag niet draait om de politiek, maar om de expertise van de aanwezigen. De vraag die voorligt is: •

Hoe kijken de betrokken partijen op het eerste gezicht aan tegen de introductie van een Regiosprinter op het baanvak Amersfoort-Apeldoorn?

NS geeft aan dat vanmiddag geen volledige openheid van zaken gegeven kan worden. Daarop stelt Connexxion de vraag of de NS wel of niet bereid is mee te werken aan dit project. Connexxion is concessiehouder op de Valleilijn. Op het moment dat NS de Regiosprinter gaat rijden, heeft dit gevolgen voor Connexxion op de Valleilijn. Connexxion wil van NS


2

weten of zij – en de opdrachtgever van NS- bereid zijn toestemming te verlenen aan andere vervoerders om de regiosprinter te gaan rijden. Voor NS is het nog veel te vroeg om hier uitspraken over te doen. Het uitgangspunt van NS is om naar een concessie te kijken op basis van een vervoersvraag. Deze vervoersvraag ligt er nog niet concreet. Uiteindelijk zal deze vraag moeten komen van de Provincie als vervoerautoriteit voor deze regio. Prorail is het met deze stelling eens. Ook Prorail had de uitnodiging voor deze expertmeeting eerder verwacht van het Ministerie van I&M of van de provincie als zijnde de concessieverleners. Volgens Prorail is de gebruikelijke werkwijze dat een gemeente, in dit geval de gemeente Barneveld, haar ambities neerlegt bij de provincie en dat de provincie de lijnen vervolgens uitzet. De provincie Gelderland geeft aan dat er binnen de provincie Gelderland gewerkt wordt aan een groot aantal belangrijke (bestaande) projecten. Provinciale Staten hebben uitgesproken dat er binnen de huidige collegeperiode (2011-2015) geen ruimte is voor nieuwe initiatieven. Voor de provincie Gelderland heeft een Regiosprinter op dit moment om deze reden geen prioriteit. Wel toont de provincie zich bereid mee te denken met de wensen en ambities van de gemeente Barneveld ten aanzien van de ontwikkelingen van het regionale spoor. Ambities, Kansen en bedreigingen • Welke ontwikkelingen doen zich in het gebied voor op het gebied van wonen, werken (ontwikkeling Harselaar) en recreatie? Vanuit de gemeente Barneveld wordt toegelicht dat de wensen en ambities van de gemeente Barneveld gebaseerd zijn op een maatschappelijke vraag. Deze vraag komt niet alleen van inwoners van Barneveld, maar ook vanuit de kern Stroe en vanuit de gemeenten Amersfoort en Nijkerk. Er is een vervoersbehoefte en deze zal, gezien de toekomstige ontwikkelingen binnen de gemeente, alleen maar toenemen. De marktvraag moet nog wel nader worden onderzocht. De huidige verbinding vanuit Barneveld naar Apeldoorn is niet ideaal. Een nieuw station in Barneveld Noord zal niet alleen iets toevoegen voor woon-werk en woon-schoolverkeer, maar kan ook een rol spelen in een betere ontsluiting van de Veluwe als belangrijke toeristische bestemming. NS vraagt zich af of de Regiosprinter de enige oplossing is om aan een toenemende marktvraag te voldoen. Er zijn tal van voorbeelden in het land die door gebruikmaking van andere (vervoers-)technieken en middelen worden ingevuld. Vanuit Food Valley wordt de Regiosprinter gezien als een middel om de druk op knooppunt Hoevelaken te verminderen. Uitgelegd wordt dat er binnenkort vanuit Food Valley een visie wordt geformuleerd voor dit gebied. Gemeente Barneveld vult aan dat men inderdaad bezig is met het ontwikkelen van een gebiedsvisie, waar infrastructuur onderdeel van uitmaakt. Dit loopt parallel aan de ontwikkeling van een omgevingsvisie door de provincie Gelderland. Kortom: binnen Food Valley wordt er op verschillende abstractieniveaus naar gekeken. Connexxion stelt de vraag of de uitkomsten van de gebiedsvisie worden overgenomen in de visie van de provincie Gelderland. De provincie Gelderland stelt dat dit niet vanzelfsprekend is.


3

Vanuit de provincie Utrecht wordt benadrukt dat de infrastructurele ontwikkelingen wel in de pas moeten lopen met ruimtelijke ontwikkeling. Er moet een duidelijke samenhang zijn tussen planning en mobiliteit. De gemeente Barneveld licht toe dat zij haar maximale capaciteit bereikt heeft in termen van ruimtelijke ordening. Zij loopt tegen de grenzen van haar mogelijkheden. Met de uitbreiding van bedrijventerreinen en de groei van de woningmarkt in het vooruitzicht moet gezocht worden naar nieuwe mogelijkheden om aan de toenemende mobiliteitsbehoefte te voldoen. Barneveld is een groeigemeente, maar dat geplande uitbreidingen wel in een lager tempo plaatsvinden dan oorspronkelijk gepland. Het college heeft gevraagd om een versobering op een aantal investeringen. Een van deze investeringen is de ondertunneling, waar een bedrag van € 35 mln mee gemoeid is. Toekomstige ontwikkelingen –zoals de eventuele aanleg van station Barneveld-Noord- mogen niet onmogelijk gemaakt worden bij het ontwerpen van de tunnel. Dit station verhoogt de aantrekkingskracht van bedrijvenpark Harselaar voor de gevestigde en nieuw te vestigen bedrijven. Vanuit Prorail wordt de vervoerwaarde als vertrekpunt gezien. De randvoorwaarden moeten worden geïnventariseerd, de ontwikkelingen in beeld gebracht, de vertaalslag in termen van mobiliteit, de investering, het verdienmodel. Er is al vrij veel informatie beschikbaar. Maar zonder vervoerwaarde-analyse komen we niet verder met de plannen. Als randvoorwaarden worden genoemd: -‐ de ondertunneling (zonder tunnel geen station); -‐ duidelijkheid over de zittende vervoerder (meewerken of niet). NS plaatst de opmerking dat de zittende vervoerder (NS) in dit stadium nog niet kan beoordelen of de case interessant is. Dit hangt af van een aantal factoren, waarbij vooral gekeken wordt naar de levensvatbaarheid van de nieuwe lijn. Daar is nog niets over bekend en zal eerst nader moeten worden bestudeerd. De dagvoorzitter vraagt aan de gemeente Amersfoort wat de komst van de Regiosprinter zal betekenen voor Amersfoort. Aangegeven wordt dat er in 2012 onderzoek is gedaan naar de haalbaarheid van twee nieuwe stations in Amersfoort: Eemland en het dierenpark. Op basis van berekeningen bleken deze stations niet rendabel. Een derde optie, station Amersfoort – Oost, is uiteindelijk wel onderzocht, maar niet doorgerekend. De komst van een nieuw station in Barneveld, een betere aansluiting op het traject richting Apeldoorn kan een positieve invloed hebben op de rendabiliteit van een extra station in Amersfoort Oost. De provincie Gelderland legt uit dat op provinciaal niveau gekeken wordt naar het totale OVdienstenpakket. Er zijn budgetten voor de diverse OV-producten (trein, bus en regiotaxi). Er moet echter rekening worden gehouden met een forse bezuiniging die vanaf 2014/2015 zal intreden. Op bepaalde trajecten zal er sprake zijn van behoud of zelfs intensivering van OV, op andere trajecten zal het worden versoberd of geschrapt. Als voorbeeld wordt genoemd het schrappen van buslijnen op tijden en/of trajecten waar er geen vraag is. Daardoor komen additionele financiële middelen beschikbaar die voor andere producten en/of trajecten kunnen worden ingezet. Juist in deze tijden waar de BDU lager wordt is het belangrijk om goede keuzes te maken en de beschikbare middelen in te zetten waar er reizigersvraag is.


4

Plenaire sessie II: OV-ambities in de regio De tweede sessie begint met de benoeming van het traject van de Regiosprinter. Het is niet voor iedereen duidelijk welke verbinding het betreft. Gaat het over Amersfoort – Apeldoorn of gaat het alleen over het traject Barneveld – Apeldoorn? Ook niet duidelijk is of we praten over een combinatie met de Valleilijn. Duidelijk is wel dat de komst van een station in Barneveld Noord van invloed is op de totale verbinding van Amersfoort naar Apeldoorn. De Regiosprinter plaatst eerder gedane onderzoeken in een ander perspectief. NS geeft aan dat alvorens verdere stappen ondernomen worden eerst een antwoord gegeven moet worden op de vraag “Waarom is een Regiosprinter noodzakelijk”. Het te volgen proces wordt op hoofdlijnen geschetst: 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Maatschappelijke vraag Pre-verkenning door gemeente, ondersteund door beide provincies Pre-toets (capaciteit, exploitatie, vervoerder) Inventarisatie (ruimtelijke) ontwikkelingen Randvoorwaarden Bepalen vervoerswaarde

De rol van Prorail in dit geheel komt ter sprake. Prorail heeft in deze fase een faciliterende rol. Zodra er een goede business case ligt, verleent Prorail op verzoek van de provincie cq gemeente haar medewerking aan een vervolgstudie. Daar gaat dus wel een onderzoeksfase aan vooraf. Als voorbeeld wordt Staphorst genoemd. De provincie en de gemeente hebben in de voorbereidende fase op hoofdlijnen een begroting samengesteld. De verbinding leek levensvatbaar. Op dat moment heeft Prorail de planstudie gestart. Ook voor NS geldt dat zij graag partner is in het proces, mits er vervoerspotentie is. Die moet eerst worden bepaald (en dat zou een vervoerder moeten doen). Uitgangspunt is om een treindienst rendabel te rijden. Een nieuw initiatief hoeft niet per se in de eerste jaren kostendekkend te zijn, maar op de middellange en langere termijn moet wel voldoende marktwaarde zijn.

Plenaire sessie III: discussie Capaciteit en inpassing • Is er een (toekomstvaste) capaciteit voor een Regiosprinter op het baanvak Amersfoort-Apeldoorn te bepalen? Apeldoorn vraagt aandacht voor de capaciteit en geeft aan dat er binnen de regio Stedendriehoek veel tijd is besteed aan het realiseren van voldoende capaciteit en de bijbehorende infrastructurele kosten. Volgens Prorail is er op dit moment in Amersfoort en Apeldoorn onvoldoende capaciteit om een extra trein toe te voegen in de knoop. Tussen de knopen lijkt er nog wel ruimte te zijn voor een extra trein, maar als op de knopen aansluiting moet worden geboden, dan ontstaat er zeker een capaciteitsprobleem op de stations. Wat ook ter sprake komt is de Railterminal. Deze goederenlijn wordt vooral ’s nachts gebruikt. De vraag is hoe deze verbinding zich verhoudt tot de Regiosprinter. De gemeente Barneveld wil deze initiatieven los van elkaar zien, maar de provincie Gelderland geeft aan dat er wel degelijk sprake is van een paralleltraject. Het zijn verschillende ontwikkelingen met een duidelijk verband.


5

Ambities, Kansen en bedreigingen • Welke meerwaarde biedt de Regiosprinter op regionaal en lokaal niveau? Apeldoorn in Apeldoorn is er met name tijdens het hoogseizoen een probleem is met parkeren. Door de aanwezigheid van een aantal toeristische trekpleisters (Apenheul, Koningin Juliana Toren, Paleis Het Loo) telt Apeldoorn een groot aantal bezoekers. Deze veroorzaken overlast in de woonwijken. Daarnaast stelt de gemeente als ambitie om de verkeersdruk op de A1 te verminderen. De Regiosprinter kan de verbinding zijn tussen de grotere kernen en een bijdrage leveren aan de beperking van beide problemen. Food Valley Ziet de komst van de Regiosprinter als extra verbinding richting het Oosten, waardoor een goed alternatief ontstaat voor de auto. De verbindingen zijn nu vooral gericht op het Westen. Provincie Utrecht De druk op de woningmarkt in de stad Utrecht blijft groot. Dit heeft gevolgen voor de kernen rondom Utrecht. Voor de provincie Utrecht is de vermindering van de verkeersdruk op knooppunt Hoevelaken een belangrijk argument voor de komst van de Regiosprinter. De vervoerrelaties in het gebied Barneveld – Apeldoorn zijn bij de provincie niet bekend. De dagvoorzitter legt deze vraag voor aan de gemeente. De meerwaarde van de Regiosprinter is meerledig. Het kan een impuls zijn voor de recreatieve sector op de Veluwe, het kan bijdragen aan een betere verbinding met omliggende kernen, het kan een antwoord zijn op de verborgen gebreken op verkeersgebied in de regio. Connexxion Connexxion vraagt zich af of er iets bekend is over de vervoerswaarde tussen Barneveld en Apeldoorn, is er een relatie? De gemeente Barneveld geeft aan ‘hoe mooi het zou zijn om in Barneveld te wonen en in grotere kernen te werken’, maar kan geen concrete cijfers noemen. Barneveld De gemeente ziet wel degelijk vervoerspotentie tussen Barneveld en Apeldoorn, met name door de werknemersstroom en de opleidingspendel tussen beide woonplaatsen. Ook een betere ontsluiting van de Veluwe speelt een belangrijke rol. Dan is er nog de toeristische ontsluiting van de Veluwe, halte Stroe, waardoor ook mensen met openbaar vervoer op de Veluwe kunnen komen. Volgens de gemeente is er nu al wel degelijk vervoerspotentie tussen Barneveld en Apeldoorn. Ambities, Kansen en bedreigingen • Welke partijen zijn betrokken bij de financiering (structureel en incidenteel) en in hoeverre is er bereidheid tot het doen van investeringen in de Regiosprinter? NS vraagt aan de gemeente Barneveld of zij bereid is financieel bij te dragen aan de nieuwe treindienst. Het is zeer waarschijnlijk dat hier hoge kosten mee gemoeid zijn. De gemeente antwoordt dat dit in deze tijden van bezuinigingen een moeilijk onderwerp is. Maar wie weet wat de mogelijkheden zijn als de Regiosprinter een duidelijke toegevoegde waarde levert aan de Barneveldse gemeenschap. De gemeente investeert aan de voorkant al aanzienlijk, onder andere door de financiering van de ondertunneling. Vanuit de provincie Utrecht wordt benadrukt dat het niet alleen hoeft te gaan om geld. Het kan ook gaan om bijdragen in het kader van ruimtelijke ontwikkeling. Definitief verslag expertmeeting Regiosprinter 20-11-2012 OVnetwerk bv Rhenen

6

Ook voor Apeldoorn en Amersfoort geldt dat van hen niet verwacht kan worden dat er stevige investeringen worden gedaan op de infrastructuur. Structurele financiering is immers bijna niet meer mogelijk. Tot op bepaalde hoogte is een bijdrage in de incidentele kosten echter wel bespreekbaar. Er zijn mogelijkheden in de vorm van een bijdrage vanuit een mobiliteitsfonds dat binnen regio Food Valley mogelijk wordt opgericht. Kern van het verhaal blijft dat de maatschappelijke vraag moet worden vertaald in een vervoerswaarde, op basis waarvan de levensvatbaarheid kan worden ingeschat. Inpasbaarheid is een van de elementen die je hier niet van kan los zien. Hoe nu verder? Gepleit wordt voor een verkennend onderzoek. De gemeente Barneveld neemt het initiatief, omdat de provincie Gelderland nog geen actieve rol voor zichzelf ziet weggelegd. De eerste actie in de ogen van de provincie is dat de gemeente Barneveld een ambitiedocument opstelt. Eventueel met steun van partners (gemeenten, regio Food Valley). Dit ambitiedocument moet ook inhoudelijk ingaan op de te verwachten aantallen reizigers (herkomst en bestemming). Een deel van het door de provincie beschikbaar gestelde budget is ook bedoeld voor een dergelijk ambitiedocument. Dit ambitiedocument (een onderbouwd verhaal met duidelijkheid over de meerwaarde) kan vervolgens voor de provincie reden zijn om er een vervolg aan te geven. De provincie gaat nadrukkelijk niet de vervoerwaarde studie uitvoeren. Daarbij zal in brede zin gekeken moeten worden naar de gevolgen van de introductie van een nieuwe verbinding. De uitkomsten van dit onderzoek, mits positief, kunnen vervolgens worden voorgelegd aan het Provinciebestuur. De provincie Gelderland heeft een budget beschikbaar gesteld voor deze onderzoeksfase, vanuit Amersfoort en Food Valley wordt de gemeente Barneveld inhoudelijke ondersteuning geboden. Het initiatief ligt echter nadrukkelijk bij de gemeente. De expertmeeting wordt door de dagvoorzitter afgesloten met een samenvatting van hetgeen aan de orde is gekomen, waarbij ook wordt geconcludeerd dat de deelnemers de middag als positief hebben ervaren.

TS 14-12-2012 Laatste revisie

RD 14-12-2012 Akkoord met laatste revisie


7

1

INHOUDSOPGAVE

Hoofdstuk 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

Totstandkoming van dit ambitiedocument Samenvatting toekomstambitie Ruimtelijke situatie en ontwikkelingen Vervoerkundige situatie en ontwikkelingen Ambitie OV ontwikkeling partners regio Barneveld Conclusies analyse Opties voor een toekomstvaste OV verbinding Maatschappelijke waarde en kosten OV verbinding Hoe verder?

Colofon 3 4 6 10 13 14 15 16 18

Dit rapport is opgesteld door NPC, onderdeel van Royal HaskoningDHV in opdracht van de Gemeente Barneveld in samenwerking met Gemeente Amersfoort, Gemeente Apeldoorn, Gemeente Nijkerk en Regio FoodValley. Auteurs: Kai Liang, Wieger Pasman en Marije Poel [email protected] Versie 3.0 15 juli 2013

Bijlagen Stakeholderanalyse Beleid en procedure opening nieuwe stations Bronnen Verslag expert meeting november 2012

2

1. TOTSTANDKOMING VAN DIT AMBITIEDOCUMENT De aanleiding voor gemeente Barneveld, om dit initiatief te starten, is het coalitie-akkoord 2010-2014 waarin gepleit wordt voor een treinstation Barneveld Noord op de lijn Amersfoort-Apeldoorn, waardoor Barneveld Noord verder kan uitbreiden als een ovknooppunt. In de Structuurvisie 2022 en het Gemeentelijke Verkeers- en VervoerPlan uit 2010 worden scenario’s weergegeven voor de realisatie van dit OV-knooppunt.

Daarbij heeft de regio al langer de wens voor een directe verbinding van Barneveld met Apeldoorn, door middel van een zogenaamde Regiosprinter. Er is reeds een spoorverbinding tussen Regio FoodValley en Amersfoort (in westelijke richting door middel van de Valleilijn), maar de verbinding in oostelijke richting naar Apeldoorn ontbreekt. In november 2012 is een eerste stap gezet in de verkenning naar een mogelijke Regiosprinter. In een expertmeeting is besproken welke kansen er liggen op dit vlak en welke stappen er dan genomen zouden moeten worden. Ook is door de verschillende aanwezige partijen aangegeven welke standpunt zij hebben ten aanzien van een Regiosprinter. Belangrijke conclusie van de expertmeeting was: - Provincie Gelderland ondersteunt de ambitie maar geeft op dit moment geen prioriteit aan een verkenning naar deze verbinding - NS en ProRail geven aan dat zij voor hen dan nog geen rol zien weggelegd, gezien het feit dat er eerst een officieel “initiatief” moet worden genomen, vervolgd door een Quick scan naar de mogelijkheden en haalbaarheid van een Regiosprinter. - Gemeenten en regio langs de corridor geven aan wel diverse ruimtelijke ontwikkelingen te zien in de regio en wensen te hebben langs de corridor, die voeding kunnen geven aan een Regiosprinter. - Het is daarom van belang voor de regio deze ontwikkelingen, wensen en ambities te bundelen, om zo een gezamenlijke argumentatie te hebben.

Barneveld heeft daarop de samenwerking geïnitieerd met de partners om de ontwikkelingen langs de corridor te onderzoeken en inventariseren en een gezamenlijke ambitie op te stellen voor een Regiosprinter. Regio FoodValley en gemeenten Amersfoort en Apeldoorn zijn als partner betrokken om de volgende redenen: De ambitie van de Regio is dat de FoodValley goed verbonden moet zijn met de omliggende regio’s en verdere landsdelen. Een stoptreinverbinding maakt de regio beter bereikbaar van en naar de Randstad en vanuit het oosten. Amersfoort en Apeldoorn hebben al enige tijd de ambitie voor treinstations op de spoorverbinding. Het document moet de basisargumentatie vormen om in een later stadium vervolgafspraken met de provincie mogelijk te maken en moet daarom op hoofdlijnen antwoord geven op de ruimtelijke kansen en mogelijkheden die een regiosprinter biedt, de inpasbaarheid en de exploitatieve consequenties voor de huidige vervoersverbindingen tussen Amersfoort en Apeldoorn. NPC, als onderdeel van Royal HaskoningDHV, heeft in opdracht van deze partners dit document opgesteld. Het document is met de volgende acties tot stand gekomen: • Startgesprek met de partners. • Interviews over ambities en standpunten met de partners en diverse andere stakeholders. • Analyse van documenten betreffende relevante ontwikkelingen in de regio. • Workshop met de partners om ambitie te formuleren. • Rapportage van deze ambitie en analyse van de effecten.

Een regiosprinter of ander OV systeem kan dan een oplossingsrichting zijn voor de doelstellingen van de regio.

3

2. SAMENVATTING TOEKOMSTAMBITIE Gemeente Barneveld heeft, ondersteund door gemeenten Amersfoort, Nijkerk en Apeldoorn en de regio FoodValley, de ambitie een regionale OV verbinding Amersfoort – Apeldoorn te ontwikkelen. Deze verbinding moet bijdragen aan een bereikbare regio, ter ondersteuning van de groeiambitie van de regio FoodValley en de ontwikkeling van knooppunt Barneveld Noord. Op dit moment is er nog geen directe OV verbinding tussen Barneveld en Apeldoorn. Om een compleet OV netwerk te bieden in deze groene regio en de groeiambities langs deze verbinding te faciliteren, is het realiseren van een verbinding essentieel. Zonder deze OV verbinding zal de ontwikkeling niet of minder snel van de grond komen. Op die manier bieden we een aantrekkelijk alternatief voor de reiziger voor de auto en wordt de regio FoodValley beter bereikbaar vanuit de twee grotere kernen Amersfoort en Apeldoorn. Er zijn twee hoofddoelen:

A

Realiseren van een directe en hoogwaardige OV (trein)verbinding Barneveld Apeldoorn

B

OV ontsluiting van de regiokernen en de Veluwe door ontwikkeling nieuwe stations en knooppunten

Toekomstvisie regionaal OV netwerk Amersfoort - Barneveld -Apeldoorn Knooppunt Barneveld Noord, een stoptreinverbinding tussen Apeldoorn en Barneveld Noord en verder en nieuwe stations op de corridor Amersfoort - Apeldoorn dragen allen bij aan de hoofddoelstelling van de regio. Het volgende groeiperspectief is denkbaar: eerst wordt een stop gecreëerd bij Barneveld Noord aan het Hoofdrailnet. Daar kan (tijdelijk) een (bestaande) trein tussen Amersfoort en Apeldoorn stoppen. Daarna kan een Sprinter worden gerealiseerd tussen Apeldoorn en Barneveld, die eventueel doorrijdt naar Amersfoort (of aansluit op Ede-Wageningen). Het knooppunt Barneveld Noord kan zich hierdoor dan weer verder ontwikkelen als regionaal OV knooppunt en aantrekkelijke woon-werklocatie.

4

2. SAMENVATTING TOEKOMSTAMBITIE De gemeente Barneveld en regio FoodValley kijkt vooruit en streeft, met een groeiambitie, naar een prettig woon- en werkklimaat, met behoud van haar groene karakter en recreatieve waarde. Essentieel voor deze ambitie is een goede bereikbaarheid. Onderdeel daarvan is een robuust en volwaardig OV netwerk. Daarin lijkt een directe verbinding naar Apeldoorn te missen. Om deze ambitie vorm te geven en te concretiseren is dit ambitiedocument opgesteld. Het geeft antwoord op de vraag: Welke ambities heeft de regio en wat is nodig om de OV bereikbaarheid van de regio Barneveld toekomstbestendig te maken?

1. Ambitie ontwikkeling regio Barneveld

Barneveld is een bereikbare regio, met hoogwaardige OV verbindingen naar belangrijke kernen in de regio. Het OV netwerk biedt een volwaardig alternatief voor het wegennetwerk. Dit netwerk draagt bij aan de ruimtelijke en economische ontwikkeling van de regio.

Onderbouwing van doelstelling: met behulp van analyse van huidige en toekomstige situatie in de regio en ontwikkeling toekomstvisie

Pg 5-12

2. Toekomstbeeld OV structuur en verbinding Barneveld - Apeldoorn

Er zijn meerdere mogelijkheden om deze ambitie vorm te geven.  OV ontsluiting van de regiokernen en de Veluwe d.m.v. ontwikkeling nieuwe stations en knooppunten  Realiseren van een directe en hoogwaardige OV (trein)verbinding Barneveld - Apeldoorn

Nadere vormgeving van de ambitie met verschillende scenario’s.

Pg 12-13

Een nieuwe OV verbinding draagt op meerdere fronten (o.a. ruimtelijk en economisch) aan de (groei)ambitie van de regio. Er zijn meerdere scenario’s of ontwikkelrichtingen denkbaar voor een OV verbinding, die elk op hun eigen manier kunnen bijdragen aan deze ontwikkelingen.

Onderbouwing van de ambitie

3. Maatschappelijke bijdrage van OV verbinding Barneveld - Apeldoorn

4. Wat is daarvoor nodig?

Met welke stappen is deze ambitie te realiseren. Daarnaast zijn er aanbevelingen te geven voor het vervolg, zowel inhoudelijk (kwaliteit, haalbaarheid, exploitatie en inpassing) als procesmatig (draagvlak stakeholders en fasering).

Condities en voorwaarden voor de concretisering van de ambitie

Pg 14-15

Pg 16

5

3. RUIMTELIJKE SITUATIE EN ONTWIKKELINGEN - RUIMTELIJKE SITUATIE EN PLANNEN De directe omgeving van Barneveld is een groene regio, waarbinnen wonen, werken en recreëren een belangrijke rol spelen. De regio FoodValley zorgt voor een groot aantal “food” gerelateerde bedrijven gevestigd in de regio van Nijkerk tot Ede en Wageningen. Groeiambities zijn er met name in Barneveld en Ede. Apeldoorn richt zich op stabilisatie. Amersfoort maakt een lichte groei door.

Barneveld ligt centraal gelegen tussen twee grote kernen Amersfoort en Apeldoorn en de conglomeraat Ede –Wageningen-Veenendaal. Gemeente Barneveld bestaat uit de kern Barneveld en een aantal kleinere kernen, waaronder Voorthuizen. Regio FoodValley bestaat uit acht samenwerkende gemeenten met één regiobestuur waarin elke deelnemende gemeente zitting heeft. Regio FoodValley heeft een uitermate geschikt vestigingsklimaat voor bedrijven en ondernemers. De FoodValley regio staat internationaal bekend om de unieke combinatie van agro, food en logistiek enerzijds en kennis, research en innovatie anderzijds. De regio heeft een forse ambitie. Enkele opgaven zijn duurzame economische ontwikkeling, faciliteren van onderwijs en ondernemerschap, borgen van landschappelijke kwaliteit en stimuleren van de gezondheid van burgers. Op de rechter kaart zijn de ruimtelijke ambities in de regio weergegeven. Veel van de ruimtelijke ontwikkelingen zijn op dit moment relatief onzeker. Een aantal ontwikkelingen (Harselaar en bij Voorthuizen) vinden expliciet plaats in de corridor Barneveld - Apeldoorn. Apeldoorn heeft op dit moment geen ruimtelijke plannen en voert daarin ook een behoudend beleid. Er zijn plannen voor de ontwikkeling van het defensieterrein Legerplaats Stroe, maar daarover wordt pas in de loop van 2013 meer bekend gemaakt. Op dit moment werken er dagelijks 6 zo’n 2800 mensen, maar zal naar verwachting toenemen.

3. RUIMTELIJKE SITUATIE EN ONTWIKKELINGEN - WONEN EN WERKEN De regio kent een groeiambitie voor wat betreft het aantal inwoners en arbeidsplaatsen. Met name Barneveld zelf heeft een relatief hoge groeidoelstelling, gestoeld op de ontwikkeling van bedrijventerrein de Harselaar en groei door woningbouwontwikkeling.

In de huidige tijd zijn veel van de plannen en ontwikkelingen, en daarmee het inwoneraantal, onzeker. Het aantal inwoners in de regio groeit waarschijnlijk licht, met name in Barneveld is er sprake van een relatief hoge groeiverwachting. Het aantal arbeidsplaatsen is moeilijk exact te duiden. Er is een groeiverwachting in de gehele FoodValley regio. Apeldoorn kenmerkt zich door stabilisatie, in Amersfoort en Nijkerk is sprake van een lichte groei. Geen van deze kernen zijn expliciete werkgebieden of pure woongebieden, maar kennen allemaal een gemengde opbouw. De verwachting is dat de gemeente Barneveld in de periode tot 2030 zal groeien naar circa 65.000 tot 70.000 inwoners (nu ca. 53.000). Barneveld wil zich ontwikkelen tot een gemeente, met een (blijvend) sterke lokale binding, waar wonen en werken nauw samenhangen. Een belangrijke (kern)waarde voor Barneveld is het dorpse karakter. De ‘stedelijke’ en ’landelijke’ ambities moeten ook in de toekomst met elkaar in balans zijn. 7

3. RUIMTELIJKE SITUATIE EN ONTWIKKELINGEN - TOERISME EN ONDERWIJS Veel recreanten komen met de auto vanuit het westen naar de Veluwe. Het is wenselijk meer bezoekers met het OV te trekken in plaats van met de auto. Er zijn veel verplaatsingen in de regio door (speciaal) onderwijs . Zwolle

Amsterdam Enschede

Amersfoort

Utrecht

Emmerich

Veluwe transferia

Nijmegen

De Veluwe is een relatief groot natuur- en recreatiegebied. Uitdaging voor de Veluwe is het bereikbaar en toegankelijk houden en maken van het gebied en tegelijkertijd de druk op de natuur te verminderen. Veel recreanten komen met de auto naar de Veluwe, waarvan naar schatting 90% uit het westen komt. Ambitie is om het aantal bezoekers met het OV te verhogen. Om de druk op de Veluwe door autoverkeer te verminderen heeft de provincie Gelderland in samenwerking met de natuurbeheerders, de toeristische marketingorganisaties, waterschappen en gemeenten zogenaamde Veluwetransferia ontwikkeld. Een aantal zijn al uitgevoerd, een aantal staan nog op de planning. Vanuit de Veluwetransferia kun je je begeven naar de entrees van het park door middel van alternatieve vervoermiddelen (bus, scooter, fiets). Ook van belang voor recreatie en toerisme is huidig recreatiegebied Zeumeren (net ten westen van Voorthuizen aan de corridor Amersfoort – Barneveld – Apeldoorn). Hier zijn plannen voor uitbreiding met o.a. een evenementenhal. In Barneveld wordt ook een evenementenhal ontwikkeld.

Het gebied kent veel speciale scholen, die leerlingen trekken vanuit de hele regio en over relatief grote afstanden. Daarom zijn er in het gebied een groot aantal schoolbussen. Opvallend aan de schoolbussen is dat deze vooral die gebieden bedienen waartussen geen treinverbinding is.

Naast de bestaande onderwijsinstellingen is er ook een aantal toekomstplannen voor (nieuwe) onderwijsinstellingen in de regio. Het betreft o.a. een satellietlocatie voor de Universiteit van Wageningen in Barneveld en een ROC in Nijkerk. 8

3. RUIMTELIJKE SITUATIE EN ONTWIKKELINGEN - KNOOPPUNT BARNEVELD Station Barneveld Noord Op dit moment bestaat station Barneveld Noord uit een perron aan de Valleilijn, in de boog van de Valleilijn, net ten zuiden van het Transferium. De Structuurvisie Barneveld (2011) geeft aan dat in de provinciale nota ‘Nieuwe stations in Gelderland’ uit 2001 als uitwerking van de netwerknota openbaar vervoer “Verbinden en Ontsluiten” op Harselaar wordt gestreefd naar een intercitystation op de lijn Amersfoort- Apeldoorn, in combinatie met het bestaande station Barneveld Noord op de lijn Ede-Wageningen naar Amersfoort. Hiervoor moet een perron toegevoegd worden aan het spoor Amersfoort – Apeldoorn. Tevens dient deze locatie als een lange afstandstransferpunt voor personenvervoer richting Randstad (transferium) als onderdeel van een cordon van poorttransferia rond de Randstad. De aanleg van een tunnel onder de spoorlijn Amersfoort – Apeldoorn zal bijdragen aan de veiligheid van de spoorverbinding en het opheffen van een barrière werking van het spoor en is nodig voor de realisatie van de stationperrons. Ontwikkelingen bedrijventerrein Harselaar De herontwikkeling van Harselaar Centraal (Columbiz park) tot een hoogwaardig bedrijvenpark hangt nauw samen met de ontwikkelingen rondom het Transferium. De gemeente vindt het hierbij wenselijk dat het station Barneveld Noord een intercitystation wordt. Dit versterkt de representatieve waarde van het plangebied. Het plangebied biedt ruimte aan maximaal 75.000 m2 bruto vloer oppervlak kantoren, 10.000m2 bedrijfsruimte en circa 5.000m2 aan leisure/ horeca waaronder een zakenhotel. De ontwikkeling van Harselaar Zuid is op dit moment in volle gang.

Transferium Het transferium is gebouwd in 2009 en kent 250 gratis parkeerplaatsen. Het transferium wordt volop benut en is vaak een gedeelte van de dag volledig bezet. Er zijn plannen voor het uitbreiden van de P+R. Na de geplande bedrijfsverplaatsing die in 2014 wordt afgerond is er ruimte voor uitbreiding. De opdracht is te komen tot ongeveer 500 parkeerplaatsen. In 2014 wordt nader onderzoek gedaan naar de haalbaarheid.

9

4. VERVOERKUNDIGE SITUATIE EN ONTWIKKELINGEN - INFRASTRUCTUUR EN OV VERBINDINGEN De regio is heeft een vrij robuust wegennetwerk. Er is er sprake van een dicht OV netwerk, de kwaliteit is echter niet altijd even toereikend (frequentie, reistijd en capaciteit). Er ontbreekt een rechtstreekse OV verbinding van Barneveld naar Apeldoorn.

Overstappunt Veluwe

Wegennetwerk / infrastructuur in de regio

OV verbindingen in de regio Het wegennetwerk in de regio Apeldoorn – Amersfoort – Ede is in de laatste jaren sterk verbeterd, met name de capaciteit is vergroot, o.a. op de A12 en de A1. Aan knooppunt Hoevelaken wordt vanaf 2019 tot ongeveer 2023 gewerkt, waardoor tot die tijd capaciteitsproblemen zijn te verwachten. Over de verbreding van de A1 wordt in oktober 2013 een besluit genomendoor de minister. In het kader van Beter Benutten wordt o.a. en fly over gerealiseerd bij Beekbergen. Daarna zijn op het hoofdwegennet in deze regio geen projecten voorzien. De rechtstreekse verbinding vanuit Barneveld naar het oosten met openbaar vervoer (Apeldoorn en verder) ontbreekt. De bus van Amersfoort naar Apeldoorn gaat niet direct via Barneveld maar via Voorthuizen, er kan vanuit Barneveld overgestapt worden. Verbindingen naar het zuiden en westen zijn uitstekend met de trein, naar Harderwijk met bus. Ook Ede is niet rechtstreeks met de trein verbonden met Apeldoorn, een busverbinding verbindt Apeldoorn thans met station Ede-Wageningen. Op de Veluwe, nabij Otterlo, is een groot overstapknooppunt voor bussen, waar bussen op elkaar wachten om een betrouwbare overstap te realiseren. 10

4. VERVOERKUNDIGE SITUATIE EN ONTWIKKELINGEN - REISTIJDEN EN HUIDIGE RELATIES IN DE REGIOUitgangspunten • De verbindingen voor zowel auto als OV zijn gebaseerd op de meest gunstige situatie. Dit betekent dat voor wat betreft auto we zijn uitgegaan van de reistijden buiten de spits. Voor het OV zijn we juist uitgegaan van spitstijden. • Frequentie is niet meegenomen in de reistijd. • De reistijden zijn een indicatie voor de reistijd van centrum naar centrum (dus ongeveer van station naar station) en gelden voor beide richtingen (dus visa versa). De huidige reistijd met het OV is op een aantal trajecten concurrerend ten opzichte van de auto, zeker van Barneveld naar Amersfoort en Ede, Apeldoorn naar Amersfoort en Ede naar Arnhem. De reistijd tussen Barneveld en Apeldoorn en tussen Apeldoorn en Ede is vele malen langer met het OV in vergelijking met de auto. Hier lijkt verbetering mogelijk en wenselijk, om een waardig alternatief voor de auto te bieden. Opvallend is dat de Veluwe een grote barrière vormt, er zijn geen directe verbindingen over de Veluwe, en dit uit zich in lange reistijden.

A A

B

Bovenstaande pendelrelaties geven het aantal verplaatsingen weer met de auto in de ochtendspits voor woon-werk verkeer tussen de grootste kernen in deze regio. Opvallend is dat er evenveel mensen vanuit Amersfoort naar Barneveld gaan in de spits, als van Apeldoorn naar Barneveld (zie A). Ook de relatie tussen Apeldoorn en Ede is op dit moment vrij substantieel (zie B). Deze aantallen lijken op zichzelf nog onvoldoende voor een haalbare treinexploitatie. Het betreft echter alleen woon-werk relaties, zonder de recreatieve vervoerbewegingen (ingeschat wordt dat recreatief verkeer voor 10 a 30% extra pendel zorgt, deze zal echter op weer andere relaties georiënteerd zijn). Daarbij genereert het aanbod van openbaar vervoer ook zijn eigen vraag. De hoeveelheid pendel van Barneveld naar Amersfoort is helaas onbekend, evenals de relatie Apeldoorn  Amersfoort. Meer inzicht in de relaties en huidige vervoerspanning is wenselijk, zeker voor een vervolg. 11

4. OV STRUCTUUR: ONTWIKKELINGEN & AMBITIES Voor de Valleilijn is een frequentieverhoging voorzien (besluitvorming moet nog plaatsvinden) en er speelt een wens voor doortrekking naar Arnhem. Op de Lijn Apeldoorn – Amersfoort zijn geen concrete plannen, buiten de ambitie van de regiosprinter (verbinding Amersfoort – Apeldoorn met knooppunt Barneveld).

Op het gebied van het Openbaar Vervoer spelen de volgende ontwikkelingen en kansen: De Provincie Gelderland heeft de ambitie om de frequentie van de Valleilijn te verhogen, naar 4 keer per uur op het gehele traject. Het is zeer waarschijnlijk dat de frequentieverhoging wordt gerealiseerd. Op dit moment zijn er nog verschillende varianten, een definitief besluit over de gewenste variant moet nog worden genomen. Een volgende stap voor de ontwikkeling van de Valleilijn is een beoogde doortrekking van Ede-Wageningen naar Arnhem. Dit is nog een ambitie en er is voor deze collegeperiode (tot 2015) nog geen financiering . Ook onderzoek naar een HOV verbinding tussen Apeldoorn en Arnhem staat op de prioriteitenlijst van de provincie. Er wordt gekeken naar de haalbaarheid van een HOV verbinding op korte termijn en een treinverbinding op lange termijn. In de lijst van de OV ambities wordt de Regiosprinter genoemd (sprinterverbinding tussen Barneveld en Apeldoorn). De provincie heeft dit jaar vanwege beschikbare budgetten een prioritering moeten maken in alle OV ambities. De Regiosprinter staat op dit moment op de lijst van projecten waarvoor geen geld beschikbaar is voor een verkenning. Geconstateerd kan worden dat de ambitie van Gelderland zich niet richt op verbinding Apeldoorn – Barneveld, maar vooral richt op de andere lijnen.

12

5. AMBITIE OV ONTWIKKELING PARTNERS REGIO BARNEVELD De regio heeft ambitie om te groeien en de gewenste ontwikkelingen met een duurzaam, robuust en toekomstvast OV netwerk te ondersteunen. De partners hebben weliswaar verschillende, maar geen tegengestelde en juist goed te combineren ambities ten aanzien van de OV verbinding tussen Barneveld en Apeldoorn.

Nijkerk staat open voor een betere verbinding tussen Amersfoort en Apeldoorn, Het biedt voor station Hoevelaken een directe verbinding met Apeldoorn.

De partners van dit ambitiedocument hebben alle vier ambities ten aanzien van een verbinding Amersfoort – Barneveld – Apeldoorn. Elke partner heeft zijn eigen belang of prioriteit, gebaseerd op ontwikkelingen in zijn of haar gemeente / regio.

De partners zijn overtuigd van het feit dat een directe regionale verbinding Amersfoort – Apeldoorn bijdraagt aan de ontwikkelingen langs deze corridor.

13

6. CONCLUSIE ANALYSE Gezien • De wens om de groene regio verder te ontwikkelen met een kwaliteitsslag op de bereikbaarheid en het Openbaar Vervoer • De groeiambitie in de regio (groei van arbeiders en inwoners in Barneveld, alsmede onderwijs) • De wens om deze groei ontwikkelingen te faciliteren met goede bereikbaarheid; • Het ontbreken van een rechtstreekse verbinding van Barneveld naar Apeldoorn; • De huidige plannen bereikbaarheid provincie gericht zijn op andere corridors, niet op Barneveld - Apeldoorn; • De wens om een alternatief te bieden voor wegverkeer op A1, wil Barneveld zich graag richten op de realisatie van een directe en kwalitatief hoogwaardige OV verbinding tussen Barneveld en Apeldoorn. Deze verbinding kan zowel de Veluwe en kernen op de corridor ontsluiten, als zorgen voor een directe en snelle verbinding tussen Barneveld en Apeldoorn. Deze ambitie past in de beleidslijn van de Provincie Gelderland om mobiliteit en bereikbaarheid in de Provincie te verbeteren. Deze ambitie zou kunnen bijdragen aan de volgende (gewenste) ontwikkelingen in de regio Amersfoort- Barneveld - Apeldoorn: • Het vergroten van de bereikbaarheid van Barneveld richting het oosten d.m.v. een directe treinverbinding met Apeldoorn • Het verbeteren OV toegankelijkheid Veluwe • Faciliteren MBO / HBO opleidingen in Barneveld • Verhogen van het aantal arbeidsplaatsen in Barneveld van 30.000 naar 35.000, o.a. door de ontwikkeling van bedrijventerrein de Harselaar bij Barneveld Noord • Ontwikkeling van het knooppunt Barneveld Noord (overstappunt, P+R, werkplekken, etc,) • Concentreren van intensieve werkgelegenheid bij Barneveld Noord. • Het verbeteren van de bereikbaarheid Defensielocatie Stroe • Doorontwikkeling van recreatiegelegenheid Zeumeren als evenementen-/ skihal en de Midden Nederland-hal te Barneveld. • Ontwikkeling van station Amersfoort Oost, Stroe en Apeldoorn West.

Wensen/ ambitie ten aanzien van OV structuur Barneveld - Apeldoorn

Scenario’s die voortvloeien uit deze ambities

A

Realiseren van een directe OV (trein)verbinding Barneveld Apeldoorn

Scenario 1: Knooppunt Barneveld Noord

B

OV ontsluiting van de regiokernen en de Veluwe d.m.v. ontwikkeling nieuwe stations

Scenario 2: De Groene Lijn

Groeiperspectief: Ook om de groene lijn te realiseren zal een stop gecreëerd moeten worden te Barneveld Noord aan de lijn Apeldoorn- Barneveld. Daarnaast draagt een dergelijke (tijdelijke) stop bij aan de ontlasting van de A1 tijdens werkzaamheden. Deze stop te Barneveld Noord biedt perspectief voor de ontwikkeling van de groene lijn, een sprinterverbinding, waarmee de regiokernen tussen Amersfoort, Barneveld Noord en Apeldoorn kunnen worden ontsloten.

14

7. ONTWIKKELSCENARIO’S VOOR EEN TOEKOMSTVASTE OV VERBINDING De volgende twee scenario’s voldoen aan de twee doelstellingen: De scenario’s zijn ontwikkelrichtingen, beiden dragen zij op hun eigen manier bij aan de ambities in de regio. Ze kunnen ook beiden gefaseerd worden gerealiseerd, waarbij begonnen wordt met de ontwikkeling van knooppunt Barneveld Noord en daarna een groene lijn wordt ingelegd. KNOOPPUNT BARNEVELD NOORD

DE GROENE LIJN

Kern van dit scenario is de ontwikkeling van knooppunt Barneveld Noord, door een stop van de trein tussen Amersfoort en Apeldoorn te Barneveld Noord. Daarmee ontstaat ook een directe en snelle verbinding tussen Barneveld Noord en Apeldoorn.

Kern van dit scenario is een ontsluitende verbinding tussen Apeldoorn en Barneveld, die ook de kernen daartussen ontsluit. Eindbeeld is een sprinter op dit traject, die eventueel doorrijdt naar Amersfoort (variant 2b) of naar Ede (variant 2c). Dit scenario zorgt er ook voor dat de Veluwe beter wordt ontsloten en dat de reistijd van Ede-Wageningen en Barneveld met Apeldoorn sterk verbetert.

Dit scenario biedt een ontlasting van de A1 en kan daarom een prima alternatief zijn tijdens de werkzaamheden aan knooppunt Hoevelaken. Zeker is combinatie met Transferium Barneveld Noord. Er kan sprake zijn van een extra trein op het huidige trein traject, of stop van bestaande Intercity, of van een directe busverbinding van Barneveld naar Apeldoorn.

Scenario 2a

2b

Scenario 1

2c

15

8. MAATSCHAPPELIJKE WAARDE EN KOSTEN OV VERBINDING Scenario 1: Knooppunt Barneveld Noord


Maatschappelijke waarde:

Maatschappelijke waarde:

1. 2. 3. 4.

1. 2. 3. 4. 5.

Directe én snelle verbinding tussen Barneveld en Apeldoorn Kansen en stimulatie ontwikkelingen rondom Barneveld Noord Biedt ontlasting aan de A1 en knooppunt Hoevelaken Ontlasting voor het milieu

Ontsluiting van de Veluwe Ontsluiting Apeldoorn West, Amersfoort Oost en Stroe Verbinding Ede- Apeldoorn, met overstap en bij variant 1c zelfs een direct verbinding Biedt ontlasting aan de A1 Directe verbinding van Barneveld naar Apeldoorn 1. Variant 2b geeft een directe verbinding van stations op de corridor Amersfoort – Apeldoorn met elkaar 2. Variant 2c geeft een directe verbinding Ede/Wageningen - Barneveld – Apeldoorn met eventuele tussenstops

Kansen: welke mogelijkheden ontstaan door deze verbinding?

Kansen: welke mogelijkheden ontstaan door deze verbinding?

De ontwikkelingen rondom Station Barneveld zouden een boost kunnen krijgen, omdat de bereikbaarheid van dit knooppunt aanzienlijk verbetert.

- Op dit moment komt 10% van de werknemers van legerplaats Stroe met het OV, met de realisatie van een station Stroe kan dit aandeel aanzienlijk vergroten. - Het draagt bij aan de OV bereikbaarheid van de Veluwe en ontlast daarmee het autoverkeer in het natuurgebied. - De ontwikkelingen rondom Station Barneveld zouden een boost kunnen krijgen, omdat de bereikbaarheid van dit knooppunt aanzienlijk verbetert.

Fasering / groeimodel

Fasering / groeimodel

Dit scenario biedt ontlasting aan knooppunt Hoevelaken en het is dus wenselijk deze voor de start van de werkzaamheden (tijdelijk) te realiseren. Het kan daarna uitgroeien tot een permanente IC stop of doorontwikkelen naar Scenario 2. Tijdelijk is voor een jaar of meer vanaf 2019 -2023

Het is mogelijk om deze verbinding eerst met een HOV te realiseren. Kwaliteit van deze busverbinding is dan wel een voorwaarde voor succes. Met een directe, snelle verbinding tussen Barneveld en Apeldoorn, met een frequentie van minstens 2 keer per uur, kan bekeken worden wat de potentie van de verbinding is, met nog relatief lage kosten. Nadeel is de kwetsbaarheid van het systeem, met name tijdens de spits is de snelheid moeilijk te garanderen.

16

8. MAATSCHAPPELIJKE WAARDE EN KOSTEN OV VERBINDING Scenario 1: Knooppunt Barneveld Noord


Wat is nodig om het te realiseren:

Wat is nodig om het te realiseren:

1. 2.

1.

3.

Vergroten van Transferium Barneveld Noord (P+R). Een of meerdere van de huidige treinen tussen Apeldoorn en Amersfoort stopt te Barneveld Noord. Extra perron te Barneveld Noord aan het Hoofdrailnet. En comfortabele en betrouwbare overstap vanuit de richting Ede-Wageningen en Amersfoort .

2. 3. 4.

Voor 2c is extra infrastructuur nodig tussen Barneveld en het hoofdrailnet van / naar Apeldoorn, hetgeen kostbaar is en ruimtelijk moeilijk inpasbaar. Ontwikkeling van een aantal nieuwe stations. Inleggen van een Stoptrein /Sprinter op het betreffende traject. Voldoende ruimte op het net en de (eind)stations om een stoptrein/sprinter in te passen.

Wat wordt haalbaar geacht?

Wat wordt haalbaar geacht?

De ontwikkeling van knooppunt Barneveld Noord kan rendabel zijn als: - er voldoende reizigers in –en uitstappen op Barneveld Noord, ook in de richting van Apeldoorn; - de extra reistijd voor de huidige reizigers (door extra stop) in de trein tussen Amersfoort en Apeldoorn er niet voor zorgt dat te veel bestaande reizigers (in relatie tot de nieuwe reizigers) er last van hebben. - deze opbrengsten van nieuwe reizigers opwegen tegen de kosten voor de uitbreiding van het Transferium en een extra perron.

Deze lijn kan rendabel zijn als: - er voldoende reizigers in –en uitstappen op de nieuwe stations (van belang daarbij is vooral ook het nieuwe aantal in – en uitstappers, dit zijn reizigers die voorheen nog niet met de trein reizen en dus bijdragen aan meer reizigerskilometers voor de vervoerder. Waar voorheen werd gewerkt met het kengetal van ongeveer 1000 nieuwe in- en uitstappers, is dat nu losgelaten, omdat het vooral van belang is hoeveel extra reizigerskilometers deze reizigers maken) - huidige reizigers op de lijn Amersfoort –Apeldoorn en Amersfoort – Ede-Wageningen moeten niet te veel worden vertraagd: dat is in dit geval niet meteen het geval, omdat de bestaande treinverbinding, de Intercity, niet extra gaat stoppen, maar sprake is van een nieuwe verbinding. Deze Intercity moet echter niet vertraagd worden door een nieuwe trein op het bestaande spoor, waardoor de reistijd voor bestaande reizigers toeneemt. - deze opbrengsten in zekere mate opwegen tegen de kosten, waaronder de exploitatiekosten van de trein, de bouw van de nieuwe stations en eventuele extra infrastructuur. (En eventuele uitsparing van investering in wegennet). Het opheffen van parallelle buslijnen kan bijdragen aan de opbrengsten.

Het opheffen van parallelle buslijnen kan bijdragen aan de opbrengsten.

Overige opmerkingen Dit scenario zou juist voeding kunnen geven aan de Valleilijn. In dit scenario zouden ook de bussen beter aangesloten kunnen worden op het knooppunt Barneveld Noord, zodat een vervoerknooppunt ontstaat.

Overige opmerkingen Variant 2b en 1c zorgen wellicht voor concurrentie voor de Valleilijn op traject Barneveld Amersfoort en bij 2c op traject Ede-Wageningen – Barneveld. Dit kan worden voorkomen door geen treinen toe te voegen, maar een aantal van de huidige treinen door te trekken naar Apeldoorn. Variant 1a zorgt juist voor voeding aan de Valleilijn richting EdeWageningen. Er kunnen aanpassingen gemaakt worden in het onderliggend busnetwerk. Parallelle lijnen zouden kunnen worden opgeheven (Voorthuizen – Apeldoorn) en een zogenaamd visgraatmodel geïntroduceerd worden. Deze bestaat uit buslijnen die rijden van en naar de (nieuwe) stations en aansluiten op de trein.

17

9. HOE VERDER? Concentratie van ruimtelijke ontwikkelingen rondom (nieuwe) stations Om de vervoerpotentie van de nieuwe OV verbinding te verhogen is het wenselijk de ruimtelijke ontwikkeling van woningen en kantoren te concentreren rondom het station. Het invloedsgebied van een station is ongeveer 5 kilometer, waarbij na de eerste kilometer het aantal potentiële reizigers al enorm afneemt. De vervoerpotentie van een station neemt dus toe wanneer de dichtheid van woningen en kantoren vlakbij het station groter is. Afweging van profilering van de stations op de corridor Een zorgvuldige afweging van profilering van de stations op de corridor, geeft meer kansen en een betere benutting van de OV verbinding en de ruimtelijke ontwikkeling rondom de (nieuwe) knooppunten, zoals Barneveld Noord.

Zorg voor ketenvoorzieningen op de (nieuwe) OV knooppunten of stations. Deze ketenvoorzieningen dienen te passen bij de behoefte van de reizigers op het betreffende station en kunnen dus per station verschillen. Te denken valt aan aansluitend OV, fietsenstallingen, parkeren, informatie voor toeristen, eetgelegenheid of een café. Regiobelang Veluwe heeft in dit kader afspraken gemaakt met diverse ondernemers, om met name voorzieningen te creëren voor recreanten bij de nieuwe stations, vooruitlopend op een Regiosprinter.

Zorg voor een hoogwaardig vervoerproduct Pas bij een goed product zal dit ook voldoende reizigers trekken. Goed voorbeeld van een hoogwaardig product is het sprinterconcept op de Valleilijn. Aspecten die bijdragen aan een goede kwaliteit zijn: - Hoge frequentie (minstens twee keer per uur) - Goede aansluiting op ketenvoorzieningen - Comfortabel vervoermiddel - Korte reistijd - Eigen identiteit Bestuurlijk draagvlak in de regio Er zijn veel stakeholders betrokken bij de ontwikkeling van openbaar vervoer. De provincie is de beoogd trekker van initiatieven en studies naar nieuwe verbindingen of stations, samen met het Ministerie van Infrastructuur en Milieu waar het het Hoofdrailnet betreft. Een quick scan / préverkenning, inclusief een inschatting van de vervoerpotentie zou een eerstvolgende stap zijn in de ontwikkeling van een OV verbinding van Barneveld naar Apeldoorn. NS en ProRail worden dan betrokken, om een eerste inschatting te doen van de haalbaarheid van de verbinding. Bestuurlijke steun voor de ambitie beschreven in dit document, kan voor draagvlak voor een volgende stap in de verkenning naar deze nieuwe verbinding zorgen. Er is een eerste opzet gemaakt van een stakeholderanalyse, deze is essentieel om te bepalen welke partijen hoe te betrekken, nu en bij een eventueel vervolg. Deze aanzet voor een stakeholderanalyse is te vinden in de bijlage.

CONCLUSIES 1. De groeiambities van de gemeente Barneveld en regio FoodValley en het op dit moment ontbreken van een directe, regionale, verbinding tussen Barneveld en Apeldoorn, geven voor de partners voldoende voeding om de wens voor een regionale OV verbinding uit te dragen. Er zijn veel ontwikkelingen langs de corridor Amersfoort – Barneveld - Apeldoorn die baat hebben bij een goede regionale verbinding, waaronder knooppunt/ bedrijventerrein Barneveld Noord, Stroe, en ontwikkelingen rondom Amersfoort Oost en Apeldoorn West. 2. Op basis van een eerste vervoeranalyse kan de conclusie getrokken worden dat er verschillende (ontwikkel-) scenario’s denkbaar zijn die, op termijn, haalbaar kunnen zijn, wanneer de kosten opwegen tegen de maatschappelijke baten. AANBEVELINGEN Om de haalbaarheid van een dergelijke verbinding te onderzoeken is het nodig om verder te onderbouwen: • welke aanzuigende werking een directe verbinding tussen Barneveld en Apeldoorn heeft voor de regio; • welke reizigerspotentie er is op deze verbinding (op basis van verkeersmodelstudie of huidige pendelrelaties) en in de toekomst mogelijk is. • welke mogelijkheden er zijn voor een tijdelijk station / stop te Barneveld Noord En is het van belang dat de nu ingezette samenwerking wordt voortgezet om het belang van deze ambitie voor de regio te onderschrijven en ondersteunen bij de verdere uitwerking. Daarbij wordt verdere samenwerking onderzocht met Defensie, de recreatiesector en het onderwijs. Eerste stap is het betrekken van de Provincie voor de volgende stap; daarin kan zowel de haalbaarheid van het lange termijn perspectief als van de korte termijn verbeteringen onderzocht worden, samen met NS (regiodirectie NoordOost). Zo kan samen in de breedte verder naar oplossingen worden gezocht voor deze regionale OV verbinding, waarin bus-, auto en trein bereikbaarheid in samenhang met elkaar worden ontwikkeld. 18

BIJLAGEN

• • • •

Stakeholderanalyse Proces en beleid opening nieuwe stations Bronnen Verslag van de expertmeeting (los bijgevoegd)

19

Stakeholder

Belang

Standpunt met betrekking tot ambitie versterking OV netwerk middels verbinding Barneveld - Apeldoorn

Betrokkenheid

Gemeente Barneveld

OV ontsluiting richting het oosten. Ontwikkelingen van plannen rondom Barneveld Noord faciliteren/ stimuleren door de ontwikkeling van knooppunt Barneveld Noord. Faciliteren vervoervraag naar Apeldoorn.

Nadrukkelijke wens om een OV-knooppunt te realiseren in Barneveld Noord. OV ontsluiting richting het oosten, d.m.v. een directe verbinding is gewenst. Ontsluiting Veluwe, via station Stroe.

Opdrachtgever voor opstellen ambitiedocument

Gemeente Apeldoorn

Goede bereikbaarheid, ook richting het westen. Ontsluiting van de diverse attractie in en rondom Apeldoorn. In huidige tijden van druk op de financiën weinig ruimte.

Apeldoorn wil het spoor zoveel mogelijk benutten om de druk te verminderen op de A1. Nieuw station Apeldoorn west als ontsluiting attracties aan westzijde Apeldoorn.

Partner in opstellen ambitiedocument

Gemeente Amersfoort

Goede bereikbaarheid van Amersfoort, ook richting het oosten. Optimaal benutten van aanwezige infrastructuur. Amersfoort Oost bereikbaar houden.

Staat open voor een betere verbinding tussen Amersfoort en Apeldoorn. Ambitie om station Amersfoort Oost te realiseren.


Gemeente Nijkerk

Goede bereikbaarheid van Hoevelaken. Geeft station Hoevelaken een directe verbinding richting het Oosten.

Staat open voor een betere verbinding tussen Amersfoort en Apeldoorn.


Regio FoodValley

Goede interne en externe bereikbaarheid van bedrijven en onderwijsinstituten in de regio Food Valley. Voldoende alternatieven bieden voor deze bereikbaarheid.

Directe verbinding Barneveld – Apeldoorn wordt gezien als een middel om de druk op knooppunt Hoevelaken te verminderen. En als alternatieve verbinding (naast auto) naar het oosten


Provincie Gelderland

Garanderen bereikbaarheid regio. Vervoerautoriteit (concessie) voor het OV. Focus op doortrekken Valleilijn en OV ontwikkelingen .

Regiosprinter staat als knelpunt/project op de kaart, maar heeft iig deze periode geen prioriteit.

Geen prioriteit. Noodzaak van verbinding moet nader worden onderbouwd.

ProRail

Is faciliterend in proces van nieuwe verbinding: heeft belang bij gebruikelijk proces (initiatief provincie, officiële opdracht voor vervoerwaardestudie door NS en daarna evt. verkenning.

Zelf geen ambitie. Op huidig traject geen knelpunten / werkzaamheden voorzien.

Wil pas worden betrokken wanneer Provincie officiële vraag neerlegt

Connexxion

Goede (effectieve en efficiënte) exploitatie van de Valleilijn. Huidige vervoerder Ede - Barneveld – Amersfoort.

Voorzien mogelijk kannibalisme op traject A’foort – Barneveld.

Pas evt. betrokkenheid als verbinding moet worden ingevuld

NS

Concessiehouder op lijn Amersfoort –Apeldoorn, als onderdeel van het hoofdrailnet eerste aangewezen vervoerder op dit traject. Huidige reizigers koesteren, eventueel nieuwe business ontwikkelen, met behoud huidige klanten.

Mag niet ten koste gaan van bestaande reizigers.

Wil pas betrokken worden wanneer provincie officiële vraag neerlegt voor een verkenning

Veluws Bureau voor toerisme

Goede ontsluiting van de Veluwe, ontlasting van het natruurgebied.

Staan open voor een station Stroe als OV-transferium naar de Veluwe.

Als belanghebbende bij besluitvorming graag betrokken

Defensie

Bereikbaarheid defensieterrein Stroe.

Geen input.

Als belanghebbende bij ontsluiting / ontwikkeling station Stroe

RBVV

Bereikbare regio voor bewoners en locale ondernemers in de regio Veluwe.

Lobbyen als lange tijd voor een OV verbinding van Barneveld naar Apeldoorn en een station Stroe.

Als belanghebbende bij ontsluiting / ontwikkeling 20 station Stroe

PROCEDURE EN CRITERIA OPENING NIEUW STATION

Dit document is te beschouwen als onderlegger voor het initiatief. Het geeft de ambitie weer op basis waarvan de beslissing genomen kan worden om samen met NS, ProRail en de Overheid (provincie Gelderland) een Quick scan te doen.

- Onderliggend ambitiedocument -

21

BRONNEN Rapport Kwartiersdienst Valleilijn, ProRail, februari 2013 Pré Verkenning doortrekken Valleilijn Arnhem, provincie Gelderland, augustus 2010 Strategische agenda Regio FoodValley, Regio FoodValley, juli 2011 Uitvoeringsprogramma Regio FoodValley, Regio FOodValley, conceptversie maart 2013 Onderzoeksmemorandum condities en groeipotentie van de FoodValley, Provincie Gelderland, 2008 Economische monitor Ede, gemeente Ede, 2011 Verslag expertmeeting, gemeente Barneveld, 2012 Eindrapport verkeersvisie Nijkerk, Goudappel Coffeng, 2012 Gemeentelijk Verkeer en Vervoerplan Barneveld, gemeente Barneveld, 2010 Provinciaal verkeer en Vervoerplan Gelderland, provincie Gelderland, 2004 Verkeer en vervoerplan Nijkerk, gemeente Nijkerk, 2011 Haalbaarheidsstudie Barneveld Noord, Arcadis, 2009 Trendrapport vrijetijdssector Veluwe, GOBT, 2010 Poort naar de Veluwe, Toeristisch recreatief ontwikkelingsplan Barneveld, 2008 Standaard Lijnennet Onderzoek concessie Veluwe, provincie Gelderland, 2012 Syntus lijnnetkaart regio Veluwe, 2013 Verslag Gedeputeerde Staten Gelderland, juni 2012 Inzet middelen mobiliteit, Statennotitie Provincie Gelderland, 2012 Afspraken Hoogfrequent Spoor Gelderland, brief van GS aan BenW Barneveld, 2010 Structuurvisie Barneveld, gemeente Barneveld, 2011 Structuurvisie Nijkerk, gemeente Nijkerk, 2011 Structuurvisie Apeldoorn, gemeente Apeldoorn, 2012

22

VERSLAG EXPERTMEETING

23

mogelijkheden voor een railverbinding tussen Amersfoort en Apeldoorn

Recommend Documents